Możliwości poprawy efektywności energetycznej w gminie Prusice Possibilities to improve energy efficiency in the Municipality of Prusice Gmina Prusice Powiat trzebnicki DOLNY ŚLĄSK The project is implemented through the CENTRAL EUROPE Programme co-financed by the ERDF
Możliwości poprawy efektywności energetycznej w gminie Prusice Possibilities to improve energy efficiency in the Municipality of Prusice Magdalena Rogosz Anna Nowacka Marta Resak The project is implemented through the CENTRAL EUROPE Programme co-financed by the ERDF
Spis treści Przedmowa... 3 Summary... 3 1 Efektywność energetyczna w gminach... 16 2 Charakterystyka gminy Prusice... 18 2.1 Demografia... 18 2.2 Działalność gospodarcza... 20 2.3 Położenie, warunki naturalne i struktura użytkowania ziemi... 21 2.4 Infrastruktura energetyczna... 23 2.4.1 System ciepłowniczy... 23 2.4.2 System gazowniczy... 23 2.4.3 System elektroenergetyczny... 23 2.4.4 Oświetlenie ulic... 24 3. Dotychczasowe i prognozowane zużycie energii w gminie... 24 3.1. Energia cieplna... 25 3.1.1. Zużycie energii cieplnej w 2012 roku... 25 3.1.2. Prognozowane zużycie energii cieplnej... 26 3.2. Energia elektryczna... 33 3.2.1. Zużycie energii elektrycznej... 33 3.2.2. Prognozowane zużycie energii elektrycznej... 34 4. Zasoby energii odnawialnej... 36 5. Dotychczasowe przedsięwzięcia gminy racjonalizujące zużycie energii... 40 6. Poprawa efektywności energetycznej w gminie Prusice... 44 6.1. Działania racjonalizujące użytkowanie energii elektrycznej, ciepła i paliw... 44 6.2. Scenariusze poprawy efektywności energetycznej... 57 6.2.1. Ocena możliwości realizacji zadań... 61 7. Możliwości finansowania działań z zakresu poprawy efektywności energetycznej... 73 8. Bariery dla poprawy efektywności energetycznej... 75 9. Podsumowanie... 76 2
Przedmowa Niniejsza publikacja to przede wszystkim kompleksowy przegląd narzędzi wzmacniających udział samorządów i mieszkańców gmin w zarządzaniu energią. Opracowanie proponuje szereg rozwiązań możliwych do wdrożenia przez przedstawicieli jednostek administracji publicznej i polityków, którzy chcą poszerzyć lokalne plany rozwoju swoich gmin o aspekty dotyczące efektywności energetycznej. Podejmuje szerokie spektrum zagadnień, które należy rozważyć w celu zapewnienia poprawy efektywności energetycznej na poziomie lokalnym. Opracowanie zostało zainicjowane w ramach współpracy partnerów projektu ENERGYREGION. Ogólnym celem projektu jest wspieranie rozwoju wykorzystania energii odnawialnej w połączeniu z energią konwencjonalną w regionach Europy Środkowej poprzez strategiczne planowanie energetyczne, określenie potencjału energetycznego i zapewnienie wsparcia gminom i lokalnym podmiotom działającym na rzecz mniejszego zużycia energii. Biorąc pod uwagę doświadczenia partnerów projektu ENERGEREGION i wnioski wyciągnięte z działań podejmowanych w innych regionach Europy Środkowej, opracowanie to pozwala na zidentyfikowanie możliwości związanych z zarządzaniem energią i późniejsze wykorzystanie zaproponowanych rozwiązań w gminnych strategiach i planach. Publikacja jest dedykowana dolnośląskiej gminie Prusice. Jednakże zawarta w niej identyfikacja potencjału oszczędności energii w poszczególnych aspektach działalności gminy Prusice i życia mieszkańców może posłużyć innym gminom jako wskazówka do rozpoczęcia procesu planowania efektywnego zarządzania energią. Projekt ENERGYREGION realizowany jest w ramach Programu dla Europy Środkowej współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Więcej informacji na temat projektu można znaleźć na stornie internetowej www.energy-region.eu. Summary The scope of the study This publication provides a comprehensive overview of tools strengthening participation of local governments and citizens in energy management. The paper proposes a number of solutions that can be implemented by representatives of public administration and politicians who want to improve local development plans of their municipalities with aspects related to energy efficiency. It takes a wide spectrum of issues into consideration in order to ensure the enhancement of energy efficiency at the local level. The study was initiated in the frame of cooperation among ENERGYREGION project partners. The overall objective of the project is to support development of renewable energy use in combination with conventional energy in the regions of Central Europe through strategic energy planning, determining energy potentials and providing support to municipalities and local bodies working in favour of lower energy consumption. Given the experience of the ENERGEREGION project partners and lessons learned from the activities undertaken in other regions of Central Europe, the study allows to identify the opportunities associated with energy management and make use of the proposed solutions in municipal strategies and plans. The publication is dedicated to Prusice - a 3
municipality located in the Lower Silesia region (Poland). However, what is included in the study, i.e. the identification of potential energy savings in the various aspects of Prusice municipality s operations and citizens lives, can be used as a guide for other municipalities wanting to start a planning process that would lead to more efficient energy management. ENERGYREGION project is implemented through the CENTRAL EUROPE Programme cofinanced by the European Regional Development Fund. For more information about the project please visit www.energy-region. General information on the municipality of Prusice The municipality of Prusice is a mixed urban-rural area, located in Trzebnica County, Lower Silesia region, in south-western Poland (Fig. 1). The municipality covers an area of 158 km 2 and its population is 9,234 people (according to National Statistical Central Office, 2012). The population density is 58 persons/ km 2. Trzebnica County Trzebnica County Prusice Municipality Figure 1. Prusice municipality location within the Lower Silesia region. Prusice municipality is located in the north part of the Lower Silesia region, 35 km from the Wrocław the capital of the region. A town of Prusice (2,188 inhabitants in 2012) is an administrative centre of the municipality. Apart from it, the municipality consists of 30 villages (Fig. 2). They are mainly small groups of dwellings (between a dozen and five hundred residents). The largest village is Skokowa - 1,152 inhabitants in 2012. 4
Figure 2. The map of Prusice municipality. The municipality of Prusice is a typical agricultural region. Its main functions are agriculture, forestry and residential (Tab. 1). Agricultural lands occupy 70% of the municipality s area, forests and woodlands - 24%. Supplementing sectors are industry and services. The arable lands constitute 76.8% of the agricultural area, 11.1% is meadows, 5.2% - permanent pastures and 0.5% - orchards. The crops production dominates; the animal production is mainly poultry and dairy cattle. 5
Table 1. Land use type of Prusice municipality Land use type Area [ha] Area [%] Agricultural area 11,099 70.3 Forests and woodlands 3,876 24.5 Building area 648 4.1 Water area 72 0.5 Ecological area 0 0 Fallow land 100 0.6 Other use 3 0.0 Total 15,798 100 Despite the lack of heavy industry, the municipality experiences some environmental problems. A close distance to the national road is a main reason of air pollution in the municipality. Emissions of dust and gas pollutants are also a problem. They result from burning hard coal in residential households as well as other materials which cause air pollution (plastic packages, bottles, rubbish, etc.). Energy consumption in the municipality The total heat consumption in the region was 234,819.20 GJ in 2012. Table 2 shows a consumption of heat by particular groups of consumers. Table 2. Heat consumption in the municipality of Prusice in 2012 Consumption of heat [GJ] total amount of heat 234,819.4 residential buildings 172,266 enterprises 58,895.2 public utility buildings 3,658.2 The largest consumers are the residential buildings with 172,266 GJ and a share of around 73% of the total heat consumption (Fig. 3). The sector of the enterprises consumes 58,895.2 GJ which is 25 %.The most heat energy comes from coal (almost 50 %) and wood (more than 30 %). 6
1,6 % 25,0 % Public buildings 73,4 % Residential buildings Commercial buildings Figure 3. Heat consumption in the municipality of Prusice in 2012 in different types of buildings The total electricity consumption in the region was 13,218.8 MWh in 2012 (Tab.3). The sector of the residential buildings with its 7,105.6 MWh had the largest share -53.8% (Fig. 4). Table 3. Electric power consumption in the municipality of Prusice in 2012 Consumption of electricity [MWh] total amount of energy 13,218.8 residential buildings 7,105.6 enterprises 5,438.7 public utility buildings 225.7 street lighting 448.8 1,7% 3,4% 41,1% 53,8% Public buildings Residential buildings Commercial buildings Street lighting Figure 4. Electricity consumption in the municipality of Prusice in 2012 given for different types of objects 7
In 2012 in the Prusice municipality the total energy consumption (both electricity and heat) was 78,446.4 MWh. The heat energy consumption was 83.1% and electricity consumption - 16.9%. Energy production and distribution Electricity In the Prusice municipality there are no plants generating electric energy. The municipality is fully dependent on the supply of electricity from an energy distribution company from outside the region. Heat energy In the region there is no heat distribution network. A biomass district heating boiler room and local heat distribution network, connecting 8 public utility buildings, had been planned in Prusice, however the project was not carried out due to lack of co-funding found for this purpose. The majority of the heat energy comes from individual home boiler rooms which use as a source of heat mostly coal, wood and oil which are mostly imported from outside the region. Even in case of wood most of it comes from the surrounding municipalities. The existing consumption of wood for energetic purposes is three times higher than the wood supply potential of the municipality. Gas grid In the area of the Prusice municipality there is no gas distribution grid that consumers could connect to. Forecast of heat demand The table 4 shows a demand for heat energy in the Prusice municipality up to 2030 divided by different groups of consumers. Table 4. The forecast of heat demand in the municipality of Prusice 2012 2020 2025 2030 residential buildings 172,265.90 171,980.50 164,854.70 155,840.90 ( %) enterprises (industry) (0.17%) 25,961 23,364.90 (4.14%) 22,196.70 (5.47%) 21,086.90 ( %) enterprises (agricultural) (10%) 32,934.20 36,227.60 (5%) 39,850.40 (5%) 41,842.90 ( %) public utility buildings (10%) 3,658.20 3,609.90 (10%) 3,609.90 (5%) 3,609.90 ( %) Total [GJ] (1.32%) 234,819.30 235,182.90 (0%) 230,511.70 (0%) 222,380.60 ( %) (0.16%) (2%) (3.5%) 8
The forecast shows that the total demand for heat will decrease between 2012 and 2030 by 5.30%. The decline in the demand for heat, despite the projected residential area growth in the same period, may be expected due to an increase in energy efficiency by carrying out various activities and introducing new construction technologies in public buildings, residential buildings and businesses. A decrease in the demand for heat energy is predicted in the industry and the construction by 10% to 2020 and by 5% after 2020 what is associated with implementing new, less energy-consuming production technologies. However in the agricultural sector an increase of the demand for heat is forecasted (Fig. 5). 250000,00 200000,00 150000,00 100000,00 50000,00 0,00 2012 2020 2025 2030 Residential buildings Commercial buildings (agriculture) Commercial buildings (industry) Public buildings Figure 5. Forecasted heat consumption in the municipality of Prusice in different sectors Forecast of electricity demand The table 5 shows the demand for electricity in the Prusice municipality up to 2030 for different groups of consumers. 9
Table 5. The forecast of electricity demand in the municipality of Prusice 2012 2020 2025 2030 residential buildings 7,105.6 9,867.5 10,772.9 11,682.3 ( %) enterprises (industry & agricultural) (39%) 5,438.7 6,308.9 (9%) 6,782.1 (8%) 7,121.2 ( %) public utility buildings (16%) 225.7 243.8 (7.5%) 256.0 (5%) 268.8 ( %) street lighting (8%) 448.8 463.2 (5%) 470.1 (5%) 474.8 ( %) Total [MWh] (3.2%) 13,218.8 16,883.4 (1.5%) 18,281.1 (1%) 19,547.1 ( %) (27.7%) (8.3%) (6.9%) An increase by 47.9% in the demand for electricity is predicted between 2012 and 2030, in spite of the population decrease in the same period. The increase of the electricity consumption can be caused by an increase of the average inhabitants living conditions and the increasing demand for new technologies. Energy saving scenarios and measures Local authorities are responsible for the implementation of appropriate measures that could help to increase the energy efficiency of the municipality. Reducing energy consumption would help to achieve the objectives of the EU climate and energy policies and the national target of energy efficiency. In order to achieve these objectives, it is proposed to use the following scenarios to initiate new efforts to optimize energy consumption in the municipality of Prusice. The scenarios focus in particular on those activities that local authorities can incorporate in the process of energy planning in their cities and municipalities (Table 6). The three presented scenarios show very different courses of action that can be chosen by the municipal authorities and residents (Figure 6). An analysis of the given scenarios can help the municipality of Prusice proceed in the right direction in order to shape its energetic performance according to needs and stated objectives. A minimum scenario assumes no or little action to improve energy efficiency. Increased use of renewable energy sources will only occur as a result of incentives for residents in the form of grants, if they decide to use biomass boilers or other equipment increasing energy efficiency and reducing CO 2 emissions in the community, and as a result of using energy crops cultivated on a relatively small area. Measures to reduce energy consumption will be implemented in a minimal way or not at all because: 10
Limited number of buildings will be subjected to thermomodernization There will be a slight improvement in the efficiency of space heating and domestic water heating A small number of buildings occupants will replace appliances with energy-efficient ones The attitude of residents in relation to the rational use of energy will not be affected by a noticeable change. Actions taken in the minimum scenario will help to reduce energy demand by about 8.3% compared to the base year 2012. It is expected that the cessation of all activities can result in a significant increase in electricity consumption. An optimum scenario assumes sustainable activities such as: Significant reduction of heat demand due to thermo-modernization of 15% of existing buildings Partial replacement of boilers with more eco-friendly ones, including boilers running on renewable energy Improving efficiency of the majority of space heating and domestic water heating systems Replacement of appliances in significant part of the buildings with energy-saving devices Greater awareness of inhabitants for the topic of energy conservation Compared to the minimum scenario, the optimum scenario implies that greater changes will occur in the use of renewable energy sources (apart from RES grants for residents there will be cultivation of energy crops in the municipality and a biogas plant will be constructed) and actions to reduce energy consumption will be implemented in a wider range, allowing the realization of this scenario to be of a significant impact on reducing the amount of pollutants released into the atmosphere in the area of the municipality. In the optimum scenario, the energy savings compared to the year 2012 may reach up to 21.1%. A maximum scenario indicates intensified actions such as: Approx. 30% of the buildings located in the municipality will be thermo-modernized A large share of population will change their primary habits to new behaviors in favor of the rational use of energy In a large amount of buildings there will be energy-efficient appliances introduced There will be a significant improvement in the efficiency of most space heating and domestic water heating systems While maintaining subsidies for residents who will equip their households with biomass boilers or solar collectors, it is also proposed to build a biogas plant and start cultivation of energy crops on an area of 100 ha. In this scenario the greatest number of actions will be taken to reduce energy consumption. The use of renewable energy and investments aiming at improving energy efficiency will be crucial in achieving the desired objectives. This scenario assumes energy savings of 29.9% up to 2030. 11
Table 6. Assumptions for goals and actions in the municipal energy strategy in different scenarios by 2030 Minimum scenario Optimum scenario Maximum scenario GOAL : REDUCING TOTAL ENERGY CONSUMPTION Energy efficiency in municipal buildings, residential building and industry/service sector buildings Development of energy use monitoring system in 1% 1,5% 2% buildings Preparation of energy audits to evaluate technical state of buildings Analysis of energy supply offers and selection of energy tariffs according to needs Trainings on thermal refurbishment of buildings, energy efficient solutions for improvement of buildings energy efficiency Website guiding through energy conservation measures Promotion of good practice in order to improve energy efficiency 4,6% 7,6% 13,8% Replacing appliances for energy efficient ones Thermomodernization Improving indoor lighting in terms of energy saving GOAL: INCREASING THE SHARE OF RENEWABLES IN FINAL ENERGY CONSUMPTION Use of renewables energy sources Informing about subsidies for introducing biomass heating systems and solar thermal collectors in residential buildings and companies yes (1% of energy savings) yes (2% of energy savings) Using energy from biogas plant no yes (6,5% of energy savings) Using energy derived from energy crops yes yes yes cultivated in the area of the municipality GOAL: REDUCTION OF EMISSIONS Actions to reduce emissions Replacing old coal boilers with new ones or replacing type of fuel burnt in boilers in residential buildings yes (2,5% of energy savings) yes (6,5% of energy savings) 1,7% 3,5% 5,1% 12
Heat and electricity use [MWh] ENERGYREGION - Effective development of dispersed renewable energy in combination with conventional energy in Regions 85000 80000 75000 Minimum scenario 70000 Optimum scenario 65000 Maximum scenario 60000 55000 Forcasted total energy consumption in the municipality 50000 2010 2015 2020 2025 2030 Figure 6. Forecasted energy use in the municipality of Prusice compared with three energy efficiency scenarios. Table 7. Energy savings in three scenarios Total energy consumption in 2012 [MWh], including: 78,446.4 Public buildings 1,241.8 Residential buildings 54,957.3 Commercial buildings 21,798.5 Street lighting 448.8 Energy savings up to 2030 [MWh] Minimum scenario 6,511.1 (8.3%) Optimum scenario 16,552.2 (21.1%) Maximum scenario 23,455.5 (29.9%) 13
Assessment of energy conservation measures in residential sector The largest consumers of energy in the municipality of Prusice are households. Residential buildings consume up to three-quarters of heat produced in the municipality and more than a half of the supplied electricity. Below (Tab. 8; Fig. 7) are presented the energy savings possible to attain after taking certain measures of energy consumption reduction in residential buildings in the municipality. The savings are calculated for three scenarios up to 2030. Table 8. Three scenarios of implementation of energy conservation measures by 2030 in residential buildings. Energy conservation measures Minimum scenario Optimum scenario Maximum scenario Improving indoor lighting Replacing traditional bulbs with energy saving bulbs 25% households 50% households 70% households Using energy efficient appliances Replacing refrigerators 5% households 25% households 50% households Replacing washing machines 5% households 15% households 20% households Promotion of good practice in order to improve energy efficiency Non-using stand-by mode 25% households 50% households 70% households Energy conservation measures Minimum scenario Optimum scenario Maximum scenario Thermomodernization Thermomodernization residential buildings of 10% households 15% households 30% households Energy saved due to taking energy efficiency improvement actions [MWh] 3, 571.4 5, 957.2 10, 829.7 Measures to promote energy efficiency improvements should include primarily the residential sector. Within these types of activities information campaigns targeted to households play an important role. Their aim is usually to develop appropriate attitude of energy users and show how one can save energy. Extremely useful are consulting, training and educational visits. Increased awareness leading to changes in social behavior should particularly accompany a high-cost investments, e.g. thermomodernization and building renovation support programs. Thermal refurbishment activities are the most effective means of improving the heat balance in buildings. It has been calculated that in the case of residential buildings in the municipality of Prusice thermomodernization of 30% of dwellings will lead to savings of more than 18% of the thermal 14
Energy used and saved [MWh] ENERGYREGION - Effective development of dispersed renewable energy in combination with conventional energy in Regions energy. Thermomodernization programmes give similar effects in the case of industrial and office buildings. Minimum Optimum Maximum scenario scenario scenario Energy used 51400,1 49014,2 44141,7 Thermo-modernization 2641,6 3993,4 7986,7 Non-using stand-by mode 112,9 225,6 315,7 Replacing washing machines 10,6 30,2 40,3 Replacing refrigerators 32,3 161,3 322,3 Replacing bulbs 774,0 1546,8 2164,8 Figure 7. The energy savings by 2030 in residential buildings of the municipality of Prusice, obtained by the introduction of various measures to improve energy efficiency, in relation to the three proposed scenarios. 15
Final remarks Reducing energy demand and optimizing energy use have many environmental, economic and social benefits to all inhabitants in a municipality, such as: lower household energy bills better economic performance more assets in a municipal budget increasing energy security lower local air pollution better life quality Energy efficiency issues should not be overlooked when analyzing potentials for improving energy security in municipalities and, moreover, should be considered in the first place. Although using locally based renewable energy resources in order to gain independence from external supplies of fossil fuels may seem a simpler way to improve energy security, it is advisable to start saving energy beforehand. In this way renewable energy technologies will contribute to the security of energy supply to a greater extent and will be considered as better investment. 1 Efektywność energetyczna w gminach Ze względu na ochronę klimatu przed emisją gazów cieplarnianych oraz na ograniczenie zasobów energetycznych, zagadnienie efektywności energetycznej gospodarki, a w szczególności poszukiwania rozwiązań pozwalających na oszczędzanie energii, odgrywa coraz większą rolę w polskich gminach. Do głównych celów efektywności energetycznej można zaliczyć: zmniejszenie zużycia energii oraz redukcję strat energii. Poprawa efektywności energetycznej polega na zwiększeniu energii końcowej dzięki zmianom technologicznym, gospodarczym lub zmianom zachowań. Istotnym elementem mającym wpływ na poprawę efektywności energetycznej jest podjęcie odpowiednich działań na etapie wytwarzania energii, przesyłu i dystrybucji oraz użytkowania. Efektywność energetyczną na etapie jej wytwarzania można ulepszyć poprzez modernizację istniejących jednostek wytwarzających energię lub budowę nowych mocy wytwórczych. Najlepszym rozwiązaniem wydaje się jednak być, wykorzystanie technologii zwanej kogeneracją. Wytwarzanie obu rodzajów energii jednocześnie jest zdecydowanie bardziej efektywne niż w przypadku gdy każda powstaje w niezależnych obiektach. Elektrociepłownia łączy w sobie funkcje zarówno ciepłowni podgrzewającej wodę w miejskiej sieci ciepłowniczej jak i elektrowni wytwarzającej energię elektryczną. Aby energia była w pełni wykorzystana i nie istniały straty na jej przesyle, dobrym działaniem prowadzącym do bardziej efektywnego jej wykorzystania jest zainwestowanie w nowe, niskostratne transformatory i stacje elektroenergetyczne oraz nowoczesne sieci ciepłownicze. Kiedy energia dotrze już do użytkownika końcowego również na tym etapie istotne jest efektywne jej wykorzystanie poprzez korzystanie np. z urządzeń energooszczędnych czy odpowiednie zmiany zachowań konsumentów prowadzące do racjonalnego gospodarowania energią. Poszukując potencjalnych obszarów oszczędności w zużyciu energii, należy zwrócić uwagę na: 16
sektor usług publicznych sektor mieszkalnictwa sektor rolnictwa oraz przemysłu sektor transportu publicznego Oszczędne korzystanie z energii pozwala na zmniejszenie zależności od paliw kopalnych, poprawę bezpieczeństwa energetycznego oraz zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko konwencjonalnych zastosowań energii. Można powiedzieć, że efektywność energetyczna jest najbardziej skutecznym i najtańszym źródłem energii. Ponadto działania służące oszczędzaniu energii dają natychmiastowe wyniki i często nie wymagają znacznych nakładów finansowych. Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. nr 94, poz. 551 z późn.zm) określa krajowy cel w zakresie efektywności energetycznej, zadania jednostek sektora publicznego, zasady uzyskania oraz umorzenia świadectwa efektywności energetycznej (tzw. białych certyfikatów), zasady sporządzania audytu efektywności energetycznej oraz uzyskania uprawnień audytora energetycznego. Zgodnie z treścią ustawy samorządy mają za zadanie skorzystać minimum z dwóch proponowanych działań na rzecz poprawy efektywności energetycznej. Ustawa zawiera sześć środków poprawy efektywności energetycznej takich jak: a) zawarcie umowy na realizację i finansowanie przedsięwzięcia służącego poprawie efektywności energetycznej, b) zakup urządzenia, instalacji lub pojazdu o niskim zużyciu energii oraz niedrogiego w eksploatacji, c) wymiana wyżej wymienionych, będących w eksploatacji urządzeń, instalacji lub pojazdów albo ich modernizacja, d) zakup lub wynajem efektywnych energetycznie budynków lub ich części albo przebudowa lub remont obecnie eksploatowanych, w tym realizacja działań termomodernizacyjnych, e) sporządzenie audytu energetycznego obiektu o powierzchni użytkowej powyżej 500 m 2, których jednostka samorządu terytorialnego jest właścicielem lub zarządcą. Ustawa o efektywności energetycznej sprawia więc, że o polskie gminy zobligowane są brać pod uwagę kryterium efektywności energetycznej przynajmniej w niektórych ze swoich działań. Jednym z celów polityki Unii Europejskiej jest redukcja zużycia energii oraz wyeliminowanie strat energii. Wsparcie ze strony pozostałych państw UE, posiadających większe doświadczenie w zakresie działań na rzecz poprawy efektywności, jest niezbędne dla polskich gmin. Dla gminy Prusice ekologia jest niezwykle ważna, dlatego też stara się ona szukać potencjału redukcji zużycia energii w poszczególnych sektorach. W celu poprawy efektywności energetycznej gminy Prusice przeanalizowano jej obecne potrzeby energetyczne. Poprawa efektywności energetycznej gminy będzie miała swoje odzwierciedlenie w polepszeniu warunków atmosfery oraz w ograniczeniu zużycia poszczególnych mediów, co będzie wiązało się ściśle ze zmniejszeniem wydawanych środków na energię przez 17
określone grupy konsumentów. Ważne by poszczególne sektory zostały zmobilizowane do poszukiwania rozwiązań sprzyjających poprawie efektywności energetycznej i oszczędzaniu energii. Zmniejszenie zużycia energii w sektorze usług publicznych pozwoli na zgromadzenie odpowiedniej ilości oszczędności, które będą mogły być wykorzystane na realizacje programów poprawy efektywności energetycznej w innych sektorach. 2 Charakterystyka gminy Prusice 2.1 Demografia Istotnym czynnikiem wpływającym na rozwój miast i gmin jest sytuacja demograficzna oraz prognozy jej zmiany. Zmiana liczby ludności powiązana jest ściśle ze zmianami w liczbie konsumentów, co z kolei przekłada się na zwiększenie lub zmniejszenie zapotrzebowania na energię oraz jej nośniki. Rysunek 1. Gmina Prusice Na podstawie danych Urzędu Miasta i Gminy w Prusicach liczba ludności w gminie na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat uległa zmniejszeniu. Ludność według stanu na 31.12.2012 roku liczyła 9 234 osoby. Gęstość zaludnienia w omawianej gminie wynosiła 58 mieszkańców na 1km 2. W 18
skład gminy wchodzi 31 miejscowości (rysunek 1). Największą miejscowością jest miasto Prusice, na którego terenie według stanu na 31.12.2012 mieszkało 2 188 osób. Wsią o największej ilości mieszkańców była Skokowa - 1 152 osób. Pozostałe miejscowości liczą od kilkunastu do około 500 mieszkańców. Liczba ludności gminy badana na przestrzeni ostatnich 10 lat (rysunek 2) charakteryzowała się trendem malejącym. W okresie od 2000 do 2012 roku liczba mieszkańców zmniejszyła się o 1%. Od 2007 roku ludność gminy utrzymuje się poniżej 9,3 tys. mieszkańców. Rysunek 2. Ludność w gminie Prusice (na podstawie danych Urzędu Miasta i Gminy w Prusicach) Dane na temat struktury wiekowej mieszkańców przedstawiono w oparciu o informacje zawarte w Banku Danych Lokalnych. Po poddaniu ich analizie można wysunąć następujące wnioski: Na terenie omawianej gminy w 2012 roku mieszkało 4 679 kobiet z czego 20,1% znajdowało się w wieku przedprodukcyjnym, 60,5% w wieku produkcyjnym i 19,5% w wieku poprodukcyjnym. W przypadku mężczyzn z 4 698 zamieszkujących gminę 20,1% osiągnęło wiek przedprodukcyjnym, 72,5% było w wieku produkcyjnym natomiast 7,4% znajdowało się w wieku poprodukcyjnym w omawianym okresie czasowym. 19
Rysunek 3. Prognoza zmian liczby ludności do 2030 roku. Zakładane zmiany w strukturze demograficznej gminy wykonano w oparciu o dane dotyczące liczby mieszkańców w latach 2002-2012 przekazane przez urząd gminy Prusice. Wykonana prognoza przewiduje spadek liczby ludności do 9 043 w 2030, czyli o 2,1% (rysunek 3). 2.2 Działalność gospodarcza Na terenie gminy, zgodnie z PKD z 2007 roku, zarejestrowane były 692 podmioty gospodarcze, w tym 96,8% w sektorze prywatnym. Najwięcej firm działa w sekcjach: handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych (28,2% podmiotów gminy) oraz w budownictwie (17,9%). Dominują podmioty prowadzone przez osoby prywatne (76,4% ogółu wszystkich zarejestrowanych podmiotów). W panoramie firm gminy Prusice funkcjonują średniej wielkości zakłady przemysłowe, warsztaty drobnej wytwórczości i rzemiosła. Większość działalności gospodarczej stanowią usługi transportowe, ogólnobudowlane, łączność i gospodarka magazynowa, obsługa nieruchomości, nauka oraz ochrona zdrowia i opieka społeczna. Tabela 1. Ilość poszczególnych podmiotów gospodarczych w gminie Prusice (na podstawie rejestru REGON z 2012r.) Podmioty wg PKD-2007 i rodzajów działalności ogółem 692 rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 41 przemysł i budownictwo 190 pozostała działalność 461 20
Ponad 27,4% ogółu pracujących w gminie związana jest z działalnością przemysłową i budowlaną, a 5,9% z działalnością rolniczą, leśnictwem, łowiectwem i rybactwem. 2.3 Położenie, warunki naturalne i struktura użytkowania ziemi Gmina Prusice zaliczana do gmin wiejsko-miejskich znajduje się w województwie dolnośląskim, na terenie powiatu trzebnickiego (rysunek 4). Od północy gmina graniczy z gminą Żmigród, od południa z gminą Oborniki Śląskie, od zachodu z gminami Wołów i Wińsko natomiast od wschodu i południowego- wschodu z gminą Trzebnica. Położenie geograficzne oraz dostępność komunikacyjna Prusic stanowią jeden z atutów gminy. Większość obszaru gminy leży w Kotlinie Żmigrodzkiej. Na Wzgórzach Trzebnickich znajdują się południowe i południowo-zachodnie rejony Prusic. Gmina zlokalizowana jest przy ważnych ciągach komunikacyjnych, gdzie koncentruje się zdecydowana większość przewozów: W kierunku południe-północ przebiegają drogi wojewódzkie nr 339 (Żmigród- Strupina- Wołów) i nr 342 (Wrocław- Oborniki Śląskie- Strupina). Drogi krajowe i wojewódzkie stanowią podstawowy układ sieci drogowej na obszarze gminy. Przez wschodnią część gminy przebiega odcinek drogi krajowej nr 5 Rawicz- Trzebnica- Wrocław. W zachodniej części obszaru gminy znajduje się linia kolejowa relacji Poznań- Wrocław numer E59. Pozostałe drogi na terenie gminy to drogi powiatowe i gminne. Powiat trzebnicki Powiat trzebnicki Gmina Prusice Rysunek 4. Położenie gminy Prusice 21
Wykorzystanie gruntów Całkowita powierzchnia terenów gminy Prusice wynosi 158 km 2 i stanowi 15% powierzchni powiatu, z czego: 70,3% to użytki rolne natomiast 24,5% lasy i grunty leśne (tabela 2). Tabela 2. Użytkowanie terenów gminy, stan na 01.01.2012 rok (wg danych z urzędu gminy Prusice) Rodzaj użytkowania Powierzchnia [ha] Udział [%] Użytki rolne 11 099 70,3 Lasy i grunty leśne 3 876 24,5 Grunty zabudowane i zurbanizowane 648 4,1 Grunty pod wodami 72 0,5 Użytki ekologiczne 0 0 Nieużytki 100 0,6 Tereny różne 3 0,0 RAZEM 15 798 100 Rolnictwo i leśnictwo Teren gminy należy do obszarów o sporej koncentracji użytków rolnych, które zajmują powierzchnię 11 094ha, co stanowi 70,3% obszaru gminy. W sektorze użytków rolnych 76,8% to grunty orne, 11,1% - łąki, 5,2% - pastwiska, a - sady stanowią 0,5%. Rolnictwo odgrywa znaczącą rolę w gminie. Większość jej powierzchni stanowią pola uprawne, na których prowadzi się szereg upraw. Podstawowym kierunkiem produkcji roślinnej jest produkcja zbóż, natomiast produkcji zwierzęcej hodowla drobiu oraz bydła mlecznego. Lasy znajdują się przede wszystkim na południowych oraz zachodnich obrzeżach gminy (rysunek 1) i pokrywają 24,5% powierzchni omawianego obszaru. Powierzchnia gruntów leśnych wyniosła w 2012 roku 3 769,8ha, natomiast lasów - 3 688,9ha. Wskaźnik lesistości gminy w 2012 roku kształtował się na poziomie 23,4%; w porównaniu do województwa dolnośląskiego, gdzie wskaźnik wyniósł 29,6%, wskaźnik w gminie Prusice kształtuje się nieco poniżej średniej. W gminie dominuje las mieszany, przeważają takie gatunki jak sosna, dąb, olcha, brzoza. Warunki wodne Obszar gminy bogaty jest w duże i małe zbiorniki wodne (rysunek 1). Mniejsze zbiorniki wodne występują na obszarze całej gminy, przeważnie w lokalnych zagłębieniach terenowych oraz na 22
terenach zabudowanych. Większość z nich stanowią stawy hodowlane usytuowane przy kompleksach leśnych. Nie znajdują się tutaj większe cieki wodne. Jedynie na odcinku 2,2km przepływa rzeka Sąsiecznica (lewobrzeżny dopływ Baryczy), resztę stanowią niewielkie potoki. Warunki klimatyczne Miasto i gmina Prusice charakteryzują się różnorodnością typów pogody we wszystkich porach roku, jest to uwarunkowane znajdowaniem się opisywanego obszaru w strefie klimatu umiarkowanego. Średnia temperatura kształtuje się na poziomie od -1 0 C w styczniu do +18 0 C w lipcu, roczna suma opadów atmosferycznych wynosi od 600 do 700mm. Dominują wiatry północnozachodnie i zachodnie, natomiast okres wegetacyjny roślin wynosi pomiędzy 240, a 250 dni. Pomiary dla omawianego obszaru nie są prowadzone przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej dlatego też dane ze stacji Wrocław Strachowice można przyjmować jako reprezentatywne dla gminy Prusice. 2.4 Infrastruktura energetyczna 2.4.1 System ciepłowniczy Aktualnie w gminie Prusice nie istnieje lokalna sieć ciepłownicza. Z uzyskanych informacji wynika, że jej budowa w najbliższym czasie nie jest planowana. Kilka lat temu gmina starała się o dofinansowanie do budowy kotłowni na biomasę, która za pomocą sieci ciepłowniczej ogrzewałaby budynki użyteczności publicznej, jednakże ze względu na odmowę dofinansowania, projekt ten nie został zrealizowany. Obecnie budynki gminne ogrzewane są przede wszystkim za pomocą pieców na olej opałowy lekki (99%). Pozostałe obiekty administrowane przez urząd gminy korzystają z węgla. Do takich budynków należą między innym świetlice wiejskie. Ciepła woda użytkowana w budynkach gminnych podgrzewana jest przepływowymi podgrzewaczami wody. Mieszkańcy gminy najczęściej korzystają przy ogrzewaniu z przydomowych zbiorników na gaz płynny oraz w dużej mierze ze spalania węgla kamiennego i drewna. Ze względu na korzystanie z węgla jako nośnika energii w poszczególnych gospodarstwach domowych, w gminie odczuwalne jest zjawisko niskiej emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych. Budynki podmiotów gospodarczych ogrzewane są najczęściej przy użyciu oleju opałowego. 2.4.2 System gazowniczy W chwili obecnej na obszarze gminy Prusice nie istnieje sieć gazownicza. Osiem lat temu planowano przeprowadzenie gazyfikacji dla dwóch dużych odbiorców w Skokowej, jednakże podmiot odpowiedzialny za dystrybucję gazu stwierdził, iż nie ma finansowego uzasadnienia takiej inwestycji. Do roku 2018 opracowany Plan Rozwoju Spółki Polskiego Gazownictwa, nie przewiduje budowy sieci gazowej na wskazanym obszarze. Obecnie na terenie gminy Prusice istnieje jedynie gazociąg przesyłowy wysokiego ciśnienia, o średnicy 250 i 350mm. 2.4.3 System elektroenergetyczny Przedsiębiorstwem energetycznym zaopatrującym gminę Prusice w energię elektryczną w 2012 roku był TAURON Dystrybucja S.A, obecnie jest to firma CORRENTE. W otrzymanej 23
odpowiedzi od ówczesnego dostarczyciela energii elektrycznej Tauron Dystrybucja we Wrocławiu informuje na temat diagnozy gospodarki energetycznej dla gminy Prusice, iż: przez teren gminy przebiega jedna linia przesyłowa S-135 110 kv relacji GPZ R-16 Oborniki Śląskie- GPZ R-17 Żmigród stanowiąca podstawowe zasilanie stacji elektroenergetycznej 110/20 kv GPZ Żmigród i odbiorców zasilanych z tej stacji. Na terenie gminy nie ma źródeł wytwórczych. Lokalizacja źródeł wytwórczych uzależniona jest od Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego opracowywanego przez gminę. Zapewnienie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej odbiorcom realizowane jest przede wszystkim poprzez prawidłową eksploatację istniejących urządzeń. Ponadto są prowadzone bieżące modernizacje istniejącej sieci średniego napięcia SN i sieci niskiego napięcia nn. W najbliższym czasie zostanie wykonane powiązanie lini SN L-142 i L-153 (pomiędzy miejscowościami Gola i Kopaszyn). Niezbędne inwestycje na terenie gminy będą realizowane w zależności od potrzeb wynikających z wydanych warunków przyłączenia. Przez teren gminy przebiegają trzy główne ciągi liniowe 20 kv tj. L-142, L-153, i L-154 wraz z liniami odgałęźnymi do stacji transformatorowych 20/0,4 kv. Energia elektryczna dostarczana jest dla potrzeb gminy liniami napowietrznymi 20 kv wyprowadzonymi z GPZ-ów w Obornikach Śląskich, Żmigrodzie i Trzebnicy. 2.4.4 Oświetlenie ulic Infrastruktura oświetlenia drogowego stanowi majątek Tauron Dystrybucja oddział we Wrocławiu. W ostatnich trzech latach w gminie przeprowadzono gruntowną modernizację oświetlenia drogowego, która polegała na wymianie wszystkich opraw oświetleniowych (starych rtęciowych i starych energochłonnych lamp sodowych) na energooszczędne. Wcześniej liczba punktów świetlnych z lampami starszymi niż 10-letnie wynosiła 457 sztuk. Obecnie założonych jest 832 oprawy, w tym 24 oprawy typu LED. Gmina nie posiada ewidencji oświetlenia drogowego (brak danych występuje w zakresie docelowej i aktualnej długości oświetlanych dróg). 3. Dotychczasowe i prognozowane zużycie energii w gminie Przy analizowaniu konsumpcji energii cieplnej i elektrycznej rozpatrzono następujące obiekty: użyteczności publicznej mieszkalne jednorodzinne i wielorodzinne budynki podmiotów gospodarczych. Łączne zapotrzebowanie na energię cieplną i elektryczną w 2012 roku w gminie Prusice wyniosło 78 446,4MWh, z czego 83,1% stanowiła energia cieplna (tabela 3). 24
Tabela 3. Zużycie energii elektrycznej i cieplnej w gminie Prusice w 2012 roku Zużycie energii cieplnej [MWh/rok] Zużycie energii elektrycznej [MWh/rok] Łączne zużycie energii elektrycznej i cieplnej [MWh/rok] Gmina 65 227,61 13 218,8 78 446,4 Udział procentowy 83,1 16,9 100 3.1. Energia cieplna 3.1.1. Zużycie energii cieplnej w 2012 roku Według oszacowań zużycie energii cieplnej w gminie Prusice kształtowało się w 2012 roku na poziomie 234 819,4 GJ/rok (tabela 4). Największe zużycie energii cieplnej odnotowano w sektorze budynków mieszkalnych - około 172 266,0 GJ/rok. Budynki mieszkalne zużyły 73,4% całkowitego ciepła w gminie. Na drugim miejscu pod względem zużycia energii cieplnej znalazły się budynki należące do podmiotów gospodarczych, a następnie budynki gminne (rysunek 5). Region jest samowystarczalny w przypadku produkcji energii cieplnej. Większość energii cieplnej pochodzi z indywidualnych kotłowni domowych opalanych głównie węglem kamiennym oraz drewnem, a także gazem propan butan z przydomowych zbiorników na gaz płynny. Budynki gminne ogrzewane są piecami na olej opałowy lekki. Wykorzystywane są również węgiel kamienny i drewno, głównie do ogrzania świetlic wiejskich. Do podgrzania wody użytkowej wykorzystywane są przepływowe podgrzewacze wody. Na terenie gminy Prusice brak jest centralnej sieci ciepłowniczej. Tabela 4. Zużycie energii cieplnej w 2012 roku w poszczególnych rodzajach budynków Rodzaj obiektu [GJ/rok] Zużycie energii cieplnej [MWh/rok] Budynki gminne 3 658,2 1 016,2 Budynki mieszkalne 172 266,0 47 851,7 Budynki podmiotów gospodarczych 58 895,1 16 359,8 Razem 234 819,4 65 227,6 25
Rysunek 5. Procentowy udział zużycia energii cieplnej w 2012 w poszczególnych rodzajach budynków 3.1.2. Prognozowane zużycie energii cieplnej Po zaprezentowaniu zużycia energii cieplnej w gminie Prusice w 2012 roku, opracowano prognozę zużycia energii cieplnej w gminie do 2030 roku, w trzech rozpatrywanych typach budynków. Obiekty użyteczności publicznej Prognozę dla obiektów użyteczności publicznej przeprowadzono w oparciu o dane przekazane przez urząd gminy dla 6 obiektów. Większość z nich została poddana termomodernizacji. Przeprowadzenie prac termomodernizacyjnych w dwóch z pozostałych sześciu budynków, pozwoliłoby na zmniejszenie zapotrzebowania na energię cieplną do 2020 r. o około 1,32% w stosunku do roku 2012. Istniejące budynki mieszkalne Prognozę na zapotrzebowanie na ciepło w budynkach mieszkalnych oszacowano metodą wskaźnikową. Warto podkreślić, że do opracowania prognozy łącznego zużycia energii cieplnej do 2030 roku, przyjęto zarówno zużycie energii cieplnej do ogrzewania pomieszczeń jak i zużycie energii cieplnej do wytwarzania ciepłej wody użytkowej. W oparciu o dane z literatury założono, że do ogrzania 1 m 2 powierzchni mieszkalnej potrzeba 0,7 GJ energii, co odpowiada 0,1 kw mocy cieplnej 1. Na terenie gminy Prusice w 2012 roku znajdowało się 2 577 mieszkań, o łącznej powierzchni użytkowej 217 073 m 2. Korzystając ze wspomnianej metody wskaźnikowej, oszacowano zapotrzebowanie gminy na ogrzanie budynków mieszkalnych na poziomie 151 951,1 GJ. 1 GRZYBEK A., Ocena energetyki lokalnej na przykładzie gminy Serock, Kraków 2006 26
Przy ocenie zapotrzebowania na energię cieplną potrzebną do przygotowania ciepłej wody użytkowej również wykorzystano metodę wskaźnikową, przyjmując wielkość zużycia wody użytkowej o temperaturze 55⁰C na poziomie 35 litrów na osobę dziennie. Aby podgrzać wodę do podanej temperatury należy zużyć 2200MJ energii cieplnej na osobę rocznie 2. W celu oszacowania zapotrzebowania na energię niezbędną do przygotowania c.w.u. należy pomnożyć przyjęty wskaźnik przez liczbę mieszkańców. Zatem w gminie Prusice, liczącej w 2012 r. 9 234 mieszkańców, zapotrzebowanie to wyniosło ok. 20 314,8 GJ na rok. Łączne prognozowane zapotrzebowanie na energię cieplną do 2030 r. (do ogrzewania pomieszczeń oraz do wytwarzania ciepłej wody użytkowej) w istniejących budynkach mieszkalnych gminy zestawiono w tabeli 5. Tabela 5. Prognozowane zapotrzebowanie na energię cieplną w istniejących budynkach mieszkalnych gminy Prusice Lata Zużycie energii cieplnej do ogrzewania pomieszczeń [GJ] Zużycie energii cieplnej do wytwarzania ciepłej wody użytkowej [GJ] Łączne zużycie energii cieplnej [GJ] 2013 151 951,1 20 292,8 172 243,9 2014 151 579,6 20 268,6 171 848,2 2015 151 208,1 20 244,4 171 452,5 2016 150 836,7 20 220,2 171 056,9 2017 150 279,5 20 198,2 170 477,7 2018 149 536,5 20 174,0 169 710,5 2019 148 793,6 20 152,0 168 945,6 2020 148 236,3 20 127,8 168 364,1 2021 147 493,4 20 103,6 167 597,0 2022 146 936,2 20 081,6 167 017,8 2023 146 007,5 20 057,4 166 064,9 2024 142 664,2 20 033,2 162 697,4 2025 138 949,5 20 011,2 158 960,7 2026 135 234,7 19 987,0 155 221,7 2027 133 377,3 19 965,0 153 342,3 2028 131 520,0 19 940,8 151 460,8 2029 129 662,6 19 916,6 149 579,2 2030 127 805,2 19 894,6 147 699,8 2 GRZYBEK A., Ocena energetyki lokalnej na przykładzie gminy Serock, Kraków 2006 27
Prognozowana powierzchnia budynków mieszkalnych, które powstaną w latach 2013-2030 Przy prognozowaniu zużycia energii cieplnej w gminie niezbędne jest oszacowanie zużycia energii zarówno w budynkach istniejących jak i tych, które powstaną w przyszłości. W oparciu o dane z Banku Danych Lokalnych, dotyczące powierzchni mieszkalnej w gminie Prusice w latach 2000-2012, a także przeprowadzoną prognozę zmiany liczby ludności, najpierw obliczono przyrost powierzchni mieszkalnej w stosunku do roku 2012, a następnie zapotrzebowanie na energię cieplną nowych budynków, które powstaną w latach 2013-2030 (tabela 6). Tabela 6. Prognoza przyrostu powierzchni mieszkalnej oraz zapotrzebowania na energię cieplną, w nowych budynkach mieszkalnych w gminie Prusice [GJ/rok]. Lata Prognozowana powierzchnia mieszkalna [m 2 /osobę] Prognozowana ilość mieszkańców w gminie [-] Prognozowana powierzchnia mieszkalna w gminie [m 2 ] Przyrost powierzchni mieszkalnej [m 2 ] w stosunku do roku 2012 Zapotrzebowanie na energię cieplną nowych budynków [GJ] 2013 23,6976 9224 218 586,7 1 513,7 381,4 2014 23,9258 9213 220 428,4 3 355,4 845,6 2015 24,154 9202 222 265,1 5 192,1 1 308,4 2016 24,3822 9191 224 096,8 7 023,8 1 770,0 2017 24,6104 9181 225 948,1 8 875,1 2 236,5 2018 24,8386 9170 227 770,0 10 697,0 2 695,6 2019 25,0668 9160 229 611,9 12 538,9 3 159,8 2020 25,295 9149 231 424,0 14 351,0 3 616,4 2021 25,5232 9138 233 231,0 16 158,0 4 071,8 2022 25,7514 9128 235 058,8 17 985,8 4 532,4 2023 25,9796 9117 236 856,0 19 783,0 4 985,3 2024 26,2078 9106 238 648,2 21 575,2 5 437,0 2025 26,436 9096 240 461,9 23 388,9 5 894,0 2026 26,6642 9085 242 244,3 25 171,3 6 343,2 2027 26,8924 9075 244 048,5 26 975,5 6 797,8 2028 27,1206 9064 245 821,1 28 748,1 7 244,5 2029 27,3488 9053 247 588,7 30 515,7 7 690,0 2030 27,577 9043 249 378,8 32 305,8 8 141,1 28
Zapotrzebowanie na energię paliw w nowych budynkach oszacowano, przyjmując roczne zapotrzebowanie na energię cieplną nowych budynków na poziomie 70kWh/m 2 (252MJ/m 2 ). Prognozowane zużycie energii cieplnej w istniejących budynkach mieszkalnych oraz w nowych budynkach zamieszczono w tabeli 7. Tabela 7. Prognozowane zużycie energii cieplnej w istniejących budynkach mieszkalnych oraz w nowych budynkach, których całkowitą powierzchnię mieszkalną oszacowano na lata 2013-2030. Lata Łączne zużycie energii cieplnej w istniejących budynkach [GJ] Zapotrzebowanie na energię cieplną nowych budynków [GJ] Całkowite zapotrzebowanie na energię cieplną w gminie [GJ] 2013 172 243,9 381,4 172625,3 2014 171 848,2 845,6 172693,8 2015 171 452,5 1 308,4 172760,9 2016 171 056,9 1 770,0 172826,9 2017 170 477,7 2 236,5 172714,2 2018 169 710,5 2 695,6 172406,1 2019 168 945,6 3 159,8 172105,4 2020 168 364,1 3 616,4 171980,5 2021 167 597,0 4 071,8 171668,8 2022 167 017,8 4 532,4 171550,2 2023 166 064,9 4 985,3 171050,2 2024 162 697,4 5 437,0 168134,4 2025 158 960,7 5 894,0 164854,7 2026 155 221,7 6 343,2 161564,9 2027 153 342,3 6 797,8 160140,1 2028 151 460,8 7 244,5 158705,3 2029 149 579,2 7 690,0 157269,2 2030 147 699,8 8 141,1 155840,9 29
Przy prognozowaniu zapotrzebowania na energię cieplną w budynkach mieszkalnych założono, że do 2030 roku w 30% zasobów mieszkaniowych, zostaną przeprowadzone prace termomodernizacyjne. Wykonanie takich usprawnień termomodernizacyjnych jak wymiana drzwi, okien czy ocieplenie budynku, pozwoli na ograniczenie zapotrzebowania na ciepło do ogrzania mieszkań (istniejących i nowopowstałych) do 2030 roku, o 15,89% w stosunku do stanu roku 2012. Ze względu na przewidywany spadek liczby ludności w gminie Prusice, prognoza zużycia energii cieplnej do wytwarzania ciepłej wody użytkowej (tabela 5) wskazuje, że zapotrzebowania zmniejszy się o 1,96% w stosunku do roku 2012. Łączne zużycie energii cieplnej w gminie, zmniejszy się o 14,26%. Podmioty gospodarcze Ze względu na brak konkretnych danych internetowych oraz literaturowych zakłada się, że nastąpi spadek zapotrzebowania na energię cieplną w przemyśle i budownictwie na poziomie 10% do 2020 r. oraz 5% po 2025 i 2030 r., co będzie wynikało z wprowadzenia nowych, mniej energochłonnych technologii produkcji. Rolniczy charakter gminy powoduje, że można przewidywać wzrost zapotrzebowania na energię cieplną na poziomie 10% do 2025 r., a następnie 5% do 2030 r. Zapotrzebowanie na ciepło do 2030 roku dla poszczególnych typów budynków Prognozowane zapotrzebowanie na energię cieplną w gminie Prusice do 2030 roku, w podziale na omówione uprzednio poszczególne grupy odbiorców, zestawiono w tabeli 8. Zużycie energii cieplnej w mieszkalnictwie podano w oparciu o przeprowadzoną prognozę, której wyniki przedstawiono w tabeli 7. Prognozowane zapotrzebowanie na energię cieplną dla budynków podmiotów gospodarczych oraz budynków administrowanych przez gminę wyznaczono na podstawie wcześniej określonych założeń zmian procentowych. Tabela 8. Prognozowane zapotrzebowanie na energię cieplną w gminie Prusice [GJ] Odbiorcy 2012 2020 2025 2030 Mieszkalnictwo 172 265,90 171 980,50 164 854,70 155 840,90 (zmiana % w zapotrzebowaniu na energię cieplną w stosunku do uprzednio wyznaczonych okresów) -Spadek o 0,17% w stosunku do roku 2012 -Roczny spadek 0,02% przez 8 lat -Spadek o 4,14% w stosunku do roku 2020 -Roczny spadek 0,83% przez 5 lat -Spadek o 5,47% w stosunku do roku 2025 -Roczny spadek 1,09% przez 5 lat (zmiana % w zapotrzebowaniu na energię cieplną pomiędzy rokiem 2012 a 2030) -spadek o 9,53% w stosunku do roku 2012 -średni roczny spadek 0,53% przez 18 lat 30
Odbiorcy 2012 2020 2025 2030 Budynki podmiotów 25 961 23 364,90 22 196,70 21 086,90 gospodarczych (przemysł) (zmiana % w zapotrzebowaniu na energię cieplną w stosunku do uprzednio wyznaczonych okresów) -Spadek o 10% w stosunku do roku 2012 -Roczny spadek 1,25% przez 8 lat -Spadek o 5% w stosunku do roku 2020 -Roczny spadek 5% przez 5 lat -Spadek o 5% w stosunku do roku 2025 -Roczny spadek 1% przez 5 lat (zmiana % w zapotrzebowaniu na energię cieplną pomiędzy rokiem 2012 a 2030) Budynki podmiotów gospodarczych (rolnictwo) -spadek o 18,77% w stosunku do roku 2012 -średni roczny spadek 1,04% przez 18 lat 32 934,20 36 227,60 39 850,40 41 842,90 (zmiana % w zapotrzebowaniu na energię cieplną w stosunku do uprzednio wyznaczonych okresów) -Wzrost o 10% w stosunku do roku 2012 -Roczny wzrost 1,25% przez 8 lat - Wzrost o 10% w stosunku do roku 2020 -Roczny wzrost 2% przez 5 lat - Wzrost o 5% w stosunku do roku 2025 -Roczny wzrost 1% przez 5 lat (zmiana % w zapotrzebowaniu na energię cieplną pomiędzy rokiem 2012 a 2030) -wzrost o 27,05% w stosunku do roku 2012 -średni roczny wzrost 1,50% przez 18 lat Budynki gminne 3 658,20 3 609,90 3 609,90 3 609,90 (zmiana % w zapotrzebowaniu na energię cieplną w stosunku do uprzednio wyznaczonych okresów) -Spadek o 1,32% w stosunku do roku 2012 -Roczny spadek 0,17% przez 8 lat - Brak zmian w stosunku do roku 2020 - Brak zmian w stosunku do roku 2025 (zmiana % w zapotrzebowaniu na energię cieplną pomiędzy rokiem 2012 a 2030) -spadek o 1,32% w stosunku do roku 2012 -średni roczny spadek 0,07% przez 18 lat 31
Odbiorcy 2012 2020 2025 2030 Razem Gmina Prusice [GJ] 234 819,30 235 182,9 230 511,7 222 380,6 (zmiana % w zapotrzebowaniu na energię cieplną w stosunku do uprzednio wyznaczonych okresów) -Wzrost o 0,15% w stosunku do roku 2012 -Roczny wzrost 0,02% przez 8 lat -Spadek o 2% w stosunku do roku 2020 -Roczny spadek 0,4% przez 5 lat -Spadek o 3,5% w stosunku do roku 2025 -Roczny spadek 0,7% przez 5 lat (zmiana % w zapotrzebowaniu na energię cieplną pomiędzy rokiem 2012 a 2030) -spadek o 5,30% w stosunku do roku 2012 -średni roczny spadek 0,29% przez 18 lat Przeprowadzona prognoza wykazuje, iż zapotrzebowanie gminy na energię cieplną ulegnie zmniejszeniu pomiędzy 2012 a 2030 rokiem o 5,30% (rysunek 6). Spadek zapotrzebowania na energię cieplną, pomimo rosnącej prognozowanej powierzchni mieszkalnej w tym samym okresie, może być spowodowany zwiększeniem efektywności energetycznej poprzez przeprowadzenie poszczególnych działań na terenie gminy zarówno w zakresie budynków mieszkalnych, jak i podmiotów gospodarczych czy gminnych. 250000,00 200000,00 150000,00 100000,00 50000,00 0,00 2012 2020 2025 2030 Budynki mieszkalne Budynki podmiotów gospodarczych (rolnictwo) Budynki podmiotów gospodarczych (przemysł) Budynki gminne Rysunek 6. Prognozowane zapotrzebowanie na energię cieplną w gminie Prusice [GJ] 32