Ocena zasobów pomocy społecznej. Autorzy: Michał Bara

Ocena zasobów pomocy społecznej Autorzy: Michał Bara

SPIS TREŚCI STRONA 1 Wprowadzenie 3 2 Dane o sytuacji demograficznej i społecznej 3 3 Dane o korzystających z pomocy i wsparcia 4 3.1 POWIAT - ZADANIA PCPR ORAZ MOPR 8 4 Inne rodzaje pomocy i świadczeń 11 5 Zasoby instytucjonalne pomocy i wsparcia 12 6 Kadra jednostki organizacyjnej pomocy społecznej 18 6.1 Zatrudnienie pomocnicze w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej 18 6.2 Zespoły pracy socjalnej i integracji społecznej w jednostce pomocy społecznej 19 7 Środki finansowe na wydatki w pomocy społecznej i innych obszarach polityki społecznej w budżecie jednostki samorządu terytorialnego 8 Aktywność projektowo-konkursowa jednostki organizacyjnej pomocy społecznej 21 9 Współpraca z organizacjami pozarządowymi - zadania zlecone w obszarze pomocy i wsparcia 22 10 Wskaźniki oceny zasobów pomocy społecznej 22 10.1 KADRA PRACOWNIKÓW SOCJALNYCH 22 10.2 KOSZTY 24 10.3 OSOBY I RODZINY KORZYSTAJĄCE Z POMOCY I WSPARCIA 24 10.4 POWODY PRZYZNANIA POMOCY 24 10.5 POMOC W FORMIE ŚWIADCZEŃ 25 10.6 POMOC W FORMIE USŁUG 25 10.7 POMOC INSTYTUCJONALNA 25 10.8 BUDŻET POLITYKI SPOŁECZNEJ 26 11 Wnioski końcowe 29 19 2

1. Wprowadzenie Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2015 poz. 163 z późn. zm.), nałożyła na gminy, powiaty oraz samorząd województwa obowiązek przygotowania oceny zasobów pomocy społecznej (OZPS) w oparciu o analizę lokalnej sytuacji społecznej i demograficznej. Istotą opracowania jest charakterystyka: infrastruktury, kadry, organizacji pozarządowych, nakładów finansowych na zadania pomocy społecznej bez względu na podmiot je finansujący i realizujący, a także osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej, rodzaje ich problemów jak również ich rozkład ilościowy. Ocena wraz z rekomendacjami jest podstawą do planowania budżetu na rok następny. Z kolei ujednolicony formularz OZPS pozwala zachować sprawny przebieg procesu sprawozdawczego. Wypełnienie formularza przez PCPR i OPS polega na ręcznym wprowadzeniu danych własnych, GUS oraz danych udostępnionych przez podmioty prosperujące na terenie powiatu Opatowskiego. Weryfikacja poprawności przesłanych danych odbędzie się na poziomie województwa. Zgromadzone informacje w sprawozdaniach z użyciem dostępnych mechanizmów w SAC, zostaną wprowadzone do systemu wraz z ich rekomendacją. Uzupełnienie tej oceny danymi, będzie realizowane poprzez wypełnienie udostępnionych w ramach formularza sekcji opisowych, pozwalających na załączenie np. diagramów, mapek i wykresów. Zatem zrealizowana zostanie obsługa analizy danych na terenie całego kraju. Ocena to merytoryczny dokument niezbędny do kreowania polityki społecznej w regionie na wszystkich szczeblach samorządu. 2. Dane o sytuacji demograficznej i społecznej DANE O SYTUACJI DEMOGRAFICZNEJ i SPOŁECZNEJ (stan na 31.XII) PROGNOZA* Rok Dwa lata MIESZKAŃCY (w osobach) Ogółem 1 54 656 54 656 54 248 54 248 54 248 KOBIETY Ogółem 2 27 545 27 545 27 334 27 334 27 334 Wiek 0-17 3 4 627 4 627 4 524 4 524 4 524 Wiek 18-59 4 15 521 15 521 15 350 15 350 15 350 Wiek 60 lat i więcej 5 7 397 7 397 7 460 7 460 7 460 MĘŻCZYŹNI Ogółem 6 27 111 27 111 26 914 26 914 26 914 Wiek 0-17 7 4 916 4 916 4 784 4 784 4 784 Wiek 18-64 8 18 838 18 838 18 710 18 710 18 710 Wiek 65 lat i więcej 9 3 357 3 357 3 420 3 420 3 420 RYNEK PRACY Bezrobotni ogółem 10 5 675 4 990 4 681 4 681 4 681 Bezrobotni długotrwale ogółem 11 3 821 3 425 3 157 3 157 3 157 Bezrobotni ogółem z prawem do zasiłku 12 509 426 373 373 373 INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA Liczba mieszkań komunalnych w zasobie gminy Liczba wniosków złożonych na mieszkanie komunalne z zasobów gminy w tym z wiersza 13: Liczba mieszkań socjalnych (lokali) Liczba oczekujących na mieszkanie socjalne Liczba wyroków eksmisyjnych bez wskazania lokalu socjalnego Liczba żłobków (żłobki, kluby dziecięce, oddziały żłobkowe w przedszkolach) 13 X X X X X 14 X X X X X 15 X X X X X 16 X X X X X 17 X X X X X 18 X X X X X Liczba opiekunów dziennych do dzieci 19 X X X X X 3

PROGNOZA* Rok Dwa lata Liczba miejsc w żłobkach (żłobki, kluby dziecięce, oddziały żłobkowe w przedszkolach) Liczba dzieci, którym nie przyznano miejsc w żłobku (żłobek, klub dziecięcy, oddziały żłobkowe w przedszkolach) 20 X X X X X 21 X X X X X Powody nie przyznania miejsca w żłobku Liczba przedszkoli (przedszkola wraz z oddziałami przedszkolnymi przy szkołach) Liczba miejsc w przedszkolach (przedszkola wraz z oddziałami przedszkolnymi przy szkołach) Liczba dzieci, którym nie przyznano miejsc w przedszkolu wg złożonych wniosków 22 X X X X X 23 X X X X X 24 X X X X X Powody nie przyznania miejsca w przedszkolu Liczba świetlic i klubów dla dzieci i młodzieży - ogółem 25 X X X X X Z tego: (wiersze "Przyszkolne" i "Pozaszkolne") Przyszkolne 26 X X X X X Pozaszkolne 27 X X X X X Liczba klubów i innych miejsc spotkań dla seniorów 28 X X X X X Liczba hospicjów 29 0 0 0 0 0 Liczba ośrodków dla cudzoziemców 30 0 0 0 0 0 * Wielkość prognozy nie dotyczy wartości przyrostu lub spadku. W przypadku braku możliwości oszacowania wielkości liczbowych dla prognozy należy wpisać liczby odpowiadające danym z kolumny "" 3. Dane o korzystających z pomocy i wsparcia DANE O KORZYSTAJĄCYCH Z POMOCY i WSPARCIA (w całym okresie sprawozdawczym) Prognoza rok OSOBY I RODZINY, KTÓRYM UDZIELONO POMOCY i WSPARCIA Liczba osób 1 436 432 478 500 OSOBY I RODZINY, KTÓRYM PRZYZNANO ŚWIADCZENIE Liczba osób 2 436 432 0 0 W tym: osoby długotrwale korzystające 3 0 38 0 0 Wiek 0-17 4 0 139 0 0 Wiek produkcyjny * 5 0 218 0 0 Wiek poprodukcyjny ** 6 0 75 0 0 Liczba rodzin 7 48 154 11 13 Liczba osób w rodzinach 8 70 248 15 21 w tym: KOBIETY (z wierszy 2-6) Ogółem 9 0 225 0 0 4

Prognoza rok W tym: osoby długotrwale korzystające 10 0 25 0 0 Wiek 0-17 11 0 74 0 0 Wiek 18-59 12 0 0 0 Wiek 60 lat i więcej 13 0 51 0 0 w tym: MĘŻCZYŹNI (z wierszy 2-6) Ogółem 14 0 207 0 0 W tym: osoby długotrwale korzystające 15 0 13 0 0 Wiek 0-17 16 0 65 0 0 Wiek 18-64 17 0 118 0 0 Wiek 65 lat i więcej 18 0 24 0 0 OSOBY I RODZINY, KTÓRYM PRZYZNANO ŚWIADCZENIE PIENIĘŻNE Liczba osób ogółem 19 70 97 15 21 Liczba rodzin 20 48 51 11 13 Liczba osób w rodzinach 21 70 162 15 21 OSOBY I RODZINY, KTÓRYM PRZYZNANO ŚWIADCZENIE NIEPIENIĘŻNE Liczba osób ogółem 22 366 392 3 8 Liczba rodzin 23 0 10 3 8 Liczba osób w rodzinach 24 0 63 3 8 OSOBY I RODZINY, Z KTÓRYMI PRZEPROWADZONO WYWIAD ŚRODOWISKOWY Liczba osób ogółem 25 65 58 17 20 Liczba rodzin 26 18 20 17 20 Liczba osób w rodzinach 27 54 70 17 20 POWODY UDZIELENIA POMOCY I WSPARCIA UBÓSTWO Liczba rodzin 28 X X X X Liczba osób w rodzinach 29 X X X X BEZROBOCIE Liczba rodzin 30 X X X X Liczba osób w rodzinach 31 X X X X NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ Liczba rodzin 32 0 0 0 0 Liczba osób w rodzinach 33 0 0 0 0 DŁUGOTRWAŁA LUB CIĘŻKA CHOROBA Liczba rodzin 34 0 0 0 0 Liczba osób w rodzinach 35 0 0 0 0 BEZRADNOŚĆ W SPRAWACH OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZYCH Liczba rodzin 36 48 10 0 0 Liczba osób w rodzinach 37 70 63 0 0 ALKOHOLIZM Liczba rodzin 38 X X X X Liczba osób w rodzinach 39 X X X X 5

Prognoza rok NARKOMANIA Liczba rodzin 40 X X X X Liczba osób w rodzinach 41 X X X X POTRZEBA OCHRONY MACIERZYŃSTWA Liczba rodzin 42 X X X X W TYM: WIELODZIETNOŚĆ Liczba rodzin 43 X X X X BEZDOMNOŚĆ Liczba rodzin 44 X X X X Liczba osób w rodzinach 45 X X X X TRUDNOŚCI W PRZYSTOSOWANIU DO ŻYCIA PO ZWOLNIENIU Z ZAKŁADU KARNEGO Liczba rodzin 46 X X X X Liczba osób w rodzinach 47 X X X X ZDARZENIA LOSOWE Liczba rodzin 48 X X X X Liczba osób w rodzinach 49 X X X X KLĘSKI ŻYWIOŁOWE I EKOLOGICZNE Liczba osób 50 X X X X SIEROCTWO Liczba rodzin 51 0 0 0 0 Liczba osób w rodzinach 52 0 13 0 0 PRZEMOC W RODZINIE Liczba rodzin 53 0 0 0 0 Liczba osób w rodzinach 54 0 0 0 0 OCHRONA OFIAR HANDLU LUDŹMI Liczba rodzin 55 0 0 0 0 USŁUGI POMOCY SPOŁECZNEJ USŁUGI OPIEKUŃCZE OGÓŁEM Liczba osób 56 X X X X Liczba świadczeń 57 X X X X Kwota świadczeń w złotych 58 X X X X W TYM: SPECJALISTYCZNE (wiersze 59-61) Liczba osób 59 X X X X Liczba świadczeń 60 X X X X Kwota świadczeń w złotych 61 X X X X SPECJALISTYCZNE USŁUGI DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI Liczba osób 62 X X X X Liczba świadczeń 63 X X X X Kwota świadczeń w złotych 64 X X X X PORADNICTWO SPECJALISTYCZNE Liczba rodzin 65 X X X X 6

Prognoza rok Liczba osób w rodzinach 66 X X X X PRACA SOCJALNA Liczba rodzin 67 X X X X Liczba osób w rodzinach 68 X X X X INTERWENCJA KRYZYSOWA Liczba rodzin 69 X X X X Liczba osób w rodzinach 70 X X X X KONTRAKT SOCJALNY Liczba zawartych kontraktów socjalnych 71 0 10 10 0 Liczba osób ogółem objętych kontraktem W tym: liczba osób objętych kontraktem w Klubie Integracji Społecznej 72 0 63 59 0 73 0 0 0 0 * wiek produkcyjny: kobiety w wieku 18-59 lat, mężczyźni 18-64 lat ** wiek poprodukcyjny: kobiety w wieku 60 i więcej, mężczyźni 65 i więcej 7

3.1. POWIAT - ZADANIA PCPR ORAZ MOPR POWIAT - ZADANIA PCPR ORAZ MOPR (w całym okresie sprawozdawczym) Prognoza rok INDYWIDUALNE PROGRAMY POMOCY INDYWIDUALNY PROGRAM ZATRUDNIENIA SOCJALNEGO (Centrum Integracji Społecznej) Liczba osób 1 0 0 0 0 PROGRAM ODDZIAŁYWAŃ KOREKCYJNO-EDUKACYJNYCH DLA OSÓB STOSUJĄCYCH PRZEMOC W RODZINIE Liczba osób korzystających z usług 2 0 0 0 0 INDYWIDUALNY PROGRAM INTEGRACJI CUDZOZIEMCÓW Liczba osób korzystających z usług 3 0 0 1 1 WSPIERANIE RODZINY I PIECZA ZASTĘPCZA RODZINNA PIECZA ZASTĘPCZA - OGÓŁEM Liczba rodzin 4 48 51 52 59 Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach 5 70 75 73 83 Kwota świadczeń w złotych 6 757 253 812 124 738 694 931 680 RODZINY SPOKREWNIONE Z DZIECKIEM Liczba rodzin 7 30 30 30 32 Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach 8 41 41 39 43 Kwota świadczeń w złotych 9 367 323 387 178 322 435 400 000 RODZINY ZASTĘPCZE NIEZAWODOWE Liczba rodzin 10 18 21 22 27 Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach 11 29 34 34 40 Kwota świadczeń w złotych 12 389 930 424 946 416 259 531 680 RODZINY ZASTĘPCZE ZAWODOWE Liczba rodzin 13 0 0 0 0 Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach 14 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 15 0 0 0 0 W tym: RODZINY ZASTĘPCZE SPECJALISTYCZNE Liczba rodzin 16 0 0 0 0 Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach 17 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 18 0 0 0 0 RODZINY ZASTĘPCZE PEŁNIĄCE FUNKCJĘ POGOTOWIA RODZINNEGO Liczba rodzin 19 0 0 0 0 Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach 20 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 21 0 0 0 0 RODZINNY DOM DZIECKA Liczba rodzin 22 0 0 0 0 8

Prognoza rok Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach 23 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 24 0 0 0 0 PLAN POMOCY DZIECKU Liczba dzieci 25 47 47 41 49 OCENA SYTUACJI DZIECKA W RODZINIE ZASTĘPCZEJ Liczba dzieci 26 49 56 48 55 Liczba sporządzonych ocen 27 63 56 96 110 OCENA SYTUACJI DZIECKA W RODZINNYM DOMU DZIECKA Liczba dzieci 28 0 0 0 0 Liczba sporządzonych ocen 29 0 0 0 0 OCENA RODZIN ZASTĘPCZYCH Liczba rodzin 30 0 4 4 25 Liczba sporządzonych ocen 31 0 4 4 25 OCENA RODZINNYCH DOMÓW DZIECKA Liczba rodzinnych domów dziecka 32 0 0 0 0 Liczba sporządzonych ocen 33 0 0 0 0 OCENA W ZAKRESIE KWALIFIKACJI KANDYDATÓW NA RODZINY ZASTĘPCZE I RODZINNE DOMY DZIECKA Liczba opinii 34 2 5 12 10 w tym: liczba pozytywnych opinii 35 2 5 10 10 KOORDYNATOR PIECZY ZASTĘPCZEJ Liczba koordynatorów 36 0 1 2 2 RODZINY POMOCOWE Liczba rodzin 37 0 0 0 0 USAMODZIELNIENIE INDYWIDUALNY PROGRAM USAMODZIELNIENIA Liczba osób 38 7 13 0 4 PEŁNOLETNIE OSOBY OPUSZCZAJĄCE RODZINNE FORMY PIECZY ZASTĘPCZEJ Liczba osób 39 31 29 22 36 Kwota świadczeń w złotych 40 132 794 163 961 133 379 181 992 W TYM: (od poz. 41 do poz. 46) POMOC PIENIĘŻNA NA USAMODZIELNIENIE Liczba osób 41 3 3 4 8 Kwota świadczeń w złotych 42 14 823 14 823 19 764 41 328 POMOC PIENIĘŻNA NA KONTYNUOWANIE NAUKI Liczba osób 43 25 22 14 20 Kwota świadczeń w złotych 44 112 501 137 756 106 204 120 000 POMOC PIENIĘŻNA NA ZAGOSPODAROWANIE Liczba osób 45 3 4 3 8 Kwota świadczeń w złotych 46 5 470 11 382 7 411 20 664 PEŁNOLETNIE OSOBY OPUSZCZAJĄCE PLACÓWKI OPIEKUŃCZO - WYCHOWAWCZE Liczba osób 47 8 7 7 6 9

Prognoza rok Kwota świadczeń w złotych 48 38 922 46 317 33 023 60 000 W TYM: (od poz. 49 do poz. 54) POMOC PIENIĘŻNA NA USAMODZIELNIENIE Liczba osób 49 0 1 1 3 Kwota świadczeń w złotych 50 0 6 600 4 941 20 000 POMOC PIENIĘŻNA NA KONTYNUOWANIE NAUKI Liczba osób 51 7 6 6 5 Kwota świadczeń w złotych 52 36 452 39 717 28 082 32 000 POMOC PIENIĘŻNA NA ZAGOSPODAROWANIE Liczba osób 53 1 0 0 3 Kwota świadczeń w złotych 54 2 470 0 0 8 000 PEŁNOLETNIE OSOBY OPUSZCZAJĄCE INSTYTUCJE O KTÓRYCH MOWA W ART. 88 UST.1 USTAWY O POMOCY SPOŁECZNEJ Liczba osób 55 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 56 0 0 0 0 W TYM: (od poz. 57 do poz. 62) POMOC PIENIĘŻNA NA USAMODZIELNIENIE Liczba osób 57 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 58 0 0 0 0 POMOC PIENIĘŻNA NA KONTYNUOWANIE NAUKI Liczba osób 59 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 60 0 0 0 0 POMOC PIENIĘŻNA NA ZAGOSPODAROWANIE Liczba osób 61 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 62 0 0 0 0 REHABILITACJA ZAWODOWA I SPOŁECZNA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Ogólna kwota dofinansowania (PFRON, środki własne powiatu) 63 0 0 378 492 400 000 POMOC NA LIKWIDACJĘ BARIER ARCHITEKTONICZNYCH, TECHNICZNYCH I W KOMUNIKOWANIU SIĘ Liczba osób, które uzyskały dofinansowanie 64 52 63 54 65 Wartość dofinansowania w złotych 65 103 193 129 908 112 762 150 000 TURNUSY REHABILITACYJNE Liczba osób, które uzyskały pomoc 66 131 103 51 48 Wartość dofinansowania w złotych 67 99 891 89 427 53 237 50 000 ZAOPATRZENIE W PRZEDMIOTY ORTOPEDYCZNE, ŚRODKI POMOCNICZE I SPRZĘT REHABILITACYJNY Liczba osób, które uzyskały pomoc 68 139 77 110 200 Wartość dofinansowania w złotych 69 116 019 99 999 114 998 172 000 PROGRAM "AKTYWNY SAMORZĄD" Liczba świadczeń 70 59 58 41 45 Wartość dofinansowania w złotych 71 183 541 208 905 92 495 000 DOFINANSOWANIE SPORTU, KULTURY, REKREACJI I TURYSTYKI Liczba dofinansowanych imprez 72 1 1 1 1 10

Prognoza rok Liczba niepełnosprawnych uczestników 73 60 50 60 50 Wartość dofinansowania ogółem w złotych 74 2 500 5 000 5 000 5 000 DOFINANSOWANIE USŁUG TŁUMACZA JĘZYKA MIGOWEGO LUB TŁUMACZA - PRZEWODNIKA Wartość dofinansowania w złotych 75 0 0 0 0 4. Inne rodzaje pomocy i świadczeń INNE RODZAJE POMOCY I ŚWIADCZEŃ Prognoza rok ZASIŁKI RODZINNE I DODATKI DO ZASIŁKÓW RODZINNYCH Liczba rodzin 1 X X X X Kwota świadczeń w złotych 2 X X X X JEDNORAZOWY DODATEK Z TYTUŁU URODZENIA SIĘ DZIECKA (ujmowany w pozycji "Zasiłki rodzinne i dodatki do zasiłków rodzinnych") Liczba świadczeń 3 X X X X Kwota świadczeń w złotych 4 X X X X JEDNORAZOWA ZAPOMOGA Z TYTUŁU URODZENIA SIĘ DZIECKA Liczba świadczeń 5 X X X X Kwota świadczeń w złotych 6 X X X X ŚWIADCZENIA OPIEKUŃCZE ŚWIADCZENIE PIELĘGNACYJNE Liczba świadczeń 7 X X X X Kwota świadczeń w złotych 8 X X X X DODATEK DO ŚWIADCZENIA PIELĘGNACYJNEGO Liczba świadczeń 9 X X X X Kwota świadczeń w złotych 10 X X X X ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY - Ogółem Liczba świadczeń 11 X X X X Kwota świadczeń w złotych 12 X X X X W tym: (od poz. 13 do poz. 20) ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY DLA NIEPEŁNOSPRAWNEGO DZIECKA Liczba świadczeń 13 X X X X Kwota świadczeń w złotych 14 X X X X ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY DLA OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ W WIEKU POWYŻEJ 16 ROKU ŻYCIA O ZNACZNYM STOPNIU NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI Liczba świadczeń 15 X X X X Kwota świadczeń w złotych 16 X X X X ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY DLA OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ W WIEKU POWYŻEJ 16 ROKU ŻYCIA O UMIARKOWANYM STOPNIU NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI, KTÓRA POWSTAŁA PRZED UKOŃCZENIEM 21 ROKU ŻYCIA Liczba świadczeń 17 X X X X 11

Prognoza rok Kwota świadczeń w złotych 18 X X X X ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY DLA OSOBY, KTÓRA UKOŃCZYŁA 75 LAT Liczba świadczeń 19 X X X X Kwota świadczeń w złotych 20 X X X X SPECJALNY ZASIŁEK OPIEKUŃCZY Liczba świadczeń 21 X X X X Kwota świadczeń w złotych 22 X X X X ZASIŁEK DLA OPIEKUNA Liczba świadczeń 23 X X X X Kwota świadczeń w złotych 24 X X X X ŚWIADCZENIE Z FUNDUSZU ALIMENTACYJNEGO Liczba osób 25 X X X X Liczba rodzin 26 X X X X Kwota świadczeń w złotych 27 X X X X DODATKI MIESZKANIOWE Liczba gospodarstw domowych 28 X X X X Kwota świadczeń w złotych 29 X X X X DODATKI ENERGETYCZNE Liczba gospodarstw domowych 30 X X X X Kwota świadczeń w złotych 31 X X X X OPŁACENIE SKŁADKI UBEZPIECZENIA ZDROWOTNEGO Liczba osób 32 X X X X Kwota świadczeń w złotych 33 X X X X OPŁACENIE SKŁADKI UBEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO Liczba osób 34 X X X X Kwota świadczeń w złotych 35 X X X X ŚWIADCZENIE INTEGRACYJNE (CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ) Liczba osób 36 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 37 0 0 0 0 ŚWIADCZENIA PIENIĘŻNE Z PRAC SPOŁECZNIE UŻYTECZNYCH Liczba osób ogółem 38 X X X X Kwota świadczeń w złotych 39 X X X X STYPENDIA SOCJALNE DLA UCZNIÓW I ZASIŁKI SZKOLNE Liczba osób 40 X X X X Kwota świadczeń w złotych 41 X X X X 5. Zasoby instytucjonalne pomocy i wsparcia ZASOBY INSTYTUCJONALNE POMOCY i WSPARCIA 12

Rok Dwa lata OŚRODKI WSPARCIA - OGÓŁEM Liczba placówek 1 6 9 1 1 1 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 2 i 3) 2 6 9 1 1 1 3 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 4 3 564 346 15 30 30 Liczba osób korzystających 5 27 342 15 30 30 Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 Liczba decyzji odmownych (wg stanu na 31 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 6 0 11 4 4 4 7 0 0 0 0 0 8 63 281 3 4 4 9 3 129 677 18 992 678 361 006 221 837 221 837 W TYM (z wierszy 1-9): ŚRODOWISKOWE DOMY SAMOPOMOCY Liczba placówek 10 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 11 i 12) 11 0 0 0 0 0 12 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 13 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 14 0 0 0 0 0 Liczba osób umieszczonych 15 0 0 0 0 0 Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 16 0 0 0 0 0 17 0 0 0 0 0 18 0 0 0 0 0 DZIENNE DOMY POMOCY Liczba placówek 19 0 0 1 1 1 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 20 i 21) 20 0 0 1 1 1 21 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 22 0 0 15 30 30 Liczba osób korzystających 23 0 0 15 30 30 Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 24 0 0 4 4 4 25 0 0 3 4 4 Roczny koszt prowadzenia 26 0 0 361 006 221 837 221 837 13

Rok Dwa lata i utrzymania placówek (w złotych) NOCLEGOWNIE, SCHRONISKA I DOMY DLA OSÓB BEZDOMNYCH Liczba placówek 27 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 28 i 29) 28 0 0 0 0 0 29 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 30 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 31 0 0 0 0 0 Liczba osób skierowanych w wyniku eksmisji Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 32 0 0 0 0 0 33 0 0 0 0 0 34 0 0 0 0 0 KLUBY SAMOPOMOCY Liczba placówek 35 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 36 i 37) 36 0 0 0 0 0 37 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 38 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 39 0 0 0 0 0 Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 40 0 0 0 0 0 41 0 0 0 0 0 42 0 0 0 0 0 ZASOBY INSTYTUCJONALNE POMOCY i WSPARCIA (c.d.) Rok Dwa lata DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ Liczba placówek 1 3 3 3 3 3 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 2 i 3) 2 3 3 3 3 3 3 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 4 317 310 372 374 372 Liczba osób korzystających 5 310 314 374 375 375 Liczba osób umieszczonych 6 14 13 97 10 10 14

Rok Dwa lata Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 Liczba decyzji odmownych (wg stanu na 31 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 7 9 11 16 17 17 8 7 0 0 0 0 9 214 218 250 250 250 10 10 681 097 15 717 764 12 799 145 13 507 546 13 507 546 MIESZKANIA CHRONIONE OGÓŁEM Liczba placówek 11 0 0 2 2 4 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 12 i 13) 12 0 0 2 2 4 13 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 14 8 8 8 8 16 Liczba osób korzystających 15 2 0 0 0 0 Liczba osób umieszczonych 16 2 0 0 0 0 Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 17 0 0 0 0 0 18 0 0 0 0 0 19 8 102 8 102 4 908 7 000 7 000 OŚRODKI INTERWENCJI KRYZYSOWEJ OGÓŁEM Liczba placówek 20 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 21 i 22) 21 0 0 0 0 0 22 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 23 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 24 0 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 25 0 0 0 0 0 26 0 0 0 0 0 JEDNOSTKI SPECJALISTYCZNEGO PORADNICTWA Liczba placówek 27 2 2 2 2 2 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 28 i 29) 28 2 2 2 2 2 29 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 30 0 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 31 22 23 20 20 20 32 1 224 301 1 267 035 1 286 517 1 250 000 1 250 000 15

Rok Dwa lata PLACÓWKI WSPARCIA DZIENNEGO Liczba placówek 33 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 34 i 35) 34 0 0 0 0 0 35 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 36 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 37 0 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 38 0 0 0 0 0 39 0 0 0 0 0 PLACÓWKI OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZE OGÓŁEM Liczba placówek 40 1 1 2 3 4 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 41 i 42) 41 1 1 2 3 4 42 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 43 28 28 42 56 70 Liczba osób korzystających 44 25 28 44 56 70 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 45 15 15 34 48 62 46 775 013 875 459 1 064 645 2 165 464 2 300 000 W tym: PLACÓWKI TYPU RODZINNEGO Liczba placówek 47 0 0 0 1 1 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 48 i 49 ) 48 0 0 0 1 1 49 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 50 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 51 0 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 52 0 0 0 0 0 53 0 0 0 0 0 CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ Liczba placówek 54 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 55 i 56) 55 0 0 0 0 0 56 0 0 0 0 0 Liczba uczestników zajęć 57 0 0 0 0 0 16

Rok Dwa lata Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 58 0 0 0 0 0 59 0 0 0 0 0 KLUB INTEGRACJI SPOŁECZNEJ Liczba placówek 60 X X X X X Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 61 i 62) 61 X X X X X 62 X X X X X Liczba uczestników zajęć 63 X X X X X Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 64 X X X X X 65 X X X X X WARSZTAT TERAPII ZAJĘCIOWEJ Liczba placówek 66 1 1 2 4 4 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 67 i 68) 67 1 1 1 2 2 68 0 0 1 2 2 Liczba uczestników zajęć 69 68 68 143 143 143 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 70 26 25 37 43 43 71 1 122 261 1 123 318 1 167 941 2 547 587 2 547 587 ZAKŁAD AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ Liczba placówek 72 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 73 i 74) 73 0 0 0 0 0 74 0 0 0 0 0 Liczba uczestników zajęć 75 0 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 76 0 0 0 0 0 77 0 0 0 0 0 INNE INSTYTUCJE POMOCY I WSPARCIA Rodzaj instytucji Wyszczególnienie Rok Dwa lata 17

6. Kadra jednostki organizacyjnej pomocy społecznej KADRA JEDNOSTKI ORGANIZACYJNEJ POMOCY SPOŁECZNEJ (w osobach, stan na 31 grudnia) Rok Dwa lata OGÓŁEM PRACOWNICY JEDNOSTKI Liczba ogółem pracowników jednostki pomocy społecznej 1 17 18 10 18 19 KADRA KIEROWNICZA Ogółem kadra kierownicza (dyrektor jednostki i jego zastępcy) 2 1 2 1 2 2 W tym: (od poz. 3 do poz. 4) Wykształcenie wyższe 3 1 2 1 2 2 Specjalizacja z organizacji pomocy społecznej 4 1 1 1 1 1 PRACOWNICY SOCJALNI Ogółem 5 6 6 2 6 6 W tym: pracownicy socjalni ogółem zatrudnieni z EFS 6 4 4 0 4 4 W tym: (od poz. 7 do poz. 11) Wykształcenie wyższe 7 6 6 2 6 6 Wykształcenie średnie 8 0 0 0 0 0 Specjalizacja 1-ego stopnia w zawodzie 9 1 1 0 2 2 Specjalizacja 2-ego stopnia w zawodzie 10 0 0 0 0 0 Specjalizacja z organizacji pomocy społecznej 11 0 0 0 0 0 POZOSTALI PRACOWNICY: Ogółem 12 10 10 7 10 11 W tym: (od poz. 13 do poz. 15) Wykształcenie wyższe 13 9 9 6 9 9 Wykształcenie średnie 14 1 1 0 1 1 Inne 15 0 0 1 0 1 6.1. Zatrudnienie pomocnicze w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej ZATRUDNIENIE POMOCNICZE W JEDNOSTCE ORGANIZACYJNEJ POMOCY SPOŁECZNEJ (w osobach, w ciągu danego roku) W osobach Rok Dwa lata Wolontariusze 1 0 0 0 0 0 Zatrudnienie subsydiowane (roboty publiczne, prace interwencyjne i inne) 2 0 0 7 7 7 Staże 3 0 0 0 0 0 18

6.2. Zespoły pracy socjalnej i integracji społecznej w jednostce pomocy społecznej ZESPOŁY PRACY SOCJALNEJ I INTEGRACJI SPOŁECZNEJ W JEDNOSTCE POMOCY SPOŁECZNEJ (w osobach, w ciągu danego roku) W osobach Rok Dwa lata Liczba zespołów 1 X X X X X Liczba osób ogółem w zespole 2 X X X X X W tym z wiersza 2: Pracownicy socjalni 3 X X X X X Specjaliści zgodnie z art.110 ust.3 ustawy o pomocy społecznej 4 X X X X X 7. Środki finansowe na wydatki w pomocy społecznej i innych obszarach polityki społecznej w budżecie jednostki samorządu terytorialnego ŚRODKI FINANSOWE NA WYDATKI W POMOCY SPOŁECZNEJ I INNYCH OBSZARACH POLITYKI SPOŁECZNEJ W BUDŻECIE JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO (zadania własne i zadania zlecone) W złotych Rok Dwa lata OGÓŁEM OGÓŁEM ( działy) 1 16 638 365 22 315 025 17 684 401 20 756 151 20 748 541 W tym: w budżecie OPS/PCPR 2 2 033 103 2 091 672 3 401 948 5 131 708 5 124 098 851 - OCHRONA ZDROWIA 85153 - Przeciwdziałanie narkomanii 3 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 4 0 0 0 0 0 85154 - Przeciwdziałanie alkoholizmowi 5 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 6 0 0 0 0 0 852 - POMOC SPOŁECZNA 85201 - Placówki opiekuńczo-wychowawcze 7 816 636 921 776 1 102 576 1 759 897 1 759 897 w tym: w budżecie OPS / PCPR 8 41 622 46 317 33 023 60 000 60 000 85202 - Domy pomocy społecznej 9 10 784 909 15 717 764 12 799 145 13 507 546 13 507 546 w tym: w budżecie OPS / PCPR 10 0 0 0 0 0 85203 - Ośrodki Wsparcia 11 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 12 0 0 0 0 0 85204 - Rodziny zastępcze 13 833 195 837 132 872 073 1 113 672 1 113 672 w tym: w budżecie OPS / PCPR 14 833 195 837 132 872 073 1 113 672 1 113 672 85205 - Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie 15 0 0 0 0 0 19

Rok Dwa lata w tym: w budżecie OPS / PCPR 16 0 0 0 0 0 85206 - Wspieranie rodziny (m.in. asystenci rodziny i rodziny wspierające) 17 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 18 0 0 0 0 0 85212 - Świadczenia rodzinne, świadczenie z funduszu alimentacyjnego oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego 19 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 20 0 0 0 0 0 85213 - Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej, niektóre świadczenia rodzinne oraz za osoby uczestniczące w zajęciach centrum integracji społecznej 21 14 882 14 180 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 22 0 0 0 0 0 85214 - Zasiłki i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe 23 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 24 0 0 0 0 0 85215 - Dodatki mieszkaniowe 25 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 26 0 0 0 0 0 85216 - Zasiłki stałe 27 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 28 0 0 0 0 0 85218 - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie 29 392 064 423 531 445 168 535 510 535 510 w tym: w budżecie OPS/PCPR 30 392 064 423 531 445 168 535 510 535 510 85219 - Ośrodek Pomocy Społecznej 31 X X X X X w tym: w budżecie OPS/PCPR 32 X X X X X 85220 - Specjalistyczne poradnictwo, mieszkania chronione i ośrodki interwencji kryzysowej 33 1 224 301 1 262 515 4 908 7 000 7 000 w tym: w budżecie OPS / PCPR 34 0 0 0 0 0 85228 - Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze 35 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 36 0 0 0 0 0 85231 - Pomoc dla cudzoziemców 37 0 0 4 005 7 610 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 38 0 0 4 005 7 610 0 W tym (z wiersza 37): Wydatki na pomoc dla cudzoziemców w celu integracji ze środowiskiem (cudzoziemcy, którzy uzyskali status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą) 39 0 0 4 005 7 610 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 40 0 0 4 005 7 610 0 85232 - Centra Integracji Społecznej 41 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 42 0 0 0 0 0 85278 - Usuwanie skutków klęsk żywiołowych 43 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 44 0 0 0 0 0 85295 - Pozostała działalność 45 877 232 784 692 212 520 250 000 250 000 w tym: w budżecie OPS / PCPR 46 766 222 784 692 212 520 250 000 250 000 20

Rok Dwa lata 853 - POZOSTAŁE ZADANIA W ZAKRESIE POLITYKI SPOŁECZNEJ 85305 - Żłobki 47 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 48 0 0 0 0 0 85306 - Kluby dziecięce 49 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 50 0 0 0 0 0 85307 - Dzienni opiekunowie 51 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 52 0 0 0 0 0 85311 - Rehabilitacja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych 53 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 54 0 0 0 0 0 85321 - Zespoły orzekania o niepełnosprawności w tym: w budżecie dyspozycji OPS / PCPR 85324 - Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych 55 320 499 369 211 408 847 410 000 410 000 56 0 0 0 0 0 57 1 374 647 1 380 094 1 396 075 2 664 916 2 664 916 w tym: w budżecie OPS / PCPR 58 0 0 1 396 075 2 664 916 2 664 916 85395 - Pozostała działalność w zakresie polityki społecznej 59 0 604 130 439 084 500 000 500 000 w tym: w budżecie OPS / PCPR 60 0 0 439 084 500 000 500 000 854 - Edukacyjna opieka wychowawcza 85415 - Pomoc materialna dla uczniów 61 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 62 0 0 0 0 0 8. Aktywność projektowo-konkursowa jednostki organizacyjnej pomocy społecznej AKTYWNOŚĆ PROJEKTOWO-KONKURSOWA JEDNOSTKI ORGANIZACYJNEJ POMOCY SPOŁECZNEJ (w całym okresie sprawozdawczym) Prognoza rok PROJEKTY WSPÓŁFINANSOWANE z EFS Liczba projektów 1 1 2 2 0 Ogółem liczba osób objętych projektami 2 191 269 98 0 Łączna kwota środków EFS 3 682 242 1 518 354 651 604 0 W tym: UDZIAŁ W KONKURSACH OGŁASZANYCH PRZEZ MPiPS Liczba konkursów 4 0 1 1 1 Ogółem liczba osób objętych projektami 5 0 6 19 20 W tym UDZIAŁ W PROGRAMACH OSŁONOWYCH (nie wymienionych wyżej) Liczba programów 6 0 0 0 0 Ogółem liczba osób objętych projektami 7 0 0 0 0 W tym: 21

9. Współpraca z organizacjami pozarządowymi - zadania zlecone w obszarze pomocy i wsparcia WSPÓŁPRACA Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI - ZADANIA ZLECONE W OBSZARZE POMOCY I WSPARCIA (w całym okresie sprawozdawczym) Prognoza rok Liczba organizacji pozarządowych z którymi współpracuje OPS/PCPR 1 0 0 0 0 ZLECENIA W TRYBIE DZIAŁALNOŚCI POŻYTKU PUBLICZNEGO Liczba organizacji pozarządowych, którym zlecono zadania 2 0 0 0 0 Liczba zleceń / umów 3 0 0 0 0 Wartość przekazanych dotacji dla organizacji pozarządowych w złotych 4 0 0 0 0 ZLECENIA W TRYBIE ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Liczba organizacji pozarządowych, którym zlecono zadania Wartość przekazanych dotacji dla organizacji pozarządowych w złotych 5 0 0 0 0 6 0 0 0 0 WYBRANE USŁUGI POMOCY SPOŁECZNEJ Usługi opiekuńcze Liczba organizacji pozarządowych, którym zlecono zadania Wartość przekazanych dotacji dla organizacji pozarządowych w złotych 7 0 0 0 0 8 0 0 0 0 Specjalistyczne usługi opiekuńcze Liczba organizacji pozarządowych, którym zlecono zadania Wartość przekazanych dotacji dla organizacji pozarządowych w złotych 9 0 0 0 0 10 0 0 0 0 Prowadzenie placówki pomocy społecznej Liczba organizacji pozarządowych, którym zlecono zadania Wartość przekazanych dotacji dla organizacji pozarządowych w złotych 11 0 0 0 0 12 0 0 0 0 10. Wskaźniki oceny zasobów pomocy społecznej 10.1. KADRA PRACOWNIKÓW SOCJALNYCH Wskaźnik wykształcenia pracowników socjalnych - powiat rok 2011 2012 2013 2014 2015 potrzeby 2017 potrzeby liczba pracowników socjalnych posiadających wyższe wykształcenie liczba wszystkich pracowników socjalnych Wartość wskaźnika w1 / w2 x % Dynamika 1 5 5 6 6 2 6 6 2 6 5 6 6 2 6 6 3 83 4 X 120 22

Wskaźnik profesjonalizacji kadry - powiat rok 2011 2012 2013 2014 2015 potrzeby 2017 potrzeby liczba osób pełniących funkcje kierownicze i pracowników socjalnych posiadających specjalizację z organizacji pomocy społecznej liczba pozostałych osób zatrudnionych posiadających specjalizację z organizacji pomocy społecznej * 1 2 1 1 1 1 1 1 2 0 0 0 10 0 0 0 liczba wszystkich zatrudnionych osób 3 16 17 17 18 10 18 19 Wartość wskaźnika w1+w2 / w3 x % Dynamika 4 13 6 6 61 10 6 5 5 X 46 1 017 16 60 83 * nie ujęci w wierszu 1 Wskaźnik specjalizacji pracowników socjalnych I - powiat rok 2011 2012 2013 2014 2015 potrzeby 2017 potrzeby liczba pracowników socjalnych posiadających specjalizację I st. w zawodzie liczba wszystkich pracowników socjalnych Wartość wskaźnika w1 / w2 x % Dynamika 1 1 1 1 1 0 2 2 2 6 5 6 6 2 6 6 3 17 20 17 17 0 33 33 4 X 118 85 0 0 Wskaźnik specjalizacji pracowników socjalnych II - powiat rok 2011 2012 2013 2014 2015 potrzeby 2017 potrzeby liczba pracowników socjalnych posiadających specjalizację II st. w zawodzie liczba wszystkich pracowników socjalnych Wartość wskaźnika w1 / w2 x % Dynamika 1 0 0 0 0 0 0 0 2 6 5 6 6 2 6 6 3 0 0 0 0 0 0 0 4 X 0 0 0 0 0 0 Wskaźnik wolontariatu - powiat rok 2011 2012 2013 2014 2015 potrzeby 2017 potrzeby liczba wolontariuszy 1 0 0 0 0 0 0 0 liczba wszystkich pracowników 2 16 17 17 18 17 25 26 23

rok 2011 2012 2013 2014 2015 potrzeby 2017 potrzeby Wartość wskaźnika w1 / w2 x % Dynamika 3 0 0 0 0 0 0 0 4 X 0 0 0 0 0 0 10.2. KOSZTY Wskaźnik wydatków na utrzymanie jednostki - powiat rok 2011 2012 2013 2014 2015 prognoza 2017 prognoza Całkowity roczny koszt prowadzenia i utrzymania jednostki w zł Wydatki na realizację zadań pomocy i integracji społecznej ogółem w zł bez względu na źródło finansowania OGÓŁEM z tablicy 7 Wartość wskaźnika w1 / w2 x % Dynamika 1 1 729 806 2 097 667 2 033 103 2 695 801 15 439 772 16 931 235 16 931 235 2 14 244 352 2 097 667 2 033 103 2 091 672 3 401 948 5 131 708 5 124 098 3 12 129 454 330 330 4 X 833 129 352 73 10.3. OSOBY I RODZINY KORZYSTAJĄCE Z POMOCY I WSPARCIA Wskaźnik pomocy pieniężnej - powiat rok 2011 2012 2013 2014 2015 prognoza liczba osób, którym przyznano świadczenie pieniężne liczba osób, którym przyznano świadczenie OGÓŁEM Wartość wskaźnika w1 / w2 x % Dynamika 1 80 120 70 97 15 21 2 397 640 436 432 0 0 3 20 19 16 22 0 0 4 X 95 84 138 0 0 Wskaźnik pomocy niepieniężnej - powiat rok 2011 2012 2013 2014 2015 prognoza liczba osób, którym przyznano świadczenie niepieniężne liczba osób, którym przyznano świadczenie OGÓŁEM Wartość wskaźnika w1 / w2 x % Dynamika 1 317 520 366 392 3 8 2 397 640 436 432 0 0 3 80 81 84 91 0 0 4 X 101 104 108 0 0 10.4. POWODY PRZYZNANIA POMOCY 24

Struktura rodzin, którym przyznano pomoc według powodów przyznania pomocy - powiat rok 2011 2012 2013 2014 2015 prognoza Ubóstwo Bezrobocie Niepełnosprawność Długotrwała lub ciężka choroba Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gosp. domowego Alkoholizm Narkomania Potrzeba ochrony macierzyństwa 1 X X X X X X 2 X X X X X X 3 0 0 0 0 0 0 4 0 0 0 0 0 0 5 0 6 0 0 6 X X X X X X 7 X X X X X X 8 X X X X X X Przemoc w rodzinie 9 0 0 0 0 0 0 10.5. POMOC W FORMIE ŚWIADCZEŃ Wskaźnik pomocy w celu integracji cudzoziemców - powiat i miasto na prawach powiatu rok 2011 2012 2013 2014 2015 potrzeby / prognoza liczba cudzoziemców / rodzin, które zawarły indywidualny program integracji KOSZTY w zł Wartość wskaźnika Wartość pomocy na 1 rodzinę w zł w2 / w1 Dynamika 1 0 0 0 0 1 1 2 0 0 0 0 4 005 7 610 3 0 0 0 0 400 500 761 000 4 X 0 0 0 0 190 10.6. POMOC W FORMIE USŁUG Wskaźnik kontraktu socjalnego - powiat rok 2011 2012 2013 2014 2015 prognoza liczba osób objętych kontraktem socjalnym liczba osób, którym przyznano świadczenie Wartość wskaźnika w1 / w2 x % Dynamika 1 0 0 0 63 59 0 2 397 640 436 432 0 0 3 0 0 0 15 0 0 4 X 0 0 0 0 0 10.7. POMOC INSTYTUCJONALNA Wskaźnik zaspokojenia potrzeb miejsc w domach pomocy społecznej - powiat 25

rok 2012 2013 2014 2015 prognoza liczba osób umieszczonych w domu pomocy społecznej liczba osób oczekujących na umieszczenie w domu pomocy społecznej Wartość wskaźnika (w1x)/(w1+w2) Dynamika 1 36 14 13 97 10 2 11 9 11 16 17 3 77 61 54 86 37 4 X 79 89 159 43 Wskaźnik zaspokojenia potrzeb miejsc w środowiskowych domach samopomocy - powiat rok 2012 2013 2014 2015 prognoza liczba osób umieszczonych w środowiskowych domach samopomocy liczba osób oczekujących na umieszczenie w środowiskowym domu samopomocy o zasięgu ponadgminnym Wartość wskaźnika (w1x)/(w1+w2) Dynamika 1 0 0 0 0 0 2 0 0 0 0 0 3 0 0 0 0 0 4 X 0 0 0 0 Wskaźnik zaspokojenia potrzeb miejsc w mieszkaniach chronionych - powiat rok 2012 2013 2014 2015 prognoza liczba osób umieszczonych w mieszkaniu chronionym 1 4 2 0 0 0 liczba osób oczekujących na umieszczenie w mieszkaniu chronionym 2 0 0 0 0 0 Wartość wskaźnika (w1x)/(w1+w2) Dynamika 3 0 0 0 4 X 0 0 0 10.8. BUDŻET POLITYKI SPOŁECZNEJ Struktura wydatków na zadania realizowane w ramach polityki społecznej (działy) - powiat Wyszczególnienie 2011 2012 2013 2014 2015 2017 Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Ogółem wydatki 14 244 352 16 247 090 16 638 365 22 315 025 17 684 401 20 756 151 20 748 541 851 - OCHRONA ZDROWIA 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 852 - POMOC SPOŁECZNA 12 980 448 91 14 515 004 89 14 943 219 90 19 961 590 89 15 440 395 87 17 181 235 83 17 173 625 83 853 - POZOSTAŁE ZADANIA W ZAKRESIE POLITYKI SPOŁECZNEJ 1 263 904 9 1 732 086 11 1 695 146 10 2 353 435 11 2 244 006 13 3 574 916 17 3 574 916 17 854 - EDUKACYJNA OPIEKA WYCHOWAWCZA 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 26

* procentowy udział w wydatkach ogółem Struktura wydatków na zadania realizowane w ramach polityki społecznej (rozdziały) - powiat Wyszczególnienie Ogółem wydatki 1 2011 2012 2013 2014 2015 2017 Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* 14 244 352,00 16 247 090,00 16 638 365,00 22 315 025,00 17 684 401 20 756 20 748,00,00 151 541,00 85153 - Przeciwdziałanie narkomanii 85154 - Przeciwdziałanie alkoholizmowi 2 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 3 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85201 - Placówki opiekuńczo-wychowawcze 4 752 192 5,28 843 993 5,19 816 636 4,91 921 776 4,13 1 102 576 6,23 1 759 897 8,48 1 759 897 8,48 85202 - Domy pomocy społecznej 5 9 470 10 434 10 784 15 717 12 799 13 507 13 507 66,48 64,22 64,82 70,44 72,38 65,08 000 289 909 764 145 546 546 65,10 85203 - Ośrodki Wsparcia 6 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85204 - Rodziny zastępcze 7 676 948 4,75 786 146 4,84 833 195 5,01 837 132 3,75 872 073 4,93 1 113 672 5,37 1 113 672 5,37 85205 - Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie 85206 - Wspieranie rodziny (m.in. asystenci rodziny i rodziny wspierające) 85212 - Świadczenia rodzinne, świadczenie z funduszu alimentacyjnego oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego 85213 - Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej, niektóre świadczenia rodzinne oraz za osoby uczestniczące w zajęciach centrum integracji społecznej 85214 - Zasiłki i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe 8 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 9 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 10 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 11 12 074 0,08 13 244 0,08 14 882 0,09 14 180 0,06 0 0,00 0 0,00 0 0,00 12 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85215 - Dodatki mieszkaniowe 13 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85216 - Zasiłki stałe 14 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85218 - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie 15 361 000 2,53 341 211 2,10 392 064 2,36 423 531 1,90 445 168 2,52 535 510 2,58 535 510 2,58 85220 - Specjalistyczne poradnictwo, mieszkania chronione i ośrodki interwencji kryzysowej 16 1 050 634 7,38 1 160 751 7,14 1 224 301 7,36 1 262 515 5,66 4 908 0,03 7 000 0,03 7 000 0,03 85228 - Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze 17 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85231 - Pomoc dla cudzoziemców 18 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 4 005 0,02 7 610 0,04 0 0,00 85232 - Centra Integracji Społecznej 85278 - Usuwanie skutków klęsk żywiołowych 19 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 20 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85295 - Pozostała działalność W tym: - klub integracji społecznej, - warsztat terapii zajęciowej, - prace społecznie użyteczne, - program "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" - wkład własny gminy 21 657 600 4,62 935 370 5,76 877 232 5,27 784 692 3,52 212 520 1,20 250 000 1,20 250 000 1,20 85305 - Żłobki 22 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 27

Wyszczególnienie 2011 2012 2013 2014 2015 2017 Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* 85306 - Kluby dziecięce 23 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85307 - Dzienni opiekunowie 24 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85311 - Rehabilitacja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych 25 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85321 - Zespoły orzekania o niepełnosprawności 26 314 324 2,21 359 376 2,21 320 499 1,93 369 211 1,65 408 847 2,31 410 000 1,98 410 000 1,98 85324 - Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych 27 949 580 6,67 1 372 710 8,45 1 374 647 8,26 1 380 094 6,18 1 396 075 7,89 2 664 916 12,84 2 664 916 12,84 85395 - Pozostała działalność w zakresie polityki społecznej 28 0 0,00 0 0,00 0 0,00 604 130 2,71 439 084 2,48 500 000 2,41 500 000 2,41 85415 - Pomoc materialna dla uczniów 29 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 * procentowy udział w wydatkach ogółem Struktura wydatków na zadania realizowane w ramach polityki społecznej (działy) - w budżecie OPS/PCPR - powiat Wyszczególnienie 2011 2012 2013 2014 2015 2017 Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Ogółem wydatki 1 729 806 2 097 667 2 033 103 2 091 672 3 401 948 5 131 708 5 124 098 851 - OCHRONA ZDROWIA 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 852 - POMOC SPOŁECZNA 1 729 806 2 097 667 2 033 103 2 091 672 1 566 789 46 1 966 792 38 1 959 182 38 853 - POZOSTAŁE ZADANIA W ZAKRESIE POLITYKI SPOŁECZNEJ 0 0 0 0 0 0 0 0 1 835 159 54 3 164 916 62 3 164 916 62 854 - EDUKACYJNA OPIEKA WYCHOWAWCZA 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 * procentowy udział w wydatkach ogółem Struktura wydatków na zadania realizowane w ramach polityki społecznej - w budżecie OPS/PCPR (rozdziały) - powiat Wyszczególnienie Ogółem wydatki 1 2011 2012 2013 2014 2015 2017 Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* 1 729 806,00 2 097 667,00 2 033 103,00 2 091 672,00 3 401 948,00 5 131 708,00 5 124 098,00 85153 - Przeciwdziałanie narkomanii 85154 - Przeciwdziałanie alkoholizmowi 85201 - Placówki opiekuńczo-wychowawcze 2 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 3 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 4 34 258 1,98 34 940 1,67 41 622 2,05 46 317 2,21 33 023 0,97 60 000 1,17 60 000 1,17 85202 - Domy pomocy społecznej 5 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85203 - Ośrodki Wsparcia 6 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85204 - Rodziny zastępcze 7 676 948 39,13 786 146 37,48 833 195 40,98 837 132 40,02 872 073 25,63 1 113 672 21,70 1 113 672 21,73 85205 - Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie 8 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85206 - Wspieranie rodziny 9 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 28

Wyszczególnienie 2011 2012 2013 2014 2015 2017 Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* (m.in. asystenci rodziny i rodziny wspierające) 85212 - Świadczenia rodzinne, świadczenie z funduszu alimentacyjnego oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego 85213 - Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej, niektóre świadczenia rodzinne oraz za osoby uczestniczące w zajęciach centrum integracji społecznej 85214 - Zasiłki i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe 10 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 11 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 12 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85215 - Dodatki mieszkaniowe 13 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85216 - Zasiłki stałe 14 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85218 - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie 15 361 000 20,87 341 211 16,27 392 064 19,28 423 531 20,25 445 168 13,09 535 510 10,44 535 510 10,45 85220 - Specjalistyczne poradnictwo, mieszkania chronione i ośrodki interwencji kryzysowej 85228 - Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze 16 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 17 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85231 - Pomoc dla cudzoziemców 18 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 4 005 0,12 7 610 0,15 0 0,00 85232 - Centra Integracji Społecznej 85278 - Usuwanie skutków klęsk żywiołowych 19 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 20 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85295 - Pozostała działalność W tym: - klub integracji społecznej, - warsztat terapii zajęciowej, - prace społecznie użyteczne, - program "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" - wkład własny gminy 21 657 600 38,02 935 370 44,59 766 222 37,69 784 692 37,52 212 520 6,25 250 000 4,87 250 000 4,88 85305 - Żłobki 22 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85306 - Kluby dziecięce 23 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85307 - Dzienni opiekunowie 24 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85311 - Rehabilitacja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych 85321 - Zespoły orzekania o niepełnosprawności 25 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 26 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85324 - Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych 27 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 1 396 075 41,04 2 664 916 51,93 2 664 916 52,01 85395 - Pozostała działalność w zakresie polityki społecznej 28 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 439 084 12,91 500 000 9,74 500 000 9,76 85415 - Pomoc materialna dla uczniów 29 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 * procentowy udział w wydatkach ogółem 11. Wnioski końcowe Ocena zasobów pomocy społecznej za rok 2015 z prognozą na lata i 2017 w Powiecie Opatowskim obejmuje: 29

dane o sytuacji demograficznej i społecznej, dane o korzystających z pomocy i wsparcia, wybrane zadania pomocy społecznej realizowane przez powiat w tym: programy pomocy czy wspieranie rodziny i pieczy zastępczej, zasoby instytucjonalne pomocy społecznej i wsparcia m.in. placówki opiekuńczo - wychowawcze, jednostki specjalistycznego poradnictwa, mieszkania chronione, kadrę jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, środki finansowe na wydatki w pomocy społeczne. Źródłem pochodzenia nakładów finansowych na realizację zadań w powiecie są: środki własne budżetu powiatu, środki z budżetu państwa, fundusze unijne. Ocenę zasobów pomocy społecznej w Powiecie Opatowskim sporządzono według formularza udostępnionego w Centralnej Aplikacji Statystycznej przez Departament Pomocy i Integracji Społecznej przy Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej przy współpracy z Instytutem Rozwoju Służb Społecznych. Dokonana ocena zasobów pomocy społecznej Powiatu Opatowskiego pozwala stwierdzić co następuje: 1. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Opatowie sukcesywnie realizuje obligatoryjne zadania określone w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, co stanowi znaczną część wydatków finansowych Powiatu Opatowskiego, jednakże ze względu na dobro dzieci przebywających w pieczy zastępczej zarówno instytucjonalnej jak i rodzinnej niezbędne jest pozyskiwanie kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej oraz o charakterze pogotowia rodzinnego. Systematycznie prowadzone jest szkolenie kandydatów na rodziny zastępcze. Proponuje się przeszkolić 3 pracowników metodą PRIDE oraz zabezpieczyć środki finansowe na ten cel. Do tej pory szkolenia odbywały się w Ośrodku Adopcyjnym w Kielcach. Większość rodzin wymaga i wnioskuje o objęcie pomocą przez koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej. W związku ze zmianami w ustawie jeden koordynator może objąć swą opieką nie więcej niż 15 rodzin. Niezbędnym wydaje się poszerzenie oferty Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Opatowie o usługi psychologiczne w zakresie poradnictwa psychologicznego indywidualnego i grupowego oraz opiniowanie, diagnozowanie, szkolenia w zakresie potrzeb psychofizycznych dzieci, pełnoletnich wychowanków oraz rodziców zastępczych dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej. Objęcie pomocą profilaktyczną, leczeniem i rehabilitacją. Systematyczne podnoszenie kwalifikacji przez koordynatorów oraz objęcie pomocą psychologiczną w zakresie emocjonalnego wsparcia do udzielania pomocy i przezwyciężania strachu w trudnych sytuacjach zawodowych związanych z rodzicielstwem zastępczym. Zadania te wymagają dodatkowych nakładów finansowych. 2. Objęciem pomocą wymagają usamodzielniani pełnoletni wychowankowie rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo-wychowawczych poprzez pomoc socjalną, prawną, mieszkaniową, psychologiczną, terapeutyczną, zawodową. 3. We wrześniu 2015r. została uruchomiona Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza typu socjalizacyjnego w Tarłowie dla 14 dzieci. W 2015 r. podjęto starania o utworzeniu Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej typu socjalizacyjnej w Opatowie, której otwarcie nastąpiło w marcu r. Ze względu na rosnąca liczbę dzieci potrzebujących pomocy, których rodzice z różnych względów są niewydolni wychowawczo Powiat Opatowski / Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Opatowie wystąpił o dotację na utworzenie Placówki Opiekuńczo Wychowawczej typu socjalizacyjnego w Ożarowie niezbędnej do prawidłowego wypełniania założeń wspierania i opieki nad dzieckiem pozostającym poza systemem opieki rodzica biologicznego. Wnosi się również o rozszerzenie instytucjonalnej pieczy zastępczej o profilu specjalistyczno-terapeutycznym. 4. W zakresie potrzeb specjalistycznej opieki dla osób z zaburzeniami psychicznymi przewidziane są starania utworzenia o zasięgu powiatowym środowiskowego domu samopomocy z możliwością rozszerzenia o miejsca całodobowe. Wystąpiono o środki finansowe do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej na ten cel w zakresie programu na rzecz osób z zaburzeniami psychicznymi. 5. W ramach działalności Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Opatowie oraz Placówki Opiekuńczo- Wychowawczej w Nieskurzowie Nowym funkcjonują 2 mieszkania chronione w pełni przystosowane dla osób potrzebujących w sytuacjach interwencji kryzysowej. 6. Powiatowy Punkt Konsultacyjno-Doradczy działający przy Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Opatowie wspiera: osoby, dzieci i rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji życiowej. W roku sprawozdawczym na bieżąco osoby korzystały ze wsparcia świadczonego przez wykwalifikowaną kadrę pracowniczą punktu. Rozszerzenie usług w zakresie wsparcia psychologicznego dla osób w sytuacjach kryzysowych również w miejscu zamieszkania jest niezbędna wobec wzrastającej tendencji osób nieradzących sobie z problemami, w tym z tendencją do próby S. 7. W oparciu o zapisy ustawy o pomocy społecznej w Powiecie Opatowskim działają 3 Domy Pomocy Społecznej w Zochcinku, Czachowie i Sobowie, których infrastruktura socjalno-bytowa i opiekuńczo-terapeutyczna spełnia wymagania dla potrzeb osób niepełnosprawnych. W roku 2015 została otwarta filia Domu Pomocy Społecznej w Sobowie docelowo w Suchodółce dla 30 osób. 8. Od 2012 roku realizowany jest projekt w zakresie podniesienia jakości usług świadczonych w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej m. in. poprzez rozbudowę infrastruktury Domu Pomocy Społecznej w Zochcinku w ramach Szwajcarsko Polskiego Programu Współpracy. W ramach projektu powstały pomieszczenia do gastroterapii oraz 18 lokali aktywizujących. Realizowane są nowe formy terapii: filmoterapia, ergoterapia i terapia doświadczania świata. Zostały przebudowane: budynek dawnej oczyszczalni ścieków i budynki gospodarcze, gdzie powstały pomieszczenia dla zwierząt, wozownia oraz teren do prowadzenia zajęć hipoterapii oraz zooterapii. Podjęte działania znacznie podniosły standard świadczonych usług przez DPS w Zochcinku. Lokale aktywizujące pozwolą mieszkańcom na samodzielność, odpowiedzialność. Rehabilitacja medyczna poprzez wdrażane nowe formy terapii zajęciowej wpłynie korzystnie na kondycję psychiczną i poprawi stan zdrowia pensjonariuszy. W bieżącym roku umieszczonych zostało 32 osoby w mieszkaniach aktywizujących. 9. W ramach projektów unijnych realizowanych przez Powiat Opatowski / Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Opatowie tj. Droga do sukcesu oraz Schematom STOP! łącznie 94 osoby skorzystało z pomocy w zakresie aktywizacji zdrowotnej, społecznej, edukacyjnej, zawodowej, emocjonalnej i rekreacyjnej. Projekt Schematom STOP! ; którego adresatami były rodziny wielodzietne, pozwolił beneficjentom zagrożonym wykluczeniem społecznym z tytułu bezrobocia oraz pozostawania w systemie świadczeń pomocy społecznej, uzyskać kompleksowe wsparcie, dzięki któremu bezrobotny może łatwiej odnaleźć się na rynku pracy. Dla dzieci realizowane były zajęcia wyrównawcze z języka polskiego, języka angielskiego oraz matematyki. Skoordynowany system współpracy instytucji pomocy i integracji społecznej oraz instytucji rynku pracy wobec rodzin objętych projektem, pozwolił na wdrożenie nowych instrumentów rodzinnej aktywizacji i integracji społecznej ukierunkowanych na kompatybilność oddziaływania na rodziny wielodzietne. W 2015 roku Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Opatowie wraz z gminami Ożarów 30