Załącznik do Uchwały Nr.../.../2007 Rady Miasta w Lubawie z dnia 05 grudnia 2007 r. MIEJSKI PROGRAM ZAPOBIEGANIA NARKOMANII DLA MIASTA LUBAWA NA ROK 2008
ROZDZIAŁ I Postanowienia ogólne: Ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii, Dz. U. z 2005 r. Nr 179 poz. 1485, art. 10 ustawy nakłada na samorząd lokalny obowiązek uchwalania Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii oraz finansowania działań związanych z jego realizacją Diagnoza problemu: Województwo warmińsko mazurskie należy w ostatnich latach do jednych z najbardziej dotkniętych problemem narkomanii regionów kraju. Potwierdzają to zarówno dane z lat 90-tych dotyczące ilości zgłaszających się do Poradni,, Monar pacjentów, udzielonych porad oraz wydanych skierowań do szpitali i ośrodków, jak i badania Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Dramatycznemu wzrostowi wskaźników statystycznych dotyczących narkomanii towarzyszy wyraźne zwiększenie epidemiogenności środowisk osób uzależnionych ( zakażenia HIV, HCV), oraz ich kryminogenność. Z badań ESPAD przeprowadzonych w województwie warmińsko- mazurskim w roku 2003 wynika, że 26,5% uczestników ( uczniowie III klas szkół gimnazjalnych i II klas szkół ponadgimnazjalnych)przyznało się do co najmniej jednokrotnego doświadczenia z przetworami konopii ( 18% w młodszej i 35% w starszej grupie). Szczególny niepokój ze względu na podwyższone ryzyko szkód zdrowotnychbudzi znaczny odsetek młodzieży eksperymentującej z marihuaną w połączeniu z alkoholem ( 10,4% w młodszej i 21,4% w starszej grupie). Mniej wskazań uzyskały doświadczenia z lekami uspokajającymi i nasennymi używanymi bez zalecenia lekarza ( 15,8% gimnazjalistów, 19,1% ucznów szkół ponadgimnazjalnych) oraz z coraz bardziej jednak powszechną amfetaminą ( odpowiednio : 4,1% i 10,2%) Według raportu blisko 10% badanych używa marihuany lub haszyszu nie rzadziej niż jeden raz w miesiącu ( 6,5% młodsi, 13,3% starsi).względnie częste okazjonalne używanie leków charakteryzuje ok. 4% uczniów badanych szkół, zaś amfetaminyprawie 2%. W badaniach ESPAD szczególnie istotna ze względu na kierunek i sposób projektowania oddziaływań na populację osób zagrożonych uzależnieniem jest ta ich część, która dotyczy oceny ryzyka związanego z używaniem substancji psychoaktywnych w opiniach respondentów. Okazuje się, że jedynie 79,3% z nich uznaje regularne używanie przetworów konopii za obarczone dużym ryzykiem (pozostali uważają, że ryzyko nie istnieje, oceniają je jako małe lub umiarkowane,
bądź nie mają wyrobionej opinii na ten temat) Używanie okazjonalne za bardzo ryzykowne uznaje 46,8% badanych, a eksperymentowanie 42,2%. Przytoczone wyżej przykładowe wyniki badań- nieodbiegające znacząco od wyników przeprowadzanych w lubawskich szkołach ( Gimnazjum i Zespół Szkół) ankiet, uzasadniają tezę, że jednym z priorytetów zapobiegania narkomanii na terenie naszego miasta, powinno być rozszerzanie i pogłębianie działalności profilaktycznej ( profilaktyka I i II rzędu) adresowanej do osób nieuzależnionych, bądź zagrożonych uzależnieniem, w tym działań edukacyjnych zmierzających do zwiększenia świadomości wśród społeczności lokalnej w zakresie zapobiegania uzależnieniom od substancji psychoaktywnych oraz współwystępującym z nimi chorobom zakaźnym. ROZDZIAŁ II Zadanie 1 Zadania programu Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od narkotyków i osób zagrożonych uzależnieniem, oraz ich rodzinom. Prowadzenie porad, konsultacji, dla osób uzależnionych i zagrożonych uzależnieniem od narkotyków przez certyfikowanego terapeutę uzależnień Kontynuowanie współpracy z Poradnią Terapii i Uzależnień w Olsztynie,,MONAR, w celu uzyskiwania profesjonalnej pomocy w dziedzinie terapii uzależnienie od narkotyków Udzielanie pomocy osobom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej w formie refundacji kosztów poniesionych w związku z dojazdami na terapię Udzielanie pomocy prawnej rodzinom, które dotknął problem uzależnienia od narkotyków ( Punkt Konsultacyjny) Zadanie 2 Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii, w szczególności
dla dzieci i młodzieży, nauczycieli, instruktorów, rodziców Charakterystyka zadania: Głównym celem jest upowszechnienie wiedzy o zagrożeniach związanych z nadużywaniem substancji psychoaktywnych oraz możliwościach przeciwdziałaniu temu zjawisku. W części oświatowej projekt skierowany jest do uczącej się w lubawskich szkołach młodzieży- głównie w Gimnazjum, w Zespole Szkół, oraz uczęszczającej na różnego typu zajęcia pozaszkolne, jak i jej otoczenia szkolnego i domowego i ma na celu przekazanie rzetelnych, bezpiecznych ( bez elementów,,instruktażu) informacji o uzależnieniach lekowych i paralekowych, ryzyku wynikającym z używania poszczególnych substancji psychoaktywnych oraz możliwości uzyskania pomocy przy uwzględnieniu lokalnej bazy lecznictwa i rehabilitacji uzależnień W części edukacyjnej adresowanej do nauczycieli, wychowawców i innych grup zawodowych pracujących na co dzień z młodzieżą ( instruktorzy sportowi, animatorzy prowadzący pozalekcyjne i pozaszkolne alternatywne formy spędzania czasu wolnego)- program zmierza do wyposażenia odbiorców w takie wiadomości i umiejętności umożliwiających właściwe oddziaływanie profilaktyczne na podopiecznych, oraz z drugiej strony- pozwalają na podjęcie pożądanej strategii postępowania wobec osób uzależnionych, bądź bezpośrednio zagrożonych uzależnieniem. Oferta kierowana do poszczególnych odbiorców ( szkoły, kluby sportowe, uczestnicy różnych alternatywnych form spędzania czasu wolnego i prowadzący te zajęcia)będzie zawierała następujące elementy: wstępne szkolenie dla nauczycieli i instruktorów ( omówienie sytuacji epidemiologicznej, podstawowe pojęcia dotyczące uzależnień od narkotyków i innych substancji, charakterystyka poszczególnych grup substancji psychoaktywnych- nie mniej niż 3 godziny wykładu) zajęcia z poszczególnymi klasami i grupami młodzieży ( nie mniej niż 2 godziny pogadanki lub 3- godzinny warsztat edukacyjny) równolegle, w miarę możliwości organizacyjnych i zainteresowania odbiorców, spotkania z rodzicami połączone z konsultacjami indywidualnymi 2 godzinny, cotygodniowy dyżur jednego z realizatorów zajęcia seminaryjno- warsztatowe dla nauczycieli i instruktorów ( omówienie sytuacji w poszczególnych placówkach, profilaktyka uzależnień w warunkach szkolnych, klubach, kołach zainteresowań..., strategie postępowania z młodym człowiekiem, który popadł w uzależnienie lub jest nim zagrożony, poradnictwo, leczenie, rehabilitacja, postrehabilitacja osób uzależnionych, sytuacja prawna w zakresie przeciwdziałania uzależnieniom ( nie mniej niż 2 godziny) Ze względu na charakter programu ( konieczność kompleksowego oddziaływania na wszystkie związane ze sobą grupy odbiorców), będzie on realizowany w tych placówkach, które przyjmą ofertę programową w całości.
Innymi podejmowanymi w tym temacie działaniami będzie: -Organizowanie różnego typu konkursów i olimpiad wiedzy o zdrowiu wśród dzieci i młodzieży Udział w lokalnych i ogólnopolskich kampaniach edukacyjnych związanych z profilaktyką narkotykową i rozwiązywaniem problemów społecznych związanym z uzależnieniem Zakup, opracowywanie i rozpowszechnianie materiałów informacyjnoedukacyjnych ( ulotki, broszury) oraz materiałów do prowadzenia zajęć profilaktycznych z dziedziny uzależnienia od narkotyków Realizowanie elementów profilaktyki podczas festynów, imprez organizowanych na terenie lubawskich, placówek sportowych i kulturalnych ( min. Dzień Dziecka, Dzień Wiosny, Mikołajki itp.) Popularyzowanie placówek o charakterze otwartym typu : kluby, świetlice, MOK, OSiR, itp. Zadanie 3 Wspomaganie działań instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych, służących rozwiązywaniu problemów narkomanii. Udzielanie pomocy społecznej osobom uzależnionym od narkotyków i ich rodzinom Wspieranie działalności stowarzyszeń przeciwdziałającym narkomanii, propagujących zdrowy styl życia Współpraca z instytucjami i stowarzyszeniami kulturalnymi, sportowymi i oświatowymi w zakresie zagospodarowania czasu wolnego dzieci i młodzieży. Pomoc w stwarzaniu właściwych warunków do prowadzenia takiej działalności Nawiązanie współpracy z policją w celu prowadzenia wspólnych działań profilaktycznych wynikających z ustawy o policji i ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii Przeciwdziałanie rozprowadzania narkotyków wśród dzieci i młodzieży Przy współpracy z policją dokonywanie kontroli miejsc szczególnie narażonych na działalność dealerów narkotyków ROZDZIAŁ III Finansowanie programu -Zadania realizowane w ramach Miejskiego Programu Zapobiegania Narkomanii
będą finansowane z dochodów uzyskanych z opłat za wydanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych ROZDZIAŁ IV Realizatorzy programu Miejskie jednostki organizacyjne Organizacje pozarządowe, których działalność statutowa obejmuje zadania publiczne z zakresu ochrony i promocji zdrowia, pomocy społecznej, wychowania i kultury fizycznej, edukacji, porządku i bezpieczeństwa publicznego Osoby fizyczne podejmujące działania na rzecz promocji zdrowia i trzeźwego stylu życia Poradnia Profilaktyki i Terapii Uzależnień,, MONAR w Olsztynie opracowanie: przewodnicząca MKRPA Beata Pańczak