UCHWAŁA Nr XIII/85/2011 Rady Gminy w Żukowicach z dnia 28 grudnia 2011 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Żukowice na 2012 rok Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt.15 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001 Nr 142, poz. 1591 z późn. zm. ) oraz art. 4 1 ust.1 i 2 ustawy z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz. U. 2007 r. Nr 70, poz. 473 z późn. zm.), art. 10 ust. 1-3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz. U. 2005 r Nr 179, poz. 1485 z późn.zm.) Rada Gminy Żukowice uchwała co następuje: 1. Przyjmuje się Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Żukowice na 2012 rok w brzmieniu załączników do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia z mocą od 1 stycznia 2012 r. i podlega ogłoszeniu na tablicy ogłoszeń w Urzędzie Gminy Żukowice. Przewodniczący Rady Gminy Ryszard Penc
2 Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XIII/85/2011 Rady Gminy w Żukowicach z dnia 28 grudnia 2011 r. GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH I PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA 2012 ROK WPROWADZENIE Zadania związane z prowadzeniem działań profilaktycznych i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz przeciwdziałanie narkomanii oraz przeciwdziałania przemocy w rodzinie należą do zadań własnych gminy. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi zobowiązuje gminy do corocznego tworzenia planu działań w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Problemy alkoholowe są między innymi konsekwencją uzależnienia, które doprowadza do destrukcji życia alkoholika i jego rodziny. Straty z powodu picia alkoholu dotyczą również osób nie uzależnionych, szczególnie dzieci i młodzieży. Gminny program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz narkotykowych w części poświęconej zwalczaniu alkoholizmu jest kontynuacją zadań realizowanych w Gminie Żukowice od kilku lat. Stanowi spis działań będących jednocześnie zadaniami własnymi gminy w obszarze tych zagadnień społecznych, które będą realizowane w 2012 roku. Gminny program jako kompleksowe podejście do problemu alkoholizmu zakłada osiągnięcie następujących celów: Cele strategiczne programu 1. Zapobieganie powstawaniu nowych problemów alkoholowych; 2. Zmniejszanie rozmiarów problemów, które aktualnie występują; 3. Zwiększenie zasobów niezbędnych do radzenia sobie z już istniejącymi problemami. Cele operacyjne programu 1. Ograniczanie i zmiana struktury spożycia napojów alkoholowych; 2. Zmiana zachowań i postaw mieszkańców i instytucji w sytuacjach związanych z alkoholem;
3 3. Wdrożenie nowoczesnych form profilaktyki kierowanej w szczególności do dzieci i młodzieży; 4. Budowanie skutecznych form kontroli prawnej i społecznej nad szkodliwymi formami postępowania osób nadużywających alkoholu (w szczególności przeciwdziałania przemocy w rodzinie); 5. Zwiększenie skuteczności i dostępności terapii w zakresie nowoczesnych strategii i metod rozwiązywania problemów alkoholowych. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (art. 4 1.1 i 2) nakłada na gminę obowiązek realizowania - jako zadania własnego gminy - następujących przedsięwzięć: 1. Zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu. 2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie. 3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo - wychowawczych i socjoterapeutycznych. 4. Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych. 5. Podejmowanie interwencji w związku z naruszaniem przepisów określonych w art. 13 1 i 15 Ustawy oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego. 6. Ustalanie szczegółowych zasad wydawania i cofania zezwoleń na prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia na miejscu lub poza miejscem sprzedaży oraz kontrola przestrzegania zasad obrotu tymi napojami. Program dostosowany jest do specyfiki problemów alkoholowych w gminie Żukowice i uwzględnia lokalne możliwości realizacji pod względem prawnym, administracyjnym i ekonomicznym. Program uwzględnia również aspekty profilaktyczne i medyczne przeciwdziałania alkoholizmowi i opiera się na wiedzy dotyczącej: 1. Przeciwdziałania zagrożeniom uzależnienia. 2. Leczenia uzależnienia. 3. Resocjalizacji uzależnionych. 4. Redukcji szkód społecznych spowodowanych uzależnieniem i współuzależnieniem, w tym pomocy społecznej udzielanej uzależnionymi ich rodzinom. Przeciwdziałanie narkomanii należy do zadań własnych gminy, obejmujących: 1. Zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i osób zagrożonych uzależnieniem; 2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii, pomocy psychospołecznej i prawnej; 3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie zajęć sportowo-rekreacyjnych dla uczniów;
4 4. Wspomaganie działań instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych, służących rozwiązywaniu problemów narkomanii; 5. Pomoc osobom uzależnionym i rodzinom osób uzależnionych dotkniętym ubóstwem i wykluczeniem społecznym i integrowanie ze środowiskiem lokalnym tych osób z wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego. Realizacja Gminnego Programu Profilaktyki Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii a także Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie przyjęty na lata 2011-2015 będzie finansowana z wpływów uzyskanych ze środków, o których mowa w art.11 1 Ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Program zawiera następujące rozdziały: I. Diagnoza stanu problemów alkoholowych i narkotykowych na terenie Gminy Żukowice. II. Podstawowe strategie programu. III. Cele i założenia działań. IV. Zasady finansowania gminnego programu. ROZDZIAŁ I Diagnoza problemów alkoholowych oraz narkotykowych na terenie Gminy Żukowice. Gmina z racji dysponowania największą wiedzą o problemach swoich mieszkańców, a także o dostępnych zasobach może tym samym przedsięwziąć środki zaradcze oraz naprawcze skierowane do lokalnej społeczności. Konkretne działania profilaktyczne wymagają wiedzy o rozmiarach i charakterze zjawiska, stąd potrzeba dokonywania analizy zasobów służących realizacji podejmowanych działań i wstępne określenie stanu szkód i zagrożeń na terenie Gminy. Gminę Żukowice zamieszkuje 3 626 osób, w tym dzieci i młodzieży od 6 do 18 roku życia 549, ilość osób w wieku produkcyjnym: mężczyzn (16-64 l.) 1366, kobiet (18-59 l.) 1074 W 1993 roku Rada Gminy Żukowice, odrębnymi aktami prawa miejscowego, określiła w drodze uchwały Zasady usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży napojów alkoholowych, natomiast Uchwałą nr XX/147/2001 z dnia 27 września 2001 rok ustaliła limity: 35 punktów sprzedaży napojów alkoholowych zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa) i 8 punktów sprzedaży napojów zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa) przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży. Na terenie Gminy Żukowice znajduje się aktualnie 19 punktów sprzedaży alkoholu, w tym 16 sklepów oraz 3 lokale gastronomiczne: do spożycia poza miejscem sprzedaży 16 punktów, z tego: 16 - punktów do 4,5% alkoholu (oraz piwo), 14- punktów od 4,5% do 18% alkoholu (z wyjątkiem piwa) i 11- punktów wg. zawartości alkoholu powyżej 18%,
5 do spożycia w miejscu sprzedaży 3 punkty, z tego: 3 punkty wg zawartości alkoholu do 4,5% (oraz piwa), 1 punkt z zawartością alkoholu od 4,5% do 18% (z wyjątkiem piwa) oraz powyżej 18%- 2 punkty Z informacji uzyskanych od Rewiru Dzielnicowych w Żukowicach a dotyczące naruszenia prawa i porządku publicznego pod wpływem alkoholu wynika, że na terenie Gminy Żukowice sytuacja przedstawia się następująco: 15 - interwencji domowych, których główną przyczyną były sytuacje konfliktowe spowodowane przez osoby znajdujące się pod wpływem alkoholu naruszenia prawa i porządku publicznego pod wpływem alkoholu; 2 interwencji w rejonie sklepów i lokali gastronomicznych w związku z nieprzestrzeganiem ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi; 10 - osób zatrzymanych nietrzeźwych kierowców w tym 35 rowerzystów 12 interwencji przeprowadzonych w stosunku do osób nietrzeźwych, zakłócających ład i porządek publiczny ; 1 rodzina -stosowanie procedury Niebieskiej Karty Z raportu działalności Gminnej Komisji Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wynika, że w roku 2011 roku: rozpatrzono 30 wniosków dotyczących osób nadużywających alkoholu, zobligowano do podjęcia dobrowolnego leczenia 12 osób, wobec 7 osób wystąpiono do sądu o przymusowe leczenie odwykowe z zaleceń i pomocy psychologicznej, terapeutycznej, prawnej w Punkcie konsultacyjnym skorzystało 48 osób uzależnionych i współuzależnionych (małżonkowie, rodzice, dzieci), z terapii i profilaktyki skorzystało około 433 osób w tym uczniowie szkół podstawowych i Gimnazjum. Zasoby służące realizacji Gminnego Programu Profilaktyki Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii to: Punkt informacyjno-konsultacyjny. Jest to punkt pierwszego kontaktu dla ofiar przemocy i osób dotkniętych problemem alkoholowym, narkotykowym. Główne zadania punktu to: informowanie pokrzywdzonych o przysługujących im prawach, udzielanie pomocy prawnej, socjalnej i psychologicznej, podejmowanie działań interwencyjnych, monitorowanie spraw, motywowanie do leczenia i udzielanie wsparcia po zakończonym leczeniu, uruchomienie interwencji w przypadku zdiagnozowania przemocy domowej, uzyskanie opinii dotyczącej stopnia uzależnienia od alkoholu i narkotyków. Przy współpracy z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej skierowano 7 sprawy do Sądu Rejonowego Wydział Rodzinny i Nieletnich o objęcie rodzin dotkniętych problemem alkoholowym nadzorem kuratorskim. Należy podkreślić, że punkt konsultacyjny ma bardzo istotną rolę do spełnienia, gdyż prawidłowe zmotywowanie do leczenia jest połową sukcesu w leczeniu od uzależnień. Punkt konsultacyjny otwarty jest w ostatni wtorek miesiąca.
6 ROZDZIAŁ II Podstawowe strategie programu. Zapisy Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii wynikają z zadań przypisanych gminie tj. w ustawie z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Uznano, iż alkoholizm, narkomania to duża przeszkoda w budowie zdrowego i obywatelskiego społeczeństwa lokalnego. Podstawowymi strategiami programu są: a) profilaktyczne programy informacyjne i psychoedukacyjne wpływające na postawy i umiejętności ważne dla zdrowia aby żyć w trzeźwości, w szczególności wobec młodzieży i grup podwyższonego ryzyka. b) zwiększenie dostępności i skuteczności terapii dla osób uzależnionych oraz członków ich rodzin, c) rozwój edukacji publicznej i szkolenie różnych grup zawodowych w zakresie uzależnień, d) kontrolowanie przedsiębiorców mających zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych pod kątem przestrzegania warunków sprzedaży napojów alkoholowych, e) wspieranie działalności środowisk wzajemnej pomocy osób z problemami uzależnień od stowarzyszeń prowadzących programy profilaktyczne i naprawcze f) przeciwdziałanie przemocy w środowisku lokalnym, monitorowanie sytuacji w rodzinach, w których dochodzi do przemocy, g) wdrożenie stosownych form profilaktyki kierowanej w szczególności do dzieci i młodzieży, z zakresu zapobiegania narkomanii h) budowa skutecznych form kontroli prawnej i społecznej nad szkodliwymi formami postępowania osób nadużywających alkoholu. ROZDZIAŁ III Cele i założenia działań Podstawowe cele z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, narkotykowych i uzależnień mające najważniejsze znaczenie, powinny obejmować ograniczenie oraz zmianę struktury spożywania napojów alkoholowych, inicjowanie przedsięwzięć zmierzających do zmiany obyczajów picia tych napojów oraz zmniejszanie rozmiarów aktualnie istniejących problemów uzależnień, a także ograniczenie lub wyeliminowanie dostępności do środków psychoaktywnych. 1. Zmniejszenie ilości przypadków spożywania napojów alkoholowych i środków psychoaktywnych przez młodzież. a) ograniczenie możliwości zakupu i spożycia alkoholu i narkotyków przez nieletnich, b) wdrażanie nowoczesnych programów profilaktyczno-edukacyjnych i metod kształcenia postaw i umiejętności służących zdrowemu i trzeźwemu stylowi życia,
7 c) ograniczenie działań promujących picie alkoholu i używanie narkotyków przez młodzież, d) interwencje profilaktyczne wobec grup podwyższonego ryzyka, zwłaszcza wobec dzieci z rodzin z problemem alkoholowym, e) edukacja rodziców i wychowawców w zakresie wspierania młodzieży w utrzymywaniu absencji, 2. Zmniejszenie ilości przypadków uzależnienia od alkoholu i narkotyków. a) kształcenie umiejętności wczesnego rozpoznawania sygnałów wskazujących na rozwijanie się procesu uzależnienia, b) kształcenie osobistych nawyków kontrolowania rozmiarów i wzorów picia alkoholu. c) Zwiększanie skuteczności interwencji wobec zaburzeń zachowania wynikających z nadmiernego picia i zażywania narkotyków. 3. Zmniejszenie degradacji psychofizycznej osób uzależnionych. a) zwiększanie dostępności niezbędnych oddziaływań terapeutycznych, b) umożliwianie dostępności do profesjonalnej terapii uzależnień i innych usług leczniczych oraz wspieranie działalności środowisk wzajemnej pomocy. 4. Zmniejszenie ilości zaburzeń życia rodzinnego (przemocy i zaniedbań) wywołanych nadużyciem alkoholu i narkotyków. a) zwiększanie skuteczności interwencji prawno-administracyjnych wobec przemocy i innych zaburzeń funkcjonowania rodziny, związanych z nadużywaniem alkoholu, narkotyków, b) zwiększanie dostępności organizowania form pomocy psychologicznej i społecznej dla członków tych rodzin oraz ich skuteczności, c) inicjowanie oraz wspieranie form pomocy, a także środowiskowych grup społecznych zwalczających przemoc. 6. Promowanie postaw społecznych ważnych dla profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i innych uzależnień. a) budowanie akceptacji społecznej dla niezbędnych decyzji, które ograniczają dostępność i zmniejszają swobodę konsumpcji alkoholu, narkotyków, b) propagowanie powściągliwości samoograniczenia rozmiarów spożywania alkoholu, narkotyków jako wzorów postępowania i naśladowania,
8 c) opracowanie profesjonalnych kampanii edukacyjnych z wykorzystaniem środków społecznej komunikacji. 7. Tworzenie bazy materialnej, organizacyjnej i merytorycznej dla realizacji programu. a) współpraca z Państwową Agencją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Krajowym Biurem ds. Przeciwdziałania Narkomanii w zakresie tworzenia i wdrażania specjalistycznych programów dla profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i programów przeciwdziałania narkomanii, b) współpraca z Zarządem Województwa Dolnośląskiego ds. profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w zakresie wdrażania na terenie gminy wojewódzkiej strategii rozwiązywania problemów alkoholowych, przeciwdziałania narkomanii i przemocy w rodzinie, c) wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych i narkotykowych na terenie gminy. 8. Tworzenie bazy materialnej, organizacyjnej i merytorycznej dla realizacji programu. a) objęcie szkół podstawowych i gimnazjalnych Gminy Żukowice programem profilaktycznym, b) współpraca z instytucjami oraz poradniami profilaktyczno-terapeutycznymi dla dzieci i młodzieży, c) prowadzenie: punktu informacyjno - konsultacyjnego adaptacja świetlic lub klubów prowadzenie świetlic wiejskich w szczególności w środowiskach podwyższonego ryzyka, d) rozszerzenie programów profilaktycznych, terapeutycznych i wychowawczych w świetlicach środowiskowych, na wycieczkach, obozach, koloniach, imprezach okolicznościowych i w szkołach, e) zapobieganie powstawaniu nowych problemów uzależnień oraz zmniejszenia rozmiarów tych, które już występują na ternie Gminy Żukowice, f) zwiększenie dostępności oraz skuteczność w terapii dla osób uzależnionych oraz członków ich rodzin. 9. Dodatkowe reguły: a) stowarzyszenia abstynenckie traktuje się jako środowisko pomocy, którego funkcjonowanie oparte jest na nieodpłatnej działalności uczestników. Wspieranie finansowe będzie polegać na dofinansowywaniu kosztów niezbędnych dla utrzymania bazy lokalowej i ewentualnym personalnym zabezpieczeniu tej bazy,
9 b) imprezy organizowane dla dzieci i młodzieży z problemem uzależnień mogą być dofinansowywane po uprzednim złożeniu wniosku z wymagana dokumentacją (program profilaktyczny, kosztorys imprezy, wykazanie udziału własnego organizatora, nadzór pedagogiczny, osoba uprawniona do prowadzenia programu profilaktycznego) i pozytywnym zaopiniowaniu przez GKRPA, c) środków na realizację Gminnego Programu profilaktyki i rozwiązywania Problemów Alkoholowych nie przeznacza się na pomoc finansową i materialną dla osób uzależnionych oraz członków ich rodzin. ROZDZIAŁ IV Zasady finansowania Gminnego Programu Profilaktyki Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii. Zgodnie z art. 18² Dochody z opłat za wydane na podstawie art. 18 lub art.18¹zezwolenia oraz dochody z opłat określonych w art. 11.1 wykorzystywane będą na realizację gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i nie mogą być przeznaczane na inne cele. 1. Na realizację Gminnego Programu przeznacza się środki finansowe pochodzące z następujących źródeł: a) środki z budżetu gminy przeznaczone na realizację zadań własnych gminy, które wynikają z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, b) środki dodatkowe pochodzące z wniesionych opłat za wydane zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, c) dotacje uzyskane od Pełnomocnika ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów alkoholowych Urzędu Marszałkowskiego po uprzednim uzgodnieniu i akceptacji planowanych przedsięwzięć, d) dotacje uzyskane od Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w uzgodnieniu i w zakresie jak w punkcie c), e) od różnych sponsorów. 2. Zasady wynagradzania członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Na podstawie art. 4 1 ust. 5 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ustala się wynagrodzenie za udział w posiedzeniu komisji w wysokości 20 % najniższego wynagrodzenia za każde posiedzenie komisji dla: Przewodniczącego GKRPA, Zastępcy przewodniczącego GKRPA oraz Sekretarza GKRPA oraz 10% najniższego wynagrodzenia pozostałym członkom Komisji za każdorazowy udział w posiedzeniu komisji. 3. Środki finansowe na realizację Gminnego Programu Profilaktyki Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii znajdują się w wyodrębnionym rozdziale w strukturze gminy: Dział 851 Ochrona zdrowia, rozdz. 85153 Zwalczanie narkomanii oraz rozdz. 85154 Przeciwdziałanie alkoholizmowi. 4. Wójt Gminy sporządza projekt szczegółowego harmonogramu działań wraz z preliminarzem wydatków i przedstawia Radzie Gminy.
5. Za realizację zadań wynikających z niniejszego Programu odpowiedzialny jest Wójt Gminy Żukowice. 6. Integralną część Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii stanowi harmonogram działań i wydatków na 2012 rok - załącznik nr 1 i 2 do niniejszego Programu. Załącznik nr 2do Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii 1 0 Harmonogram spotkań Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2012 r. Lp. Terminy spotkań GKRPA 1. 31 styczeń 2012r. 2. 28 luty 2012r. 3. 27 marzec 2012 r. 4. 24 kwiecień 2012 r. 5. 29 maj 2012 r. 6. 26czerwiec 2012 r. 7. 31 lipiec 2012 r. 8. 28 sierpień 2012 r. 9. 25 wrzesień 2012 r. 10. 30październik 2012 r. 11. 27 listopad 2012 r. 12. 11grudzień 2012r.