Strona 1 / 6 Spacerem po Giszowcu Spis treści...2 Osiedle Giszowiec...4 Miejski Dom Kultury "Szopienice-Giszowiec"...6
Strona 2 / 6 autor: RCIT Katowice Giszowiec /dawniej Gieschewald/ zbudowany w latach 1907-1910 jako osiedle mieszkalne typu wiejskiego, przeznaczone dla rodzin górników kopalni "Giesche" (obecnie "Wieczorek"). Budowę rozpoczęto z inicjatywy Anthona Uthermana, dyrektora spółki Georg von Giesche's Erben/Spadkobiercy Jerzego Giesche, według projektu Emila i Georga Zillmannów. Była urzeczywistnieniem idei miasta ogrodu według angielskiego urbanisty sir Ebenezera Howarda. Dziś dzielnica Katowic, oddalona 6 km od centrum miasta. Giszowiec - miejsce niezwykłe. źródło: Spacerem po Giszowcu Osiedle Giszowiec, obok Nikiszowca stanowi w dużej mierze kompleks domków wielorodzinnych zbudowanych z myślą o pracujących górnikach w pobliskiej kopalni "Wieczorek". W zamyśle twórców, osiedle przypomina sielską polską wieś, mające być przeciwwagą dla przemysłowego krajobrazu. Projekt miasta ogrodu zakładał, iż najważniejsze budynki użyteczności publicznej (np. karczma, czy magiel) znajdują się w centralnie położonym parku giszowieckim. Oprócz unikatowej architektury, turyści odwiedzający Giszowiec mogą skorzystać z ogromnych terenów zielonych - np. z ośrodka rekreacyjno - wypoczynkowego "Janina - Barbara". Na trasie znajduje się: Plac pod Lipami Dawny budynek Nadleśnictwa Stara szkoła Park Giszowiecki MDK Szopienice - Giszowiec Izba Śląska (Gawlikówka) Zabytkowe domki Zakład fryzjerski przy ul. Pod Kasztanami 34 (wewnątrz niespodzianka jaką jest podwieszona pod sufitem galeria obrazów Ewalda Gawlika) Kolonia amerykańska Wieża ciśnień Willa dyrektora koncernu Giesche Ośrodek Rekreacyjny "Barbara - Janina" Zapraszamy na spacer.
Strona 3 / 6 Lista atrakcji turystycznych Nazwa Osiedle Giszowiec (strona 4) Miejski Dom Kultury "Szopienice-Giszowiec" (strona 6)
Strona 4 / 6 Osiedle Giszowiec Kategoria: Dziedzictwo kulturowe Długość geograficzna: 19 4' 9'' Szerokość geograficzna: 50 13' 24'' Giszowiec jest jedną z dzielnic Katowic, położoną około 6 km na południowy-wschód od centrum miasta. W granice Katowic został włączony dopiero w roku 1960. Do dnia dzisiejszego osiedle otoczone jest ładnymi lasami. Na początku XX wieku tereny Giszowca (wówczas Gieschewald) wchodziły w skład gminy Janów i należały do wielkiego koncernu przemysłowego Spadkobiercy Jerzego Giesche. W tym czasie spółka rozpoczynała właśnie eksploatację kolejnych pokładów węgla, jej władze postanowiły więc zbudować tutaj duże osiedle robotnicze, głównie dla górników i kadry urzędniczej kopalni Giesche (później działającej pod nazwą Wieczorek ). Przygotowanie projektu osiedla zlecono wybitnym architektom z Berlina Emilowi i Georgowi Zillmannom. Ci zrealizowali w Giszowcu ideały miasta ogrodu, w którym pochodzący na ogół ze wsi górnicy czuliby się jak u siebie w domu. Pierwszy etap budowy osiedla zamknął się w latach 1906-1910. Stanęły wówczas najczęściej dwurodzinne parterowe domy mieszkalne, różniące się między sobą m.in. rodzajem przykrycia dachowego. Przy domach były ogródki i ubikacje, a na ulicach hydranty. Mieszkańcom służyły np. gospoda, fabryka lodu, piekarnie, sklepy, kantyna, jadłodajnia, łaźnia, pralnia czy magiel. W następnych latach osiedle rozbudowano o kolejne budynki. Kursowała tu nawet kolejka wąskotorowa zwana Bałkan Ekspresem. Dziś centrum Giszowca stanowi rozległy Plac Pod Lipami. Warto zobaczyć, stojącą przy nim, karczmę śląską (obecnie Dom Kultury Szopienice Giszowiec). Obok karczmy znajdziemy Gawlikówkę. Izbę śląską z galerią obrazów Edwarda Gawlika. Ciekawe są także budynki nadleśnictwa, szkół i sklepów oraz same domki robotnicze. Na zachód od centrum osiedla zachowała się neobarokowa willa dyrektorska. Wyjątkowa architektura Giszowca zagrała w wielu filmach fabularnych, w tym w Paciorkach jednego różańca Kazimierza Kuca. Osiedle Giszowiec znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego. Kronika Szlakowa Dokładnie sto lat temu powstała w Katowicach osada górnicza Giszowiec. Architekci, Emil i Georg Zillman, zabudowę Giszowca wzorowali na projektach chat wiejskich. Projektów architektonicznych, na podstawie których budowano domy, było kilkadziesiąt i stojące obok siebie dwa budynki nigdy nie wyglądały tak samo. Na terenie Giszowca zlokalizowane były budynki łaźni, pralni, magla, nadleśnictwa, jadłodajnia, kantyna, 8 pieców chlebowych, trzy duże szkoły powszechne, sklepy, gospoda, a nawet fabryka lodu. Osiedle Giszowiec miało również swój epizod amerykański - na terenie osady w latach dwudziestych XX w.
Strona 5 / 6 wybudowano niewielką kolonię, w której mieszkali amerykańscy pracownicy z rodzinami. Wolny czas Amerykanie spędzali grając na Giszowcu w golfa. Tuż za ich kolonią rozciągały się bowiem olbrzymie pola golfowe. Lokalizacja plac Pod Lipami 1 3-3a 40-476 Katowice Gmina: Katowice Region turystyczny: Aglomeracja Górnośląska, Śląsk Lokalizacja: w mieście Kontakt Telefon: +48 32 2064642 Email: sekretariat.giszowiec@mdk.katowice.pl WWW: mdk.katowice.pl Typ obiektu: osiedla robotnicze, zabytki techniki, zabytkowa zabudowa/układ urbanistyczny Ceny i udogodnienia Usługi dodatkowe: kawiarnia, przewodnik, sklep z pamiątkami Udogodnienia: parking Dostępność Dostępność: cały rok
Strona 6 / 6 Miejski Dom Kultury "Szopienice-Giszowiec" Kategoria: Rozrywka Długość geograficzna: 19 4' 32'' Szerokość geograficzna: 50 16' 15'' Miejski Dom Kultury "Szopienice-Giszowiec", dysponuje dwoma filiami. Jedną w dzielnicy Szopienice, drugą - Giszowiec. W Instytucji kultury działają liczne grupy i sekcje. Do najważniejszej z nich należy Grupa Janowska, do której niegdyś należeli wybitni twórcy: Teofil Ociepka, Paweł i Leopold Wróblowie, Gerhard Urbanek, Paweł Stolorz, Ewald Gawlik, Eugeniusz Bąk czy Erwin Sówka. Obecnie Grupa Janowska liczy 18 członków, których prace znajdują się w zbiorach muzealnych Muzeum Śląskiego w Katowicach., Muzeum Historii Katowic, Muzeum Górnośląskim w Bytomiu, Muzeum Miejskiego w Zabrzu oraz muzeach w Krakowie, Wrocławiu, Toruniu, Warszawie, a także w kolekcjach prywatnych w kraju i zagranicą. Ponadto, w MDK Szopienice-Giszowiec działają: Teatr Młodzieżowy NN, zespoły muzyczne i taneczne, sekcja skata sportowego, klub szachowy itp. Organizowane są liczne imprezy kulturalne. Lokalizacja ulica Gen. J. Hallera 28 40-321 Katowice Gmina: Katowice Region turystyczny: Śląsk Lokalizacja: w mieście Rodzaje atrakcji: inne Kontakt Telefon: +48 (0) 32 256 84 53 Telefon: +48 (0) 32 256 12 25 Fax: +48 (0) 32 352 72 50 Email: sekretariat@mdk.katowice.pl