Co wolno wojewodzie: prawa i obowiązki organów spółek podczas postępowań i kontroli podatkowych

Co wolno wojewodzie: prawa i obowiązki organów spółek podczas postępowań i kontroli podatkowych KONTROLA PODATKOWA I SKARBOWA Zbigniew Błaszczyk, doradca podatkowy, wpis 00128 1/ Art. 282b. 1. Organy podatkowe zawiadamiają kontrolowanego o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, z zastrzeŝeniem art. 282c. 2. Kontrolę wszczyna się nie wcześniej niŝ po upływie 7 dni i nie później niŝ przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. JeŜeli kontrola nie zostanie wszczęta w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wszczęcie kontroli wymaga ponownego zawiadomienia. UKS Art. 13. 1. Wszczęcie postępowania kontrolnego następuje wyłącznie z urzędu w formie postanowienia. 1a. 70) Do wszczęcia postępowania kontrolnego stosuje się odpowiednio art. 282b i art. 282c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. 2. 71) Datą wszczęcia postępowania kontrolnego jest dzień doręczenia kontrolowanemu postanowienia o wszczęciu postępowania kontrolnego. 3. Organ kontroli skarbowej moŝe w ramach prowadzonego postępowania kontrolnego przeprowadzić kontrolę podatkową. 4. Kontrola podatkowa jest prowadzona na podstawie imiennego upowaŝnienia udzielonego przez organ kontroli skarbowej. 5. 72) Wszczęcie kontroli podatkowej następuje poprzez doręczenie kontrolowanemu lub osobie, o której mowa w art. 281a, albo osobie wymienionej w art. 284 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, upowaŝnienia do jej przeprowadzenia. O zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej organ kontroli skarbowej nie zawiadamia kontrolowanego. 2/ Art. 282c. 1. Nie zawiadamia się o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, jeŝeli: 1) kontrola: a)dotyczy zasadności zwrotu róŝnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług, b) ma być wszczęta na Ŝądanie organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, c) dotyczy opodatkowania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych, d) dotyczy niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej, e)ma być podjęta w oparciu o informacje uzyskane na podstawie przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, f) zostaje wszczęta w trybie, o którym mowa w art. 284a 1, / na legitymację / g) ma charakter doraźny dotyczący ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy rejestrującej, uŝytkowania kasy rejestrującej lub sporządzania spisu z natury; 2) organ podatkowy posiada informacje, z których wynika, Ŝe kontrolowany: a) został prawomocnie skazany w Rzeczypospolitej Polskiej za popełnienie przestępstwa skarbowego, przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu, przestępstwa z ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694, z późn. zm.4)) lub wykroczenia polegającego na utrudnianiu kontroli; w przypadku osoby prawnej ten warunek odnosi się do kaŝdego członka zarządu lub osoby zarządzającej, a w przypadku spółek niemających osobowości prawnej - do kaŝdego wspólnika, b) jest zobowiązanym w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, c) nie ma miejsca zamieszkania lub adresu siedziby albo doręczanie pism na podane adresy było bezskuteczne lub utrudnione. 3. Po wszczęciu kontroli informuje się kontrolowanego o przyczynie braku zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. 3/ Art. 282c. 2. Przepis 1 pkt 1 stosuje się równieŝ w razie konieczności rozszerzenia zakresu kontroli na inne okresy rozliczeniowe, z uwagi na nieprawidłowości stwierdzone w wyniku dokonanych juŝ czynności kontrolnych. WSZCZĘCIE KONTROLI PODATKOWEJ 4/ Art. 283. 1. Kontrola podatkowa jest przeprowadzana na podstawie imiennego upowaŝnienia udzielonego przez: 1) naczelnika urzędu skarbowego lub osobę zastępującą naczelnika urzędu skarbowego - pracownikom tego urzędu, 2. UpowaŜnienie do przeprowadzenia kontroli podatkowej zawiera: 4. UpowaŜnienie, które nie spełnia wymagań, o których mowa w 2, nie stanowi podstawy do przeprowadzenia kontroli. 5. Zakres kontroli nie moŝe wykraczać poza zakres wskazany w upowaŝnieniu. Art. 143. 1. Organ podatkowy moŝe upowaŝnić funkcjonariusza celnego lub pracownika kierowanej jednostki organizacyjnej do załatwiania spraw w jego imieniu i w ustalonym zakresie, a w szczególności do wydawania decyzji, postanowień i zaświadczeń. 2. UpowaŜnienie, o którym mowa w 1 i 1a, moŝe być udzielone równieŝ: 1) pracownikom urzędu skarbowego - przez naczelnika urzędu skarbowego, 1

2) pracownikom izby skarbowej - przez dyrektora izby skarbowej. 3) funkcjonariuszom celnym lub pracownikom urzędu celnego - przez naczelnika urzędu celnego, 4) funkcjonariuszom celnym lub pracownikom izby celnej - przez dyrektora izby celnej. 3. UpowaŜnienie udzielane jest w formie pisemnej. 5/ Art. 284. 1. Wszczęcie kontroli podatkowej, z zastrzeŝeniem 4 i art. 284a 1, następuje przez doręczenie kontrolowanemu lub osobie, o której mowa w art. 281a, upowaŝnienia do jej przeprowadzenia oraz okazanie legitymacji słuŝbowej. Kontrolowany jest obowiązany wskazać osobę, która będzie go reprezentowała w trakcie kontroli, w czasie jego nieobecności, jeŝeli nie wskazał tej osoby w trybie art. 281a. 2. JeŜeli kontrolowanym jest osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, upowaŝnienie doręcza się oraz okazuje legitymację słuŝbową członkowi zarządu, wspólnikowi, innej osobie upowaŝnionej do reprezentowania kontrolowanego lub prowadzenia jego spraw albo osobie wyznaczonej w trybie art. 281a. Art. 284a. 1. Kontrola podatkowa moŝe być wszczęta po okazaniu legitymacji słuŝbowej kontrolowanemu lub osobie, o której mowa w art. 281a, albo osobie wymienionej w art. 284 2, gdy czynności kontrolne są niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia. 1a. W razie nieobecności kontrolowanego lub osoby, o której mowa w art. 281a, albo osoby wymienionej w art. 284 2, kontrola podatkowa moŝe być wszczęta po okazaniu legitymacji pracownikowi kontrolowanego, który moŝe być uznany za osobę, o której mowa w art. 97 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.45) lub w obecności przywołanego świadka, którym powinien być funkcjonariusz publiczny, niebędący jednak pracownikiem organu przeprowadzającego kontrolę. 2. W przypadkach, o którym mowa w 1 i 1a, kontrolowanemu lub osobie, o której mowa w art. 281a, albo osobie wymienionej w art. 284 2, naleŝy bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niŝ w terminie 3 dni od dnia wszczęcia kontroli, doręczyć upowaŝnienie do przeprowadzenia kontroli. PEŁNOMOCNICTWO I UPOWAśNIENIE 6/ Art. 281a. 1. Podatnicy, płatnicy, inkasenci oraz następcy prawni mogą, w formie pisemnej, wyznaczyć osobę fizyczną, która będzie upowaŝniona do ich reprezentowania w zakresie kontroli podatkowej, oraz zgłosić tę osobę naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu w sprawie opodatkowania podatkiem dochodowym, wójtowi, burmistrzowi (prezydentowi miasta). W przypadku wyznaczenia więcej niŝ jednej osoby, przepis art. 145 3 stosuje się odpowiednio. 2. JeŜeli upowaŝnienie nie stanowi inaczej, przyjmuje się, Ŝe osoba wyznaczona jest uprawniona do działania w zakresie odbioru zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, wyraŝenia zgody, o której mowa w art. 282b 3, /zgoda 7 dni/ odbioru upowaŝnienia do przeprowadzenia kontroli podatkowej, zakończenia kontroli podatkowej, złoŝenia wyjaśnień i zastrzeŝeń do protokołu kontroli oraz wszystkich czynności kontrolnych. 3. Przepisy działu dotyczące kontrolowanego stosuje się równieŝ do osoby wyznaczonej, z wyłączeniem art. 282c 1 pkt 2 i art. 285a 3. /282 1. Nie zawiadamia się o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, jeŝeli: 2) organ podatkowy posiada informacje, z których wynika, Ŝe kontrolowany: a) został prawomocnie skazany w Rzeczypospolitej Polskiej za popełnienie przestępstwa skarbowego, przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu, przestępstwa z ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694, z późn. zm.4)) lub wykroczenia polegającego na utrudnianiu kontroli; w przypadku osoby prawnej ten warunek odnosi się do kaŝdego członka zarządu lub osoby zarządzającej, a w przypadku spółek niemających osobowości prawnej - do kaŝdego wspólnika, b) jest zobowiązanym w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, c) nie ma miejsca zamieszkania lub adresu siedziby albo doręczanie pism na podane adresy było bezskuteczne lub utrudnione. 285a 3. JeŜeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie, Ŝe kontrolowany będący osobą fizyczną nie ujawnił wszystkich obrotów lub przychodów mających znaczenie dla określenia lub ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego, kontrolujący moŝe zwrócić się do kontrolowanego o złoŝenie oświadczenia o stanie majątkowym na określony dzień. Oświadczenie to składane jest pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania. Kontrolujący, zwracając się o złoŝenie oświadczenia, uprzedza kontrolowanego o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania./ Art. 136. Strona moŝe działać przez pełnomocnika, chyba Ŝe charakter czynności wymaga jej osobistego działania. Art. 137. 1. Pełnomocnikiem strony moŝe być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. 3. Pełnomocnik dołącza do akt oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa. Adwokat, radca prawny, a takŝe doradca podatkowy mogą sami uwierzytelnić odpis udzielonego im pełnomocnictwa oraz odpisy innych dokumentów wykazujących ich umocowanie. Organ podatkowy moŝe w razie wątpliwości zaŝądać urzędowego poświadczenia podpisu strony. DORĘCZENIA 7/ Art. 144. Organ podatkowy doręcza pisma za pokwitowaniem przez pocztę, swoich pracowników lub przez osoby uprawnione na podstawie odrębnych przepisów. W przypadku gdy organem podatkowym jest wójt, burmistrz (prezydent miasta), pisma moŝe doręczać sołtys za pokwitowaniem. Art. 145. 2. JeŜeli strona ustanowiła pełnomocnika, pisma doręcza się pełnomocnikowi. Art. 146. 2

1. W toku postępowania strona oraz jej przedstawiciel lub pełnomocnik mają obowiązek zawiadomić organ podatkowy o zmianie swojego adresu, w tym adresu elektronicznego, jeŝeli wniesiono o zastosowanie takiego sposobu doręczania albo wyraŝono na to zgodę. 2. W razie zaniedbania obowiązku określonego w 1, pismo uznaje się za doręczone pod dotychczasowym adresem, a organ podatkowy pozostawia pismo w aktach sprawy. Art. 148. 1. Pisma doręcza się osobom fizycznym w ich mieszkaniu lub miejscu pracy. 2. Pisma mogą być równieŝ doręczane: 1) w siedzibie organu podatkowego, 2) w miejscu pracy adresata - osobie upowaŝnionej przez pracodawcę do odbioru korespondencji. 3. W razie niemoŝności doręczenia pisma w sposób określony w 1 i 2, a takŝe w innych uzasadnionych przypadkach pisma doręcza się w kaŝdym miejscu, gdzie się adresata zastanie. Art. 149. W przypadku nieobecności adresata w mieszkaniu pisma doręcza się za pokwitowaniem pełnoletniemu domownikowi, sąsiadowi lub dozorcy domu, gdy osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi. Zawiadomienie o doręczeniu pisma sąsiadowi lub dozorcy domu umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej lub na drzwiach mieszkania adresata lub w widocznym miejscu przy wejściu na posesję adresata. Art. 150. 1. W razie niemoŝności doręczenia pisma w sposób wskazany w art. 148 1 lub 149 : 1) poczta przechowuje pismo przez okres 14 dni w swojej placówce pocztowej - w przypadku doręczania pisma przez pocztę, 2) pismo składa się na okres 14 dni w urzędzie gminy (miasta) - w przypadku doręczania pisma przez pracownika organu podatkowego lub przez inną upowaŝnioną osobę. 1a. Adresata zawiadamia się dwukrotnie o pozostawaniu pisma w miejscu określonym w 1. Powtórne zawiadomienie następuje w razie niepodjęcia pisma w terminie 7 dni. 2. Zawiadomienie o pozostawaniu pisma w miejscu określonym w 1 umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy nie jest to moŝliwe, na drzwiach mieszkania adresata, jego biura lub innego pomieszczenia, w którym adresat wykonuje swoje czynności zawodowe, bądź w widocznym miejscu przy wejściu na posesję adresata. W tym przypadku doręczenie uwaŝa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu, o którym mowa w 1, a pismo pozostawia się w aktach sprawy. Art. 151. Osobom prawnym oraz jednostkom organizacyjnym niemającym osobowości prawnej pisma doręcza się w lokalu ich siedziby lub w miejscu prowadzenia działalności - osobie upowaŝnionej do odbioru korespondencji. Przepisy art. 146, art. 148 2 pkt 1 i art. 150 stosuje się odpowiednio. Art. 151a. JeŜeli podany przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej adres jej siedziby nie istnieje lub jest niezgodny z odpowiednim rejestrem i nie moŝna ustalić miejsca prowadzenia działalności, pismo pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia. Art. 154. 1. Pisma skierowane do osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, które nie mają organów, doręcza się kuratorowi wyznaczonemu przez sąd. 8/ Art. 286. 1. Kontrolujący, w zakresie wynikającym z upowaŝnienia, są w szczególności uprawnieni do: 1) wstępu na grunt oraz do budynków, lokali lub innych pomieszczeń kontrolowanego, 2) wstępu do lokali mieszkalnych w przypadku, o którym mowa w art. 276 1, 3) Ŝądania okazania majątku podlegającego kontroli oraz do dokonania jego oględzin, 4) Ŝądania udostępniania akt, ksiąg i wszelkiego rodzaju dokumentów związanych z przedmiotem kontroli oraz do sporządzania z nich odpisów, kopii, wyciągów, notatek, wydruków i udokumentowanego pobierania danych w formie elektronicznej, 5) zbierania innych niezbędnych materiałów w zakresie objętym kontrolą, 6) zabezpieczania zebranych dowodów, 7) legitymowania osób w celu ustalenia ich toŝsamości, jeŝeli jest to niezbędne dla potrzeb kontroli, 8) Ŝądania przeprowadzenia spisu z natury, 9) przesłuchiwania świadków, kontrolowanego oraz innych osób wymienionych w art. 287 4, 10) zasięgania opinii biegłych. 2. Kontrolujący moŝe zaŝądać wydania, na czas trwania kontroli, za pokwitowaniem: 1) próbek towarów, 2) akt, ksiąg i dokumentów, o których mowa w 1 pkt 4: a) w razie powzięcia uzasadnionego podejrzenia, Ŝe są one nierzetelne, lub b) gdy podatnik nie zapewnia kontrolującym warunków umoŝliwiających wykonywanie czynności kontrolnych związanych z badaniem tej dokumentacji, a w szczególności nie udostępnia kontrolującym samodzielnego pomieszczenia i miejsca do przechowywania dokumentów. 3. Przeglądanie akt postępowania przygotowawczego i sądowego, akt spraw sądowych, a takŝe dokumentów zawierających informacje stanowiące tajemnicę państwową, słuŝbową lub zawodową oraz sporządzanie z nich odpisów i notatek następuje z zachowaniem właściwych przepisów. Art. 286a. 1. Kontrolujący moŝe w razie uzasadnionej potrzeby wezwać, w pilnych przypadkach takŝe ustnie, pomocy organu Policji, StraŜy Granicznej lub straŝy miejskiej (gminnej), jeŝeli trafi na opór uniemoŝliwiający lub utrudniający przeprowadzenie czynności kontrolnych, albo zwrócić się o ich asystę, gdy zachodzi uzasadnione przypuszczenie, Ŝe na taki opór natrafi. JeŜeli opór stawia Ŝołnierz czynnej słuŝby wojskowej, kontrolujący wzywa do pomocy właściwy organ wojskowy, chyba Ŝe zwłoka grozi udaremnieniem czynności kontrolnych, a na miejscu nie ma organu wojskowego. 3

2. Organy wymienione w 1 nie mogą odmówić udzielenia pomocy lub asysty. 3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres obowiązków organów udzielających pomocy lub asystujących przy wykonywaniu czynności kontrolnych, tryb udzielania pomocy lub asysty, sposób dokumentowania przebiegu pomocy lub asysty oraz właściwość miejscową organów do udzielenia pomocy lub asysty. 4. Wydając rozporządzenie, o którym mowa w 3, uwzględnia się w szczególności zróŝnicowanie zakresu obowiązków organów udzielających pomocy w zaleŝności od sposobu stawiania oporu. Art. 287. 1. Kontrolowany, osoba upowaŝniona do reprezentowania kontrolowanego lub prowadzenia jego spraw, pracownik oraz osoba współdziałająca z kontrolowanym są obowiązani umoŝliwić wykonywanie czynności, o których mowa w art. 286, a w szczególności: 1) umoŝliwić, nieodpłatnie, filmowanie, fotografowanie, dokonywanie nagrań dźwiękowych oraz utrwalanie stanu faktycznego za pomocą innych nośników informacji, jeŝeli film, fotografia, nagranie lub informacja zapisana na innym nośniku moŝe stanowić dowód lub przyczynić się do utrwalenia dowodu w sprawie będącej przedmiotem kontroli, 2) przedstawić, na Ŝądanie kontrolującego, tłumaczenie na język polski sporządzonej w języku obcym dokumentacji dotyczącej spraw będących przedmiotem kontroli. 2. Czynności określone w 1 pkt 2 kontrolowany jest obowiązany wykonać nieodpłatnie. 3. Kontrolowany ma obowiązek w wyznaczonym terminie udzielać wszelkich wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli, dostarczać kontrolującemu Ŝądane dokumenty oraz zapewnić kontrolującemu warunki do pracy, a w tym w miarę moŝliwości udostępnić samodzielne pomieszczenie i miejsce do przechowywania dokumentów. 4. Osoby upowaŝnione do reprezentowania kontrolowanego lub prowadzenia jego spraw, pracownicy oraz osoby współdziałające z kontrolowanym są obowiązani udzielić wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli, w zakresie wynikającym z wykonywanych czynności lub zadań. 5. Kontrolujący są uprawnieni do wstępu na teren jednostki kontrolowanej oraz poruszania się po tym terenie na podstawie legitymacji słuŝbowej bez potrzeby uzyskiwania przepustki oraz nie podlegają rewizji osobistej przewidzianej w regulaminie wewnętrznym tej jednostki; podlegają natomiast przepisom o bezpieczeństwie i higienie pracy obowiązującym w kontrolowanej jednostce. Art. 288. 1. Kontrolujący ma prawo wstępu na teren, do budynku lub lokalu mieszkalnego kontrolowanego w celu: 1) dokonania oględzin, jeŝeli: a) zostały one wskazane jako miejsce wykonywania działalności gospodarczej lub jako siedziba kontrolowanego, b) jest to niezbędne dla ustalenia lub określenia wysokości zobowiązania podatkowego lub podstawy opodatkowania, c) jest to niezbędne do zweryfikowania faktu poniesienia wydatków na cele mieszkaniowe uprawniających do skorzystania z ulg podatkowych, 2) dokonania oględzin oraz przeszukania lokali mieszkalnych, innych pomieszczeń lub rzeczy, jeŝeli powzięto informację o prowadzeniu niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej albo w przypadku gdy są tam przechowywane przedmioty, księgi podatkowe, akta lub inne dokumenty mogące mieć wpływ na ustalenie istnienia obowiązku podatkowego lub określenie wysokości zobowiązania podatkowego. 2. Czynności wymienione w 1 pkt 2 przeprowadzają upowaŝnieni pracownicy organu podatkowego po uzyskaniu, na wniosek organu podatkowego, zgody prokuratora rejonowego. Przed przystąpieniem do tych czynności kontrolowanemu okazuje się postanowienie prokuratora o wyraŝeniu na nie zgody. Przepisy Kodeksu postępowania karnego o przeszukaniu odnoszące się do Policji mają takŝe zastosowanie do kontrolujących. Sporządza się protokół tych czynności, który wymaga zatwierdzenia przez prokuratora. W razie odmowy zatwierdzenia protokołu materiały i informacje zebrane w toku czynności nie stanowią dowodu w postępowaniu podatkowym. 3. Czynności wymienione w 1 pkt 1 dokonywane są za zgodą kontrolowanego. W razie braku takiej zgody przepis 2 stosuje się odpowiednio. 4. W przypadku gdy nieruchomości lub ich części albo rzeczy znajdują się w posiadaniu osób trzecich, osoby te są obowiązane je udostępnić, w celu przeszukania lub oględzin, na Ŝądanie organu podatkowego. Przepisy 2 i 3 stosuje się odpowiednio. UKS Art. 31. 1. W zakresie nieuregulowanym w ustawie do postępowania kontrolnego stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. 2. uŝyte w ustawie określenia oznaczają: 1) organ kontroli skarbowej organ podatkowy; 2) inspektor kontroli skarbowej albo osoba dokonująca czynności kontrolnych, o której mowa w art. 38 ust. 3 kontrolującego; 3) postępowanie kontrolne postępowanie podatkowe, o którym mowa w dziale IV ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa; 4) kontrola podatkowa kontrolę, o której mowa w dziale VI ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. PROTOKÓŁ KONTROLI 10/ Art. 290. 1. Przebieg kontroli kontrolujący dokumentuje w protokole. Stan faktyczny moŝe być ponadto utrwalony za pomocą aparatury rejestrującej obraz i dźwięk lub na informatycznych nośnikach danych. 2. Protokół kontroli zawiera w szczególności: 1) wskazanie kontrolowanego, 2) wskazanie osób kontrolujących, 3) określenie przedmiotu i zakresu kontroli, 4) określenie miejsca i czasu przeprowadzenia kontroli, 5) opis dokonanych ustaleń faktycznych, 4

6) dokumentację dotyczącą przeprowadzonych dowodów, 6a) ocenę prawną sprawy będącej przedmiotem kontroli; 7) pouczenie o prawie złoŝenia zastrzeŝeń lub wyjaśnień oraz prawie złoŝenia korekty deklaracji. 8) pouczenie o obowiązku zawiadomienia organu podatkowego przez kontrolowanego o kaŝdej zmianie swojego adresu dokonanej w ciągu 6 miesięcy od dnia zakończenia kontroli podatkowej, jeŝeli w toku kontroli podatkowej ujawniono nieprawidłowości, oraz skutkach niedopełnienia tego obowiązku. 6. Protokół jest sporządzany w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach. Jeden egzemplarz protokółu kontrolujący doręcza kontrolowanemu. Art. 291. 1. Kontrolowany, który nie zgadza się z ustaleniami protokołu, moŝe w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia przedstawić zastrzeŝenia lub wyjaśnienia, wskazując równocześnie stosowne wnioski dowodowe. 2. Kontrolujący jest obowiązany rozpatrzyć zastrzeŝenia, o których mowa w 1, i w terminie 14 dni od dnia ich otrzymania zawiadomić kontrolowanego o sposobie ich załatwienia, wskazując w szczególności, które zastrzeŝenia nie zostały uwzględnione, wraz z uzasadnieniem faktycznym i prawnym. 3. W przypadku niezłoŝenia wyjaśnień lub zastrzeŝeń w terminie określonym w 1, przyjmuje się, Ŝe kontrolowany nie kwestionuje ustaleń kontroli. 4. Kontrola zostaje zakończona w dniu doręczenia protokołu kontroli. KOREKTY 9/ Art. 81. 1. JeŜeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złoŝoną deklarację. 1a. Osoba, która była wspólnikiem spółki cywilnej w chwili rozwiązania spółki, moŝe skorygować uprzednio złoŝoną deklarację w zakresie wskazanym w art. 75 3a. 2. Skorygowanie deklaracji następuje przez złoŝenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty. Art. 81b. 1. Uprawnienie do skorygowania deklaracji: 1) ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej - w zakresie objętym tym postępowaniem lub kontrolą; 2) przysługuje nadal po zakończeniu: a) kontroli podatkowej, b) postępowania podatkowego - w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego. 2. Korekta złoŝona w przypadku, o którym mowa w 1 pkt 1, nie wywołuje skutków prawnych. UKS Art. 14c. 1. Uprawnienie do skorygowania deklaracji, określone w art. 81 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania kontrolnego w zakresie objętym tym postępowaniem, z zastrzeŝeniem ust. 2. 2. Kontrolowany moŝe, w terminie wyznaczonym zgodnie z art. 24 ust. 4, skorygować w zakresie objętym postępowaniem kontrolnym uprzednio złoŝoną deklarację podatkową. 3. Na moŝliwość skorygowania deklaracji organ kontroli skarbowej wskazuje, wyznaczając stronie termin, o którym mowa w art. 24 ust. 4. 4. Korekta złoŝona w przypadku, o którym mowa w ust. 1, nie wywołuje skutków prawnych, z wyjątkiem korekty złoŝonej zgodnie z ust. 2. 5. Uprawnienie do skorygowania deklaracji przysługuje nadal po zakończeniu postępowania kontrolnego w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego. 5a. 84) Do korekty deklaracji złoŝonej po doręczeniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia postępowania kontrolnego, a w przypadkach, gdy nie stosuje się zawiadomienia złoŝonej zgodnie z ust. 2, przepisu art. 56 1a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa nie stosuje się. 6. Kontrolowany ma obowiązek, nie później niŝ w terminie 3 dni, zawiadomić organ kontroli skarbowej o złoŝeniu do właściwego organu podatkowego korygującej deklaracji zgodnie z ust. 2 oraz o złoŝeniu deklaracji korygującej deklarację złoŝoną zgodnie z ust. 2. 7. Organ podatkowy informuje niezwłocznie właściwy organ kontroli skarbowej o złoŝeniu korygującej deklaracji zgodnie z ust. 2 oraz o złoŝeniu deklaracji korygującej deklarację złoŝoną zgodnie z ust. 2. CZYNNOŚCI SPRAWDZAJĄCE 11/ Art. 272. Organy podatkowe pierwszej instancji, z zastrzeŝeniem art. 272a, dokonują czynności sprawdzających, mających na celu: 1) sprawdzenie terminowości: a) składania deklaracji, b) wpłacania zadeklarowanych podatków, w tym równieŝ pobieranych przez płatników oraz inkasentów, 2) stwierdzenie formalnej poprawności dokumentów wymienionych w pkt 1, 3) ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności z przedstawionymi dokumentami. Art. 274a. 1. Organ podatkowy moŝe zaŝądać złoŝenia wyjaśnień w sprawie przyczyn niezłoŝenia deklaracji lub wezwać do jej złoŝenia, jeŝeli deklaracja nie została złoŝona mimo takiego obowiązku. 2. W razie wątpliwości co do poprawności złoŝonej deklaracji organ podatkowy moŝe wezwać do udzielenia, w wyznaczonym terminie, niezbędnych wyjaśnień lub uzupełnienia deklaracji, wskazując przyczyny podania w wątpliwość rzetelności danych w niej zawartych. Art. 274c. 5

1. Organ podatkowy, w związku z prowadzonym postępowaniem podatkowym lub kontrolą podatkową, moŝe zaŝądać od kontrahentów podatnika wykonujących działalność gospodarczą przedstawienia dokumentów, w zakresie objętym kontrolą u podatnika, w celu sprawdzenia ich prawidłowości i rzetelności. Z czynności tych sporządza się protokół. 2. JeŜeli miejsce zamieszkania, siedziba lub miejsce wykonywania działalności kontrahenta kontrolowanego znajdują się poza obszarem działania organu przeprowadzającego kontrolę, czynności, o których mowa w 1, na zlecenie tego organu moŝe takŝe dokonać organ właściwy miejscowo. Art. 275. 1. JeŜeli ze złoŝonej deklaracji wynika, Ŝe podatnik skorzystał z przysługujących mu ulg podatkowych, organ podatkowy moŝe zwrócić się do niego o okazanie dokumentów lub o złoŝenie fotokopii dokumentów, których posiadania przez podatnika, w określonym czasie, wymaga przepis prawa. 2. Banki, na Ŝądanie naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika urzędu celnego, są obowiązane do sporządzania i przekazywania informacji o zdarzeniach stanowiących podstawę do skorzystania przez podatnika z ulg podatkowych, jeŝeli zostały wykazane w deklaracji złoŝonej przez podatnika. 3. Przepis 2 stosuje się równieŝ do zakładów ubezpieczeń i funduszy inwestycyjnych, w zakresie prowadzonych indywidualnych kont emerytalnych, oraz do domów maklerskich, banków prowadzących działalność maklerską, towarzystw funduszy inwestycyjnych i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych. 4. Do informacji, o których mowa w 2 i 3, przepis art. 82 4 stosuje się odpowiednio. Art. 280. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale stosuje się odpowiednio przepis art. 143 oraz przepisy rozdziałów 1-3, 5, 6, 9, 10, 14, 16 oraz 23 działu IV. UKS Art. 13b. 77)1. Inspektor lub pracownik, w związku z prowadzonym u kontrolowanego postępowaniem kontrolnym lub kontrolą podatkową, moŝe Ŝądać od kontrahentów kontrolowanego, z wyjątkiem osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej w okresie objętym postępowaniem kontrolnym lub kontrolą podatkową, przedstawienia dokumentów, w zakresie objętym postępowaniem kontrolnym lub kontrolą podatkową, w celu sprawdzenia ich prawidłowości i rzetelności. Z czynności tych sporządza się protokół. 2. Za kontrahentów kontrolowanego uwaŝa się takŝe wszystkie podmioty prowadzące działalność gospodarczą uczestniczące w dostawie tego samego towaru lub usługi będące zarówno dostawcami, jak i nabywcami biorącymi udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie towaru lub usługi. W takim przypadku Ŝądanie, o którym mowa w ust. 1, moŝe dotyczyć wyłącznie dokumentów związanych z tą dostawą towaru lub usługi. 3. JeŜeli miejsce zamieszkania, siedziba lub miejsce wykonywania działalności kontrahenta kontrolowanego znajdują się poza obszarem działania organu kontroli skarbowej, czynności, o których mowa w ust. 1, na zlecenie tego organu moŝe przeprowadzić takŝe inspektor lub pracownik upowaŝniony przez organ kontroli skarbowej właściwy ze względu na miejsce zamieszkania, siedzibę lub miejsce wykonywania działalności kontrahenta. POSTĘPOWANIE PODATKOWE A KONTROLNE Art. 165. 1. Postępowanie podatkowe wszczyna się na Ŝądanie strony lub z urzędu. 2. Wszczęcie postępowania z urzędu następuje w formie postanowienia. 3. Datą wszczęcia postępowania na Ŝądanie strony jest dzień doręczenia Ŝądania organowi podatkowemu, z zastrzeŝeniem art. 165a. 3a. O wszczęciu postępowania na wniosek jednej ze stron organ podatkowy zawiadamia wszystkie pozostałe osoby będące stroną w sprawie. 3b. Datą wszczęcia postępowania na Ŝądanie strony wniesione za pomocą środków komunikacji elektronicznej jest dzień wprowadzenia Ŝądania do systemu teleinformatycznego organu podatkowego. 4. Datą wszczęcia postępowania z urzędu jest dzień doręczenia stronie postanowienia o wszczęciu postępowania. Art. 165b. 1. W przypadku ujawnienia przez kontrolę podatkową nieprawidłowości co do wywiązywania się przez kontrolowanego z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego oraz niezłoŝenia przez podatnika deklaracji lub niedokonania przez niego korekty deklaracji w całości uwzględniającej ujawnione nieprawidłowości, organ podatkowy wszczyna postępowanie podatkowe w sprawie, która była przedmiotem kontroli podatkowej, nie później niŝ w terminie 6 miesięcy od zakończenia kontroli. 2. Przepisu 1 nie stosuje się w przypadku, gdy złoŝone przez kontrolowanego wyjaśnienia lub zastrzeŝenia do protokołu kontroli zostały w całości uwzględnione przez kontrolujących. 3. W przypadku, o którym mowa w 1, postępowanie podatkowe moŝe być wszczęte takŝe po upływie 6 miesięcy od zakończenia kontroli podatkowej, jeŝeli: 1) podatnik dokona ponownej korekty deklaracji, w której nie zostaną uwzględnione nieprawidłowości ujawnione w kontroli podatkowej; 2) organ podatkowy otrzyma informacje od organów podatkowych lub od innych organów, uzasadniające wszczęcie postępowania podatkowego. Art. 172. 1. Organ podatkowy sporządza zwięzły protokół z kaŝdej czynności postępowania mającej istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, chyba Ŝe czynność została w inny sposób utrwalona na piśmie. 2. W szczególności sporządza się protokół : 1) przyjęcia wniesionego ustnie podania, 2) przesłuchania strony, świadka i biegłego, 3) oględzin i ekspertyz dokonywanych przy udziale pracownika organu podatkowego, 4) ustnego ogłoszenia postanowienia, 5) rozprawy. Art. 177. 6

Czynności organu podatkowego, z których nie sporządza się protokółu, a które mają znaczenie dla sprawy lub toku postępowania, utrwala się w aktach w formie adnotacji podpisanej przez pracownika dokonującego tych czynności. Art. 178. 1. Strona ma prawo wglądu w akta sprawy, sporządzania z nich notatek, kopii lub odpisów. Prawo to przysługuje równieŝ po zakończeniu postępowania. 2. Czynności określone w 1 dokonywane są w lokalu organu podatkowego w obecności pracownika tego organu. 3. Strona moŝe Ŝądać uwierzytelnienia odpisów lub kopii akt sprawy lub wydania jej z akt sprawy uwierzytelnionych odpisów. Art. 180. 1. Jako dowód naleŝy dopuścić wszystko, co moŝe przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Art. 181. Dowodami w postępowaniu podatkowym mogą być w szczególności księgi podatkowe, deklaracje złoŝone przez stronę, zeznania świadków, opinie biegłych, materiały i informacje zebrane w wyniku oględzin, informacje podatkowe oraz inne dokumenty zgromadzone w toku czynności sprawdzających lub kontroli podatkowej, z zastrzeŝeniem art. 284a 3, art. 284b 3 i art. 288 2, oraz materiały zgromadzone w toku postępowania karnego albo postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe. /vide: 190/ Art. 188. śądanie strony dotyczące przeprowadzenia dowodu naleŝy uwzględnić, jeŝeli przedmiotem dowodu są okoliczności mające znaczenie dla sprawy, chyba Ŝe okoliczności te stwierdzone są wystarczająco innym dowodem. Art. 190. 1. Strona powinna być zawiadomiona o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków, opinii biegłych lub oględzin przynajmniej na 7 dni przed terminem. 2. Strona ma prawo brać udział w przeprowadzaniu dowodu, moŝe zadawać pytania świadkom i biegłym oraz składać wyjaśnienia. /vide: 181/ Art. 191. Organ podatkowy ocenia na podstawie całego zebranego materiału dowodowego, czy dana okoliczność została udowodniona. Art. 192. Okoliczność faktyczna moŝe być uznana za udowodnioną, jeŝeli strona miała moŝliwość wypowiedzenia się co do przeprowadzonych dowodów. Art. 196. 1. Nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka, z wyjątkiem małŝonka strony, wstępnych, zstępnych i rodzeństwa strony oraz powinowatych pierwszego stopnia, jak równieŝ osób pozostających ze stroną w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli. Prawo odmowy zeznań trwa takŝe po ustaniu małŝeństwa, przysposobienia, opieki lub kurateli. 2. Świadek moŝe odmówić odpowiedzi na pytania, gdy odpowiedź mogłaby narazić jego lub jego bliskich wymienionych w 1 na odpowiedzialność karną, karną skarbową albo spowodować naruszenie obowiązku zachowania ustawowo chronionej tajemnicy zawodowej. 3. Przed odebraniem zeznania organ podatkowy poucza świadka o prawie odmowy zeznań i odpowiedzi na pytania oraz uprzedza o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania. Art. 197. 1. W przypadku gdy w sprawie wymagane są wiadomości specjalne, organ podatkowy moŝe powołać na biegłego osobę dysponującą takimi wiadomościami, w celu wydania opinii. 2. Powołanie na biegłego następuje z urzędu, jeŝeli opinii biegłego wymagają przepisy prawa podatkowego. Art. 199. Organ podatkowy moŝe przesłuchać stronę po wyraŝeniu przez nią zgody. Do przesłuchania strony stosuje się przepisy dotyczące świadka, z wyłączeniem przepisów o środkach przymusu. Art. 199a. 1. Organ podatkowy dokonując ustalenia treści czynności prawnej, uwzględnia zgodny zamiar stron i cel czynności, a nie tylko dosłowne brzmienie oświadczeń woli złoŝonych przez strony czynności. 2. JeŜeli pod pozorem dokonania czynności prawnej dokonano innej czynności prawnej, skutki podatkowe wywodzi się z tej ukrytej czynności prawnej. 3. JeŜeli z dowodów zgromadzonych w toku postępowania, w szczególności zeznań strony, chyba Ŝe strona odmawia składania zeznań, wynikają wątpliwości co do istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, z którym związane są skutki podatkowe, organ podatkowy występuje do sądu powszechnego o ustalenie istnienia lub nieistnienia tego stosunku prawnego lub prawa. Art. 200. 1. Przed wydaniem decyzji organ podatkowy wyznacza stronie siedmiodniowy termin do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego. Art. 207. 1. Organ podatkowy orzeka w sprawie w drodze decyzji, chyba Ŝe przepisy niniejszej ustawy stanowią inaczej. 2. Decyzja rozstrzyga sprawę co do jej istoty albo w inny sposób kończy postępowanie w danej instancji. Art. 211. Decyzję doręcza się stronie na piśmie. UKS Art. 24. 1. Organ kontroli skarbowej kończy postępowanie kontrolne: 1) decyzją w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, gdy: a) ustalenia dotyczą podatków, których określanie lub ustalanie naleŝy do właściwości naczelników urzędów skarbowych, oraz podatku akcyzowego, z zastrzeŝeniem ust. 2, b) ustalenia dotyczą opłat i niepodatkowych naleŝności budŝetu państwa, których określanie lub ustalanie naleŝy do właściwości naczelników urzędów skarbowych, z zastrzeŝeniem pkt 2 lit. a, c) w trakcie toczącego się postępowania kontrolnego zobowiązanie podatkowe uległo przedawnieniu; 2) wynikiem kontroli, gdy: 7

a) ustalenia dotyczą nieprawidłowości w zakresie, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4 i 5 i ust. 2, b) ustalenia dotyczą nieprawidłowości w zakresie innym niŝ wymieniony w pkt 1, w szczególności w zakresie oświadczeń o stanie majątkowym, albo gdy nieprawidłowości nie stwierdzono, c) kontrolowany złoŝył zgodnie z art. 14c ust. 2 korygującą deklarację obejmującą w całości stwierdzone nieprawidłowości. 2. Organ kontroli skarbowej kończy postępowanie kontrolne decyzją, o której mowa w art. 115 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, jeŝeli kontrolowana spółka cywilna, jawna, partnerska, komandytowa albo komandytowoakcyjna została rozwiązana w trakcie postępowania kontrolnego. 3. JeŜeli kontrolowany złoŝy korygującą deklarację w zakresie nieprawidłowości stwierdzonych w postępowaniu kontrolnym zakończonym wynikiem kontroli, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. c, organ kontroli skarbowej, który wydał wynik kontroli, podejmuje, w formie postanowienia, na które nie przysługuje zaŝalenie, zakończone postępowanie kontrolne. Czynności przeprowadzone w postępowaniu kontrolnym, które jest podejmowane, pozostają w mocy. 4. Przed wydaniem decyzji lub wyniku kontroli organ kontroli skarbowej wyznacza kontrolowanemu 7-dniowy termin do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego. 5. JeŜeli decyzja, o której mowa w ust. 1 pkt 1 i ust. 2, nie została doręczona w terminie 6 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania kontrolnego, nie nalicza się odsetek za zwłokę za okres od dnia wszczęcia postępowania kontrolnego do dnia doręczenia decyzji. 6. Przepisu ust. 5 nie stosuje się, jeŝeli do opóźnienia w wydaniu decyzji przyczynił się kontrolowany lub jego przedstawiciel lub opóźnienie powstało z przyczyn niezaleŝnych od organu. USTAWA O SWOBODZIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Art. 77. 1. Kontrola działalności gospodarczej przedsiębiorców przeprowadzana jest na zasadach określonych w niniejszej ustawie, chyba Ŝe zasady i tryb kontroli wynikają z bezpośrednio stosowanych przepisów powszechnie obowiązującego prawa wspólnotowego albo z ratyfikowanych umów międzynarodowych. 2. W zakresie nieuregulowanym w niniejszym rozdziale stosuje się przepisy ustaw szczególnych. 4. Przedsiębiorcy, który poniósł szkodę na skutek przeprowadzenia czynności kontrolnych z naruszeniem przepisów prawa w zakresie kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy, przysługuje odszkodowanie. 5. Dochodzenie roszczenia, o którym mowa w ust. 4, następuje na zasadach i w trybie określonych w odrębnych przepisach. 6. Dowody przeprowadzone w toku kontroli przez organ kontroli z naruszeniem przepisów prawa w zakresie kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy, jeŝeli miały istotny wpływ na wyniki kontroli, nie mogą stanowić dowodu w Ŝadnym postępowaniu administracyjnym, podatkowym, karnym lub karno-skarbowym dotyczącym kontrolowanego przedsiębiorcy. Art. 79. 1. Organy kontroli zawiadamiają przedsiębiorcę o zamiarze wszczęcia kontroli. 2. Zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli nie dokonuje się, w przypadku gdy: 1) kontrola ma zostać przeprowadzona na podstawie bezpośrednio stosowanych przepisów powszechnie obowiązującego prawa wspólnotowego albo na podstawie ratyfikowanej umowy międzynarodowej; 2) przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia; 3) kontrola jest przeprowadzana na podstawie przepisów ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz. U. Nr 169, poz. 1200, z 2008 r. Nr 157, poz. 976, z 2009 r. Nr 18, poz. 97 oraz z 2011 r. Nr 153, poz. 902); 4) kontrola jest prowadzona w toku postępowania prowadzonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331, z późn. zm.); 5) przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagroŝeniem Ŝycia, zdrowia lub środowiska naturalnego; 6) przedsiębiorca nie ma adresu zamieszkania lub adresu siedziby lub doręczanie pism na podane adresy było bezskuteczne lub utrudnione. 3. Zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli nie dokonuje się takŝe w przypadkach określonych w art. 282c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa. 4. Kontrolę wszczyna się nie wcześniej niŝ po upływie 7 dni i nie później niŝ przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. JeŜeli kontrola nie zostanie wszczęta w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wszczęcie kontroli wymaga ponownego zawiadomienia. 5. Na wniosek przedsiębiorcy kontrola moŝe być wszczęta przed upływem 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia. 7. Uzasadnienie przyczyny braku zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli umieszcza się w ksiąŝce kontroli i protokole kontroli. Art. 79a. 1. Czynności kontrolne mogą być wykonywane przez pracowników organów kontroli po okazaniu przedsiębiorcy albo osobie przez niego upowaŝnionej legitymacji słuŝbowej upowaŝniającej do wykonywania takich czynności oraz po doręczeniu upowaŝnienia do przeprowadzenia kontroli, chyba Ŝe przepisy szczególne przewidują moŝliwość podjęcia kontroli po okazaniu legitymacji. W takim przypadku upowaŝnienie doręcza się przedsiębiorcy albo osobie przez niego upowaŝnionej w terminie określonym w tych przepisach, lecz nie później niŝ trzeciego dnia od wszczęcia kontroli. 2. Podjęcie czynności kontrolnych po okazaniu legitymacji słuŝbowej, na podstawie przepisów szczególnych, moŝe dotyczyć jedynie przypadków, gdy czynności kontrolne są niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia, a takŝe gdy przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagroŝeniem Ŝycia, zdrowia lub środowiska naturalnego. 3. Czynności kontrolne mogą być wykonywane przez osoby niebędące pracownikami organu kontroli, jeŝeli przepisy odrębnych ustaw tak stanowią. 8

5. Zmiana osób upowaŝnionych do wykonania kontroli, zakresu przedmiotowego kontroli oraz miejsca wykonywania czynności kontrolnych wymaga kaŝdorazowo wydania odrębnego upowaŝnienia. Zmiany te nie mogą prowadzić do wydłuŝenia przewidywanego wcześniej terminu zakończenia kontroli. 6. UpowaŜnienie, o którym mowa w ust. 1, zawiera co najmniej: 1) wskazanie podstawy prawnej; 2) oznaczenie organu kontroli; 3) datę i miejsce wystawienia; 4) imię i nazwisko pracownika organu kontroli uprawnionego do wykonania kontroli oraz numer jego legitymacji słuŝbowej; 5) oznaczenie przedsiębiorcy objętego kontrolą; 6) określenie zakresu przedmiotowego kontroli; 7) wskazanie daty rozpoczęcia i przewidywanego terminu zakończenia kontroli; 8) podpis osoby udzielającej upowaŝnienia z podaniem zajmowanego stanowiska lub funkcji; 9) pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego przedsiębiorcy. 7. Dokument, który nie spełnia wymagań, o których mowa w ust. 6, nie stanowi podstawy do przeprowadzenia kontroli. 8. Zakres kontroli nie moŝe wykraczać poza zakres wskazany w upowaŝnieniu. 9. W razie nieobecności kontrolowanego przedsiębiorcy lub osoby przez niego upowaŝnionej, czynności kontrolne mogą być wszczęte po okazaniu legitymacji słuŝbowej pracownikowi kontrolowanego, który moŝe być uznany za osobę, o której mowa w art. 97 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.), lub w obecności przywołanego świadka, którym powinien być funkcjonariusz publiczny, niebędący jednak pracownikiem organu przeprowadzającego kontrolę. Art. 80. 1. Czynności kontrolnych dokonuje się w obecności kontrolowanego lub osoby przez niego upowaŝnionej. 4. Do czasu trwania kontroli, o którym mowa w art. 83 ust. 1, nie wlicza się czasu nieobecności kontrolowanego przedsiębiorcy lub osoby przez niego upowaŝnionej, jeŝeli stanowi to przeszkodę w przeprowadzeniu czynności kontrolnych. Art. 80a. 1. Kontrolę przeprowadza się w siedzibie kontrolowanego lub w miejscu wykonywania działalności gospodarczej oraz w godzinach pracy lub w czasie faktycznego wykonywania działalności gospodarczej przez kontrolowanego. 2. Kontrola lub poszczególne czynności kontrolne, za zgodą kontrolowanego, mogą być przeprowadzane równieŝ w siedzibie organu kontroli, jeŝeli moŝe to usprawnić prowadzenie kontroli. Art. 81. 1. Przedsiębiorca jest obowiązany prowadzić i przechowywać w swojej siedzibie ksiąŝkę kontroli oraz upowaŝnienia i protokoły kontroli. KsiąŜka kontroli moŝe mieć formę zbioru dokumentów. KsiąŜka kontroli słuŝy przedsiębiorcy do dokumentowania liczby i czasu trwania kontroli jego działalności. Art. 81a. 1.W przypadku wszczęcia kontroli, przedsiębiorca jest obowiązany niezwłocznie okazać kontrolującemu ksiąŝkę kontroli, o której mowa w art. 81 ust. 1, albo kopie odpowiednich jej fragmentów lub wydruki z systemu informatycznego, w którym prowadzona jest ksiąŝka kontroli, poświadczone przez siebie za zgodność z wpisem w ksiąŝce kontroli. 2. Przedsiębiorca jest zwolniony z okazania ksiąŝki kontroli, jeŝeli jej okazanie jest niemoŝliwe ze względu na udostępnienie jej innemu organowi kontroli. W takim przypadku przedsiębiorca okazuje ksiąŝkę kontroli w siedzibie organu kontroli w terminie 3 dni roboczych od dnia zwrotu tej ksiąŝki przez organ kontroli. Art. 82. 1. Nie moŝna równocześnie podejmować i prowadzić więcej niŝ jednej kontroli działalności przedsiębiorcy. Nie dotyczy to sytuacji, gdy: 1) ratyfikowane umowy międzynarodowe stanowią inaczej; 2) przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia; 3) kontrola jest prowadzona w toku postępowania prowadzonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 lutego 2007 r.o ochronie konkurencji i konsumentów; 4) przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagroŝeniem Ŝycia, zdrowia lub środowiska naturalnego; 5) kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług przed dokonaniem tego zwrotu; 6) przeprowadzenie kontroli jest realizacją obowiązków wynikających z przepisów prawa wspólnotowego o ochronie konkurencji lub przepisów prawa wspólnotowego w zakresie ochrony interesów finansowych Wspólnoty Europejskiej, 7) kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług na podstawie przepisów o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym. 1a. JeŜeli przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą w więcej niŝ jednym zakładzie lub innej wyodrębnionej części swojego przedsiębiorstwa, zasada określona w ust. 1 zdanie pierwsze odnosi się do zakładu lub części przedsiębiorstwa, z zastrzeŝeniem ust. 1b. 1b. W zakładzie lub części przedsiębiorstwa, w której przeprowadzana jest kontrola, dopuszczalne jest równoczesne przeprowadzenie czynności kontrolnych niezbędnych do zakończenia innej kontroli u tego przedsiębiorcy. 1c. Przepisu ust. 1a nie stosuje się do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy, o którym mowa w art. 104 i 105. 2. JeŜeli działalność gospodarcza przedsiębiorcy jest juŝ objęta kontrolą innego organu, organ kontroli odstąpi od podjęcia czynności kontrolnych oraz moŝe ustalić z przedsiębiorcą inny termin przeprowadzenia kontroli. Art. 83. 1. Czas trwania wszystkich kontroli organu kontroli u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym nie moŝe przekraczać: 1) w odniesieniu do mikroprzedsiębiorców - 12 dni roboczych; 2) w odniesieniu do małych przedsiębiorców - 18 dni roboczych; 3) w odniesieniu do średnich przedsiębiorców - 24 dni roboczych; 4) w odniesieniu do pozostałych przedsiębiorców - 48 dni roboczych. 2. Ograniczeń czasu kontroli nie stosuje się, w przypadkach gdy: Art. 84c. 9

1.Przedsiębiorca moŝe wnieść sprzeciw wobec podjęcia i wykonywania przez organy kontroli czynności z naruszeniem przepisów art. 79-79b, art. 80 ust. 1 i 2, art. 82 ust. 1 oraz art. 83 ust. 1 i 2, z zastrzeŝeniem art. 84d. 1.2. Sprzeciw przedsiębiorca wnosi na piśmie do organu podejmującego i wykonującego kontrolę. O wniesieniu sprzeciwu przedsiębiorca zawiadamia na piśmie kontrolującego. 3. Sprzeciw wnosi się w terminie 3 dni roboczych od dnia wszczęcia kontroli przez organ kontroli. Przedsiębiorca musi uzasadnić wniesienie sprzeciwu. 4. W przypadku gdy naruszenie przepisu art. 83 ust. 1 wystąpiło w trakcie prowadzonej kontroli, bieg terminu, o którym mowa w ust. 3, rozpoczyna się w dniu, w którym nastąpiło przekroczenie limitu czasu trwania kontroli. 5. Wniesienie sprzeciwu powoduje wstrzymanie czynności kontrolnych przez organ kontroli, którego sprzeciw dotyczy, z chwilą doręczenia kontrolującemu zawiadomienia o wniesieniu sprzeciwu do czasu rozpatrzenia sprzeciwu, a w przypadku wniesienia zaŝalenia do czasu jego rozpatrzenia. 6. Wniesienie sprzeciwu powoduje wstrzymanie biegu czasu trwania kontroli od dnia wniesienia sprzeciwu do dnia doręczenia przedsiębiorcy postanowienia, o którym mowa w ust. 9, albo do dnia, o którym mowa w ust. 12, z zastrzeŝeniem ust. 7. 7. W przypadku wniesienia przez przedsiębiorcę zaŝalenia, o którym mowa w ust. 10, wstrzymanie biegu czasu trwania kontroli następuje do dnia doręczenia przedsiębiorcy postanowienia, o którym mowa w ust. 10, albo do dnia, o którym mowa w ust. 13. 8. W przypadku wniesienia sprzeciwu organ kontroli moŝe, w drodze postanowienia, dokonać zabezpieczenia dowodów mających związek z przedmiotem i zakresem kontroli, na czas rozpatrzenia sprzeciwu. Zabezpieczeniu podlegają dokumenty, informacje, próbki wyrobów oraz inne nośniki informacji, jeŝeli stanowią lub mogą stanowić dowód w toku kontroli. 9. Organ kontroli w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania sprzeciwu, rozpatruje sprzeciw oraz wydaje postanowienie o: 1) odstąpieniu od czynności kontrolnych; 2) kontynuowaniu czynności kontrolnych. 10. Na postanowienie, o którym mowa w ust. 9, przedsiębiorcy przysługuje zaŝalenie w terminie 3 dni od dnia otrzymania postanowienia. Rozstrzygnięcie zaŝalenia następuje w drodze postanowienia, nie później niŝ w terminie 7 dni od dnia jego wniesienia. 11. W przypadku wydania postanowienia, o którym mowa w ust. 9 pkt 2, organ kontroli moŝe kontynuować czynności kontrolne od dnia, w którym postanowienie doręczono przedsiębiorcy, a w przypadku wniesienia zaŝalenia, od dnia doręczenia przedsiębiorcy postanowienia, o którym mowa w ust. 10. 12. Nierozpatrzenie sprzeciwu w terminie, o którym mowa w ust. 9, jest równoznaczne w skutkach z wydaniem przez organ właściwy postanowienia, o którym mowa w ust. 9 pkt 1. 13. Nierozpatrzenie zaŝalenia w terminie, o którym mowa w ust. 10, jest równoznaczne w skutkach z wydaniem przez organ właściwy postanowienia uznającego słuszność wniesionego zaŝalenia. 14. Postanowienie, o którym mowa w ust. 8, wygasa z mocy ustawy w dniu następującym po dniu doręczenia przedsiębiorcy postanowienia, o którym mowa w ust. 9, a w przypadku, o którym mowa w ust. 12, w dniu następującym po dniu upływu terminu do rozpatrzenia sprzeciwu, z zastrzeŝeniem ust. 15. 15. W przypadku wniesienia przez przedsiębiorcę zaŝalenia postanowienie, o którym mowa w ust. 8, wygasa w dniu następującym po dniu doręczenia przedsiębiorcy postanowienia, o którym mowa w ust. 10, a w przypadku, o którym mowa w ust. 13, w dniu następującym po dniu upływu terminu do rozpatrzenia zaŝalenia. 16. Do postępowań, o których mowa w ust. 9 i 10, w zakresie nieuregulowanym stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. 10