Lista tematów na egzamin wewnętrzny z języka polskiego w Technikum ZSOiZ w Mońkach w roku szkolnym 2013/2014 I. Literatura 1. Na podstawie konkretnych przykładów omów koncepcje losu ludzkiego zawarte w Biblii, literaturze greckiej i rzymskiej. 2. Motywy przemijania w wybranych utworach literackich XIX wieku. Rozwiń temat. 3. Zaprezentuj relację Bóg-Człowiek na przykładzie wybranych utworów. 4. Folklor jako inspiracja pisarzy w różnych epokach. Omów na 5. Na wybranych przykładach literatury barokowej i oświeceniowej zaprezentuj pesymistyczną i optymistyczną wizję świata i człowieka. 6. Omów różne postaci i wzorce miłości na wybranych przykładach poezji barokowej i oświeceniowej. 7. Odwołując się do wybranych przykładów, omów twórczość Horacego jako poetywychowawcy, poety filozofującego i wieszcza 8. Mądrość ludzka w rozumieniu starożytnych. Omów problem na przykładzie wybranych utworów. 9. Postaci idealistów na wybranych przykładach literatury XIX i XX wieku. 10. Różnorodne ujęcia motywu przemijania i starości w literaturze polskiej i obcej. Omów na 11. Różnorodne ujęcia motywu arkadii w wybranych utworach literackich. Rozwiń temat. 12. Dialog pisarza z filozofami. Przedstaw problem na wybranych przykładach literatury dawnej i współczesnej. 13. Omów temat starości w literaturze różnych epok. 14. Różnorodne portrety matek w literaturze polskiej. Omów na wybranych 15. Systemy wartości proponowane przez literaturę polską. Omów problem na wybranych przykładach epoki odrodzenia. 16. Różne postacie hedonizmu w literaturze polskiej. Omów na 17. Omów zagadnienie ludzi wykluczonych w przykładach literackich XIX i XX wieku. 18. Rola ciszy i milczenia w utworach polskich romantyków. Rozwiń temat. 19. Literackie kreacje miłości w wieku XVII. Rozwiń temat. 20. Portret polskiego sarmaty w literaturze baroku. Rozwiń temat.
21. Niepokoje metafizyczne człowieka współczesnego spełnionym proroctwem wcześniejszych pokoleń pisarzy. 22. Motywy biblijne w literaturze późniejszych epok. Rozwiń temat. 23. Kobiety poetki i ich liryka. Przedstaw zagadnienie odwołując się do tekstów literackich XIX i XX wieku. 24. Literatura polska wobec odzyskania niepodległości według twórców XIX i XX wieku. Omów na 25. Różne oblicza władzy. Rozwiń temat w oparciu o utwory polskie i obce. 26. Ideały romantyczne w literaturze późniejszych epok. Rozwiń temat. 27. Polska i Polacy w twórczości Jana Kochanowskiego i Ignacego Krasickiego. Przedstaw różne sposoby docierania poetów do świadomości współczesnych im pokoleń. 28. Impresjonistyczne pejzaże. Przedstaw temat na przykładzie literatury i sztuki modernistycznej. 29. Obraz Boga i Jezusa w literaturze i sztuce XX wieku. Omów na 30. Biografia poety romantycznego jako tworzywo literackie. Rozwiń temat. 31. Mity polskiego romantyzmu - ich kontynuacja i polemika z nimi w literaturze spadkobierców. Omów na 32. Bohaterowie mitologiczni jako symbole wartości i postaw ludzkich. Rozwiń temat. 33. Piękno przyrody w poezji księdza Jana Twardowskiego. Omów na 34. Człowiek wobec wartości w świecie wczesnego relatywizmu. Przedstaw problem na wybranych przykładach z literatury i filozofii. 35. Człowiek w drodze omów różne realizacje tego motywu w wybranych utworach literatury XIX i początków XX wieku. 36. Patriotyzm romantyczne, pozytywistyczny i współczesny. Przedstaw i porównaj. 37. Idealiści i marzyciele w literaturze XIX wieku. Co ich łączy a co dzieli? Przedstaw na 38. Piękno ojczyzny w twórczości Adama Mickiewicza. Rozwiń temat. 39. Aspekt religijny w twórczości Cypriana Kamila Norwida. Rozwiń temat. 40. O samotnikach i istocie samotności w wybranych utworach literatury polskiej i obcej. 41. Świat widziany oczami dziecka. Rozwiń temat w oparciu o wybrane utwory literatury polskiej i obcej wieku XIX i XX. 42. Funkcje wschodów i zachodów słońca w wybranych tekstach sentymentalnych i romantycznych. Rozwiń temat. 43. Zaproponuj dwa utwory literatury polskiej do europejskiego kanonu lektur. Uzasadnij swój wybór.
44. Kabaret literacki w Młodej Polsce i w dwudziestoleciu międzywojennym. Omów odwołując się do twórczości autorów obu epok. 45. Żydzi w literaturze polskie XIX i XX wieku. Przedstaw i porównaj. 46. Rożne sposoby funkcjonowania tradycji homeryckiej w literaturze polskiej. Omów na 47. Ewolucja ballady od Mickiewicza do Leśmiana. Zreferuj temat, odwołując się do wybranych utworów. 48. Jakie elementy antycznego dramatu i teatru funkcjonują do dziś? Rozwiń problem. 49. Człowiek wobec historii w utworach literatury XX wieku. Przedstaw problem. 50. Omów zagadnienie ludzkiej wolności i odpowiedzialności w prozie XX wieku. 51. Miasto w powieściach Dostojewskiego i Balzaca. Przedstaw i porównaj. 52. Literackie obrazy systemów totalitarnych w literaturze polskiej i obcej. Rozwiń temat. 53. Rola literatury w budowaniu i burzeniu mitów narodowych. Omów zagadnienie na 54. Portret cygana i dandysa w literaturze i kulturze. Przedstaw na wybranych przykładach w literaturze polskiej i obcej. 55. Portret kata i ofiary w literaturze polskiej. Omów na II. Korespondencja sztuk 56. Różne pojmowanie piękna w sztuce. Rozwiń temat w oparciu o wybrane przykłady. 57. Szekspir w teatrze współczesnym na przykładzie wybranych inscenizacji Swinarskiego lub Wajdy. Omów problem. 58. Upamiętnienie chwili w fotografii, rzeźbie i malarstwie. Rozwiń temat w oparciu o wybrane przykłady. 59. Obrazy raju w literaturze i sztuce. Przedstaw i porównaj. 60. Wizerunki Boga w literaturze i sztukach plastycznych. Rozwiń w oparciu o wybrane przykłady. 61. Obraz Maryi w malarstwie polskim. Przedstaw w oparciu o wybrane przykłady. 62. Sceny batalistyczne w literaturze i malarstwie. Omów na 63. Fascynacja bajecznie kolorową wsią polską w literaturze i sztukach plastycznych. 64. Wizje Apokalipsy w literaturze i sztuce. Omów na 65. Kobieta w portretach literackich i malarskich. Omów na 66. Rola teatru w sztuce polskiej XX wieku. Przedstaw problem. 67. Folklor jako inspiracja malarzy w różnych epokach. Omów na
68. Tatry w literaturze i sztuce polskiej. Rozwiń temat. 69. Krajobrazy ojczyste i ich funkcje w kreowaniu świata przedstawionego w dziele literackim i filmowym. Omów na 70. Portrety dzieci w nowelach pozytywistycznych i malarstwie Stanisława Wyspiańskiego. Rozwiń temat. 71. Autoportret w literaturze i malarstwie polskim. Przedstaw na 72. Różne ujęcia motywu matki cierpiącej w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie odwołując się do wybranych przykładów z literatury i malarstwa. 73. Porównaj literacką i filmową wizję PRL-u. Rozwiń temat w oparciu o wybrane przykłady. 74. Turpizm w literaturze i malarstwie. Omów na wybranych przykładach dzieł dwóch różnych twórców. 75. Kresy w literaturze i malarstwie polskim. Rozwiń temat. 76. Sposoby funkcjonowania motywu ogrodu w literaturze, plastyce i filmie. Odwołaj się do wybranych dzieł. 77. Koniec świata jako motyw funkcjonujący w różnych dziedzinach sztuki. Mów na wybranych 78. Obecność motywu bohaterskiego umierania w literaturze i sztuce. Przedstaw na wybranych 79. Tragizm pokolenia Kolumbów utrwalony w literaturze i filmie. Przedstaw i porównaj. 80. Artystyczne inspiracje dla literatury i malarstwa. Omów związki na przykładzie wybranych dzieł. 81. Koniec świata jako motyw funkcjonujący w różnych dziedzinach sztuki. Omów na 82. Motywy pasyjne w literaturze i sztuce. Przedstaw i porównaj. 83. Rola teatru w sztuce polskiej XX wieku. Przedstaw problem. 84. Rola wielkich inscenizacji dramatów romantycznych w organizowaniu zbiorowej wyobraźni narodu. Rozwiń temat. 85. Nawiązania do mitologii w literaturze i sztuce późniejszych epok. Przedstaw i porównaj. 86. Związki kultury współczesnej z kulturą antyczną. Rozważ i omów. 87. Sztuka średniowiecza jako sposób wyrażania uczuć religijnych. Przedstaw na podstawie literatury i architektury. 88. Różne portrety nauczycieli i uczniów w literaturze i filmie. Rozwiń temat. 89. Powstanie styczniowe w literaturze polskiego pozytywizmu i twórczości Artura Grottgera. Przedstaw i porównaj. 90. Literackie i malarskie sposoby heroizacji śmierci bohatera. Omów na wybranych
III. Język 91. Scharakteryzuj język swojego regionu w odniesieniu do ogólnego języka narodowego. 92. Rozwój języka polskiego na przestrzeni dziejów. Omów temat. 93. Dialekty ludowe dawniej i dziś. Rozwiń temat. 94. Porównaj język swoich rówieśników do języka starszych pokoleń na podstawie zgromadzonego materiału. 95. Scharakteryzuj język pisarzy oświecenia na 96. Język poety współczesnego a język romantyka. Porównaj na przykładzie poezji Wisławy Szymborskiej i Juliusza Słowackiego. 97. Sztuka retoryki na wybranych przykładach epoki renesansu i oświecenia. 98. Funkcja aluzji i cytatów literackich w języku współczesnych Polaków. Omów na wybranych 99. Językowe środki perswazji w reklamie. Zanalizuj wybrane przykłady z radia, telewizji i prasy. 100. Wpływ rozwoju cywilizacji na współczesny język potoczny. Omów zjawisko na podstawie zebranego materiału językowego. 101. Sposoby i funkcje archaizacji języka w twórczości wybranego autora. Przedstaw na wybranym przykładzie. 102. Żargon uczniowski w twojej szkole na podstawie zebranego materiału przedstaw swoistość tej odmiany języka. 103. Ezopowy język w noweli pozytywistycznej. Przedstaw zagadnienie w oparciu o wybrane utwory literackie. 104. Bogactwo treści w krótkiej formie. O genezie i przeznaczeniu aforyzmów. Rozwiń temat. 105. Motto i jego rola w języku. Rozwiń temat w oparciu o wybrane utwory romantyzmu. 106. Symbol i jego rola w języku. Rozwiń temat w oparciu o wybrane utwory Młodej Polski. 107. Esej literacki jako forma wypowiedzi. Przedstaw problem. 108. Zapożyczenia- zagrożenie czy wzbogacenie słownictwa. Rozważ problem. 109. Sztuka retoryki na wybranych przykładach epoki renesansu i oświecenia. Rozwiń temat. 110. Język poetycki Karola Wojtyły. Zanalizuj na 111. Średniowieczne zabytki językowe i ich znaczenie dla współczesnego czytelnika. Przedstaw i oceń problem na przykładzie wybranych tekstów. 112. Funkcje neologizmów w dziele literackim. Odwołaj się do twórczości poetów XX wieku. 113. Cisza i milczenie jako najpiękniejszy język. Rozwiń temat w oparciu o wybrane przykłady. 114. Zróżnicowanie języka społeczności wiejskiej i miejskiej. Przedstaw i porównaj. 115. Bogactwo języka wieszczów narodowych. Omów w odniesieniu do poetów polskich.