SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE Z DZIAŁALNOŚCI za okres V2009/V2010

SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE Z DZIAŁALNOŚCI za okres V2009/V2010 Adres: Ul. Zbyszka z Bogdańca 1B/2 Gdańsk, czerwiec 2010 80-419 Gdańsk info@sprawiedliwyhandel.pl www.sprawiedliwyhandel.pl

1) Informacja o działalności Polskiego Stowarzyszenia Sprawiedliwego Handlu "Trzeci Świat i My : Polskie Stowarzyszenie Sprawiedliwego Handlu Trzeci Świat i My zwane dalej Stowarzyszeniem z siedzibą w Gdańsku przy ulicy Zbyszka z Bogdańca 1b/2 zostało wpisane do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji, publicznych zakładów opieki zdrowotnej pod numerem KRS 0000173179 w dniu 19.09.2003 r. Stowarzyszenie otrzymało statystyczny numer identyfikacyjny w systemie REGON: 193004844 Towarzystwo otrzymało nr NIP:957-08-79-698. 10.12.2009 Stowarzyszenie uzyskało status Organizacji Pożytku Publicznego. Informacja o członkach Zarządu Stowarzyszenia: 1. Tadeusz Makulski Prezes Zarządu 2. Wojciech Zięba Wiceprezes Zarządu 3. Ewa Rabenda-Kmita - Skarbnik 4. Anna Janczewska - Sekretarz 5. Franciszek Kozyra Członek Zarządu 2) Celem stowarzyszenia zgodnie z 8 Statutu jest: 1. Walka z ubóstwem w społecznościach Trzeciego Świata, pomoc ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen; 2. Pomoc w zrównoważonym rozwoju dla marginalizowanych producentów z Trzeciego Świata, zwłaszcza dla kobiet, ludności tubylczej, mniejszości narodowych i etnicznych; 3. Upowszechnianie i ochrona praw kobiet oraz działalność na rzecz równych praw kobiet i mężczyzn; 4. Propagowanie i rozwijanie Sprawiedliwego Handlu (Fair Trade); 5. Podnoszenie poziomu życia drobnych producentów w Trzecim Świecie poprzez pomoc w dostępie do rynku, wzmacnianie tamtejszych organizacji producentów, wspomaganie rozwoju gospodarczego (w tym rozwoju przedsiębiorczości) oraz rozwoju wspólnot i społeczności lokalnych; 6. Działanie na rzecz zmian zasad i praktyk konwencjonalnego handlu międzynarodowego w kierunku większej sprawiedliwości w stosunku do producentów i handlowców z Trzeciego Świata; 7. Promowanie partnerstwa w handlu poprzez dialog, przejrzystość i wzajemny szacunek uczestniczących w nim stron; 8. Podnoszenie świadomości konsumentów oraz propagowanie etycznego i odpowiedzialnego stylu konsumpcji i działalności gospodarczej; 9. Działalność w dziedzinie ekologii, ochrony zwierząt i ochrony dziedzictwa przyrodniczego oraz upowszechniania praktyk ekologicznych w procesach produkcyjnych w krajach ubogich; 10. Działalność w dziedzinie nauki, zwłaszcza inspirowanie i prowadzenie działalności naukowej i badawczej w dziedzinie zrównoważonego rozwoju Trzeciego Świata oraz handlu międzynarodowego; 11. Budzenie wrażliwości na godność najbiedniejszych w Trzecim Świecie, ich problemy, potrzeby i wartości, jakimi żyją oraz ochrony ich dóbr kultury i tradycji; działalności w dziedzinie kultury i sztuki; 2

12. Działalność informacyjna, edukacyjna, oświatowa i wychowawcza, zwłaszcza w dziedzinie globalnej problematyki rozwojowej, dotyczącej m.in. przyczyn ubóstwa Trzeciego Świata i sposobów ich likwidacji; 13. Upowszechnianie i ochrona wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich poprzez promocję sprawiedliwości społecznej i bezpieczeństwa ekonomicznego oraz przeciwstawianie się różnorakim formom wyzysku i dyskryminacji jednostek, grup społecznych i narodów Trzeciego Świata, w tym ochronę dzieci i dorosłych przed eksploatacją w procesie produkcyjnym, a także działania wspomagające rozwój demokracji; 14. Tworzenie ram dla dialogu i zbliżenia między mieszkańcami Północy i Południa, opartego na wzajemnym szacunku i uznaniu równości praw; działalność na rzecz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami. 15. Działalność na rzecz promocji i organizacji wolontariatu, zwłaszcza w dziedzinach związanych z powyższymi celami. Zgodnie z 9 Statutu cele statutowe określone w 8 Stowarzyszenie realizuje poprzez: 1. Opracowywanie i realizację programów edukacyjnych, oświatowych, wychowawczych, debat publicznych, kampanii, szkoleń, konferencji i sympozjów; 2. Prowadzenie i finansowanie programów badawczych; 3. Promocję handlu z drobnymi producentami z ubogich krajów Trzeciego Świata na zasadach zgodnych z międzynarodowymi kryteriami Sprawiedliwego Handlu (Fair Trade) i pomoc w nawiązywaniu kontaktów handlowych; 4. Współpracę z osobami krajowymi i zagranicznymi, działającymi na rzecz ubogich społeczności Trzeciego Świata i wspieranie ich; 5. Współpracę z producentami i handlowcami w kraju i za granicą, a zwłaszcza w Trzecim Świecie, działającymi w dziedzinie Sprawiedliwego Handlu; 6. Opracowywanie i rozpowszechnianie opinii o aktach prawnych, gł. dotyczących stosunków Polski oraz UE z krajami Trzeciego Świata, a także o skutkach działalności organizacji międzynarodowych, jak np. WTO, MFW, Bank Światowy itp. dla krajów Trzeciego Świata; 7. Działalność lobbystyczną; 8. Propagowanie i wspieranie działań mających na celu przyjęcie regulacji prawnych, które umożliwią bardziej sprawiedliwą wymianę handlową z ubogimi krajami Południa; 9. Bezpośrednie odwoływanie się do opinii publicznej oraz do władz samorządowych i państwowych; 10. Opracowywanie, wydawanie i rozpowszechnianie publikacji periodycznych i nieperiodycznych, informacji, opinii i raportów w sprawach będących przedmiotem działalności Stowarzyszenia; 11. Organizowanie publicznych zbiórek rzeczowych i finansowych; 12. Organizowanie imprez kulturalnych, rozrywkowych, rekreacyjnych i sportowych, służących propagowaniu celów Stowarzyszenia; 13. Niesienie pomocy finansowej i rzeczowej najbardziej potrzebującym w krajach Trzeciego Świata - bezpośrednio lub przy współpracy z innymi organizacjami, placówkami misyjnymi itp.; 14. Opracowywanie, realizację oraz wspieranie finansowe lub organizacyjne programów pomocy doraźnej (np. w przypadku klęsk żywiołowych, głodu, wojen), pomocy osobom niezdolnym do samodzielnego życia, pomocy w rozwoju, ochrony zdrowia, edukacji itp., bezpośrednio lub pośrednio przeciwdziałających ubóstwu i wspierające rozwój w Trzecim Świecie. 3

3) Realizacja planu pracy Stowarzyszenia za rok 2009/2010 Realizując statutowy obowiązek Zarząd Polskiego Stowarzyszenia Sprawiedliwego Handlu przedstawia roczne sprawozdanie z wykonania planu działania Stowarzyszenia na rok 2009/2010. Działania zostały pogrupowane wg tematyki na działania: statutowe, gospodarcze, związane z pozyskiwaniem funduszy na działalność statutową oraz działania organizacyjne. W każdej z tych grup w podanym okresie wykonane zostały różnego rodzaju akcje i działania. I. Działa statutowe. 1. W ramach realizacji zadań statutowych w roku 2009/2010 kontynuowane były działania edukacyjne w zakresie propagowania zrównoważonego rozwoju i Sprawiedliwego Handlu w ramach projektu współfinansowanego ze środków KE Edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju, odpowiedzialnej konsumpcji i Sprawiedliwego Handlu we współpracy z organizacjami z Finlandii, Estonii oraz Węgier. Dzięki udziałowi w projekcie możliwa była realizacja większości opisanych niżej działań. 2. Opracowane zostały materiały edukacyjne dla szkół i nauczycieli, kontynuowano kursy dla nauczycieli w zakresie edukacji rozwojowej. 3. Przedstawiciele Stowarzyszeni W. Zieba i T. Makulski zrealizowali także prelekcje na temat Sprawiedliwego Handlu połączona z prelekcją filmu Poranek przy kawie w Kole Młodych Socjalistów w Gdańsku. 4. Regularnie prowadzono działalność edukacyjną i informacyjną w szkołach ponadpodstawowych oraz na różnego rodzaju spotkaniach i akcjach. 5. Zorganizowano obchody Światowego Dnia Sprawiedliwego Handlu w Trójmieście. W ramach obchodów zorganizowano w dniu 8.05.2009 wraz z UM Gdańsk i CEN konferencję dla nauczycieli oraz promowano SH na pikniku organizacji pozarządowych. 6. Przedstawiciel Stowarzyszenia brał udział także w konferencji zorganizowanej przez Forum Qualitas na UG. W jej trakcie zaprezentowano wystawę na temat Sprawiedliwego Handlu i przyczyn ubóstwa na świecie. Zaowocowało to podjęcie współpracy z Ministerstwem Gospodarki, którego przedstawicielka była obecna na konferencji. 7. 6. We współpracy z UM Gdańska zapoczątkowano kampanię, mającą na celu uzyskanie przez Gdańsk honorowego statusu Miasta Sprawiedliwego Handlu. 8. W dniach 28.09-3.10.2009 zorganizowano pierwszą w Polsce wizytę przedstawiciela (p. Hugo Roblero) organizacji producenckiej z krajów rozwijających się zrzeszenia drobnych producentów kawy FIECH z Meksyku, współpracującego z organizacjami Fair Trade. Przy tej okazji odbyła się konferencja prasowa w PAP w Warszawie z udziałem przedstawicieli Ministerstwa Gospodarki. W jej wyniku tematyka Fair Trade wielokrotnie pojawiła się w mediach. Przyznano także dyplom Szkoła przyjazna Fair Trade dla I Społecznego LO, (ul Bednarska) w Warszawie. W Gdańsku obok wizyt w szkołach zorganizowano także spotkanie p. Hugo Roblero z Meksyku z władzami miasta Gdańsk. Na kanwie wydarzeń związanych z wizytą producenta wyprodukowano film Sprawiedliwy Handel w mieście Solidarności. 4

9. Stowarzyszenie przyczyniło się do rozwoju kampanii Miast Sprawiedliwego Handlu w Polsce i nowych krajach członkowskich UE. W tym kontekście zorganizowano konferencję Fair Trade Town in the New Member States w dniach 29-30. 10.2009. W konferencji wzięło udział 28 osób z 11 krajów. Wydarzenie było relacjonowane przez lokalne media i serwisy internetowe. 10. W ramach Tygodnia Edukacji Globalnej listopad 2009 T. Makulski dokonał prezentacji idei SH wraz ze sprzedażą produktów w CK w Nowej Rudzie. 11. W trakcie realizacji zadań została zapoczątkowana, a także rozwinięta współpraca Stowarzyszenia z takimi instytucjami jak; Urząd Miejski w Gdańsku, Kuratorium Oświaty, CEN czy Wydział Edukacji UM. 12. W zakresie materiałów graficznych i promocyjnych opracowano nowy wzór ulotki oraz materiały wystawowe w formie plakatów typu roll-up. Pełny zakres działań opisano w raporcie sporządzanym w ramach monitoringu projektu- wykonanie znacząco przekracza zobowiązania wynikające z umowy z partnerami. (Raport w załączeniu). II. Działania organizacyjne 1. Dnia 23 lipca 2009 odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenia Członków. Jego celem było dokonanie zmian w statucie Stowarzyszenia pozwalających na uzyskanie statusu Organizacji Pożytku Publicznego. Status został uzyskany w listopadzie 2009. 2. Przed NWZC dokonano aktualizacji listy członków Stowarzyszenia. Na wniosek Zarządu zostało skreślonych z listy 7 członków, przyjęto 4 nowych. 3. W okresie sprawozdawczym odbyło się 12 spotkań zarządu, z których sporządzono protokoły. Członkowie zarządu spotykali się także na spotkaniach nieformalnych poświęconych wypracowywaniu koncepcji działania i wymianie informacji. 4. W lutym 2009, Stowarzyszenie przystąpiło do ogólnopolskiej Koalicji Sprawiedliwego Handlu i brało aktywny udział w jej pracach przez cały okres sprawozdawczy. 5. W kwietniu 2009 w wyniku starań PSSH została powołana Koalicja gdańskich organizacji pozarządowych na rzecz uznania Gdańska w 2012 roku Miastem SH. Został opracowany regulamin koalicji oraz deklaracja poparcia dla Sprawiedliwego Handlu. 6. Dzięki udziałowi w konferencjach i seminariach na temat Sprawiedliwego Handlu nawiązano wiele kontaktów z organizacjami pozarządowymi w kraju i zagranicą. Aktywność krajowa i międzynarodowa 7. Członkowie Zarządu wzięli udział następujących wydarzeniach: - Spotkanie uczestników projektu edukacyjnego Turku Finlandia - Seminarium, Enlarging Fair Project, Bratysława (15-17 czerwca 2009) - Seminarium, Fair Trade In Central and Eastern Europe, Praga (28-30 czerwca 2009) - Konferencja WFTO Europe, Madryt Hiszpania (18-20.09.2009) -Seminarium WFTO Europe Retailer Standards Meeting, Malmo (9-10 grudnia 2009) 8. W okresie maj-sierpień 2009 podjęto intensywne prace nad budową nowego serwisu internetowego Stowarzyszenia. W trakcie prac dokonano weryfikacji i aktualizacji materiałów 5

zawartych na stronie www.sprawiedliwyhandel.pl. Administratorem strony została p. Barbara Świerzko członek stowarzyszenia. 9. W miesiącu lipcu zbudowano profil internetowy stowarzyszenia w serwisie Facebook. Osoba odpowiedzialna Paweł Osipowski członek stowarzyszenia. 10. W ramach kontaktów roboczych z innymi organizacjami podjęto współpracę z Fundacją Edukacja dla Demokracji w zakresie realizacji projektu Perspektywa praw człowieka w rozwoju. W szkoleniach i warsztatach uczestniczyli członkowie Stowarzyszeni Barbara Świerzko, Antonina Paplińska, Tadeusz Makulski. 11. Zarząd Stowarzyszenia brał udział w konsultacjach stanowiska Rządu RP do komunikatu Komunikat Komisji do Rady, Parlamentu i Komitetu Ekonomiczno-Społecznego Wkład w zrównoważony rozwój: rola Sprawiedliwego Handlu i związanych z handlem pozarządowych systemów zapewnienia zgodności ze zrównoważonym rozwojem COM 2009/215. Uwagi Stowarzyszenia zostały uwzględnione w stanowisku Rządu. Wolontariat: 12. Wprowadzono ewidencję pracy wolontariuszy, uzupełniono kwestionariusze osobowe. W czerwcu 2009 opracowano dyplomy i wręczono je wszystkim aktywnym wolontariuszom z Trójmiasta i Warszawy w trakcie okolicznościowych spotkań. 13. Zgodnie z uchwalonym planem działania Zarząd podjął starania o przystąpienie do Światowej Organizacji Sprawiedliwego Handlu (WFTO). Niezbędną aplikację (ok. 30 stron) złożono w sierpniu 2009. W lutym 2010 uzyskano członkowstwo wstępne. Podjęto pracę nad uzyskaniem członkowstwa stałego. 14. Rozpoczęto działania statutowe w Poznaniu i okolicy. Prace wykonywali członkowie zarządu społecznie oraz 1 osoba zatrudniona w niepełnym wymiarze. III. Działania gospodarcze 15. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej i edukacyjnej prowadzone były liczne działania informacyjne, takie jak prezentacje, wykłady, degustacje i wystawy. 16. Przy okazji budowy serwisu internetowego opracowano nową aplikację do sklepu internetowego. Stworzono rejestr klientów sklepu, opracowano nowy regulamin. 17. Opracowano katalog produktów w wersji elektronicznej oraz cenniki dla poszczególnych grup odbiorców hurtowych i detalicznych. 18. Wypracowano standardy realizacji zapytań ofertowych. 19. Opracowano reguły premiowania pracowników biura handlowego. 20. Opracowano zakresy obowiązków wszystkich pracowników. 21. W ramach kontaktów handlowych przedstawiciele Stowarzyszenia T. Makulski i W. Zięba odwiedzili niemieckie organizacje Sprawiedliwego Handlu El-Puente i DWP celem omówienia zasad współpracy i rozszerzenia listy dostępnych produktów. 22. Opracowano nowy wzór etykiet towarowych i zmieniono zasady oraz sposób ich przygotowania, dokonano aktualizacji listy produktów. 6

23. Przeprowadzono weryfikację punktów sprzedaży, wprowadzono monitoring należności. 24. Z końcem 2009 roku została rozwiązana umowa z TransFair Germany dotycząca zasad używania przez Stowarzyszenie znaku Fairtrade w wersji polskiej. W 2010 roku zawarto w tym zakresie porozumienie z El-Puente. 25. Sprzedaż produktów prowadzona była w następujących kanałach dystrybucji: detal (biuro, Internet, akcje, firmy), hurt (małe sklepy detaliczne, kawiarnie, restauracje, sklepy sieciowe). 26. Oferta cateringowa stowarzyszenia została zaakceptowana przez władze miasta Gdańsk. Dzięki temu Stowarzyszenie promowało produkty SH w trakcie koncertu organizowanego przez UM Gdańsk dla ofiarodawców wspierających organizacje pozarządowe w Filharmonii Bałtyckiej. Catering dla 1000 osób zrealizowano przy współpracy ze szkołą gastronomiczną z Gdańska. Sprzedaż produktów 27. Wartość sprzedaży produktów zwiększyła się w omawianym okresie o 27%. 28. Liczba punktów sprzedaży na koniec 2009 wynosiła -84 (rok 2008-71) Za realizację zadań odpowiedzialny był p. Tadeusz Makulski zatrudniony w charakterze dyr. ds. marketingu w wymiarze 2/3 etatu. Biuro Handlowe zatrudniało 2 pracowników w pełnym wymiarze oraz pracownika administracyjnego w wymiarze ½ etatu. IV. Pozyskiwanie funduszy, wyniki dzialaności. 29. W 2009 roku Stowarzyszenie finansowało działalność statutową i gospodarczą z następujących źródeł: Kredyt kupiecki z organizacji El-Puente Zyski z działalności handlowej Usługi cateringowe Darowizny Środki UE uzyskane w ramach projektu 30. W grudniu 2009 przy współpracy z zagranicznymi organizacjami pozarządowymi podjęto starania aby uzyskać z UE środki na działalność statutową w latach 2011-1012 w ramach programu EuropeAid. Dokonano rejestracji Stowarzyszenia w bazie danych Komisji Europejskiej PADOR. Wyniki finansowe 2008-2009 (dane w zaokrągleniu do tys. PLN): Pozycja 2008 2009 Przychody ogółem 537,43 702,23 w tym przychody ze sprzedaży 460,77 585,8 w tym pozostałe przychody operacyjne i dotacje 71,66 110,33 w tym przychody finansowe 5 6,1 Koszty ogółem 545,44 746,26 Koszty operacyjne (handel, działalność edukacyjna) 522,99 746,1 (w tym wydatki pokryte w ramach projektu z KE) 34,32 116,6 Pozostałe koszty operacyjne 2,1 0,07 Koszty finansowe 20,35 0,09 7

Wynik na działalności -8,01-44,03 Zapasy towarów 63,98 101,39 Należności 65,263 103,32 Środki pieniężne i rozliczenia międzyokresowe 132,42 10,12 Zobowiązania ogółem 158,94 154,17 Kapitały własne 108,48 64,43 Sporządził: Prezes Zarządu Tadeusz Makulski Gdańsk, 24.06.2010 r 8