Wprowadzenie 1 11/3 2015

Wprowadzenie 1 11/3 2015

2 Wprowadzenie Tytuł kwartalnika w języku angielskim: Media Culture Social Communication Rada Naukowa Zbigniew Anculewicz (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski), Irena B. Czajkowska (Uniwersytet Opolski), Bernadetta Darska (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski), Marek Haltof (Northern Michigan University), Maria Hołubowicz (Université Stendhal Grenoble), Henryka Ilgiewicz (Instytut Badań Kultury Litwy), Jurij Władimirowicz Kostjaszow (Bałtycki Federalny Uniwersytet im. E. Kanta), Andrzej C. Leszczyński (Uniwersytet Gdański), Walery Pisarek (Uniwersytet Jagielloński), Małgorzata Radkiewicz (Uniwersytet Jagielloński), Agata Zawiszewska (Uniwersytet Szczeciński), Dorota Zaworska-Nikoniuk (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski) Redakcja Andrzej Staniszewski (redaktor naczelny) Miłosz Babecki (zastępca redaktora naczelnego) Mariola Marczak (zastępca redaktora naczelnego) Urszula Doliwa (redaktor) Marta Więckiewicz (sekretarz redakcji) Elżbieta Pietraszkiewicz (redaktor językowy tekstów polskojęzycznych) Mark Jensen (redaktor językowy tekstów angielskojęzycznych) Zbiorcza lista recenzentów zostanie zamieszczona w ostatnim numerze roku 2015 Adres redakcji Media Kultura Komunikacja Społeczna Instytut Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytet Warmińsko-Mazurski ul. Kurta Obitza 1 10-725 Olsztyn strona internetowa pisma: http: //www.uwm.edu.pl / mkks Redakcja informuje, że wersją pierwotną czasopisma jest wydanie papierowe Projekt okładki Maria Fafińska Redakcja wydawnicza Elżbieta Pietraszkiewicz ISSN 1734 3801 Copyright by Wydawnictwo UWM Olsztyn 2015 Wydawnictwo UWM ul. Jana Heweliusza 14, 10-718 Olsztyn tel. 89 523 36 61, fax 89 523 34 38 www.uwm.edu.pl/wydawnictwo/ e-mail: wydawca@uwm.edu.pl Nakład egz. 100, ark. wyd. 9,4; ark. druk. 8,0 Druk: Zakład Poligraficzny UWM w Olsztynie, zam. 83

Wprowadzenie 3 Spis treści Urszula Doliwa Wprowadzenie...5 Szkice medioznawcze Magdalena Kołodzińska Cyberpamięć i inne formy upamiętniania w przestrzeni Internetu jako czynnik kształtowania kultur pamięci miast...9 Salvo Ando Nowa ekonomia cyfrowa? Aby wszystko pozostało tak jak jest, należy wszystko zmienić...23 Przemysław Pawelec Kodowanie zawartości mediów sztuk walki (na podstawie teorii Stuarta Halla). Krótka analiza wprowadzająca...37 Szkice filmoznawcze Grzegorz Wójcik Milcząca obecność? Kobiety i Kościół w Pokuszeniu i W imieniu diabła Barbary Sass...55 Patrycja Włodek Co przeminęło z wiatrem? Rasa i gender w arcydziele Hollywood...67 Małgorzata Barbara Galińska Pamięć jako figura przemijania w filmie Daleko od niej Sarah Polley...85 Recenzje Agnieszka Śliz Czym jest kultura karaoke?...103 Katarzyna Zalas-Kamińska Sięgnąć po społeczne zrozumienie, czyli jak pomagać z sercem i głową...109 Dominika Agata Myślak Dziennikarstwo 3.0, czyli żegnamy czasy p.f.e (przed fejsbukową erą)...115 Autorzy...125

4 Wprowadzenie

Wprowadzenie 5 Urszula Doliwa Wprowadzenie Introduction W tym roku mija dziesięć lat, odkąd ukazał się pierwszy numer czasopisma Media Kultura Komunikacja Społeczna. W tym czasie podlegało ono licznym zmianom i przekształceniom. Dotyczyły one zarówno wydawcy, szaty graficznej, składu zespołu redakcyjnego, a w końcu częstotliwości ukazywania się (od 2014 roku pismo jest kwartalnikiem). Nie sposób nie wspomnieć także o tym, że te ostatnie dziesięć lat przyniosło bardzo duże zmiany w zakresie mediów i komunikacji społecznej, na które jako redakcja czasopisma staraliśmy się reagować z jednej strony wprowadzając chociażby czasopismo do Internetu, a z drugiej strony przyjmując do publikacji artykuły dotyczące nowych zjawisk w mediach i komunikacji. Wydaje się, że jednym z największych wyzwań, a zarazem źródłem szans na rozwój komunikacji jest dziś cyfryzacja mediów. Do najważniejszych zmian, do jakich doprowadziła ona w mediach, medioznawcy zaliczają: dematerializację treści medialnych (zostały one oddzielone od swoich materialnych form, takich jak taśma, książka, gazeta papierowa itp.); możliwość kompresowania danych na niewielkich powierzchniach; szybki dostęp do danych i możliwość ich przeglądania w sposób nielinearny; łatwość wprowadzania zmian 1. Dane są przetwarzane na cyfry, co oznacza nowe, niedostępne w dobie mediów analogowych możliwości, ale stwarza też pewne nie do końca jeszcze skonceptualizowane zagrożenia. Słusznie więc autorzy artykułów publikowanych w tym numerze poświęcają sporo uwagi właśnie temu zagadnieniu. Miasto bitów, cybermiasto czy jak kto woli miasto cyfrowe to główny obiekt zainteresowania Magdaleny Kołodzińskiej w artykule Cyberpamięć i inne formy upamiętniania w przestrzeni Internetu jako czynnik kształtowania kultur pamięci miast. Dowodzi ona, jak owe miasta w wydaniu cyfrowym przekraczają współczesne fizyczne pojęcie miasta. Wskazuje również na cyfryzację jako proces mający bardzo pozytywny wpływ na archiwizację różnych zasobów, w tym tych dotyczących polskich miast. Cyfryzacja w sposób istotny zrewolucjonizowała też ekonomikę mediów. Salvo Ando w artykule Nowa ekonomia cyfrowa? Aby wszystko pozostało tak jak jest, należy wszystko zmienić zwraca uwagę na jeden przede wszystkim aspekt tej rewolucji nie do końca być może uświadamiany przez użytkowników tzw. nowych mediów. Bazując na naszej potrzebie wolności i swobody wymiany myśli, coraz częściej powstają 1 M. Lister, J. Dovey, S. Giddings, I. Grant, K. Kelly, Nowe media. Wprowadzenie, Kraków 2009, s. 29.

6 Wprowadzenie bowiem duże firmy, które swoją działalność opierają na aktywności obywateli zapewniających im ogromne zyski. W rzeczywistości więc obywatele stają się rzeszą bezpłatnych pracowników wypracowują zysk, lecz nie mogą z niego korzystać. Dział szkiców medioznawczych został uzupełniony o artykuł Przemysława Pawelca, w którym analizuje on zawartości mediów należących do gatunku Martial Arts. Jest już pewnego rodzaju tradycją, że w Mediach Kulturze Komunikacji Społecznej pojawia się dział poświęcony filmowi. Tak jest też i w tym numerze. Tym razem w centrum zainteresowania autorów tekstów znalazły się postaci kobiece. Grzegorz Wójcik pokazuje, jak z kobiecej perspektywy bywa postrzegany Kościół i rola w nim kobiety, porównując dwa filmy Barbary Sass Pokuszenie i W imieniu diabła. Patrycja Włodek w artykule Co przeminęło z wiatrem? Rasa i gender w arcydziele Hollywood wraca z kolei do analizy jednego z najważniejszych obrazów kina amerykańskiego, starając się spojrzeć nań z perspektywy stosunków społecznych panujących w ówczesnej Ameryce, z uwzględnieniem ról pełnionych w nim przez kobiety. Małgorzata Barbara Galińska analizuje natomiast film Daleko od niej w reżyserii Sarah Polley, zwracając uwagę, że bardzo trudno natrafić w kinie współczesnym na obraz, który zajmuje się tematyką starości w sposób nieukazujący osób starszych stereotypowo. Stąd tak ciekawą wydaje się być postać Fiony (Julie Christie), która z godnością zmaga się z chorobą Alzheimera. W numerze 3 z 2015 roku jak zwykle publikujemy też recenzje książek poświęconym mediom i komunikacji. Zachęcamy do lektury!