ROGRAM NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK MEHATRONIK, 311410 O STRUKTURZE MODUŁOWEJ rogram powstał na podstawie przykładowego programu nauczania zamieszczonego na stronie internetowej Krajowego Ośrodka Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej - http://www.koweziu.edu.pl. 1
TY SZKOŁY: TEHNIKUM 1. TY ROGRAMU: MODUŁOWY 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: Autorzy: mgr inż. Tomasz Madej, dr inż. Zbigniew ilch, mgr Zbigniew Zalas, inż. Ryszard rzybyła Recenzenci: mgr inż. Henryk Krystkowiak, mgr inż. Robert Wanic Konsultanci: mgr Sławomir Duch ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO rogram nauczania dla zawodu TEHNIK MEHATRONIK opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: - Ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw - Rozporządzeniem w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego z dnia 23 grudnia 2011 r. - Rozporządzeniem w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach z dnia 7 lutego 2012 r. - Rozporządzeniem w sprawie ramowych planów nauczania z dnia 7 lutego 2012 r. - Rozporządzeniem w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników z dnia 8 czerwca 2009 r. - Rozporządzeniem w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych z dnia 30 kwietnia 2007 z późn. zmianami. - Rozporządzeniem w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach z dnia 17 listopada 2010 r. - Rozporządzeniem w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach z dnia 31 grudnia 2002 r. z późn. zmianami. ELE GŁÓWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie co najmniej następujących celów ogólnych kształcenia zawodowego: elem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. 2
Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. RZEDMIOTY ROZSZERZONE W TEHNIKUM Dla zawodu technik mechatronik wybrano przedmioty w zakresie rozszerzonym matematyka i fizyka oraz Historia i społeczeństwo jako przedmiot uzupełniający. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK MEHATRONIK Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO rogram nauczania dla zawodu technik mechatronik uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. rogram uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: 1) umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3
3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej. W programie nauczania dla zawodu technik mechatronik uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: matematyka, a także podstawy przedsiębiorczości i edukację dla bezpieczeństwa. INFORMAJA O ZAWODZIE TEHNIK MEHATRONIK Mechatronika - to dziedzina techniki, która została zapoczątkowana w latach 70 XX wieku, początkowo w Japonii na bazie nowych osiągnięć w elektronice. Z czasem zaczęła się rozwijać w dziedzinę akademicką, co z czasem stało się podstawą do nauczania jej na poziomie szkół średnich i zasadniczych. Według definicji opracowanej przez Międzynarodowa Federacje Teorii Maszyn i Mechanizmów, Mechatronika jest synergiczną kombinacją inżynierii mechanizmów precyzyjnych, elektronicznego sterowania i myślenia systemowego w projektowaniu oraz w procesie produkcji czyli wytwarzaniu. Słowo mechatronika jest połączeniem słów mechanika i elektronika. elem mechatroniki jest poprawianie funkcjonalności systemów technicznych przez powiązanie wiedzy z obszarów mechaniki, elektrotechniki, elektroniki i informatyki. Zadaniem mechatroniki jest wytworzenie wielofunkcyjnych produktów o złożonej strukturze wewnętrznej działających inteligentnie w zmieniającym się środowisku. rodukty te mają możliwość realizacji różnych zadań np. przez zmianę oprogramowania i potrafią komunikować się z człowiekiem. Mechatronika ma charakter interdyscyplinarny. Ze względu na jej interdyscyplinarność, trudno klasyfikować jest zawód technika mechatronika. Formalnie jest on przypisany do branży elektryczno-elektroniczno-teleinformatycznej, ale biorąc pod uwagę fakt, że istotnym składnikiem mechatroniki jest mechanika, mogłaby ona być klasyfikowana również w branży mechanicznej. UZASADNIENIE OTRZEY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE Technik mechatronik to jeden z młodszych zawodów ze względu na fakt, że dziedzina wiedzy i techniki, jaką jest mechatronika weszła do słownika pojęć zawodów kilka lat temu. Ze względu na interdyscyplinarny charakter wiedzy związanej z mechatroniką, 4
osoba posiadająca kwalifikacje przypisane do zawodu Technik mechatronik jest bardzo atrakcyjnym zawodem, poszukiwanym na rynku pracy. Absolwenci dysponują umiejętnościami posługiwania się zaawansowaną wiedzą z zakresu mechatroniki, używanych w maszynach i pojazdach, urządzeniach i systemach wytwórczych oraz urządzeniach i aparaturze diagnostycznej i pomiarowej. rzygotowani są również do twórczej aktywności w zakresie projektowania, wytwarzania i eksploatacji maszyn i systemów wytwórczych, kierowania i rozwijania produkcji w przedsiębiorstwach przemysłowych oraz zarządzania procesami technologicznymi. Do typowych żądań zawodowych technika mechatronika należy między innymi: - projektowanie i konstruowanie urządzeń z wykorzystaniem technik komputerowych - obsługa i programowanie robotów przemysłowych - obsługa i programowanie sterowników L - automatyka i obsługa urządzeń współczesnych linii produkcyjnych i montażowych - projektowanie i serwis układów sterowania urządzeń i systemów mechatronicznych - obsługa i programowanie obrabiarek sterowanych numerycznie N - diagnostyka i naprawa urządzeń z zastosowaniem nowoczesnych urządzeń pomiarowych - montaż i demontaż urządzeń i systemów mechatronicznych W związku z powyższym technik mechatronik może znaleźć zatrudnienie: - w dużych przedsiębiorstwach produkcyjnych o zautomatyzowanym i zrobotyzowanym cyklu produkcyjnym(np. branża Automotive, AGD, obrabiarek N itp.), w charakterze pracownika produkcyjnego, pracownika działu utrzymania ruchu, działu remontowego, pracownika niższego szczebla dozoru oraz pracownika asystenta projektanta i konstruktora. - w małych firmach, w których pracownik spełnia szereg funkcji i zadań od produkcji do utrzymania ruchu, - może wreszcie prowadzić własną działalność gospodarczą(np. usługową)w zakresie napraw i konserwacji urządzeń, które można potocznie nazwać mechatronicznymi. Absolwent po ukończeniu szkoły kształcącej w zawodzie technik mechatronik będzie przygotowany do wykonywania zadań zawodowych związanych z projektowaniem, programowaniem, obsługiwaniem, montażem, demontażem użytkowaniem, diagnozowaniem i naprawą urządzeń i systemów mechatronicznych. Nabędzie umiejętności z dziedziny inżynierii stanowiącej połączenie mechaniki, elektryki, automatyki, robotyki i technik komputerowych. Ukończenie szkoły średniej o profilu mechatronika stanowi solidną podbudowę do rozpoczęcia kształcenia na poziomie politechnicznym na wydziałach, które kształcą inżynierów mechatroników, mechaników, elektryków, elektroników i informatyków. 5
OWIĄZANIA ZAWODU TEHNIK MEHATRONIK Z INNYMI ZAWODAMI odział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Wspólne kwalifikacje mają zawody kształcone na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej i technikum, np.: dla zawodu technik mechatronik wyodrębniono następujące kwalifikacje: ELM.03. Montaż, uruchamianie i konserwacja urządzeń i systemów mechatronicznych ELM.06. Eksploatacja i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych Kwalifikacja ELM.03., jest jedną z dwóch kwalifikacji w zawodzie monter mechatronik i stanowi podbudowę kształcenia w zawodzie technik mechatronik. Technik mechatronik ma kwalifikacje właściwe dla zawodu, które są nadbudową do kwalifikacji bazowej ELM.03. i jest to kwalifikacja ELM.06. Inną grupą wspólnych efektów dotyczących obszaru zawodowego są efekty stanowiące podbudowę kształcenia w zawodach określone kodem KZ.(E.a), KZ(M.a), KZ(M.b). KZ.(E.a)występuje w zawodach: monter sieci i urządzeń telekomunikacyjnych, monter mechatronik, monter-elektronik, elektromechanik pojazdów samochodowych, elektromechanik, elektryk, technik telekomunikacji, technik teleinformatyk, technik elektronik, technik awionik, technik mechatronik, technik elektryk, technik elektroniki i informatyki medycznej, mechanik pojazdów samochodowych, technik pojazdów samochodowych, technik automatyk sterowania ruchem kolejowym, technik elektroenergetyk transportu szynowego. KZ(M.a)występuje w zawodach: mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, zegarmistrz, optyk-mechanik, mechanik precyzyjny, mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych, mechanik-monter maszyn i urządzeń, mechanik pojazdów samochodowych, operator obrabiarek skrawających, ślusarz, kowal, monter kadłubów okrętowych, blacharz samochodowy, blacharz, lakiernik, technik optyk, technik mechanik lotniczy, technik mechanik okrętowy, technik budownictwa okrętowego, technik pojazdów samochodowych, technik mechanizacji rolnictwa, technik mechanik, monter mechatronik, elektromechanik pojazdów samochodowych, technik mechatronik, technik transportu drogowego, technik energetyk, modelarz odlewniczy, technik wiertnik, technik górnictwa podziemnego, technik górnictwa otworowego, technik górnictwa odkrywkowego, technik przeróbki kopalin stałych, technik odlewnik, technik hutnik, operator maszyn i urządzeń odlewniczych, operator maszyn i urządzeń metalurgicznych, operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej. KZ(M.b)występuje w zawodach: mechanik- operator pojazdów i maszyn rolniczych, mechanik-monter maszyn i urządzeń, operator obrabiarek skrawających, technik pojazdów samochodowych, technik mechanizacji rolnictwa, technik mechanik, monter mechatronik, technik mechatronik. 6
Kwalifikacja ELM.03. ELM.06. Montaż, uruchamianie i konserwacja urządzeń i systemów mechatronicznych Eksploatacja i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych Symbol Zawód Zawodu 742114 Monter mechatronik 311410 Technik mechatronik 311410 Technik mechatronik Elementy wspólne KZ(E.a) KZ(M.a) KZ(M.b) OMZ KZ(E.a) KZ(E.c) KZ(M.a) KZ(M.b) ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK MEHATRONIK Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w technikum minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1470 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 735 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 735 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik mechatronik minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów, a także efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru elektryczno-elektronicznego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów oraz mechanicznego i górniczo-hutniczego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów - 650 godz. ELM.03. Montaż, uruchamianie i konserwacja urządzeń i systemów mechatronicznych 330 godz. ELM.06. Eksploatacja i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych 370 godz. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik mechatronik powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1)montowania urządzeń i systemów mechatronicznych; 7
2)eksploatowania urządzeń i systemów mechatronicznych; 3)projektowania urządzeń i systemów mechatronicznych; 4)programowania urządzeń i systemów mechatronicznych. Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik mechatronik. W programie nauczania dla zawodu technik mechatronik ustalono następujące ilości godzin: - efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów(h, DG, JOZ, KS, OMZ) - efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru elektryczno-elektronicznego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów oraz mechanicznego i górniczo-hutniczego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów KZ(E.a), KZ(E.c), KZ(M.a), KZ(M.b). - efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie - 672 godz. ELM.03. Montaż, uruchamianie i konserwacja urządzeń i systemów mechatronicznych 385 godz. ELM.06. Eksploatacja i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych 443 godz. 8
LAN NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK MEHATRONIK lan nauczania modułowy Typ szkoły: Technikum - 4-letni okres nauczania Zawód: technik mechatronik; symbol 311410 odbudowa programowa: gimnazjum Kwalifikacje: K1 Montaż, uruchamianie i konserwacja urządzeń i systemów mechatronicznych ELM.03. K2 Eksploatacja i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych ELM.06. Modułowe kształcenie zawodowe** klasa I klasa II klasa III klasa IV I II I II I II I II 1. M1. Wprowadzenie do mechatroniki 5 5 4 3 8,5 255 2. M2. Działalność gospodarcza w branży mechatronicznej 1 1 1 30 3. M3. Technologie i konstrukcje mechaniczne 5 5 5 5 10 300 4. M4. Montowanie elementów, urządzeń i systemów mechatronicznych 7 8 12 13,5 405 5. M5. Uruchamianie i obsługiwanie urządzeń i systemów mechatronicznych 3 11 7 210 6. M6. rojektowanie i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych 4 12 8 240 7. M.7. Język obcy w branży mechatronicznej 2 2 2 60 Łączna liczba godzin 10 10 19 19 15 15 12 0 50 1500 raktyki zawodowe 4 tyg. 160 9
Wykaz modułów i jednostek modułowych Lp. Nazwa modułu Jednostki modułowe 1. M1. Wprowadzenie do mechatroniki M1.J1 rzestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w mechatronice M1. J2 Montowanie i dokonywanie pomiarów układów elektrycznych i elektronicznych Orientacyjna liczba godzin 30 225 2. M2. Działalność gospodarcza w branży mechatronicznej M2.J1 odejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej w branży mechatronicznej 30 3. 4. 5. 6. 7. M3. Technologie i konstrukcje mechaniczne M4. Montowanie elementów, urządzeń i systemów mechatronicznych M5. Uruchamianie i obsługiwanie urządzeń i systemów mechatronicznych M6. rojektowanie i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych. M.7. Język obcy w branży mechatronicznej M3. J1a odstawy technologii mechanicznych 120 M3. J1b Zastosowanie technologii mechanicznych 60 M3. J2 Wykonywanie dokumentacji technicznej 120 M4. J1 Montowanie elementów, podzespołów i zespołów mechanicznych (I sem.) 100 II kl. M4. J2 Montowanie elementów, podzespołów i zespołów pneumatycznych i hydraulicznych (II sem.) 125 II kl. M4. J3 Montowanie elementów i podzespołów elektrycznych i elektronicznych 180 III kl. M5. J1 odłączanie urządzeń i systemów mechatronicznych 110 M5. J2 Obsługiwanie urządzeń i systemów mechatronicznych 100 M6. J1 Tworzenie dokumentacji technicznej urządzeń i systemów mechatronicznych 60 M6. J2 rojektowanie urządzeń i systemów mechatronicznych 90 M6. J3 rogramowanie urządzeń i systemów mechatronicznych 90 M7. J1 osługiwanie się językiem obcym w branży mechatronicznej 60 10
MAA DYDAKTYZNA 11
ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH MODUŁÓW W programie nauczania dla zawodu technik mechatronik zastosowano taksonomię celów A. Niemiecko 1. M1. Wprowadzenie do mechatroniki - 255 godz. 2. M2. Działalność gospodarcza w branży mechatronicznej - 30 godz. 3. M3. Technologie i konstrukcje mechaniczne - 300 godz. 4. M4. Montowanie elementów, urządzeń i systemów mechatronicznych - 405 godz. 5. M5. Uruchamianie i obsługiwanie urządzeń i systemów mechatronicznych - 210 godz. 6. M6. rojektowanie i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych - 240 godz. 7. M.7. Język obcy w branży mechatronicznej - 60 godz. 8. M8. raktyka zawodowa - 160 godz. 12
oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna M1. Wprowadzenie do mechatroniki M1. J1. rzestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w mechatronice M1. J2. Montowanie i dokonywanie pomiarów układów elektrycznych i elektronicznych M1. J1. rzestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w mechatronice Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Materiał kształcenia H(1)1. określać pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią H(1)2. stosować pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią H(1)3. wyjaśniać zasady ochrony przeciwpożarowej na stanowisku pracy H(1)4. dobierać środki gaśnicze H(2)1. określać instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce H(2)2. określać zadania instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce H(2)3. określać uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce H(2)4. scharakteryzować zakres kompetencji instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce 13 - prawna ochrona pracy, - czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe i niebezpieczne występujące w procesie pracy, - ergonomia w kształtowaniu warunków pracy, - wymagania dotyczące pomieszczeń pracy, - wymagania dotyczące pomieszczeń higienicznosanitarnych - wymagania bezpieczeństwa dotyczące stanowisk pracy - wymagania bezpieczeństwa
H(2)5. różnicować instytucje działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce H(3)1. przytaczać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy H(3)2. przytaczać prawa i obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy H(3)3. określać konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania praw i obowiązków pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy H(4)1. określać zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy H(4)2. scharakteryzować zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; H(5)1. określać substancje niebezpieczne w środowisku pracy H(5)2. przewidywać sytuacje i okoliczności mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych H(5)3. zapobiegać ewentualnym zagrożeniom wynikającym z wykonywania zadań zawodowych D D dotyczące procesów pracy - bezpieczna praca z urządzeniami elektrycznymi - ochrona przeciwporażeniowa, - zagrożenia dotyczące urządzeń elektrycznych, - zagrożenia pożarowe, - zasady ochrony przeciwpożarowej, - przepisy dotyczące ochrony środowiska, - postępowanie w przypadku porażenia prądem elektrycznym, - pierwsza pomoc w przypadku porażenia prądem elektrycznym, - pierwsza pomoc w przypadku urazów mechanicznych, - regulamin pracowni elektrycznej H(6)1. wskazywać skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; H(6)2. wskazywać skutki działania prądu elektrycznego na organizm człowieka H(6)4. scharakteryzować skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; H(7)1. przygotować stanowisko pracy zgodnie z 14
obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska H(7)2. stosować zasady bezpiecznej pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska H(8)1. dobierać środki ochrony indywidualnej podczas wykonywania zadań zawodowych H(8)2. dobierać środki ochrony zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych H(9)1. dokonać analizy zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów prawa dotyczących ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska H(9)2. zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska H(10)1. organizować pierwszą pomoc poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia H(10)2. zastosować pierwszą pomoc poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia H(10)3. udzielać pierwszej pomocy porażonemu prądem elektrycznym lanowane zadania Zadanie 1. Twoim zadaniem jest podanie środków ochrony przeciwporażeniowej oraz dokonanie krótkiej ich charakterystyki. Wykonaną pracę porównaj z otrzymanym wzorcem i dokonaj samooceny prawidłowości wykonania zadania. Zadanie 2. Zadaniem waszej grupy jest opracowanie instrukcji postępowania w przypadku porażenia człowieka prądem elektrycznym. Do dyspozycji macie materiały dostarczone przez nauczyciela. Opracowane przez was procedury postępowania będziecie 15
prezentować na forum grupy(ok. 10 min.). rezentacja będzie podlegać ocenie. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: Kodeks racy, zbiory ustaw i rozporządzeń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawnictwa z zakresu ochrony środowiska, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz eksploatacji urządzeń mechatronicznych, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące zagrożeń dla zdrowia występujących w pracy mechatronika. Komputer z dostępem do Internetu, urządzenia multimedialne. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce bezpieczeństwa pracy w zawodzie technik mechatronik lub pokrewnych, filmy dydaktyczne dotyczące zagrożeń pożarowych i zachowań na wypadek pożaru, procedury postępowania w razie wypadku przy pracy, typowy sprzęt gaśniczy, odzież ochronna i sprzęt ochrony indywidualnej, wyposażenie do nauki udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej (fantom). Zalecane metody dydaktyczne Głównym zadaniem jednostki modułowej rzestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy jest zapoznanie uczniów z podstawowymi zagrożeniami występującymi na stanowisku pracy. Omawiane zagadnienia mają przygotować ucznia do przestrzegania przepisów bhp, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska i udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach przy pracy. Do osiągnięcia założonych celów zaleca się stosowanie metod aktywizujących np. inscenizacja, metoda projektów, metoda przypadków, dyskusja dydaktyczna oraz ćwiczenia praktyczne. Metodę projektów proponuje się zastosować podczas realizacji treści z zakresu wymagań bhp dotyczących pomieszczeń pracy i pomieszczeń higieniczno-sanitarnych oraz wymagań bezpieczeństwa dotyczących procesu pracy, także opracowania instrukcji bhp czy poradnika. Wskazane jest zorganizowanie wycieczki dydaktycznej umożliwiającej zapoznanie uczniów z pracą działu ochrony środowiska firmy. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form nauczania. Zajęcia zaleca się prowadzić w pracowni symulacyjnej bhp w grupie nie przekraczającej 16 osób w zespołach do 3 osób lub zgodnie z zasadami metod aktywizujących. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia 16
oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu praktycznego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia. dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. M1. J2. Montowanie i dokonywanie pomiarów układów elektrycznych i elektronicznych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Materiał kształcenia KS(1)1. stosować zasady kultury osobistej 17 - układ SI KS(1)2. stosować zasady etyki zawodowej - podstawowe pojęcia KS(2)1.proponować możliwości rozwiązywania problemów D KS(2)2. inicjować realizacje celów KS(2)3.realizować działania zgodnie z własnymi pomysłami KS(2)4. stosować innowacyjne rozwiązania problemów D KS(3)1. planować przedsięwzięcia KS(3)2. realizować zadania D KS(3)3. analizować osiągnięcia swoich działań KS(3)4. rozwiązywać problemy D KS(4)1.przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się KS(4)2. przejawiać chęć doskonalenia się KS(5)1. określać sposoby radzenia sobie ze stresem KS(5)2. stosować techniki relaksacyjne KS(6)1. analizować konieczność ciągłego doskonalenia się D elektryczne - podstawowe prawa elektrotechniki - własności elektryczne materii - rodzaje prądu elektrycznego - prąd elektryczny - prąd elektryczny w cieczach - źródła energii elektrycznej - technika wykonywania pomiarów - opracowanie wyników
KS(6)2. uczestniczyć w szkoleniach i kursach podnoszących umiejętności KS(7)1. przyjmować odpowiedzialność za powierzone informacje zawodowe KS(8)1. podejmować samodzielne decyzje KS(8)2. oceniać ryzyko podejmowanych działań D KS(8)3. określać skutki podejmowanych decyzji KS(9)1. określać swoje postulaty KS(9)2. określać techniki mediacji KS(9)3. ustalać korzystne warunki porozumień KS(10)1. doskonalić swoje umiejętności komunikacyjne KS(10)2. podejmować role w zespole OMZ(1)1. ustalać cele przedsięwzięcia OMZ(1)2. delegować zadania oraz zakres odpowiedzialności członkom zespołu D OMZ(1)3. określać terminy wykonania zadań OMZ(2)1. wyznaczać role w zespole zadaniowym zgodnie z predyspozycjami uczestników OMZ(3)1. dążyć do realizacji celów OMZ(3)2. wywierać wpływ na członków zespołu celem podniesienia efektywności działania OMZ(3)3. motywować członków zespołu OMZ(3)4. określać konsekwencje niewłaściwego kierowania pracą zespołu OMZ(4)1. określać kryteria oceny jakości wykonanego zadania OMZ(4)2. analizować jakość wykonania przydzielonych zadań D OMZ(5)1. dostrzegać korzyści wynikające z poprawy warunków i jakości pracy OMZ(5)2. promować twórcze rozwiązania wpływające na poprawę warunków i jakości pracy D ćwiczeń - narzędzia pomiarowe i ich własności - rodzaje elektrycznych przyrządów pomiarowych, - oznaczenia i symbole mierników, - pomocniczy sprzęt pomiarowy, - zakres pomiarowy miernika, - rozszerzanie zakresu pomiarowego miernika, - włączanie mierników w obwód elektryczny, - szacowanie wartości wielkości mierzonej - obliczanie wartości wielkości mierzonej w zależności od wskazań parametrów miernika - odczytywanie wskazań miernika cyfrowego - dokładność pomiarów - błędy pomiarowe, - elementy i budowa obwodów prądu stałego - sposoby oznaczania zwrotów napięć, prądów, rozpatrywania obwodu - bezpośrednie pomiary napięcia stałego, 18
OMZ(6)1. wskazywać różnice miedzy werbalnym i niewerbalnym sposobem komunikowania się OMZ(6)2. określać elementy komunikacji niewerbalnej i ich rolę w pracy zawodowej OMZ(6)3. interpretować mowę ciała D OMZ(6)4. stosować w sposób świadomy zasady komunikacji niewerbalnej KZ(E.a)(1)1. określać pojęcia z dziedziny elektrotechniki KZ(E.a)(1)2. objaśniać pojęcia z dziedziny elektrotechniki KZ(E.a)(1)3. określać pojęcia z dziedziny elektroniki KZ(E.a)(1)4. objaśniać pojęcia z dziedziny elektroniki KZ(E.a)(1)5. stosować podstawowe pojęcia związane z prądem elektrycznym KZ(E.a)(1)6. uzasadniać warunki przepływu prądu elektrycznego w obwodzie elektrycznym KZ(E.a)(2)1. określać rodzaje zjawisk związanych z prądem stałym i zmiennym KZ(E.a)(2)2. wyjaśniać zjawiska zawiązane z prądem stałym KZ(E.a)(2)3. wyjaśniać zjawiska zawiązane z prądem zmiennym KZ(E.a)(3)2. opisywać wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym KZ(E.a)(3)3. przeliczyć wielkości fizyczne i ich jednostki związane z prądem zmiennym KZ(E.a)(4)1.określać wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ) KZ(E.a)(4)2. dobierać wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ) KZ(E.a)(4)3. obliczać wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ) KZ(E.a)(4)4. scharakteryzować wielkości opisujące - nastawianie i odczytywanie żądanych wartości napięcia, - pomiary bezpośrednie i pośrednie prądu stałego, - nastawianie i odczytywanie żądanych wartości natężenia prądu - dzielnik napięcia, - pomiary napięcia z zastosowaniem dzielnika napięcia, - prawa dotyczące obwodów prądu stałego - metody obliczania obwodów elektrycznych z jednym i kilkoma źródłami napięcia - sprawdzenie podstawowych praw elektrotechniki - rezystancja, przewodność przewodnika, - łączenie rezystorów, - badanie połączenia rezystorów, - pomiar rezystancji metodą bezpośrednią, - pomiary rezystancji metodami technicznymi, - pomiary rezystancji metodami 19
przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ) KZ(E.a)(5)1. dobierać wielkości fizyczne i jednostki używane w elektrotechnice KZ(E.a)(5)2. przeliczyć jednostki fizyczne stosując wielokrotności i podwielokrotności systemu SI KZ(E.a)(5)3. obliczać wartości wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych z zastosowaniem podstawowych praw elektrotechniki KZ(E.a)(6)1. określać elementy obwodów elektrycznych KZ(E.a)(6)2. określać funkcję elementów w obwodzie elektrycznym KZ(E.a)(7)1. dobierać symbole stosowane na schematach ideowych i montażowych układów elektrycznych i elektronicznych; porównawczymi, - pomiary rezystancji metodami mostkowymi, - moc i energia prądu elektrycznego - moc w obwodach prądu stałego, - bilans mocy obwodu elektrycznego - pomiary mocy w obwodach prądu stałego - stany pracy źródeł napięcia - łączenie źródeł napięcia - badanie źródeł prądu stałego, - obwody nieliniowe prądu stałego, - badanie wpływu napięcia na prąd wykonanie wykresu I=f(U)elementów liniowych i nieliniowych - symulacja komputerowa obwodów prądu stałego, - wielkości i parametry charakteryzujące przebiegi prądu przemiennego, - wytwarzanie napięcia przemiennego, - liczby zespolone, KZ(E.a)(7)2. stosować zasady tworzenia schematów - działania na liczbach 20
ideowych i montażowych układów elektrycznych i elektronicznych; KZ(E.a)(7)3. narysować schematy ideowe układów elektrycznych KZ(E.a)(7)5. narysować schematy montażowe układów elektrycznych KZ(E.a)(8)1. scharakteryzować parametry elementów elektrycznych KZ(E.a)(8)3. scharakteryzować parametry układów elektrycznych KZ(E.a)(8)5. oceniać skutki zmiany parametrów elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych stosując prawo Ohma KZ(E.a)(9)1. odczytywać rysunek techniczny podczas prac montażowych KZ(E.a)(9)2. zastosować rysunek techniczny do prac montażowych KZ(E.a)(9)3. odczytywać rysunek techniczny podczas prac instalacyjnych KZ(E.a)(9)4. zastosować rysunek techniczny do prac instalacyjnych KZ(E.a)(10)1. określać narzędzia i przyrządy pomiarowe wykorzystywane do prac z zakresu montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych KZ(E.a)(10)2. oceniać przydatność narzędzi i przyrządów pomiarowych do prac z zakresu montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych KZ(E.a)(10)3. wybierać narzędzia i przyrządy pomiarowe wykorzystywane do prac z zakresu montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych KZ(E.a)(10)4. zastosować narzędzia i przyrządy pomiarowe wykorzystywane do prac z zakresu montażu D zespolonych, - regulacja i pomiar napięcia przemiennego - regulacja i pomiar prądu przemiennego - pole elektryczne - podstawowe pojęcia dotyczące pola elektrycznego - podstawowe prawa dotyczące pola elektrycznego - kondensator, pojemność elektryczna, - łączenie kondensatorów, - pomiar pojemności metodą techniczną, rezonansową i innymi - pole magnetyczne i elektromagnetyzm - podstawowe pojęcia dotyczące pola magnetycznego - podstawowe prawa dotyczące pola magnetycznego - obwody magnetyczne - indukcyjność własna i wzajemna, - oddziaływanie elektrodynamiczne przewodnika z prądem 21
mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych KZ(E.a)(11)1. zastosować zasady stosowane podczas prac z zakresu obróbki ręcznej KZ(E.a)(11)2. stosować narzędzia podczas prac z zakresu obróbki ręcznej KZ(E.a)(11)3. przewidywać skutki niewłaściwego użytkowania narzędzi podczas prac z zakresu obróbki ręcznej KZ(E.a)(12)1. dobierać funkcje elementów i układów elektrycznych i elektronicznych na podstawie dokumentacji technicznej KZ(E.a)(12)2. analizować dokumentację techniczną pod względem funkcji elementów i układów elektrycznych i elektronicznych KZ(E.a)(13)1. odczytywać schemat ideowy i montażowy połączeń elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych KZ(E.a)(13)2. analizować schematy ideowe i montażowe na podstawie których dokonuje połączeń elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych D KZ(E.a)(13)3. stosować zasady wykonania połączeń elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych na podstawie schematów ideowych i montażowych KZ(E.a)(14)1. wskazywać metodę pomiarową do pomiaru parametrów układów elektrycznych KZ(E.a)(14)2. dobierać przyrządy i ich ilość do pomiaru parametrów układów elektrycznych KZ(E.a)(14)3. dobierać odpowiednią metodę pomiarową D D - indukcja elektromagnetyczna - pomiary indukcyjności własnej metodą techniczną, rezonansową i innymi, - elementy RL w obwodach prądu sinusoidalnego, - obwody szeregowe RL prądu sinusoidalnego, - rezonans napięć, - badanie obwodów RL szeregowych - obwody równoległe RL prądu sinusoidalnego, - rezonans prądów, - badanie obwodów RL równoległych - praktyczne zastosowanie zjawiska rezonansu elektrycznego - energia i moc prądu sinusoidalnego, - pomiary mocy w obwodach jednofazowych prądu przemiennego - obliczanie parametrów obwodu prądu przemiennego jednofazowego, - symulacja komputerowa obwodów prądu 22
do pomiaru parametrów układów elektronicznych KZ(E.a)(14)4. dobierać odpowiednie przyrządy i ich ilość do pomiaru parametrów układów elektronicznych KZ(E.a)(14)5. opracować schemat podstawowy badanego układu elektrycznego i elektronicznego KZ(E.a)(14)6. szacować przewidywane wyniki pomiarów w układach elektrycznych i elektronicznych; D KZ(E.a)(15)1. ustalać sposób zasilania do dokonania pomiary wielkości elektrycznych elementów, układów elektrycznych i elektronicznych KZ(E.a)(15)2. dobierać zakresy pomiarowe stosowanych przyrządów do pomiarów wielkości elektrycznych elementów, układów elektrycznych i elektronicznych KZ(E.a)(15)3. ustalać wyniki pomiarów wielkości elektrycznych elementów, układów elektrycznych i elektronicznych KZ(E.a)(16)1. konstruować tabelę z nazwaniem kolumn i wierszy KZ(E.a)(16)2. umieszczać wyniki pomiarów w tabeli KZ(E.a)(16)3. narysować wykres uwzględniający wyskalowanie osi i podanie legendy KZ(E.a)(17)1. wskazywać dokumentację techniczną, katalogi i instrukcje obsługi KZ(E.a)(17)2. dokonać analizy treści dokumentacji technicznej, katalogów i instrukcji obsługi D KZ(E.a)(17)3. stosować treści znajdujące się w dokumentacji technicznej, katalogach i instrukcjach obsługi KZ(E.a)(17)4. wnioskować na podstawie dokumentacji technicznej, katalogów i instrukcji obsługi D KZ(E.a)(18)1. wskazywać programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych przemiennego - podstawowe pojęcia dotyczące obwodów trójfazowych - układy połączeń w obwodach trójfazowych - obciążenia symetryczne i niesymetryczne, - wielkości charakteryzujące obwody trójfazowe i zależności pomiędzy nimi, - badanie obwodów trójfazowych połączonych w gwiazdę i trójkąt - moc w obwodach trójfazowych, - kompensacja mocy biernej, - pomiary mocy czynnej w obwodach trójfazowych - pomiary mocy biernej w obwodach trójfazowych - obliczanie parametrów obwodu prądu przemiennego trójfazowego, - obserwacja i pomiary za pomocą oscyloskopu -elementy bierne: rezystory, kondensatory, cewki indukcyjne, 23
- materiały półprzewodnikowe, - półprzewodnikowe elementy bierne: termistory, warystory, hallotrony - złącze p-n - diody prostownicze, stabilizatory, przełączające - badanie elementów prostownikowych KZ(E.a)(18)2. określać przydatność programów komputerowych wspomagających wykonywanie zadań zawodowych KZ(E.a)(18)3. obsługiwać programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych KZ(E.c)(1)1. określać pojęcie liczb zespolonych KZ(E.c)(1)2. stosować metody działań matematycznych na liczbach zespolonych KZ(E.c)(1)3. zastosować liczby zespolone przy obliczeniach w obwodach prądu przemiennego KZ(E.c)(2)1. określać pojęcie skali logarytmicznej KZ(E.c)(2)2. zastosować zasady wykonania wykresu w skali logarytmicznej KZ(E.c)(2)3. narysować wykres w skali logarytmicznej KZ(E.c)(3)1. określać parametry elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych KZ(E.c)(3)2. dokonać interpretacji parametry elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych D KZ(E.c)(4)1. analizować przydatność elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne do określonych warunków D eksploatacyjnych - badanie elementów stabilizujących - tranzystory bipolarne, - tranzystory polowe, - badanie tranzystorów - elektroniczne elementy przełączające: diak, tyrystor, triak - badanie elementów przełączających - układy prostownikowe niesterowane, - układy prostownikowe sterowane, - filtry prostownicze podstawowe wiadomości, - elementy i podzespoły optoelektroniczne - wskaźniki LED i ciekłokrystaliczne - badanie elementów 24
KZ(E.c)(4)2. zastosować elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne do określonych warunków eksploatacyjnych KZ(E.c)(5)1. dobierać parametry elementów i podzespołów wpływające na pracę układów elektrycznych i elektronicznych KZ(E.c)(5)2. dokonać analizy parametry elementów i podzespołów wpływających na pracę układów elektrycznych D i elektronicznych KZ(E.c)(5)3. przewidywać skutki zmian parametrów poszczególnych elementów i podzespołów na pracę D układów elektrycznych i elektronicznych KZ(E.c)(6)1. określać metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych KZ(E.c)(6)2. analizować metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych D KZ(E.c)(6)3. stosować metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych KZ(E.c)(7)1. wnioskować na podstawie schematów ideowych oraz wyników pomiarów przebieg pracy układów D elektrycznych i elektronicznych KZ(E.c)(8)1. dobierać rodzaje dokumentacji z wykonywanych prac KZ(E.c)(8)2. stosować zasady sporządza dokumentacji z wykonywanych prac KZ(E.c)(9)1. wskazywać programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych KZ(E.c)(9)2. określać przydatność programów komputerowych wspomagających wykonywanie zadań zawodowych KZ(E.c)(9)3. obsługiwać programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych optoelektronicznych układy scalone podstawowe wiadomości, - oznaczenia elementów elektronicznych, - układy wzmacniające(wzmacniacze niskich częstotliwości, mocy, operacyjne, selektywne i szerokopasmowe) - badanie układów wzmacniających - sygnały analogowe i cyfrowe, - systemy zapisu liczb, - układy logiczne, - bramki logiczne - układy kombinacyjne - układy sekwencyjne - przerzutniki, - badanie funktorów logicznych - badanie przerzutników cyfrowych - elementy układów cyfrowych, - przetworniki A/ i /A - badanie przetworników A/ i /A - pamięci ROM, RAM, - mikroprocesory, - programowanie 25
mikrokomputera, - analizowanie schematu blokowego systemu mikroprocesorowego - analizowanie schematu blokowego wybranego mikrokontrolera, - współpraca mikrokomputera z urządzeniami zewnętrznymi - wykorzystanie komputerowych programów symulacyjnych w pracowni elektrycznej i elektronicznej lanowane zadania Zadanie 1. Ćwiczenie wykonujesz indywidualnie korzystając z urządzeń potrzebnych do wykonania układu. W obwodzie z rysunku gdzie: R1=40 Ω R2=30 Ω R3=20 Ω R4=20 Ω jako amperomierz zastosowano miernik uniwersalny(αmax=30 działek)i ustawiono zakres amperomierza na 300 ma. Wychylenie wskazówki w mierniku po załączeniu zasilania wynosiło α=20 działek. Oblicz jakim napięciem U zasilono układ? Jak zmieni się wartość prądu po otwarciu wyłącznika W? o wykonaniu obliczeń połącz układ według schematu. odłącz napięcie o wartości wyliczonej i dokonaj odczytania wartości prądu z amperomierza w przypadku zamkniętego i otwartego wyłącznika. Skomentuj wyniki i sformułuj wnioski. Wykonaj sprawozdanie z ćwiczenia. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne 26
Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni elektrotechniki i elektroniki wyposażonej w rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, wizualizer(opcjonalnie), komputer multimedialny z dostępem do Internetu i drukarką, stanowiska komputerowe(jedno stanowisko dla dwóch uczniów)z oprogramowaniem umożliwiającym symulację pracy układów elektrycznych i elektronicznych. Środki dydaktyczne Szkoła powinna posiadać pracownię elektrotechniki i elektroniki wyposażoną w: stanowiska pomiarowe(jedno stanowisko dla dwóch uczniów), zasilane napięciem 230/400 V prądu przemiennego, zabezpieczone ochroną przeciwporażeniową, wyposażone w wyłączniki awaryjne i wyłącznik awaryjny centralny, zasilacze stabilizowane napięcia stałego, autotransformatory, przyrządy pomiarowe analogowe i cyfrowe, mierniki uniwersalne, analogowe i cyfrowe oscyloskopy, zestawy elementów elektrycznych, przewody i kable elektryczne, trenażery z układami elektrycznymi i elektronicznymi przystosowane do pomiarów parametrów, transformatory jednofazowe, silniki elektryczne małej mocy, opornice dekadowe, opornice suwakowe, przekaźniki i styczniki, łączniki, wskaźniki, sygnalizatory, zadajniki stanów logicznych, generatory funkcyjne, mostki elektronicznych RL i stacje lutownicze. Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów i prezentacje multimedialne związane z treściami kształcenia zawartymi w przedmiocie pracownia elektryczna i elektroniczna, czasopisma branżowe, katalogi, normy ISO i N. Zalecane metody dydaktyczne racownia elektryczna i elektroniczna odgrywa bardzo istotną rolę w kształceniu technika mechatronika. odczas wprowadzania nowych treści oprócz metod aktywizujących wskazana jest demonstracja z wyjaśnieniem. odczas zajęć należy szczególną uwagę zwracać na przestrzeganie przez uczniów przepisów bhp aby wyrobić nawyk dbałości o bezpieczeństwo własne i osób pracujących w grupie. Istotne jest również zwrócenie uwagi na pracę w grupach jako pracę zespołów. ierwsze ćwiczenia powinny być starannie zaplanowane i należy przewidzieć na nie więcej czasu. W miarę nabywania przez uczniów umiejętności w łączeniu obwodów elektrycznych i elektronicznych oraz kształtowania nawyków można wprowadzać metodę tekstu przewodniego, gdzie wymagana jest większa samodzielność uczniów. Istotne podczas wykonywania ćwiczeń jest zwrócenie uwagi na właściwy dobór metod pomiarowych, poprawne przeprowadzenie pomiarów oraz analizowanie i zapisywanie wyników. Należy zwrócić uwagę również na korzystanie z norm i katalogów. Dominującą metodą powinna być metoda praktyczna. Formy organizacyjne Zajęcia powinny odbywać się w grupach do 16 osób, z podziałem na zespoły 2-3 osobowe. Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form. Najczęściej będzie to mała grupa, rzadziej duża grupa. 27
ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się obserwację pracy ucznia. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria: zrealizowanie zadania teoretycznego, wykonanie zadania praktycznego a także poprawność wykonania sprawozdania z wykonanych pomiarów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia. dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 28
oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna M2. Działalność gospodarcza w branży mechatronicznej M2. J1. odejmowanie działalności gospodarczej w branży mechatronicznej. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Materiał kształcenia DG(1)1. określić działania mechanizmów rynkowych właściwych dla branży mechatronicznej DG(1)2. rozróżnić podmioty gospodarcze funkcjonujące w branży mechatronicznej DG(2)1. analizować przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych, przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego - prawo w prowadzeniu działalności gospodarczej - formy organizacyjno-prawne firm - rejestrowanie firmy - dokumentacja dotycząca podejmowania działalności gospodarczej - opodatkowanie działalności gospodarczej - rozliczenia podatkowe działalności gospodarczej - obowiązki pracodawcy -pozyskiwanie wsparcia finansowego do funkcjonowania firmy D 29
DG(2)2. określić skutki nieprzestrzegania przepisów prawa pracy, przepisów prawa o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego DG(3)1. stosować przepisy prawa dotyczące podejmowania działalności gospodarczej w branży mechatronicznej DG(3)2. określić przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej w branży mechatronicznej DG(4)1. dokonać klasyfikacji przedsiębiorstw i instytucji występujących w branży mechatronicznej DG(4)2. wyjaśnić powiązania między przedsiębiorstwami, instytucjami funkcjonującymi w branży mechatronicznej DG(5)1. wskazywać czynniki wpływające na działania związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstw w branży mechatronicznej DG(5)2. analizować działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne DG(6).1. planować współpracę z innymi przedsiębiorstwami z branży mechatronicznej DG(6).2. organizować współpracę w ramach wspólnych przedsięwzięć z innymi przedsiębiorstwami z branży mechatronicznej DG(7)1. wyznaczyć kolejne etapy czynności mających na celu ustanowienie działalności gospodarczej w branży mechatronicznej DG(7)2. skonstruować spójny i realistyczny biznesplan dla działalności gospodarczej w branży mechatronicznej DG(7)3. sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia działalności gospodarczej w branży mechatronicznej DG(7)4. sporządzić dokumenty niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej w branży mechatronicznej DG(8)1. wykonywać czynności związane prowadzeniem korespondencji w różnej formie DG(8)2. sporządzić pisma związane z prowadzeniem działalności gospodarczej 30 D D D
DG(9)1. posługiwać się urządzeniami biurowymi DG(9)2. korzystać z programów komputerowych wspomagających prowadzenie działalności gospodarczej DG(10)1. opracować plan marketingowy dla prowadzonej D działalności gospodarczej DG(10)2. dobrać instrumenty marketingowe do prowadzonych działań DG(10)3. podejmować współpracę z przedsiębiorstwami funkcjonującymi w branży marketingowej DG(11)1. dokonać analizy kosztów i przychodów prowadzonej D działalności gospodarczej DG(11)2. oceniać efektywność działań w zakresie kosztów i przychodów prowadzonej działalności gospodarczej DG(11)3. wskazać możliwości optymalizacji kosztów i przychodów prowadzonej działalności gospodarczej lanowane zadania Zadanie 1. Zadaniem waszej grupy jest sporządzenie listy zwierającej krok po kroku kolejne etapy prowadzące do założenia własnej działalności gospodarczej. Zwróćcie uwagę na niezbędne dokumenty i instytucje, do których je zanosimy(ok. 30 min). Sporządzoną listę będziecie prezentowali na forum grupy. rezentacja będzie podlegać ocenie. Zadanie 2. Zadaniem grupy jest dyskusja na temat dotyczący pozyskiwania wsparcia finansowego dla rozwoju firmy. Zadanie 3. Zadaniem waszej grupy jest stworzenie kampanii reklamowej dowolnej firmy z branży mechatronicznej z zastosowaniem dostępnych technik marketingowych. Do dyspozycji macie arkusz papieru i markery. Efekty pracy grupy zostaną zaprezentowane na forum grupy. ropozycja waszej kampanii będzie podlegała ocenia. Zadanie 4. Obejrzyjcie film dotyczący zakładania własnej działalności gospodarczej. Zadaniem waszej grupy jest dokonanie analizy SWOT podejmowania własnej działalności gospodarczej. odajcie argumenty przemawiające za waszymi propozycjami. Efekty pracy grupy zostaną zaprezentowane na forum grupy i będą podlegały ocenie. 31