Modernizacja intalacji grzewczych i klimatyzacyjnych. Praktyczne rozwiązania energoozczędne. 18 przykładów i referencji wraz z czaem zwrotu nakładów inwetycyjnych www.ogrzewanie.danfo.pl
Spi treści.1 Wprowadzenie 3 1.1 Rekomendowane rozwiązania dla ytemów grzewczych 4 1.2 Rekomendowane rozwiązania dla ytemów klimatyzacyjnych 6 2.1 Intalacja grzewcza dwururowa długi budynek miezkalny 8 2.2 Intalacja grzewcza dwururowa budynek miezkalny średniej wyokości 1 2.3 Intalacja grzewcza dwururowa budynek miezkalny średniej wyokości 12 2.4 Intalacja grzewcza dwururowa wyoki budynek miezkalny 14 2.5 Intalacja grzewcza dwururowa budynek miezkalny średniej wyokości 16 2.6 Intalacja grzewcza dwururowa dwa podobne budynki miezkalne 18 3.1 Intalacja jednorurowa budynek miezkalny średniej wyokości 2 3.2 Intalacja jednorurowa budynek miezkalny średniej wyokości 22 3.3 Intalacja jednorurowa budynek miezkalny średniej wyokości 24 4.1 Intalacja ciepłej wody użytkowej - długi budynek miezkalny 26 4.2 Intalacja ciepłej wody użytkowej - długi budynek miezkalny 28 4.3 Intalacja ciepłej wody użytkowej - wyoki budynek miezkalny 3 5.1 Sytem klimatyzacji budynek biurowy 32 5.2 Sytem klimatyzacji i ogrzewania budynek biurowy średniej wyokości 34 5.3 Kozty pompowania w budynku użyteczności publicznej aplikacja chłodnicza 36 6.1 Ozczędność energii w makrokali 38 6.2 Ozczędność energii w makrokali 4 6.3 Ozczędność energii w makrokali 42 2
Szanowny Czytelniku! Opracowany materiał, który zotał przygotowany przez zepół pracowników Danfo miał za główne zadanie odpowiedzieć na pytania: Czy inwetycja w renowacje ytemów intalacyjnych, takich jak: centralne ogrzewanie, ytemy chłodzenia czy intalacje ciepłej wody użytkowej jet opłacalna? W jakim czaie natąpi zwrot ponieionych nakładów finanowych na w/w renowacje? Na wtępie użyliśmy określenia opracowany materiał, to pojęcie chcielibyśmy wyjaśnić. Opracowanie polegało na zebraniu od użytkowników (klientów firmy Danfo) wieloletnich danych o zużyciu energii, przed i po renowacji. Dane te pochodzą z faktur od dotawców ciepła czy też energii elektrycznej, więc tanowią wiarygodny materiał porównawczy pozwalający ocenić efektywność renowacji, co jet nadrzędnym celem tych inwetycji. Przy analizie każdego przedtawionego przykładu uwzględniono również rzeczywite nakłady finanowe ponieione na projektowanie, montaż i zakup urządzeń, jak również kozty uruchomienia, jeśli takie wytąpiły. Dane zotały zebrane w jednolitej formie ze zczególnym nacikiem na dokładny opi, kiedy i co było przedmiotem renowacji. W wielu przypadkach proce renowacji był rozłożony na etapy (ze względu na ograniczone środki finanowe). Zaproponowana przez na forma opiu pozwala bezbłędnie zidentyfikować, jakie etapy przynoiły, jakie wyniki (np. montaż zaworów termotatycznych, montaż równoważących zaworów podpionowych, itd.) Zdecydowaliśmy ię (za zgodą klientów) na udotępnienie danych adreowych wraz ze wkazaniem miejca danej inwetycji renowacyjnej. Po pierwze w celu uwiarygodnienia przedtawionych danych (możliwość kontaktu i konfrontacji) jak również w celu wkazania miejca, gdyż ma ono itotny wpływ na kozty różne ceny związane z projektowaniem, montażem czy też zakupem urządzeń jak również różne taryfy za energię (Bośnia, Czechy, Malezja, Niemcy, Polka, Węgry). Przy obliczeniach, w celu bezpośredniego porównania zużycia energii połużyliśmy ię pecjalitycznymi metodami przeliczeniowymi (np. metoda topnio-dni, toowanymi zazwyczaj przez audytorów energetycznych). Przytoczone przykłady zotały pogrupowane tematycznie, i tak: rozdział 2: przedtawia wyniki uzykane przy renowacji typowych dwururowych intalacji centralnego ogrzewania poprzez zatoowanie termotatycznych zaworów grzejnikowych (RTD i RTS) oraz automatycznych zaworów równoważących (regulatory ciśnienia typu ASV) popularnie zwanych zaworami podpionowymi. Regulatory ciśnienia zapewniają tabilne warunki pracy zaworom termotatycznym, te z kolei generują dodatkowe zmniejzenie zużycia energii przy zapewnieniu wyokiego komfortu cieplnego. rozdział 3: przedtawia wyniki z renowacji jednorurowych ytemów ogrzewania. W tym przypadku pecyfika intalacji wymaga przy renowacji użycia oprócz zaworów termotatycznych innego typu zaworu równoważącego a mianowicie automatycznego ogranicznika przepływu (), który może być rozbudowany o moduł termotatyczny ( AB-QT), dzięki któremu, uzykujemy możliwość regulacji przepływu w pionach w funkcji obciążenia pionu (zamknięte zawory termotatyczne przepływ w pionie zmniejzony do minimum wynikający z pokrycia wyłącznie trat ciepła w intalacji), regulacja odbywa ię poprzez kontrolę temperatury powrotu w pionie. rozdział 4: modernizacja intalacji cyrkulacji ciepłej wody użytkowej poprzez zatoowanie termotatycznych zaworów cyrkulacyjnych (MTCV). Zawory zapewniają termiczne zrównoważenie intalacji oraz ograniczają przepływ cyrkulacji do niezbędnego minimum w celu pokrycia trat ciepła oraz zapewnienia odpowiedniej temperatury na wylewce u odbiorcy. rozdział 5: modernizacja intalacji wody lodowej w intalacji klimatyzacyjnej dla central klimatycznych (AHU) i oraz fancoili (FCU). Układach tych zatoowano nowy rodzaj zaworów regulacyjnych zawory niezależne od wahań ciśnienia w intalacji (). rozdział 6: przedtawiono wyniki modernizacji w makro kali w celu zobrazowania wielkości generowanych ilości energii, co może mieć itotne znaczenie dla dużych projektów np. wielkości miata czy rejonu w przypadku globalnych projektów finanowanych przez organizacje rządowe czy też pecjalityczne fundacje termomodernizacyjne. Modernizacje w kali makro obejmują renowacje zarówno intalacji centralnego ogrzewania, intalacje ciepłej wody użytkowej jak również węzłów cieplnych. Przedtawione okrey zwrotu nakładów wahają ię w przedziale od,5 roku to 5 lat w zależności od aplikacji, wielkości budynków oraz rodzaju intalacji. Należy również zaznaczyć, iż wyoka rentowność w/w inwetycji z zotała uzykana dzięki urządzeniom firmy Danfo gwarantującym wyoką prawność urządzeń i nie może być punktem odnieienia do innych urządzeń dotępnych na rynku! Mamy nadzieję, iż przytoczone przykłady ułatwią inwetorom podjęcie decyzji związanych z modernizacją, gdyż obecnie inwetycje modernizacyjne należą do jednych z najbardziej rentownych. Oczywiście ama decyzja nie zwalnia na z obowiązku prawidłowego zaprojektowania modernizacji, optymalizacji doboru urządzeń oraz poprawnego montażu i uruchomienia. DANFOSS na każdym etapie inwetycji modernizacyjnej oferuje woją pomoc w zakreie konultacji, mając na uwadze nadrzędny cel, jakim jet: uzykanie makymalnych ozczędności energetycznych, optymalizacji pracy intalacji przy jednoczenym zapewnieniu makymalnego komfortu użytkownika. Z życzeniami udanych inwetycji renowacyjnych, Zepół Działu Sytemy Grzewcze, Danfo Poland. 3
ZALECANE ROZWIĄZANIA dla ytemów ogrzewania 1.1 Zalecane rozwiązania dla ytemów ogrzewania SYSTEM GRZEWCZY Sytem JEDNORUROWY Sytem DWURUROWY Sytem z lub bez Sytem z lub bez Sytem z Bez natawy wtępnej Z natawą wtępną ZALECANY NASTAWNY OGRANICZNIK PRZEPŁYWU:, AB-QT AKCEPTOWANY MSV-BD Leno, MSV-B/S/O LENO ZALECANY ASV-P + ASV-I ASV-PV + ASV-I ZALECANY ASV-P + ASV-M ASV-PV + ASV-M ZALECANY ASV-PV + MSV-F2 (z rurką impulową) 4
Sytem wody użytkowej Sytem bez Rozbudowa do niemożliwa Rozbudowa do możliwa Sytem ciepłej wody użytkowej ZALECANY MSV-B/S/O LENO, MSV-BD LENO /USV I ZALECANY USV-M + USV-I (do rozbudowy) ZALECANY MTCV, CCR2 5
ZALECANE ROZWIĄZANIA dla ytemów ogrzewania 1.2 Zalecane rozwiązania dla ytemów klimatyzacji SYSTEM CHŁODZĄCY STAŁY PRZEPŁYW Równoważenie automatyczne Równoważenie ręczne ZALECANY NASTAWNY OGRANICZNIK PRZEPŁYWU: AKCEPTOWANY MSV-F2, MBV-BD LENO, MSV-B/O/S LENO 6
ZMIENNY PRZEPŁYW Regulator ciśnienia Zawory kombinowane, niezależna regulacja Stała natawa ciśnienia Zmienna natawa ciśnienia Zawory regulacyjne z króćcami pomiarowymi i automatycznym natawnym ogranicznikiem przepływu ZALECANY ASV-P + ASV-M ZALECANY ASV-PV + ASV-I ZALECANY + TWA-Z + ABNM + AMV(E) ZALECANY ASV-PV (kryza) + MSV-F2 (z rurką impulową) 7
SZCZEGÓLNIE POLECANA INWESTYCJA 2.1 Intalacja grzewcza dwururowa budynek miezkalny średniej wyokości Typ budynku Nazwa projektu Podtawowe dane Zdjęcie budynku Budynek średniej wyokości Spółdzielnia Miezkaniowa Na Skarpie Kozalin, Polka Adre: Dąbrowzczaków 3 Liczba pięter: 12 Liczba klatek chodowych: 1 Liczba miezkań: 68 Kubatura ogrzewana: 13 885 m 3 Liczba grzejników: 637 Liczba pionów: 3 INWESTYCJA Budynek powtał w 1977 roku w technologii wielkiej płyty. Modernizacja przebiegała kilkuetapowo. Najpierw w 1994 roku zamontowano zawory termotatyczne grzejnikowe, a w 1995 podzielniki koztów na grzejnikach. Natępnym etapem było docieplenie ścian w 1999 roku. Wrezcie w 22 roku zamontowano podpionowe regulatory różnicy ciśnienia. W okreie, z którego pochodzą zebrane dane zmieniała ię średnioroczna temperatura, dlatego przedtawione zużycie energii zotało zweryfikowane. Grzejniki Grzejniki URZĄDZENIA DANFOSS WYKORZYSTANE W CZASIE MODERNIZACJI (22) A Termotatyczne zawory grzejnikowe RTD-N z głowicą RTD Średnice DN 1-2 (w umie 637 zt.) ASV ASV Pompa Wymiennik ciepła B Automatyczne regulatory różnicy ciśnienia u podtawy pionów ASV-PV +ASV-M Średnice DN 15-32 (1,5,1,5 zt.) Ze źródła ciepła Termotatyczny zawór regulacyjny ASV Automatyczny regulator różnicy ciśnienia 8
OSZCZĘDNOŚCI Inwetycja Intalacja ASV Kozty inwetycji [ ] Średnie roczne ozczędności energii [GJ] 4947 383,2 Ceny energii (DH) [ /GJ] 8,2 Cza zwrotu [lata] 1,6 Zużycie energii [GJ] Ozczędność energii [%] 4 35 3 25 2 15 1 5 16 14 12 1 8 6 4 2 2 21 22 23 24 25 26 27 28 Kalkulacja oparta na danych z roku 211 w porównaniu do lat 22-28 NAKŁADY INWESTYCYJNE Urządzenia Ilość Cena [ ] Robocizna [ ] Suma Regulator różnicy ciśnienia u podtawy pionu 3 4644 33 4947 ZUŻYCIE I OSZCZĘDNOŚĆ ENERGII W BUDYNKU Energia zużyta na ogrzewanie [GJ] Skorygowane zużycie energii 6,7 C [GJ] Ozczędności w % w porównaniu do 2 Ozczędności w % w związku z automatycznym równoważeniem - porównanie do 21 Średnia temperatura zewnętrzna [ C] Średnia ozczędność energii [GJ] Podjęte działania 2 1 431 1 431 6,7 21 1 761 1 296 9,5% 4,8 22 1 466 1 79 24,6% 16,7% 4,8 Intalacja ASV 23 1 35 886 38,1% 31,7% 4,19 24 1 173 895 37,5% 31,% 5,5 25 1 134 81 44,% 38,2% 4,5 Izolacja tropodachu 383,16 26 1 131 769 46,3% 4,7% 4,2 27 1 19 1 31 28,% 2,4% 6,3 28 1 15 93 35,1% 28,3% 5,7 WNIOSKI Intalacja dedykowanych do tego automatycznych regulatorów różnicy ciśnienia u podtawy pionów przynioła średnio 31% ozczędności zużycia energii w tounku do roku początkowego. (Intalacja ASV-PV jet pokazana w wierzu zaznaczonym na żółto w powyżzej tabeli). W roku 22 kiedy odbywał ię montaż ASV, ozczędności ą o połowę mniejze od wartości średniej, gdyż praca całkowicie zmodyfikowanego ytemu rozpoczęła ię już w trakcie trwania ezonu grzewczego. Przy nikiej średniej temperaturze zewnętrznej oiągnięte zotały najwyżze ozczędności energii w związku z działaniem regulatorów ciśnienia (rok 26). Termoizolacja dachu nie dała widocznych efektów w zużyciu energii (w wyokim budynku takie działania mają wpływ tylko na kilka miezkań). Cza zwrotu ponieionych w tym przypadku nakładów finanowych jet bardzo dobry poniżej 2 lat. 9
SZCZEGÓLNIE POLECANA INWESTYCJA 2.2 Intalacja grzewcza dwururowa budynek miezkalny średniej wyokości Typ budynku Nazwa projektu Podtawowe dane Zdjęcie budynku Budynek średniej wyokości Spółdzielnia Miezkaniowa Wpólny Dom Szczecin, Polka Adre: Chopina 4 Liczba pięter: 11 Liczba klatek chodowych: 1 Liczba miezkań: 66 Kubatura ogrzewana: 9 88 m 3 Liczba grzejników: 389 Liczba pionów: 26 INWESTYCJA Budynek powtał w 1982 roku w technologii wielkiej płyty. Inwetycja przebiegała kilkuetapowo. W 1996 roku zotały zamontowane termotatyczne zawory grzejnikowe, a w 24 zaizolowano ściany i dach. Przedtem jednak, w 23 roku, wzytkie grzejniki zotały wypoażone w podzielniki koztów. Kolejna inwetycją przeprowadzoną w 25 roku był montaż automatycznych regulatorów różnicy ciśnienia u podtawy pionów. W okreie, z którego pochodzą zebrane dane zmieniała ię średnioroczna temperatura, dlatego przedtawione zużycie energii zotało zweryfikowane. Grzejniki Grzejniki URZĄDZENIA DANFOSS WYKORZYSTANE W CZASIE MODERNIZACJI (25) A Termotatyczne zawory grzejnikowe RTD-N z głowicą RTD Średnice DN 15 (w umie 389 zt.) ASV ASV Pompa Wymiennik ciepła B Automatyczne regulatory różnicy ciśnienia u podtawy pionów ASV-PV +ASV-M Średnice DN 15-25 (26 zt.) Ze źródła ciepła Termotatyczny zawór regulacyjny ASV Automatyczny regulator różnicy ciśnienia 1
OSZCZĘDNOŚCI Inwetycja ASV-PV/M Kozty inwetycji [ ] Średnie roczne ozczędności energii [GJ] 3724 276,3 Ceny energii (DH) [ /GJ] 13,2 Zużycie energii [GJ] Ozczędność energii [%] 75 25 2 15 1 5 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 28 6 45 3 15-15 Cza zwrotu [lata] 1, Kalkulacja oparta o ceny lokalnego dotawcy ciepła NAKŁADY INWESTYCYJNE Urządzenia Ilość Cena [ ] Robocizna [ ] Suma Regulator różnicy ciśnienia u podtawy pionu 26 255 1174 3724 ZUŻYCIE I OSZCZĘDNOŚĆ ENERGII W BUDYNKU Energia zużyta na ogrzewanie [GJ] Skorygowane zużycie energii 5,1 C [GJ] Ozczędności w % w porównaniu do 1999 Ozczędności w % w związku z automatycznym równoważeniem porównanie 23-25 Średnia temperatura zewnętrzna [ C] Średnia roczna ozczędność energii (GJ) Podjęte działania 1999 2169 2169,% 5,1 Intalacja w 1996 2 1787 2348-8,3% 6,75-21 245 21 7,7% 4,95 22 1792 1712 21,1% 4,78-23 1837 1534 29,3% 3,74 HCA* 24 1354 136 37,3% 5,13 Izolacja ścian zewnętrznych i tropodachu 25 1141 1236 43,% 5,63 Intalacja ASV 26 124 868 6,% 29,8% 3,86 27 851 112 53,3% 18,1% 6,2 276,3 28 867 1 53,9% 19,1% 6,2 * HCA Intalacja podzielników koztów WNIOSKI Stoując odpowiednią izolację ścian i dachu w tym budynku oiągnięto znaczący padek zużycia energii (2-25%). Zatoowanie podzielników ciepła pozwoliło na kolejne 15% ozczędności (efekt pychologiczny). Intalacja dedykowanych do tego automatycznych regulatorów różnicy ciśnienia u podtawy pionów przynioła średnio 22% ozczędności zużycia energii w tounku do roku początkowego. (Intalacja ASV-PV jet pokazana w wierzu zaznaczonym na żółto w powyżzej tabeli). Najwiękze ozczędności w zużyciu energii w związku z pracą regulatorów ciśnienia wytępują przy najniżzej średniej temperaturze zewnętrznej (26). Cza zwrotu ponieionych w tym przypadku nakładów finanowych jet bardzo dobry 1 rok! 11
POLECANA INWESTYCJA 2.3 Intalacja grzewcza dwururowa długi budynek miezkalny Typ budynku Nazwa projektu Podtawowe dane Zdjęcie budynku Długi budynek Spółdzielnia Miezkaniowa Wpólny Dom Szczecin, Polka Adre: Zakole 27-36 Liczba pięter: 5 Liczba klatek chodowych: 1 Liczba miezkań: 73 Kubatura ogrzewana: 14 938 m 3 Liczba grzejników: 542 Liczba pionów: 14 INWESTYCJA Budynek powtał w 1976 roku w technologii wielkiej płyty. Modernizacja przebiegała kilkuetapowo. Najpierw w 1996 roku zamontowano zawory termotatyczne grzejnikowe. Proce poprawy izolacji budynku również przebiegał fazami: w 1999 zaizolowano ściany zczytowe, w 24 dach, a w 27 pozotałe ściany. W 23 roku zamontowano podzielniki koztów na grzejnikach. Natępnym etapem było zamontowanie podpionowych regulatorów różnicy ciśnienia w 25 roku. W 26 roku intalacje cyrkulacyjną ciepłej wody użytkowej wypoażono w termotatyczne ograniczniki temperatury (patrz 4.1) W okreie, z którego pochodzą zebrane dane zmieniała ię średnioroczna temperatura, dlatego przedtawione zużycie energii zotało zweryfikowane. Grzejniki Grzejniki URZĄDZENIA DANFOSS WYKORZYSTANE W CZASIE MODERNIZACJI (22) A Termotatyczne zawory grzejnikowe RTD-N z głowicą RTD Średnice DN 15 (w umie 542 zt.) ASV ASV Pompa Wymiennik ciepła B Automatyczne regulatory różnicy ciśnienia u podtawy pionów ASV-PV +ASV-M Średnice DN 15-25 (14 zt.) Ze źródła ciepła Termotatyczny zawór regulacyjny ASV Automatyczny regulator różnicy ciśnienia 12
OSZCZĘDNOŚCI Inwetycja ASV-PV/M Kozty inwetycji [ ] Średnie roczne ozczędności energii [GJ] 1674 25, Ceny energii (DH) [ /GJ] 13,2 Zużycie energii [GJ] 3 25 2 15 1 5 Ozczędność energii [%] 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 28 6 5 4 3 2 1 Cza zwrotu [lata] 5,9 Kalkulacja oparta o ceny lokalnego dotawcy ciepła NAKŁADY INWESTYCYJNE Urządzenia Ilość Cena [ ] Robocizna [ ] Suma Regulator różnicy ciśnienia u podtawy pionu 14 1164 4434 1674 ZUŻYCIE I OSZCZĘDNOŚĆ ENERGII W BUDYNKU Energia zużyta na ogrzewanie [GJ] Skorygowane zużycie energii 5,1 C [GJ] Ozczędności w % w porównaniu do 1999 Ozczędności w % w związku z automatycznym równoważeniem porównanie do 23-25 Średnia temperatura zewnętrzna [ C] Średnia ozczędność energii [GJ] Podjęte działania 1999 326 326,% 5,1 Izolacja części ścian zewnętrznych* 2 2284 32,8% 6,75-21 2599 2544 15,9% 4,95 22 236 223 27,2% 4,78-23 228 1845 39,% 3,74 Intalacja HCA** 24 186 1868 38,3% 5,13 Izolacja tropodachu 25 1755 191 37,2% 5,63 Intalacja ASV 26 1794 1521 49,7% 18,7% 3,86 27 1468 1747 42,3% 6,7% 6,2 25, Izolacja pozotałych ścian zewn. 28 151 1732 42,8% 7,5% 6,2 * zaintalowano w 1996 ** HCA - podzielniki koztów WNIOSKI Stoując odpowiednią izolację ścian i dachu w tym budynku oiągnięto znaczący padek zużycia energii (15-25%). Zatoowanie podzielników ciepła pozwoliło na kolejne 15% ozczędności (efekt pychologiczny). Intalacja dedykowanych do tego automatycznych regulatorów różnicy ciśnienia u podtawy pionów przynioła średnio 11% ozczędności zużycia energii w tounku do roku początkowego. (Intalacja ASV-PV jet pokazana w wierzu zaznaczonym na żółto w powyżzej tabeli). Najwiękze ozczędności w zużyciu energii w związku z pracą regulatorów ciśnienia wytępują przy najniżzej średniej temperaturze zewnętrznej (26). Cza zwrotu ponieionych w tym przypadku nakładów finanowych jet mniejzy niż 6 lat w ytuacji budynku niewyokiego, a długiego (duża ilość pionów, jeden zawór regulujący różnice ciśnienia na 5 zaworów termotatycznych) jet to dobry rezultat. 13
SZCZEGÓLNIE POLECANA INWESTYCJA 2.4 Intalacja grzewcza dwururowa budynek miezkalny wyoki Typ budynku Nazwa projektu Podtawowe dane Zdjęcie budynku Budynek wyoki Spółdzielnia Miezkaniowa Oiedle Młodych Poznań, Polka Adre: Tyiąclecia 7 Liczba pięter: 16 Liczba klatek chodowych: 2 Liczba miezkań: 128 Kubatura ogrzewana: 19 5 m 3 Liczba grzejników: 576 Liczba pionów: 4 INWESTYCJA Budynek powtał w 1983 roku w technologii wielkiej płyty. Inwetycja przebiegała kilkuetapowo. W 1994 roku zotały zamontowane termotatyczne zawory grzejnikowe, a w 1995 wzytkie grzejniki zotały wypoażone w podzielniki koztów. W roku 1999 zaizolowano ściany. Kolejna inwetycją przeprowadzoną w 25 roku był montaż automatycznych regulatorów różnicy ciśnienia u podtawy pionów. W okreie, z którego pochodzą zebrane dane zmieniała ię średnioroczna temperatura, dlatego przedtawione zużycie energii zotało zweryfikowane. Grzejniki Grzejniki URZĄDZENIA DANFOSS WYKORZYSTANE W CZASIE MODERNIZACJI (w 1995 i 25) A Termotatyczne zawory grzejnikowe RTD-N z głowicą RTD Średnice DN 1-2 (w umie 576 zt.) ASV ASV Pompa Wymiennik ciepła B Automatyczne regulatory różnicy ciśnienia u podtawy pionów ASV-PV +ASV-M Średnice DN 15-32 (2, 4, 14, 2 zt.) Ze źródła ciepła Termotatyczny zawór regulacyjny ASV Automatyczny regulator różnicy ciśnienia 14
OSZCZĘDNOŚCI Inwetycja Intalacja ASV Kozty inwetycji [ ] Średnie roczne ozczędności energii [GJ] 6631 74,4 Ceny energii (DH) [ /GJ] 8,79 Zużycie energii [GJ] Ozczędność energii [%] 6 5 4 3 2 1 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 28 5 4 3 2 1 Cza zwrotu [lata] 1, Kalkulacja oparta na danych z lat 1997 24 w porównaniu do lat 26-28 NAKŁADY INWESTYCYJNE Urządzenia Ilość Cena [ ] Robocizna [ ] Suma Regulator różnicy ciśnienia u podtawy pionu 4 5597 134 6631 ZUŻYCIE I OSZCZĘDNOŚĆ ENERGII W BUDYNKU Energia zużyta na ogrzewanie [GJ] Skorygowane zużycie energii 5,2 C [GJ] Ozczędności w % w porównaniu do 1997 Dodatkowe ozczędności w % po zatoowaniu automatycznych zaworów na pionach (22) Średnia temperatura zewnętrzna [ C] 1997 4194 4194 5,2 1998 3167 3697 24,5% 6,2 Średnia ozczędność energii (GJ) Podjęte działania 1995-, 1996-HCA 1999 3358 2999 28,5% 4,4 Docieplenie budynku 2 366 3264 22,2% 5,6-21 367 2873 31,5% 3,5 22 3328 2715 35,3% 3,7-23 3488 2486 4,7% 2,5 24 3184 2661 36,5% 3,9 25 326 276 35,5% 9,8% 4,4 Intalacja ASV 26 2863 275 5,5% 3,8% 2,7 27 2493 2411 42,5% 19,6% 5, 28 2292 2161 48,5% 27,9% 4,8 74,44 WNIOSKI Intalacja dedykowanych do tego automatycznych regulatorów różnicy ciśnienia u podtawy pionów, przynioła średnio 26,3% ozczędności zużycia energii w tounku do roku początkowego. (Intalacja ASV-PV jet pokazana w wierzu zaznaczonym na żółto w powyżzej tabeli). W roku 25, kiedy odbywał ię montaż ASV, ozczędności ą o połowę mniejze od wartości średniej, gdyż praca całkowicie zmodyfikowanego ytemu rozpoczęła ię już w trakcie trwania ezonu grzewczego. Termoizolacja dachu nie dała widocznych efektów w zużyciu energii (w wyokim budynku takie działania mają wpływ tylko na kilka miezkań). Cza zwrotu ponieionych w tym przypadku nakładów finanowych jet bardzo dobry 1 rok! 15
SZCZEGÓLNIE POLECANA INWESTYCJA 2.5 Intalacja grzewcza dwururowa budynek miezkalny średniej wyokości Typ budynku Nazwa projektu Podtawowe dane Zdjęcie budynku Budynek średniej wyokości Spółdzielnia Miezkaniowa Katowicka Katowice, Polka Adre: Lubuka 7-9 Liczba pięter: 11 Liczba klatek chodowych: 2 Liczba miezkań: 6 Kubatura ogrzewana: 15 612 m 3 Liczba grzejników: 294 Liczba pionów: 14 INWESTYCJA Budynek powtał w 1987 roku w technologii wielkiej płyty. Inwetycja przebiegała kilkuetapowo. W 1996 roku zotały zamontowane termotatyczne zawory grzejnikowe i podzielniki koztów (zawory równoważące pozotawały bez zmian). W 2 roku przeprowadzono modernizację węzła cieplnego (regulatory ciśnienia). Kolejną inwetycją przeprowadzoną w 22 roku był montaż automatycznych regulatorów różnicy ciśnienia u podtawy pionów. Wrezcie w 25 roku przebudowano węzeł cieplny tak, że każdy z budynków zailany jet z oddzielnego. Grzejniki Grzejniki URZĄDZENIA DANFOSS WYKORZYSTANE W CZASIE MODERNIZACJI (w 1996 i 22) A Termotatyczne zawory grzejnikowe RTD-N z głowicą RTD Średnice DN 15 (w umie 294 zt.) ASV ASV Pompa Wymiennik ciepła B Automatyczne regulatory różnicy ciśnienia u podtawy pionów ASV-PV +ASV-M Średnice DN 15-32 (4, 3, 4, 3 zt.) Ze źródła ciepła Termotatyczny zawór regulacyjny ASV Automatyczny regulator różnicy ciśnienia 16
OSZCZĘDNOŚCI Inwetycja tylko ABV na p.w.** ASV-P/M Suma Kozty inwetycji [ ] 4816 185 241 7226 Średnie roczne ozczędności energii [GJ] 365,7 Ceny energii (DH) [ /GJ]* 6,49 476,5,4 97,6 3,8 795,5 1,4 Zużycie energii [GJ] Ozczędność energii [%] 25 2 15 1 5 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 28 5 4 3 2 1 Cza zwrotu [lata] 2,,4 3,8 1,4 * Kalkulacja oparta o ceny lokalnego dotawcy ciepła ** p.w. podwymennikownia NAKŁADY INWESTYCYJNE Urządzenia Ilość Cena [ ] Robocizna [ ] Suma Zawory grzejnikowe (RTD) 294 2964 1117 481 Podzielniki koztów 294 735 735 Regulator ciśnienia 1 685 4 185 ASV u podtawy pionów 14 1892 518 241 ZUŻYCIE I OSZCZĘDNOŚĆ ENERGII W BUDYNKU Energia zużyta na ogrzewanie [GJ] Skorygowane zużycie energii 2,4 C [GJ] Ozczędności w % w porównaniu do 1995 Ozczędność w % w związku z automatycznym równoważeniem porównanie do 1999 Dodatkowe ozczędności w % po zatoowaniu automatycznych zaworów na pionach (22) Średnia temperatura zewnętrzna [ C] 1995 284 2,4 Ozczędność energii w porównaniu do poprzedniego okreu [GJ] Podjęte działania 1996 26 1945 6,7% 2,1 Intalacja, HCA 1997 1741 1878 9,9% 3,1 1998 176 1837 11,9% 2,8 1999 1537 1757 15,7% 3,6 2 155 2247-7,8% 5,6 Regulator ciśnienia w węźle cieplnym 21 1167 1347 35,4% 23,3% 3,7 476,5 22 1161 1348 35,3% 23,3% 3,7 Intalacja ASV 23 1275 1259 39,6% 28,3% 6,6% 2,3 24 168 124 4,5% 29,4% 8,% 3,7 25 978 1126 46,% 35,9% 16,5% 3,7 Separacja węzłów cieplnych 26 96 945 54,6% 46,2% 2,3 27 676 98 53,% 44,2% 5,4 28 853 1248 4,1% 28,9% 5,4 365,7 97,6 WNIOSKI W tego typu budynkach potencjał ozczędności energii jet duży. Już przy zatoowaniu amych zaworów termotatycznych przy grzejnikach, zużycie energii zotało zredukowane o 1%. Zatoowanie odpowiednich regulatorów ciśnienia przed budynkiem dało dodatkowe 23%! Intalacja dedykowanych do tego automatycznych regulatorów różnicy ciśnienia u podtawy pionów, przynioła kolejne 6-8% ozczędności zużycia energii. (Jeżeli regulatory ciśnienia nie zotałyby wcześniej zamontowane ta wartość byłaby wyżza, porównywalna z poprzednimi przykładami). W umie, biorąc pod uwagę regulatory ciśnienia, oiągnięto redukcję zużycia energii bliką 3%. Cza zwrotu ponieionych w tym przypadku nakładów finanowych jet bardzo dobry poniżej 2 lat! 17
POLECANA INWESTYCJA 2.6 Typ budynku Nazwa projektu Podtawowe dane Zdjęcie budynku Dwa budynki o tym amym położeniu i wielkości Spółdzielnia Miezkaniowa NAZORA Tuluza, Bośnia Adre: Nazora 6 i 12 Liczba pięter: 5 Liczba miezkań: 15 Kubatura ogrzewana: 1971 m 3 Liczba grzejników: 5 Liczba pionów: 13 INWESTYCJA Budynki powtały w 1962 roku w tradycyjnej technologii (cegła). Inwetycja zotała przeprowadzona latem 25 roku. W jednym z budynków (Nazora 12) zaintalowano termotatyczne zawory grzejnikowe, podzielniki koztów i podpionowe automatyczne zawory równoważące. Drugi budynek zotał wypoażony podobnie, z tą jednak różnicą, że użyto ręcznych zaworów równoważących. Nie zmieniano izolacji budynku, ani też nie dokonano wymiany okien i drzwi. Źródłem ciepła dla budynku jet ciepłownia. Grzejniki Grzejniki URZĄDZENIA DANFOSS WYKORZYSTANE W CZASIE MODERNIZACJI (25) A Termotatyczne zawory grzejnikowe RA-N z głowicą RAE Średnice DN 15 (5 zt.) ASV ASV Pompa Wymiennik ciepła B Automatyczne regulatory różnicy ciśnienia u podtawy pionów ASV-P +ASV-M Średnice DN 15-2 (5,8 zt.) Ze źródła ciepła Termotatyczny zawór regulacyjny ASV Automatyczny regulator różnicy ciśnienia 18
OSZCZĘDNOŚCI Inwetycja ASV-P/M Kozty inwetycji [ ] Średnie roczne ozczędności energii [GJ] Ceny energii (DH) [ /GJ] 3,38 Cza zwrotu [lata] 616 23,9 4, Energia zużyta na ogrzewanie [GJ] 35, 3, 25, 2, 15, 1, 5,, Mieiąc Nazora 6 Nazora 12 X XII II IV X XII II IV X XII II IV ezon: 24/5 ezon: 25/6 ezon: 26/7 Różnica koztów inwetycji pomiędzy dwoma budynkami: 1665-149=616 EUR (wynikająca z różnic w intalacji) NAKŁADY INWESTYCYJNE Urządzenia Ilość Cena [ ] Robocizna [ ] Suma Uwaga Intalacja ASV 13 113 562 1662 Nazora 12 Ręczne zaw. równoważące 13 487 562 149 Nazora 6 Zawory grzejnikowe (RTD) 5 44 19 594 W obydwu budynkach Podzielniki koztów 5 125 125 W obydwu budynkach ZUŻYCIE I OSZCZĘDNOŚĆ ENERGII W BUDYNKU Energia zużyta na ogrzewanie[gj] Energia zużyta na ogrzewanie[gj] Budynek V. Nazora 6. V. Nazora 12. Mieiąc/ 24/25 25/26 26/27 24/25 25/26 26/27 Październik 2,7 7,7 7,1 2,5 6, 5,2 Litopad 22,6 24,9 18,4 22,6 21, 14,2 Grudzień 3,3 26,5 29,5 3,8 23,2 24,4 Styczeń 27,3 31,3 2,6 29,5 27,2 16,9 Luty 29, 3, 18,7 3,7 25,7 14,4 Marzec 23,5 23,1 15,6 24,2 18,9 11,9 Kwiecień 12, 7,2 1,2 12,3 6,2 7,8 Suma 147,4 15,7 12,1 152,5 128,2 94,8 Ozczędność energii w porównaniu do V.Nazora 6-3,3% 17,5% 26,7% WNIOSKI W tego typu budynkach potencjał ozczędności energii jet duży. Dzięki renowacji ( i ABV) zużycie energii zredukowane zotało o 2-3%. Dzięki kolejnym inwetycjom w przyzłości, takich jak dodatkowa izolacja i wymiana okien, można podziewać ię dalzych ozczędności. Na powyżzych wykreach dokonale widać, że rzeczywite zużycie energii w budynku poddanym renowacji (brązowa linia) jet znacznie niżze niż tam gdzie inwetycje nie zotały jezcze przeprowadzone (czerwona linia). Cza zwrotu ponieionych w tym przypadku nakładów finanowych 4 lata. W tym przypadku wynika on głównie z nikiej ceny energii w Bośni. INWESTYCJA WARTA ROZWAŻENIA zwłazcza, że oprócz zwrotu pieniędzy powinniśmy wziąć pod uwagę znaczącą poprawę komfortu użytkowników. 19
SZCZEGÓLNIE POLECANA INWESTYCJA 3.1 Intalacja jednorurowa budynek miezkalny średniej wyokości Typ budynku Nazwa projektu Podtawowe dane Zdjęcie budynku Budynek niki Miejka Spółdzielnia Miezkaniowa Deelitzch, Niemcy Adre: Sonnenwinkelweg 2-8 Liczba pięter: 5 Liczba miezkań: 4 Kubatura ogrzewana: 684 m 3 Liczba grzejników: 18 Liczba pionów: 36 INWESTYCJA Budynek powtał w 1982 roku w technologii wielkiej płyty. Funkcjonował w nim typowy ytem ogrzewania jednorurowego z by-paem i zaworami ręcznymi na pionach. Przy grzejnikach zawory ręczne odcinające. Inwetycja przebiegała kilkuetapowo. W 1992 roku ytem ogrzewania zotał przeprojektowany i grzejniki zotały wypoażone w zawory termotatyczne RA-D oraz podzielniki koztów. W 1995 roku zrobiono docieplenie ścian i wymieniono okna. W 26 roku, ponownie podjęto kroki zmierzające do poprawy dytrybucji ciepła. U podtawy pionów zamontowano automatyczne ograniczniki przepływu () z iłownikami termicznymi (TWA) i termotatami przylgowymi (AT). W tym amym czaie podobny budynek tojący obok pozotał bez zmian w równoważeniu pionów. Dzięki temu możemy porównać zużycie ciepła w obu budynkach. Zatoowane tu rozwiązanie pozwala regulować temperaturę powrotu na pionach. Podcza częściowego obciążenia, kiedy przepływ przez niektóre grzejniki zotaje zamknięty, (działanie ) temperatura powrotu wzrata. Oznacza to, że gorąca woda niepotrzebnie cyrkuluje w intalacji. GRZEJNIKI GRZEJNIKI URZĄDZENIA DANFOSS WYKORZYSTANE PODCZAS MODERNIZACJI A Termotatyczne zawory grzejnikowe RA-D Średnice DN 1-2 (18, 13 zt.) B Automatyczny ogranicznik przepływu z iłownikiem TWA i elementem termotatycznym AT Średnice DN 15 (36 zt.) AT AT POMPA WYMIENNIK CIEPŁA ZE ŹRÓDŁA CIEPŁA Termotatyczny zawór regulacyjny Automatyczny ogranicznik przepływu AT Termotat do montażu na rurze 2
OSZCZĘDNOŚCI Inwetycja (AT +TWA) Kozty inwetycji [ ] Średnie roczne ozczędności energii [GJ] 6144 235 Ceny energii (DH) [ /GJ] 8 Cza zwrotu [lata] 3,3 Mieięczne zużycie energii [MWh] 5 4 3 2 1 Mieiąc Sonnenwinkelweg 2-8 Sonnenwinkelweg 1-16 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII : 26 Kalkulacja oparta o ceny lokalnego dotawcy ciepła NAKŁADY INWESTYCYJNE Urządzenia Ilość Cena [ ] Robocizna [ ] Suma (TWA+AT) 36 55 644 6144 ZUŻYCIE I OSZCZĘDNOŚĆ ENERGII W BUDYNKU Budynek 5 z i AT ul. Sonnenwinkelweg 2-8, Sachen Zużycie energii w MWh 26 27 28 171 132 124 Budynek 6 bez ul. Sonnenwinkelweg 1-16, Sachen 211 213 199 Różnica w MWh 4 81 75 Średnioroczne ozczędności energii [GJ] 235 WNIOSKI Nowe rozwiązanie umożliwiające regulację ytemu jednorurowego, oparte na kontroli temperatury powrotu, przynioło dodatkowe 2% ozczędności w ciągu jednego ezonu grzewczego. W ytemie jednorurowym praca zaworów grzejnikowych powoduje odcięcie przepływu w grzejniku, ale woda wciąż płynie przez by-pa. Skutkuje to podwyżzeniem temperatury powrotu. Termotat umiezczony na rurze wychwytuje ten wzrot i ogranicza przepływ przepływ, który nie jet konieczny w ytuacji pozamykanych zaworów grzejnikowych. To rozwiązanie pozwala zwiękzyć efektywność ytemu jednorurowego i zmienia go w układ zmienno-przepływowy. Na wykreach wyraźnie widać różnice w mieięcznym zużyciu ciepła przez obydwa porównywane budynki. Cza zwrotu inwetycji poniżej 4 lat powoduje, że jet ona godna rozważenia! 21