Z ŻAŁOBNEJ KARTY
Studia Gdańskie, t. V W Konstancinie koło Warszawy 4 sierpnia 2007 roku zmarł Profesor Julian Radziewicz (ur. 29 maja 1937 r.), pedagog, publicysta, autor publikacji naukowych. Był absolwentem filologii polskiej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, profesorem Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie, kierownikiem Zakładu Pedeutologii, prorektorem ds. dydaktyki i ds. studenckich w latach 1991 1996, wykładowcą Gdańskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej w latach 2005 2007. Dziedzina, w której specjalizował się Profesor Julian Radziewicz, to przede wszystkim dialog edukacyjny szkołę pojmował jako miejsce dialogu między trzema partnerami: nauczycielem, uczniem i rodzicem. Zajmował się edukacją alternatywną, popierał samorządność i demokrację szkolną. W czasach stanu wojennego (od lutego 1982 r.) Profesor J. Radziewicz współpracował przy wydawaniu podziemnego pisma oświatowego Tu Teraz. W 1985 roku założył miesięcznik Edukacja i Dialog, który ukazuje się do dziś. Funkcję redaktora naczelnego Edukacji i Dialogu pełnił do czerwca 2007 roku. Po przełomie w 1989 roku oddał czasopismo pod skrzydła Społecznego Towarzystwa Oświatowego, z którym współpracował od początku istnienia tej organizacji jako doradca ds. dydaktyki. Jego artykuły na łamach Edukacji i Dialogu cieszyły się ogromnym powodzeniem wśród czytelników. Profesor był również długoletnim redaktorem naczelnym czasopisma pedagogicznego Nowa Szkoła, a także członkiem Zarządu Głównego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, Kawalerem Orderu Uśmiechu, współtwórcą i wieloletnim wykładowcą Kolegium Edukacji Specjalnej Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, długoletnim pracownikiem naukowym Instytutu Badań Edukacyjnych w Warszawie, wicedyrektorem placówki w latach 1990 1991 oraz członkiem Rady Naukowej. Podczas obrad Okrągłego Stołu był ekspertem strony społecznej przy podstoliku ds. młodzieży.
Z żałobnej karty Wybrana bibliografia Sprawdziany z języka polskiego dla zasadniczych szkół zawodowych. Warszawa: Okręgowy Ośrodek Metodyczny 1971. Materiały pomocnicze dla szkół tworzących loklane systemy wychowania. Współautor D. Rusakowska. Warszawa: Instytut Kształcenia Nauczycieli i Badań Oświatowych 1973. Wybór terminów i definicji z dziedziny teorii i metodologii systemów wychowawczych. Warszawa: IBP 1977. Analiza diagnostyczno-prognostyczna pracy wychowawczej szkoły w ujęciu systemowym: raport z badań wykonanych w ramach planu IBP na rok 1977 (poz. 210). Warszawa: IBP 1979. Praca wychowawcy klasy: poradnik programowo-metodyczny. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1980. Funkcja wychowawcy klasy: założenia i rzeczywistość. Warszawa: WSiP 1981. Działalność wychowawcza szkoły: wstęp do badań systemowych. Warszawa: WSiP 1983. Równi wśród równych czyli O samorządzie uczniowskim. Il. J. Flisak. Warszawa: Nasza Księgarnia 1985. Wychowawca i jego klasa: książka dla młodych nauczycieli. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1986. Być kimś i z kimś. Il. J. Flisak. Warszawa: Nasza Księgarnia 1987. O pracy stałych placówek oświatowych TWP: poradnik metodyczny dla kierowników, organizatorów i prelegentów. Warszawa: TWP 1988. O samorządności uczniów w procesie wychowania szkolnego. Współautor M. Mirgos. Warszawa: Nasza Księgarnia 1988. O planowaniu pracy wychowawczej. Warszawa: WSiP 1989. Samorząd szkolny: fikcje, warunki, szanse. [Warszawa]: ON; Wydawnictwo Społeczne KOS 1989. Szkoła uspołeczniona i uspołeczniająca. Warszawa: Wydawnictwo Społeczne KOS; Zespół Oświaty Niezależnej 1989. Edukacja alternatywna: o innowacjach mikrosystemowych. Warszawa: WSiP 1992. Ewa Baniecka
Studia Gdańskie, t. V W Poznaniu 28 kwietnia 2008 roku zmarł Profesor Jerzy Wisłocki (ur. 6 października 1928 r.), wybitny polski historyk i prawnik. W młodości Profesor J. Wisłocki walczył w szeregach Armii Krajowej. Po zakończeniu działań wojennych ukończył szkołę średnią w Przemyślu, a następnie w 1952 roku studia prawnicze na Uniwersytecie Poznańskim. Karierę naukową na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu rozpoczął w 1956 roku, a funkcję profesora pełnił tam do 1992 roku. Założyciel i naczelny redaktor Wydawnictwa Naukowego UAM, w latach 1979 1986 redaktor naczelny i (do 1990) członek zarządu Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. W 1982 roku został powołany na stanowisko dyrektora Biblioteki Kórnickiej PAN, które piastował do 2000 roku. W latach 1987 2000 był ponadto dyrektorem Zakładu Badań Narodowościowych PAN. Brał też czynny udział w działalności Polskiego Towarzystwa Historycznego, kilkakrotnie wybierany był na prezesa tej organizacji. Funkcję wykładowcy Gdańskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej pełnił w latach 2005 2008. Po przejściu na emeryturę w 2000 roku pełnił społecznie obowiązki przewodniczącego Rady Naukowej Biblioteki Kórnickiej PAN, rady Fundacji Ochrony Zabytków Wielkopolski i prezesa Stowarzyszenia Wielkopolskich Pozytywistów. Po reaktywacji Fundacji Kórnickiej był członkiem Rady Kuratorów oraz prezesem Zarządu, który doprowadził do wznowienia rzeczywistej działalności Fundacji. Był autorem wielu publikacji dotyczących między innymi stosunków państwa z Kościołem. Za jego sprawą doszło do wznowienia przedwojennego czasopisma Sprawy Narodowościowe.
Z żałobnej karty Wybrana bibliografia O działalności emisariuszy Chmielnickiego w Wielkopolsce w 1651 r. Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza 1955, t. 1, z. 1. Cechowe tłoki pieczętne jako źródło kultury materialnej. Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza 1956, t. 2, z. 1. Walka z najazdem szwedzkim w Wielkopolsce w latach 1655 1656. Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza 1956, t. 2, z. 2. Inwentarze mieszczańskie z lat 1528 1635 z ksiąg miejskich Poznania. Przygot. do druku S. Nawrocki i J. Wisłocki. Poznań: PWN Oddział w Poznaniu 1961. Materiały Sekcji Historii Poznania/Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Poznaniu. Gniezno. Przewodnik po mieście i okolicy. Opracowanie zbiorowe pod redakcją J. Wisłockiego. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1962. Organizacja prawna poznańskiego rzemiosła w XVI i XVII wieku. Poznań: Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu 1963. Prace Wydziału Prawa Nr 9. Polityka konkordatowa Watykanu wobec granic państw i prowincji kościelnych w latach 1919 1945. [W:] Kościół katolicki wobec węzłowych problemów Polski w wieku XIX i XX. (Materiały z ogólnopolskich seminariów odbytych w 1966 1967 r.). Warszawa 1968, s. 265 289. Konkordat polski z 1925 roku: zagadnienia prawno-polityczne. Poznań: UAM 1977. Prace Wydziału Prawa Nr 87. Uposażenie Kościoła i duchowieństwa katolickiego w Polsce 1918 1939. Poznań: UAM 1981. Prace Wydziału Prawa Nr 103. Herby rycerstwa polskiego na zamku w Kórniku. Wyboru tekstów dokonali R. Marciniak, S. Potocki, J. Wisłocki. Kórnik: Biblioteka Kórnicka PAN 1988. Biblioteka Kórnicka w latach 1982 1992. Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej Poznań Kórnik 1993. Konkordat Polski 1993: tak czy nie? Poznań: Kantor Wydawniczy SAWW 1993. Spuścizna Włodzimierza Dworzaczka. Współautorzy A. Bieniaszewski, R. T. Prinke. Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej 1996, z. 24. Ewa Baniecka