Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca 1. W królestwie zwierząt wspólne cechy zwierząt wyjaśnia, czym różnią się zwierzęta kręgowe od bezkręgowych przedstawia poziomy organizacji ciała zwierząt zwierząt kręgowych i bezkręgowych definiuje pojęcia komórka, tkanka, narząd, układ narządów, organizm podręcznika przyporządkowuje podane zwierzę do odpowiedniej grupy systematycznej bezkręgowce i kręgowce pokrycie ciała bezkręgowców i kręgowców szkieletów bezkręgowców prezentuje stopniowo komplikującą się budowę ciała zwierząt opisu przyporządkowuje zwierzę do odpowiedniej grupy systematycznej I. Świat zwierząt 2. Tkanki: nabłonkowa, mięśniowa i nerwowa tkanka podstawowe rodzaje tkanek zwierzęcych przy pomocy nauczyciela mikroskopową tkanek zwierzęcych i rysuje obrazy widziane pod najważniejsze funkcje wskazanej tkanki zwierzęcej opisuje budowę wskazanej tkanki przy niewielkiej pomocy nauczyciela zwierzęcych i rysuje obrazy widziane pod określa miejsca w organizmie omawianych tkanek zwierzęcych i przy pomocy nauczyciela rysuje obrazy widziane pod budowę poszczególnych tkanek zwierzęcych ilustracji rodzaje tkanek zwierzęcych omawia budowę i sposób funkcjonowania tkanki mięśniowej zwierzęcych i rysuje obrazy widziane pod ilustracji analizuje budowę tkanek zwierzęcych budową tkanek zwierzęcych a pełnionymi przez nie funkcjami zwierzęcych wykonuje z dowolnego materiału model wybranej tkanki zwierzęcej 3. Tkanka łączna rodzaje tkanki łącznej składniki krwi przy pomocy rozmieszczenie omawianych tkanek w organizmie opisuje składniki krwi zróżnicowanie w budowie tkanki łącznej omawia funkcje składników krwi omawia właściwości i funkcje tkanki kostnej, chrzęstnej i tłuszczowej rolę budową elementów krwi a pełnionymi przez nie funkcjami
nauczyciela mikroskopową tkanek zwierzęcych i rozpoznaje elementy tkanki widziane pod przy niewielkiej pomocy nauczyciela zwierzęcych i rozpoznaje elementy tkanki widziane pod zwierzęcych i przy niewielkiej pomocy nauczyciela rozpoznaje elementy obserwowanej tkanki poszczególnych składników morfotycznych krwi zwierzęcych i na podstawie ilustracji rozpoznaje elementy obserwowanej tkanki wykonuje mapę mentalną dotyczącą związku między budową poszczególnych tkanek zwierzęcych a pełnionymi przez nie funkcjami zwierzęcych i na podstawie ilustracji rozpoznaje oraz opisuje elementy tkanki widziane pod 4.Parzydełkowce najprostsze zwierzęta tkankowe miejsce ilustracji parzydełkowca wśród innych zwierząt cechy budowy wyjaśnia, na czym polega rola parzydełek porównuje budowę oraz tryb życia polipa i meduzy wybrane gatunki życiowe w budową a przedstawia tabelę, w której porównuje polipa z meduzą wykonuje model parzydełkowca 5. Płazińce zwierzęta, które mają nitkowate ciało miejsce płazińców ilustracji tasiemca na ilustracji elementy budowy tasiemca drogi inwazji tasiemca do organizmu na schemacie cyklu rozwojowego tasiemca żywiciela pośredniego omawia przystosowanie tasiemca do pasożytniczego trybu życia znaczenie płazińców omawia rolę żywiciela pośredniego i ostatecznego w cyklu rozwojowym tasiemca życiowe płazińców zapobiegania zarażeniu się tasiemcem analizuje możliwości zakażenia się chorobami wywoływanymi przez płazińce płazińców w przyrodzie i dla
II. Od do pierścienic 6. Nicienie zwierzęta, które mają nitkowate ciało środowisko życia nicieni ilustracji wśród innych zwierząt cechy nicieni omawia budowę zewnętrzną nicieni choroby wywołane przez drogi inwazji nicieni do organizmu wyjaśnia, na czym polega choroba brudnych rąk objawy chorób wywołanych przez omawia znaczenie profilaktyki analizuje możliwości zakażenia się chorobami wywoływanymi przez przygotowuje prezentację multimedialną na temat chorób wywoływanych przez znaczenie nicieni w 7. Pierścienice zwierzęta zbudowane z segmentów pierścienice wśród innych zwierząt środowisko życia pierścienic cechy pierścienic wyjaśnia znaczenie szczecinek omawia środowisko i tryb życia nereidy oraz pijawki na żywym okazie dżdżownicy lub na ilustracji wskazuje siodełko i wyjaśnia jego rolę pijawki do pasożytniczego trybu życia życiowe pierścienic zakłada hodowlę dżdżownic, wskazując, jak zwierzęta te przyczyniają się do poprawy struktury gleby pierścienic w 8. Cechy stawonogi wśród innych zwierząt skorupiaki, owady i pajęczaki jako zwierzęta należące do główne części ciała poszczególnych grup miejsca rozróżnia wśród skorupiaki, owady i pajęczaki wykazuje różnorodność miejsc przedstawia kryteria podziału na skorupiaki, owady i pajęczaki opisuje funkcje odnóży oskórek życiowe omawia cechy umożliwiające rozpoznanie skorupiaków, owadów i cechy adaptacyjne wskazanej grupy oko złożone przedstawia różnorodność budowy ciała oraz ich trybu życia, wykazując jednocześnie ich cechy wspólne analizuje cechy adaptacyjne, umożliwiające im opanowanie różnych środowisk 9. Skorupiaki główne cztery nazywa poszczególne
stawonogi, które mają twardy pancerz części ciała skorupiaków środowiska skorupiaków skorupiaki wśród innych grupy skorupiaków części ciała u raka stawowego między budową skorupiaków a znaczenie skorupiaków w 10. Owady stawonogi zdolne do lotu elementy owadów wylicza środowiska życia owadów owady wśród innych cechy budowy wybranych gatunków owadów na wybranych przykładach omawia znaczenie owadów dla na kilku przykładach omawia różnice w budowie owadów oraz ich do życia w różnych środowiskach na wybranych przykładach omawia znaczenie owadów dla budową odnóży owadów a na wybranych przykładach omawia znaczenie owadów w analizuje budowę narządów gębowych owadów i wykazuje jej związek z pobieranym pokarmem III. Stawonogi i mięczaki 11. Pajęczaki stawonogi, które mają cztery pary odnóży środowiska pajęczaki wśród innych cechy budowy zewnętrznej omawia sposób odżywiania się cech przyporządkowuje konkretne okazy do odpowiednich gatunków obserwacji żywych okazów lub filmu edukacyjnego omawia czynności życiowe odżywiania się na przykładzie wybranych przedstawicieli odnóża w analizuje elementy i wykazuje ich do środowiska życia 12. Mięczaki zwierzęta, które mają muszlę miejsca mięczaków na ilustracji elementy budowy ślimaka omawia budowę zewnętrzną mięczaków na ilustracjach elementy budowy mięczaków obserwacji żywych okazów lub filmu edukacyjnego omawia czynności życiowe mięczaków wykazuje różnice w budowie ślimaków, małży i głowonogów mięczaków w ilustracji gatunki ślimaków konstruuje tabelę, w której porównuje trzy grupy mięczaków
13. Ryby kręgowce środowisk wodnych wodę jako środowisko życia ryb ryby wśród innych zwierząt kręgowych ilustracji omawia budowę zewnętrzną ryb nazywa i wskazuje położenie płetw opisuje proces wymiany gazowej u ryb obserwacji żywych okazów lub filmu edukacyjnego omawia czynności życiowe ryb przyporządkowuje wskazany organizm do ryb na podstawie znajomości ich cech charakterystycznych wyjaśnia, na czym polega zmiennocieplność ryb omawia sposób rozmnażania ryb, wyjaśniając, czym jest tarło omawia ryb w budowie zewnętrznej i czynnościach życiowych do życia w wodzie IV. Kręgowce zmiennocieplne 14. Przegląd i znaczenie ryb 15. Płazy kręgowce środowisk wodnolądowych określa kształty ciała ryb w zależności od różnych miejsc ich środowisko życia płazów części ciała płazów zdobywania pokarmu przez ryby ławica i plankton ilustracji omawia budowę zewnętrzną płaza stadia rozwojowe żaby kilkoma przykładami ilustruje strategie zdobywania pokarmu przez ryby płazów do życia w wodzie i na lądzie omawia wybrane czynności życiowe płazów ryb w omawia cykl rozwojowy żaby i wykazuje jego związek z życiem w wodzie i na lądzie przedstawicieli płazów wśród innych zwierząt, wskazując na ich cechy budową ryb a miejscem ich wyjaśnia, w jaki sposób przebiega wymiana gazowa u płazów, wykazując związek z ich życiem w dwóch środowiskach trybem życia płazów a ich zmiennocieplnością 16. Przegląd i znaczenie płazów ilustracji płazy ogoniaste, beznogie i bezogonowe płazów żyjących w Polsce główne zagrożenia dla płazów ilustracji płazy ogoniaste, bezogonowe i beznogie omawia główne zagrożenia dla płazów płazy ogoniaste, bezogonowe i beznogie sposoby ochrony płazów płazów w przyrodzie i dla wykonuje portfolio lub prezentację multimedialną na temat płazów żyjących w Polsce 17. Gady kręgowce, które środowiska życia wyjaśnia związek opisuje rozmnażanie i rozwój analizuje pokrycie ciała w
opanowały ląd omawia budowę zewnętrzną występowaniem a ich zmiennocieplnością gady wśród innych zwierząt do życia na lądzie omawia tryb życia analizuje przebieg wymiany gazowej u kontekście ochrony przed utratą wody między sposobem rozmnażania a 18. Przegląd i znaczenie ilustracji jaszczurki, krokodyle, węże i żółwie określa środowiska życia podaje przyczyny zmniejszania się populacji zdobywania pokarmu przez gady sposoby ochrony gady występujące w Polsce wyjaśnia przyczyny wymierania i podaje sposoby zapobiegania zmniejszaniu się ich populacji w przyrodzie i dla wykonuje portfolio lub prezentację multimedialną na temat żyjących w Polsce 19. Ptaki kręgowce zdolne do lotu różnorodne siedliska na żywym okazie lub na ilustracji wskazuje cechy budowy rodzaje piór elementy budowy jaja ptaki jako zwierzęta stałocieplne ptaki wśród innych zwierząt, wskazując ich cechy omawia do lotu omawia budowę piór wyjaśnia proces rozmnażania i rozwój analizuje budowę piór w związku z pełnioną przez nie funkcją wymianą gazową a umiejętnością latania wyjaśnia proces rozmnażania i rozwoju przebiegiem wymiany gazowej a przystosowaniem do lotu na ilustracji lub podczas obserwacji w terenie rozpoznaje gatunki zamieszkujących najbliższą okolicę V. Kręgowce stałocieplne 20. Przegląd i znaczenie żyjących w różnych środowiskach pozytywne znaczenie w przyrodzie w przyrodzie i dla zagrożenia dla wielkością i kształtem dziobów a rodzajem spożywanego przez nie pokarmu ochrony między stałocieplnością a środowiskiem i trybem ich życia korzysta z klucza do oznaczania popularnych gatunków 21. Ssaki kręgowce, które środowiska wykazuje zróżnicowanie siedlisk na ilustracji lub na żywym obiekcie opisuje analizuje związek zachodzący między
karmią młode mlekiem ilustracji omawia budowę zewnętrzną zajmowanych przez ssaki określa ssaki jako zwierzęta stałocieplne wytwory skóry wskazuje cechy i wspólne dla wyjaśnia, że budowa skóry ma związek z utrzymywaniem przez nie stałocieplności omawia proces rozmnażania i rozwój do różnych środowisk życia opiekę nad potomstwem u identyfikuje wytwory skóry wymianą gazową a zróżnicowanymi środowiskami ich i ich życiową aktywnością analizuje funkcje skóry w aspekcie różnorodności siedlisk zajmowanych przez ssaki 22. Przegląd i znaczenie do zróżnicowanych środowisk ich wykazuje zależność między budową morfologiczną a zajmowanym przez nie siedliskiem nazywa wskazane zęby zęby i wyjaśnia ich funkcje wyjaśnia znaczenie dla przyrody dla zagrożenia dla analizuje zagrożenia i wskazuje sposoby ich ochrony wykazuje przynależność do