Sztuczny staw biodrowy Informacje dla pacjentów
nformacje dla pacjentów Sztuczny staw kolanowy Staw biodrowy i jego zadania 4 Choroby stawu biodrowego 6 Co to jest sztuczny staw biodrowy? 8 Mocowanie endoprotezy stawu biodrowego 10 Jak przebiega operacja? 12 Czego należy przestrzegać po operacji? 14 Co jest dla pacjenta najlepsze? 16 Czego należy konsekwentnie unikać? 18
Droga Pacjentko, drogi Pacjencie, z bólem i z pewnością z odrobiną niepokoju, ale też z nadzieją na życie z mniejszym bólem i większą jakość życia, przyszliście dzisiaj do naszej kliniki. Wiele życzeń szybkiego powrotu do zdrowia od najbliższych i przyjaciół towarzyszy Wam w tym dniu. Zaopiekujemy się Wami przez kolejne dni i dołożymy wszelkich starań, abyście czuli się u nas dobrze, aby tym samym utwierdzić Was w przekonaniu, że zostaniecie wyleczeni. Naszym celem jest, abyście jak najszybciej opuścili naszą klinikę w pełni zdrowia. Wasi Lekarze 3
nformacje dla pacjentów Sztuczny staw kolanowy Staw biodrowy i jego zadania Staw biodrowy określany jest również jako staw kulisty panewkowy i jest on połączeniem tułowia z nogami. Staw biodrowy zbudowany jest z panewki biodrowej mieszczącej się w kości miedniczej oraz główki stawowej wieńczącej kość udową. Zarówno główka jak i panewka pokryte są warstwą chrząstki, gdy są zdrowe. Sam staw otoczony jest torebką stawową. W jamie stawowej (pomiędzy główką stawową a panewką) znajduje się maź stawowa, która umożliwia poruszanie się główki w panewce bez tarcia podczas wykonywania każdego ruchu. 4
Kręgosłup Miednica Kość krzyżowa Panewka biodrowa Głowa kości udowej Szyjka kości udowej Kość udowa 5
nformacje dla pacjentów Sztuczny staw kolanowy Choroby stawu biodrowego Silne zmiany chorobowe mogą doprowadzić do tego, że istnieje konieczność wszczepienia sztucznego stawu biodrowego. Najbardziej znaną i również najczęstszą przyczyną, która prowadzi do zachorowania, jest artroza (zwyrodnieniowa zmiana stawu). Różnorodne wrodzone i nabyte schorzenia oraz skutki skaleczeń mogą również doprowadzić do przedwczesnego unieruchomienia stawu. Częstą przyczyną jest artroza (zwyrodnieniowa zmiana stawu) W przypadku zdrowego stawu biodrowego warstwa chrzęstna jest gładka. Ze względu na chorobowe unieruchomienie dochodzi do utworzenia się fałd (stopni), które uniemożliwiają gładki kontakt pomiędzy elementami stawu biodrowego. Dochodzi do zdeformowania zarówno główki jak i panewki, warstwy chrzęstne na główce i panewce ścierają się coraz bardziej. Prowadzi to do bólu podczas obciążenia, już nawet podczas krótkich spacerów, a w końcu doprowadzi do całkowitego unieruchomienia. W przypadku gdy wszelkie nieoperacyjne metody leczenia nie pomagają w zwalczeniu bólu i przywróceniu ruchomości, to jedynym sposobem wyleczenia jest wszczepienie sztucznego stawu biodrowego, aby przywrócić jakość życia, do której jest się przyzwyczajonym. Zdrowy prawy staw biodrowy 6
Artroza stawu biodrowego Artroza przy dysplazji stawu biodrowego Złamanie szyjki kości udowej 7
nformacje dla pacjentów Sztuczny staw kolanowy Co to jest sztuczny staw biodrowy? Pomysł wymiany, dość prostego w swojej budowie stawu biodrowego, powstał w roku 1890. W międzyczasie przeprowadza się na całym świecie około 1,2 milionów implantacji sztucznego stawu biodrowego, w Niemczech liczba ta sięga 180.000. Rocznie wykonuje się 1,2 miliony implantacji na całym świecie. W Niemczech 180.000. Sztuczny staw biodrowy rozróżnia się na dwa sposoby endoprotezy częściowe lub całkowite. W przypadku endoprotez częściowych dochodzi tylko do wymiany główki stawowej i szyjki kości udowej. Naturalna panewka pozostaje na swoim miejscu. W przypadku endoprotez całkowitych dochodzi do wymiany szyjki kości udowej, główki stawowej oraz panewki przez endoprotezę całkowitą, co jest częstszym przypadkiem. 8
Zastępcza główka stawowa Endoproteza Schemat endoprotezy częściowej Zastępcza panewka Zastępcza główka stawowa Endoproteza Schemat endoprotezy całkowitej 9
nformacje dla pacjentów Sztuczny staw kolanowy Mocowanie endoprotezy stawu biodrowego Kolejny podział endoprotez stawu biodrowego powstaje z uwagi na metody ich mocowania. Rozróżnia się pomiędzy mocowaniem cementowanym lub bezcementowym implantu stawu biodrowego. W przypadku cementowanych endoprotez dochodzi do zacementowania szyjki endoprotezy i panewki. W wersji bezcementowej umocowanie odbywa się przez wrośnięcie kości w poszczególne części endoprotezy. Lekarz poinformuje Was o metodach i rodzaju przeznaczonego do zastosowania sztucznego stawu biodrowego, dostosowanego indywidualnie do przypadku. 10
Kość udowa Schemat endoprotezy całkowitej bezcementowej Cement kostny Schemat endoprotezy całkowitej zacementowanej 11
nformacje dla pacjentów Sztuczny staw kolanowy Jak przebiega operacja? Operacja wszczepienia implantu stawu biodrowego przeprowadzana jest zupełnie bezboleśnie dla pacjenta w narkozie ogólnej lub przy znieczuleniu podpajęczynówkowym. Anestezjolog ustali i wyjaśni odpowiednią dla Was metodę. Operacja trwa przeciętnie w zależności od przypadku od 45 do 120 minut. Po nacięciu odsuwa się na bok mięśnie, aby umożliwić dostęp do stawu biodrowego. Szyjka kości udowej zostaje przedzielona i zwyrodniała, zniszczona główka usunięta. W momencie przygotowania wszczepu sztucznego stawu biodrowego konieczne jest wyfrezowanie panewki. Po tym zakłada się protezę panewkę. 12 1.Usuwanie zwyrodniałej główki 2. Założenie sztucznej panewki 3.Wprowadzenie trzpienia endoprotezy do kości udowej
Następnie opracowuje się jamę szpikową w sposób umożliwiający dokładne zamocowanie trzpienia protezy przy pomocy cementu lub bez niego. Główkę protezy umieszcza się na trzpieniu. Obie części protezy są następnie łączone ze sobą w celu zbudowania stawu, tj. trzpień z zamocowaną do niego główką łączony jest z panewką. Mięśnie zostają zszyte a rana zamknięta. W stawie umieszczane są dreny odprowadzające krew mogącą gromadzić się nad stawem biodrowym. Zwykle po dwóch dniach po operacji dreny są usuwane. 4.Główka endoprotezy łączona jest z trzpieniem 5. i 6. Części kości udowej endoprotezy zostają umiejscowione w protezie panewki biodra 13
nformacje dla pacjentów Sztuczny staw kolanowy Czego należy przestrzegać po operacji? Sukces operacji i wytrzymałość stawu biodrowego zależne są w zdecydowanej mierze od leczenia pooperacyjnego oraz od zachowania się po zabiegu. W szpitalu uczycie się z pomocą fizjoterapeuty na nowo używać staw biodrowy, tak aby po wypisaniu ze szpitala móc samodzielnie załatwić codzienne sprawunki, np. mycie się i ubieranie. Dzięki operacji stawu biodrowego można znów cieszyć się życiem bez bólu i z większą dawką ruchu. Nie należy jednak zapomnieć o regularnych wizytach u swojego lekarza w kolejnych latach. Pozwoli to na wczesne rozpoznanie możliwych komplikacji, mimo tego, że się nie uskarżacie. Badania pooperacyjne powinny być wpisywane w paszport endoprotezy, który otrzymujesz wraz z niniejszą informacją dla pacjenta. 14 Poniżej opisaliśmy kilka najważniejszych reguł zachowania się, które przyczynią się do sukcesu operacji. Hip joint endoprothesis Knee joint endoprothesis General recommendations: left right Because the endoprothesis (artificial joints) are partly made of metal, they are affected by metal detectors. Thus, please have your Endoprothesis Passport with you on each plane trip, to be able to show it during the security check at the airport, if necessary. In case of any problems please contact the clinic, where your operation took place. - To ensure good effects of the operation, regular additional examinations are necessary. Please keep to the dates of additional examinations at your orthopaedist. cementless - Additional examinations of operated joints are a crucial element of the successful operation. Please keep to due dates. This certification displays that the owner has an implant, which partly may includes metal components. Name, Surname Adres Address Zipcode, City Telefon Phone Date of birth Number of patient card Badanie k Check-u Please ke AESCULAP Produkt Hospital, City Signature of surgeon Hospital stamp ISO 5832 Fe Sta C Si P S Co Cr
ontrolne ep to the check-up term. Term Data / Data Signature of surgeon ISODUR C ISODUR F EXIA SEARCH Evolution SEARCH Evolution - - D-48685 Vreden ISO 5832-XII ISO 5832-III ISO 5832-II ISO 5834-II ISO 6474 l TiAl6V4 Ti Al 2 O 3 ISO 5832-IV -I Clinic Stamp + + + + - - + + + - - - + + + - - - + - - - - - + - - - - - - + + - - - + + + - - - + + + - - - + + + - - - - - - + - - - - - + + - + - - - - - + + + - - - - + + - + + - - - + - - + - - - - + - - + - + + - + - - Term Data / Data Signature of surgeon Clinic Stamp Term Data / Data Signature of surgeon Clinic Stamp Implantatepass Paszport endoprotezy Arthoplasty-Passport Passeport d Arthroplastie Arthroplasty-Passport Passport d Arthroplastie Prospekt Nr. L85501
nformacje dla pacjentów Sztuczny staw kolanowy Co jest dla pacjenta najlepsze? Regularne pływanie Regularne spacery na drogach o dobrej nawierzchni Rodzaje sportów o płynnych ruchach, np. taniec, biegi dalekobieżne na nartach, golf, lekka gimnastyka, itp. Noszenie obuwia sznurowanego z miękką i elastyczną podeszwą Prawidłowe nakładanie obuwia Leżenie na plecach, w przypadku położenia na boku tylko z poduszką pomiędzy nogami (w pierwszych 12 tygodniach po operacji) Decydującym o sukcesie operacji jest: Kontrole po operacji i prawidłowe zachowywanie się. 16
Gimnastyka i ruch Dzięki łatwym fizjoterapeutycznym ćwiczeniom uczysz się już w szpitalu korzystania na nowo ze swojego stawu. Takie ćwiczenia powinny być dla Państwa nawet po opuszczeniu szpitala normalną czynnością, pływanie czy spacerowanie na drogach o dobrej nawierzchni można nawet wybrać się na wycieczkę rowerową (po płaskiej powierzchni).
nformacje dla pacjentów Sztuczny staw kolanowy Czego należy konsekwentnie unikać? W pierwszych 12 tygodniach po operacji należy unikać ekstremalnych obciążeń biodra: Rodzaje sportu o szybkich wybijających i ciężko obciążających ruchach na staw biodrowy (np. tenis, bieg alpinistyczny, jogging, skoki, jazda rowerem na trenerze domowym pod górkę itp.) Ciężkie prace fizyczne Podnoszenie ciężkich przedmiotów Praca w często nieprzychylnych pozycjach oraz w wilgoci i na mokrym Przytycie, ponieważ może to doprowadzić do zbyt wczesnego poluzowania się endoprotezy Siedzenie na niskich krzesłach lub w zbyt głębokich fotelach, ponieważ w takich przypadkach dochodzi do zbytniego zginania stawu. Siedzenie w pozycji noga na nogę. Kucanie W przypadku jakichkolwiek pytań prosimy o skontaktowanie się ze swoim lekarzem, który chętnie pomoże w każdej sytuacji. 18
Nie obciążać ekstremalnie Unikać na przykład podnoszenia ciężarów. Należy się również przyzwyczaić do prawidłowego schylania: Zgodnie z rysunkiem dochodzi do silnego obciążenia endoprotezy, co może doprowadzić do komplikacji. Nawet siedzenia trzeba się nauczyć (na nowo). Nigdy nie siadamy z założonymi na siebie nogami. 19
Vital Fit sp. z o.o. ul. Koło Strzelnicy 3 30-219 Kraków tel. 012 425 38 51 fax 012 425 38 52 www.ortopedicum.pl