ZMIANY W PRAWIE OŚWIATOWYM

ZMIANY W PRAWIE OŚWIATOWYM

W dniu 18 lipca 2013 r. została opublikowana: ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw. (Dz. U. z dnia 18 lipca 2013 r., poz. 827) Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 września 2013r. niektóre przepisy będą obowiązywać od: 1 stycznia 2014r.; 1 września 2014r.; 1 stycznia 2015r.; 1 września 2015r.; 1 września 2016r.; 1 września 2017r.; 2

Ustawa wprowadza szereg istotnych zmian w ustawie o systemie oświaty, głównie w odniesieniu do wychowania przedszkolnego: 1. Od 1 września 2013 r. opłaty za korzystanie z przedszkoli publicznych (samorządowych i prywatnych) nie mogą przekroczyć kwoty 1 zł za godzinę zajęć. W kolejnych latach kwota ta będzie podlegała waloryzacji. Gminy nie będą mogły pobierać dodatkowych opłat za zajęcia realizowane w czasie przekraczającym 5 godzinną podstawę - art.14 ust.5a ustawy o systemie oświaty (art.1 pkt 4h ustawy zmieniającej). 2. Począwszy od września 2013 r. dyrektorzy publicznych przedszkoli i szkół podstawowych będą zobowiązani stosować nowe opłaty za przedszkola (i zwolnienia, jeżeli rada je wprowadzi) - art.14 ust.5 ustawy o systemie oświaty (art.1 pkt 4g ustawy zmieniającej). 3

3. Na dofinansowanie zadań w zakresie wychowania przedszkolnego gmina otrzyma dotację celową z budżetu państwa. Kwota roczna w 2013r. wyniesie 414 zł w przeliczeniu na 1 dziecko objęte wychowaniem przedszkolnym art.14d ust.1-3 ustawy o systemie oświaty po zmianach, art. 1 pkt 7 i art. 11 ust.1 ustawy zmieniającej, który określa kwoty dotacji w latach 2013-2021. 4. Ustawa nakłada na gminy obowiązek zapewnienia od dnia 1 września 2015r. każdemu dziecku czteroletniemu, a od dnia 1 września 2017r. także każdemu dziecku trzyletniemu, miejsca realizacji wychowania przedszkolnego. Oznacza to, że rodzice, którzy będą chcieli, aby ich dziecko uczęszczało do przedszkola odpowiednio w wieku 3 lub 4 lat, będą mieli gwarancję, że takie miejsce zostanie dla niego zapewnione. Nie oznacza to jednak obowiązku edukacji przedszkolnej dla dzieci w tym wieku. Decyzję czy takie dziecko rozpocznie edukację przedszkolną, będą podejmowali rodzice - art. 7 ustawy zmieniającej. 4

5. Od 1 września 2014 r. organ prowadzący może połączyć w zespół prowadzoną przez siebie szkołę podstawową z prowadzonymi przez siebie przedszkolami mającymi siedzibę na obszarze objętym obwodem tej szkoły. Organ prowadzący może połączyć w zespół prowadzone przez siebie przedszkola mające siedzibę na obszarze objętym obwodem jednej szkoły podstawowejart.62 ust.1d (SP+P), art.62 ust.1e (P+P) ustawy o systemie oświaty po zmianach (art.1,pkt 14 ustawy zmieniającej). 6. Rozszerza się uprawnienia gmin w zakresie dowożenia uczniów do szkół i przedszkoli. Gminy będą mogły organizować dowóz do publicznego przedszkola, publicznej innej formy wychowania przedszkolnego, niepublicznego przedszkola również w sytuacji, gdy odległość, jaką musi pokonać dziecko z domu do przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego lub szkoły jest mniejsza niż określona w ustawie (3km) art. 14 ust.4a ustawy o systemie oświaty po zmianach, art. 10 ustawy zmieniającej. 5

7. Gminy będą zobowiązane do przekształcenia oddziałów przedszkolnych przy szkołach podstawowych w przedszkola, działające w zespole ze szkołą w okresie od 1 września 2014 r. do 31 sierpnia 2016 r. Przekształcenie nastąpi z mocy prawa z dniem 1 września 2016 roku, dyrektorami zespołów będą dyrektorzy szkół podstawowych do końca okresu, na jaki powierzono im stanowisko dyrektora szkoły podstawowej - art. 5 ust. 1 ustawy zmieniającej. 8. Od 1 września 2014 r. wprowadzony zostanie obowiązek zwrotu kosztów utrzymania ucznia w przedszkolach i innych formach wychowania przedszkolnego, przez gminy właściwe według miejsca zamieszkania ucznia - art. 79a ustawy o systemie oświaty po zmianach (art. 1, pkt 16 ustawy zmieniającej). 6

9. Wprowadzenie możliwości dotowania niepublicznych przedszkoli w wysokości 100% wydatków ponoszonych na jedno dziecko w przedszkolach publicznych od 1 września 2015 r., a za zgodą rady gminy od 1 września 2014 r. art.13 ust.2 i 3 ustawy zmieniającej. 10.Przedszkola niepubliczne, o których mowa w punkcie 9, będą musiały być wyłaniane w otwartym konkursie ofert, którego reguły ma obowiązek ustalić rada gminy konkursy można przeprowadzić już po 1 września 2013 r. art.13 ust, 1 ustawy zmieniającej. 7

W dniu 8 stycznia 2013 r. został opublikowany Wyrok Trybunału Konstytucyjnego (Dz. U. z 18 stycznia 2013 r., poz. 87) Zasady rekrutacji do szkół i przedszkoli publicznych niezgodne z Konstytucją RP - 8 stycznia 2013 r. Trybunał Konstytucyjny po rozpoznaniu wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczącego braku ustawowych regulacji przeprowadzania rekrutacji do przedszkoli i szkół publicznych orzekł, że art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty jest niezgodny z art. 92 ust. 1 Konstytucji RP i traci moc obowiązującą z upływem dwunastu miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw, tj. z dniem 17 stycznia 2014r. 8

Minister Edukacji Narodowej skierowała 28 sierpnia br. do konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych projekt nowelizacji ustawy o systemie oświaty w zakresie rekrutacji. Proponowane zmiany przepisów są podyktowane wykonaniem ww. wyroku Trybunału Konstytucyjnego : Związki zawodowe nie zgadzają się m.in. na rozszerzenie możliwości zatrudniania w szkołach podstawowych, przedszkolach i innych formach wychowania przedszkolnego osób niebędących nauczycielami, na zasadach określonych w Kodeksie pracy. Skutkiem umożliwienia zatrudniania osób bez kwalifikacji pedagogicznych będzie obniżenie jakości kształcenia i wychowania, a także zwiększenie skali bezrobocia wśród nauczycieli. 9

Nastąpi określenie na poziomie ustawowym: kryteriów rekrutacji, w tym wskazanie grup kandydatów o szczególnym statusie uprzywilejowania oraz hierarchii poszczególnych kryteriów, zasad przeprowadzania rekrutacji (w drodze decyzji administracyjnej dyrektora), procedury przeprowadzania rekrutacji, w tym procedury odwoławczej w przypadku odmowy przyjęcia kandydata oraz zasad ujawniania i przetwarzania danych osobowych uczestników procesu rekrutacji. Ustawa doprecyzowuje także inne obszary, m.in. obrotu podręcznikami, zatrudniania specjalistów w przedszkolu, doprecyzowanie zasad funkcjonowania świetlicy w szkole, obowiązku gminy do zwrotu kosztów przejazdu środkami komunikacji publicznej opiekuna dziecka do czasu ukończenia przez niego siódmego roku życia w sytuacji, gdy droga dziecka z domu do szkoły przekroczy odległość 3 km. 10

W dniu 31 grudnia 2013 r. została opublikowana: ustawa z dnia 23 listopada 2012 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z podwyższeniem wieku emerytalnego. (Dz. U. z 31 grudnia 2012 r., poz. 1544) Ustawa weszła w życie 1 stycznia 2013 r. Powyższa ustawa wprowadziła zmiany m.in. w ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela. W art. 23 ust. 1 i 2 Karty Nauczyciela uchylony został pkt 4 określający, że stosunek pracy z nauczycielem zatrudnionym na podstawie mianowania ulega rozwiązaniu z końcem roku szkolnego, w którym nauczyciel ukończył 65 lat życia, po uprzednim 3 miesięcznym wypowiedzeniu. 11

ROZPORZĄDZENIA MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ 12

W dniu 14 maja 2013 r. zostało opublikowane: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 maja 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego. (Dz. U. z dnia 14 maja 2013 r. poz. 560) Rozporządzenie weszło w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów 1 pkt 1 lit. a, pkt 2, 6, 13, 14 oraz 16, które weszły w życie z dniem 1 września 2013 r. Ewaluację wewnętrzną przeprowadza się w odniesieniu do zagadnień uznanych w szkole lub placówce za istotne w jej działalności, a nie w odniesieniu do wszystkich lub wybranych wymagań określonych rozporządzeniem. Plan nadzoru pedagogicznego, powinien być opracowywany z uwzględnieniem wniosków z nadzoru pedagogicznego sprawowanego w szkole lub placówce w poprzednim roku szkolnym. 13

W dniu 7 maja 2013 r. zostało opublikowane: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. (Dz. U. z dnia 7 maja 2013 r. poz. 532) Rozporządzenie weszło w życie z dniem 8 maja 2013 r. W nowym rozporządzeniu zrezygnowano z obligatoryjnego tworzenia zespołu dla każdego ucznia wymagającego pomocy, do którego zadań należało planowanie i koordynowanie udzielanej uczniowi pomocy. Zadania te będzie wykonywał wychowawca klasy w szkole, dyrektor przedszkola lub placówki. Obligatoryjny wymóg współpracy zespołu nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i specjalistów pracujących z uczniem przewiduje się w sytuacji gdy uczeń posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. Ustalone formy i okres udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane, tak jak dotychczas, będą uwzględniane w indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym (IPET). 14

W dniu 7 maja 2013 r. zostało opublikowane: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim. (Dz. U. z dnia 7 maja 2013 r. poz. 529) Rozporządzenie weszło w życie z dniem 8 maja 2013 r. W rozporządzeniu sprecyzowano, że godzina zajęć rewalidacyjno- wychowawczych trwa 60 minut. Został określony minimalny wymiar zajęć. 20 godzin tygodniowo, nie więcej niż 6 godzin dziennie - w przypadku zajęć zespołowych, 10 godzin tygodniowo, nie więcej niż 4 godziny dziennie - w przypadku zajęć indywidualnych. Zmiana umożliwi dyrektorom dostosowanie wymiaru tych godzin do indywidualnych potrzeb rozwojowych oraz możliwości psychofizycznych uczestników tych zajęć poprzez możliwość realizacji dziennych zajęć w wymiarze wyższym, przy zachowaniu minimalnego wymiaru tygodniowo. Dzienny czas trwania zajęć, ustala dyrektor, we współpracy z rodzicami (prawnymi opiekunami, uwzględniając) indywidualne potrzeby i możliwości psychofizyczne uczestnika zajęć. 15

W dniu 30 kwietnia 2013 r. zostało opublikowane: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 kwietnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. z dnia 30 kwietnia 2013 r. poz. 532) Rozporządzenie weszło w życie z dniem 1 maja 2013, 1 września 2013, część - 1 września 2014r. Zmiany są związane z wdrażaniem na kolejnych etapach edukacyjnych nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego. W 2015r. po raz pierwszy sprawdzian i egzamin maturalny zostaną przeprowadzone w oparciu o wymagania określone w nowej podstawie programowej kształcenia ogólnego i na zmienionych zasadach. Zgodnie z 19 - uczeń lub jego rodzice (prawni opiekunowie) mogą zgłosić zastrzeżenia do dyrektora szkoły, jeżeli uznają, iż roczna (semestralna) ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych lub roczna ocena klasyfikacyjna zachowania została ustalona niezgodnie z przepisami prawa dotyczącymi trybu ustalania tej oceny. Zastrzeżenia mogą być zgłaszane od dnia ustalenia tej oceny, nie później jednak niż w ciągu 7 dni od dnia zakończenia zajęć dydaktyczno- wychowawczych- poprzednio w terminie 7 dni od dnia zakończenia zajęć dydaktyczno- wychowawczych. 16

W dniu 26 marca 2013 r. zostało opublikowane: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 marca 2013 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli. (Dz. U. z dnia 26 marca 2013 r. poz. 393) Rozporządzenie weszło w życie z dniem 27 marca 2013r. Rozporządzenie wprowadza zmiany do systemu awansu zawodowego nauczycieli, polegające na wykreśleniu z tych przepisów nauczycieli zatrudnionych w publicznych placówkach opiekuńczo-wychowawczych i ośrodkach adopcyjno-opiekuńczych. Pozostałe regulacje zawarte w treści przedmiotowego rozporządzenia są tożsame z przepisami rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 1 grudnia 2004r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli. 17

W dniu 13 lutego 2013 r. zostało opublikowane: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych. (Dz. U. z dnia 13 lutego 2013 r. poz. 199) Rozporządzenie weszło w życie z dniem 16 marca 2013r. nie ulegają większej zmianie formy, w jakich poradnie realizują swoje zadania, nowe rozporządzenie porządkuje zadania poradni psychologicznopedagogicznych, a w szczególności zadania dotyczące wsparcia przedszkola, szkoły i placówki we właściwej organizacji kształcenia uczniów niepełnosprawnych, 18

w rozporządzeniu doprecyzowano, że do zadań poradni należy współpraca w określeniu niezbędnych warunków do nauki, sprzętu oraz środków dydaktycznych dla uczniów niepełnosprawnych; o taką pomoc może wystąpić zarówno dyrektor, jak i rodzice ucznia, rozporządzenie wprowadza wymóg organizowania oraz prowadzenia sieci współpracy i samokształcenia dla nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i specjalistów, zatrudnionych w szkołach i placówkach; sieć ma służyć wymianie doświadczeń oraz analizie, dobrych praktyk i tworzeniu innowacyjnych rozwiązań, obowiązki związane z prowadzeniem sieci współpracy zostaną nałożone na poradnie 1 stycznia 2016 r.; do tego czasu poradnie mogą fakultatywnie podejmować działania związane z organizacją sieci. 19

W dniu 31 grudnia 2012 r. zostało opublikowane: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 grudnia 2012 r. w sprawie kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczyciela, trybu postępowania odwoławczego oraz składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego. (Dz. U. dnia 31 grudnia 2012 r. poz. 1538) Rozporządzenie weszło w życie z dniem 1 stycznia 2013 r. Zmiany w rozporządzeniu polegają na wykreśleniu w przepisach rozporządzenia nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w publicznych placówkach opiekuńczo wychowawczych oraz ośrodkach adopcyjno opiekuńczych. 20

W dniu 30 października 2012 r. zostało opublikowane: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 października 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli. (Dz. U. z dnia 30 października 2012 r., poz.1196) Rozporządzenie weszło w życie z dniem 31 października 2012 r. za wyjątkiem 1 pkt 5, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2016r. Istotne zmiany wprowadzone do rozporządzenia zmieniającego mają na celu dostosowanie obecnego systemu doskonalenia nauczycieli do potrzeb szkół i placówek tak, aby stał się on elementem systemu wspomagania rozwoju szkół. 21

Z ustawy z dnia 30 sierpnia 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw /która trafiła do podpisu prezydenta/ wynika, że od września 2014 roku nie wszystkie sześciolatki obowiązkowo pójdą do pierwszej klasy. Zgodnie z uchwalonymi przepisami rocznik dzieci urodzonych w 2008 r. zostanie podzielony na dwie części. Od września 2014 r. obowiązek szkolny ma objąć wszystkie dzieci 7-letnie (rocznik 2007) oraz 6-letnie, urodzone w okresie 1 stycznia 30 czerwca 2008 r. Z kolei dzieci urodzone od 1 lipca do 31 grudnia 2008 r. też mogą trafić do pierwszej klasy, ale gdy się na to zdecydują ich opiekunowie. W latach szkolnych 2014/2015 i 2015/2016 podział uczniów klasy I publicznej szkoły podstawowej na oddziały będzie dokonywany według roku i miesiąca urodzenia, poczynając od uczniów najmłodszych. Zgodnie z nowymi rozwiązaniami klasy w szkołach mają liczyć nie więcej niż 25 osób. 22

Dziękuję za uwagę. Opracowanie: starszy wizytator Czesława Popielarczyk 23