3 (57) / 2015 KATOWICE AIRPORT MAGAZINE EGZEMPLARZ BEZPŁATNY FREE COPY 12 Z wizytą u szejków Visiting the Sheikhs 16 Dwa oblicza Holandii w 48 godzin Two faces of Holland in 48 hours 30 Montaż atrakcji Montage of Attractions 40 Kolej w miniaturze Railway in miniature
BERGEN OSLO SZTOKHOLM STAVANGER BELFAST GLASGOW MALMÖ DUBLIN BIRMINGHAM BRISTOL DONCASTER SHEFFIELD EINDHOVEN DÜSSELDORF LONDYN DORTMUND MAASTRICHT KOLONIA BONN FRANKFURT FRANKFURT HAHN WARSZAWA KIJÓW PARYŻ MEDIOLAN MADERA LANZAROTE TENERYFA GRAN CANARIA FARO AGADIR FUERTEVENTURA MALAGA BOLONIA WARNA BARCELONA GIRONA DUBROWNIK PODGORICA BURGAS RZYM NEAPOL BARCELONA OLBIA TIRANA SALONIKI THASSOS SARANDA IBIZA LIMNOS MAJORKA KALABRIA KORFU SKIATHOS LAMEZIA TERME KEFALONIA ARAXOS IZMIR KATANIA ATENY BODRUM ALICANTE ZAKYNTHOS SAMOS ANTALYA ENFIDHA KALAMATA KOS ALMERIA DALAMAN ERCAN MONASTIR CHANIA RODOS HERAKLION PAFOS LARNAKA DJERBA MARSA MATRUH HURGHADA MARSA ALAM TEL AWIW TABA BATUMI SHARM EL-SHEIKH KUTAISI RAS AL-CHAJMA LINIE CZARTEROWE CHARTER AIRLINES NOWY KIERUNEK NEW DESTINATION fot. Iza Habur
WSTĘP 3 FOREWORD ARTUR TOMASIK Prezes Zarządu GTL SA President of the GTL SA Management Board Szanowni Czytelnicy! W Katowice Airport nastał najważniejszy okres w roku, czyli pełnia sezonu czarterowego. Codziennie obsługujemy od trzynastu do piętnastu tysięcy pasażerów. W lipcu, po raz pierwszy w historii, odprawiliśmy ponad 400 000 osób w ciągu jednego miesiąca, natomiast w skali całego 2015 r. przekroczymy granicę 3 mln podróżnych. Rosnący ruch pasażerski oraz zwiększającą się liczbę startów i lądowań możemy sprawnie obsłużyć dzięki sfinalizowanym w tym roku inwestycjom oddanej do użytku w maju nowej drodze startowej oraz otwartemu na początku lata nowemu terminalowi przylotowemu. Na wzrost ruchu wpływa nie tylko bogatsza z każdym rokiem siatka połączeń wakacyjnych, ale też ekspansja linii Wizz Air, która pod koniec czerwca uruchomiła z pyrzowickiego lotniska trzy nowe trasy: do Larnaki, Bolonii i Bristolu. Ostatniemu z wymienionych miast poświęcony jest na łamach tego numeru Silesia Airport obszerny artykuł. Serdecznie zachęcam Państwa do zapoznania się również z tekstem prezentującym nasz nowy zimowy kierunek czarterowy, Zjednoczone Emiraty Arabskie. Już od listopada br. urlop z bezpośrednim przelotem z Górnego Śląska będzie można spędzić nie tylko w coraz bardziej popularnym Dubaju, lecz także w nieznanych, a niezwykle ciekawych emiratach Ras al-chajma i Fudżajra. Życząc Państwu wielu lotniczych podróży z i do Katowice Airport, zapraszam do lektury. Dear Readers and Guests! It s the most important time of the year at Katowice Airport the height of the charter season. Every single day, the airport handles between thirteen and fifteen thousand passengers. In July, for the first time in history, we celebrated the handling of more than 400 000 people in one month, while in the whole of 2015, the 3-million passenger-mark will not just be reached, but surpassed. Katowice Airport is able to smoothly handle the growing passenger volume and the increasing number of take-offs and landings owing to the investments finalised this year the opening of the new runway in May and the new arrivals terminal at the beginning of summer. The growth in passenger traffic is not only a result of the increased diversity of holiday destinations on offer with each passing year, but also the expansion of Wizz Air. At the end of June, three new services were launched from Katowice Airport: Larnaca, Bologna and Bristol. There s an extensive article about the last of these destinations in this issue of Silesia Airport. I d like to encourage you to read and enjoy the article presenting our new winter charter destination, United Arab Emirates. Already from November, you ll be able to fly on holidays directly from Upper Silesia and you ll be able to spend time not only in the increasingly popular Dubai, but also in the virtually unknown but equally interesting emirates of Ras al-khaimah and Fujairah. Wishing you frequent air travel to and from Katowice Airport, I hope you enjoy this issue of our magazine.
SPIS TREŚCI 4 TABLE OF CONTENTS 6 Aktualności News 8 Nowy kierunek New destination Kurs na Bristol Set the course for Bristol 12 Na wakacje For the holidays Z wizytą u szejków Visiting the Sheikhs 16 Gdzie wyjechać? Where shall we go? Dwa oblicza Holandii w 48 godzin Two faces of Holland in 48 hours 20 Kuchnia Food Zakosztować się w Holandii The taste of the Netherlands SILESIA AIRPORT REDAKTOR NACZELNY EDITOR IN-CHIEF Piotr Adamczyk tel.: +48 32 39 27 194 e-mail: padamczyk@gtl.com.pl RADA PROGRAMOWA PROGRAMME BOARD Monika Krzykawska Artur Tomasik WYDAWCA PUBLISHER Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze SA Upper Silesian Aviation Group PRZEKŁAD TRANSLATION Eva Piotrowska KOREKTA PROOFREADING Dorota Mańka SKŁAD I OPRACOWANIE GRAFICZNE TYPESETTING AND GRAPHICS Adam Krawczyk 24 LOT-em z Katowic From Katowice Airport with LOT LOT daje najwięcej możliwości LOT offers the most possibilities 26 Okiem spottera A spotter s perspective Kolorowe Katowice Airport Colourful Katowice Airport 30 Kultura Culture Montaż atrakcji Montage of Attractions 34 Biblioteka Śląska Silesian Library Biblioteka Śląska nocnym markom Silesian Library for night-owls 36 Kultura Culture Nowa wystawa stała o przedmiejskich dziejach Katowic The new permanent exhibition celebrating Katowice s history 40 Magiczne Śląskie Magical Silesia Kolej w miniaturze Railway in miniature 44 Modny Śląsk Trendy Silesia ICOALYOU szlifuje śląski diament ICOALYOU polishes Silesian diamonds 48 Motoryzacja Automotive Ze smartfonem w aucie With a smartphone in the car OKŁADKA COVER Adam Krawczyk STALI WSPÓŁPRACOWNICY REGULAR CONTRIBUTORS Dagmara Gdala Michał Jaraczewski Anna Nowak Cezary Orzech Piotr Winkler KONTAKT CONTACT redakcja@gtl.com.pl REKLAMA ADVERTISING GTL-SERVICE sp. z o.o. +48 32 284 50 26, reklama@gtlservice.com.pl MEGA-ART s.c. +48 668 043 002, biuro@mega-art.pl PATRONAT PATRON Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Marshal Office of the Silesian Voivodeship Śląska Organizacja Turystyczna Silesian Tourist Organisation SPOŁECZNOŚCI KATOWICE AIRPORT KATOWICE AIRPORT ONLINE COMMUNITIES /KatowiceAirport /FlySilesia /KatowiceAirport blog.katowice-airport.com /KatowiceAirport /KatowiceAirport
AKTUALNOŚCI 6 NEWS Terminal przylotowy Arrivals Terminal W sobotę 27 czerwca br. pierwsi podróżni skorzystali z nowego terminalu pasażerskiego C Katowice Airport. Do obiektu o całkowitej powierzchni prawie 7 tys. m 2, wyposażonego w trzy karuzele bagażowe, przeniesiony został cały ruch przylotowy, zarówno z krajów strefy Schengen, jak i Non-Schengen. W ramach tej inwestycji w stronę zachodnią powiększono parking nr 1, znajdujący się przed terminalami pasażerskimi i na 1,2 ha powstało 313 nowych miejsc postojowych. Wydzielono także strefę dla wypożyczalni samochodów oraz autobusów komunikacji miejskiej. Po oddaniu nowej hali przylotów do użytku, łączna powierzchnia terminali pasażerskich Katowice Airport wzrosła do 29 200 m 2, a roczna przepustowość do ok. 5,5 mln osób. Passengers arriving at Katowice Airport on Saturday, 27 June, were the first to use the new Arrivals Terminal (Terminal C). The building has a total area of almost 7000m 2 and has three luggage carousels. All arrivals, from both Shengen zone and non- Schengen zone countries have moved to this terminal. Car Park P1 has also been extended to the west as part of this investment. The additional 1.2-hectares of carpark boasts an added 313 new parking spaces. An area has also been designated for car hire companies and public buses. With the new arrivals terminal in operation, the total area of passenger terminals at Katowice Airport has increased to 29 200m 2, and the airport s annual capacity has grown to approx. 5.5 million people. fot. Piotr Adamczyk (3), Adam Krawczyk, shutterstock.com (3)
AKTUALNOŚCI 7 NEWS Nowe barwy Wizz Aira Wizz Air s new livery W maju br. Wizz Air zaprezentował odświeżone logo i nowe oznakowanie swoich samolotów. Jego flota jest teraz systematycznie przemalowywana. Również wszystkie nowe Airbusy A320, które przewoźnik odbiera z fabryki w Tuluzie, posiadają zmienioną kolorystykę. W pyrzowickiej bazie węgierskiej linii lotniczej można już spotkać jeden z samolotów w nowych barwach. Wizz Air jest obecnie największym bazowym przewoźnikiem w Katowice Airport. Właśnie stąd, 19 maja 2003 r., wykonał swój pierwszy komercyjny rejs. Na stałe stacjonuje tu pięć 180-miejscowych A320. Tutaj ma też jedną ze swoich baz do obsługi technicznej statków powietrznych. Linia oferuje z Pyrzowic ponad 20 połączeń regularnych i rocznie przewozi ok. 1,4 mln pasażerów. In May this year, Wizz Air presented its new, refreshed, logo and its fleet s new livery. The fleet is now being systematically repainted. Also, all the new Airbus A320s the carrier will receive from the factory in Toulouse, will have the airline s new aircraft markings. The Hungarian airline s Pyrzowice base already has one aircraft boasting the airline s new livery. Wizz Air is currently the largest airline based at Katowice Airport. This is where, on 19 May 2003, a Wizz Air aircraft performed its first commercial flight. There are five 180- seat A320 aircraft permanently stationed at Katowice Airport. The carrier also has one of its aircraft maintenance bases at the airport. The airline offers more than 20 regularly-timetabled services from Katowice Airport and annually transports approx. 1.4 million passengers. Wystartowały trzy nowe trasy Wizz Aira Three new Wizz Air services Na początku lata z pyrzowickiego lotniska ruszyły nowe trasy Wizz Aira. W środę 24 czerwca br. przewoźnik wykonał pierwszy rejs do Larnaki na Cyprze. W sezonie wakacyjnym kierunek ten dostępny jest dwa razy w tygodniu, w środy i niedziele. Ponadto, po raz pierwszy, Wizz Air zdecydował się oferować go także w okresie zimowym, w każdą niedzielę. Z kolei 26 czerwca br. linia odbyła inauguracyjne loty do Bolonii i Bristolu. Pierwsza z destynacji obsługiwana jest w poniedziałki i piątki, a druga w poniedziałki, środy i piątki. O Bristolu można przeczytać na łamach tego wydania naszego magazynu. New Wizz Air services were launched from Katowice Airport at the beginning of summer. On Wednesday, 24 June, Wizz Air performed its first service to Larnaca, in Cyprus. During the summer holiday season, this service will be offered twice a week, on Wednesdays and Sundays. In addition, Wizz Air has, for the first time, decided to offer this route throughout winter as well once a week, on Sundays. June 26 saw Wizz Air aircraft perform inaugural services from Katowice Airport to Bologna and Bristol. The first of these services operates on Mondays and Fridays, and the second on Mondays, Wednesdays and Fridays. You can read more about Bristol in this issue of our magazine.
NOWY KIERUNEK 8 NEW DESTINATION Kurs na Bristol Set the course for Bristol TEKST/BY: Piotr Adamczyk TURYSTYCZNYM CELEM WIĘKSZOŚCI WY- PRAW NA WYSPY BRYTYJSKIE JEST LONDYN. NIE MA SIĘ CO DZIWIĆ, BO TO MIASTO O PRZEBOGATEJ HISTORII, PEŁNE WSPANIA- ŁYCH ZABYTKÓW. JEŚLI SPODOBA SIĘ WAM STOLICA ZJEDNOCZONEGO KRÓLESTWA I SZU- KACIE INNYCH CIEKAWYCH PUNKTÓW NA MAPIE TEGO PAŃSTWA, WARTO WYBRAĆ KURS NA BRISTOL, SZCZEGÓLNIE ŻE JUŻ OD KOŃCA CZERWCA MOŻNA TAM POLECIEĆ BEZPO- ŚREDNIO Z KATOWICE AIRPORT NA POKŁADZIE SAMOLOTÓW LINII WIZZ AIR. REJSY REALIZO- WANE SĄ TRZY RAZY W TYGODNIU W PONIE- DZIAŁKI, ŚRODY I PIĄTKI. THE GOAL OF MOST TOURIST EXPEDITIONS TO THE UNITED KINGDOM, IS LONDON. THAT S NOT AT ALL SURPRISING, AS IT S A CITY WITH A PARTICULARLY RICH HISTORY, AND ONE THAT IS FULL OF AMAZING SIGHTS. IF YOU LOVE THE UK CAPITAL AND ARE ON THE LOOK-OUT FOR OTH- ER PLACES ON THE MAP OF THE BRITISH ISLES THAT MAY BE INTERESTING TO VISIT, THEN SET THE COURSE FOR BRISTOL PARTICULARLY NOW THAT FROM THE END OF JUNE, YOU CAN FLY THERE DIREC-TLY FROM KATOWICE AIR- PORT ON BOARD A WIZZ AIR AIRCRAFT. SERVIC- ES OPERATE THREE TIMES A WEEK MONDAYS, WEDNESDAYS AND FRIDAYS. fot. shutterstock.com
NOWY KIERUNEK 9 NEW DESTINATION Most Clifton Suspension jest wizytówką Bristolu i częstym motywem graficznym rozmaitych pamiątek związanych z tym miastem The Clifton Suspension Bridge is Bristol s showpiece and boasts pride of place on many souvenirs Bristol, położony w południowo-zachodniej Anglii nad Kanałem Bristolskim, u ujścia rzeki Avon, swą niewątpliwie urokliwą lokalizację zawdzięcza także temu, że jest niejako wciśnięty pomiędzy dwa wzgórza Mendip i Cotswold. Jego nazwa w języku staroangielskim Brycgstow oznacza miasto z mostem. W znakomity sposób oddaje gospodarczą rolę tego miejsca, które wykorzystując wyjątkową żeglowność Avonu, zapewniało dostęp do mórz oblewających Wyspy Brytyjskie oraz na otwarte wody Atlantyku i przez wieki rozwijało się dzięki handlowi, stając się zamożnym ośrodkiem. Geograficzny atut sprawił, że zorganizowane miasto pojawiło się tu już w XI wieku. Ponad 900-letnia historia uzasadnia fakt nagromadzenia w nim przeszło stu zabytków klasy I. Bristol wykształcił nawet własny styl architektoniczny, silnie nacechowany elementami sztuki bizantyjskiej. Jakie więc wybrać zabytki z obszernej listy i gdzie koniecznie się udać? Bez wątpienia symbolem miasta jest Clifton Suspension Bridge wiszący most o długości 140 metrów, łączący brzegi rzeki Avon. Zaprojektowany został przez Isambarda Kingdoma Brunela, jednego z najwybitniejszych inżynierów epoki wiktoriańskiej, który przygotowując jego plany inspirował się kulturą starożytnego Egiptu. Niestety nie dane mu było doczekać ukończenia swojego dzieła, ponieważ budowa, z przyczyn polityczno-finansowych, trwała aż 33 lata. Most oddano do użytku w 1864 r. Nadal czyn- Bristol sits in the south-west of England on the Bristol Channel, at the mouth of the River Avon. The charm of its location is undoubtedly strengthened by the fact that the city is somewhat squeezed in between two ranges of rolling hills the Mendips and the Cotswolds. The city s name in Old English Brycgstow meant the city with the bridge. This term perfectly sums up the city s role in the economy utilising the unique navigability of the River Avon, the town ensured access to the coastal waters of the Bristish Isles and the open waters of the Atlantic, thus developing over the centuries to become a wealthy and booming centre for trade. The advantages of the geographic aspects of this area were already apparent when it was first populated in the eleventh century. Evidence of Bristol s rich history spanning more than 900 years are more than 100 Class 1 monuments, and a distinct architecture, strongly marked by elements of Byzantine styles. So, how do we choose which of the historical sites on the lengthy list to visit and what are the must-dos and must- -sees? Spanning 140 metres, the Clifton Suspension Bridge linking the banks of the River Avon is, without a doubt, the city s symbol. The bridge was designed by Isambard Kingdom Brunel, one of the greatest engineers of the Victorian era, and was inspired by ancient Egypt. Unfortunately, he was ultimately unable to see
NOWY KIERUNEK 10 NEW DESTINATION ny jest nie tylko wizytówką Bristolu, ale też niezwykle ważnym elementem infrastruktury drogowej, bowiem każdego dnia pokonuje go ok. 11 tys. pojazdów. Ponadto właśnie z niego wykonano pierwszy w nowożytnych dziejach skok na bungee. Uczynili to 1 kwietnia 1979 r. członkowie Oksfordzkiego Uniwersyteckiego Klubu Sportów Ekstremalnych. Jednak najpopularniejsza atrakcja miasta, SS Great Britain, jest ściśle związana z jego morskim charakterem. Jednostka ta była pierwszym statkiem o napędzie parowym, którym realizowano transatlantyckie rejsy pomiędzy Bristolem a Nowym Jorkiem. Przekazana do służby w 1843 r., latami pełniła różne funkcje od prestiżowego liniowca, poprzez okręt towarowy, po pływający magazyn. Staraniem pasjonatów, w 1970 r. wróciła do Bristolu i została osadzona w suchym doku. Warto zajrzeć na jej pokład, szczególnie że zastosowano niebywałe jak na epokę, w której powstawała, rozwiązania: stalowy kadłub, napęd śrubą zamiast kołem łopatkowym czy największy pod względem mocy silnik parowy (1000 KM). Trzeba zwrócić uwagę, że jak w przypadku the completion of his masterpiece, as due to political and financial reasons, construction lasted 33 years. The bridge was finally opened in 1864. Still in use today, the bridge is not only Bristol s showpiece but with around 11 000 vehicles using it every day, the bridge also forms a significant part of the city s road transport infrastructure. It s also worth adding that the world s first bungee jump in modern times was performed from the Clifton Suspension Bridge by members of Oxford University s Extreme Sports Club on 1 April, 1979. The city s most popular attraction by far is the SS Great Britain, which is closely linked to Bristol s maritime character. This was the first steam-powered vessel to perform transatlantic crossings between Bristol and New York. Launched in 1843, it has, over the years, served different functions from prestigious transatlantic liner, through to being a cargo vessel, and also a floating warehouse. The efforts of shipping enthusiasts saw the vessel returned to Bristol in 1970 where it was put into dry dock and became an incredible tourist attraction. It s worth taking a look on board to marvel at the technical solutions employed on this particular vessel that were virtually unheard of in those times: a steel hull, screw-propeller drive instead of paddle-wheel, and the largest steam engine in terms of power (1000 hp). W. As in the case of the Clifton Suspension Bridge, the SS Great Britain was also designed by Isambard Kingdom Brunel. So, Bristol owes its two biggest attractions to the one person. In cities particularly steeped in history, landmarks worth seeing are sacred buildings. It s the same with Bristol. The general opinion is that Bristol is home to the most beautiful and most important parish church in England. St Mary Redcliffe is considered to be a masterpiece of Gothic architecture. Just 10 minutes walk west of St. Mary Redcliffe church is the M Shed museum (free admission). The museum focuses on Bristol s history from prehistoric times to the present day. What makes this museum stand out is its ingenious use of multimedia. The outdoor exhibition highlights the living history of the city s industrial heritage vehicles of many kind: caravans, bicycles, motorbikes, cars, buses, as well as cranes and hoist elevators. SS Great Britain M Shed is at Prince's Wharf, across from the Floating Harbour. However, it isn t the only museum focusing on the Bristol s industrial endeavours and achievements. Another museum worthy of recommendation is the Fleet Air Arm Museum. Although it s actually an hour s drive (60km) from Bristol, in Somerset, it s absolutely worth the visit!! Here you ll find the largest collection of combat aircraft and marine helicopters in Europe aircraft from the first and second World Wars, right through to the end of the 1990s and the twentieth century. One hall is particularly interesting it shows the aircraft in their natural habitat on board a model of an aircraft carrier. The incredible special effects highlight how difficult working on this type of marine vessel really is. The icing on the cake? Being able to go on board the decommissioned supersonic passenger aircraft, the Concorde. Bristol is not just about monuments, historical landmarks and fot. shutterstock.com
NOWY KIERUNEK 11 NEW DESTINATION Clifton Suspension Bridge, projektantem SS Great Britain także był Brunel. W taki oto sposób Bristol jednej osobie zawdzięcza dwie największe atrakcje turystyczne. W miastach o bogatych dziejach zazwyczaj zabytkami godnymi zobaczenia są obiekty sakralne. Tak jest i w Bristolu. Spotkamy się z powszechną opinią, że to tutaj znajduje się najważniejszy i najpiękniejszy kościół parafialny w Anglii, czyli St. Mary Redcliffe, uważany za arcydzieło architektury gotyckiej. Zaledwie po 10 minutach spaceru w kierunku zachodnim od kościoła trafimy do muzeum M Shed (wstęp wolny), które poświęcone jest historii Bristolu od czasów prehistorycznych po współczesne. Wyróżnia się oryginalną formą prezentacji, przy pokaźnym wykorzystaniu multimediów. Na zewnętrznej wystawie możemy obejrzeć eksponaty podkreślające ciągle żywą, przemysłową kronikę miasta. Mowa tu o licznych pojazdach: karawanach, rowerach, motocyklach, samochodach, autobusach, ale również dźwigach i podnośnikach. museums. Natural landmarks are equally as magnetic in appeal. Kids will love the zoo and the Wild Place Project, that was opened in 2015. Covering 12 hectares, Bristol Zoo boasts 400 different species of animals spanning the entire globe. The city s aquarium offers us the chance to experience an underwater safari and immerse ourselves in the vast seas and oceans, spend a few spectacular moments with hundreds of colourful fish swimming around us on the other side of a glass dome giving us the impression of being in the heart of a coral reef. The Wild Place Project may, at first glance, seem like another Bristol Zoo, however, its aim is to make people more aware of the fate of endangered species and the need to help protect these species. The Wild Place Project is a particularly good day out for families with children. To finish off, it s worth noting that Glastonbury, which has been home to one of the biggest music festivals in the world since 1970, is just 40 minutes drive from the airport in Bristol. All you need to do now is set the course for Bristol! Zresztą M Shed, położone przy promenadzie portowej Prince s Wharf, naprzeciw Floating Harbour, to nie jedyne muzeum, w którym możemy zapoznać się z przemysłowymi dokonaniami mieszkańców Bristolu. Drugim godnym polecenia jest Fleet Air Arm Museum. Zwiedzić go można wprawdzie w oddalonym o ok. 60 km Somerset, ale po stokroć należy się tam wybrać! Znajdziemy w nim największą w Europie kolekcję bojowych samolotów i helikopterów morskich, począwszy od tych z okresu pierwszej i drugiej wojny światowej, skończywszy na latach 90 XX wieku. Bardzo interesująca jest hala, w której maszyny przedstawiono w ich naturalnym środowisku, tj. na pokładzie makiety lotniskowca. W tej strefie, dzięki zastosowaniu efektów specjalnych, przekonamy się, jak ciężka jest praca na tego typu okrętach. Gwóźdź programu? Wejście na pokład wycofanego z eksploatacji naddźwiękowego samolotu pasażerskiego Concorde. Nie tylko zabytki i muzea jak magnes przyciągają do Bristolu. Miasto może się poszczycić także typowo przyrodniczymi atrakcjami. Nasze pociechy będą przeszczęśliwe, jeśli zabierzemy je do zoo, akwarium oraz Wild Place Project, które zainaugurowało swoją działalność w 2015 r. Na 12 ha bristolskiego ogrodu zoologicznego zobaczymy ponad 400 gatunków zwierząt z czterech stron świata. Miejskie akwarium uraczy nas podwodnym safari, możliwością zanurzenia się w otchłań oceanów i spędzenia cudownych chwil w sercu rafy koralowej, gdyż przepływające nad szklaną kopułą setki barwnych ryb i wariacje kolorów morskiej flory każdemu zagwarantują niezapomniane przeżycia. Z kolei Wild Place Project na pierwszy rzut oka może sprawiać wrażenie drugiego bristolskiego zoo, lecz celem jego działania jest uwrażliwienie na los zagrożonych gatunków oraz potrzebę niesienia pomocy przy ich ochronie. To miejsce szczególnie polecane rodzinom z dziećmi. Na koniec warto dodać, że zaledwie 40 minut jazdy samochodem z lotniska w Bristolu znajduje się Glastonbury, gdzie od 1970 r., zawsze na początku wakacji, odbywa się jeden z największych festiwali muzycznych na świecie. Nie pozostaje więc nic innego, jak obrać kurs na Bristol! Kościół St. Mary Redcliffe St Mary Redcliffe Church
NA WAKACJE 12 FOR THE HOLIDAYS Z wizytą u szejków Visiting the Sheikhs TEKST/BY: Piotr Adamczyk CORAZ CZĘŚCIEJ PODRÓŻUJEMY NA WAKACJE ZA GRANICĘ DWA RAZY W ROKU. INTENSYW- NOŚĆ URLOPOWYCH WYJAZDÓW POWODUJE, ŻE CI, KTÓRZY NIE CHCĄ WRACAĆ W TE SAME MIEJSCA, SZUKAJĄ NOWYCH KIERUNKÓW. TOUROPERATORZY I BIURA PODRÓŻY WY- CHODZĄ NAPRZECIW TYM OCZEKIWANIOM I SUKCESYWNIE WPROWADZAJĄ DO OFERTY NOWOŚCI. JEDNĄ Z NICH, DOSTĘPNĄ Z KATO- WICE AIRPORT W SEZONIE ZIMA 2015/2016, BĘDĄ ZJEDNOCZONE EMIRATY ARABSKIE. MORE AND MORE OFTEN WE RE CHOOSING TO HOLIDAY ABROAD TWICE A YEAR. THIS FACT ALONE MEANS THAT THOSE WHO WANT TO VISIT A DIF- FERENT PLACE EACH TIME, ARE CONSTANTLY ON THE LOOK OUT FOR NEW PLACES TO VISIT. TOUR OPERATORS AND TRAVEL AGENTS ARE DOING THEIR UTMOST TO MEET THESE EXPECTATIONS AND ARE REGULARLY INTRODUCING NEW DESTINATIONS TO THEIR OFFER. ONE OF THESE, AVAILABLE FROM KATOWICE AIRPORT FOR THE WINTER 2015/2016 SEASON, WILL BE THE UNITED ARAB EMIRATES. fot. shutterstock.com
NA WAKACJE 13 FOR THE HOLIDAYS Zjednoczone Emiraty Arabskie powstały w efekcie rozpadu imperiów kolonialnych, który nastąpił po II wojnie światowej. Kiedyś terytorium tego państwa zależne było od Persów, potem od Portugalczyków, a od końca XIX wieku od Brytyjczyków. Wreszcie, w 1971 roku, uzyskało niepodległość. Obecnie federację tworzy siedem emiratów: Abu Zabi, Dubaj, Szardża, Adżman, Umm al-kajwajn, Ras al-chajma i Fudżajra. Dzięki nowej propozycji biura podróży Itaka, w trzech z nich Dubaju, Ras al-chajmie i Fudżajrze będzie można spędzić urlop lecąc bezpośrednio z pyrzowickiego lotniska. Poza dobrze znanym Dubajem, pozostałe emiraty są dosyć tajemnicze, ale poznamy je bliżej korzystając z oferty wycieczek fakultatywnych. Podczas pobytu w Fudżajrze (Al Fujairah), z pewnością zainteresuje nas wycieczka m.in. po stolicy emiratu. Program przewiduje zobaczenie zabytkowego fortu oraz skansenu Heritage Village, prezentującego codzienne życie na tych terenach przed odkryciem ropy naftowej. Przejdziemy też przez tradycyjny, arabski targ, gdzie będziemy mogli kupić świeże owoce czy warzywa, dywany, biżuterię i poznać tajniki sztuki negocjacji handlowych. Kolejnym punktem zwiedzania jest meczet Al Badiyah, najstarszy z zachowanych w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Teraz czas na niewielkie miasto Chur Fakkan (Khor Fakkan) u wrót Zatoki Omańskiej. Jego położenie wśród skalistych wzniesień i rozciągające się stąd widoki sprawiają, że to wyjątkowo urokliwe miejsce. Dla wczasowiczów z Ras al-chajmy (Ras al-khaimah) biuro podróży Itaka także przygotowało wyprawę po stolicy tego emiratu, otoczonej wodami Zatoki Perskiej i górami Hadżar (Al Hajar), wspólnie kreującymi niepowtarzalny klimat. W ramach wycieczki odwiedzimy souk z egzotycznymi przyprawami, orientalny bazar w Al Waha Center oraz rybne targowisko. Ponadto zwiedzimy muzeum z bogatą kolekcją znalezisk archeologicznych i srebrnych klejnotów, mieszczące się w dawnej twierdzy, ale zagościmy też na wielbłądziej farmie i torze wyścigowym. Spędzającym wakacje w emiratach Ras al- -Chajma i Fudżajra trzeba również polecić wodne safari z panoramą na półwysep Meczet szejka Zayeda jest największą muzułmańską świątynią w Zjednoczonych Emiratach Arabskich Sheikh Zayed Grand Mosque is the largest mosque in the United Arab Emirates Musandam. Początkowym portem jest Dibba, skąd statkiem, zwanym dhow, udamy się w stronę Omanu, do jednego z najpiękniejszych wybrzeży na świecie. Wysokie góry Hadżar wyrastają tu wprost z morza, tworząc spektakularne i bajkowe fiordy. W trakcie rejsu ponurkujemy, a przy odrobinie szczęścia spotkamy delfiny. Bez wątpienia warto wybrać się na wycieczkę po Abu Zabi (Abu Dhabi), stolicy Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Zwiedzimy wtedy meczet szejka Zayeda oraz Muzeum Guggenheima, zajrzymy do śródmieścia i przejedziemy na wyspę Saadiyat z eleganckimi sklepami, centrami biznesowymi, ekskluzywnymi apartamentowcami. Wisienką na torcie jest słynny tor Formuły 1 na sztucznie usypanej wyspie Yas. Będąc w Dubaju możemy skorzystać z oferty objazdu po tej spektakularnej i tętniącej życiem metropolii. Obejrzymy starą część miasta (Bastakyia), popłyniemy przez imponujący kanał Dubai Creek abrą, czyli lokalną, wodną taksówką, odwiedzimy stragany pełne zapachów, intensywnych kolorów i złotych ozdób, będziemy podziwiać meczet Dżumajra (Jumeirah) oraz niezwykły, siedmiogwiazdkowy hotel Burdż al-arab (Burj Al Arab), skonstruowany na kształt żagla. W planie wycieczki jest także najwyższy budynek świata, Burdż Chalifa (Khalifa) i ogromna galeria handlowa Mall of the Emirates ze sztucznym stokiem narciarskim Ski Dubaj. A na koniec czeka nas wizyta na wyspie palmowej, ze wspaniałym hotelem Atlantis. To, co przyciąga turystów w te strony w czasie polskiej, późnej jesieni i zimą, to oczywiście błogie ciepło. W tym okresie w Emiratach nie jest już tak piekielnie gorąco, jak latem, a temperatura powietrza raczej nie przekracza 30 C. Dubaj kojarzy się z luksusem i wydawać by się mogło, że koszt wypoczynku w tym rejonie naszego globu odstrasza. Nic bardziej mylnego! W katalogu biura podróży Itaka bez problemu znajdziemy hotele w rozsądnych cenach. Zapraszamy do Zjednoczonych Emiratów Arabskich!
NA WAKACJE 14 FOR THE HOLIDAYS In effect, the United Arab Emirates were established as a result of the disintegration of the British colonial empire after World War II. It was once a Persian territory, then Portuguese, and then from the late 19th century it belonged to the British. In 1971, it finally gained independence. Currently, the federation is made up of seven emirates: Abu Dhabi, Dubai, Sharjah, Ajman, Umm al-quwain, Ras al-khaimah and Fujairah. Itaka s new holiday charter offer means that we can holiday and visit three of these with flights directly from Katowice Airport - Dubai, Ras al-khaimah and Fujairah. Apart from the cosmopolitan and very well-known Dubai, both Ras al-khaimah and Fujairah seem quite enigmatic and exotic in comparison. However, surviving mosque in the United Arab Emirates. Then, it s time to visit the small town of Khor Fakkan on the coast of the Gulf of Oman. Its charming setting amid the rocky mountains and stunning views extending from them, make it one of the most beautiful places in the region. For holidaymakers in Ras al-khaimah, Itaka has also prepared an excursion to the capital of this Emirate, which is surrounded by the waters of the Gulf of Oman and the Al Hajar Mountains, together creating an unmistakable holidaying atmosphere. As part of this tour we ll visit the local souk, or market, with exotic spices, and the Al Waha Center which includes a typically traditional bazaar and fish market. In addition we ll visit the National Museum of It is without a doubt that it s certainly worth doing a day trip to the capital of the United Arab Emirates, Abu Dhabi. There we ll get the chance to visit the Sheikh Zayed Grand Mosque and the Guggenheim Museum, as well as taking a peak at the city centre and taking a trip to the island of Saadiyat, with its elegant stores, business centres and exclusive apartment buildings. The icing on the cake is a visit to the Formula 1 racetrack on, man-made, Yas Island. While holidaying in Dubai, we can also choose to go on a trip around this spectacular and vibrant metropolis. We'll get the chance to visit the old part of the city, Bastakyia, catch an abra, a local water taxi, across Dubai Creek, where we ll enjoy a visit to a market place full of the intense aromas and colours of spices, as well as gold jewellery and decorations. We ll also see the Jumeirah Mosque and the stunning seven-star hotel Burj Al Arab, whose shape resembles that of a sail. The itinerary also includes the tallest building in the world, Burj Khalifa, and the gigantic Mall of the Emirates Dubai Ski, an indoor slope with artificial snow. The last stop on the excursion is the palm-shaped island with its incredible Atlantis Hotel. What may entice tourists to holiday here during late autumn and winter in Poland is, of course, the gorgeous weather. Temperatures at this time of the year in the United Arab Emirates aren t as scorching hot as in summer, and the mercury doesn t generally exceed 30 C. we re going to be able to get to know these emirates a bit better on any of the optional excursions on offer. One of the day trips that s bound to be interesting particularly for first time holidaymakers to the Emirate of Fujairah, is a visit to the capital. The programme includes a visit to the historical fort and the Heritage Village open-air museum, providing a visual clue as to what day-to-day life was like for people in the area before the discovery of oil fields. The tour also includes a visit to a traditional Arab market, where we can buy fresh fruit and vegetables, carpets, jewellery and learn the secrets of the art of price-negotiations. Next on the itinerary is the Al Badiyah Mosque, which is the oldest Ras Al Khaimah housed in an ancient fortress and boasting an extensive collection of archaeological finds and silver jewellery, as well as visiting a camel farm and race track. Holidaying in the emirates of Ras al- Khaimah and Fujairah we really need to recommend the water safari with wonderful views, on the Musandam Peninsula. The trip starts in Dibba, where we ll alight a boat called a dhow, and sail towards Oman, to one of the most stunning coastlines in the world. The tall Al Hajar Mountains rise majestically out of the sea creating spectacular fjords. We also have the chance to go diving, and with a little bit of luck, see some dolphins. Dubai is associated with luxury and it would seem that the cost of holidaying in this part of the world would be prohibitive. Nothing could be further from the truth! Itaka s offer has such a wide range of hotels available that we re bound to find some that are reasonably priced to suit our budget. Come visit the United Arab Emirates! fot. shutterstock.com
GDZIE WYJECHAĆ? 16 WHERE SHALL WE GO? Dwa oblicza Holandii w 48 godzin Two faces of Holland in 48 hours TEKST/BY: Anna Nowak WIELU UWAŻA EINDHOVEN ZA MIASTO NUDNE, BEZ DUSZY. MY JEDNAK POSTANOWILIŚMY NIE SŁUCHAĆ TYCH OPINII I PRZEKONAĆ SIĘ O TYM NA WŁASNEJ SKÓ- RZE, ZWŁASZCZA ŻE OD POCZĄTKU WIEDZIELIŚMY, IŻ TEN WIELKI OŚRODEK PRZEMYSŁU ELEKTRONICZNEGO BĘDZIE TYLKO PRZYSTANKIEM W DALSZYM ZWIEDZA- NIU HOLANDII. MOŻNA STĄD BOWIEM ŁATWO DOSTAĆ SIĘ DO PRZEPIĘKNEGO DEN BOSCH I ZA JEDNYM RA- ZEM, NA DODATEK WYGODNIE I W NAPRAWDĘ BARDZO DOBREJ CENIE POZNAĆ DWA ZUPEŁNIE RÓŻNE OBLICZA HOLANDII. MANY PEOPLE THINK THAT THE CITY OF EINDHOVEN IS BORING, AND SOULLESS. WE, HOWEVER, HAVE DECIDED NOT TO LISTEN TO THIS OPINION AND TO FIND OUT FOR OURSELVES PARTICULARLY SINCE WE KNOW, RIGHT FROM THE OUTSET, THAT THIS GREAT ELECTRONICS IN- DUSTRY HUB WILL JUST BE ONE OF THE STOPS ON OUR SIGHTSEEING TOUR OF THE NETHERLANDS. FROM HERE, YOU CAN EASILY GET TO THE BEAUTIFUL CITY OF DEN BOSCH, IN COMFORT AND AT A REALLY GOOD PRICE, AS WELL AND SEE THE TWO VERY DIFFERENT FACES OF THE NETHERLANDS. DZIEŃ 1 EINDHOVEN Na niewielkie lotnisko w Eindhoven przylatujemy z Pyrzowic rano, około 9.00. Wokół słyszymy ojczysty język i wcale nas to nie dziwi. Wielu Polaków przyjeżdża tu przecież do pracy. Udajemy się na przystanek autobusowy, który znajduje się blisko wyjścia z portu lotniczego. Autobus do centrum miasta, na stację kolejową, kosztuje 3,5 euro i kursuje co 15 20 minut, natomiast bilet na pociąg do Den Bosch najpiękniejszego, oprócz Amsterdamu, miasta Holandii to wydatek 6,10 euro, a odjazdy odbywają się co 20 minut. fot. istockphoto.com
GDZIE WYJECHAĆ? 17 WHERE SHALL WE GO? Ścisłe centrum Eindhoven nie jest duże, można je obejść pieszo w niecałą godzinę. Stadion klubu piłkarskiego PSV znajdziemy w jego zachodniej części. Miasto jest niezwykle wielokulturowe, chyba bardziej niż Londyn albo Paryż. Osoby narodowości indyjskiej, bengalskiej, karaibskiej, indonezyjskiej, chińskiej czy pochodzące z krajów afrykańskich to widok powszedni. Trafiliśmy nawet na barwny, hinduski festyn, zorganizowany na jednym z placów. Oczywiście istnieje tutaj świetna infrastruktura rowerowa. Ścieżki wytyczone są wszędzie, mają swoje światła i tunele. Wypożyczalnia przy stacji kolejowej oferuje rowery w rozmaitych konfiguracjach od 6 do 8 euro za dobę. Zdecydowaliśmy Eindhoven trochę odczarować. Na pewno wyróżnia się architekturą, ale współczesną, więc jej miłośnicy powinni być zadowoleni. Z kolei zwolennicy średniowiecza i mnogości kilkusetletnich zabytków będą zawiedzeni, choć nieliczni zdają sobie sprawę, że dzieje miasta sięgają pierwszej połowy XIII wieku, kiedy w 1232 roku małemu grodowi nadano prawa miejskie. Niestety burzliwa historia odcisnęła tu swoje piętno. Zwiedzanie zaplanowaliśmy według następującego klucza: nowoczesna architektura centrum z dodatkiem reliktów, np. w postaci neogotyckiego kościoła św. Katarzyny; osiedla mieszkalne, gdzie zieleń drzew i przydomowych ogrodów nieustannie przeplata się z czerwienią ceglanych ścian; malownicza dolina rzeki Dommel, doskonała na piesze i rowerowe wycieczki; w końcu park miejski i zabytkowy młyn wodny Genneper na przedmieściach, stanowiący dla nas główną atrakcję Eindhoven. Młyn zbudowany został w XIII wieku przez lokalnych mnichów, którzy przerabiali w nim zboża na mąkę, a także tłoczyli olej rzepakowy. Obiekt jest znakomicie utrzymany, otwarty dla zwiedzających. W ten oto sposób niespiesznie, z przyjemnością poznamy przynajmniej dwie charakterystyczne cechy tego miasta: postępowość i sielsko-romantyczny klimat. DZIEŃ 2 DEN BOSCH Drugi dzień zwiedzania należy do Den Bosch, administracyjnej stolicy prowincji Brabancja Północna. S-Hertogenbosch bo tak brzmi pełna nazwa jest typowym przykładem holenderskiego miasta, położonego przy kanałach wypełnionych przepływającą przez nie rzeką. Przez długi czas Den Bosch było twierdzą z potężnymi murami obronnymi, swoistą wyspą na płaskim, depresyjnym obszarze. Tutaj urodził się i zmarł słynny malarz przełomu gotyku i renesansu, Hieronim Bosch, twórca takich dzieł, jak chociażby tryptyki Sąd Ostateczny oraz Ogród Rozkoszy Ziemskich. Po opuszczeniu dworca kolejowego, znów skierowaliśmy się nad brzeg rzeki Dommel. Przechodząc obok pomnika złotego smoka, szczególnie mieniącego się w słońcu, najpierw docieramy do fortu na północy miasta. Dalej, idąc wzdłuż kanału, podziwiamy śliczne i bardzo zadbane kamienice. Dominuje w nich cegła, nierzadko łączona z drewnem, przepastne okna i kolorowe okiennice. Dość intrygująca kompozycja krajobrazowa. Zaczęliśmy się nawet zastanawiać, czy te domy są zamieszkałe, gdyż w środku panował niesamowity porządek, z idealnie poukładanymi na półkach książkami i symetrycznie poustawianymi meblami Jedynie świeże kwiaty w wazonach wskazywały, że to jednak nie wystawa, ani muzeum. Wąskimi, pustymi jeszcze uliczkami podążamy w stronę katedry św. Jana, pochodzącej z początków XIII wieku i powstałej w stylu gotyku brabanckiego. Przyznać trzeba, że rzeczywiście robi wrażenie i nie bez powodu uznawana jest za najładniejszy kościół w Holandii. No to teraz pora na rynek. Trójkątny! W jego sercu znajduje się pomnik Hieronima Boscha, lecz nie on jest największą atrakcją tego miejsca. Tu bowiem zobaczyć można najstarszy zachowany w Holandii murowany dom, de Moriaan, pochodzący z XIII stulecia. Poza tym warto również przyjrzeć się XVII-wiecznemu ratuszowi, wybudowanemu w stylu holenderskiego klasycyzmu. Ostatnim punktem naszego spaceru jest fort zlokalizowany na południu miasta. Postanawiamy urządzić sobie tutaj krótki piknik ze wspaniałą panoramą, rozciągającą się na poldery, czyli pola poniżej poziomu morza. Stale osuszane i zabezpieczane przed zalaniem, służą jako tereny rekreacyjne do jazdy rowerem, biegania, odpoczywania na kocach, wędrówek z psami. Pozostaje nam już tylko udać się na dworzec kolejowy, by stamtąd wrócić do wypadającego blado, w porównaniu z Den Bosch, Eindhoven. Ale to miasto przyciągnęło nas przede wszystkim dlatego, że jest najtańszą i najszybszą opcją poznania w mikroskali prawdziwego oblicza Holandii, które trudno dostrzec w nowoczesnych metropoliach.
GDZIE WYJECHAĆ? 18 WHERE SHALL WE GO? DAY 1 EINDHOVEN We land at the small airport in Eindhoven on a flight from Pyrzowice at around 9:00 am. Although we hear our native tongue all around us, it doesn t surprise us in the slightest. After all, many Poles work here. We make our way to the bus stop, which is located near the entrance to the airport. The bus to the city centre, the railway station, costs 3.5 euros and runs every 15 20 minutes. However, a train ticket to Den Bosch - the most beautiful city in Holland, apart from Amsterdam, will put you back 6.10 euros and trains depart every 20 minutes. The very centre of Eindhoven isn t that big, and you can walk around it in less than an hour. The stadium belonging to PSV Football Club is in its western section. The city is a particularly multicultural one, probably even more so than London or Paris. People of nationalities such as Indian, Bengali, Caribbean, Indonesian, Chinese or from African countries aren t in any way out of the ordinary. We chanced upon a colourful Hindu festival, organised in one of the squares. Of course, there s a fantastic cycling infrastructure here. There are marked paths everywhere, and they have their own lights and tunnels. The bike hire at the railway station offers a wide variety of bikes to choose from from 6 to 8 euros per day. We decide to get a feel of what Eindhoven s like. The architecture certainly does stand out, but it s modern, so fans of contemporary architecture should be appeased. However, those who love anything to do with the Middle Ages and an abundance of medieval monuments, will be disappointed though few realise that the city s history dates back to the first half of the thirteenth century, when the small town was given city rights, in 1232. Unfortunately, the city s turbulent history has left its mark here. We ve planned our sightseeing in the following manner: the modern architecture in the city centre together with the relics such as St Catherine s neo-gothic church; the housing estates, where the green of the trees and gardens intertwines with the red-brick walls; the picturesque valley of the Dommel River which is perfect for walking and cycling; and then finally the city park and the historic Genneper water mill on the outskirts. These are Eindhoven s main attractions. The mill was built in the thirteenth century by local monks, who milled grain into flour, and pressed rapeseed oil. The property is wonderfully maintained, and is open to visitors. And so we take our time and soak in at least two of Eindhoven s characteristic traits and features: progressiveness and an idyllic-romantic charm. DAY 2 DEN BOSCH The second day of sightseeing focuses on Den Bosch, the administrative capital of the province of North Brabant. 'S-Hertogenbosch that s its full name is a typical example of a Dutch city, sitting along canals full of the river-water flowing through them. Katedra św. Jana, jedna z głównych atrakcji Den Bosch St John s Cathedral, one of the main attractions in Den Bosch fot. shutterstock.com
GDZIE WYJECHAĆ? 19 WHERE SHALL WE GO? For a long time Den Bosch was a stronghold with mighty defensive walls, a kind of island on the flat, depressed area. It was here that Hieronymus Bosch, the famous painter from the late Gothic and early Renaissance period, and author of works such as the Last Judgement and triptychs like the Garden of Earthly Delights, was born and died. After leaving the train station, we head towards the bank of the Dommel River. Walking past a sculpture of a golden dragon that glitters in the sun, we first get to the fort in the north of the city. Next, walking along the canal, we admire the beautiful and very well-maintained buildings. Predominantly brick, but often combined with wood, the houses have wide windows and colourful shutters. It certainly makes for a stunning landscape. We begin to wonder if anyone actually lives in these houses, because the insides visible through the windows are kept in immaculate order, with books lined up perfectly on their shelves, and the furniture all aligned symmetrically... Only the fresh flowers in vases give any indication of it not being an exhibition or a museum. Down the narrow, and still-empty streets we make our way towards St John s Cathedral dating back to the early thirteenth century and built in the Brabant Gothic style. It certainly is an impressive structure and it s clear as to why this is regarded as the most beautiful church in the Netherlands. So, now it s time to visit the market square Except it s triangular! There s a statue of Hieronymus Bosch right in the middle, but that s not the square s main attraction. It s the oldest surviving brick house in the Netherlands, de Moriaan, dating from the thirteenth century, that we ve come to see. In addition, we also take in the seventeenth-century town hall, built in the style of Dutch classicism. The last point on our walking itinerary is a fort in the city s south. We decide to have a picnic here and enjoy the magnificent panoramic views extending over the polders, ie the fields below sea level. Constantly drained and protected against flooding, they serve as recreational areas for cycling, running, resting on blankets, or taking long walks with dogs. The only thing left to do now is to get back to the train station and return to Eindhoven which now pales in comparison to Den Bosch. But this city s main attraction for us is that it s the cheapest and quickest way to see the true face of the Netherlands.
KUCHNIA 20 FOOD Zakosztować się w Holandii The taste of the Netherlands TEKST/BY: Piotr Adamczyk Oryginalna kuchnia holenderska ma opinię prostej i niewyszukanej, za to bardzo sycącej. Nie powinno to wzbudzać nadmiernego zdziwienia, bo warunki atmosferyczne nigdy nie rozpieszczały mieszkańców Holandii, a swoje robiła też bliskość Morza Północnego. Kaloryczne, jednocześnie nieskomplikowane posiłki były gwarancją dostarczenia organizmowi niezbędnej ilości energii. Nie zmienia to faktu, że w narodowym menu można znaleźć rarytasy, które przypadną do gustu niejednemu smakoszowi. Oprócz klimatu, wpływ na kształtowanie się podniebienia Holendrów miał także rolniczy charakter Niderlandów i istotna funkcja rybołówstwa, dlatego właśnie składnikami typowych potraw są płody rolne i dary morza. Chyba najczęściej używanym warzywem jest ziemniak. Holendrzy, na równi z sąsiadującymi od południa Belgami, są największymi w Europie fanatykami frytek. Dowodzą tego liczne smażalnie, w których kupimy grube, świeżutkie i chrupiące słupki kartoflane, oferowane z różnymi dodatkami, zarówno tak bezspornymi, jak ketchup lub musztarda, mniej oczywistym majonezem, czy z pozoru niepasującym pikantnym sosem orzechowym, świetnie komponującym się z kapitalnymi holenderskimi frytkami. W przypadku bardziej zaawansowanych potraw, preferowane są pożywne dania jednogarnkowe zwane stamppot (tłuczony garnek). Wyróżnić można kilka kluczowych wariantów tego standardu ho- fot. shutterstock.com