WOSS-RSS.8141.20.2015 Jarocin, dnia 14.04.2015 r. S P R A W O Z D A N I E z realizacji zadań Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii w 2014 roku. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2014 dla Gminy Jarocin został przyjęty do realizacji Uchwałą Nr LXXIV/442/2013 Rady Miejskiej w Jarocinie w dniu 28 listopada 2013 roku. Program został opracowany w oparciu o ustawę z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Realizatorem programu był Wydział Oświaty i Spraw Społecznych Urzędu Miejskiego w Jarocinie. Sposób realizacji programu przedstawia się następująco: Zadanie I. Zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu i narkotyków. Zadanie realizowane było głównie w Ośrodku Terapii Uzależnień kierowanym przez magistra Mirosława Koniecznego prowadzącego Ośrodek Psychoterapii Necesarius w Jarocinie. Ośrodek działał w formie Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej i w zakresie podstawowej terapii uzależnienia finansowany był przez Narodowy Fundusz Zdrowia, co znacznie obniża koszty jego dofinansowania ze środków gminy. Dostępność profesjonalnej i efektywnej terapii warunkuje skuteczność jakichkolwiek innych działań podejmowanych na rzecz osób z problemem alkoholowym i narkotykowym oraz członków ich rodzin. 1. W 2014 roku w Ośrodku zarejestrowanych było ogółem 521 pacjentów. W omawianym okresie leczono 353 osoby uzależnione, w tym 289 osób uzależnionych od alkoholu oraz 64 osoby uzależnione od innych substancji psychoaktywnych i zachowań, wśród których było 18 osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych, 30 osób z uzależnieniem mieszanym (alkohol, narkotyki, leki), 16 osób z zaburzeniami zachowania (patologiczny hazard, zaburzenia impulsów i nawyków). W ogólnej liczbie osób uzależnionych było 70 kobiet, w tym 61 uzależnionych od alkoholu oraz 10 osób poniżej 18 roku życia z zaburzeniami spowodowanymi używaniem substancji psychoaktywnych i alkoholu. Ogółem Ośrodek udzielił 3950 porad. 2. Obok podstawowego programu terapii uzależnienia i współuzależnienia finansowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia, Ośrodek realizował program wsparcia, zawierający elementy terapii pogłębionej, finansowany przez gminę. W ramach terapii pogłębionej prowadzono: jeden raz w tygodniu przez 3 godz. grupę wsparcia dla osób uzależnionych od alkoholu, w każdych zajęciach uczestniczyło średnio 10 osób,
dwa razy w miesiącu przez 5 godz. warsztaty pracy nad złością, w każdych zajęciach uczestniczyło 5 osób, dwa razy w miesiącu przez 5 godz. trening asertywnych zachowań abstynenckich, w każdych zajęciach uczestniczyło 5 osób. 3. Ważnym elementem pracy z pacjentami był zorganizowany przez Ośrodek, pięciodniowy obóz terapeutyczny w Karpaczu dla osób uzależnionych i współuzależnionych, w którym wzięły udział 32 osoby z terenu gminy Jarocin. Wśród uczestników obozu była liczna grupa Dorosłych Dzieci Alkoholików. Tematem przewodnim programu terapeutycznego było Spotkanie z duchowością. 4. Ośrodek współpracował z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w zakresie zobowiązania osób uzależnionych od alkoholu do podjęcia leczenia. W 2014 r. do Komisji wpłynęło 40 wniosków o skierowanie na leczenie odwykowe osób nadużywających alkoholu, w tym 32 nowe wnioski oraz 8 wniosków o ponowne wszczęcie postępowania. Komisja w dwuosobowym składzie przeprowadzała z tymi osobami rozmowy motywujące do podjęcia leczenia i kierowała je na dalsze konsultacje do Ośrodka Terapii Uzależnień, 33 osoby zostały skierowane na badanie przez biegłych: psychologa i psychiatrę w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu. Biegli wydali 21 opinii potwierdzających objawy kliniczne zespołu zależności alkoholowej, które dały podstawę do wystąpienia z wnioskiem do Sądu Rodzinnego o zastosowanie obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu. Pozostałe osoby, które nie poddały się badaniu przez biegłych Komisja również skierowała do Sądu o wszczęcie dalszego postępowania. 5. Od poniedziałku do soboty w godzinach pracy Ośrodka czynny był telefon zaufania, z którego najczęściej korzystali członkowie rodzin osób uzależnionych. 6. W budynku Skarbczyka działał Klub Abstynenta, w którym spotykała się grupa AA i Al-Anon. Na terenie Jarocina działała również grupa AA SERAFIN, której spotkania odbywały się w każdy czwartek w salce kościoła O.O. Franciszkanów. 7. Dla 100 osób zorganizowano wyjazd na Ogólnopolskie Spotkania Trzeźwościowe do Lichenia i Częstochowy. 8. Stowarzyszenie Abstynenckie Zamek zorganizowało 6 dniowy obóz terapeutyczny dla 45 osób uzależnionych i członków ich rodzin, prowadziło również spotkania integracyjne w formie zajęć kulturalnych i rekreacyjnych, w których brało udział każdorazowo od 50 do 70 osób. Zadanie II. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe i narkotykowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie. 1. Ośrodek Terapii Uzależnień prowadził terapię indywidualną i grupową dla członków rodzin osób uzależnionych. Grupę tę stanowiły osoby współuzależnione, wśród których było 147 kobiet i 20 mężczyzn. 2. W ramach zajęć dodatkowych finansowanych z budżetu gminy prowadzone były następujące grupy: 2
jeden raz w tygodniu przez 3 godz. grupa wsparcia dla osób współuzależnionych i ofiar przemocy, w każdych zajęciach uczestniczyło średnio 10 osób, jeden raz w tygodniu przez 3 godz. grupa wsparcia dla młodzieży, w tym DDA (dorosłe dzieci alkoholików), w każdych zajęciach uczestniczyło średnio 8 osób, jeden raz w tygodniu przez 3 godz. grupa wsparcia dla dzieci z rodzin z problemem uzależnienia, w każdych zajęciach uczestniczyło średnio 6 dzieci, siedem par uczestniczyło w terapii małżeństw. 3. W 2014 roku gmina dofinansowała działalność Ośrodka Interwencji Kryzysowej przy Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Jarocinie kwotą 15.000 zł. Ośrodek prowadził zintegrowaną pomoc osobom i rodzinom dotkniętych kryzysem. Były to głównie przypadki kryzysów rodzinnych i małżeńskich, wynikających z występowania przemocy domowej, problemu alkoholizmu i innych uzależnień oraz kryzysów związanych z utratą bliskiej osoby, sytuacji żałoby i zaburzeń psychicznych. W 2014 roku w Ośrodku zarejestrowano 254 nowe sprawy; w tym 183 z gminy Jarocin. Wśród zgłoszonych sytuacji kryzysowych 30 spraw dotyczyło przemocy domowej, gdzie wobec 10 spraw założona została Niebieska Karta. Ogółem udzielono 725 porad, w tym 193 porady prawne, wśród których były 22 pozwy o rozwód, 30 pozwów o alimenty, 1 pozew o eksmisję, 3 wnioski o przyznanie obrońcy z urzędu, 3 pozwy o zniesienie wspólności majątkowej, 1 wniosek o pozbawienie władzy rodzicielskie oraz kilkanaście innych porad dotyczących kryzysów rodzinnych. 92 osoby korzystały ze stałej pomocy psychologa i terapeuty. W Niebieskim Pokoju przeprowadzono 39 przesłuchań małoletnich. 4. Swoją działalność kontynuował zespół interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w skład którego wchodzili przedstawiciele: Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, Komendy Powiatowej Policji, Ośrodka Interwencji Kryzysowej, Sądu Rejonowego i Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz służby zdrowia. W 2014 roku obowiązywał opracowany przez Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej i przyjęty uchwałą Rady Miejskiej w Jarocinie Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2012-2015. Do przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego wpłynęło w 2014 roku 112 Niebieskich Kart w tym: 95 skierowanych przez KPP w Jarocinie oraz 17 skierowanych przez M-GOPS w Jarocinie. 5. Na terenie gminy działało 14 świetlic dla dzieci i młodzieży, prowadzonych przez organizacje pozarządowe wyłonione w wyniku konkursu ogłoszonego przez Burmistrza Jarocina, w tym jedna prowadzona przez Stowarzyszenie Absolwentów i Wychowanków Państwowego Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im Tadeusza Kościuszki w Jarocinie, która rozpoczęła działalność od października 2014 roku. Celem działania świetlic było zagospodarowanie czasu wolnego dzieciom i młodzieży, pomoc w nauce i w rozwiązywaniu osobistych problemów, rozwój zainteresowań oraz indywidualnych talentów. 3
Prowadzono zajęcia profilaktyczne i socjoterapeutyczne głównie dla dzieci z rodzin problemowych oraz zajęcia ruchowe, kulturalne, plastyczne, pogadanki na temat bezpieczeństwa i zdrowego stylu życia. Organizowano zabawy i gry świetlicowe, konkursy, imprezy okolicznościowe, wyjazdy do kina i teatru. Szczegółowy wykaz Stowarzyszeń prowadzących świetlice, zawiera załącznik nr 1 do niniejszego sprawozdania. Zadanie III. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w szczególności dla dzieci i młodzieży. 1. W 2014 roku na terenie gminy Jarocin zrealizowano następujące edukacyjne programy profilaktyczne: Dam sobie radę - w programie uczestniczyło 454 uczniów klas II szkół podstawowych i 373 rodziców. Program realizowało 24 wychowawców klas II pod nadzorem instruktora programu. III Elementarz, czyli Program Siedmiu Kroków - w programie uczestniczyło 450 uczniów klas V szkół podstawowych, 250 rodziców oraz członkowie rad pedagogicznych. Program realizowało 22 wychowawców klas VI pod nadzorem instruktora programu. Ochraniacze - w programie uczestniczyło 568 uczniów klas I gimnazjalnych. Program realizował dwuosobowy zespół pedagogów. Zanim spróbujesz - w programie uczestniczyło 533 uczniów klas II gimnazjalnych oraz ich rodzice, z którymi spotkali się realizatorzy programu podczas wywiadówek szkolnych. Przeprowadzono również spotkania z nauczycielami szkół biorących udział w programie. Zajęcia prowadzone były przez pracowników Ośrodka Terapii Uzależnień w Jarocinie. 2. W 2014 roku kontynuowano prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych dla dzieci i młodzieży. Działania te były uzupełnieniem edukacyjnych programów profilaktycznych i skupiały się głównie na promocji zdrowego stylu życia poprzez sport, kształtujący u młodych ludzi wytrwałość, zdrową rywalizację oraz pracę w zespole. Szczegółowe zestawienie dofinansowania pozalekcyjnych zajęć sportowych przedstawia załącznik nr 1. W ramach działań sportowych dofinansowano również kwotą 3.912,77 zł organizację VIII Ogólnopolskiego Turnieju Piłkarskiego Ośrodków Kuratorskich pod patronatem Burmistrza Jarocina i Ministerstwa Sprawiedliwości oraz prowadzenie sekcji szachowej przy Jarocińskim Ośrodku Kultury kwotą 500 zł miesięcznie w okresie od stycznia do końca grudnia z wyłączeniem wakacji letnich. 3. Gmina dofinansowała działania kulturalne dla dzieci i młodzieży z udziałem dorosłych realizowane przez organizacje pozarządowe. Szczegółowe zestawienie dofinansowania przedsięwzięć kulturalnych przedstawia załącznik nr 1. Ponadto dofinansowano prowadzenie zajęć umuzykalniających dla dzieci kwotą 220 zł miesięcznie od stycznia do końca grudnia, z wyłączeniem wakacji letnich. Zajęcia odbywały się w Jarocińskim Ośrodku Kultury. W roku 2014 z funduszu 4
alkoholowego dofinansowano również prowadzenie spotkań dla dzieci i młodzieży w Planetarium w Potarzycy kwotą 600 zł miesięcznie. 4. W okresie letnim gmina dofinansowała organizację obozów i półkolonii z programem profilaktycznym dla dzieci i młodzieży. Szczegółowe zestawienie dofinansowania wypoczynku przedstawia załącznik nr 1. 5. W ramach ogólnopolskiej kampanii profilaktycznej pod hasłem Postaw na rodzinę dofinansowano kwotą 40.000 zł koncert Haliny Młynkowej, który odbył się w dniu 3 maja 2014 r. z okazji obchodów Dni Jarocina. Dofinansowano również koncert z okazji Finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy kwotą 14.200 zł. 6. Ze środków gminnego programu profilaktyki dofinansowano działania promujące zdrowy styl życia wśród osób starszych. W wyniku konkursu ogłoszonego przez Burmistrza Jarocina dofinansowano 6 zadań realizowanych przez 5 organizacji pozarządowych zajmujących się wspieraniem osób starszych. Szczegółowe zestawienie dofinansowania przedstawia załącznik nr 1. 7. Komenda Powiatowa Policji w Jarocinie prowadziła systematyczne kontrole drogowe sprawdzające stan trzeźwości kierowców. Dzięki przekazanym przez gminę w 2011 roku bezdotykowym alkomatom AlcoBlow wzrasta liczba przeprowadzonych kontroli. W 2014 roku przeprowadzono ponad 53.000 kontroli (w 2013 48.000, w 2012 30.000, w 2011 20.000), w wyniku, których ujawniono 270 przypadków kierowania pojazdami w stanie nietrzeźwości i po jego spożyciu (w 2013 303, w 2012 318, w 2011-309). W 2014 roku stwierdzono 88 przestępstw narkotykowych (w 2013-95 w 2012 105). Wśród osób, które popełniły przestępstwa narkotykowe były 2 osoby nieletnie (w 2013 1, w 2012 5 osób). Policja przeprowadziła 3.295 interwencji, w tym 192 interwencje domowe, w wyniku, których założono 158 Niebieskich Kart i zatrzymano 270 osób w pomieszczeniach policyjnych, 29 nieletnich popełniło 24 czyny karalne. Komenda Powiatowa Policji w Jarocinie złożyła 14 wniosków do Sądu Rodzinnego o wgląd w sytuację wychowawczą rodziny i ujawniła 39 nieletnich zagrożonych demoralizacją. Wszystkie ww. dane dotyczą powiatu. Opracował: Zenon Marcinkowski 5