Biuro Analiz Makroekonomicznych research@bankmillennium.pl Grzegorz Maliszewski Główny Ekonomista +48 22 598 22 38 Andrzej Kamiński Ekonomista +48 22 598 20 10 Mateusz Sutowicz Analityk rynków finansowych +48 22 598 22 36 Kursy walut Δ % EUR/PLN 4,3675 0,1% USD/PLN 3,9831 1,5% CHF/PLN 4,0181 0,3% EUR/USD 1,0966-1,3% Rynek Pieniężny (%) Δ bps WIBOR 1M 1,64 0 WIBOR 3M 1,72 0 Obligacje PL (%) Δ bps 2Y 1,56 1 5Y 1,71 4 10Y 1,88-6 IRS PLN (%) Δ bps 2Y 1,66-1 5Y 1,56-5 10Y 1,57-10 Obligacje bazowe (%) Δ bps DE 10Y -0,68-2 US 10Y 1,50-2 Giełdy pkt. Δ % WIG 56739,5 1,2 S&P 500 2926,5 2,8 Nikkei 225 20460,9-0,8 Źródło: Thomson Reuters Bieżący tydzień na rynkach finansowych 2 września 2019 Utrzymująca się na rynkach globalnych awersja do ryzyka nie sprzyja notowaniom walut rynków wschodzących, w tym także złotemu. Niemniej jednak poziom 4,40 okazał się silnym wsparciem dla złotego i nieudana próba jego przełamania będzie ograniczała przestrzeń do osłabienia polskiej waluty wobec euro. Szczególnie, że kalendarium danych makroekonomicznych powinno sprzyjać stabilizacji notowań. Źródłem ewentualnej zmienności może być piątkowy raport z amerykańskiego rynku pracy, choć jego wpływ rynkowy może być znaczny tylko w przypadku znacznego odchylenia od konsensusu. Najważniejsze dane tego tygodnia Jaki stan koniunktury przemyśle i usługach USA? W tym tygodniu w zakresie danych makroekonomicznych uwaga będzie koncentrowała się wokół danych amerykańskich. We wtorek o godz. 16:00 poznamy dane ISM dla amerykańskiego przemysłu w sierpniu. W lipcu indeks ten wyniósł 51,2 pkt., a więc już tylko nieznacznie przewyższał neutralny poziom 50 pkt. Sądzimy, że eskalacja wojen handlowych między USA a Chinami wpłynie na spadek wskaźnika. Oczekiwania te wspiera wstępne wyliczenie wskaźnika PMI dla tego sektora, który po raz pierwszy od niespełna 10 lat obniżył się poniżej bariery 50 pkt. W czwartek, również o godz. 16:00, opublikowany zostanie natomiast indeks ISM dla usług w USA, który najprawdopodobniej będzie nieco niższy niż 53.7 pkt. odnotowane w lipcu utrzymując się jednak powyżej 50 pkt., czemu sprzyja sytuacja na rynku pracy. Czy nieco słabsza koniunktura w USA przełoży się na rynek pracy? Sytuację na amerykańskim rynku pracy w sierpniu będziemy mogli ocenić na podstawie danych z sektora pozarolniczego (non-farm payrolls), które zostaną tradycyjnie opublikowane w piątek o godz. 14:30. Konsensus rynkowy wskazuje tylko na nieznacznie słabszy przyrost zatrudnienia - o 160 tys. po przyroście o 164 tys. w lipcu. Natomiast mediana prognoz dynamiki płacy godzinowej wynosi 3,1% r/r, co oznacza tylko niewielkie spowolnienie względem poprzedniego miesiąca (3,2% r/r). Konsensus rynkowy wskazuje ponadto na utrzymanie stopy bezrobocia na niskim poziomie 3,7%. Realizacja tych prognoz potwierdziłaby obraz rynku pracy z rosnącym zatrudnieniem i płacami, pomimo ograniczeń podaży pracowników. Wykres tygodnia Źródło: Macrobond Indeks PMI dla krajowego przemysłu zaskoczył w sierpniu pozytywnie rosnąc do 48,8 pkt. Dane te, a także wskaźniki koniunktury GUS dla przemysłu sygnalizują stabilizację aktywności w tym sektorze, na słabym poziomie, ale lepszym niż w Niemczech. Wzrost produkcji przemysłowej w najbliższych miesiącach będzie kształtował się poniżej średniej historycznej, aczkolwiek sektor ten nie powinien pogrążyć się w recesji. Dane z dnia dzisiejszego godz. 10.00 i zmiany tygodniowe Makro i rynek komentarz tygodniowy 02.09-08.09.2019 str. 1
Makro - kraj Struktura wzrostu PKB w Polsce [pkt. proc.] Wzrost i stopa inwestycji Inflacja CPI i cel inflacyjny [% r/r] Wynik budżetu centralnego [mld PLN] Dla 2019 r. szacunek wynokania Ministerstwa Finansów Struktura wzrostu PKB w 2Q bez zaskoczeń Główny Urząd Statystyczny zrewidował nieznacznie wzrost PKB w 2Q br. do 4,5% r/r z 4,4% r/r szacowanego wstępnie, co jednak nadal oznacza spowolnienie względem 4,7% r/r przed kwartałem. Dynamika kwartalna po odsezonowaniu została natomiast utrzymana na poziomie 0,8% kw/kw (po wzroście o 1,4% r/r w 1Q). Zgodnie z naszymi oczekiwaniami wzrost konsumpcji gospodarstw domowych przyspieszył w 2Q br. do 4,4% r/r z 3,9% r/r, pomimo spowolnienia wzrostu realnego funduszu płac. Konsumpcji gospodarstw domowych, pozostającej głównym motorem aktywności gospodarczej w Polsce, sprzyja historycznie niska stopa bezrobocia, rosnące płace i transfery społeczne z budżetu państwa wspierające i tak dobre nastroje konsumenckie i skłonność do wydatków gospodarstw domowych. W 2Q spowolnił natomiast wzrost inwestycji do 9,0% r/r z 12,6% r/r, co także było spodziewane. Szczyt aktywności inwestycyjnej w zakresie infrastruktury współfinansowanych z budżetu UE został już osiągnięty, a słabszy wzrost za granicą ogranicza nakłady finansowe firm na odbudowę parku produkcyjnego. W przyszłości tendencje te będą się utrzymywać, aczkolwiek nie spodziewamy się radykalnego załamania inwestycji. Słabszy niż przed kwartałem okazał się także wkład do wzrostu eksportu netto. Był on bowiem neutralny dla wzrostu, podczas gdy w 1Q wynosił 0,7 pkt. proc. Dane te wskazują, że spowolnienie gospodarcze za granicą, w szczególności recesja w niemieckim przemyśle, przeniknęła do krajowej gospodarki. Dane nie zmieniają też naszych oczekiwań, że wzrost gospodarczy w II poł. roku nie powinien silne hamować wspierany luzowaniem polityki fiskalnej w Polsce. Inflacja CPI nie narasta Według szybkiego szacunku GUS inflacja CPI obniżyła się nieznacznie w sierpniu i wyniosła 2,8% r/r. Zniżkę inflacji wsparły obniżki cen paliw i energii, a także wyhamowanie inflacji bazowej. Ceny żywności i napojów bezalkoholowych spadły w skali miesiąca, co sugerowały też dane z targowisk, i był to pierwszy od roku miesięczny spadek cen żywności. Skala spadku była jednak mniejsza niż przed rokiem co znalazło odzwierciedlenie w zwyżce rocznej dynamiki do 7,2% r/r, poziomu najwyższego od maja 2015r. Natomiast inflacja bazowa, mierzona jako wskaźnik CPI po wyłączeniu cen żywności i energii wyniosła według naszych szacunków 2,0-2,1% r/r wobec 2,2% r/r miesiąc wcześniej. Najbliższe miesiące powinny przynieść utrzymanie względnie stabilnego wskaźnika CPI, choć notowane w ostatnich tygodniach spadki cen paliw mogą wesprzeć jego nieznaczną zniżkę. Rząd przedstawił szczegóły projektu budżetu na 2020 r. Rząd opublikował uzasadnienie do przyjętego we wtorek projektu ustawy budżetowej, zakładającej zrównoważenie budżetu w roku 2020. Zgodnie z wcześniejszymi doniesieniami zrównoważony budżet osiągnięty zostanie poprzez wzrost obciążeń fiskalnych i parafiskalnych. Po stronie dochodowej rząd planuje m.in. zniesienie ograniczenia 30-krotności przy płatnościach składek na ubezpieczenie społeczne, podwyżkę akcyzy na alkohol oraz wyroby tytoniowe, obłożenie składkami ZUS umów cywilno-prawnych oraz większe dochody z uszczelnienia opłaty recyclingowej. Optymistyczne wydają się także założenia dalszego wzrostu efektywności podatkowej, co szczególnie jaskrawo widoczne jest w zakładanym wzroście dochodów z podatku VAT (+8 % r/r), podczas gdy w I połowie tego roku ich wzrost wyniósł zaledwie 3,5% r/r. Po stronie wydatków uwagę zwraca znaczne ograniczenie dotacji do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, która na przyszły rok zaplanowana jest na poziomie 26,1 mld PLN wobec zakładanych w budżecie na ten rok 49,4 mld PLN. Zmniejszeniu dotacji do FUS sprzyjać będzie zniesienie ograniczenia 30- krotności w płaceniu składek na ubezpieczenie socjalne, ozusowanie umów śmieciowych i rejestrowanie się imigrantów w polskim systemie ubezpieczeń społecznych, jednak skala redukcji wydaje się znaczna w warunkach rosnącego obciążenia wypłatami świadczeń społecznych (tzw. 13sta emerytura ). Założenia zawarte w uzasadnieniu do ustawy budżetowej utrwalają naszą ocenę, iż zrównoważenie budżetu będzie przejściowe, a poprzez wzrost obciążeń fiskalnych i parafiskalnych może mieć negatywny wpływ na inwestycje firm, co ograniczony perspektywy wzrostu gospodarczego w przyszłości. Makro i rynek komentarz tygodniowy 02.09-08.09.2019 str. 2
Wskaźniki PMI dla przemysłu [pkt.] Stopa bezrobocia i pracujący według BAEL Dekompozycja zmiany stopy bezrobocia [pkt. proc.] W sierpniu wzrost indeksu PMI, choć oczekiwania pozostają słabe Indeks PMI obrazujący koniunkturę w krajowym przemyśle wzrósł w sierpniu do 48,8 pkt. z najniższego od kwietnia 2013 r. odczytu za lipiec, który wyniósł 47,4 pkt. Dane te wyraźnie przewyższyły nawet najbardziej optymistyczne prognozy w ankiecie dziennika Parkiet. Wzrost indeksu w sierpni wspierany był przez poprawę komponentu zamówień, bieżącej produkcji a także zatrudnienia. Pomimo zwyżki indeks PMI znajduje się poniżej neutralnego poziomu 50 pkt., wskazując na zwijanie się sektora, co nie znajduje jak na razie trwałego potwierdzenia w twardych danych o produkcji przemysłowej w Polsce. Niemiej krajowy przemysł odczuwa wyraźnie słabszą koniunkturę w analogicznym sektorze w strefie euro, w szczególności w Niemczech, dla których indeks PMI w finalnym wyliczeniu wyniósł w sierpniu 43,5 pkt. Obecnie nie widać sygnałów wyraźnego odbicia koniunktury w przemyśle naszych głównych partnerów handlowych, stąd bardzo słabe prognozy krajowej produkcji zgłaszane przez menegerów ankietowanych w badaniu PMI. Stopa bezrobocia według BAEL najniższa w historii Stopa bezrobocia według Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) spadła w 2Q br. do 3,2% z 3,9% kwartał wcześniej, osiągając tym samym nowy rekordowo niski poziom. To pozytywny aspekt opublikowanych danych, wskazujących na najniższe w historii bezrobocie. Z drugiej jednak strony pogłębił się spadek liczby pracujących, który w 2Q wyniósł -0,5% r/r wobec - 0,4% r/r w 1Q. To drugi kwartał z rzędu, kiedy roczna dynamika pracujących wg BAEL jest ujemna. Rzeczywisty obraz w zakresie pracujących jest nieco bardziej korzystny, ponieważ kurcząca się liczba pracowników jest łagodzona przez napływ imigrantów, który nie jest w pełni uwzględniony w danych BAEL. Nie zmienia to faktu, że niekorzystne tendencje demograficzne zaczynają mieć wpływ na rynek pracy, co widoczne jest również w zakresie osób aktywnych zawodowo (tj. pracujący, jak i bezrobotni) - ich roczna dynamika siódmy kwartał z rzędu była ujemna i w 2Q wyniosła -0,9% r/r wobec -0,7% r/r w 1Q. Współczynnik aktywności zawodowej wzrósł co prawda o 0,3 pkt. proc. w stosunku do 1Q tego roku, to jednak w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego był o 0,2 pkt. proc. niższy. Największy spadek aktywności zawodowej był wśród kobiet, a biorąc pod uwagę kryterium wieku, wśród osób w wieku 35-44 i powyżej 60/65 lat. Jednocześnie zwiększa się liczba osób biernych zawodowo (wzrost o 0,1% r/r), głównie osób w wieku poprodukcyjnym. Negatywne tendencje demograficzne będą kontynuowane w przyszłości - wraz ze starzeniem się społeczeństwa coraz większy odsetek ludzi będzie przechodzić na emerytury, co nie zostanie rekompensowane przez napływ na rynek nowych pracowników. Kwestia kurczącej się podaży pracy pozostaje zatem jednym z głównych wyzwań mogących mieć negatywny wpływ na potencjał polskiej gospodarki. Źródło: Macrobond, Ministerstwo Finansów Makro i rynek komentarz tygodniowy 02.09-08.09.2019 str. 3
Makro - zagranica Indeks instytutu Ifo [pkt.] Indeks Conference Board [pkt.] Indeks Ifo najniżej od listopada 2012 r. Indeks Instytutu Ifo obrazującego koniunkturę w gospodarce niemieckiej obniżył się w sierpniu do 94,3 pkt. z 95,8 pkt. przed miesiącem, tj. do najniższej wartości od listopada 2012 r. Na spadek ten złożyła się niższa niż przed miesiącem wartość subindeksu bieżącego jak i komponentu oczekiwań. Indeks Ifo to kolejny wskaźnik, który wskazuje na słabą sytuację gospodarczą w Niemczech i niekorzystne oczekiwania co do najbliższej przyszłości. Dostępne informacje z 3Q br. sygnalizują, że gospodarka niemiecka drugi kwartał z rzędu ulegnie zmniejszeniu, co oznaczałoby techniczną recesję. Negatywny wpływ otoczenia jest widoczny już w krajowym przemyśle, nie sądzimy jednak, aby dotknęła go recesja, głównie ze względu na siłę popytu wewnętrznego. Koniunktura konsumencka USA nadal mocna Indeks Conference Board obrazujący nastroje konsumenckie w USA obniżył się w sierpniu do 135,1 pkt. z 135,8 pkt. w lipcu, podczas gdy konsensus rynkowy wynosił 130,0 pkt. Spadek indeksu wynika ze zniżki komponentu oczekiwań, który jednak nadal przewyższa średnią z całego bieżącego roku. Subindeks oceny sytuacji bieżącej wzrósł natomiast do poziomu najwyższego od listopada 2000, tj. tzw. dot-com bubble. Dane te wskazują, że nastroje konsumentów pozostają bardzo dobre pomimo eskalacji wojen handlowych między USA a Chinami, słabej koniunktury w przemyśle i rosnącej niepewności dla globalnego wzrostu. Czynniki te nie wpłynęły jak dotąd znacząco na kondycję amerykańskiego rynku pracy, jednak jego odporność może słabnąć w kolejnych kwartałach. Sądzimy, że w tym roku wzrost gospodarczy w USA będzie stopniowo hamował, aczkolwiek najpewniej nie będzie znacząco odbiegał od szacunku z 2Q, który wynosi 2,1% kw/kw (SAAR). Źródło: Macrobond Makro i rynek komentarz tygodniowy 02.09-08.09.2019 str. 4
29-04 13-05 27-05 10-06 24-06 08-07 22-07 05-08 19-08 02-09 29-04 04-05 09-05 14-05 19-05 24-05 29-05 03-06 08-06 13-06 18-06 23-06 28-06 03-07 08-07 13-07 18-07 23-07 28-07 02-08 07-08 12-08 17-08 22-08 27-08 01-09 14-06 20-06 26-06 02-07 08-07 14-07 20-07 26-07 01-08 07-08 13-08 19-08 25-08 31-08 Kursy walutowe EUR/PLN i USD/PLN 4,40 4,35 4,30 4,25 4,20 EUR/PLN USD/PLN /prawa oś/ Tygodniowa zmiana kursów walutowych [%] EUR/RON EUR/ILS 4,00 3,95 3,90 3,85 3,80 3,75 3,70 Rynek walutowy Krajowy rynek walutowy pozostawał pod wpływem negatywnych nastrojów globalnych, który wzmocniony został niekorzystnymi doniesieniami wewnętrznymi. W połowie minionego tygodnia kurs EUR/PLN wzrósł do nawet 4,40, poziomu najwyższego od początku lipca ubiegłego roku. Na złotego wciąż niekorzystnie działa niepewność co do perspektyw globalnej gospodarki w związku z trwającymi wojnami handlowymi. Niepewność wzmacnia dodatkowo oczekiwanie na wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie walutowych kredytów hipotecznych. Rynek negatywnie zareagował też na opublikowaną w ubiegłym tygodniu analizę Sądu Najwyższego w sprawie kredytów walutowych, która nie wyklucza kosztownego dla sektora bankowego rozwiązania, zakładającego konwersję kredytu walutowego na polską walutę i oprocentowanie według stawki Libor CHF. Nastrojom rynkowym nie pomagała też informacja, iż premier Wielkiej Brytanii poprosił królową Elżbietę II o zgodę na zawieszenie obrad Izby Gmin na pięć tygodni. Niepewność wokół Brexitu i rosnące ryzyko niekontrolowanego wyjścia nieustannie cięży na nastrojach rynkowych. Czynniki, które osłabiały złotego, stanowiły wsparcie dla dolara amerykańskiego i franka szwajcarskiego, które zyskują w okresach podwyższonej niepewności. Po wyraźnym umocnieniu w pierwszej połowie sierpnia, kurs EUR/USD obecnie stabilizuje się na poziomie ok. 1,10. EUR/ZAR EUR/CZK Osłabienie EUR/PLN EUR/HUF Umocnienie EUR/TRY EUR/RUB -1,00% -0,50% 0,00% 0,50% 1,00% 1,50% Kursy walutowe EUR/USD i EUR/CHF 1,15 1,14 1,13 1,12 1,11 1,10 1,09 1,08 EUR/USD EUR/CHF Notowania indeksu dolarowego 100 Osłabienie USD Umocnienie USD 98 96 94 Źródło: Thomson Reuters Datastream Nasze oczekiwania na nadchodzący tydzień EUR/PLN USD/PLN EUR/USD Kierunek Uzasadnienie Nastroje globalne, pozostające pod wpływem negatywnych ryzyk dla wzrostu globalnego, a także rosnącego ryzyka nieuporządkowanego Brexitu niezmiennie oddziałują niekorzystnie na wycenę złotego. Dodatkowo krajowe ryzyka w postaci wyroku TSUE, który może mieć negatywny wpływ na kondycję sektora bankowego, wzmacniają negatywną presję na notowania polskiej waluty. Poziom 4,40 podobnie jak przed rokiem - zabezpiecza jednak notowania EUR/PLN przed nadmierną zwyżką. Nieudana próba w ubiegłym tygodniu przełamania tego poziomu wskazuje, iż potencjał do dalszego osłabienia wyczerpał się i złoty ma szanse na ustabilizowanie się w najbliższych dniach. Na gruncie analizy technicznej poziom 4,35 będzie stanowił ograniczenie przestrzeni ewentualnego spadku notowań pary EUR/PLN. W sytuacji zwiększonej awersji do ryzyka kurs USD/PLN stopniowo przesuwa się na wyższe poziomy z uwagi na premiowanie dolara jako tzw. bezpiecznej przystani. Bliskość psychologicznej bariery 4,00 powinna chronić notowania USD/PLN przed dalszą zwyżką. Z kolei przed nadmierną aprecjacją złotego w relacji do dolara zabezpiecza poziom 3,90. Przedział wahań jest szeroki przy czym bardziej prawdopodobny wydaje się test górnego ograniczenia i późniejsze zejście w kierunku minimum z drugiej połowy sierpnia. Rozbieżność w polityce pieniężnej Fed i EBC tj. korekta w cyklu zacieśniania polityki pieniężnej w USA i prawdopodobnie wielowątkowe łagodzenie polityki pieniężnej w strefie euro w fundamentalny sposób wspiera wycenę dolara w relacji do euro. Podobnie jak awersja do ryzyka premiująca aktywa safe-haven. Z tego powodu uważamy, iż kurs EUR/USD powinien utrzymywać się w okolicach tegorocznego minimum, oscylując wokół poziomu 1,10. Potencjał do spadku eurodolara przejściowo wygasa przy poziomie, szczególnie w kontekście wyciszenia napięć handlowych na linii USA-Chiny. Nasilenie się awersji do ryzyka mogłoby zepchnąć kurs EUR/USD do poziomu 1,0860, jednak taki scenariusz wymagałby dodatkowych impulsów z gospodarki, a biorąc pod uwagę kalendarium makroekonomiczne, raczej się nie zanosi. Makro i rynek komentarz tygodniowy 02.09-08.09.2019 str. 5
18-06 24-06 30-06 06-07 12-07 18-07 24-07 30-07 05-08 11-08 17-08 23-08 29-08 18-06 23-06 28-06 03-07 08-07 13-07 18-07 23-07 28-07 02-08 07-08 12-08 17-08 22-08 27-08 01-09 Rentowność obligacji krajowych [%] 2,5 25 1,87 2,0 1,29 1,56 1,60 1,63 1,70 20 15 1,5 10 1,0 5 0,5 0 0,0-6 0-3 -2-2 -9-5 -0,5-10 -15-1,0-20 -1,5-25 -2,0-30 1Y 2Y 3Y 4Y 5Y 10Y Tygodniowa zmiana rentowności 2019-09-02 Spread do Bundów i nachylenie krzywej SPW [%] 1,0 3,4 0,8 3,2 3,0 0,6 2,8 0,4 2,6 0,2 2,4 0,0 2,2 Rentowności obligacji USA i Niemiec [%] Indeksy giełdowe [pkt.] 10Y PL vs. 2Y PL 10Y PL vs. 10Y DE /prawa oś/ 2,0 1,51 1,39 1,51 20 1,0 15 0,0-0,92-0,95-0,70-1,0 10-2,0 5-3,0-4,0 0-5,0-3 -2-2 -2-3 -4-5 -6,0-7,0-10 2Y 5Y 10Y Zmiana rentowności Bundów Zmiana rentowności Treasuries Bundy Treasuries 3100 13000 12500 3000 12000 2900 11500 2800 11000 Rynek obligacji Miniony tydzień na rynku długu był czasem podwyższonej zmienności. Początkowo dochodowość 10-letniej obligacji zniżkowała w okolice historycznego minimum 1,72% wspierana informacjami dotyczącymi planu zbilansowania przyszłorocznego budżetu. Mimo, iż przedstawione uzasadnienie do ustawy budżetowej na 2020 rok zakłada wyższe potrzeby pożyczkowe netto, aniżeli planowane wykonanie na 2019 w wysokości 15 mld PLN (wyraźnie niższe niż pierwotne 46 mld PLN), to inwestorzy prawdopodobnie liczą na lepsze od założeń wykonanie. W pierwszej połowie minionego tygodnia spadkowi dochodowości sprzyjało także zachowanie obligacji na rynkach bazowych. Sytuacja zmieniła się w drugiej połowie omawianego okresu, gdy zwyżka dochodowości długu Niemiec i USA pośrednio przełożyła się na spadek cen także i krajowego długu. W rezultacie dochodowość 10-latki polskiej wzrosła do poziomu 1,86%. Na rynkach bazowych źródłem wzrostu rentowności były natomiast wypowiedzi części przedstawicieli Europejskiego Banku Centralnego. K.Knot obok J.Weidmanna i S.Lautenschlaeger mówił o braku potrzeby uruchamiania programu skupu aktywów w strefie euro, a także przesadnych oczekiwaniach rynku przed wrześniowym posiedzeniem banku. Nasze oczekiwania na nadchodzący tydzień 10Y PL (%) 10Y DE (%) 10Y US (%) Kierunek Uzasadnienie Dochodowość 10-latki poszukuje równowagi, po dynamicznych zmianach w ostatnich tygodniach. W ostatnich dniach porusza się ona pomiędzy 1,80-1,95% i ten przedział może stanowić przestrzeń równowagi. Stabilizacja nastrojów na rynkach bazowych i brak nowych doniesień z obszaru wojen handlowych pomiędzy USA i Chinami sprzyja stabilizacji także na rynku krajowym. Doniesienie z obszaru krajowego budżetu zostały już zdyskontowane przez inwestorów, więc pozytywny impuls z tej strony stopniowo wygasa i przestrzeń do dalszych spadków rentowności polskiego długu wyczerpuje się. Szczególnie, że na nastrojach inwestorów zaczyna ciążyć ryzyko negatywnych rozstrzygnięć w zakresie kredytów walutowych, co może odbić się negatywnie na kondycji sektora bankowego, który jest dużym inwestorem na rynku polskiego długu. Niemiecki rynek długu pozostaje pod wpływem oczekiwań na szczegóły łagodzenia polityki pieniężnej w strefie euro. Rentowność Bunda reaguje na każde informacje mogące wpłynąć na oczekiwania co do kształtu polityki pieniężnej w Eurolandzie. Z tego też powodu, źródłem zmienności są wypowiedzi poszczególnych członków EBC, gdzie nie ma jednomyślności w zakresie działań banku. Scenariusz łagodzenia polityki pieniężnej oraz utrzymująca się niepewność o do perspektyw gospodarki globalnej utrzymują zainteresowanie niemieckimi obligacjami na wysokim poziomie. Dochodowość amerykańskiego długu pozostaje pod presją kupujących ze względu na utrzymująca się na rynku awersję do ryzyka w związku z toczącymi się wojnami handlowymi oraz perspektywą złagodzenia polityki pieniężnej przez Fed. Po wyraźnej zniżce w sierpniu, przestrzeń do dalszych zniżek rentowności stopniowo wyczerpuje się, stąd najbardziej prawdopodobnym scenariuszem na najbliższe dni wydaje się stabilizacja notowań amerykańskiego długu. Źródłem ewentualnej zmienności może być publikacja w piątek miesięcznego raportu z amerykańskiego rynku pracy, niemniej jednak rekcji można spodziewać sie tylko w wypadku znacznego odchylenia od konsensusu. S&P DAX /prawa oś/ Źródło: Thomson Reuters Datastream Makro i rynek komentarz tygodniowy 02.09-08.09.2019 str. 6
Kalendarium Wskaźnik/Wydarzenie Kraj Okres Źródło: Bloomberg, Parkiet, Bank Millennium S.A. Poprzednie dane Poniedziałek 02 września Konsensus rynkowy Bank Millennium prognoza 09:00 PMI w przemyśle Polska Sierpień 47.4 47.6 47.9 09:55 PMI w przemyśle Niemcy Sierpień 43.2 43.6 10:00 PMI w przemyśle EZ Sierpień 46.5 47.0 Wtorek 03 września 11:00 Inflacja PPI EZ Lipiec 0.7% 16:00 ISM w przemyśle USA Sierpień 51.2 Środa 04 września 09:55 PMI w usługach Niemcy Sierpień 54.5 54.4 10:00 PMI w usługach EZ Sierpień 53.2 53.4 11:00 Sprzedaż detaliczna r/r EZ Lipiec 2.6% 20:00 Beżowa Księga Fed USA Wrzesień Czwartek 05 września 14:15 Raport ADP USA Sierpień 156k 15:45 PMI w usługach USA Sierpień 53.0 50.9 16:00 Zamówienia na dobra trwałe m/m USA Lipiec 1.8% 2.1% 16:00 ISM w usługach USA Sierpień 53.7 Piątek 06 września 11:00 PKB r/r EZ 2Q 1.2% 1.1% 14:30 Zmiana zatrudnienia poza sektorem rolniczym USA Sierpień 164k 160k 14:30 Stopa bezrobocia USA Sierpień 3.7% 3.7% 14:30 Płaca godzinowa r/r USA Sierpień 3.2% 3.1% Poniedziałek 09 września 10:30 Indeks Sentix EZ Wrzesień -13.7 Makro i rynek komentarz tygodniowy 02.09-08.09.2019 str. 7
Dane i prognozy 2018 2019 2020 4Q18 1Q19 2Q19 3Q19 Q419 1Q20 2Q20 3Q20 Q420 PKB 5,1 4,6 3,7 4,9 4,7 4,5 4,6 4,4 3,9 4,0 3,5 3,5 Stopa bezrobocia 5,8 5,5 5,4 5,8 5,9 5,2 5,3 5,5 5,7 5,2 5,3 5,4 Inflacja CPI (%, r/r) ** 1,6 2,1 2,8 1,4 1,2 2,4 2,8 2,6 3,3 2,6 2,7 2,8 Ropa naftowa Brent ** 71,7 67,0 68,0 72,2 63,3 69,8 65,0 70,0 70,0 68,0 67,0 65,0 Stopa referencyjna (%) 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 WIBOR 1M (%) 1,64 1,64 1,64 1,64 1,64 1,64 1,64 1,64 1,64 1,64 1,64 1,64 WIBOR 3M (%) 1,72 1,72 1,72 1,72 1,72 1,72 1,72 1,72 1,72 1,72 1,72 1,72 WIBOR 6M (%) 1,79 1,79 1,79 1,79 1,79 1,79 1,79 1,79 1,79 1,79 1,79 1,79 Obligacja 2-letnia (%) 1,33 1,60 1,66 1,33 1,67 1,60 1,55 1,55 1,55 1,55 1,55 1,60 Obligacja 10-letnia (%) 2,82 2,40 2,50 2,82 2,83 2,40 2,00 2,05 2,10 2,10 2,15 2,20 EUR/PLN 4,30 4,21 4,25 4,30 4,30 4,25 4,33 4,30 4,30 4,29 4,28 4,26 USD/PLN 3,76 3,75 3,70 3,76 3,84 3,73 3,88 3,95 3,92 3,90 3,90 3,88 GBP/PLN 4,79 4,80 4,80 4,79 5,00 4,73 4,75 4,80 4,80 4,80 4,80 4,80 EUR/USD 1,14 1,12 1,15 1,14 1,12 1,14 1,12 1,09 1,10 1,10 1,10 1,10 EURIBOR 3M -0,31-0,38-0,33-0,31-0,35-0,39-0,42-0,43-0,43-0,42-0,42-0,41 LIBOR 3M USD 2,81 2,35 2,40 2,81 2,60 2,32 2,15 1,90 1,70 1,70 1,75 1,75 * pola szare - prognozy i szacunki Banku Millennium ** średnio w okresie Źródło: GUS, NBP, Thomson Reuters, Macrobond, Bank Millennium SA Niniejsza analiza jest publikacją marketingową i została przygotowana przez Bank Millennium S.A. ( Bank ), w oparciu o dane pochodzące z różnych serwisów informacyjnych, wyłącznie w celach informacyjnych. Nie stanowi ona (ani zawarte w niej informacje) rekomendacji, wyniku doradztwa inwestycyjnego, oferty ani też kierowanego do kogokolwiek (lub jakiejkolwiek grupy osób) zaproszenia do zawarcia transakcji na instrumencie bądź instrumentach finansowych. Prognozy ani dane odnoszące się do przeszłości nie stanowią gwarancji przyszłych cen instrumentów finansowych lub wyników finansowych. Bank dołożył należytej staranności w celu zapewnienia, iż zawarte informacje nie są błędne lub nieprawdziwe w dniu ich publikacji, jednak Bank i jego pracownicy nie ponoszą odpowiedzialności za ich prawdziwość i kompletność jak również za jakiekolwiek szkody powstałe w wyniku wykorzystania niniejszej publikacji lub zawartych w niej informacji. Makro i rynek komentarz tygodniowy 02.09-08.09.2019 str. 8