FIRMOWE (R)EWOLUCJE MIKRO I MAŁE PRZEDSIĘBIORSTWA W POLSCE. CYFROWE VS. ANALOGOWE Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek Warszawa, 11 czerwca 2015 Na podstawie wyników badania przygotowanego przez Konfederację Lewiatan i finansowanego przez Związek Polskiego Leasingu i PZU Monitoring kondycji sektora MMŚP w 2014 r. Realizacja wywiadów CBOS. Badanie przeprowadzone w okresie 06 maja - 18 lipca 2014 r. na losowej próbie 1111 MMŚP.
MIKRO, MAŁE I ŚREDNIE FIRMY (zatrudnienie 2-249 pracowników) - CYFROWE CZY ANALOGOWE? 2
MMŚP - CYFROWE CZY ANALOGOWE? obsługa klientów przez Internet z wykorzystaniem poczty elektronicznej 55,2% wystawianie e-faktur 42,5% zarządzanie zasobami z wykorzystaniem odpowiedniego oprogramowania 41,1% wykorzystywanie strony w mediach społecznościowych 30,9% portal on-line dla klientów 19,4% wykorzystywanie portalu dla klientów na urządzenia mobilne 15,2% wykorzystywanie chmury do przechowywania danych, kontu z klientami 11,7% własna strona internetowa _zasób kluczowy + zasób o dużej przydatności 48,1% wykorzystywanie specjalistycznego oprogramowania _zasób kluczowy + zasób o dużej przydatności 36,3% Źródło: opr. własne na podstawie Monitoring kondycji sektora MMSP 2014, Konfederacja Lewiatan 3
MMŚP - CYFROWE CZY ANALOGOWE? ANALOGOWE TECHNOLOGIE INFORMATYCZNE e-adepci TECHNOLOGIE INFORMATYCZNE CYFROWE TECHNOLOGIE INFORMATYCZNE Nie korzystają z żadnej z 7 badanych technologii informatycznych Wykorzystują 1-2 (z 7 badanych) technologie informatyczne Wykorzystują co najmniej 3 (z 7 badanych) technologie informatyczne
CYFROWE czyli kto? ANALOGOWE TECHNOLOGIE INFORMATYCZNE e-adepci TECHNOLOGIE INFORMATYCZNE CYFROWE TECHNOLOGIE INFORMATYCZNE Nie korzystają z żadnej z 7 badanych technologii informatycznych Wykorzystują 1-2 (z 7 badanych) technologie informatyczne Wykorzystują co najmniej 3 (z 7 badanych) technologie informatyczne MMŚP ogółem_22,8% MMŚP ogółem_38,3% MMŚP ogółem_38,9% mikro_25,7% mikro_39,1% mikro_35,2% małe_8,8% małe_32,7% małe_58,5% średnie_2,7% średnie_28,0% średnie_69,3% Źródło: opr. własne na podstawie Monitoring kondycji sektora MMSP 2014, Konfederacja Lewiatan 5
MMŚP - CYFROWE CZY ANALOGOWE? Technologie informatyczne wykorzystywane przez firmę w prowadzeniu działalności biznesowej (% MMŚP wg klas wielkości) wystawianie e-faktur 100 wykorzystywanie mediów społecznościowych 80 60 40 20 obsługa klientów przez Internet z wykorzystanie poczty elektronicznej wykorzystywanie chmury do,przechowywania danych kontu z klientami portal dla klientów na urządzenia mobilne 0 portal on-line dla klientów zarządzanie zasobami z wykorzystaniem odpowiedniego oprogramowania mikro małe średnie liczba wykorzystywanych technologii informatycznych MMŚP ogółem (%) analogowe 0 22,8 22,8 1 17,7 e-adepci 38,3 2 20,6 3 16,6 4 9,7 cyfrowe 5 7,5 38,9 6 4,0 7 1,1 Źródło: opr. własne na podstawie Monitoring kondycji sektora MMSP 2014, Konfederacja Lewiatan 6
MIKRO I MAŁE FIRMY (zatrudnienie 2-49 pracowników) CYFROWE VS. ANALOGOWE CV analogowych, e-adeptów i cyfrowych 7
CV_mikro i małe firmy (1) Imię i nazwisko: ANALOGOWI E-ADEPCI CYFROWI Data urodzenia: Liczba lat działania firm analogowych na rynku (% analogowych MMP) 15,6 20,6 15,6 0,0 30,6 17,5 Liczba lat działania e-adeptów na rynku (% MMP_ e-adeptów) 15,4 0,0 14,8 35,3 15,1 19,3 Liczba lat działania firm cyfrowych na rynku (% cyfrowych MMP) 0,5 12,8 19,1 34,9 17,9 14,9 powyżej 20 16-20 lat '11-15 lat '6-10 lat '1-5 lat powstała w 2014 r. powyżej 20 lat 16-20 lat '11-15 lat '6-10 lat '1-5 lat powstała w 2014 r. powyżej 20 16-20 lat '11-15 lat '6-10 lat '1-5 lat powstała w 2014 r. Sektory gospodarki w których działają firmy analogowe (% analogowych MMP) Sektory gospodarki w których działają e- adepci (% MMP e-adeptów) Sektory gospodarki w których działają firmy cyfrowe (% cyfrowych MMP) Zawód: 0,0 1,3 5,0 6,9 3,8 4,4 43,1 5,0 16,3 14,4 1,5 3,3 1,8 5,2 7,3 3,9 4,8 19,7 32,4 20,0 4,9 6,7 4,4 4,6 9,0 2,3 1,9 34,3 22,3 9,5 rolnictwo budownictwo transport informacja i komunikacja działalność profesjonalna, naukowa i techniczna produkcja przemysłowa handel hotele, restauracje obsługa nieruchomosci opieka zdrowotna i pomoc społeczna rolnictwo budownictwo transport informacja i komunikacja działalność profesjonalna, naukowa i techniczna produkcja przemysłowa handel hotele, restauracje obsługa nieruchomosci opieka zdrowotna i pomoc społeczna rolnictwo budownictwo transport informacja i komunikacja działalność profesjonalna, naukowa i techniczna produkcja przemysłowa handel hotele, restauracje obsługa nieruchomosci opieka zdrowotna i pomoc społeczna 8
CV_mikro i małe firmy (2) Imię i nazwisko: ANALOGOWI E-ADEPCI CYFROWI Miejsce zamieszkania (1): Lokalizacja firm analogowych (% analogowych MMP) 11,9 21,4 22,0 8,8 35,8 metropolia (co najmniej 500 tys. mieszkańców) duże miasto (100-499,5 tys. mieszkańców miasto średniej wielkości (20-99,9 tys. mieszkańców) małe miasto (do 19,9 tys. mieszkańców) obszar wiejski 11,8 Lokalizacja e-adeptów (% MMP e-adeptów) 19,1 25,2 17,0 27,0 metropolia (co najmniej 500 tys. mieszkańców) duże miasto (100-499,5 tys. mieszkańców miasto średniej wielkości (20-99,9 tys. mieszkańców) małe miasto (do 19,9 tys. mieszkańców) obszar wiejski Lokalizacja firm cyfrowych (% cyfrowych MMP) 10,0 15,1 30,0 21,9 23,0 metropolia (co najmniej 500 tys. mieszkańców) duże miasto (100-499,5 tys. mieszkańców miasto średniej wielkości (20-99,9 tys. mieszkańców) małe miasto (do 19,9 tys. mieszkańców) obszar wiejski Region w którym ulokowane są firmy analogowe (% analogowych MMP) Region w którym ulokowani są e-adepci (% MMP e-adeptów) Region w którym ulokowane są firmy cyfrowe (% cyfrowych MMP) Miejsce zamieszkania (2)_region: 13,2 9,4 12,6 18,2 Centralny Wschodni Południowo-Zachodni 20,8 25,8 Południowy Północno-Zachodni Północny 14,5 8,8 19,4 12,1 Centralny Wschodni Południowo-Zachodni 20,9 24,2 Południowy Północno-Zachodni Północny 8,8 13,3 19,3 9,3 Centralny Wschodni Południowo-Zachodni 30,2 19,1 Południowy Północno-Zachodni Północny 9
CV_mikro i małe firmy (3) Imię i nazwisko: ANALOGOWI E-ADEPCI CYFROWI Wykształcenie Właściciela: 27,8 Wykształcenie właścicieli firm analogowych (% analogowych MMP) 3,8 18,4 50,0 poniżej średniego średnie wyższe wyższe z tytułem naukowym 40,2 Wykształcenie właścicieli e-adeptów (% MMP e-adeptów) 5,2 12,2 poniżej średniego średnie wyższe wyższe z tytułem naukowym 42,4 53,1 Wykształcenie właścicieli firm cyfrowychh (% cyfrowych MMP) 6,7 4,8 poniżej średniego średnie wyższe wyższe z tytułem naukowym 35,5 Wykształcenie osób zarządzających: Wykształcenie osób zarządzających w firmach analogowych (% analogowych MMP) 3,1 16,9 29,4 50,6 poniżej średniego średnie wyższe wyższe z tytułem naukowym 43,8 Wykształcenie osób zarządzających w firmach e-adeptach (% MMP e-adeptów) 4,0 11,6 poniżej średniego średnie wyższe wyższe z tytułem naukowym 40,7 Wykształcenie osób zarządzających w firmach cyfrowychh (% cyfrowych MMP) 55,9 4,7 4,0 poniżej średniego średnie wyższe wyższe z tytułem naukowym 35,4 10
wiek nie ma znaczenia dla skłonności do bycia firmą cyfrową ale branża, w której działa firma już - firm analogowych ponadprzeciętnie dużo jest w handlu, firm cyfrowych w przemyśle oraz w sekcji działalność profesjonalna, naukowa i techniczna lokalizacja firm że ma znaczenie ponadprzeciętnie dużo firm analogowych jest w dużych miastach, firm cyfrowych w metropoliach i średnich miastach cyfrowe MMP zlokalizowane są przede wszystkim w regionie Centralnym, analogowe w regionie Wschodnim i Południowym czym bardziej wykształcony właściciel i osoba zarządzająca firmą, tym większa skłonność do wykorzystywania technologii informatycznych 11
MIKRO I MAŁE FIRMY (zatrudnienie 2-49 pracowników) CYFROWE VS. ANALOGOWE Czy(m) cyfrowe różnią się od analogowych i e-adeptów? 12
Czy(m) cyfrowe różnią się od analogowych i e-adeptów? koncentrują się na celach rozwojowych budują pozycję konkurencyjną na jakości produktów i usług, specjalizacji, szyciu na miarę, marce i kompetencjach pracowników wdrażają, i to w sposób rozumny, innowacje nie boja się inwestować w B+R i widzą w tym szanse są otwarte i konkurencyjne, uważają eksport za rozwojową szansę ich priorytetem jest inwestowanie w rozwój zawodowy pracowników, a nie ich rotacja ich priorytetem jest inwestowanie w innowacyjne produkty, a nie dalsza sprzedaż dotychczas produkowanych i dostarczanych na rynek produktów 13
Cel strategiczny firmy ANALOGOWE E-ADEPCI CYFROWE Cele strategiczne firm analogowych (% MMP) Cele strategiczne MMP e-adeptów (% MMP) Cele strategiczne firm cyfrowych (% MMP) cele rozwojowe 10,4 cele rozwojowe 30,7 cele rozwojowe 58,9 Cel strategiczny firmy: cele zachowawcze */ 24,6 Rozwojowe cele strategiczne firm analogowych (% MMP) cele zachowawcze */ 41,6 Rozwojowe cele strategiczne MMP e- adeptów (% MMP) cele zachowawcze */ 33,8 Rozwojowe cele strategiczne firm cyfrowych (% MMP) wzrost wartości rynkowej w długim okresie wzrost zysku wzrost sprzedaży wzrost udziału w rynku 4,3 4,1 13,5 12,1 wzrost wartości rynkowej w długim okresie wzrost zysku wzrost sprzedaży wzrost udziału w rynku 35,6 29,2 29,1 34,2 wzrost wartości rynkowej w długim okresie wzrost zysku wzrost sprzedaży wzrost udziału w rynku 60,0 57,3 58,7 61,7 */ cele zachowawcze: (1) utrzymanie się na rynku, (2) zapewnienie pracy i dochodu właścicielowi i jego rodzinie Źródło: opr. własne na podstawie Monitoring kondycji sektora MMSP 2014, Konfederacja Lewiatan 14
Czynniki na których MMP budują pozycję konkurencyjną ANALOGOWE E-ADEPCI CYFROWE Na czym firmy analogowe budują pozycję konkurencyjną na rynku? (% MMP) Na czym e-adepci budują pozycję konkurencyjną na rynku? (% MMP) Na czym firmy cyfrowe budują pozycję konkurencyjną na rynku? (% MMP) Kluczowe czynniki budujące pozycję konkurencyjną na rynku: cena jakość produktów 15,8 28,1 Na czym firmy analogowe budują pozycję konkurencyjną na rynku? (% MMP) kompetentni pracownicy wizerunek firmy "szycie na miarę" jakość obsługi klienta wąska specjalizacja 4,9 6,1 8,2 13,4 23,4 cena jakość produktów kompetentni pracownicy 41,7 39,4 Na czym e-adepci budują pozycję konkurencyjną na rynku? (% MMP) wizerunek firmy "szycie na miarę" jakość obsługi klienta wąska specjalizacja 10,3 19,5 28,4 33,5 32,2 cena jakość produktów 30,2 44,8 Na czym firmy cyfrowe budują pozycję konkurencyjną na rynku? (% MMP) kompetentni pracownicy wizerunek firmy "szycie na miarę" jakość obsługi klienta wąska specjalizacja 44,3 53,1 65,5 75,6 81,6 Źródło: opr. własne na podstawie Monitoring kondycji sektora MMSP 2014, Konfederacja Lewiatan 15
Skłonność do innowacji ANALOGOWE E-ADEPCI CYFROWE Czy firma wdrożyła w l. 2010-2013 innowacje (% analogowych MMP) Czy firma wdrożyła w l. 2010-2013 innowacje (% MMP e-adeptów) Czy firma wdrożyła w l. 2010-2013 innowacje (% cyfrowych MMP) Wdrożone innowacje: marketingowe orgtanizacyjne produktowe 11,3 9,4 20,1 marketingowe orgtanizacyjne produktowe 21,5 22,7 33,3 marketingowe orgtanizacyjne produktowe 38,3 43,7 48,6 procesowe 15,7 procesowe 21,5 procesowe 34,1 Czy innowacje byłyby przydatne: Niezależnie od tego, czy firma inwestowała w innowacje, czy byłyby one przydatne (% analogowych MMP) 41,5 Niezależnie od tego, czy firma inwestowała w innowacje, czy byłyby one przydatne (% MMP e-adeptów) 62,1 Niezależnie od tego, czy firma inwestowała w innowacje, czy byłyby one przydatne (% cyfrowych MMP) 75,9 Źródło: opr. własne na podstawie Monitoring kondycji sektora MMSP 2014, Konfederacja Lewiatan 16
Zainteresowanie B+R ANALOGOWE E-ADEPCI CYFROWE Czy firma inwestowała w l. 2012-2013 w B+R (% analogowych MMP) Czy firma inwestowała w l. 2012-2013 w B+R (% MMP e-adeptów) Czy firma inwestowała w l. 2012-2013 w B+R (% cyfrowych MMP) Inwestycje w B+R: 1,3 3,6 7,9 Czy inwestycje w B+R byłyby przydatne: Niezależnie od tego, czy firma inwestowała w B+R, czy byłyby one przydatne (% analogowych MMP) 10,1 Niezależnie od tego, czy firma inwestowała w B+R, czy byłyby one przydatne (% MMP e-adeptów) 19,4 Niezależnie od tego, czy firma inwestowała w B+R, czy byłyby one przydatne (% cyfrowych MMP) 33,6 Źródło: opr. własne na podstawie Monitoring kondycji sektora MMSP 2014, Konfederacja Lewiatan 17
Otwartość i konkurencyjność ANALOGOWE E-ADEPCI CYFROWE Czy firma w l. 2014-2015 sprzedawała i sprzedaje na eksport? (% analogowych MMP) Czy firma w l. 2014-2015 sprzedawała i sprzedaje na eksport? (% MMP e-adeptów) Czy firma w l. 2014-2015 sprzedawała i sprzedaje na eksport? (% cyfrowych MMP) Eksporterzy: 6,3 12,1 26,9 Czy eksport jest/byłby szansą rozwojową: Niezależnie od tego, czy firma była/jest eksporterem, czy eksport jest/byłby szansą rozwojową (% analogowych MMP) 14,5 Niezależnie od tego, czy firma była/jest eksporterem, czy eksport jest/byłby szansą rozwojową (% MMP e-adeptów) 21,5 Niezależnie od tego, czy firma była/jest eksporterem, czy eksport jest/byłby szansą rozwojową (% cyfrowych MMP) 40,7 Źródło: opr. własne na podstawie Monitoring kondycji sektora MMSP 2014, Konfederacja Lewiatan 18
DZIĘKUJĘ. mkrzysztoszek@konfederacjalewiatan.pl 19