Komisja Onomastyki Słowiańskiej przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów ЗАЯВЛЕНИЕ ОБ ОДОБРЕНИИ ПРОДОЛЖЕНИЯ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ КОМИССИИ ПРИ МКС I. Название комиссии: Komisja Onomastyki Słowiańskiej II. Тематическая и научно-исследовательская ориентация комиссии (до 1800 символов): Komisja Onomastyki Słowiańskiej (KOS) działa nieprzerwanie od 1959 roku. Głównym jej zadaniem jest podejmowanie, wspieranie i monitorowanie studiów onomastycznych w obszarze słowiańskim (w krajach Słowiańszczyzny i na terenach pogranicza), ale także szerzej w kontekście międzynarodowym. Zasięg zainteresowań Komisji obejmuje badania związane z nazewnictwem w zakresie antroponimii, toponimii (w tym hydronimii) oraz chrematonimii, ale także zoonimii i fitonimii, jak również onimii literackiej. Problematyka badawcza Komisji dotyczy ponadto teorii onomastycznych, interakcji onomastyki z innymi dyscyplinami naukowymi oraz terminologii onomastyki jako działu językoznawstwa wykazującego związki z takimi obszarami wiedzy i kultury, jak geografia, kartografia, antropologia, biologia, historia, literaturoznawstwo, socjologia, ekonomia i in. Zgodnie z ukierunkowaniem naukowym KOS, w ramach jej struktury działają trzy główne podkomisje, mianowicie: podkomisja słowiańskiego atlasu toponomastycznego, podkomisja terminologii onomastycznej oraz podkomisja hydronimiczna. Istnieją podstawy i potrzeba powołania podkomisji chrematonimicznej oraz onomastyczno-literackiej. Osiągnięcia KOS omawiane są podczas międzynarodowych posiedzeń, zwoływanych przy okazji konferencji onomastycznych, m.in. MiOKO Międzynarodowa i Ogólnopolska Konferencja Onomastyczna, Słowacka Konferencja Onomastyczna, Onomastika Povolzha, Regionalnaja onomastika: problemy i perspektivy razvitija. KOS obejmuje patronat tych cyklicznych wydarzeń naukowych, jak również innych, które odbywają się w krajach słowiańskich, a ich tematyka dotyczy zagadnień onomastycznych lub pogranicza onomastyki i innych nauk. O dokonaniach KOS oraz jej członków donoszą czasopisma onomastyczne, przede wszystkim Onomastica, jak również Voprosy onomastiki, Acta onomastica, Folia onomastica Uralica, Onomastica Slavogermanica, Linguistica, ale także inne, jak np. Rivista Italiana di Onomastica czy też Onomastica Uralica. W szerszym planie międzynarodowym KOS współpracuje z organami ICOS International Council of Onomastic Sciences z grupą terminologiczną oraz grupą bibliograficzną ICOS. III. Председатель комиссии: указать имя, фамилию, титулы, страну prof. nadzw. dr hab. Artur Gałkowski (Polska) IV. Органы комиссии: Przewodniczący
Vice-przewodniczący Sekretarz Członkowie honorowi Członkowie zwyczajni Podkomisja słowiańskiego atlasu toponomastycznego Podkomisja terminologii onomastycznej Podkomisja hydronimiczna Podkomisja chrematonimiczna Podkomisja onomastyczno-literacka V. E-mail председателя и контактных лиц: prof. nadzw. dr hab. Artur Gałkowski (przewodniczący): kontakt: artgal@interia.pl; artur.galkowski@uni.lodz.pl prof. Mgr. Jaromir Krško, Ph.D. (vice-przewodniczący): kontakt: Jaromir.Krsko@umb.sk Veronika Robustova (sekretarz): kontakt: nikarbs@yandex.ru VI. Рабочий адрес председателя комиссии: prof. nadzw. dr hab. Artur Gałkowski Wydział Filologiczny Uniwersytet Łódzki ul. Pomorska 171/173 PL-90-236 Łódź VII. Список членов комиссии: Członkowie honorowi: 1. Prof. PhDr. Rudolf Šrámek, CSc (Czechy) 2. Prof. dr hab. Karol Zierhoffer (Polska) 3. Prof. dr hab. Aleksandra Cieślikowa (Polska) Członkowie zwyczajni: 1. Maria Angelova-Atanasova (Bułgaria) 2. Zbigniew Babik (Polska) 3. Mieczysław Balowski (Polska) 4. Ján Bauko (Słowacja) 5. Elena Berezovič (Rosja) 6. Urszula Bijak (Polska) 7. Grazilde Blažene (Litwa) 8. Maria Biolik (Polska)
9. Enzo Caffarelli (Włochy) 10. Ankica Čilaš Šimpraga (Chorwacja) 11. Barbara Czopek-Kopciuch (Polska) 12. Jaroslav David (Czechy) 13. Jerzy Duma (Polska) 14. Žaneta Dvořáková (Czechy) 15. Tamás Farkas (Węgry) 16. Elżbieta Foster (Niemcy) 17. Anđela Frančić (Chorwaja) 18. Artur Gałkowski (Polska) Przewodniczący 19. Marina V. Golomidova (Rosja) 20. Sergey Goryaev (Rosja) 21. Magdalena Graf (Polska) 22. Milan Harvalík (Czechy) 23. Juraj Hladký (Słowacja) 24. Irena Kałużyńska (Polska) 25. Ihar Kapilov (Białoruś) 26. Miroslava Knappová (Czechy) 27. Aleh Kopač (Białoruś) 28. Jaromír Krško (Słowacja) Vice-Przewodniczący 29. Irina Kryukova (Rosja) 30. Zoryana Kupčynska (Ukraina) 31. Zenon Lica (Polska) 32. Vasil Lučik (Ukraina) 33. Romana Łobodzińska (Polska) 34. Maria Malec (Polska) 35. Meri Josifovska-Momirovska (Macedonia) 36. Anna M. Mezenka (Białoruś) 37. Robert Mrózek (Polska) 38. Agnieszka Myszka (Polska) 39. Pavol Odaloš (Słowacja) 40. Jovanka Radić (Serbia) 41. Veronika Robustova (Rosja) 42. Małgorzata Rutkiewicz-Hanczewska (Polska) 43. Mariusz Rutkowski (Polska) 44. Irena Sarnowska-Giefing (Polska) 45. Ludwig Selimski (Bułgaria) 46. Adam Siwiec (Polska) 47. Katarzyna Skowronek (Polska) 48. Tatiana Sokolova (Rosja) 49. Jan Sosnowski (Polska) 50. Aleksandr Šapošnikov (Rosja) 51. Pavel Štěpán (Czechy) 52. Viktor P. Šulgač (Ukraina) 53. Silvo Torkar (Słowenia) 54. Kiril Tsankov (Bułgaria) 55. Jürgen Udolph (Niemcy) 56. Elżbieta Umińska-Tytoń (Polska)
57. Bogdan Walczak (Polska) 58. Wojciech Włoskowicz (Polska) 59. Ewa Wolnicz-Pawłowska (Polska) 60. Iveta Valentová (Słowacja) 61. Valerij L. Vasilev (Rosja) 62. Natalia Vasileva (Rosja) 63. Rafał Zarębski (Polska) 64. Andrej Závodný (Słowacja) 65. Christian Zschieschang (Niemcy) 66. Irina M. Železniak (Ukraina) VIII. Веб-сайт комиссии: www.onomastyka.uni.lodz.pl IX. Статут комиссии: Komisja Onomastyki Słowiańskiej prowadzi swoją działalność w oparciu o Основные принципы деятельности комиссий, существующих при международном комитете славистов (Оточец, 18.8.2003). 1. Komisja onomastyki słowiańskiej prowadzi działalność naukową w zakresie badań onomastycznych obszaru słowiańskiego, jak również pogranicza i kontaktów z innymi strefami językowymi i kulturowymi: - inicjuje i wspiera projekty badawcze, - współorganizuje i udziela patronatu krajowym i międzynarodowym konferencjom onomastycznym, - podejmuje się działalności wydawniczej, - udziela patronatu publikacjom z zakresu badań onomastycznych, - wydaje opinie na temat działań naukowych w obszarze onomastyki słowiańskiej i międzynarodowej, - wydaje opinie na temat decyzji społeczno-administracyjnych dotyczących nazewnictwa w krajach słowiańskich, - współpracuje z innymi instytucjami i organami naukowymi w świecie. 2. Komisja zrzesza specjalistów nauk o języku, zajmujących się w szczególności onomastyką słowiańską i międzynarodową. 3. Członkowie Komisji reprezentują kraje słowiańskie oraz inne, w których prowadzone są badania onomastyczne uwzględniające obszar Słowiańszczyzny, pogranicza i wzajemnych wpływów między strefami językowymi i kulturowymi. 4. Członkowie zwyczajni powoływani są na wniosek organów Komisji oraz walnego zgromadzenia. 5. Wniosek dotyczący kandydatury nowego członka zawiera przynajmniej jedną opinię na jego temat innego pracownika naukowego (członka Komisji lub innego pracownika naukowego). 6. We wniosku kandydatury nowego członka należy wykazać jego dorobek związany z działalnością badawczą w obszarze onomastyki lub zagadnień interdyscyplinarnych obejmujących problematykę onomastyczną.
7. Decyzją walnego zgromadzenia członków Komisja może zmieniać status członka ze statusu członka zwyczajnego na status członka honorowego. 8. Przewodniczący, vice-przewodniczący oraz sekretarz Komisji wybierani są na okres pięciu lat przez walne zgromadzenie podczas zjazdów Międzynarodowego Komitetu Slawistów. 9. Walne zgromadzenie może powoływać oraz potwierdzać kontynuację działalności podkomisji w zakresie tematycznym związanym z głównymi kierunkami badań onomastycznych. 10. Podkomisje winny składać się przynajmniej z trzech członków, którzy wybierają spośród siebie koordynatora. 11. Koordynatorzy podkomisji składają cykliczne sprawozdania z działalności na ręce przewodniczącego komisji (przynajmniej raz na pięć lat). 12. Przewodniczący składa sprawozdanie z działalności komisji raz na pięć lat na ręce koordynatora komisji afiliowanych przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów. 13. Przynajmniej raz dwa lata przewodniczący komisji zwołuje posiedzenia Komisji, podczas których omawiane są tematy i osiągnięcia badawcze członków oraz działalność podkomisji. X. Отчет о деятельности комиссии за период с 1.1.2013 до 30.6.2018: Sprawozdanie z działalności Komisji Onomastyki Słowiańskiej przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów w latach 2013-2018 1. Komisja Onomastyki Słowiańskiej (KOS) działa nieprzerwanie na mocy uchwały Międzynarodowego Komitetu Slawistów (MKS) z 1959 oraz zgodnie z obowiązującym statutem komisji afiliowanych przy MKS. 2. W okresie od sierpnia 2013 do sierpnia 2018 jej przewodniczącym był prof. Artur Gałkowski (Polska). Funkcję wice-przewodniczącego pełni prof. Jaromír Krško (Słowacja). 3. Na dzień 23.08.2018 w skład KOS wchodzi 58 członków zwyczajnych i troje członków honorowych: prof. PhDr. Rudol Šrámek, CSc (Czechy), prof. dr hab. Karol Zierhoffer (Polska) oraz prof. dr hab. Aleksandra Cieślikowa (Polska). W ostatnich latach Komisja pożegnała dwóch członków honorowych: prof. PhDr. Ivana Lutterera, CSc. (Czechy, 1929-2016) oraz PhDr. Milan Majtán, DrSc. (Słowacja, 1934-2018) oraz członka zwyczajnego w osobie prof. Liliany Dimitrovej-Todorovej (Bułgaria, 1946-2018).
4. Zgodnie z długoletnią już tradycją KOS wspierała przedsięwzięcia i spotkania naukowe poświęcone problematyce onomastycznej oraz ogólnie językom i kulturom słowiańskim. 5. Patronowała i wspierała organizację: - XIX Słowackiej Konferencji Onomastycznej (Slovenská onomastická konferencia SOK) dedykowanej Dr. Milanowi Majtánowi (Bratysława, 28-30.04.2014); - XIX Międzynarodowej i Ogólnopolskiej Konferencji Onomastycznej MiOKO Funkcje nazw własnych (Gniezno, 20-22.09.2014); - XX Jubileuszowej Słowackiej Konferencji Onomastycznej (Slovenská onomastická konferencia SOK) Konwergencje i dywergencje w sferze proprialnej (Bańska Bystrzyca, 26-28.06.2017) - XX Jubileuszowej Międzynarodowej i Ogólnopolskiej Konferencji Onomastycznej MiOKO Onomastyka Neohumanistyka Nauki społeczne (Kraków, 21-23.09.2017) - Onomastika Povolzha (2015, 2017) - Regionalnaja onomastika: problemy i perspektivy razvitija (2016, 2018). 6. KOS współpracowała z narodowymi komisjami onomastycznymi, przede wszystkim z Polską Komisją Onomastyczną przy International Council of Onomastic Sciences, następnie Sekcją Onomastyczną Komitetu Językoznawstwa PAN w Polsce oraz Słowacką Komisją Onomastyczną (Slovenská onomastická komisia pri JÚĽŠ). W ramach tej współpracy odbywały się regularnie wspólne posiedzenia komisji, włączane w program ww. konferencji onomastycznych. Podczas posiedzeń przedstawiano sprawozdania z najważniejszych osiągnięć w obszarze badań onomastycznych w krajach słowiańskich i nie tylko, prezentowano postępy prac nad projektami zapoczątkowanymi przez KOS jeszcze w latach 1960-tych (głównie w zakresie Słowiańskiego Atlasu Onomastycznego prace prowadzone w Polsce w ośrodku wrocławskim z udziałem specjalistów z Czech); omawiano aktualne problemy onomastyki w perspektywie międzynarodowej (m.in. zagadnienia terminologii onomastycznej, również w perspektywie interdyscyplinarnej). Sprawozdania z posiedzeń ukazywały się m.in. w czasopisamch: Onomastica, Voprosy Onomastiki, RIOn Rivista Italiana di Onomastica. Opis działalności i historii KOS ukaże się wkrótce w artykule na łamach Onomastica Uralica (Artur Gałkowski, Objectives, challenges, history and present organization of the Commission of Slavic Onomastics within the International Committee of Slavists).
7. Przedstawiciele KOS brali udział w opracowaniu, recenzowaniu oraz redakcji tomów, które były pokłosiem konferencji onomastycznych organizowanych w Polsce i na Słowacji. Pod egidą KOS wydane zostały m.in. - Mikrotoponimia i makrotoponimia. Problematyka wstępna. Microtoponymy and macrotoponymy. Preliminary problems, red. Artur Gałkowski, Renata Gliwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 2014 - Mikrotoponimy i makrotoponimy w komunikacji i literaturze. Microtoponyms and macrotoponyms in communication and literature, red. Artur Gałkowski, Renata Gliwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 2015 - Nazwy terenowe i miejscowe w przestrzeni fizycznej. Geographical names in physical space, red. Artur Gałkowski, Renata Gliwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 2016 - Funkcje nazw własnych w kulturze i komunikacji, red. Irena Sarnowska-Giefing, Mieczysław Balowski, Magdalena Graf, Instytut Naukowo-Wydawniczy Maiuscula, Poznań, 2016-19. slovenská onomastická konferencia. Bratislava 28. 30. apríla 2014, red. Iveta Valentová, Veda vydavatel stvo Slovenskej akademie vied, Bratislava, 2015 8. Trwają prace nad kolejnymi tomami po MiOKO oraz SOK z udziałem członków KOS: Onomastyka Neohumanistyka Nauki społeczne (Kraków), Konvergencie a divergencie v propriálnej sfére (Bratysława). 9. Przedstawiciele KOS reprezentowali i reprezentują onomastykę słowiańską w gronie ścisłego Zarządu ICOS International Council of Onomastic Sciences, m.in. dr. Milan Harvalík (jako przewodniczący ICOS w latach 2014-2017), prof. Barbara Czopek- Kopciuch (jako członek Zarządu ICOS w latach 2014-2017), prof. Urszula Bijak (jako obecny członek Zarządu ICOS), prof. Artur Gałkowski (jako obecny członek Zarządu ICOS, koordynator Grupy Terminologicznej ICOS). 10. Przedstawiciele KOS uczestniczą we wspólnych projektach międzynarodowych (m.in. w projekcie JÚĽŠ Słowackiej Akademii Nauk, stawiającym sobie za cel opracowanie terminologii onomastycznej w ramach zdygitalyzowanej bazy korpusowej słowackiej terminologii naukowej). 11. Pod egidą KOS trwają prace nad wydaniem tłumaczenia na język polski podręcznika akademickiego Marcella Garzagnitego Gli Slavi, Carocci, Milano, 2013. Tłumaczenie książki jest gotowe. Podręcznik zostanie wydany nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego.
12. W ramach działalności naukowej KOS przygotowana została i opublikowana seria artykułów, które są podstawą dyskusji podczas bloku onomastycznego XVI MKS w Belgradzie w 2018. Artykuły 5 autorów (2 ze Słowacji, 2 z Polski, 1 z Białorusi) wydane zostały w num. 61/1 czasopisma Onomastica (tytuł bloku: Onomastyka a kultura współczesna / Onomastics and Contemporary Culture): J. Hladký: Spoločenská hodnota vlastného mena / The Social Value of Proper Names (s. 15) I. Valentová: Anojkonymia v spoločenskom a kultúrnom kontexte / Anoikonymy in a Social and Cultural Context (s. 25) Г. Mезенка: Лікі і лічбы ў славянскай урбананіміі: набор, сімволіка, асаблівасці функцыянавання / Numbers and Figures in Slavic Urbanonymy: Composition, Symbolics, Functioning Features (s. 43) A. Gałkowski: Chrematonimia w kulturze współczesnej / Chrematonymy in Contemporary Culture (s. 55) K. Skowronek: Dziewczyna w typie Kendall Jenner. Antroponimy żeńskie w prasie kobiecej na tle koncepcji genderowych / A Girl like Kendall Jenner: Feminine anthroponyms in the light of gender theories (s. 73) 13. W najbliższym czasie KOS obejmie patronaty kolejnego XXI MiOKO (Kazimierz n./wisłą, 2018), XXI SOK (2019) oraz konferencji Этнолингвистика. Ономастика. Этимология (Jekaterynburg, 2019). Łódź, 23.08.2018 dr hab. prof. nadzw UŁ Artur Gałkowski XI. Программа деятельности комиссии на срок 5 лет (2018 2023): 1. Kontynuacja prac dotychczasowych podkomisji: słowiańskiego atlasu toponomastycznego, terminologicznej i hydronimicznej. 2. Powołanie i podjęcie prac przez nowe podkomisje: chrematonimiczną oraz onomastyczno-literacką. 3. Współorganizacja i udzielanie patronatów zjazdom naukowym (m.in. MiOKO Międzynarodowej i Ogólnopolskiej Konferencji Onomastycznej, Słowackiej Konferencji Onomastycznej, Этнолингвистика. Ономастика. Этимология, Onomastika Povolzhia, Regionalnaja onomastika: problemy i perspektivy razvitija).
4. Wydanie pod patronatem Komisji tłumaczenia na język polski podręcznika Słowianie [Marcello Garzagniti, Gli Slavi, Carocci, Milano, 2013]. 5. Opracowanie terminologii onomastyki słowiańskiej w ramach słowackiego projektu terminologiczno-korpusowego. 6. Przygotowanie tematycznego bloku onomastycznego na XVII Międzynarodowy Kongres Slawistów. 7. Złożenie wniosku do Międzynarodowego Komitetu Slawistów o utworzenie odrębnej sesji onomastycznej w programie głównym działu językoznawstwa XVII Międzynarodowego Kongresu Slawistów. XII. Протокол с выборов председателя комиссии на срок 5 лет 2018 2023: Podczas walnego zgromadzenia członków zgłoszono kandydaturę prof. Artura Gałkowskiego na przewodniczącego oraz prof. Jaromíra Krško na vice-przewodniczącego. W jawnym głosowaniu wybrano jednogłośnie na przewodniczącego prof. Artura Gałkowskiego, na vice-przewodniczącego prof. Jaromíra Krško. Do funkcji sekretarza powołano dr Veronikę Robustovą. Na koordynatora podkomisji słowiańskiego atlasu toponomastycznego wybrano dr Romanę Łobodzińską (Polska). Na koordynatora podkomisji terminologicznej wybrano doc. Milana Harvalíka (Czechy). Na koordynatora podkomisji hydronimicznej wybrano doc. Juraja Hladkýego (Słowacja). Nowy przewodniczący złożył wniosek o powołanie dwóch nowych podkomisji: chrematonimicznej oraz onomastyczno-literackiej. Lista członków KOS obecnych na walnym zgromadzeniu KOS w Belgradzie: 1. Artur Gałkowski 2. Anna M. Mezenko 3. Ihar Kapilov 4. Iveta Valentová 5. Juraj Hladký 6. Jaromír Krško 7. Pavol Odaloš 8. Silvo Torkar 9. Aleksandr Šapošnikov 10. Veronika Robustova 11. Meri Josifovska-Momirovska Artur Gałkowski
Belgrad, 23.08.2018