2018-11-28 Kampania edukacyjno-informacyjna Gospodarka odpadami komunalnymi w gminach województwa śląskiego Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Wydział Ochrony Środowiska Katowice, dn. 23.11.2018 r.
Krajowy Program Zapobiegania Powstawaniu Odpadów Krajowy program zapobiegania powstawaniu odpadów Program jest spełnieniem zobowiązania, jakie nałożyła na państwa członkowskie dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy. Realizacja programu ma doprowadzić do przerwania powiązania pomiędzy wzrostem gospodarczym a wytwarzaniem odpadów mających wpływ na środowisko. Zadaniem programu jest zebranie w jedynym dokumencie oraz uszczegółowienie działań w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów zarówno na poziomie krajowym jak i na poziomie wojewódzkim. https://bip.mos.gov.pl/strategie-plany-programy/krajowy-program-zapobiegania-powstawaniu-odpadow/
Cele w gospodarce odpadami komunalnymi Cele (uoczipg): osiągnięcie w 2020 r. poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła pochodzących ze strumienia odpadów komunalnych wynoszącego minimum 50%. osiągnięcie w 2020 r. poziomu odzysku odpadów remontowobudowlanych wynoszącego co najmniej 70%. zmniejszenie ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska odpadów, aby w 2020 r. nie było składowanych więcej niż 35% masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.
Cele w gospodarce odpadami komunalnymi Nowe cele (Dyrektywa PE i Rady (UE) 2018/850 i 2018/851): do 2025 r. przygotowaniu do ponownego użycia i recyklingowi powinno być poddawane 55% odpadów komunalnych (60% do 2030 r. i 65% do 2035 r.); do 2035 r. składowanych powinno być nie więcej niż 10% wytwarzanych odpadów komunalnych.
Cele w gospodarce odpadami komunalnymi Nowe cele (Dyrektywa PE i Rady (UE) 2018/850 i 2018/851): zmniejszenie ilości odpadów żywności o 30% do 2025 r. i o 50% do roku 2030; do 1 stycznia 2025 r. wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w gospodarstwach domowych; a od 1 stycznia 2025 r. tekstyliów; najpóźniej od 31 grudnia 2023 r. bioodpady powinny być segregowane i poddawane recyklingowi u źródła lub selektywnie zbierane i niemieszane z innymi rodzajami odpadów.
Odpady komunalne odebrane i zebrane 2000 1500 1000 500 0 Odebrane i zebrane ogółem, tys. Mg 1637 1661 1713 1749 1045 1008 977 954 2014 2015 2016 2017 odebrane/zebrane odpady komunalne odebrane zmieszane odpady komunalne
Wskaźnik wytwarzania odpadów komunalnych 390 380 370 360 350 340 330 Wskaźnik wytwarzania odp. komun., kg/m/rok 385 375 363 357 354 358 362 366 2014 2015 2016 2017 wskaźnik wytwarzania (Pgowś2022) wsk. wytw. (ilość odpadów wg gmin/ludność wg zamieszk.gus)
Odpady komunalne odebrane i zebrane 1100 900 700 500 Zmieszane i selektywne odpady komunalne, tys. Mg 1045 1008 977 954 64% 55% 45% 36% 795 736 653 592 2014 2015 2016 2017 odebrane zmieszane odebrane/zebrane selektywnie
Papier, metal, tworzywa sztuczne, szkło 800 600 400 200 0 Wytwarzane i recykling PMTS, tys. Mg 615,6 620,3 624,8 629,4 158,8 189,8 237,4 251,8 144,6 148,4 162,3 181,5 2014 2015 2016 2017 wytwarzane PMTS (Pgowś2022) recykling PMTS (Pgowś2022) recykling PMTS (gminy)
Odpady zielone i bioodpady 500 400 300 200 100 0 Wytwarzane i recykling OZiB, tys. Mg 425,2 428,8 432,3 435,8 160,1 180 121 122,4 156,6 163,4 120,7 117,8 2014 2015 2016 2017 odebrane/zebrane OZiB (gminy) wytwarzane OZiB (Pgowś2022) recykling organiczny (Pgowś2022)
Poziomy recyklingu PMTS 70 Recykling PMTS w 2017 r., % 60 50 40 30 20 średni 31% wymagany 20% 10 0
Poziomy odzysku OBiR 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Odzysk OBiR w 2107 r, % średni 91% wymagany 45% 0 50 100 150 200
Poziomy ograniczenia składowania OKUB (T R ) 140 Poziom ogran. skład. OKUB (T R ) w 2017 r., % 120 100 80 60 40 20 0 dopuszczalny 45% średni 23% 0 50 100 150 200
Ograniczenie składowania OKUB Rok Dopuszczalny poziom składowania OKUB w stos. do 1995 r., % Osiągnięty średni poziom ograniczenia składowania OKUB (T R ), % 2014 50 3 2015 50 2 2016 45 0 2017 45 23
Poziomy recyklingu, odzysku oraz ograniczenia składowania OKUB PMTS Osiągnięcie wymaganego poziomu 2014 r. 2015 r. 2016 r. 2017 r. 14% 16% 18% 20% Tak 165 167 167 166 Nie 2 0 0 1 OBiR 38% 40% 42% 45% Tak 164 166 166 164 Nie 3 1 1 3 OKUB 50% 50% 45% 45% Tak 161 164 167 153 Nie 6 3 0 14
tys. Mg Odpady komunalne odebrane/ zebrane i przekazane do recyklingu 2017 1749 795 odpady komunalne odebrane/zebrane 45% odpady komunalne odebrane/zebrane selektywnie 344 43% odpady komunalne odebrane/zebrane selektywnie przekazane do recyklingu
Średnie i wymagany poziom recyklingu 50% 31% 20% osiągnięty średni poziom recyklingu PMTS osiągnięty średni poziom recyklingu odpadów komunalnych 2020/2025 2017 wymagany poziom recyklingu odpadów komunalnych
Wnioski Ogólna ilość odbieranych/zbieranych odpadów komunalnych wzrastała przy jednoczesnym spadku ilości odbieranych odpadów zmieszanych. W latach 2014-2017 udział selektywnie odbieranych/zbieranych odpadów komunalnych zwiększył się o 25%, jednakże ilość odpadów przekazanych w 2017 r. do recyklingu stanowiła znacznie mniej niż połowę selektywnie odebranych/zebranych odpadów komunalnych. Osiągnięte przez gminy w 2017 r. poziomy recyklingu PMTS były wystarczające, jednak w przypadku 84 gmin osiągnięty poziom recyklingu PMTS wyniósł poniżej 30% tj. minimalnego poziomu, jaki jest wymagany do osiągnięcia w bieżącym roku.
Wnioski Masa odpadów przekazanych do recyklingu stanowiła 20% masy odebranych/zebranych odpadów komunalnych, co w perspektywie docelowo wymaganych poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu jest wynikiem zdecydowanie niewystarczającym. W 14 gminach ilość składowanych w 2017 r. odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekroczyła dopuszczalny poziom. Osiągnięcie docelowych poziomów recyklingu odpadów komunalnych będzie zależało od jakości pozyskiwanych frakcji materiałowych odpadów oraz sposobu zagospodarowania bioodpadów, których udział w odpadach komunalnych zaraz po PMTS jest najwyższy, a których potencjał jest wykorzystywany dotychczas w znikomym stopniu.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Wydział Ochrony Środowiska tel. +48 (32) 77 40 980 fax: +48 (32) 77 40 005 Bogdan Pasko tel. +48 (32) 77 40 706 www.slaskie.pl srodowisko@slaskie.pl