Jasne nawierzchnie jako istotny czynnik znaczącego zwiększenia bezpieczeństwa kierowców i trwałości nawierzchni oraz zmniejszenia kosztów oświetlenia dróg. Doświadczenia w Europie i w Polsce REFERAT Ocena stanu oświetlenia miasta Autor: dr inż. Dariusz Czyżewski Politechnika Warszawska Chorzów, 16 wrzesień 2014 Wprowadzenie Oświetlenie uliczne zapewnia wszystkim użytkownikom zarówno komfort jak i bezpieczeństwo w porze nocnej W wyniku współpracy Zarządu Dróg Miejskich w Koszalinie oraz Zakładu Techniki Świetlnej PW przeprowadzono analizę stanu oświetlenie na części z koszalińskich ulic Analizę oświetlenia przeprowadzono w oparciu o bezpośrednie pomiary luminancji oraz natężenia oświetlenia. Dodatkowo określono prowadzenie wzrokowe, współczynnik luminancji oraz ogólnie oceniono stan nawierzchni danej ulicy 1
Sposób wykonania pomiarów Ocenę stanu oświetlenia ulic w Koszalinie przeprowadzono na podstawie bezpośrednich pomiarów 65 wskazanych przez ZDM ulic Ze względu na dużą ilość ulic wybranych do pomiarów oraz ograniczony czas ich wykonania, pomiary wykonano w sposób uproszczony Sposób wykonania pomiarów Pomiary luminancji Wielkość pola pomiarowego dobrano tak, aby zajmowała dominująca część pola widzenia odcinka pomiarowego Miernik w trakcie pomiarów ustawiony był zgodnie z zaleceniami normalizacyjnymi Pomiary natężenia oświetlenia Na wybrany odcinku pomiarowym każdy z pasów ruchu został podzielony wzdłużnie na cztery równe części, na początku każdej części (na środku każdego pasa ruchu) wykonano punktowy pomiar natężenia oświetlenia 2
Sposób wykonania pomiarów Analiza uzyskanych wyników (1) Poziom luminancji na badanych ulicach średnia zmierzona luminancja jezdni wynosiła poniżej 0,5cd/m2 na 10 ulicach, co stanowiło 15,2% badanych ulic średnia zmierzona luminancja jezdni wynosiła 0,5cd/m2 0,75cd/m2 na 8 ulicach, co stanowiło 12,1% badanych ulic średnia zmierzona luminancja jezdni wynosiła 0,75cd/m2 1cd/m2 na 9 ulicach, co stanowiło 13,6% badanych ulic średnia zmierzona luminancja jezdni wynosiła 1cd/m2 1,5cd/m2 na 14 ulicach, co stanowiło 21,2% badanych ulic średnia zmierzona luminancja jezdni wynosiła 1,5cd/m2 2,25cd/m2 na 16 ulicach, co stanowiło 24,2% badanych ulic 3
Analiza uzyskanych wyników (2) Poziom luminancji na badanych ulicach średnia zmierzona luminancja jezdni wynosiła 2,25cd/m2 3cd/m2 na 5 ulicach, co stanowiło 7,6% badanych ulic średnia zmierzona luminancja jezdni wynosiła powyżej 3cd/m2 na 3 ulicach, co stanowiło 4,5% badanych ulic Analiza uzyskanych wyników (3) Analiza poziomu luminancji nawierzchni w odniesieniu do określonych wymagań średnia zmierzona luminancja jezdni była poniżej poziomu określonego w wymaganiach na 22 ulicach, co stanowiło niespełna 32% wszystkich badanych ulic średnia zmierzona luminancja jezdni była ponad dwukrotnie powyżej poziomu określonego w wymaganiach na 17 ulicach, co stanowiło niespełna 25% wszystkich badanych ulic Na pozostałych 30 ulicach (ok. 43% wszystkich badanych ulic), poziom zmierzonej luminancji jezdni był zgodny z wymaganiami normalizacyjnymi 4
Analiza uzyskanych wyników (4) Źródła światła użyte do oświetlenia ulic lampy sodowe wysokoprężne były zastosowane na 62 ulicach, co stanowiło 94% wszystkich badanych ulic lampy rtęciowe wysokoprężne były zastosowane na 1 ulicy, co stanowiło 1,5% wszystkich badanych ulic świetlówki były zastosowane na 2 ulicach, co stanowiło 3% wszystkich badanych ulic Analiza uzyskanych wyników (5) Analiza wskaźnika luminancji q (Lśr/Eśr) w 1,5% analizowanych ulic współczynnik luminancji był na poziomie poniżej 0,2 (b. dobre właściwościach odbic.) w 22,7% analizowanych ulic współczynnik luminancji był na poziomie od 0,1 do 0,2 w 66,7% analizowanych ulic współczynnik luminancji był na poziomie od 0,1 do 0,05 w 7,6% analizowanych ulic współczynnik luminancji był na poziomie od 0,05 do 0,038 (b. słabe właściwości odb.) w 1,5% analizowanych ulic nie określono współczynnika luminancji 5
Analiza uzyskanych wyników (6) Prowadzenie wzrokowe jako b. dobre i dobre oceniono w ok. 29% badanych ulic jako dostateczne lub częściowo mylące oceniono w ok. 29% badanych ulic jako słabe oceniono w ok. 18% badanych ulic brak prowadzenia wzrokowego stwierdzono w ok. 24% badanych ulic Przykłady prowadzenia wzrokowego Prowadzenie wzrokowe (1) Przykłady prawidłowego prowadzenia wzrokowego ul. Orląt Lwowskich w Koszalinie 6
Prowadzenie wzrokowe (2) Przykłady prawidłowego prowadzenia wzrokowego ul. Romualda Traugutta w Koszalinie Prowadzenie wzrokowe (3) Przykłady częściowo mylącego prowadzenia wzrokowego ul. Jana Kasprowicza w Koszalinie 7
Prowadzenie wzrokowe (4) Przykłady dostatecznego prowadzenia wzrokowego ul. Mieszka I w Koszalinie Prowadzenie wzrokowe (5) Przykłady słabego prowadzenia wzrokowego ul. Szczecińska w Koszalinie 8
Prowadzenie wzrokowe (6) Przykłady słabego prowadzenia wzrokowego ul. Piastowska w Koszalinie Prowadzenie wzrokowe (7) Przykłady braku prowadzenia wzrokowego ul. Lubiatowska w Koszalinie 9
Prowadzenie wzrokowe (8) Przykłady braku prowadzenia wzrokowego ul. Tadeusza Kościuszki w Koszalinie Wnioski (1) Wnioski wynikające z analizy uzyskanych wyników 57% z analizowanych ulic wymaga modernizacji oświetlenia (na 25% ulic poziom luminancji przekracza dwukrotnie wartości określonej w wymaganiach, natomiast na 32% ulicach, poziom luminancji jest poniżej wartości określonej w wymaganiach) 4,5% wszystkich badanych ulic było oświetlone przestarzałymi technologicznie i energochłonnymi wysokoprężnymi oraz niskoprężnymi lampami rtęciowymi na większości z analizowanych ulic stosowano ciemne asfalty, które w trakcie eksploatacji mają niskie właściwości refleksyjne co jest cechą niepożądaną w przypadku ulic o modernizowanej lub nowej instalacji oświetleniowej prowadzenie wzrokowe jest prawidłowe 10
Wnioski (2) Wnioski wynikające z analizy uzyskanych wyników stwierdzono dbałość instytucji odpowiedzialnych o stan techniczny na poszczególnych ulicach» na nowo wykonany lub zmodernizowanych ulicach stwierdzono, że instalacje oświetleniowe są w bardzo dobrym stanie technicznym» w części instalacji, szczególnie tych o bardzo długim czasie eksploatacji, stwierdzono negatywne cechy tj.: skręcone układy optyczne opraw oświetleniowych pochylone słupy Podsumowanie (1) Przeprowadzone pomiary pozwoliły na obiektywną ocenę stanu oświetlenia koszalińskich ulic Analiza badań wskazała na konieczność opracowania spójnej i jednolitej koncepcji oświetlenia koszalińskich ulic Opracowanie tego typu przygotowali pracownicy Zakładu Techniki Świetlnej Politechniki Warszawskiej i przekazali Zarządowi Dróg Miejskich w Koszalinie 11
Podsumowanie (2) Należy mieć nadzieję że służby miejskie odpowiedzialne za stan oświetlenia ulic w innych miastach również stworzą jednolitą mapę oświetleniową swojej miejscowości Mapa oświetleniowa pozwala w sposób usystematyzowany i racjonalny podejmować decyzję o modernizacji lub powstaniu nowej instalacji oświetleniowej na poszczególnych ulicach Jasne nawierzchnie jako istotny czynnik znaczącego zwiększenia bezpieczeństwa kierowców i trwałości nawierzchni oraz zmniejszenia kosztów oświetlenia dróg. Doświadczenia w Europie i w Polsce REFERAT Ocena stanu oświetlenia miasta Autor: dr inż. Dariusz Czyżewski Politechnika Warszawska Chorzów, 16 wrzesień 2014 12