Czy stare biurowce mogą być energooszczędne? W Polsce wiele zakładów produkcyjnych powstało na terenach fabryk i zakładów pracy utworzonych jeszcze za byłego ustroju. Zaplecze budynków w takich miejscach pozostawiało wiele do Ŝyczenia pod względem efektywności energetycznej. JednakŜe są wyjątki, które pokazują, Ŝe niewielkim nakładem prac moŝna dostosować budynek do nowych wymagań, a czasem nawet je przewyŝszyć. W większości przypadków budynki stricte przemysłowe danego zakładu są ogrzewane nadwyŝkami ciepła z procesu technologicznego, w związku z tym nie generują wielkich kosztów. Nie inaczej jest w przypadku biurowców wchodzących w skład kompleksu budynków wykorzystywanych przez firmy produkcyjne. Oczywiście one równieŝ mogą czerpać ciepło z pracy urządzeń przemysłowych, co moŝe wyraźnie wpłynąć na ich wydajność energetyczną. Jednak z drugiej strony, często posiadają one instalacje zwiększające zuŝycie energii np. chłodzenie. Jak wpływa to na moŝliwość uzyskania dobrego świadectwa charakterystyki energetycznej? Odpowiemy na to pytanie posługując się przykładami dwóch obiektów, gdzie firma BuildDesk Polska przeprowadziła analizę charakterystyki energetycznej. EP niŝsze niŝ wymagane Budynek biurowy mieszczący się w województwie lubuskim jest częścią kompleksu budynków przemysłowych. Powstał on w latach 70-tych, jednakŝe w 2000 roku został zmodernizowany. Głównym obszarem usprawnień było ocieplenie ścian i dachu oraz wymiana stolarki okiennej. Budynek składa się z trzech części: trzykondygnacyjnej z piwnicą; jednokondygnacyjnej, o konstrukcji uprzemysłowionej, ramowej 6x6m z systemem FF oraz tradycyjnie murowanego łącznika. Powierzchnia całego budynku to 2 688,47 m 2, a wszystkich zewnętrznych przegród 5 838,61 m 2 przy kubaturze 12 443,94 m 3. Na podstawie współczynnika kształtu wyznaczony został nowy budynek referencyjny o wartości wskaźnika EP 237,11 kwh/m 2 rok, a dla obiektu przebudowywanego 272,63 kwh/m 2 rok. Natomiast
charakterystyka energetyczna analizowanego obiektu wynosi tylko 192,87 kwh/m 2 rok. Z czego to wynika? Podstawowymi elementami wpływającymi na wartość EP są straty mocy cieplnej wynikające z przenikania przez wszystkie przegrody zewnętrzne oraz straty na wentylacji. W oparciu o nie wyznaczana jest wartość zapotrzebowania na energię pierwotną do ogrzewania, wentylacji, podgrzania ciepłej wody oraz oświetlenia. Przy bardzo niskich stratach mocy cieplnej przez przegrody (H tr ) 4 036,98 W/K, na wentylacji (H ve ) 1 475,15 W/K, łączne zapotrzebowanie na energię pierwotną (Q P,H, Q P,W, Q P,L ) wynosi 534 709,75 kwh/rok. Szczegółowy podział energii na poszczególne obszary przedstawia poniŝsza tabela: Energochłonne oświetlenie Jak widać jednym z bardziej energochłonnych czynników oprócz ogrzewania jest oświetlenie, które pochłania aŝ 25,83% energii końcowej. Dlatego teŝ zalecane jest sporządzenie audytu oświetlenia w celu ewentualnego zastosowania nowoczesnych lamp LED w pokojach biurowych. Ponadto, analizując wyniki szczegółowe, wskazane jest docieplenie stropodachu poprzez wdmuchnięcie granulatu wełny mineralnej o grubości przynajmniej 25 cm oraz docieplenie stropu piwnicy od dołu warstwą materiału izolacyjnego minimum 10 cm.
Działania te pozwolą na dodatkowe obniŝenie zapotrzebowania na energie pierwotną budynku, a przez to kolejne oszczędności w obszarze eksploatacji budynku. Chłodny budynek Innym przykładem biurowca będącego częścią zakładu produkcyjnego jest obiekt mieszczący się w centralnej Polsce, w województwie mazowieckim. Budynek ten, podobnie jak przykład powyŝej, został wybudowany pod koniec lat 70-tych i został poddany modernizacji w 2006 roku. Wymieniono wtedy starą instalację oraz zamontowano system chłodzenia. Budynek ten jest duŝo mniejszy niŝ wcześniej analizowany. Jego powierzchnia uŝytkowa to tylko 983,40 m 2, przy łącznej powierzchni wszystkich przegród zewnętrznych 1602,65 m 2 i kubaturze budynku 3 802,00 m 3. Wartość wskaźnika EP dla budynku referencyjnego wynosi 258,56 kwh/m 2 rok, przy wskaźniku zwartości budynku 0,42. Natomiast budynek analizowany uzyskał bardzo niskie EP 100,10 kwh/m 2 rok, co jest niezwykle korzystnym wynikiem. Jest to spowodowane głównie trzema czynnikami: jako źródło energii wykorzystano ciepło odpadowe; budynek ma dwie ściany bez okien przylegające do budynków produkcyjnych, w których występują duŝe zyski ciepła z procesu technologicznego, co znacząco zmniejsza straty przez przenikanie w okresie zimy; zmodernizowano wszystkie instalacje w sposób racjonalny, stosując nowoczesne i energooszczędne rozwiązania. Pomimo, Ŝe średni współczynnik przenikania ciepła osłony budynku wynosi aŝ 0,751 W/m 2 *K nie zaleca się Ŝadnych ulepszeń. Osłona budynku co prawda nie spełnia obecnych wymagań termoizolacyjnych, lecz jest w dobrym stanie technicznym, a przy wykorzystywanym źródle ciepła (ciepło odpadowe), Ŝadne ulepszenia osłony nie mają ekonomicznego uzasadnienia. Pomimo niskich wartości strat przez wentylację 630,02 W/K oraz zapotrzebowania na energię pierwotną przez system grzewczy, wentylacyjny, przygotowania ciepłej wody uŝytkowej oraz chłodzenia w wielkości 98 439,60 W/K, zaleca się staranne dostrojenie automatyki sterującej systemami c.o., c.w.u, wentylacji mechanicznej i klimatyzacji do realnego programu uŝytkowania budynku.
Szczegółowy podział energii na poszczególne obszary przedstawia poniŝsza tabela: Jak pokazują dwa powyŝsze przykłady nie jest zasadą, Ŝe obiekt wybudowany kilka dekad temu musi być energochłonny. Przy kilku modernizacjach oraz, co w tym wypadku jest niezwykle waŝne, sprzyjającym umiejscowieniu, moŝe się okazać, Ŝe uzyskuje on bardzo przyzwoite parametry wydajności energetycznej. Doświadczenie nauczyło nas, Ŝe nie ma takich samych budynków i do kaŝdego z nich trzeba podejść w sposób indywidualny. Nasze przykłady pokazują, Ŝe dwa zupełnie róŝne obiekty mogą uzyskać podobne wyniki analizy charakterystyki energetycznej. Oznacza to ze niezaleŝnie od rodzaju budynku, jego przeznaczenia, lokalizacji kaŝdy budynek moŝe być energooszczędny. podsumowuje Piotr Pawlak, Dyrektor Zarządzający BuildDesk Polska. BuildDesk Polska Sp. z o.o. ul. Kwiatowa 14 66-131 Cigacice Polska tel. +48 / 68 385 00 22 fax +48 / 68 385 00 22 info@builddesk.pl www.builddesk.pl
Budynki biurowe ca³oœæ 2000 2000 1 2688,47
Wskazane docieplenie stropodachów poprzez wdmuchniêcie granulatu we³ny mineralnej o gruboœci minimum 25 cm oraz docieplenie stropu piwnicy od do³u warstw¹ materia³u izolacyjnego minimum 10 cm brak uwag Wskazany jest audyt oœwietlenia w celu przeanalizowanie zastosowania nowoczesnego oœwietlenia LED w pokojach biurowych brak uwag brak uwag brak
Budynki biurowe ca³oœæ 1978 2006 2 983,40
nie zaleca siê adnych ulepszeñ - os³ona budynku co prawda nie spe³nia obecnych wymagañ termoizolacyjnych lecz jest w dobrym stanie technicznym, a przy wykorzystywanym ródle ciep³a (ciep³o odpadowe) adne ulepszenia os³ony nie maj¹ ekonomicznego uzasadnienia nie zaleca siê adnych ulepszeñ - instalacje nowoczesne, spe³niaj¹ wymagania WT2008; ród³o ciep³a o wyj¹tkowo niskim wspó³czynniku nak³adu nieodnawialnej energii pierwotnej bez uwag zaleca siê staranne dostrojenie automatyki steruj¹cej systemami c.o., c.w.u, wentylacji mechanicznej i klimatyzacji do realnego programu u ytkowania budynku instalacja - bez uwag, nale y wykorzystaæ mo liwoœæ sterowania czasem pracy pompy cyrkulacyjnej w odniesieniu do realnych potrzeb Budynek ma niski wska nik EP poniewa : - jako ród³o energii wykorzystano ciep³o odpadowe z p³aszcza wodnego ch³odz¹cego piec do wytwarzania lawy; przyjêto wartoœæ primary resource energy factor dla 'waste heat' wg opracowania CEN/TC 228 WI 00228 019 z 12-2004 - budynek ma dwie œciany bez okien przylegaj¹ce do budynków produkcyjnych, w których wystêpuj¹ du e zyski ciep³a od procesu technologicznego, co znacz¹co zmniejsza straty przez przenikanie w okresie zimy oraz zyski od nas³onecznienia w okresie lata; - zmodernizowano wszystkie instalacje w sposób racjonalny, stosuj¹c nowoczesne i energooszczêdne rozwi¹zania.
9