WOJEWÓDZKI URZĄD STATYSTYCZNY we Wrocławiu RYNEK WEWNĘTRZNY W WOJEWÓDZTWIE WROCŁAWSKIM W 1993 R. ' i E WROCŁAW SIERPIEŃ 1994 r.
Y..' /I,-:/T/X, - rv i,.
WOJEWÓDZKI URZĄD STATYSTYCZNY we Wrocławiu RYNEK WEWNĘTRZNY W WOJEWÓDZTWIE WROCŁAWSKIM W 1993 R. : f <>" I : ; ' "h:.!: i. ;.< WROCŁAW SIERPIEŃ * «>. \> ' : ; / V 1994 r. I... ;
Uwagi metodyczne 3 Uwagi analityczne... - sieć handlowa 7 - sprzedaż detaliczna i hurtowa - handel hurtowy - zapasy towarów - gastronomia Tablice: 1. Sklepy, pracujący i wartość sprzedaży detalicznej według specjalizacji branżowej... 2. Sklepy, punkty sprzedaży paliw i pracujący według gmin... 3. Sprzedaż detaliczna w placówkach handlowych... 4. Sprzedaż hurtowa w placówkach handlowych, *... 5. Sprzedaż w placówkach gastronomicznych... 6. Sieć magazynów w jednostkach handlowych... 7. Magazyny w jednostkach handlowych według grup asortymentowych składowanych materiałów... 8. Zapasy towarów w magazynach rozdzielczych detalu... 9. Zapasy towarów w magazynach hurtowych...... 10. Targowiska... 11 12 13 13 14 14 14 15 15 16 Objaśnienia znaków umownych Kreska /-/ - zjawisko nie wystąpiło Zero /O/ - zjawisko istniało, jednakże w ilościach mniejszych od liczb, które mogły być wyrażone uwidocznionymi w tablicach znakami cyfrowymi, np. jeżeli produkcja wyrażona jest w tysiącach ton /w liczbach całkowitych/, znak 0 oznacza wtedy, że produkcja w danym przypadku nie osiągnęła 0,5 tys. ton Kropka /./ -zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych Znak X - wypełnienie pozycji, ze względu na układ tablicy, jest niemożliwe lub niecelowe " W tym" - oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy Druk: Oddział Poligraficzny WUS we Wrocławiu, zam. 176/94, nakład 20 egz., cena 25 000 zł
UWAGI METODYCZNE V'.':,r - Prezentowane w niniejszej publikacji informacje charakteryzują działalność handlową na terenie województwa w oparciu o sprawozdawczość statystyczną obowiązującą w 1993 r. oraz szacunki sporządzane wg metodologii stosowanej w statystyce. 1 u> > o Zasadniczą część publikacji stanowią tablice obrazujące działalność handlową w gospodarce narodowej, uzupełnione uwagami analitycznymi. Zgodnie z Europejską Klasyfikacją Działalności (EKD) - obowiązującą Od 1 stycznia 1993 r. - podmioty gospodarcze prowadzące działalność zaklasyfikowaną do sekcji G "handel hurtowy i detaliczny; naprawy pojazdów mechanicznych, motocykli oraz artykułów przeznaczenia osobistego i użytku domowego nazywane są jednostkami handlowymi.! 1 Działalność handlowa klasyfikowana jest wg działów i grup: Dział Grupa Opis1'' 50 SPRZEDAŻ, OBSŁUGA 1 NAPRAWY POJAZDÓW MECHANICZNYCH I MOTOCYKLI; SPRZEDAŻ DETALICZNA PALIW DO POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH 50.1 Sprzedaż pojazdów mechanicznych " 50.2 Obsługa i naprawy pojazdów mechanicznych 50.3 Sprzedaż części i akcesoriów do pojazdów mechanicznych 50.4 Sprzedaż, obsługa i naprawy motocykli oraz sprzedaż części i akcesorów do nich 50.5 Sprzedaż detaliczna paliw do pojazdów samochodowych 51 HANDEL HURTOWY I KOMISOWY, Z WYJĄTKIEM HANDLU POJAZDAMI MECHANICZNYMI I MOTOCYKLAMI 51.1 Sprzedaż hurtowa realizowana na zasadzie bezpośredniej płatności lub kontraktu 51.2 Sprzedaż płodów rolnych i żywych zwierząt 51.3 Sprzedaż hurtowa żywności, napojów i tytoniu 51.4 Sprzedaż hurtowa artykułów użytku domowego 51.5 Sprzedaż hurtowa półproduktów i odpadów pochodzenia nierolniczego oraz złomu 51.6 Sprzedaż hurtowa maszyn, sprzętu i dodatkowego wyposażenia Sl.% Pozostała sprzedaż hurtowa 52 HANDEL DETALICZNY, Z WYJĄTKIEM SPRZEDAŻY POJAZDÓW MECHANICZNYCH I MOTOCYKLI; NAPRAWY ARTYKUŁÓW PRZEZNACZENIA OSOBISTEGO I UŻYTKU DOMOWEGO ;;.v.! 52.1 Sprzedaż detaliczna w nie wyspecjalizowanych sklepach, «52.2 Sprzedaż detaliczna żywności, napojów i wyrobów tytoniowych w wyspecjalizowanych sklepach 52.3 Sprzedaż detaliczna wyrobów farmaceutycznych i medycznych, kosmetyków i artykułów toaletowych 52.4 Pozostała sprzedaż detaliczna nowych towarów prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach 52.5 Sprzedaż detaliczna artykułów używanych prowadzona w sklepach 52.6 Handel detaliczny prowadzony poza siecią sklepową ' i'"''1 52.7 Naprawy artykułów przeznaczenia osobistego i użytku domowego 1/Szczegółowy podział rodzajów działalności (na klasy i podklasy) wraz z opisem prezentowany jest w II wydaniu EKD (Warszawa 1992 r., Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Statystyki, Zarządzenie Prezesa GUS nr 83, z dnia 31 grudnia 199Ó r.). Vi i: <' i -it Sprzedaż,, obsługa i naprawy, pojazdów mechanicznych i motocykli; sprzedaż detaliczna paliw do pojazdów samochodowych obejmuje wszelką działalność dotyczącą pojazdów mechanicznych i motocykli; z wyjątkiem ich produkcji i wypożyczania. Zalicza się tu:.,v % - sprzedaż hurtową i detaliczną tak nowych jak i używanych pojazdów mechnicznych, - sprzedaż hurtową i detaliczną części i akcesoriów dę pojazdów mechanicznych, - obsługę i naprawę pojazdów mechanicznych, ^ - usługi takie jak: mycie, czyszczenie, holowanie pojazdów mechanicznych, itp., - sprzedaż paliw do pojazdów samochodowych, olejów silnikowych, płynów do chłodnic, płynów hamulcowych, itp. : M! ' V/; V"- Handęl hurtowy i komisowy, z wyjątkiem handln pojazdami meęt^micznymi i motocyklami obejmuje sprzedaż (bez przetwarzania) nowych oraz używanych towarów sprzedawcom detalicznym, przedsiębiorstwom, instytucjom,
i innym sprzedawcom hurtowym lub też występowanie w roli agenta w hurtowych transakcjach kupna i sprzedaży. Zalicza się tu: -działalność hurtowników, dystrybutorów, przemysłowych biur zbytu, kupców i agentów komisowych, spółdzielczych organizacji handlowych, -operacje związane z handlem hurtowym, takie jak: sortowanie, składanie, pakowanie, przepakowywanie, zamrażanie, dokonywane na własny rachunek. Handel detaliczny z wyjątkiem sprzedaży pojazdów mechanicznych i motocykli; naprawy artykułów przeznaczenia osobistego i użytku domowego obejmuje: -sprzedaż bezpośrednim konsumentom nowych i używanych towarów użytku osobistego i artykułów gospodarstwa domowego, prowadzoną przez sklepy i domy towarowe, na straganach i targowiskach, przez domokrążców i komiwojażerów, spółdzielnie spożywców itp. - sprzedaż dóbr konsumpcyjnych przedsiębiorstwom i instytucjom, - sprzedaż prowadzoną przez agentów komisowych, -naprawy artykułów użytku osobistego i artykułów gospodarstwa domowego i ich instalowanie, niezależnie od tego czy jest to połączone z ich sprzedażą. PLACÓWKI HANDLOWE I GASTRONOMICZNE Punkty sprzedaży detalicznej są to: - sklepy, - stałe punkty sprzedaży drobnodetalicznej (kiosk, szczęki, stragan, magazyn), - pozostałe punkty sprzedaży drobnodetalicznej o charakterze ruchomych stoisk. Sklep jest pomieszczeniem (w zasadzie z oknem wystawowym), którego wnętrze jest dostępne dla klientów. Sklep może znajdować się w samodzielnym budynku (pawilon) lub w budynku innym, np. mieszkalnym. Jeżeli w dużych sklepach (np. domy towarowe, domy handlowe) część powierzchni została wydzierżawiona przez inną osobę prawną lub fizyczną, która na tej części powierzchni prowadzi sprzedaż detaliczną na własny rachunek - to ta część stanowi odrębny sklep. O zaliczeniu sklepu do odpowiedniej specjalizacji branżowej decydowało nie formalne zarejestrowanie, lecz względna przewaga wartości sprzedawanych towarów danej branży w 1993 r. Wyróżniamy następujące formy organizacyjne sklepów: - domy towarowe - wielodziałowe sklepy o powierzchni sal sprzedażowych 2000 m2 i więcej, prowadzące sprzedaż szerokiego i uniwersalnego asortymentu towarów nieżywnościowych, a często także towarów żywnościowych: mogą również prowadzić pomocniczą działalność gastronomiczną i usługową; - domy handlowe - wielodziałowe (przynajmniej dwa działy branżowe) sklepy o powierzchni sal sprzedażowych od 600 m2 do 1999 m2, prowadzące sprzedaż towarów o podobnym asortymencie jak w domach towarowych; - supersamy - samoobsługowe sklepy o powierzchni sal sprzedażowych 400 m2 i więcej, prowadzące sprzedaż głównie towarów żywnościowych wszystkich branż (w tym również świeżego mięsa, ryb, warzyw i owoców) oraz dodatkowo często nabywanych towarów nieżywnościowych; - sklepy powszechne - sklepy o powierzchni sal sprzedażowych od 120 m2 do 399 m2, prowadzące sprzedaż głównie towarów żywnościowych codziennego użytku oraz dodatkowo często nabywanych towarów nieżywnościowych; - sklepy wyspecjalizowane - sklepy prowadzące sprzedaż szerokiego asortymentu artykułów do kompleksowego zaspokojenia określonych potrzeb, a więc ubioru (domy pani, pana, domy młodzieżowe), wyposażenia mieszkań, meblowe, motoryzacyjne, potrzeb w zakresie wykorzystania wolnego czasu ( domy Sport, turystyka, wypoczynek ) itp.; - pozostałe sklepy - sklepy o powierzchni sal sprzedażowych do 119 m2, prowadzące sprzedaż głównie towarów żywnościowych codziennego użytku oraz często nabywanych towarów nieżywnościowych. - apteki - stałe punkty sprzedaży detalicznej spełniające warunki sklepu, w których prowadzi się sprzedaż wyrobów farmaceutycznych lub zielarskich;
- stacje benzynowe - punkty sprzedaży detalicznej paliw, benzyny, oleju napędowego itp. " Liczbę sklepów i punktów sprzedaży paliw wg stanu w dniu 31 XII 1993 roku w podziale wg specjalizacji branżowej i wg form organizacyjnych ustalono na podstawie wykazów sklepów sporządzanych przez jednostki duże i średnie realizujące sprzedaż detaliczną (załącznik do sprawozdania H-03) oraz badania reprezentacyjnego jednostek małych na formularzu DG-3łi. Powierzchnia sprzedażowa jest to część lokalu sklepowego, w której odbywa się sprzedaż towarów, tzn. część przeznaczona do obsługi nabywców (bez tzw. zaplecza). Stałe punkty sprzedaży drobnodetalicznej: - kiosk - stanowi pomieszczenie stałe, zamykane z oknem wystawowym, którego wnętrze nie jest dostępne dla klienta, - stragan - skonstruowany z urządzeń przenośnych, służących do wyłożenia i sprzedaży towarów w stałym miejscu sprzedaży, - magazyn - u producenta lub handlowy prowadzący sprzedaż detaliczną. Pozostałe punkty sprzedaży drobnodetalicznej (o charakterze ruchomych stoisk): - punkty sprzedaży obwoźnej, - punkty sprzedaży obnośnej są to różnego rodzaju punkty sprzedaży detalicznej bez stałej lokalizacji w terenie, których zadaniem jest dotarcie bezpośrednio do klienta. Przeznaczone są głównie do obsługi terenów o rozproszonej zabudowie (osiedli podmiejskich, terenów turystycznych, wczasowisk itp.). Oferowany asortyment to przede wszystkim artykuły nie wymagające specjalnej decyzji zakupu i wyboru towarów. Targowiska są to wyodrębnione tereny i budowle (place, ulice, hale targowe) ze stałymi, względnie sezonowymi punktami sprzedaży drobnodetalicznej lub urządzeniami przeznaczonymi do prowadzenia handlu w wyznaczone dni tygodnia lub codziennie (bazary). Za targowiska sezonowe należy uznać te place i ulice, gdzie uruchamiane są na okres do 6 miesięcy punkty handlowe, w związku ze wzmożonym ruchem nabywców i działalność ta jest ponawiana w kolejnych sezonach. Magazyny handlowe (hurtowe i rozdzielcze detalu) - są magazynami jednostek zajmujących się obrotem towarami ' ' " f Magazynem jest jednostka organizacyjno-funkcjonalna przeznaczona do magazynowania towarów, zajmująca wyodrębnioną przestrzeń magazynową, wyposażona w środki techniczne i organizacyjne, dysponująca personelem do obsługi tych środków oraz prowadząca ewidencję stanu i ruchu zapasów. Magazyny handlowe zajmują: - powierzchnię składową (w m2) w budynkach magazynowych zamkniętych, budynkach magazynowych zadaszonych (wiatach), piwnicach samodzielnych, placach składowych (składowiskach), pomieszczeniach niemagazynowych, tj. przeznaczonych na inne cele, niż przechowywanie towarów np.: przemysłowych, biurowych, mieszkalnych, socjalnych; - powierzchnię użytkową (w m3) zbiorników przeznaczonych do magazynowania towarów płynnych, półpłynnych, gazowych, silosów (elewatorów) do magazynowania towarów sypkich, sproszkowanych, drobnoziarnistych itp. Powierzchnia składowa (w m2) jest to powierzchnia części pomieszczeń, przeznaczona wyłącznie do umieszczania na niej składowanych towarów w urządzeniach do składowania lub bez urządzeń. Placówki gastronomiczne są to zakłady i punkty gastronomiczne stałe i sezonowe, których przedmiotem działalności jest przygotowanie oraz sprzedaż posiłków i napojów do spożycia na miejscu i na wynos. Sezonowe placówki gastronomiczne to placówki uruchamiane okresowo i działające nie dłużej niż sześć miesięcy w roku kalendarzowym. Do placówek gastronomicznych nie zalicza się tzw. punktów sprzedaży ruchomej i? \ automatów sprzedażowych.,, : Informacje o liczbie placówek gastronomicznych uzyskano z badania ankietowego przeprowadzonego we wszystkich placówkach gastronomicznych należących do jednostek dużych i średnich oraz badania reprezentacyjnego jednostek małych na formularzu DG-3h.
Wyróżniamy następujące placówki gastronomiczne: - restauracje - zakłady gastronomiczne dostępne dla ogółu konsumentów, z pełną obsługą kelnerską, oferujące całodzienne wyżywienie o szerokim asortymencie potraw i napojów; - bary - placówki gastronomiczne prowadzące działalność o charakterze zbliżonym do restauracji z asortymentem ograniczonym do potraw i towarów popularnych. Do tej grupy zaliczamy: jadłodajnie, bary (uniwersalne, szybkiej obsługi, przekąskowe, mleczne), bistra oraz kawiarnie, herbaciarnie, winiarnie, piwiarnie; - stołówki - placówki zbiorowego żywienia zapewniające w pierwszym rzędzie określonym grupom konsumentów posiłki obiadowe, śniadaniowe, jednodaniowe itp. Zalicza się tu stołówki szkolne, studenckie, przyzakładowe, inne oraz bufety działające w tych obiektach; - punkty gastronomiczne- placówki gastronomiczne prowadzące ograniczoną działalność gastronomiczną, takie jak: smażalnie, pijalnie, lodziarnie, bufety w kinach i na stadionach itp. SPRZEDAŻ I ZAPASY TOWARÓW Sprzedaż detaliczna - obejmuje sprzedaż wyrobów i towarów handlowych własnych i komisowych w punktach sprzedaży detalicznej, placówkach gastronomicznych oraz innych punktach sprzedaży (np. magazynach, składach itp.) w ilościach wskazujących na zakupy dla potrzeb indywidualnych nabywców. Wartość sprzedaży detalicznej podana jest w cenach bieżących płaconych przez nabywców. Wartość sprzedaży detalicznej stanowi sumę sprzedaży zrealizowaną przez jednostki handlowe i niehandlowe. Źródłem informacji są wyniki badań statystycznych pełnych dla jednostek średnich i dużych (sprawozdania: H-01, DG-1, DG-2) oraz badanie reprezentacyjne (DG-3h) dla jednostek małych. Grupowania sprzedaży detalicznej wg specjalizacji branżowych dokonano wykorzystując klucz przejścia z jednostek klasyfikacyjnych wg EKD. O zaklasyfikowaniu do danej branży decydowała przewaga sprzedawanego asortymentu towarów w punktach sprzedaży detalicznej jednostek handlowych i niehandlowych. Sprzedaż hurtowa - wartość sprzedanych w magazynach hurtowych towarów (w obrocie magazynowym i tranzycie rozliczanym) wg cen sprzedaży. Zapasy towarów w magazynach hurtowych to towary znajdujące się w magazynach własnych jednostek handlowych, realizujących sprzedaż hurtową oraz towary stanowiące własność tych jednostek, a znajdujące się w magazynach obcych. Nie zalicza się do zapasów w magazynach hurtowych, towarów obcych składowanych na warunkach umownych oraz towarów zareklamowanych i pozostawionych do dyspozycji dostawców. Wartość zapasów w magazynach hurtowych wykazywana jest w cenach sprzedaży (hurtowych). Zapasy towarów w magazynach rozdzielczych detalu - to towary w magazynach jednostek detalicznych. Wartość zapasów w magazynach rozdzielczych detalu wykazywana jest w cenach sprzedaży (detalicznych). PRACUJĄCY W zależności od liczby pracujących przyjęto podział jednostek handlowych na trzy kategorie: -jednostki małe - do 5 pracujących, - jednostki średnie - od 6 do 20 pracujących, -jednostki duże - powyżej 20 pracujących. Dane o pracujących obejmują osoby pełnozatrudnione i niepełnozatrudnione w głównym miejscu pracy. Do pracujących w sklepie zalicza się właścicieli, współwłaścicieli oraz pomagających członków rodzin, a także zatrudnionych na podst. umowy o pracę (bez osób przebywających na urlopach wychowawczych oraz bezpłatnych powyżej 14 dni).
UWAGI ANALITYCZNE W 1993 r. w handlu postępowały dalsze zmiany organizacyjno-własnościowe wynikające z zapoczątkowanych na przełomie lat 1989/1990 procesów restrukturyzacji i prywatyzacji gospodarki narodowej. Nadal powstawały nowe firmy, zmieniali się właściciele i branże prowadzonych przez nich sklepów oraz następowało dalsze wzbogacanie oferty towarowej. Według stanu na koniec roku w systemie regon zarejestrowanych było 31,6 tys. podmiotów gospodarczych prowadzących działalność handlową, tj. o 18,9% więcej niż przed rokiem, w tym samym stopniu wzrosła liczba prywatnych firm handlowych. Liczba podmiotów gospodarczych prowadzących działalność handlową zarejestrowanych w systemie regon (stan w końcu roku) przedstawia poniższa tabela: 1992 1993 w liczbach bezwzględnych 1992=100 Ogółem... 26538 31555 118,9 Sektor publiczny... 38 37 97,4 w tym: przedsiębiorstwa państwowe... 26 23 88,5 spółki prawa handlowego... 5 6 120,0 Sektor prywatny... 26500 31518 118,9 w tym: osoby fizyczne oraz spółki cywilne.. 25600 30345 118,5 spółki prawa handlowego... 799 1061 132,8 w tym joint-ventures... 164 323 197,0 Jednostki prowadzone przez osoby fizyczne stanowią ok. 96% podmiotów gospodarczych prowadzących działalność handlową. SIEĆ HANDLOWA W 1993 r. w województwie wrocławskim działały 10074 sklepy, z tego 9764 (ok. 97%) przypadały na sektor prywatny, a tylko 310 (ok. 3%) na sektor publiczny. Sklepy miejskie stanowią ok. 80% wszystkich sklepów. We Wrocławiu funkcjonowały 5652 sklepy, tj. ok. 56% ogólnej liczby sklepów w województwie. Wśród pozostałych miast najliczniejszą sieć sklepów miały miasta Oława - 375, Oleśnica - 371, Strzelin - 212 oraz Wołów -180. Z ogólnej liczby 1975 sklepów prowadzących działalność na wsi, najwięcej znajdowało się na terenie gminy Długołęka (109), Święta Katarzyna (92) oraz Kobierzyce (86). Sieć sklepów w ostatnich latach ilustruje zestawienie: Wyszczególnienie 1992 1993 w liczbach bezwzględnych 1992=100 Ogółem... 6614 10074 152,3 miasta... 5179 8099 156,4 wieś... 1435 1975 137,6 Sektor publiczny... 315 310 98,4 Sektor piywatny... 6299 9764 155,0 W porównaniu do stanu z 1992 r. w największym stopniu wzrosła liczba sklepów owocowo-warzywnych oraz księgarń i sklepów z artykułami piśmiennymi; ich udział w ogólnej liczbie sklepów wzrósł odpowiednio: z 1,6% w 1992 r. do 3,0% w 1993 r. i z 2,0% do 4,6%.
8 Relatywnie duży wzrost liczby sklepów owocowo-warzywnych wydaje się tłumaczyć przenoszeniem działalności handlowej tymi artykułami ze straganów do sklepów, w miarę coraz lepszej organizacji handlu i podwyższania jego standardu. Natomiast wzrost liczby księgarń i sklepów z artykułami piśmiennymi wiąże się ze znacznie zwiększoną podażą książek oraz większym zapotrzebowaniem na artykuły piśmienne. Liczbę sklepów według wybranych specjalizacji branżowych przedstawia tabela: 1992 1993 w liczbach bezwzględnych 1992=100 Ogółem... 6614 10074 152,3 w tym: Ogólnospożywcze... 2304 3290 142,8 Owocowe-warzywne... 109 304 278,9 Mięsne... 390 516 132,3 Rybne... 48 67 139,6 Piekamiczo-ciastkarskie... 99 131 132,3 Z napojami alkoholowymi... 51 58 113,7 Kosmetyczno-toaletowe... 125 191 152,8 Z wyrobami włókienniczymi... 71 88 123,9 Z meblami i sprzętem oświetleniowym. Radiowo-telewizyjne i ze sprzętem 140 169 120,7 gospodarstwa domowego... 194 248 127,8 Księgarnie i artykuły piśmienne... 133 462 3razy Podobnie jak w latach ubiegłych w sieci sklepów w 1993 r. dominowały sklepy małe o powierzchni sprzedażowej do 50 m2, (w których pracuje nie więcej niż 5 osób). W końcu 1993 r. było ich 8593, a ich powierzchnia sprzedażowa wynosiła 312,6 tys. m2. Dużych sklepów o powierzchni sprzedażowej ponad 400 m2 w końcu roku było tylko 54. Sklepy, w których pracuje powyżej 5 osób wg form organizacyjnych (stan w dniu 31 XII) ilustruje ponisze zestawienie: Wyszczególnienie Sklepy Pow. sprzedażowa w Pracujący Ogółem... 1460 188310 6966 Domy towarowe... 6 18443 618 Domy handlowe... 28 28070 658 Supersamy..... 20 9714 416 Sklepy powszechne... 298 50767 1710 Sklepy wyspecjalizowane... 74 16132 396 Apteki... 60 2913 523 Pozostałe sklepy... 974 62271 2645 SPRZEDAŻ DETALICZNA I HURTOWA Szacunkowa wartość sprzedaży detalicznej zrealizowana w 1993 r. poprzez sieć punktów sprzedaży należących do jednostek handlowych i niehandlowych wyniosła ok. 29 bin zł. W stosunku do roku poprzedniego (w cenach bieżących) wzrosła ona o ok. 72% i była ponad trzykrotnie wyższa niż w 1991 r. Jednostki sektora prywatnego zrealizowały ok. 92% ogólnej wartości sprzedaży detalicznej, tj. o ok. 4 punkty więcej niż w 1992 r. Udział sprzedaży jednostek handlowych w ogólnej wartości sprzedaży detalicznej wyniósł ok. 90% i nieznacznie się zwiększył (o ok. 6%). Jednostki handlowe duże zrealizowały ok. 22% sprzedaży, natomiast jednostki małe ok. 69%.
SPRZEDAŻ DETALICZNA TOWARÓW W JEDNOSTKACH HANDLOWYCH (w cenach bieżących) wmldzł 30000 20000 15000 10000 I ogółem napoje alkoholowe towaiy nieżywnościowc g 1992 r. fl 1993 r. Sprzedaż detaliczna w poszczególnych miesiącach 1993 r. była zróżnicowana. Na co miała wpływ sezonowość sprzedaży, tradycyjnie związana z zakupami wiosennymi i świątecznymi, a także wzmożone w II kwartale zakupy towarów przed wprowadzeniem podatku VAT. mld Zł SPRZEDAŻ DETALICZNA W JEDNOSTKACH DUŻYCH I ŚREDNICH W 1993 R. (w cenach bieżących) 1200-/ Nadal organizacyjnie rozdrobniona sieć punktów sprzedaży detalicznej funkcjonująca na rynku wewnętrznym w 1993 r. wpłynęła na rozwój pośrednich jednostek obrotu towarowego oraz sprzedaży hurtowej. Wielkość sprzedaży hurtowej zrealizowanej przez duże jednostki handlowe wyniosła 5,8 bin zł (w bieżących cenach hurtowych) i była dwukrotnie wyższa niż w roku ubiegłym. Wzrost sprzedaży wynikał, głównie z tytułu powstawania nowych jednostek hurtowych jak również wzrostu cen towarów. Żywność stanowiła 12,8% sprzedaży hurtowej ogółem, napoje alkoholowe 5,4%, a towary nieżywnościowe 81,8%.
10 wmldzł SPRZEDAŻ HURTOWA W DUŻYCH JEDNOSTKACH HANDLOWYCH (w bieżących cenach hurtowych) 6000 ogółem żywność napoje alkoholowe towary nieżywnościowe ZAPASY TOWARÓW 0 1992 r. 1993 r. W ciągu 1993 r. wartość zapasów towarów handlowych w magazynach hurtowych jak i rozdzielczych detalu zmniejszała się, potwierdzając tym samym obserwowaną od 1989 r. tendencję spadkową zapasów w jednostkach handlowych. Zapasy żywności w porównaniu ze stanem w końcu grudnia 1992 r. obniżyły się w granicach 30-90%. Wpłynęła na to poprawa dostępności w zaopatrywaniu się w towary bezpośrednio u producentów, jak również stabilizowanie się popytu. Jednostki handlowe zatrudniające powyżej 20 osób dysponowały w dniu 31 XII 1993 r. zapasami towarów o wartości 655 mld zł w magazynach hurtowych (w cenach hurtowych) oraz 172 mld zł w magazynach rozdzielczych detalu (w cenach bieżących). Największy udział w zapasach jednostek handlowych miały towary nieżywnościowe - w magazynach hurtowych ok. 91%, a w rozdzielczych detalu ok. 87%. Udział zapasów żywności stanowił ok. 8% w hurcie i 9% w detalu. W końcu 1993 r. w województwie było 956 budynków i budowli spełniających funkcje magazynów hurtowych i rozdzielczych detalu, które zajmowały 593,4 tys. m2 powierzchni składowej i 3,9 tys. m3 powierzchni użytkowej. Podstawową siecią magazynową były pomieszczenia zamknięte, które stanowiły ok. 77% magazynów ogółem, a udział ich w powierzchni składowej wyniósł ok. 54%. GASTRONOMIA W końcu 1993 r. odnotowano 1978 placówek gastronomicznych. Wśród placówek gastronomicznych dominują punkty gastronomiczne (ok. 48%) i bary (ok. 41%). Na sektor prywatny przypada ok. 97% ogółu placówek gastronomicznych. Udział poszczególnych rodzajów placówek gastronomicznych w ich ogólnej liczbie przedstawia się następująco: STRUKTURA RODZAJOWA SIECI PLACÓWEK GASTRONOMICZNYCH W1993 R.
11 TABL. 1. SKLEPY, PRACUJĄCY I WARTOŚĆ SPRZEDAŻY DETALICZNEJ WEDŁUG SPECJALIZACJI BRANŻOWEJ W1993 R. Sklepy Powierzchnia Pracujący Wartość sprzedaży WYSZCZEGÓLNIENIE sprzedaży w m^ detalicznej w mld zł stan w dniu 31 XII (ceny bieżące) OGÓŁEM... 10074 500935 22158 18722,1 Ogólnospożywcze... 3290 160393 7178 5305,2 Owocowo-warzywne... 304 3998 431 148,0 Mięsne... 516 17180 1068 819,4 Rybne... 67 3613 112 66,5 Piekamiczo-ciastkarskie... 131 4054 287 171,7 Z napojami alkoholowymi... 58 2840 830 611,3 Kosmetyczno-toaletowa... 191 9411 354 213,0 Z wyrobami włókienniczymi... 88 4189 197 260,1 Z odzieżą... 747 32993 1564 902,6 Z obuwiem i wyrobami skórznymi... 179 7186 342 283,4 Z meblami i sprzętem oświetleniowym... 169 23208 451 604,3 Radiowo-telewizyjne i ze sprzętem gospodarstwa domowego... 248 14084 553 603,6 Księgarnie i artykuły piśmienne... 462 11505 822 670,1 Z pojazdami mechanicznymi... 711 18795 1199 1901,5 Pozostałe sklepy3^... 2913 187486 6770 6161,4 a/ Wyspecjalizowane oraz sklepy o różnorodnym asortymencie.
12 v.rv, TABL.2. SKLEPY, PUNKTY SPRZEDAŻY PALIW I PRACUJĄCY WEDŁUG GMIN W 1993 R. Stan w dniu 31XII i GMINY MIASTA " Sklepy i punkty sprzedaży paliw Pracujący OGÓŁEM 10124 22302 MIEJSKIE WROCŁAW Oleśnica Oława... 5862 371 375 15041 804 751 MIEJSKO-WIEJSKIE Bierutów... w tym miasto.. Brzeg Dolny ----- w tym miasto.. Jelcz-Laskowice. w tym miasto.. Kąty Wrocławskie w tym miasto.. Milicz... w tym miasto.. Oborniki Śląskie. w tym miasto.. Sobótka... w tym miasto.., Strzelin... w tym miasto... Środa Śląska... w tym miasto... Trzebnica... w tym miasto.., Twardogóra... w tym miasto... Wiązów... w tym miasto... Wołów... w tym miasto... Żmigród... w tym miasto..i#., i'. Ti! 87 48 121 106 185 146 147 68 189 120 128 88 118 82 271 212 228 165 210 166 95 69 57 27" 237 180 109 64 < urs ' "ta!if»' -on 1 TV- V * iś» ' to V './S 135 90 247 231 314 264 232 117 351 256 231 177 159 111 514 437 417 337 390 331 189 146 78 48 415 345 187 128 Borów... Cieszków... Czernica... Długołęka... Dobroszyce... Domaniów... Jordanów Śląski Kobierzyce... Kondratowi ce.. Kostomłoty Krośnice... Łagiewniki... Malczyce... Mietków... Miękinia... Oleśnica... Oława... Prusice... Święta Katarzyna Wińsko... Wisznia Mała Zawonia... Żórawina... WIEJSKIE i >. ;! 5 58 109 34 43 31 86 40 75 36 77 50 34. 71 52 80 70 92 72 43 36 72 < -m. t : :: V j/p' -".rr 59 38 85 161 49 60 38 123 54 96 54 102 81 40 96 66 114 93 138 91 60 54 95
' v 13 TABL. 3. SPRZEDAŻ DETALICZNA^ W PLACÓWKACH HANDLOWYCH W1993 R. (ceny bieżące) WYSZCZEGÓLNIENIE a - w mld zł b -1992=100 Ogółem Żywność Napoje alkoholowe Towary nieżywn ościowe konsumpcyjne niekonsumpcyjne OGÓŁEM OGÓŁEM...a 5633 1526 569 2974 564 b 129,8 120,8 121,3 145,4 100,2 Sektor publiczny...a 1428 123 19 1108 178 b 102,7 120,6 172,7 105,3 78,8 Sektor prywatny... a 4205 1403 550 1866 386 b 142,6 120,8 120,1 187,9 114,5 handel: spółdzielczy...a 2357 1152 389 538 278 b 107,8 113,8 103,2 107,0 94,6 piywatny...a 1843 251 161 1323 108 b 243,8 168,5 198,8 3 razy 3 razy pozostałych form własności. a 5 - - 5 - b 71,4 - - 71,4. - WODSETKACH OGÓŁEM... 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 handel: państwowy... 25,4 8,1 3,3 37,3 31,6 spółdzielczy... 41,8 75,5 68,4 18,1 49,3 prywatny... 32,7 16,4 28,3 44,4 19,1 pozostałych form własności.. 0,1 - - 0,2-1/ Dane obejmują sprzedaż detaliczną w jednostkach, w któiych pracuje powyżej 20 osób. TABL. 4. SPRZEDAŻ HURTOWA17 W PLACÓWKACH HANDLOWYCH W1993 R. (ceny bieżące) WYSZCZEGÓLNIENIE a - w mld zł b-1992=100 Ogółem Żywność Napoje alkoholowe Towary nieżywnościowe konsumpcyjne niekonsumpcyjne OGÓŁEM OGÓŁEM...a 5822 748 312 3371 1391 b 217,9 135,0 159,2 3 razy 170,5 Sektor publiczny...a 1556 12 0 883 661 b 123,7 80,0-148,4 102,0 Sektor prywatny... a 4266 736 312 2488 730 b 3 razy 136,5 159,2 5 razy 4 razy handel: spółdzielczy...a 622 212 170 110 130 b 95,7 77,7 128,8 69,2 151,2 prywatny...a 3637 524 142 2378 593 b 5 razy 2razy 2 razy 7 razy 8 razy pozostałych form własności,a 7 - - 7 b 77,8 - - - 140,0 W ODSETKACH OGÓŁEM... 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 handel: państwowy... 26,7 1,6-26,2 47,5 spółdzielczy... 10,7 28,3 54,5 3,3 9,4 prywatny... 62,5 70,1 45,5 70,5 42,6 pozostałych form własności.. 0,1 - - - 0,5 1/ Dane obejmują sprzedaż hurtową w jednostkach, w których pracuje powyżej 20 osób.
14 TABL. 5. SPRZEDAŻ W PLACÓWKACH GASTRONOMICZNYCH^ W1993 R.. '! (ceny bieżące) WYSZCZEGÓLNIENIE a - w min zł b -1992=100 Ogółem produkcja gastronomuczna OGÓŁEM W tym napoje alkoholowe Placówki gastronomiczne ogólnodostępne ': ' Placówki żywienia przyzakładowego OGÓŁEM... 115739 81593 27417 91603 24136 b 110,5 ; 130,1 84,4 101,8 163,9 Sektor publiczny... 3018 :' i:. 1831 455 L. 2476 542 b 67,9 65,8 1 : V..Ot; 44,4 57,7 4 razy Sektor prywatny... 112721 79762 ' 26962 89127. 23594, b 112,4 ' r.i 133,1 85,7. v 104,0 161,9 handel: spółdzielczy... 44599 21440 18089 27891 Ü:':' 16708 ' :: b 76,9 86,3 i : 66,9,i 64,3 114,7 prywatny... 68122 58322 i h'. 8873 61236 6886 b 3 razy 4razy i " " ' ;'-s 2razy 3 razy - W ODSETKACH C. OGÓŁEM... 100,0 100,0.; * 100,0 100,0 100,0 Sektor publiczny... 2,6.2,2 1,7 2,7 2,3 Sektor prywatny.ih handel: spółdzielczy... 38,5 26,3, ), T,fi: 65,9 30,5 prywatny... 58,9 i... 71,5 \ u 32,4 66,8 28,5 1/ Dane dotyczą podmiotów zaklasyfikowanych wg EKD do sekcji "handel i naprawy" i "hotele i restauracje", w których liczba pracujących przekracza 20 osób... io; "* "u i; ' ;!!.. / -.h TABL. 6. SIEĆ MAGAZYNÓW W JEDNOSTKACH HANDLOWYCH17 W1993 R. (stan w dniu 31XII) Magazyny...,. Pomieszczenia zamknięte.. Pomieszczenia- zadasźbne.. Place składowe... Silosy i zbiorniki... WYSZCZEGÓLNIENIE JU'- ogółem V Magazyny 956 737' 63 94 62 " ;:;k' ; powierzchnia składowa^' r i 1- -.11..:.,/ X 317,6 \ 41,9, 233,9 3,9 1/Budynki i budowle magazynowe hurtowe i rozdzielcze detaju; dane dotyczą jednostek gosp., w których liczba pracujących przekracza 5 osób. 2/ Pomieszczenia zamknięte, zadaszone i place składowe w m, natomiast silosy i zbiorniki - objętość m,* 1 iih.»'/ ' t.vi i i": : i -v.y: ;.. i... i TABL. 7. MAGAZYNY W JEDNOSTKACH HANDLOWYCH17 WG GRUP ASORTYMENTOWYCH SKŁADOWANYCH TOWARÓW (Stan w dniu 31 XII) - L................ > WYSZCZEGÓLNIENIE OGÓŁEM... Żywnościowe...V... Napojów alkoholowych... Wyrobów włókienniczych, odzieży Obuwia.i wyrobów skórzanych... Artykułów gosp. domowego, RTV... Wyrobów porcelanowych, ceramicznych, szklanych ----- Kosmetyków, lakierów, farb, tapet... Mebli różnego rodzaju i... Drewna i materiałów budowlanych... Pozostałe... y>.1,1 ogółem IV. ć,:\y.v : W 'A.9- t.o ;v 905 240 14 82 11 27 6 46 18 115 346 ' Magazyny powierzchnia składowa w m2. 593,4 :. Fi:.;.;-..:,!;v.. -v :, ' 7,1!.... r, 3,3 ó j...v\v ' 11,6i-,'.;':,... YS',:!,6 t f.. 27,5 ; m...9,4 i -J.11. 1/ Magazyny hurtowe i rozdzielcze detalu (z wyjątkiem magazynów pojemnościowych); dane dotyczą jednostek gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 5 osób. 92,8 ' t jii' 380 4 i;'so I ki!
15 TABL. 8. ZAPASY17 TOWARÓW W MAGAZYNACH ROZDZIELCZYCH DETALU W1993 R. (ceny bieżące) (Stan w dniu 31X11) WYSZCZEGÓLNIENIE a-wmldzł b-1992=100 Ogółem Żywność Napoje alkoholowe Towary nieżywnościowe konsumpcyjne niekonsumpcyjne OGÓŁEM OGÓŁEM... 172 15 7 119 31 b 163,8 150,0 2 razy 3razy 68,9 Sektor publiczny... 38 - - 23 15 b 73,1 ' ' - 2 razy 37,5 Sektor prywatny... 134 15 7 96 16 b 3 razy 2 razy 2 razy 3 razy 3 raqzy handel: spółdzielczy... 26 10 2 8 6 b 118,2 142,9 100,0 88,9 150,0 prywatny... 108 5 5 88 10 b 4 razy 2 razy 3 razy 4 razy - W ODSETKACH OGÓŁEM... 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 handel: państwowy... 22,1 - - 19,3 48,4 spółdzielczy... 15,1 66,7 28,6 6,7 19,4 prywatny... 62,8 33,3 71,4 74,0 32,2 1/ Dane obejmują zapasy towarów w jednostkach handlowych, w których pracuje powyżej 20 osób. TABL. 9. ZAPASY17 TOWARÓW W MAGAZYNACH HURTOWYCH W1993 R. (ceny bieżące) (Stan w dniu 31X11) WYSZCZEGÓLNIENIE a - w mld zł b -1992=100 Ogółem Żywność Napoje alkoholowe Towary nieżywnościowe konsumpcyjne niekonsumpcyjne OGÓŁEM OGÓŁEM...a 655 53 7 384 211 b 90,7 13,0 2 razy 2 razy 2 razy Sektor publiczny...a 286 1-184 101 b 121,7 33,3-111,5 150,7 Sektor prywatny... a 369 52 7 200 110 b 75,8 12,8 2 razy 3 razy 6 razy handel: spółdzielczy...a 37 12 4 13 8 b 8,8 3,1 2 razy 92,9 72,7 prywatny...a 327 40 3 187 97 b 5razy 3 razy 150,0 4 razy 16 razy pozostałych form własności. a 5 - - 5 b 5 razy 5 razy W ODSETKACH OGÓŁEM... 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 handel: państwowy... 43,7 1,9-47,9 47,8 spółdzielczy... 5,6 22,6 57,1 3,4 3,8 prywatny... 49,9 75,5 42,9 48,7 46,0 pozostałych form własności.. 0,8 - - - 24 1/ Dane obejmują zapasy towarów w jednostkach handlowych, w któiych pracuje powyżej 20 osób.
16 TABL.10. TARGOWISKA W 1993 R.! ' ' ' ' X- " WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem TARGOWISKA STALE (stan w dniu 31XII).;. ' :: / Liczba targowisk... 45 w tym z przewagą sprzedaży drobnodetalicznej... *... 42 Powierzchnia targowisk w... 581523 w tym sprzedażowa w m^...... 24518 TARGOWISKA SEZONOWE Liczba targowisk lub miejsc wyznaczonych na ulicach i placach uruchamianych okresowo... 274 WPŁYWY Z OPŁATY TARGOWEJ '.) Ogółem w mld zt... 35,5 - :<. i-,.- v: r r 1 if.s. > flet.if.!. '«'I1 '.. ; o.-av '*. ; v f.: :) ' i-:- 'x
'S