Chroń dziecko przed chorobami zakaźnymi Krajowy Program Szczepień
Prawie 95% dzieci w Niderlandach jest szczepione przeciw chorobom zakaźnym. Dzięki lepszej higienie, lepszej służbie zdrowia i dzięki szczepieniom, śmiertelność spowodowana chorobami zakaźnymi w Niderlandach całe szczęście jest znikoma. Krajowy Program Szczepień nie tylko zapobiega śmierci, ale też wielu chorobom i niepełnosprawności. 2 Chroń dziecko przed chorobami zakaźnymi
Czym są choroby zakaźne? Wirusy i bakterie powodują choroby zakaźne. Są one w mniejszym lub większym stopniu zaraźliwe. Najczęściej przy chorobie zakaźnej czujesz się słabiej przez kilka dni. Gdy zachorujesz poważniej, pobyt w szpitalu może być konieczny. Bardzo rzadko choroba zakaźna jest na tyle poważna, że powoduje niepełnosprawność albo śmierć. Celem Krajowego Programu Szczepień jest zapobieżenie poważnym komplikacjom. Dlaczego szczepienia są ważne? Dzięki szczepionce, twój organizm zyskuje odporność na chorobotwórcze wirusy i bakterie. Stajesz się wtedy odporny na poważne choroby i potencjalne komplikacje. Nie możesz też wtedy zarazić innych osób. Jeżeli zbyt mało dzieci jest zaszczepionych, bakterie i wirusy mogą się rozprzestrzeniać i w krótkim czasie mogą doprowadzić do choroby wielu dzieci. Krajowy Program Szczepień w Niderlandach Wszystkie kraje świata oferują dzieciom szczepienia. Każdy kraj ma własny harmonogram szczepień. W Niderlandach dzieci już od ponad 60 lat są szczepione. Szczepienia chronią przeciw następującym dwunastu chorobom: Błonica Błonica jest poważnym zapaleniem krtani. Dzieci, które chorują na błonicę, krztuszą się. Błonica praktycznie nie występuje już w Niderlandach. Krztusiec Krztusiec powoduje mogące trwać miesiącami, ostre napady kaszlu. Jest to szczególnie niebezpieczne dla niemowląt. Napady kaszlu mogą prowadzić do wyczerpania i uszkodzenia mózgu. Mogą nawet prowadzić do śmierci. U zaszczepionych dzieci choroba przebiega łagodnie. Szczepienie przeciw krztuścowi chroni dobrze, ale nie w pełni i nie na całe życie. Dlatego też Krztusiec ciągle występuje w Niderlandach. Tężec Tężec prowadzi do skurczu mięśni. Bez leczenia tężec jest śmiertelny. Tężec nie jest zakaźny. Dziecko może zarazić się tężcem, jeżeli zostało ugryzione przez zwierzę (domowe) lub przez zakażenie, gdy brud dostanie się do rany. Chroń dziecko przed chorobami zakaźnymi 3
Polio Paraliż dziecięcy lub polio prowadzi do trwałego paraliżu nóg, rąk i/lub mięśni oddechowych. Pałeczka hemofilna typu b (Hib) Bakteria Hib powoduje poważne infekcje, w tym zakażenie krwi, zapalenie opon mózgowych, zapalenie krtani, zapalenie płuc lub zapalenie stawów. Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B) WZW B to zapalenie wątroby. Nieleczone zapalenie wątroby może powodować marskość wątroby i w konsekwencji raka wątroby. mokoki mokoki to bakterie mogące powodować sepsę (zakażenie krwi), rozległe zapalenie płuc i zapalenie opon mózgowych. Dziecko może też ogłuchnąć. Szczepionka zabezpiecza przed najczęściej występującym typem pneumokoków. Świnka Świnka jest zapaleniem między innymi ślinianek przyusznych. Dlatego dzieci, które zachorują, mają opuchnięte policzki i szyję. Czasem dochodzi do zapalenia opon mózgowych. Odra Odra przenosi się drogą kropelkową i cechuje się wysoką gorączką i wysypką. Często dochodzi do zapalenia ucha, a czasem do zapalenia płuc lub opon mózgowych, które może być śmiertelne. Odra jest bardzo zaraźliwa. Różyczka Różyczka jest również chorobą wysypkową, ale jest dużo mniej zaraźliwa niż odra. W trakcie ciąży choroba jest niebezpieczna dla płodu. Dziecko może urodzić się z poważnymi powikłaniami. Aby zapobiec możliwości zarażenia się przez kobiety w ciąży, przeciwko różyczce szczepi się także chłopców. Choroba meningokokowa Chorobę meningokokową powodują różne szczepy bakterii meningokokowych. Dzieci z chorobą meningokokową chorują na zapalenie opon mózgowych lub sepsę (zakażenie krwi), które w krótkim czasie mogą doprowadzić do śmierci. Po wyleczeniu u dzieci może wystąpić trwała utrata słuchu, problemy z nauką i rozwojem. W skutek sepsy czasem niezbędna jest amputacja kończyny. 4 Chroń dziecko przed chorobami zakaźnymi
Wirus brodawczaka ludzkiego () to grupa wirusów powodująca raka szyjki macicy i inne rodzaje raka. Bez zabezpieczenia prawie każda osoba w swoim życiu zakazi się tymi wirusami. Szczepionka chroni przed 2 typami, które razem powodują około 70% przypadków raka szyjki macicy. Kiedy moje dziecko dostanie szczepionki? W wieku 6 i 9 tygodni, dziecko dostanie pierwsze dwie szczepionki. W tym wieku system immunologiczny może już dobrze reagować. Moment szczepienia został tak wybrany, aby uzyskać jak najlepszą ochronę. To właśnie niemowlęta są najbardziej podatne na choroby zakaźne typu krztusiec. Najczęściej dziecko dostaje dwa zastrzyki jednorazowo. Szczepienia wykonuje się w udo lub przedramię. Moje dziecko choruje. Czy może przyjąć szczepienie? Jeśli dziecko jest chore lub podają mu Państwo leki, proszę skonsultować to z lekarzem pediatrą lub z pielęgniarką. Niekiedy szczepienie lepiej jest przełożyć na późniejszy termin. Chroń dziecko przed chorobami zakaźnymi 5
Jakie szczepionki dostanie moje dziecko? Szczepienie 11 Szczepienie Szczepienie Szczepienie 22 Szczepienie Szczepienie Jakie szczepionki dostanie mojeàdziecko? dziecko? Jakie moje uels sontszczepionki les vaccinsdostanie administrés mon enfant? 6-9tygodni tygodni 6-9 6-9 semaines 14miesięcy miesięcy 14 14 mois MenACWY MenACWY MenACWY Znaczeniedes skrótów Znaczenie skrótów Signification abréviations D K T P Hib HepB Diphtérie Błonica DD Błonica Coqueluche Krztusiec KK Krztusiec Tétanos Tężec TT Tężec Polio Haemophilus influenzae type b Hépatite B miesiące 33miesiące 3 mois miesiące 44miesiące 4 mois lata 44lata 4 ans lat 99lat 9 ans DKTP DKTP DTP DTP DTP DKTP 11 miesięcy miesięcy 1111 mois 12/13lat lat(2-ga (2-gadawka dawkapo popół półroku) roku) 12/13 12/13 ans (2ème vaccination six mois plus tard) * Seulement pour les filles mocoques Polio Polio PP B Oreillons Hib Pałeczka Pałeczkahemofilna hemofilna typubb(hib) (Hib) Hib typu M Rougeole HepB WZW WZWBB HepB R Rubéole MenACWY Méningocoques ACWY Virus du papillome humain BB M M mokoki mokoki Świnka Świnka Odra Odra Różyczka RR Różyczka MenACWY Meningokoki MeningokokiACWY ACWY MenACWY Wirusbrodawczaka brodawczakaludzkiego ludzkiego Wirus Tylko **Tylko dziewczęta dziewczęta
Czy szczepionki są bezpieczne? Zrozumiałe jest, że rodzice zastanawiają się, jakie składniki są w szczepionce i czy są one bezpieczne dla ich dziecka. Przed dopuszczeniem szczepionki do użytku, przechodzi ona szczegółowe badania. Tylko jeśli okaże się, że szczepionka działa i jest bezpieczna, może być stosowana u dzieci. Także w czasie stosowania monitoruje się bezpieczeństwo szczepionek, nie tylko w Niderlandach, ale na całym świecie. Na stronie internetowej Krajowego Programu Szczepień znajdą Państwo informację o składnikach szczepionek. Na stronie znajdują się też ulotki szczepionek stosowanych w programie. Skutki uboczne szczepionek Skutki uboczne są uciążliwe zarówno dla dziecka jak i rodziców. Niektórzy rodzice obawiają się skutków ubocznych. Szczepienia często mają skutki uboczne, ponieważ stymulują działanie układu odpornościowego organizmu. Skutki te są jednak łagodne i same znikają. Najczęstsze objawy pojawiają się w dniu szczepienia. Objawy przy szczepionce przeciwko śwince, odrze i różyczce () pojawiają się dopiero od pięciu do dwunastu dni od daty szczepienia. Najczęściej krótko po szczepieniu występuje lekka gorączka. Miejsce szczepienia może tez być lekko zaczerwienione lub napuchnięte. Porady przy wystąpieniu skutków ubocznych Przy gorączce ważne jest odpowiednie nawodnienie organizmu Gdy małe dzieci są osłabione, często pomaga przytulanie i odwrócenie ich uwagi Gdy dziecko czuje ból lub ma gorączkę, może pomóc paracetamol. Zobacz w ulotce jaką dawkę należy podać dziecku Lepiej jest nie dotykać zbytnio miejsca szczepienia. Może to spotęgować ból Jeżeli martwią się Państwo, bo dziecko choruje lub po kilku dniach nadal ma gorączkę, warto zgłosić się do lekarza rodzinnego. 8 Chroń dziecko przed chorobami zakaźnymi
Zgłaszanie skutków ubocznych Skutki uboczne szczepionki można zgłosić lekarzowi pierwszego kontaktu lub pielęgniarce, która podała szczepionkę. Przekażą informację o objawach do Centrum Objawów Lareb. Mogą też Państwo samodzielnie zgłosić objawy skutków ubocznych do Lareb. Można to zrobić na stronie internetowej Krajowego Programu Szczepień. Informacje o szczepionce RIVM Krajowy Instytut Zdrowia Publicznego i Środowiska informuje rodziców o szczepieniach. Krótko po urodzeniu się dziecka, rodzice otrzymają zestaw kart szczepień do 14 miesiąca życia. Gdy dziecko jest w wieku 4 i potem 9 lat, rodzice ponownie otrzymują zaproszenie do wykonania szczepień. Dziewczynki w wieku 12 lat także dostają zaproszenie na wykonanie szczepienia przeciwko rakowi szyjki macicy. Chroń dziecko przed chorobami zakaźnymi 9
Szczepienia zapisywane są w trzech miejscach: w aktach dzieci i młodzieży w służbie zdrowia, na karcie szczepień dziecka i w Instytucie RIVM. Instytut RIVM wykorzystuje dane w celu stałej kontroli jakości, aby móc wysyłać ponaglenia, udostępniać kopie dowodów wykonania szczepień oraz móc ustalić ile procent dzieci w Niderlandach zostało zaszczepione. W przypadku wystąpienia choroby zakaźnej bardzo ważne jest, aby wiedzieć ile dzieci jest zabezpieczonych i aby jasne było, czy istnieje ryzyko rozprzestrzenienia choroby i czy rząd powinien podjąć właściwe środki zapobiegawcze. Dodatkowe informacje? Dodatkowe informacje? Na stronie Krajowego programu Szczepień znajdą Państwo wiele dodatkowych informacji o chorobach zakaźnych, szczepieniach i skutkach ubocznych. Mogą też Państwo przeczytać o sposobie przeprowadzania badań nad skutkami ubocznymi i o tym jak przebiega wizyta w centrum szczepień. Strona internetowa: Rijksvaccinatieprogramma.nl 10 Chroń dziecko przed chorobami zakaźnymi
Chroń dziecko przed chorobami zakaźnymi 11
This is a publication of: National Institute for Public Health and the Environment, RIVM PO Box 1 3720 BA Bilthoven The Netherlands www.rivm.nl April 2018 Committed to health and sustainability 011302