PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY WE WROCŁAWIU OCENA OBSZAROWA JAKOŚCI WODY DO SPOŻYCIA ORAZ SZACOWANIE RYZYKA ZDROWOTNEGO DLA GMINY KOBIERZYCE W 2018 ROKU Wrocław, 2018 r.
SPIS TREŚCI 1. WSTĘP... 3 2. UJĘCIA WÓD WYKORZYSTYWANYCH DO ZAOPATRZENIA W WODĘ DO SPOŻYCIA I ZWODOCIĄGOWANIE GMINY... 4 3. PUNKTY POBORU PRÓBEK WODY... 5 4. WIELKOŚĆ PRODUKCJI WODY DOSTARCZANEJ OD POSZCZEGÓLNYCH PRODUCENTÓW I SPOSÓB JEJ UZDATNIANIA ORAZ DEZYNFEKCJI... 9 4.1. WODOCIĄGI... 9 4.1.1. Wodociągi w przedziale produkcji 1001-10000 m 3 /dobę... 9 4.1.2. Wodociągi w przedziale produkcji 101-1000 m 3 /dobę... 10 4.2. INNE URZĄDZENIA DO ZAOPATRZENIA W WODĘ DO SPOŻYCIA... 10 5. JAKOŚĆ WODY DO SPOŻYCIA... 10 5.1 ODSTĘPSTWA OD DOPUSZCZALNYCH WARTOŚCI PARAMETRÓW I WARUNKOWA PRZYDATNOŚĆ WODY... 11 5.2 PRZEKROCZENIA WARTOŚCI DOPUSZCZALNYCH PARAMETRÓW JAKOŚCI WODY... 11 6. PROWADZONE POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNE W ZAKRESIE JAKOŚCI WODY... 11 7. DZIAŁANIA NAPRAWCZE PROWADZONE PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWA WODOCIĄGOWO-KANALIZACYJNE... 12 8. SZACOWAIE RYZYKA ZDROWOTNEGO... 14 8.1 WSKAZANIE WPŁYWU NA ZDROWIE KONSUMENTÓW PRZEKROCZEŃ WARTOŚCI DOPUSZCZALNYCH PARAMETRÓW JAKOŚCI WODY... 14 8.2 ZGŁOSZONE REAKCJE NIEPOŻĄDANE ZWIĄZANE ZE SPOŻYCIEM WODY NA DANYM OBSZARZE... 14 8.3 WYSTĄPIENIE PRZYPADKÓW CHORÓB WODOZALEŻNYCH... 14 9. OCENA OBSZAROWA TABELA... 16 Strona 2 z 20
1. WSTĘP Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny we Wrocławiu w dziedzinie bieżącego nadzoru sanitarnego sprawuje nadzór nad przestrzeganiem przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne przeznczonej do spożycia przez ludzi art. 4 ust 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarne (Dz. U 2019, poz. 59). Zgodnie z 23 ust 1i 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 07 grudnia 2017 r. w sprawie jakości przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U 2017 poz. 2294) PPIS we Wrocławiu przeprowadził ocenę obszarową jakości dostarczanej w 2018 r. mieszkańcom gminy Kobierzyce. Gmina Kobierzyce jest gminą wiejską o powierzchni 149,1 km 2, zamieszkiwaną przez 20 437 osób (GUS 2017). Wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi w ramach zbiorowego zaopatrzenia w wodę mieszkańcom gminy z 7 wodociągów sieciowych, dostarcza Przedsiębiorstwo Wodociągowo Kanalizacyjne: Kobierzyckie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. z/s Al. Pałacowa 1, 55-040 Kobierzyce. W 2018 r. łącznie roczna produkcja przeznaczonej do spożycia przez ludzi z 7 wodociągów sieciowych, wyniosła 2 453 895 m 3. Z produkowanej i dostarczanej przez przedsiębiorstwo wodociągowe przeznaczonej do spożycia korzystało 19 892 konsumentów. Ocenę obszarową jakości przeznaczonej do spożycia przez ludzi przeprowadzono zgodnie z zasadami 23 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 07 grudnia 2017 r. w sprawie jakości przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017 r. poz. 2294). Jakość badano w ramach kontroli wewnętrznej prowadzonej przez zarządców wodociągów sieciowych oraz kontroli urzędowej prowadzonej przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu. Badania wykonywano w zakresie przewidzianym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 07 grudnia 2017 r. w sprawie jakości przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017 r. poz. 2294). Badania próbek kontrolnych w ramach kontroli wewnętrznej wykonywano w laboratorium: SGS Polska Sp. z o.o. Laboratorium Środowiskowe, ul. Cieszyńska 52A, 43-200 Pszczyna. Laboratorium, w którym wykonywano badania jakości przeznaczonej do spożycia przez ludzi posiada zatwierdzenie systemu jakości prowadzonych badań laboratoryjnych, wydane przez właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. Badania laboratoryjne wykonane w ramach nadzoru sanitarnego prowadzonego przez Państwową Inspekcję Sanitarną przeprowadzono w laboratoriach: Mikrobiologii i Chemii Wody Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej we Wrocławiu (w zakresie parametrów grupy A) Pracowni Chemicznej Wód i Gleby Wojewódzkiej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej we Wrocławiu, ul. M. Curie-Skłodowskiej 73/77 (w zakresie parametrów grupy B). Strona 3 z 20
Laboratorium Badań i Analiz Chemicznych Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Wałbrzychu, ul. Armii Krajowej 35C (w zakresie parametrów grupy B). 2. UJĘCIA WÓD WYKORZYSTYWANYCH DO ZAOPATRZENIA W WODĘ DO SPOŻYCIA I ZWODOCIĄGOWANIE GMINY W tabeli nr 1 przedstawiono wykaz ujęć wód wykorzystywanych w gminie Kobierzyce do zaopatrzenia mieszkańców gminy w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi. Tabela 1. Ujęcia wód wykorzystywanych do zaopatrzenia w wodę do spożycia gminy Kobierzyce Ustanowiona Pozwolenie strefa wodnoprawne Głębokość Wydajność L.p. Miejscowość Nr studni studni [m] m 3 ochrony na szczególne /h bezpośredniej korzystanie ujęcia wód 1. Biskupice Podgórne 2. Krzyżowice 3. Księginice 4 Cieszyce 5 Tyniec Mały 6 Kobierzyce 7. Tyniec n/ślęzą I 123,5 50,0 Tak Iz 123,0 50,0 Tak Pozwolenie wodnoprawne Dec. Nr 223/2017 II 126,0 70,0 Tak IIA 122,0 70,0 Tak Pozwolenie III 127,0 45,0 Tak IV 120,0 30,0 Tak III 91,0 40,0 Tak IIIA 86,0 40,0 Tak IV 86,0 50,0 Tak IVA 85,0 50,0 Tak wodnoprawne Dec. Nr 310/2013 Pozwolenie wodnoprawne Dec. Nr 655/2015 V 73,0 30,0 Tak Iz 98,0 53,0 Tak Pozwolenie wodnoprawne II 86,0 25,0 Tak Dec. Nr III 93,0 18,0 Tak 661/2015 I 57,0 50,0 Tak Pozwolenie wodnoprawne Dec. Nr II 53,5 50,0 Tak 573/2013 II 80,0 30,0 Tak Pozwolenie 25,0 Tak wodnoprawne Dec. Nr 92,0 244/2016 I 60,0 22,0 Tak Pozwolenie IV II 80,0 30,0 Tak III 50,0 Tak wodnoprawne Dec. Nr 574/2013 80,0 I 46,0 11,0 Tak Pozwolenie wodnoprawne II 45,0 15,0 Tak Dec. Nr 75/2010 W tabeli nr 2 zamieszczono informacje dotyczące: wielkości produkcji, miejscowości zaopatrywanych przez poszczególne wodociągi oraz ilości obsługiwanych mieszkańców. Strona 4 z 20
L.p. Tabela 2. Wielkość produkcji, zaopatrywane miejscowości oraz liczba osób zaopatrywanych przez poszczególne wodociągi Wielkość Liczba osób Nazwa wodociągu produkcji zaopatrywanych Zaopatrywane miejscowości [ m 3 /d] przez wodociąg 1. Biskupice Podgórne 3130 3147 2. Krzyżowice 1788 2638 3. Ksieginice 743 3147 4. Cieszyce 463 3466 5. Tyniec Mały 307 3147 Biskupice Podgórne, Bielany Wrocławskie, Księginice, Tyniec Mały Krzyżowice, Bąków, Owsianka, Małuszów, Żerniki Małe, Tyniec Mały Księginice, Domasław, Tyniec Mały, Biskupice Podgórne, Wysoka, Ślęza Cieszyce, Pustków Żurawski, Solna, Wierzbice, Żurawice, Dobkowice, Damianowice, Jaszowice, Rolantowice, Budziszów Tyniec Mały, Księginice, Biskupice Podgórne 6. Kobierzyce 172 3466 7. Tyniec n/ślężą 120 881 Kobierzyce, Pełczyce, Racławice, Nowiny, Kuklice, Chrzanów, Królikowice, Szczepankowice, Magnice Pustków Wilczkowski, Tyniec n/ślęża Tyńczyk Do wszystkich miejscowości w gminie Kobierzyce dostarczana jest woda wodociągowa gmina jest całkowicie zwodociągowana. Mieszkańcy mają możliwość korzystania z w ramach zbiorowego zaopatrzenia w wodę. 3. PUNKTY POBORU PRÓBEK WODY Podstawą przekazywanej oceny jakości dostarczanej z poszczególnych wodociągów sieciowych były wyniki badań kontrolnych próbek pobranych z punktów usytuowanych w wyznaczonych miejscach urządzenia wodociągowego, które dotyczyły: podawania uzdatnionej do sieci wodociągowej (SUW-woda uzdatniona podawana do sieci), rozprowadzającej sieci wodociągowej (pompownie, studnie wodomierzowe, komory rozdzielcze, hydranty), miejsc czerpania przez konsumentów/punkty zgodności (woda uzdatniona przeznaczona do spożycia). Częstotliwość pobierania kontrolnych próbek uzależniono od objętości produkowanej przez wodociąg sieciowy. Zakres wykonywanych badań laboratoryjnych obejmujący monitoring przeglądowy (parametry grupy B), monitoring kontrolny (parametry grupy A) uzależniono od potencjalnych zanieczyszczeń środowiska, stanu i składu surowca (jakość surowej), stosowanego procesu uzdatniania i dezynfekcji, a także od możliwości wystąpienia wtórnych Strona 5 z 20
zanieczyszczeń w rozprowadzającej sieci wodociągowej oraz w wewnętrznej instalacji wodociągowej. W ocenie obszarowej jakości produkowanej przez wodociągi w gminie Kobierzyce w 2018 r. uwzględniono próbki pobrane ze stacji uzdatniania (woda uzdatniona przeznaczona do spożycia), z miejsc czerpania przez konsumentów (woda uzdatniona w punktach u konsumentów) oraz z sieci wodociągowej (pompownia strefowa i komory rozdzielcze). W tabeli nr 3 przedstawiono liczbę i lokalizację punktów pobierania kontrolnych próbek, które zostały ustalone przez zarządców wodociągów z Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym we Wrocławiu. Tabela 3. Liczba i lokalizacja punktów pobierania kontrolnych próbek Zarządca wodociągu Wodociąg Lokalizacja punktu zgodności Kobierzyckie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. z /s Al. Pałacowa 1 55-040 Kobierzyce Biskupice Podgórne 1. Biskupice Podgórne (SUW, woda surowa przed uzdatnieniem) 2. Biskupice Podgórne SUW, woda uzdatniona podawana do sieci) 3. Bielany Wrocławskie (Hydrant), Czekoladowa 1 Krzyżowice 4. Biskupice Podgórne 11 (komora rozdzielcza) 5. Biskupice Podgórne (komora rozdzielcza), Seulska /LG 6. Biskupice Podgórne, (Parking TIR), Rozwoju 7. Biskupice Podgórne (LG Elektronics portiernia), Koreańska 8.Krzyżowice (SUW, woda surowa przed uzdatnieniem) 9. Krzyżowice (SUW, woda uzdatniona podawana do sieci) 10. Krzyżowice (Zespół Szkół Rolniczych, kran w łazience), Główna 3 Księginice 11. Księginice (SUW, woda surowa przed uzdatnieniem) 12. Księginice (SUW, woda uzdatniona podawana do sieci) 13. Bielany Wrocławskie (Hydrant), Błękitna 3 14. Bielany Wrocławskie, Kolejowa 1 15. Ślęza/ Wysoka, pompownia strefowa Cieszyce 16. Cieszyce (SUW, woda surowa przed uzdatnieniem) Strona 6 z 20
Zarządca wodociągu Wodociąg Lokalizacja punktu zgodności 17. Cieszyce (SUW, woda uzdatniona podawana do sieci) 18. Cieszyce/Wierzbice (Zakład Szklono- Wychowawczy), Lipowa 44 Tyniec Mały 19. Tyniec Mały (SUW, woda surowa przed uzdatnieniem) 20. Tyniec Mały (SUW, woda uzdatniona podawana do sieci) 21. Tyniec Mały (Zespół Szkolno- Przedszkolny- kran w łazience), Szkolna 2 Kobierzyce 22. Kobierzyce (SUW, woda surowa przed uzdatnieniem) 23. Kobierzyce (SUW, woda uzdatniona podawana do sieci) 24. Kobierzyce (komora zasuw), Robotnicza 25.Kobierzyce (Przedszkole, kran w łazience), ul. Robotnicza 19 Tyniec n/ślężą 26. Tyniec n/ślęzą (SUW, woda surowa przed uzdatnieniem) 27. Tyniec n/ślęzą (SUW, woda uzdatniona podawana do sieci) 28. Pustków Wilczkowski (Szkoła Podstawowa), Kłodzka 2 Zakres analizy, w jakich przeprowadzono badania pobieranych kontrolnych próbek w ramach parametrów grupy A (monitoringu kontrolny) i parametrów grupy B (monitoringu przeglądowy) zawarto w tabeli nr 4. Tabela 4. Zakres analiz próbek kontrolnych w ramach monitoringu kontrolnego/parametry gr A, monitoringu przeglądowego/parametry gr B. Parametry grupy A Parametry grupy B Wskaźniki bakteriologiczne 1 Bakterie grupy coli 1 Bakterie grupy coli 2 Escherichia coli 2 Escherichia coli 3 Ogólna liczba mikroorganizmów w temp.220 ±2o C po 72 h 3 Enterokoki 4 Ogólna liczba mikroorganizmów w temp.22 ±2 C po 72 h Strona 7 z 20
Parametry grupy A Parametry grupy B Wskaźniki fizyczne i organoleptyczne 1 Barwa 1 Barwa 2 Mętność 2 Mętność 3 ph 3 ph 4 Przewodność właściwa 4 Przewodność właściwa 5 Zapach 5 Zapach 6 Smak 6 Smak Parametry chemiczne 1 Chlor wolny 1 Akryloamid 2 Antymon 3 Arsen 4 Azotany 5 Benzen 6 Benzo(a)piren 7 Bor 8 Bromiany 9 Chlorek winylu 10 Chrom 11 Cyjanki 12 1,2-dichloroetan 13 Epichlorohydryna 14 Fluorki 15 Kadm 16 Miedź 17 Nikiel 18 Ołów 19 Pestycydy 20 pestycydów 21 Rtęć 22 Selen 23 trichloroetenu i tetrachloroetenu 24 Σ WWA Strona 8 z 20
Parametry grupy A Parametry grupy B 25 THM 26 Glin 27 Jon amonu 28 Chlorki 29 Mangan 30 Ogólny węgiel organiczny 31 Siarczany 32 Sód 33 Utlenialność z KMnO4 34 Żelazo 35 Bromodichlorometan 36 Chlor wolny 37 Chloraminy 38 chloranów i chlorynów 39 Ozon 40 Trichlorometan (chloroform) 41 Magnez 42 Srebro 43 Twardość 4. WIELKOŚĆ PRODUKCJI WODY DOSTARCZANEJ OD POSZCZEGÓLNYCH PRODUCENTÓW I SPOSÓB JEJ UZDATNIANIA ORAZ DEZYNFEKCJI 4.1.WODOCIĄGI Na terenie gminy Kobierzyce, mieszkańcy w ramach zbiorowego zaopatrzenia w wodę zaopatrywani z siedmiu wodociągów sieciowych. Wodociągi sieciowe: Biskupice Podgórne, Księginice i Tyniec Mały funkcjonują jako wodociągi grupowe/połączone. Jako wodociągi grupowe działają wodociągi: Cieszyce i Kobierzyce. Wodociągi Krzyżowice i Tyniec n/ślęza funkcjonują jako odrębne urządzenia wodociągowe. 4.1.1. Wodociągi w przedziale produkcji 1001-10000 m 3 /dobę W tabeli nr 5 przedstawiono informacje dotyczące wodociągu sieciowego Biskupice Podgórne i Krzyżowice wielkość produkcji, rodzaj ujmowanej oraz sposób jej dezynfekcji. Strona 9 z 20
L.p. Tabela 5. Metody uzdatniania i dezynfekcji przez wodociąg sieciowy w przedziale produkcji 1001-10000 m 3 /d Nazwa Wielkość Rodzaj ujmowanej Metoda uzdatniania i dezynfekcji wodociągu produkcji [m3/d] 1. Biskupice Podgórne 3 130 woda głębinowa (6 studni głębinowych) napowietrzanie filtracja (odżelazianie i odmanganianie) dezynfekcja stała podchlorynem sodu 2. Krzyżowice 1 788 woda głębinowa (5 studni głębinowych) napowietrzanie filtracja (odżelazianie i odmanganianie) dezynfekcja stała podchlorynem sodu 4.1.2. Wodociągi w przedziale produkcji 101-1000 m 3 /dobę Tabela nr 6 przedstawia dane dotyczące wielkości produkcji, rodzaju ujmowanej oraz metody jej uzdatniania dla wodociągów sieciowych: Księginice, Cieszyce, Tymiec Mały, Kobierzyce, oraz Tyniec n/ślężą L.p. Tabela 6. Metody uzdatniania i dezynfekcji przez wodociąg sieciowy w przedziale produkcji 101-1000 m 3 /d Nazwa Wielkość Rodzaj ujmowanej Metoda uzdatniania i dezynfekcji wodociągu produkcji [m3/d] 1. Ksieginice 743 woda głębinowa (3 studnie głębinowe) napowietrzanie filtracja (odżelazianie i odmanganianie) dezynfekcja okresowa podchlorynem sodu 2. Cieszyce 463 woda głębinowa (2 studnie głębinowe) napowietrzanie filtracja (odżelazianie i odmanganianie) dezynfekcja okresowa podchlorynem sodu 3. Tyniec Mały 307 woda głębinowa (2 studnie głębinowe) napowietrzanie filtracja (odżelazianie i odmanganianie) dezynfekcja okresowa podchlorynem sodu 4. Kobierzyce 172 woda głębinowa (3 studnie głębinowe) napowietrzanie filtracja (odżelazianie i odmanganianie) dezynfekcja okresowa podchlorynem sodu 5. Tyniec/n Ślęza 120 woda głębinowa (2 studnie głębinowe) napowietrzanie filtracja (odżelazianie i odmanganianie) dezynfekcja okresowa podchlorynem sodu 4.2.INNE URZĄDZENIA DO ZAOPATRZENIA W WODĘ DO SPOŻYCIA Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny we Wrocławiu nie posiada informacji, o funkcjonowaniu na terenie gminy Kobierzyce innych urządzeń służących do zaopatrzenia mieszkańców gminy w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi. 5. JAKOŚĆ WODY DO SPOŻYCIA Badania próbek wykonywane były w ramach kontroli wewnętrznej prowadzonej przez Zarządców wodociągów, zgodnie z przedstawionymi i zaakceptowanymi przez Strona 10 z 20
Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu harmonogramami pobierania i badania próbek na 2018 rok oraz w ramach kontroli zewnętrznej prowadzonej przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu zgodnie z przyjętym na 2018 planem działania. W 2018 r. pobrano i wykonano badania laboratoryjne 91 próbek kontrolnych, pochodzących z wodociągów sieciowych, funkcjonujących w gminie Kobierzyce. W badanych próbkach kontrolnych wykonano 304 oznaczeń wskaźników mikrobiologicznych oraz 1 648 oznaczeń wskaźników fizykochemicznych. Przekroczenia parametrów jakości przeznaczonej do spożycia przez ludzi oraz podjęte przez zarządców wodociągów działania naprawcze opisano w rozdziałach 5.2., 6 i 7. 5.1 ODSTĘPSTWA OD DOPUSZCZALNYCH WARTOŚCI PARAMETRÓW I WARUNKOWA PRZYDATNOŚĆ WODY W 2018 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny we Wrocławiu nie wydał zgód na odstępstwa od dopuszczalnych wartości parametrów. Ze względu na stwierdzanie w badaniach laboratoryjnych bakterii grupy coli w punktach zgodności wodociągu sieciowego Biskupice Podgórne (7 bakterii gr. coli) i wodociągu sieciowego Księginice (1 bakteria gr. coli) Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny we Wrocławiu wydał dla każdego z wodociągów decyzję warunkowej przydatności do spożycia przez ludzi. 5.2 PRZEKROCZENIA WARTOŚCI DOPUSZCZALNYCH PARAMETRÓW JAKOŚCI WODY Wśród 91 pobranych i zbadanych próbek przeznaczonej do spożycia przez ludzi w 10 stwierdzono przekroczenia dopuszczalnych parametrów jakości. W 3 próbkach pobranych z wodociągu sieciowego Tyniec n/ślężą stwierdzono przekroczenie parametru chemicznego manganu, w 2 próbkach parametru mikrobiologicznego, ogólnej liczby mikroorganizmów w temp. 22 C. Łącznie 5 próbek kontrolnych, pobranych wodociągu sieciowego Tyniec n/ Ślęza nie spełniła obowiązujących norm. W 3 próbkach pobranych z wodociągu sieciowego Biskupice Podgórne stwierdzono przekroczenie parametrów mikrobiologicznych, w 3 próbkach bakterii gr coli, w 1 próbce ogólnej liczby mikroorganizmów w temp. 22 C. W pojedynczych próbkach pobranych z wodociągów sieciowych: Ksieginice i Cieszyce, stwierdzono przekroczenia obowiązujących wymagań sanitarnych. W wodociągu sieciowym Księginice pojedyncze bakterie gr. coli, w wodociągu sieciowym Cieszyce nieznaczne przekroczona twardości. 6. PROWADZONE POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNE W ZAKRESIE JAKOŚCI WODY Określone w warunkach laboratoryjnych przekroczenia obowiązujących norm sanitarnych w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi, produkowanej przez 2 wodociągów w gm. Kobierzyce tj. wodociąg sieciowy Biskupice Podgórne i Księginice wymagały wszczęcia wobec Zarządców wdociagów postępowania administracyjnego. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny we Wrocławiu, w 2018 r. prowadził 2 postępowania administracyjnego w zakresie jakości dostarczanej mieszkańcom gminy Kobierzyce. Strona 11 z 20
W dniu 12 września 2018 r. przedstawiciele Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu pobrali kontrolne próbki do badań z wodociągu sieciowego Biskupice Podgórne i Ksieginice. W badanych próbkach pochodzących z obydwu wodociągów stwierdzono przekroczenie dopuszczalnej liczby bakterii grupy coli. W próbce pobranej z wodociągu sieciowego Biskupice Podgórne 7 bakterii gr coli, z wodociągu sieciowego Księginice 1 bakterię gr. coli. W związku z naruszeniem wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 07 grudnia 2017 r. w sprawie jakości przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. z 2017 r. poz. 2294) i oszacowaniu ryzyka zdrowotnego, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny we Wrocławiu wydał w dniu 14 września 2018 r. 2 decyzje nr 5326/18 i 5327/18 warunkowej przydatności do spożycia produkowanej i rozprowadzanej przez wodociągi sieciowe Biskupice Podgórne i Ksieginice. Zarządca wodociągu podjął działania naprawcze przeprowadzając dezynfekcję chemiczną sieci rozprowadzającej a po 48 godzinach od jej zakończenia, intensywne płukanie sieci wodociągowej. Po zakończeniu przez Zarządcę wodociągów działań naprawczych, w dniu 17 września 2018 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny we Wrocławiu pobrał kontrolne próbkę do badań z obydwu wodociągów. Pobrania próbki spełniały wymagania sanitarne określone dla przeznaczonej do spożycia przez ludzi. 7. DZIAŁANIA NAPRAWCZE PROWADZONE PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWA WODOCIĄGOWO-KANALIZACYJNE W próbkach pobranych z wodociągów sieciowych: Krzyżowice, Tyniec Mały i Kobierzyce nie stwierdzono przekroczeń wskaźników mikrobiologicznych i fizykochemicznych. Jakość spełniała wymagania sanitarne zawarte w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 07 grudnia 2017 r. w sprawie jakości przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017 r., poz. 2294). W 3 z 28 pobranych i zbadanych próbek z wodociągu sieciowego Biskupice Podgórne stwierdzono przekroczenia parametrów mikrobiologicznych (w 2 próbkach stwierdzono przekroczenie liczby bakterii grupy coli, w 1 próbce liczby bakterii grupy coli oraz ogólnej liczby mikroorganizmów w temp. 22 C. Po stwierdzonych przekroczeniach w kontrolnych próbkach i wydaniu przez PPIS we Wrocławiu, decyzji stwierdzającej warunkową przydatność do spożycia, Zarządca wodociągu Kobierzyckie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z.o.o., podejmował działania naprawcze; intensywną dezynfekcję sieci wodociągowej poprzez zwiększenie ilości dezynfektanta w stacji uzdatniania, przeprowadzenie płukania sieci wodociągowej. Podjęta dzielenia przywróciły właściwą jakość określoną dla przeznaczonej do spożycia. W 1 z 8 pobranych i zbadanych próbek z wodociągu sieciowego Ksieginice stwierdzono przekroczenia parametru mikrobiologicznego, liczby bakterii grupy coli. Państwowy Powiatowy Inspektor we Wrocławiu, wydał decyzję warunkowej przydatności do spożycia przez ludzi. Dezynfekcja sieci wodociągowej i przeprowadzenie płukania sieci wyeliminowały powstałą niezgodność dotyczącą wymagań sanitarnych określonych dla przeznaczonej do spożycia. Strona 12 z 20
Liczba próbek ogółem Liczba próbek niespełniających wymagań -parametry mikrobiologiczne Liczba próbek niespełniających - parametry fizykochemiczne W 5 z 11 pobranych i zbadanych próbek z wodociągu sieciowego Tyniec n/ślęzą określono przekroczenia parametrów mikrobiologicznych i fizykochemicznych. W 3 próbkach stwierdzono nieznaczne przekroczenie poziomu manganu (w dwóch próbkach nieznaczne; 56,2 µg/l i 53,9 µg/l) w 2 próbkach parametru mikrobiologicznego, ogólnej liczby mikroorganizmów w temp. 22 C. Zarządca wodociągu przeprowadził przegląd etapu napowietrzania i filtracji uzdatnianej. Skuteczność przeprowadzonych działań potwierdzono wyniki badan laboratoryjnych. W celu poprawy jakości w zakresie wskaźników mikrobiologicznych, przeprowadzono płukanie sieci wodociągowej. Podjęte działania, przywróciły właściwa jakości w zakresie przekroczonego parametru mikrobiologicznego. W 1 z 8 pobranych i zbadanych próbek z wodociągu sieciowego Cieszyce stwierdzono nieznaczne przekroczenie poziomu twardości. Badania w zakresie przekroczonego parametru powtórzono uzyskując wynik zgodny z obowiązującymi normami. W tabeli nr 7 przedstawiono ilość, rodzaj oraz wielkość przekroczonych parametrów dla poszczególnych wodociągów funkcjonujących na terenie gminy Kobierzyce. Tabela 7. Przekroczone wartości dopuszczalnych parametrów i wskaźników jakości wraz z podaniem liczby stwierdzonych przekroczeń Nazwa wodociągu Przekroczony parametr fizykochemiczny i max. jego wartość (norma) Przekroczony wskaźnik mikrobiologiczny i max. jego wartość (norma) bakterie gr. coli: Biskupice Podgórne 28 3 0 1) 1 NPL/100 ml (0 NPL/100ml) 2) 7 NPL/100 ml (0 NPL/100ml) 3) 1 NPL/100 ml (0 NPL/100ml) ogólna liczba mikroorganizmów w 22ºC >300 jtk/1ml (200 jtk/1ml) Krzyżowice 20 0 0 Księginice 8 1 0 Cieszyce 8 0 1 bakterie gr. coli: 1 jtk/100ml (0 jtk/100ml) twardość: 508 mg/l (500 mg/l) Tyniec Mały 7 0 0 Strona 13 z 20
Liczba próbek ogółem Liczba próbek niespełniających wymagań -parametry mikrobiologiczne Liczba próbek niespełniających - parametry fizykochemiczne Nazwa wodociągu Przekroczony parametr fizykochemiczny i max. jego wartość (norma) Przekroczony wskaźnik mikrobiologiczny i max. jego wartość (norma) Kobierzyce 9 0 0 Tyniec n/ślężą 11 2 3 mangan: 1. 99,1 µg/l (50 µg/l) 2. 56,2 µg/l (50 µg/l) 3. 53,9 µg/l (50 µg/l) ogólna liczba mikroorganizmów w 22ºC 1. >300 jtk/1ml (200 jtk/1ml) 2. >300 jtk/1ml (200 jtk/ml) 8. SZACOWAIE RYZYKA ZDROWOTNEGO 8.1 WSKAZANIE WPŁYWU NA ZDROWIE KONSUMENTÓW PRZEKROCZEŃ WARTOŚCI DOPUSZCZALNYCH PARAMETRÓW JAKOŚCI WODY W odniesieniu do parametrów i wskaźników tj. bakterii grupy coli, ogólnej liczby mikroorganizmów w temp. 22 C, manganu i twardości, dla których wykazano przekroczenia norm sanitarnych, oceniając rodzaj przekroczonych parametrów i wskaźników, stwierdzone przekroczenia i liczbę próbek, których przekroczenia dotyczyły oraz szacując dla każdego z oznaczonego przekroczenia, ryzyko zdrowotne, nie stwierdzono negatywnego wpływu na zdrowie konsumentów związanego ze spożyciem produkowanej przez wodociągi sieciowe funkcjonujące na terenie gminy Kobierzyce. Na podstawie przeprowadzonej analizy wyników badań próbek kontrolnych pobranych z poszczególnych wodociągów funkcjonujących w gminie Kobierzyce, z uwzględnieniem częstotliwości i poziomu występujących niezgodności, jakość produkowanej i dostarczanej w 2018 r. oceniono jako przydatną do spożycia przez ludzi, zgodną z wymaganiami zawartymi w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 07 grudnia 2017 r. w sprawie jakości przeznaczonej do spożycia przez ludzi. 8.2 ZGŁOSZONE REAKCJE NIEPOŻĄDANE ZWIĄZANE ZE SPOŻYCIEM WODY NA DANYM OBSZARZE W 2018 r. do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu nie wpłynęło żadne zgłoszenie dotyczące niepożądanych reakcji związanych ze spożyciem produkowanej i dostarczanej na terenie gminy Kobierzyce. 8.3 WYSTĄPIENIE PRZYPADKÓW CHORÓB WODOZALEŻNYCH W 2018 r. do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu nie wpłynęło żadne zgłoszenie dotyczące wystąpienia przypadków chorób wodozależnych. Strona 14 z 20
Podstawa prawna przeprowadzonej oceny obszarowej: Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 59) Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 07 grudnia 2017 r. w sprawie jakości przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017 r. poz. 2294). Ustawa z dnia 07 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków (Dz.U. 2018 poz. 1152 z późn. zm.) Dyrektywy Rady 98/83/WE z dnia 03 listopada 1998 r. w sprawie jakości przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. Urz. UE L 330 z 05.12.1998, str 32, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz.15, t. 4, str.90, z poźn. zm.), Dyrektywa Komisji (UE) 2015/1787 z dnia 6 października 2015 r. zmieniająca złączniki II oraz III do dyrektywy Rady 98/83/WE w sprawie jakości przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. Urz. UE L 260 z 07.10.2015, s.6), Dyrektywy Rady 2013/51/EURATOM z dnia 22 października 2013 r określająca wymagania dotyczące ochrony zdrowia ludności w odniesieniu do substancji promieniotwórczych w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. Urz. UE L 296 z 07.11.2013, str. 12). Ustawy z dnia 05 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorobach zakaźnych u ludzi (Dz. U 2018, poz. 151 z późn.zm.). Strona 15 z 20
Kobierzy ckie Przedsięb iorstwo 9. OCENA OBSZAROWA TABELA Ocena jakości dostarczanej w ramach zbiorowego zaopatrzenia oraz z ujęcia indywidualnego dla gminy Kobierzyce za rok 2018 LP. 1. Producent (nazwa) Eksploatowany wodociąg (zaopatrywane miejscowości) Biskupice Podgórne -wodociąg publiczny Produkcja (m 3 /dobę) Liczba zaopatrywanej ludności Uzdatnianie (metody) oraz dezynfekcja (metody) Kwestionowane parametry w ciągu roku (liczba zbadanych próbek złych w stosunku do liczby wszystkich zbadanych w roku) Prowadzone działania naprawcze Prowadzone postępowania administracyjne* (rodzaj decyzji: warunkowa, odstępstwo, brak przydatności, opłatowa) + czas trwania przekroczenia Roczna ocena jakości w roku 2018
LP. Producent (nazwa) Eksploatowany wodociąg (zaopatrywane miejscowości) Biskupice Podgórne, Bielany Wrocławskie, Księginice, Tyniec Mały Produkcja (m 3 /dobę) Liczba zaopatrywanej ludności Uzdatnianie (metody) oraz dezynfekcja (metody) 3130 3147 napowietrzanie filtracja (odżelazianie i odmanganianie ) dezynfekcja stała podchlorynem sodu Kwestionowane parametry w ciągu roku (liczba zbadanych próbek złych w stosunku do liczby wszystkich zbadanych w roku) bakterie grupy coli, ogólna liczba mikroorganizmó w w 22 C (3/28) Prowadzone działania naprawcze zwiększenie stężenia dezynfektanta w stacji uzdatniania, poinformowanie odbiorców o zwiększeniu stężenia środka dezynfekcyjnego w rozprowadzanej do wartości 0,5 mg/l, intensywne płukanie sieci po upływie 48 godz. Prowadzone postępowania administracyjne* (rodzaj decyzji: warunkowa, odstępstwo, brak przydatności, opłatowa) + czas trwania przekroczenia decyzja warunkowa, decyzja płatnicza, czas trwania przekroczenia - 6 dni Roczna ocena jakości w roku 2018 przydatna do spożycia 2. Krzyżowicewodociąg publiczny Krzyżowice, Bąków, Owsianka, Małuszów, Żerniki Małe, Tyniec Mały 1788 2638 napowietrzanie filtracja (odżelazianie i odmanganianie ) dezynfekcja stała podchlorynem (0/20) - - przydatna do spożycia Strona 17 z 20
LP. Producent (nazwa) Eksploatowany wodociąg (zaopatrywane miejscowości) 3. Księginicewodociąg publiczny Księginice, Domasław, Tyniec Mały, Biskupice Podgórne, Wysoka, Ślęża 4. Cieszycewodociąg publiczny Cieszyce, Pustków Żurawski, Solna, Wierzbice, Żurawice, Dobkowice, Damianowice, Jaszowice, Rolantowice, Budziszów Produkcja (m 3 /dobę) Liczba zaopatrywanej ludności Uzdatnianie (metody) oraz dezynfekcja (metody) 743 3147 napowietrzanie filtracja (odżelazianie i odmanganianie ) dezynfekcja stała podchlorynem sodu 463 3466 napowietrzanie filtracja (odżelazianie i odmanganianie ) dezynfekcja okresowa podchlorynem sodu Kwestionowane parametry w ciągu roku (liczba zbadanych próbek złych w stosunku do liczby wszystkich zbadanych w roku) bakterie grupy coli (1/8) twardość (1/8) Prowadzone działania naprawcze zwiększenie stężenia dezynfektanta w stacji uzdatniania, płukanie odcinka sieci rozprowadzającej czyszczenie jednego z ujęć, z największą twardością surowej Prowadzone postępowania administracyjne* (rodzaj decyzji: warunkowa, odstępstwo, brak przydatności, opłatowa) + czas trwania przekroczenia decyzja warunkowa, decyzja płatnicza, czas trwania przekroczenia - 6 dni Roczna ocena jakości w roku 2018 przydatna do spożycia - przydatna do spożycia Strona 18 z 20
LP. Producent (nazwa) Eksploatowany wodociąg (zaopatrywane miejscowości) 5. Tyniec Maływodociąg publiczny Tyniec Mały, Księginice, Biskupice Podgórne 6. Kobierzycewodociąg publiczny Kobierzyce, Pełczyce, Racławice, Nowiny, Kuklice, Chrzanów, Królikowice, Szczepankowice, Magnice 7. Tyniec n/ślęząwodociąg publiczny Produkcja (m 3 /dobę) Liczba zaopatrywanej ludności Uzdatnianie (metody) oraz dezynfekcja (metody) 307 3147 napowietrzanie filtracja (odżelazianie i odmanganianie ) dezynfekcja okresowa podchlorynem sodu 172 3466 napowietrzanie filtracja (odżelazianie i odmanganianie ) dezynfekcja okresowa podchlorynem sodu Strona 19 z 20 Kwestionowane parametry w ciągu roku (liczba zbadanych próbek złych w stosunku do liczby wszystkich zbadanych w roku) (0/7) Prowadzone działania naprawcze Prowadzone postępowania administracyjne* (rodzaj decyzji: warunkowa, odstępstwo, brak przydatności, opłatowa) + czas trwania przekroczenia Roczna ocena jakości w roku 2018 - - przydatna do spożycia (0/9) - przydatna do spożycia
LP. Producent (nazwa) Eksploatowany wodociąg (zaopatrywane miejscowości) Pustków Wilczkowski, Tyniec n/ślęża Tyńczyk Produkcja (m 3 /dobę) Liczba zaopatrywanej ludności Uzdatnianie (metody) oraz dezynfekcja (metody) 120 881 napowietrzanie filtracja (odżelazianie i odmanganianie ) dezynfekcja okresowa podchlorynem sodu Kwestionowane parametry w ciągu roku (liczba zbadanych próbek złych w stosunku do liczby wszystkich zbadanych w roku) mangan, ogólna liczba mikroorganizmó w w 22 C (5/12) Prowadzone działania naprawcze przegląd procesu napowietrzania, zoptymalizowanie, sposobu ujmowania z dwóch ujęć Prowadzone postępowania administracyjne* (rodzaj decyzji: warunkowa, odstępstwo, brak przydatności, opłatowa) + czas trwania przekroczenia Roczna ocena jakości w roku 2018 - przydatna do spożycia Opracował: G. Grzeczyńska Data: 18 marca 2019 r. Strona 20 z 20