Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-03-2600 str. 1/10 APROBATA TECHNICZNA IBDiM Nr AT/2010-03-2600 Nazwa wyrobu: Dodatki do mieszanek mineralno-asfaltowych Modyfikujący granulat gumowy tecroad Wnioskodawca: Rubbertec AG Untere Bahnhofstrasse 25 CH-8340 Hinwil Szwajcaria Rubberteck Polska Sp. z o.o. ul. Grochowska 342 03-839 Warszawa Termin ważności: 2015-05 - 10
Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-03-2600 str. 2/10 A. POSTANOWIENIA OGÓLNE I TECHNICZNE PRZEDMIOT APROBATY TECHNICZNEJ Identyfikacja techniczna wyrobu budowlanego Przedmiotem Aprobaty Technicznej jest modyfikujący granulat gumowy tecroad - dodatek do mieszanek mineralno-asfaltowych, o nazwie handlowej tecroad, zwana dalej dodatkiem tecroad. Produkowane są dwa rodzaje dodatku tecroad: tecroad Standard i tecroad Premium. Dodatek tecroad jest ciałem stałym w postaci granulatu. Składa się głównie z asfaltu drogowego 50/70 lub 70/100 raz zwulkanizowanej gumy a także z odpowiednich wypełniaczy i olei. Jego temperatura mięknienia mieści się w zakresie od 40 do 90ºC. Barwa dodatku tecroad mieści się w przedziale od ciemnobrązowej do czarnej. Mieszanka z dodatkiem tecroad charakteryzuje się zwiększoną trwałością, zwiększona odpornością na koleinowanie oraz spękania niskotemperaturowe w porównaniu do mieszanek z asfaltem zwykłym oraz porównywalnymi cechami do mieszanek z asfaltem modyfikowanym. Dzięki wypełniaczom zawartym w dodatku tecroad mieszanka zawierająca ten dodatek nie wymaga stosowania dodatków stabilizujących bądź modyfikujących. W tablicy 1 przedstawiono przykładowe parametry lepiszcza, które powstaje z lepiszcza 70/100 po dodaniu dodatku tecroad. Tablica 1 D70/10 D70/100 + 0 + tecroad D70/1 tecroa Standard Rodzaj asfaltu, Badanie wg normy 00 d nr próbki Premi Właściwość um Penetracja w 25 C, 0,1 50-70 40-80 40-88 mm PN-EN 1426 Temperatura mięknienia PiK, C 46-54 55 52 PN-EN 1427 Temperatura łamliwości wg Fraassa, C -10-15 -13 PN-EN 12593 Nawrót sprężysty w 25 C % 0 55 50 PN-EN 13398 1,000-1,000-1,000-1,100 Gęstość w temperaturze 25 C, g/cm 3 1,100 1,100 PN-EN ISO 3838 Po starzeniu RTFOT Zmiana masy, % m/m 0,5 0,5 0,5 PN-EN 12607-1 Nawrót sprężysty w 25 C % 0 50 45 PN-EN 1427 Zmiana temperatury mięknienia (inct PiK ), wzrost, C (dect PiK ), spadek, C 8 5 8 5 8 5 PN-EN 1427 PN-EN 12607-1 wg wzoru (2) Dodatek tecroad jest przeznaczony do wykonywania wszystkich warstw nawierzchni drogowych o grubości od 1,0 cm do 14,0 cm w technologii na gorąco z mieszanki typu SMA, AC, AP, MA lub BBTM. Dodatek tecroad może być również wykorzystywany do wykonywania warstwy SAMI.
Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-03-2600 str. 3/10 Dodatek tecroad Premium zawiera od 40% do 45%granulatu gumowego natomiast tecroad standard od 35% do 43% granulatu gumowego Klasyfikacja wyrobu PKWiU: 22.19.73.00 PCN: 4016 99 57 00 PRZEZNACZENIE, ZAKRES I WARUNKI STOSOWANIA Przeznaczenie i zakres stosowania Wyrób budowlany, który stanowi przedmiot Aprobaty Technicznej może być stosowany w inżynierii komunikacyjnej w zakresie dróg publicznych wszystkich klas w rozumieniu i zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie. (Dz. U. Nr 43, poz. 430). Dodatek tecroad jest przeznaczony do stosowania w inżynierii komunikacyjnej do wykonywania wszystkich warstw bitumicznych nawierzchni drogowych w technologii na gorąco z mieszankę typu AC, SMA oraz AP. Dodatek tecroad może być również wykorzystywany do wykonywania warstwy SAMI. Dodatek tecroad może być stosowana do budowy nowych i utrzymania istniejących warstw ścieralnych nawierzchni asfaltowych o kategorii ruchu od KR1 do KR6. Nadaje się również do wykonywania: ciągów pieszych, ścieżek rowerowych, parkingów, placów zabaw itp. Warunki stosowania Dodatek tecroad należy dozować do mieszanek mineralno asfaltowych w ilości: - przy zastosowaniu dodatku tecroad Premium - 2% (m/m) w stosunku do masy całej mieszanki mineralno-asfaltowej, - przy zastosowaniu dodatku tecroad Standard - od 1,5% (m/m) do 2% (m/m) w stosunku do masy całej mieszanki mineralno-asfaltowej. Ze względu na to, że dodatek tecroad zastępuje lepiszcze, jego zawartość w mieszance mineralnoasfaltowej należy zmniejszyć o ilość (procent) wprowadzonego dodatku tecroad. Dozowanie dodatku tecroad powinno odbywać się na wytwórni. Dodatek tecroad należy dodawać w następnej kolejności po kruszywie i wstępnie mieszać około 20 s. Temperatura produkcji mieszanki mineralno-asfaltowej z dodatkiem tecroad powinna wynosić 170ºC ± 10ºC. Warunki stosowania mieszanki z dodatkiem tecroad są identyczne z warunkami stosowania danego typu mieszanki mineralno-asfaltowej bez dodatku. Podczas pracy z dodatkiem tecroad należy przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy zgodnie z zasadami BHP zawartymi w karcie charakterystyki.
Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-03-2600 str. 4/10 WŁAŚCIWOŚCI TECHNICZNO UŻYTKOWE, WYMAGANIA Materiały, surowce Skład i warunki wytwarzania dodatku tecroad są znane, kontrolowane przez producenta i stanowią jego niepublikowaną wiedzę technologiczną. Dodatek tecroad - Dodatek tecroad powinien spełniać wymagania przedstawione w tablicy 2. Tablica 2 Wymagania wobec dodatku tecroad Wymagania Lp. Właściwości Jednostka tecroad standard tecroad premium Metoda badań wg 1 2 3 4 5 6 1 Temperatura mięknienia ºC od 40 do 90 od 40 do 90 PN-EN 1427 2 Postać - granulat granulat wizualna 3 Barwa - ciemno brązowa do czarnej, ciemno brązowa do czarnej, wizualna. 4 Zawartość granulatu gumowego w dodatku tecroad: Premium standard % % 40-45 35-43 PN-EN 12697-2 5 Temperatura zapłonu ºC > 200 > 200 PN-EN ISO 2592:2008 7 Gęstość w temperaturze 20 ºC g/cm 3 od 1,1 do 1,1 od 1,1 do 1,1 PN-EN ISO 3838 WYTYCZNE DOTYCZĄCE TECHNOLOGII WYTWARZANIA, TRANSPORTU I WBUDOWANIA ORAZ SPOSÓB OZNAKOWANIA WYROBU BUDOWLANEGO Wytwarzanie Dodatek tecroad produkuje się mieszając granulat gumowy z lepiszczem asfaltowym oraz olejami. Następnie, po zmodyfikowaniu asfaltu, dodawany jest wypełniacz mineralny ułatwiający granulacje produktu. Dodatek tecroad w stanie sypkim pakowany jest w plastykowe worki w porcjach od 10 do 20kg lub w duże opakowanie typu Bog-Bag po 500 kg, 600 kg lub 1000 kg. Przechowywanie Dodatek tecroad należy przechowywać w zadaszonym pomieszczeniu, bez możliwości kontaktu z otwartym ogniem, w miejscu nie narażonym na bezpośrednie działanie promieni słonecznych. Transport Dodatek tecroad może być transportowany dowolnym środkiem transportu.
Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-03-2600 str. 5/10 Sposób oznakowania wyrobu budowlanego Wyrób należy oznakować znakiem budowlanym zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. Nr 198, poz. 2041). Do każdej partii dodatku tecroad producent powinien załączyć informację zawierającą, co najmniej następujące dane: - nazwę wyrobu, - nazwę i adres producenta, - datę produkcji, - zalecenia BHP - warunki stosowania i transportu, - informację, że wyrób uzyskał Aprobatę Techniczną IBDiM Nr AT/2010-03-2600 - numer i datę wystawienia krajowej deklaracji zgodności. OCENA ZGODNOŚCI WYROBU BUDOWLANEGO Obowiązujący system oceny zgodności Zgodnie z art. 4, art. 5 ust. 1, pkt. 3 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881) wyrób, którego dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna, może być wprowadzony do obrotu i stosowania przy wykonywaniu robót budowlanych w zakresie odpowiadającym jego właściwościom użytkowym i przeznaczeniu, jeżeli Producent dokonał oceny zgodności, wydał krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną IBDiM Nr AT/2010-03-2600 i oznakował wyrób znakiem budowlanym, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. Nr 198, poz. 2041) oceny zgodności wyrobu z Aprobatą Techniczną IBDiM Nr AT/2010-03-2600 dokonuje Producent stosując system 4. W przypadku systemu 4 oceny zgodności Producent może wystawić krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną IBDiM Nr AT/2010-03-2600 na podstawie: a) zadania producenta: wstępnego badania typu, zakładowej kontroli produkcji, Wstępne badanie typu Wstępne badanie typu jest badaniem potwierdzającym wymagane właściwości technicznoużytkowe, wykonywanym przed wprowadzeniem wyrobu do obrotu i stosowania. Wstępne badanie typu obejmuje sprawdzenie następujących właściwości: - temperatury mięknienia, - postaci, - barwy, - zawartości granulatu gumowego, - temperatura zapłonu, - gęstości w temperaturze 20 ºC.
Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-03-2600 str. 6/10 Badania, które w procedurze probacyjnej były podstawą do ustalenia właściwości technicznoużytkowych mogą stanowi wstępne badanie typu w ocenie zgodności. Wymagania dla zakładowej kontroli produkcji Zakładowa kontrola produkcji powinna obejmować: - specyfikację i sprawdzenie materiałów poprzez skontrolowanie dokumentów przedstawionych przez producenta tych materiałów i porównanie ich właściwości z wymaganiami p. 3, - kontrolę i badania w procesie wytwarzania, prowadzone przez producenta według zasad i procedur określonych w dokumentacji zakładowej kontroli produkcji i porównanie wyników badań z wymaganiami p. 3.2. Badania gotowych wyrobów 1.1.1 Program badań Wykonywane są: - badania bieżące, - badania uzupełniające. 1.1.2 Badania bieżące W odniesieniu do składników badania bieżące obejmują sprawdzenie uziarnienia (ciągły dozór). Badania bieżące dodatku tecroad obejmują sprawdzenie: temperatura mięknienia, postaci, barwy, zawartości granulatu gumowego. 1.1.3 Badania uzupełniające Badania uzupełniające obejmują sprawdzenie gęstości. Częstotliwość badań Badania bieżące powinny być wykonywane zgodnie z ustalonym planem badań. Badania bieżące należy przeprowadzać dla każdej partii dodatku tecroad. Wielkość partii powinna być określona w dokumentacji zakładowej kontroli produkcji. Badania uzupełniające należy wykonywać w celu okresowej kontroli jakości produkcji, co najmniej raz na 500 Mg produkcji (nie rzadziej niż raz na kwartał). Metody badań Badania powinny być wykonywane według metod podanych w p. 3.2. Pobieranie próbek do badań Próbki do badań należy pobierać losowo, zgodnie odpowiednimi wymaganiami norm PN-EN 932-1:1999 i PN-EN 932-2:2001. Ocena wyników badań Wyprodukowany wyrób należy uznać za zgodny z wymaganiami niniejszej Aprobaty Technicznej IBDiM Nr AT/2010-03-2600, jeżeli wszystkie wyniki badań są pozytywne.
Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-03-2600 str. 7/10 USTALENIA FORMALNOPRAWNE 6.1 Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-03-2600 nie narusza uprawnień wynikających z ustawy Prawo własności przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 r. (Dz. U. Nr 49 z dnia 21 maja 2001 r., poz. 508). Zapewnienie tych uprawnień należy do obowiązków producentów składających wniosek o wydanie Aprobaty Technicznej IBDiM. 6.2 Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-03-2600 jest dokumentem stwierdzającym przydatność w inżynierii komunikacyjnej modyfikującego granulatu gumowego tecroad, w zakresie wynikającym z postanowień Aprobaty Technicznej. 6.3 Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-03-2600 nie jest dokumentem dopuszczającym wyrów do obrotu i stosowania w budownictwie. 6.4 Zgodnie z art. 10, ustawy Prawo Budowlane z dnia 21 listopada 2003 r. (Dz. U. Nr 207, poz. 2016) wyrób, którego dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-03-2600 można stosować przy wykonywaniu robót budowlanych wyłącznie, jeżeli wyrób ten został wprowadzony do obrotu zgodnie z odrębnymi przepisami. 6.5 Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-03-2600 nie jest dokumentem upoważniającym do oznakowania wyrobu znakiem budowlanym przed wprowadzeniem do obrotu. 6.6 Zgodnie z art. 5.1, pkt 3 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881) wyrób nadaje się do stosowania przy wykonywaniu robót budowlanych, jeżeli jest oznakowany znakiem budowlanym. Oznakowanie wyrobu budowlanego znakiem budowlanym jest dopuszczalne, jeżeli producent dokonał oceny zgodności i wydał, na swoją wyłączną odpowiedzialność, krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną. 6.7 Instytut Badawczy Dróg i Mostów w Warszawie wydając Aprobatę Techniczną nie bierze odpowiedzialności za ewentualne naruszenie praw wyłącznych i nabytych. 6.8 Wszelkie odstępstwa od postanowień Aprobaty Technicznej IBDiM wymagają pisemnej zgody Instytutu Badawczego Dróg i Mostów w Warszawie. 6.9 Aprobata Techniczna IBDiM nie zwalnia producenta od odpowiedzialności za właściwą jakość modyfikującego granulatu gumowego tecroad oraz wykonawców robót drogowych od odpowiedzialności za właściwe jej zastosowanie. 6.10 Instytut Badawczy Dróg i Mostów w Warszawie może uchylić Aprobatę Techniczną z uzasadnionych przyczyn. 6.11 Aprobata Techniczna nie zastępuje pozwoleń władz budowlanych niezbędnych do prowadzenia robót w zakresie inżynierii komunikacyjnej. 6.12 Wnioskodawca niniejszej Aprobaty Technicznej IBDiM jest zobowiązany do przekazywania odbiorcom modyfikującego granulatu gumowego tecroad firmowej instrukcji w języku polskim, określającej warunki stosowania, składowania i transportu. 7 TERMIN WAŻNOŚCI Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-03-2600 jest ważna do dnia 10 maja 2015 r. Ważność Aprobaty Technicznej IBDiM Nr AT/2010-03-2600 może być przedłużona na kolejne okresy, jeżeli jej Wnioskodawca lub formalny następca wystąpi w tej sprawie do Instytutu Badawczego Dróg i Mostów z odpowiednim wnioskiem, nie później niż 3 miesiące przed upływem terminu ważności tego dokumentu.
Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-03-2600 str. 8/10 B. AKCEPTACJA Na podstawie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 8 listopada 2004 r. w sprawie aprobat technicznych oraz jednostek organizacyjnych upoważnionych do ich wydawania (Dz. U. Nr 249, poz. 2497), w wyniku postępowania aprobacyjnego przeprowadzonego na wniosek firmy: Rubbertec AG Untere Bahnhofsrtasse 25 CH-8340 Hinwil Szwajcaria Rubberteck Polska Sp. z o.o. ul. Grochowska 342 03-839 Warszawa Instytut Badawczy Dróg i Mostów w Warszawie pozytywnie ocenia technicznie i stwierdza przydatność wyrobu budowlanego: Dodatki do mieszanek mineralno-asfaltowych Modyfikujący granulat gumowy tecroad do stosowania w inżynierii komunikacyjnej w zakresie określonym w p. 2 niniejszej Aprobaty Technicznej. DYREKTOR Prof. dr hab. inż. Leszek Rafalski Warszawa, 10 maja 2010 r.
Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-03-2600 str. 9/10 Koniec C. INFORMACJE DODATKOWE 1 Słowa kluczowe: DODATEK DO MIESZANKE MINERALNO-ASFALTOWYCH (MMA), GRANULAT GUMOWY, NAWIERZCHNIA DROGOWA. 3 NORMY I DOKUMENTY POWOŁANE PN-EN 932-1:1999 Badania podstawowych właściwości kruszyw -- Metody pobierania próbek PN-EN 932-2:2001 Badania podstawowych właściwości kruszyw -- Metody pomniejszania próbek laboratoryjnych PN-EN 1426:2009 Asfalty i lepiszcza asfaltowe -- Oznaczanie penetracji igłą PN-EN 1427:2009 Asfalty i lepiszcza asfaltowe -- Oznaczanie temperatury mięknienia -- Metoda Pierścień i Kula PN-EN 12697-2:2008 Mieszanki mineralno-asfaltowe -- Metody badań mieszanek mineralnoasfaltowych na gorąco -- Część 2: Oznaczanie składu ziarnowego PN-EN 12593:2009 Asfalty i lepiszcza asfaltowe -- Oznaczanie temperatury łamliwości metodą Fraassa PN-EN 13398:2009 Asfalty i lepiszcza asfaltowe -- Oznaczanie nawrotu sprężystego asfaltów modyfikowanych PN-EN ISO 2592:2008 Oznaczenie temperatury zapłonu i palenia Metoda otwartego tygla Clevelanda PN-EN ISO 3838:2008 Ropa naftowa i ciekłe lub stałe przetwory naftowe -- Oznaczanie gęstości lub gęstości względnej -- Metody z użyciem piknometru z korkiem kapilarnym i piknometru dwukapilarnego z podziałką PN-EN 12607-1:2009 Asfalty i lepiszcza asfaltowe -- Oznaczanie odporności na starzenie pod wpływem ciepła i powietrza -- Część 1: Metoda RTFOT PN-EN 13108-20:2008 Mieszanki mineralno-asfaltowe - Wymagania - Część 20: Badanie typu PN-EN ISO 9001:2009 Systemy zarządzania jakością - Wymagania Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. Nr 198, poz. 2041) Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. Nr 49 z dnia 21 maja 2001 r., poz. 508) Ustawa z dnia 21 listopada 2003 r. Prawo budowlane (Dz. U. Nr 207, poz. 2016) Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 8 listopada 2004 r. w sprawie aprobat technicznych oraz jednostek organizacyjnych upoważnionych do ich wydawania (Dz. U. Nr 249, poz. 2497) 4 DOKUMENTY WYKORZYSTANE W POSTĘPOWANIU APROBACYJNYM - Wyniki badań IBDiM, Warszawa 2010. - Dostarczone przez wnioskodawcę: karty charakterystyki produktu, opis produktu. 5 WNIOSKODAWCA Rubbertec Technchnologie Engineering AG Untere Bahnhofsrtasse 25
CH-8340 Hinwil Szwajcaria Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-03-2600 str. 10/10 Rubberteck Polska Sp. z o.o. ul. Grochowska 342 03-839 Warszawa 6 PRODUCENT Rubbertec Gummiverwertungs GmbH Werkstrasse 5 8940 Liezen Austria 7 MIEJSCE PRODUKCJI WYROBU Rubbertec Gummiverwertungs GmbH Werkstrasse 5 8940 Liezen Austria 8 ZESPÓŁ APROBAT TECHNICZNYCH IBDIM Instytut Badawczy Dróg i Mostów 03-301 Warszawa ul. Jagiellońska 80 tel.: (0-22) 614 56 59, 811 32 31 wew. 278 fax: (0-22) 675 41 27, 811 17 92 www.ibdim.edu.pl