System System operacyjny oprogramowanie zarządzające sprzętem komputerowym, tworzące środowisko do uruchamiania i kontroli zadań użytkownika. W celu uruchomienia i kontroli zadań użytkownika system operacyjny zajmuje się: -planowaniem oraz przydziałem czasu procesora poszczególnym zadaniom, -kontrolą i przydziałem pamięci operacyjnej dla uruchomionych zadań, -dostarcza mechanizmy do synchronizacji zadań i komunikacji pomiędzy zadaniami, -obsługuje sprzęt oraz zapewnienia równolegle wykonywanym zadaniom jednolity, wolny od interferencji dostęp do sprzętu.
System operacyjny jako interfejs pomiędzy maszyną a człowiekiem Aby można było mówić, że system operacyjny tworzy środowisko niezbędne do uruchamiania i kontroli zadań musi on udostępniać interfejs pozwalający na wykonanie pewnych operacji. Przykładowo musi dostarczać metody pozwalające na uruchomienie lub zatrzymanie wskazanego zadania. Zazwyczaj system operacyjny udostępnia w tym celu zestaw funkcji zwanych API (Application Programming Interface) lub wywołań systemowych. Schemat warstw logicznych obrazujący relacje pomiędzy elementami systemu komputerowego
Budowa systemu operacyjnego Przyjęto podział na trzy główne elementy budowy systemu operacyjnego: -jądro systemu wykonujące i kontrolujące ww. zadania. -powłoka specjalny program komunikujący użytkownika z systemem operacyjnym, -system plików sposób zapisu struktury danych na nośniku. Dodatkowo: modułu zapewniającego synchronizacje i komunikację pomiędzy zadaniami, modułu obsługi przerwań i zarządzania urządzeniami, Schematyczna budowa systemu komputerowego modułu obsługi pamięci, zapewniającego przydział i ochronę pamięci. innych zależnie od funkcji i przeznaczenia systemu.
Systemy operacyjne WINDOWS: -MS-BIOS -MS-DOS -Windows 95 -Windows 98-2000 -XP -2003 -Vista - Linux Koniec
BIOS BIOS podstawowy system wejścia-wyjścia to zapisany w pamięci stałej zestaw podstawowych procedur pośredniczących pomiędzy systemem operacyjnym a sprzętem. Jest to program zapisany w pamięci ROM (Read Only Memory pamięć tylko do odczytu) płyty głównej oraz innych urządzeń takich jak karta graficzna. Obecnie większość BIOS-ów zapisywana jest w pamięciach typu flash, co umożliwia ich późniejszą modyfikację. Za pomocą wbudowanego w BIOS programu setup można zmieniać standardowe ustawienia BIOS-u, np. parametry podłączonych dysków twardych lub zachowanie się komputera po jego włączeniu (np. szybkość testowania pamięci RAM), a także włączać/wyłączać niektóre elementy płyty głównej, np. porty komunikacyjne. Za pomocą BIOS-u można też przetaktowywać procesor i pamięci RAM, jednak nie jest to zalecane, ponieważ może doprowadzić do przeciążenia urządzenia, a nawet jego uszkodzenia. Niektórzy producenci sprzętu komputerowego umieszczają na płytach głównych dodatkowy moduł pamięci flash, która stanowi zabezpieczenie dla podstawowego BIOS-u, gdy ten zostanie np. uszkodzony/zniszczony przez wirus komputerowy lub w niewłaściwy sposób zaktualizowany. W takim przypadku zawartość zapasowego BIOS-u przepisywana jest do pierwszego, podstawowego modułu pamięci flash. Mechanizm ten nosi nazwę DualBios.
MS-DOS MS-DOS (ang. Microsoft Disk Operating System) to system operacyjny stworzony przez firmę Microsoft na podstawie nabytego przez nią kodu źródłowego systemu QDOS (ang. Quick and Dirty Operating System - napisany szybko i na brudno system operacyjny) stworzonego przez Seattle Computers. Jest to wersja systemu operacyjnego DOS przeznaczona dla komputerów IBM-PC.
Windows 95 Microsoft Windows 95 system operacyjny wyprodukowany przez Microsoft Corporation, którego oficjalna premiera miała miejsce 24 sierpnia 1995. Swą nazwę zawdzięcza systemowi okien które są głównym elementem graficznego interfejsu użytkownika tego systemu operacyjnego. Windows 95 jest połączeniem interfejsu użytkownika wywodzącego się z Windows 3.11 oraz systemu operacyjnego MS-DOS. W systemie Windows 95 pojawiło się kilka elementów interfejsu, które stały się charakterystyczne dla Windows do dzisiaj: m.in. przycisk Start, pasek zadań i ikona Mój komputer. Od wersji OSR1 Windows 95 był dostarczany z możliwą do odinstalowania przeglądarką internetową Internet Explorer.
Windows 98 Windows 98-32-bitowy system operacyjny z graficznym interfejsem użytkownika firmy Microsoft. Jego premiera miała miejsce 25 czerwca 1998. System w dużej mierze opiera się na Windows 95, ale zawiera poprawioną (lub dodaną) obsługę standardów takich jak USB, MMX i AGP. Windows 98 obsługuje system plików FAT32, wprowadzony już w wersji 95 OSR2. Dodano obsługę wielu monitorów, WebTV. Dodatkową nowością jest większe zintegrowanie przeglądarki internetowej Internet Explorer z interfejsem użytkownika, tzn. Active Desktop. Microsoft po raz pierwszy dla Windows 98 udostępnił darmową usługę Windows Update, służącą do aktualizacji systemu. Windows 98 był bardzo dopracowanym systemem operacyjnym, stosowanym do dnia dzisiejszego.
Windows 2000 Microsoft Windows 2000 jest biznesowym, 32-bitowym, wielozadaniowym systemem operacyjnym. Jest to kolejny system operacyjny należący do rodziny Microsoft Windows NT. Został wydany 17 lutego 2000 roku.. Windows 2000 jest klasyfikowany jako system operacyjny o jądrze hybrydowym. Powstały cztery edycje systemu operacyjnego Windows 2000: Professional, Server, Advanced Server, i Datacenter Server. W czasie premiery systemu Microsoft reklamował Windows 2000 jako najbezpieczniejszą wersję systemu Windows dotąd wydaną, jednakże system ten stał się później celem ataków wielu wysoce profilowanych wirusów, takich jak Code Red i Nimda. Po dziewięciu latach od wejścia Windows 2000 na rynek, nadal, niemal co miesiąc, pojawiają się zestawy łatek, mające poprawić bezpieczeństwo systemu. Posiada możliwość pracy z systemem plików NTFS i FAT32
Windows XP Microsoft Windows XP (nazwa robocza Whistler) wersja systemu operacyjnego Windows z rodziny Microsoft Windows NT (oparty na jądrze NT) firmy Microsoft, wydana oficjalnie 25 października 2001. Windows XP w wersji Home jest oficjalnym następcą systemu Windows Millennium Edition, w wersji Professional jest następcą Windows 2000. Nazwa XP pochodzi od angielskiego słowa experience, czyli doświadczenie, doznanie.
Windows 2003 Windows Server 2003 wersja systemu Windows, oparta na edycji XP, przeznaczona do zastosowań serwerowych (NT Server). System wydany został 24 kwietnia 2003, a podstawowe wsparcie techniczne zakończy się 13 lipca 2010 Windows Server 2003 jest bezpośrednim następcą Windows 2000 Server. W porównaniu do wersji 2000 wprowadzono lub poprawiono wiele funkcji sieciowych. Do najważniejszych należą między innymi poprawki w usłudze Active Directory, a także dodanie funkcji Kopii w tle. System nadal może współpracować z systemami plików FAT, FAT32 i NTFS. System wyposażono w specjalną edycję przeglądarki Internet Explorer. Program jest też skonfigurowany w ten sposób, że praktycznie niemożliwe jest uruchamianie lub ściągnięcie plików lub rozszerzeń, które mogą zaszkodzić systemowi. Od grudnia 2006 roku jest możliwość zaktualizowania do Internet Explorer 7.
Windows Vista Microsoft Windows Vista edycja systemu Windows firmy Microsoft (do 22 lipca 2005 znany był jedynie pod nazwą kodową). Następca systemu Windows XP. Hasło reklamowe systemu to Clear, Confident, Connected, czyli Przejrzysty, Pewny, Połączony. Do nowości w Vista należy między innymi Windows Presentation Foundation i Windows Communication Foundation. Miał się wśród nich znaleźć także nowy system plików, WinFS, projekt ten został jednak porzucony. Wszystkie te trzy elementy zostaną zebrane pod wspólną nazwą WinFX. Z nowości dostępny również całkowicie nowy wygląd, bazujący na silniku Aero. Została dodana obsługa nagrywania płyt DVD. Do graficznych nowości należy też nowy wygląd przycisku "Start", który wygląda jak trójwymiarowa kula zawierająca logo Windows Vista, ale bez napisu start.
Linux Linux rodzina uniksopodobnych systemów operacyjnych opartych o jądro Linux. Linux jest jednym z przykładów wolnego i otwartego oprogramowania (FLOSS): jego kod źródłowy może być dowolnie wykorzystywany, modyfikowany i rozpowszechniany]. Pierwsza wersja jądra Linux została udostępniona publicznie 17 września 1991 dla architektury komputera PC, wykorzystującej mikroprocesor o architekturze IA-32. Najbardziej znanym[potrzebneźródło] zastosowaniem Linuksa sąśrodowiska serwerowe, dla których komercyjne wsparcie oferują również duże firmy komputerowe jak IBM, Sun Microsystems, Dell, Hewlett-Packard, Red Hat i Novell. Linux działa na szerokiej gamie sprzętu komputerowego, wliczając komputery biurkowe, superkomputery i systemy wbudowane, takie jak telefony komórkowe i routery.
Pracę wykonała: uczennica klasy V Natalia Hedesz