Załącznik do sprawozdania z działalności PCPR za 2007 rok Sprawozdanie z realizacji programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie za 2007 rok System Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Powiecie Świeckim jest programem spójnym z celem strategicznym 2 (operacyjnym 2.1) Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2007-2015. Został przyjęty przez Zarząd Powiatu Świeckiego Uchwałą Nr 12/91/07 z dnia 10 maja 2007 r., przed uchwaleniem był skonsultowany z przedstawicielami instytucji zajmującymi się problematyką przemocy między innymi z funkcjonariuszami policji, kuratorem, pracownikiem Ośrodka Pomocy Społecznej, koordynatorem Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz z terapeutą Poradni Terapii Uzależnień. Niniejszy program był realizowany we współpracy z instytucjami i organizacjami zajmującymi się tematyką przemocy. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie współpracowało w 2007 r. z Powiatową Komendą Policji, dzielnicowi informowali specjalistów pedagoga, psychologa, pracownika socjalnego oraz prawnika o założonych Niebieskich Kartach w związku z przemocą domową. W 2007 roku policjanci przesłali do Centrum 244 karty. Funkcjonariusze podczas przeprowadzania interwencji informowali ofiary przemocy o możliwości uzyskania wsparcia w tut. Centrum w postaci poradnictwa psychologicznego, pedagogicznego oraz prawnego. Pedagog wyłaniał te karty, w których wskazano dzieci i nawiązywał kontakt z pracownikami socjalnymi, pedagogami szkolnymi oraz wychowawcami w przedszkolach w celu podjęcia wspólnych działań (zespoły interdyscyplinarne). Psycholog nawiązywał kontakt ze sprawcami przemocy w celu wyłonienia grupy do programu korekcyjno- edukacyjnego. Ofiary przemocy korzystały z pomocy wszystkich specjalistów jak również uzyskały informację o możliwości schronienia się w Ośrodku Profilaktyki Uzależnień i Interwencji Kryzysowej z Izbą Wytrzeźwień w Grudziądzu, z którym Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie zawarło deklarację współpracy w maju 2007 r. Z miejsc hostelowych w Ośrodku Profilaktyki Uzależnień i Interwencji Kryzysowej z Izbą Wytrzeźwień korzystały rodziny z Powiatu Świeckiego zgodnie z przedstawioną poniżej tabelą: Lp. Liczba rodzin przebywających w Hotelu O.P.U. i I. K. z I. W. Liczba dzieci w rodzinach Ile razy przebywała w Hostelu 1. 1 kobieta gmina Świecie 2 1 2. 1 kobieta gmina Dragacz 1 1 3. 1 kobieta gmina Świecie 1 1 Razem 4 1 Ponadto rodziny z terenu powiatu mogły korzystać z miejsc hostelowych w Specjalistycznym Ośrodku Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie w Tucholi, który świadczy usługi w tym zakresie dla całego województwa. W 2007 roku żadna rodzina z terenu powiatu nie przebywała w tym Ośrodku. 1
W 2007 roku specjaliści udzielili wsparcia 274 osobom, z czego z porad psychologa skorzystały 42 osoby, z porad pedagoga 142 osoby i z porad prawnika 90 osób. Zgłaszane problemy pedagogowi dotyczyły głównie: 1. przemocy w rodzinie 2. spraw związanych z brakiem mieszkania 3. problemów zdrowotnych i finansowych 4. problemu bezrobocia 5. sprawy rozwodowe 6. problemu uzależnień 7. problemów wychowawczych z dziećmi w związku z wyjazdem za granicę jednego z rodziców Radca Prawny głównie udzielał porad z zakresu: 1. prawa rodzinnego 2. prawa cywilnego 3. prawa pracy 4. prawa lokatorskiego Psycholog udzielał porad w zakresie : 1. przemocy w rodzinie 2. trudności wychowawczych 3. problemów emocjonalnych w związku z rozwodem Psycholog udzielał również porad zawodowej rodzinie zastępczej oraz był obecny w związku z przeprowadzaną eksmisją rodziny z terenu budowy autostrady. Programu Korekcyjno Edukacyjnego dla Sprawców Przemocy w Rodzinie. Podstawa prawna realizacji programu: art. 6 ust. 4 pkt. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493). Jest to zadanie z zakresu administracji rządowej realizowanej przez powiat. Środki na realizację tego zadania zapewnia budżet państwa. ZAŁOŻENIA PROGRAMU: Cel główny - powstrzymanie sprawców i zakończenie przemocy w rodzinie. Głównym założeniem programu jest pomoc sprawcom w zaprzestaniu stosowania przemocy poprzez edukację mającą na celu: 1. uświadomienie sprawcy, czym jest przemoc, 2. uzyskanie przez niego świadomości własnych zachowań przemocowych wobec bliskich, 3. rozpoznanie przez niego sygnałów ostrzegawczych zapowiadających zachowania przemocowe, 2
4. opracowanie planu bezpieczeństwa zapobiegającemu użyciu siły i przemocy, 5. nabycie nowych umiejętności służących rozwiązywaniu konfliktów, sporów w rodzinie bez agresji, 6. naukę umiejętności partnerskiego układania stosunków w rodzinie, uczenie się korzystania z pomocy innych, 7. naukę umiejętności konstruktywnego wyrażania uczuć. Dotacja na realizację programu korekcyjno edukacyjnego: 1. ROK 2006 wykorzystano z dotacji Urzędu Wojewódzkiego łącznie 7400 zł, powyższa dotacja została przeznaczona na zakup wyposażenia między innymi: mebli, stołu konferencyjnego i krzeseł, wieszaka, rzutnika i ekranu oraz przeszkolenie specjalistów. 2. ROK 2007r. wykorzystano całość dotacji Urzędu Wojewódzkiego, która wynosiła 9240 zł. Powyższa dotacja został przeznaczona na wynagrodzenie dla prowadzących zajęcia oraz artykuły biurowe i artykuły spożywcze. NABÓR I SELEKCJA UCZESTNIKÓW PROGRAMU: 1. uczestników do programu zgłosiło Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Świeciu na podstawie informacji z Policji o założeniu niebieskich kart, Sąd Rejonowy w Świeciu, Ośrodek Pomocy Społecznej w Świeciu. Wystosowano 100 zaproszeń do udziału w programie. Zgłosiło się najpierw 11 osób oraz później (w trakcie trwania sesji indywidualnych) dodatkowo 4 osoby dobrowolnie. 2. wytypowane osoby zostały zdiagnozowane przez psychologa Centrum, co miało na celu wyeliminowanie osób z poważnymi zaburzeniami osobowości antyspołecznej oraz z zaburzeniami osobowości pogranicznej. Do programu nie przyjmuje się osób chorych psychicznie, nałogowych hazardzistów, osób uzależnionych od alkoholu i narkotyków, którzy nie przeszli podstawowego cyklu terapii, osób, które nie są sprawcami przemocy. Ostatecznie z w/w grupy osób do sesji grupowych zakwalifikowano 7 osób. KWALIFIKACJE OSÓB PROWADZĄCYCH SESJE GRUPOWE I INDYWIDUALNE: Osoby prowadzące sesje indywidualne i grupowe zostały przeszkolone programem dla sprawców przemocy społecznej Education Groups For Men Who Batter The Duluth Model i uzyskały zaświadczenia uprawniające do prowadzenia zajęć. Organizatorem szkolenia było Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Świeciu, które zawarło umowę na przeszkolenie 4 osób z firmą AS-SYSTEM w Toruniu). Prowadzenie zajęć grupowych wymaga uczestnictwa dwóch osób - kobiety i mężczyzny. Zapobiega to przekształcaniu się spotkań w tzw. męskie spotkania klubowe, pokazuje współpracę kobiety z mężczyzną oraz stwarza możliwości przestawienia punktu widzenia kobiety. 3
PROGRAM KOREKCYJNO EDUKACYJNY DLA SPRAWCÓW PRZEMOCY PRZEPROWADZONY ZOSTAŁ WEDŁUG PROGRAMU DULUTH W DWÓCH ETAPACH: 1. Sesje indywidualne: a. sesje kwalifikujące do sesji grupowych. Celem tych sesji było przygotowanie listy osób zakwalifikowanych do programu, czyli takich, które używają siły, przyznają się do tego, mają świadomość, że potrzebują pomocy (2 sesje 2 godz. na 1 os oraz dyżury 24 godziny). Lista osób zakwalifikowanych do programu zawierała dane 7 osób. b. podpisanie kontraktów 7 godz. 2. Sesje grupowe: Zostały zaplanowane na 24 spotkania i zawierały osiem bloków tematycznych (na każdy blok przeznaczone są 3 spotkania) załącznik Nr 6: a. rozpoznawanie emocji, b. sterowanie złością, c. doświadczenie empatii, d. komunikowanie się, e. rozwiązywanie konfliktów, f. rozpoznawanie mechanizmów obronnych pozwalających na niestosowanie przemocy, g. radzenie sobie ze stresem, napięciem, h. samodzielne motywowanie się do realizacji zadań, i. realizacja długoterminowych celów. Zajęcia grupowe polegały na oddziaływaniu edukacyjnym, które poparte zostało praktycznymi ćwiczeniami. CYKL REALIZACJI PROGRAMU: Program został zrealizowany w miesiącach od maja do listopada 2007 r. Sesje indywidualne skończyły się 31 maja 2007 r., podpisanie kontraktów nastąpiło w czerwcu, a pierwsze sesje grupowe rozpoczęły się w lipcu. Zajęcia grupowe odbywały się początkowo raz w tygodniu, w miesiącu wrześniu zwiększono częstotliwość spotkań do 2 razy w tygodniu. Kontrakt podpisało w sumie 7 osób. Z różnych powodów niektórzy uczestnicy przerwali uczestnictwo w programie. Głównym powodem rezygnacji z programu były zobowiązania dotyczące pracy zawodowej jak również trudność związana z dojazdem (finansowe). Z wszystkimi tematami zapoznały się 3 osoby (z tego 2 osoby zgłosiły się dobrowolnie, jedna zgłosiła się na zaproszenie PCPR). Efekt prowadzenia programu korekcyjno - edukacyjnego Podczas ostatnich zajęć Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Świeciu złożył wizytę uczestnikom programu. Według osób kończących edukację program korekcyjno edukacyjny dla sprawców przemocy wywarł pozytywny wpływ na ich życie. Dzięki 4
uczestnictwu w zajęciach zmienili swe postępowanie, nie używają przemocy, a co najważniejsze uświadomili sobie, że ich wcześniejsze zachowanie było nieprawidłowe i negatywne. Mężczyźni uznali, że program korekcyjno edukacyjny wart jest polecenia go innym sprawcom przemocy. Prowadzący program powiadomili partnerki sprawców o rozpoczęciu programu, jak również w trakcie edukacji o postępach jakie robił sprawca. Ofiary dzięki temu czuły się bezpieczniej i wiedziały, gdzie mogą uzyskać wsparcie. Prowadzący zajęcia w programie( po zakończeniu cyklu) systematycznie kontaktują się z partnerkami, które informują, że w rodzinie nie ma przemocy. Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie jako koordynator działań współpracował z instytucjami i organizacjami zajmującymi się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie (w szczególności z ośrodkami pomocy społecznej, sądem, prokuraturą, policją, poradnią uzależnień, koordynatorem ds. rozwiązywania problemów alkoholowych). W listopadzie 2007r. odbyło się spotkanie z prowadzącymi zajęcia programu, na którym omówiono etapy realizacji oraz efekty programu. W grudniu 2007r. zorganizowano spotkanie dla pracowników Ośrodków Pomocy Społecznej, Prokuratorów, funkcjonariuszy Policji, kuratorów, specjalistów udzielających porad w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie oraz koordynatora ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, na którym podsumowano realizacje I edycji Programu Korekcyjno-Edukacyjnego dla Sprawców Przemocy w Rodzinie. Podczas spotkania nawiązano współpracę w sprawie naboru uczestników do II edycji programu. Przyjęto zasadę tworzenia zespołów interdyscyplinarnych dla danego przypadku. Realizacja Systemu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Powiecie Świeckim w 2007 r., przyczyniła się do: - zwiększenia skuteczności i dostępności pomocy dla ofiar przemocy (poprzez porady psychologa, pedagoga i prawnika) - edukacji sprawców przemocy poprzez Program Korekcyjno- Edukacyjny - nawiązania współpracy z instytucjami zajmującymi się zjawiskiem przemocy - tworzenia zespołów interdyscyplinarnych. Sporządził Koordynator Programu 5