Kalendarium 17 marca 1938 urodzi si ko o Irkucka w wagonie kolei Transsyberyjskiej 1949 rozpoczà nauk taƒca u Anny Udelcowej 1950 dalsza nauka taƒca u Eleny Wojtowicz 1953 rozpoczà nauk w nowo powsta ym studiu baletowym przy Teatrze Operowym w Ufie; pierwsze wyst py jako statysta, a póêniej cz onek corps de ballet 1 wrzeênia 1955 rozpoczà nauk taƒca w Leningradzkiej Szkole Choreograficznej imienia Kirowa i przez trzy lata by w klasie Aleksandra Puszkina 20 listopada 1958 pierwszy wyst p z zespo em baletowym Teatru Kirowa gdzie by zatrudniony na stanowisku solisty w Laurencji z Natalià Dudinskà 12 grudnia 1959 taƒczy po raz pierwszy w Giselle z Irinà Ko pakowà jego najwi kszy sukces w Rosji, a poza tym wyst puje w Korsarzu, Don Kichocie, Jeziorze ab dzim i Âpiàcej królewnie 17 czerwca 1961 na lotnisku Le Bourget poprosi o azyl polityczny 23 czerwca 1961 pierwszy wyst p po ucieczce: z zespo em markiza de Cuevasa taƒczy w Âpiàcej królewnie 21 lutego 1962 pierwszy wyst p z Margot Fonteyn taƒczà w Giselle 10 marca 1962 pierwszy wyst p w Nowym Jorku taƒczy pas de deux z Sonjà Arowà w Don Kichocie 169
1962 wystàpi w filmowej wersji Sylfidy 12 marca 1963 taƒczy z Margot Fonteyn w prapremierze Mar- -guerite i Armonda Fredericka Ashtona w Covent Garden w Londynie 1964 rozpoczà prac w Staatsoper w Wiedniu jako tancerz i choreograf 10 lipca 1964 premiera Rajmondy w jego choreografii na festiwalu w Spoleto 15 paêdziernika 1964 premiera Jeziora ab dziego w jego choreografii w Staatsoper w Wiedniu (taƒczy z Margot Fonteyn) 9 lutego 1965 prapremiera Romea i Juli w choreografii Kennetha MacMillana taƒczy rol Romea 1965 Roland Petit stworzy wersj filmowà swojego baletu M ody m czyzna i Êmierç, w której Nurejew taƒczy z Zizi Jeanmaires 16 maja 1966 premiera Tancredi w jego choreografii w Staatsoper w Wiedniu 22 wrzeênia 1966 premiera Âpiàcej królewny w jego choreografii w Mediolanie 1 grudnia 1966 premiera Don Kichota w jego choreografii w Staatsoper w Wiedniu, gdzie taƒczy rol Basilia 1966 wystàpi w filmowej wersji Romea i Julii w re yserii Paula Czinnera 10 wrzeênia 1967 pierwszy wyst p w Apollu w choreografii George a Balanchine a w Staatsoper w Wiedniu 17 listopada 1967 premiera Dziadka do orzechów w jego choreografii w Sztokholmie 29 lutego 1968 premiera Dziadka do orzechów w jego choreografii w Londynie 170
25 grudnia 1968 taƒczy w prapremierze Monumentu dla zmar ego ch opca w choreografii Rudiego van Dantziga z Holenderskim Baletem Narodowym 1970 taƒczy w Âwi cie wiosny w choreografii Maurice a Béjarta w Brukseli 1970 wyst puje w filmie fabularnym o Wac awie Ni yƒskim, w re yserii Tony ego Richardsona, w którym gra tytu owà rol ; film nieukoƒczony 1972 w filmowej wersji musicalu The Special London Bridge Special w re yserii Davida Wintersa gra rol tancerza 1973 tworzy wersj filmowà baletu Don Kichot w swojej choreografii 1974 tworzy w Nowym Jorku program Nurejew i Przyjaciele, z którym wyst puje podczas licznych tournée w ró nym repertuarze i z ró nymi tancerzami 19 czerwca 1975 taƒczy z Margot Fonteyn w Lucyferze w choreografii Marthy Graham i z jej zespo em 1 17 czerwca 1976 pierwszy festiwal Nurejewa w Londynie 1976 gra g ównà rol w filmie Valentino w re yserii Kena Russella 2 czerwca 1977 premiera Romea i Julii w jego choreografii z zespo- em Balletfestival w Londynie, gdzie taƒczy rol Romea 8 kwietnia 1978 taƒczy rol Cleonte a w Mieszczaninie szlachcicem w choreografii George a Balanchine a, jedynej choreografii, którà stworzy specjalnie dla Nurejewa 24 lipca 1978 trzykrotnie debiutuje w Metropolitan Opera w Nowym Jorku w Duchu ró y, Szeherezadzie iwconservatoire Augusta Bournonville a 20 listopada 1979 prapremiera baletu Manfred w jego choreografii, podczas której dozna kontuzji 171
1982 otrzymuje obywatelstwo Austrii 2 grudnia 1982 prapremiera Burzy w jego choreografii w Londynie 1 wrzeênia 1983 zostaje dyrektorem artystycznym zespo u baletowego Opery Paryskiej 20 listopada 1983 wyst puje z zespo em paryskim w Don Kichocie na arenie sportowej w Mediolanie 1983 gra w filmie fabularnym Ods ona w re yserii Jamesa Tobacka 1983 pierwsze wzmianki o tym, e Nurejew ma AIDS 16 kwietnia 1984 prapremiera Bach Suite w jego choreografii (przy wspó pracy z Francine Lancelot) 20 grudnia 1984 premiera Jeziora ab dziego w jego choreografii 5 czerwca 1985 premiera Washington Square w jego choreografii 1985 ostatni festiwal Nurejewa w Londynie 1 kwietnia 1986 umiera w Toronto Erik Bruhn, jedyna prawdziwa mi oêç Nurejewa 25 paêdziernika 1986 premiera Kopciuszka w jego choreografii 1988 koƒczy prac jako choreograf i tancerz Staatsoper w Wiedniu 1989 opuszcza nagle stanowisko dyrektora zespo u baletowego Opery Paryskiej 25 czerwca 1991 wyst puje po raz pierwszy jako dyrygent z Wiener Residenz Orchester w Wiedniu 1991 ostatnie tournée z programem Nurejew i Przyjaciele w Australii 172
28 lutego 1992 taƒczy z W gierskim Baletem Narodowym rol Anio a w Cristoforo 1 marca 1992 wyst puje po raz ostatni jako tancerz w Budapeszcie w Cristoforo 6 maja 1992 dyryguje orkiestrà na przedstawieniu Romea i Julii w jego choreografii w Metropolitan Opera w Nowym Jorku 17 lipca 1992 ostatni raz wyst puje jako dyrygent w San Francisco, gdzie dyrygowa III Symfonià Ludwika van Beethovena 8 paêdziernika 1992 premiera Bajadery w jego choreografii w Pa- -lais Garnier, gdzie otrzyma te Chevalier de l Ordre des Arts et Lettres; wtedy te po raz ostatni pokaza si publicznie 6 stycznia 1993 umiera w szpitalu Notre Dame du Perpetuel Secours w Levallois-Perret 12 stycznia 1993 zostaje pochowany na rosyjskim cmentarzu Saint Geneviève des Bois (Essonne) pod Pary em