EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PISEMNA

Podobne dokumenty
EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PISEMNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PISEMNA

CENNIK USŁUG STOMATOLOGICZNYCH W PORADNIACH UCS GUMed

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PISEMNA

Cennik. Stomatologia zachowawcza. gratis gratis 10zł zł 250 zł zł 50 zł 10 zł 100 zł 450 zł od 400 zł 100 zł 50 zł 600 zł 50zł zł/1ząb

ELEMENTY DRUCIANE STOSOWANE W APARATACH ORTODONTYCZNYCH Do celów ortodontycznych stosowany jest drut stalowy okrągły sprężysto- twardy o średnicy od

Stomatologia zachowawcza: Wypełnienie materiałem kompozytowym

Wykaz procedur komercyjnych

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PISEMNA

Cennik. 3. Konsultacja z ustaleniem planu leczenia bezpłatnie. 5. Wypełnienie światłoutwardzalne na I powierzchni 110 zł

Gdańsk, ul. Stajenna 5,

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

CENNIK USLUG STOMATOLOGICZNYCH

Wybrane pozycje z cennika usług stomatologicznych

Cennik. 1. Przegląd stanu uzębienia bezpłatnie. 3. Konsultacja z ustaleniem planu leczenia bezpłatnie

STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA: 1. Konsultacja lekarska /Przegląd /Wizyta kontrolna zł. 2. Konsultacja specjalistyczna z planem leczenia 200 zł

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

CENNIK USŁUG: STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA: 1. Konsultacja lekarska /Przegląd /Wizyta kontrolna zł

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

CENNIK. Przegląd stomatologiczny. Konsultacja lekarska. Wizyta adaptacyjna dziecka. Maseczka do podtlenku azotu

Piaskowanie (wybielanie abrazyjne) duże. Scaling+piaskowanie+polerowanie (duże) Lakowanie bruzd (cena za 1 ząb) Lakierowanie (cena za 1 łuk)

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

Spis treści. Stomatologia zachowawcza. Endodoncja. Higiena i Profilaktyka. Ortodoncja. Protetyka. Periodontologia. Chirurgia.

* w przypadku braku numeru PESEL seria i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość

1 Porada lekarza dentysty 40,00 zł. 2 Lakierowanie uzębienia mieszanego i stałego 100,00 zł. 3 Lakowanie jednego zęba 70,00 zł

ORTODONCJA-STOMATOLOGIA I INNE SPECJALIZACJE LEKARSKIE

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

2. OPIS EGZAMINU ZAWODOWEGO

Nazwa kwalifikacji: Wykonywanie i naprawa elementów maszyn, urządzeń i narzędzi Oznaczenie kwalifikacji: M.20 Numer zadania: 01

LECZENIE ZACHOWAWCZE I ENDODONTYCZNE. Przegląd stomatologiczny

ANiMeR - Ryszard Strzałkowski Al. Niepodległości 82/ Warszawa tel: (+48) / (+48) www:

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2016 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA. Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu

Cennik. 3. Konsultacja z ustaleniem planu leczenia bezpłatnie. 5. Wypełnienie światłoutwardzalne na I powierzchni 110 zł

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE

PROPER DENT S.C. CENNIK

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

PLAN I RAMOWY PROGRAM PRAKTYK

CENNIK USŁUG. 20 zł 200 zł 300 zł 450 zł 0,80 zł/strona 8 zł. 30 zł. 50 zł. 100 zł 100 zł 900 zł. 195 zł 100 zł 100 zł. 80 zł. 120 zł 150 zł 90 zł

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM CZĘŚĆ 2. PRZEDMIOTY PRZYRODNICZE

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 201 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

Spis treści. Stomatologia zachowawcza. Endodoncja. Higiena i Profilaktyka. Ortodoncja. Protetyka. Periodontologia. Chirurgia.

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 201 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

Charakterystyka uzębienia ludzkiego

CENNIK MATERNIAK. Prywatny Gabinet Stomatologiczny

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 201 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 201 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

Przegląd uzębienia. bezpłatny. Profilaktyczne lakierowanie zębów stałych 120 zł. Lakowanie zębów u dzieci.50 zł

CENNIK. Przegląd stomatologiczny. Konsultacja lekarska. Wizyta adaptacyjna dziecka. Rtg pantomograficzne. Maseczka do podtlenku azotu

LECZENIE DZIECI LAKOWANIE ZĘBÓW STAŁYCH (ZABEZPIECZENIE BRUZD)

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2010

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM CZĘŚĆ 2. PRZEDMIOTY PRZYRODNICZE

CENNIK USŁUG STOMATOLOGICZNYCH

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

Protetyka i implantologia

Nazwa kwalifikacji: Montaż i konserwacja instalacji elektrycznych Oznaczenie kwalifikacji: E.08 Numer zadania: 01

STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2015 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2013 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

Załącznik nr 2.1 do WKO/07/17 Załącznik nr 2 do umowy WYKAZ ODPŁATNYCH ŚWIADCZEŃ STOMATOLOGICZNYCH

Katalog zakresów i świadczeń w rodzaju leczenie stomatologiczne. Nazwa. świadczenia ogólnostomatologiczne

ĆWICZENIA ROK III SEMESTR LETNI 2018/2019

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2013 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

str. 1 CENNIK USLUG STOMATOLOGICZNYCH Doro-Dent STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA Lp. Procedura CENA PLN 1 Konsultacja stomatologiczna 50,00

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

ZNIECZULENIE WYPEŁNIENIE WYPEŁNIENIE MOD - odbudowa trójpowierzchniowa

Harmonogram szkoleń branżowych

EGZAMIN MATURALNY Z MATEMATYKI

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PISEMNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PISEMNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2016 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN MATURALNY Z MATEMATYKI

Badanie: Badanie stomatologiczne

CENNIK 2015 CENNIK ZNIECZULEŃ. znieczulenie nasiękowe 30. znieczulenie przewodowe 30. znieczulenie komputerowe - THE WAND 60.

EGZAMIN MATURALNY Z MATEMATYKI

CENNIK REGULAMIN.

Nazwa kwalifikacji: Wykonywanie i dobieranie przedmiotów ortopedycznych oraz środków pomocniczych Oznaczenie kwalifikacji: Z.02 Numer zadania: 01

Nazwa kwalifikacji: Montaż urządzeń i systemów energetyki odnawialnej Oznaczenie kwalifikacji: B.21 Numer zadania: 01

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

CENNIK MEDESSENCE PROMOCJE (OBOWIĄZUJĄ DO KOŃCA CZERWCA 2018)

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

Od autorów Z perspektywy czasu... 12

Transkrypt:

Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Wykonywanie i naprawa wyrobów medycznych z zakresu protetyki dentystycznej, ortodoncji oraz epitez twarzy Oznaczenie kwalifikacji: Z.17 Wersja arkusza: X Z.17-X-19.01 Czas trwania egzaminu: 60 minut EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PISEMNA Instrukcja dla zdającego 1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 9 stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego. 2. Do arkusza dołączona jest KARTA ODPOWIEDZI, na której w oznaczonych miejscach: wpisz oznaczenie kwalifikacji, zamaluj kratkę z oznaczeniem wersji arkusza, wpisz swój numer PESEL*, wpisz swoją datę urodzenia, przyklej naklejkę ze swoim numerem PESEL. 3. Arkusz egzaminacyjny zawiera test składający się z 40 zadań. 4. Za każde poprawnie rozwiązane zadanie możesz uzyskać 1 punkt. 5. Aby zdać część pisemną egzaminu musisz uzyskać co najmniej 20 punktów. 6. Czytaj uważnie wszystkie zadania. 7. Rozwiązania zaznaczaj na KARCIE ODPOWIEDZI długopisem lub piórem z czarnym tuszem/ atramentem. 8. Do każdego zadania podane są cztery możliwe odpowiedzi: A, B, C, Odpowiada im następujący układ kratek w KARCIE ODPOWIEDZI: 9. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna. 10. Wybierz właściwą odpowiedź i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą np., gdy wybrałeś odpowiedź A : 11. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz odpowiedź, którą uważasz za poprawną, np. 12. Po rozwiązaniu testu sprawdź, czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE ODPOWIEDZI i wprowadziłeś wszystkie dane, o których mowa w punkcie 2 tej instrukcji. Pamiętaj, że oddajesz przewodniczącemu zespołu nadzorującego tylko KARTĘ ODPOWIEDZI. Powodzenia! * w przypadku braku numeru PESEL seria i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość

Zadanie 1. Która z wymienionych kości nie jest kością pneumatyczną? Sitowa. Żuchwa. Czołowa. Szczękowa. Zadanie 2. Która kość należy do nieparzystych? Nosowa. Klinowa. Jarzmowa. Skroniowa. Zadanie 3. Na rysunku przedstawiającym czaszkę noworodka strzałką zaznaczono szew strzałkowy. szew ciemieniowy. ciemiączko klinowe. ciemiączko przednie. Zadanie 4. Który mięsień na rysunku wskazuje strzałka? Żwacz. Policzkowy. Rylcowo-gnykowy. Jarzmowy większy. Strona 2 z 9

Zadanie 5. Który opis charakteryzuje stan faktyczny w odniesieniu do położenia spoczynkowego żuchwy? Zadanie 6. Żuchwa przyjmuje położenie spoczynkowe w trakcie żucia. Żuchwa przyjmuje położenie spoczynkowe bez udziału naszej świadomości. W położeniu spoczynkowym żuchwa jest przesunięta nieco ku dołowi i tyłowi. W położeniu spoczynkowym żuchwy zęby stykają się ze sobą w maksymalnym zaguzkowaniu. Elektrogalwaniczne zapalenie jamy ustnej Zadanie 7. wywołane jest obecnością wolnego monomeru w płycie protezy. jest wynikiem utrzymywania złej higieny uzupełnień ruchomych. jest wynikiem tzw. zespołu przegrzania przy zbyt silnie przylegającej płycie protezy. wywołane jest prądami powstającymi w obecności minimum dwóch różnych metali w jamie ustnej. Na których zębach oznaczonych w systemie Viohla może występować guzek Carabellego? Zadanie 8. 16 i 26 17 i 27 36 i 46 37 i 47 Korony przypominają kształtem dłuto. Powierzchnie wargowe są wypukłe, a językowe wklęsłe. Powierzchnie styczne są trójkątne. U dzieci na świeżo wyrzniętych zębach z tej grupy występują mamelony. Której grupy zębów dotyczy ten opis? Zadanie 9. Kłów. Siekaczy. Trzonowców. Przedtrzonowców. Który ząb, oznaczony w systemie FDI, nie występuje w pełnym uzębieniu mlecznym? 47 74 65 53 Strona 3 z 9

Zadanie 10. Krzywa kompensacyjna zwana transwersalną, stanowiąca wycinek kuli, przebiegająca w płaszczyźnie czołowej, łącząca ze sobą guzki i brzegi sieczne wszystkich zębów naturalnych, zwaną jest krzywą Zadanie 11. Spee. Gysiego. Campera. Monsona. Podczas wykonywania protezy szkieletowej model z masy ogniotrwałej utwardza się w celu Zadanie 12. likwidacji podcieni na modelu. zwiększenia wchłaniania wody z masy agarowej. polepszenia przyczepności elementów woskowych. zabezpieczenia protezy przed skurczem odlewniczym. Czystego tytanu nie stosuje się Zadanie 13. w implantoprotetyce. w technologii CAD/CAM. do wykonywania koron i mostów. do lutowania złamanych części protez szkieletowych. Które urządzenie jest wykorzystywane w technologii CAD/CAM? Zadanie 14. Paralelometr. Piec do synteryzacji. Mieszadło próżniowe. Odlewarka indukcyjna. Efektywność procesu polerowania elektrolitycznego nie zależy od Zadanie 15. czasu trwania. natężenia prądu. temperatury kąpieli. głębokości zanurzenia. Jak nazywa się urządzenie składające się z ramienia poziomego, podparcia w punkcie glabella i widelca zgryzowego? Zwierak. Okludator. Artykulator. Łuk twarzowy. Strona 4 z 9

Zadanie 16. Ustawienie zębów dolnych klasyczną metodą Gysiego rozpoczyna się od wstawienia Zadanie 17. drugiego trzonowca. pierwszego trzonowca. drugiego przedtrzonowca. pierwszego przedtrzonowca. Wadą metody puszkowania protez sposobem na wprost jest Zadanie 18. trudna izolacja modelu. czasochłonność procesu. konieczność użycia gipsu klasy IV. ryzyko podniesienia wysokości zwarcia. Rysunek przedstawia prawidłowo wykonane puszkowanie protezy sposobem na wprost. pośrednim. mieszanym. odwrotnym. Zadanie 19. Protez nakładkowych nie stosuje się podczas leczenia Zadanie 20. abrazji. miopatii. artropatii. stomatopatii. Najważniejszym celem zastosowania ciernia w protezie szkieletowej jest zwiększenie siły działania klamer. uniemożliwienie spadania protezy. zapobieganie przesunięciom bocznym. przeciwdziałanie osadzaniu protezy na błonie śluzowej. Strona 5 z 9

Zadanie 21. Do wykonania protez szkieletowych stosuje się stop Zadanie 22. tytan-kobalt-nikiel. złoto-platyna-srebro. miedź-kobalt-platyna. chrom-kobalt-molibden. Za pomocą ćwieków pomiarowych, w które jest wyposażony paralelometr Neya, bada się Zadanie 23. zasięg płyty protezy. kształt przyszłych klamer. głębokość podcieni zębów. rozmieszczenie punktów podparcia. Ruchome uzupełnienie protetyczne o konstrukcji metalowo-akrylowej jest nazywane Zadanie 24. koroną Math e. protezą szkieletową. protezą nakładkową. mostem licowanym akrylem. Połączenie podbudowy metalowej korony lub mostu z kompozytem następuje w procesie Zadanie 25. infiltracji. oksydacji. silanizacji. synteryzacji. Warstwą porcelany zapobiegającą osadzaniu się płytki nazębnej na koronie ceramicznej jest Zadanie 26. opaker. glazura. dentyna. wash-opaker. Za połączenie chemiczne porcelany z metalową podbudową odpowiada rodzaj stopu. warstwa tlenków. strefa zagłębień mikroretencyjnych. współczynnik rozszerzalności cieplnej. Strona 6 z 9

Zadanie 27. Na rysunku przedstawiony jest most Zadanie 28. kładkowy. adhezyjny. szczelinowy. jednobrzeżny. Który rodzaj spawania wykorzystuje się w protetyce? Zadanie 29. Gazowe. Żużlowe. Tarciowe. Laserowe. Upchanie do puszki zbyt gęstego ciasta akrylowego może spowodować Zadanie 30. pękanie protezy. porowatość akrylu. przemieszczenie zębów. podniesienie wysokości zwarcia. Zgodnie z procedurami wykonania protez całkowitych masę akrylową należy wprowadzić do puszki polimeryzacyjnej w fazie Zadanie 31. nitek. ciasta. pęcznienia. rozklejania. Przeciwwskazaniem do wykonania wkładu koronowo-korzeniowego jest Zadanie 32. złamana korona zęba. ząb wielokorzeniowy. rozległy powierzchniowy ubytek w koronie zęba. zmiana okołowierzchołkowa przy szczycie korzenia. Wadą zgryzu rozpatrywaną w stosunku do płaszczyzny strzałkowej jest tyłozgryz. zgryz otwarty. zgryz krzyżowy całkowity. przodożuchwie czynnościowe. Strona 7 z 9

Zadanie 33. Który aparat służy do szybkiego rozerwania szwu podniebiennego? Hyrax. Baltersa. Klammta. Wunderera. Zadanie 34. Którą klamrę zalicza się do ortodontycznych dwuramiennych? Grotową. Kulkową. Trójkątną. Węgierską. Zadanie 35. Na rysunku przedstawiony jest łuk posuwisty. Tigerstedta. wargowy wstęgowy. wargowy zstępujący. Zadanie 36. Łuk wargowy, widoczny na rysunku, służy do przesuwania kła w kierunku odśrodkowym. przyśrodkowym. wnętrza jamy ustnej. przedsionka jamy ustnej. Strona 8 z 9

Zadanie 37. Trójkierunkową śrubę Bertoniego stosuje się do rozszerzenia Zadanie 38. całego łuku zębowego. tylnego odcinka łuku zębowego. bocznego odcinka łuku zębowego. przedniego odcinka łuku zębowego. Użycie wody o temperaturze wyższej niż 70 C do polimeryzacji aparatów ortodontycznych wykonanych metodą sypania spowoduje Zadanie 39. uszkodzenie śruby ortodontycznej. skurcz akrylu i odstawanie płyty aparatu. przemieszczenie się elementów metalowych. miękką powierzchnię akrylu od strony śluzówki. Która szyna jest stosowana w celu podtrzymania efektów leczenia ortodontycznego po zdjęciu aparatu stałego? Zadanie 40. Ochronna. Retencyjna. Wybielająca. Relaksacyjna. Obturator stosowany w protezach ma na celu zamknięcie zatoki klinowej. oddzielenie jamy nosowej od jamy ustnej. polepszenie retencji protezy na podłożu protetycznym. zamknięcie przestrzeni pomiędzy jamą ustną a zatoką szczękową. Strona 9 z 9