Sprawozdanie z realizacji Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii w mieście Zielona Góra w 2010 roku Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii (art. 10 ust.1) nakłada na gminę obowiązek realizowania jako zadania własnego gminy następujących przedsięwzięć: 1) zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i zagrożonych uzależnieniem; 2) udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii, pomocy psychospołecznej i prawnej; 3) prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie zajęć sportowo rekreacyjnych dla uczniów, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczowychowawczych i socjoterapeutycznych; 4) wspomaganie działań instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych, służących rozwiązywaniu problemów narkomanii; 5) pomoc społeczna osobom uzależnionym i rodzinom osób uzależnionych dotkniętym ubóstwem i wykluczeniem społecznym i integrowanie ze środowiskiem lokalnym tych osób z wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego. Zadania te zostały zawarte i opisane w Miejskim Programie Przeciwdziałania Narkomanii w Zielonej Górze na lata 2010 2015. Zgodnie z uchwałą Nr LXIV/802/10 Rady Miasta Zielona Góra z dnia 30 marca 2010 r. w sprawie Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2010 2015 wykonanie zadań zawartych w nim powierzono Pełnomocnikowi ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Zakres kompetencji Pełnomocnika określa Zarządzenie nr 460/04 Prezydenta Miasta Zielona Góra z dnia 07.06.2004 r. Na realizację zadań zawartych w Miejskim Programie Przeciwdziałania Narkomanii w budżecie miasta zaplanowano na rok 2010 środki w wysokości 91 300 zł. Na podstawie
Zarządzenia nr 962/10 Prezydenta Miasta Zielona Góra z dnia 19 lipca 2010 roku Biuro Pełnomocnika ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, na realizację zadań z zakresu przeciwdziałania narkomanii w 2010 roku, otrzymało kwotę w wysokości 25 000zł, wykorzystało 24 970,58zł. Na realizację zadań z zakresu przeciwdziałania narkomanii w 2010 roku Urząd Miasta Zielona Góra zawarł umowę z Polskim Towarzystwem Zapobiegania Narkomanii na kwotę w wysokości 70 000 zł.. Działaniami objęto 689 osób z Zielonej Góry i okolic. 1. Realizacja zadania: zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i zagrożonych uzależnieniem W ramach umowy zawartej pomiędzy Urzędem Miasta Zielona Góra a Polskim Towarzystwem Zapobiegania Narkomanii prowadzono: a/ indywidualne zajęcia psychoprofilaktyczne z osobami eksperymentującymi z narkotykami, we wstępnej fazie uzależnienia i uzależnionymi Psychoprofilaktyka indywidualna osób uzależnionych i współuzależnionych obejmowała interdyscyplinarną pomoc medyczną, terapeutyczną, psychologiczną, w warunkach ambulatoryjnych. Z terapii indywidualnej mogły skorzystać osoby potencjalnie zagrożone uzależnieniem, osoby eksperymentujące ze środkami psychoaktywnymi we wstępnej fazie uzależnienia, osoby uzależnione od substancji psychoaktywnych oraz osoby współuzależnione. b/ grupy wsparcia dla osób pracujących nad utrzymaniem trzeźwości, absolwentów programów terapeutycznych Zadaniem grupy wsparcia jest pomaganie leczącej się osobie w utrzymaniu abstynencji od środków narkotyzujących. Wejście do takiej grupy związane jest z wymogiem utrzymania abstynencji przez określony czas, także podczas dalszego leczenia. 2
c/ grupy zapobiegania nawrotom choroby Psychoterapia osób zagrożonych nawrotem choroby odbywała się w ramach grupy Anonimowych Narkomanów i grupy wsparcia. d/ zajęcia edukacyjno informacyjne realizowane w ramach programu terapeutycznego Zajęcia na temat mechanizmów uzależnień były adresowane do osób eksperymentujących z narkotykami. 2. Realizacja zadania: udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii, pomocy psychospołecznej i prawnej W ramach umowy zawartej pomiędzy Urzędem Miasta Zielona Góra a Polskim Towarzystwem Zapobiegania Narkomanii prowadzono: a/ terapię rodzin uzależnionych Terapia była realizowana w formie sesji z udziałem kilku członków rodziny, w celu przywrócenia równowagi w systemie rodzinnym. b/ poradnictwo rodzinne dla osób współuzależnionych Poradnictwo miało na celu wspieranie osiągnięcia i utrzymania abstynencji narkotykowej przez uzależnionego członka rodziny. Edukacja rodziców dotyczyła zdobycia wiedzy z zakresu narkomanii, niezbędnej do właściwego motywowania dziecka do leczenia oraz stawiania granic jego chorym zachowaniom. 3. Realizacja zadania: prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie zajęć sportowo rekreacyjnych dla uczniów, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych. 3
W ramach umowy z Biurem Pełnomocnika ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (działaniami objęto ponad 1300 osób) (wykorzystano środki w wysokości 7 600 zł).: a/ prowadzono współpracę ze szkołami Pięć szkół otrzymało dofinansowanie w wysokości 7 100 zł. na realizację przedsięwzięć z zakresu profilaktyki narkomanii. Przeprowadzono między innymi konkursy plastyczne, spektakle profilaktyczne oraz zajęcia warsztatowe, których celem było uświadomienie uczniom zagrożeń, wynikających z zażywania środków psychoaktywnych, rozwijanie postaw asertywnych, umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, rozwiązywania problemów. Działaniami objęto ponad 1300 uczniów. Współpracując przy realizacji dofinansowywanych zadań Pełnomocnik lub pracownicy Biura uczestniczyli także w przedsięwzięciach realizowanych w ramach Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii: impreza Boże Narodzenie z różnych stron świata zorganizowana przez Gimnazjum nr 6. b/ zorganizowano szkolenie Pełnomocnik ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zorganizowała szkolenie nt: "Nowe trendy w zażywaniu substancji psychoaktywnych, czyli to, co chcielibyście wiedzieć o dopalaczach, a czego nie dowiecie się z mediów" adresowane do nauczycieli, pedagogów i wychowawców zielonogórskich szkół. W szkoleniu wzięło udział 39 osób, przedstawicieli 27 placówek, członkowie Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz pracownicy Biura. Szkolenie nt: "Nowe trendy w zażywaniu substancji psychoaktywnych, czyli to, co chcielibyście wiedzieć o dopalaczach, a czego nie dowiecie się z mediów" prowadzone przez Barbarę Wilamowską - Koordynator Ministra Sprawiedliwości ds. Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii 4
W ramach umowy zawartej pomiędzy Urzędem Miasta Zielona Góra a Polskim Towarzystwem Zapobiegania Narkomanii : a/ przeprowadzono kampanię informacyjno edukacyjną Kampania informacyjno edukacyjna skierowana była do dzieci i młodzieży, dotyczyła skutków uzależnienia. Kampania prowadzona w formie happeningu powiązana była z organizacją Międzynarodowego Dnia Zapobiegania Narkomanii na terenie miasta Zielona Góra. Działaniami objęto około 400 osób. 4. Realizacja zadania: wspomaganie działań instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych, służących rozwiązywaniu problemów narkomanii. W ramach umowy z Biurem Pełnomocnika ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (działaniami objęto ponad 2700 osób) (wykorzystano środki w wysokości 7 000 zł) prowadzono: a/ współpracę z Fundacją Bezpieczne Miasto W ramach realizacji ww. zadania w Biurze Pełnomocnika ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych ogłoszono otwarty konkurs ofert. Została złożona tylko jedna oferta oferentem była Fundacja Bezpieczne Miasto. Po zaopiniowaniu przez Komisję Konkursową oraz podjęciu decyzji przez Prezydenta Miasta Zielona Góra, Pełnomocnik zawarła umowę na realizację zadania i objęła opieką merytoryczną organizację je wykonującą. W ramach zadania dofinansowano przedsięwzięcie obejmujące prowadzenie i opracowanie badań ankietowych dotyczących problematyki zagrożeń dzieci i młodzieży od środków psychoaktywnych na terenie miasta Zielona Góra. Celem działania było zdiagnozowanie problemów występujących w zielonogórskich szkołach wpływających na poczucie bezpieczeństwa, co przyczyni się do przeciwdziałania 5
wpływom patologii społecznej (m.in. narkomanii) na zachowanie uczniów. Na podstawie wyników badań ankietowych opracowano raport statystyczny, w celu wykorzystania go do działań profilaktycznych w zielonogórskich placówkach oświatowo wychowawczych, a także przez organizacje pozarządowe. Biuro Pełnomocnika ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, wraz ze sprawozdaniem z realizacji zadania, otrzymało ww. raport statystyczny, co daje możliwość zapoznania się z nim osobom zainteresowanym problematyką zagrożeń dzieci i młodzieży od środków psychoaktywnych na terenie miasta Zielona Góra. b/ współpracę z policją W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2010 roku funkcjonariusze Wydziału Ruchu Drogowego KMP w Zielonej Górze prowadzili na drogach akcje mające ujawnić kierujących pod wpływem alkoholu i narkotyków. Między innymi: 10 krotnie akcję Narkotyki i alkohol i 11 krotnie akcję Dyskoteka, w ramach których skontrolowali 300 osób wykorzystując analizator Drager Drug Test 5000. Analizator Drager Drug Test 5000 został zakupiony w grudniu 2009 roku za kwotę w wysokości 26 200 zł. na realizację zadań z zakresu przeciwdziałania narkomanii w 2010 roku. Biuro Pełnomocnika ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych użyczyło analizator Drager Drug Test 5000 urządzenie służące do wykrywania środków odurzających w organizmie człowieka, Komendzie Miejskiej Policji w Zielonej Górze na potrzeby realizacji programu prewencyjnego STOP NARKOTYKOM. W dniu 30.12.2009r. Prezydent Miasta Zielona Góra, Pan Janusz Kubicki, przekazał urządzenie Komendzie Miejskiej Policji w Zielonej Górze. c) współpracę z mediami Współpraca z mediami polegała na dofinansowaniu cyklicznego, 15 minutowego programu publicystycznego, poświęconego problematyce uzależnień, pod nazwą "Mówimy nie - chcemy żyć" emitowanego co dwa tygodnie na antenie TVP Gorzów Wielkopolski. W terminie od września 2010r. do grudnia 2010r. powstało 8 odcinków. Cel zadania zakładał uświadomienie psychologicznych i społecznych przyczyn oraz skutków uzależnień od środków psychoaktywnych. Pokazanie środowiska ludzi uzależnionych i współuzależnionych. Rozmowy z terapeutami, wsparcie środowisk wzajemnej pomocy. 6
Przedsięwzięcie to przyczyniło się do poszerzenia świadomości społecznej na temat uzależnień i ludzi uzależnionych, tym samym zmiany postrzegania ludzi uzależnionych. Pełnomocnik ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych posiada płyty DVD z ośmioma wyemitowanymi odcinkami programu, w celu nieodpłatnego udostępniania ich zielonogórskim szkołom. 5. Informacja z pozostałej działalności Biura Pełnomocnika ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Realizując zadania zawarte w Programie przestrzegano m.in. przepisów ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, ustawy o finansach publicznych. Dla skuteczniejszego wypełniania swoich zadań pracownicy Biura podnosili swoje kwalifikacje. Pełnomocnik, pracownicy Biura, brali udział m.in. w następujących szkoleniach: Nowe tendencje w zażywaniu substancji psychoaktywnych, czyli to, co chcielibyście wiedzieć o dopalaczach, a czego nie dowiedzieliście się z mediów; Odpowiedzialność z tytułu naruszenia dyscypliny finansów publicznych przy udzielaniu zamówień publicznych poniżej 14 000 Euro. Przy realizacji zadań Pełnomocnik współpracowała także z: Wydziałem Oświaty i Spraw Społecznych, Wydziałem Finansów Urzędu Miasta, Krajowym Biurem Przeciwdziałania Narkomanii oraz placówkami oświatowymi w mieście. Wśród osób objętych zadaniami realizowanymi w ramach Programu są osoby, które brały udział w kilku przedsięwzięciach; np. dzieci uczestniczące w zajęciach profilaktycznych, badaniach ankietowych, dorośli uczestniczący w grupach terapeutycznych, terapii indywidualnej. Są także osoby, które zetknęły się z zadaniami realizowanymi w ramach Programu jednorazowo; np. uczestniczyły w szkoleniu organizowanym przez Biuro, obejrzały program telewizyjny. W Miejskim Programie Przeciwdziałania Narkomanii zawarte są też zadania w przypadku których trudno jest określić czy oszacować liczbę osób, które były ich beneficjentami, np. osoby oglądające programy telewizyjne czy spoty emitowane na ekranach w autobusach komunikacji miejskiej. Najważniejszym dokumentem prawnym, tworzącym podstawy do prowadzenia i finansowania działań związanych z przeciwdziałaniem narkomanii jest ustawa z dnia 7
29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1485 z późn. zm.). Uwaga: zdjęcia zamieszczone w sprawozdaniu nie mogą być rozpowszechniane, przeznaczone są wyłącznie do użytku służbowego ( art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj. Dz. U. z 2006 r. Nr 9, poz. 631 z późn. zm.). Renata Teodorczyk-Glinka Pełnomocnik ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Zielona Góra, 15.03. 2011 r. 8