Finał Krajowy XVII Olimpiady Ochrony rodowiska pod hasłem Myle globalnie, działa lokalnie 1. Typ krajobrazu powstajcy w wyniku przekształcenia fizjonomii powierzchni ziemi wywołanego aktywnoci gospodarcz człowieka to: a) krajobraz pierwotny, b) krajobraz naturalny, c) krajobraz kulturowy, d) krajobraz zdewastowany. 2. Zdolno rodowiska do znoszenia presji antropogenicznej to: a) pojemno rodowiska, b) maksimum ekologiczne, c) akumulacja biologiczna, d) kryzys ekologiczny. 3. Układ wzajemnie oddziałujcych na siebie czynników, sterowanych przez człowieka w celu uzyskania produktów rolnych, niezdolny do samoregulacji, to: a) fitocenoza, b) agrocenoza, c) biocenoza, d) agrobiocenoza. 4. Zielone Płuca Europy to obszar połoony: a) w południowo-wschodniej czci zlewiska Morza Bałtyckiego, b) we wschodniej czci Bałtyku (głównie w Finlandii), c) wzdłu pasm górskich Alp i Karpat, d) midzy Atlantykiem a Bałtykiem. 5. Proces polegajcy na tym, e ostateczny wynik współdziałania wielu czynników przewysza sum działania kadego z nich z osobna, to: a) eurytypowo, b) komensalizm, c) kompensacja czynników, d) synergizm. 6. Paludologia to: a) nauka zajmujca si poszukiwaniem złó minerałów, b) nauka o mokradłach, c) dziedzina botaniki zajmujca si badaniem pyłków rolinnych, d) nauka, która bada wzajemne relacje midzy czynnikami siedliskowymi a organizmami ywymi. 7. Przywrócenie rzece jej funkcji ekologicznych, włczenie jej w rodowisko doliny bez przywracania stanu z okresu sprzed regulacji (lub przyczyn, które wywołały niekorzystne zmiany w jej rodowisku) to: a) rewitalizacja, b) renaturyzacja, c) denaturalizacja, d) restytucja.
8. Leny Bank Genów Kostrzyca, którego celem jest ochrona lenej biorónorodnoci, zachowanie najcenniejszych zasobów genowych naszego kraju dla przyszłych pokole oraz edukacja ekologiczna grup społecznych, znajduje si w: a) Karpaczu, b) Jeleniej Górze, c) Miłkowie, d) Głbocku. 9. Autorem ksiki "Ziemia na Krawdzi. Człowiek a Ekologia" jest: a) Al Gore, b) Grayna Dzierdziuk Kwaniewska, c) Jane Goodall, d) Andrzej Delorme. 10. Utworzenie Parku Narodowego nastpuje w drodze: a) rozporzdzenia Ministra rodowiska, b) rozporzdzenia Rady Ministrów, c) rozporzdzenia wojewody, d) uchwały Sejmu. 11. Do której kategorii według IUCN naley wikszo Parków Narodowych w Polsce? a) I, b) II, c) III, d) IV. 12. Wród obszarów wodno-błotnych majcych znaczenie midzynarodowe (wg Konwencji o obszarach wodno-błotnych), najwiksze w Polsce skupisko pierzcych si łabdzi posiada: a) Rezerwat Stawy Milickie, b) Rezerwat Płosk, c) Jezioro Kara, d) Jezioro Łuknajno. 13. Konwencj w sprawie ograniczenia emisji trwałych zanieczyszcze organicznych (TZO) przyjto: a) 23 maja 2001 roku w Sztokholmie, b) 2 lutego 1971 roku w Ramsarze, c) 23 czerwca 1979 roku w Bonn, d) 19 wrzenia 1996 roku w Bernie. 14. Przedstawiony znak graficzny jest symbolem: a) wiatowej Organizacji Zdrowia (WHO), b) wiatowego Funduszu na Rzecz Dzikich Zwierzt (WWF), c) Programu Ochrony rodowiska Narodów Zjednoczonych, d) Midzynarodowej Federacji Młodziey do Bada rodowiska.
15. Konwencja sporzdzona 25. 02. 1991 roku w Espoo (Finlandia) dotyczy: a) ochrony rodowiska Morza Bałtyckiego, b) zapobiegania zmianom klimatycznym, c) ocen oddziaływania na rodowisko w kontekcie transgranicznym, d) ochrony wdrownych gatunków zwierzt. 16. Rezerwaty Biosfery tworzone s w ramach midzynarodowego programu, który nosi nazw: a) Człowiek i jego rodowisko, b) Biosfera i rodowisko, c) Człowiek i Biosfera, d) Ochrona wiatowego Dziedzictwa Przyrodniczego i Rónorodnoci Biologicznej. 17. W Unii Europejskiej główn instytucj ds. ochrony rodowiska, której siedziba mieci si w Kopenhadze, jest: a) Europejska Rada ds. Ochrony Geoekosystemów, b) Rada Unii Europejskiej ds. Ochrony Zasobów Naturalnych i Zrównowaonego Rozwoju, c) Europejska Agencja Ochrony rodowiska, d) Europejska Komisja Ochrony rodowiska i Zrównowaonego Rozwoju. 18. 28 listopada br. w Montrealu rozpoczła si midzynarodowa konferencja powicona: a) uytkowaniu cieków wodnych i jezior midzynarodowych, b) zmianom klimatycznym, c) zapobieganiu rozprzestrzeniania ptasiej grypy, d) kontroli transgranicznego przemieszczania odpadów niebezpiecznych. 19. Na 58 sesji Zgromadzenia Narodów Zjednoczonych okres od roku 2005 do roku 2015 został proklamowany Midzynarodow Dekad Akcji pod hasłem: a) rodowisko i Rozwój, b) Człowiek i Biorónorodno, c) Woda dla ycia, d) Powstrzyma Zmiany Klimatu. 20. Pierwszy, najbardziej rozpowszechniony raport Klubu Rzymskiego zatytułowany Granice wzrostu ostrzegał przed: a) nastpstwami pogoni za niepohamowanym wzrostem gospodarczym krajów wysoko uprzemysłowionych i niekontrolowanym rozwojem techniki, b) nastpstwami bioterroryzmu, c) gwałtownym wzrostem demograficznym, d) globalizacj. 21. Ozon naley do gazów charakteryzujcych smog fotochemiczny. W rejonach wystpowania smogu tego typu, ozon jest emitowany bezporednio do atmosfery przez: a) pojazdy napdzane silnikami Diesla, b) pojazdy napdzane silnikami benzynowymi, c) przemysł naftowy, d) brak poprawnej odpowiedzi.
22. Silnie toksyczny, kancerogenny pierwiastek o duej zdolnoci do bioakumulacji to: a) mied, b) nikiel, c) kadm, d) mangan. 23. Wska nik TEQ (toxic equivalent) okrela toksyczno: a) PCB, b) dioksyn, c) metali cikich, d) WWA. 24. Na podstawie dawek LD 50 wska substancj o najwikszej toksycznoci: a) < 25 mg kg -1, b) 200 mg kg -1, c) 0,3 g kg -1, d) 1g kg -1. 25. Do najbardziej niebezpiecznych zanieczyszcze organicznych zaliczamy: a) dioksyny, furany, PCBs, heksachlorobenzen, aldryna, chlordan, dieldryna, DDT, b) dioksyny, furany, PCBs, zwizki fosforoorganiczne, aldryna, chlordan, dieldryna, DDT, c) dioksyny, furany, PCBs, heksachlorobenzen, zwizki fosforoorganiczne, chlordan, dieldryna, DDT, d) dioksyny, furany, PCBs, heksachlorobenzen, aldryna, chlordan, formaldehyd, DDT. 26. Najwiksze zagroenie dla rodowiska ze wzgldu na zawarto metali cikich stwarzaj: a) nawozy azotowe, b) nawozy potasowe, c) nawozy fosforowe, d) gnojowica. 27. W Polsce, jako unieszkodliwianie biologiczne odpadów dominuje kompostowanie odpadów zmieszanych. Wytworzony na tej drodze kompost ma mał przydatno rolnicz z uwagi na: a) wysok zawarto metali cikich, b) nisk zawarto materii organicznej, c) due skaenie mikrobiologiczne, d) nisk zawarto składników pokarmowych. 28. Odpadem powstajcym przy produkcji nawozów fosforowych s fosfogipsy. Głównym pierwiastkiem stanowicym zagroenie dla wód powierzchniowych powodowanym przez te odpady jest: a) fosfor, b) fluor, c) siarka, d) chlor.
29. Według ustawy o odpadach, procesem unieszkodliwiania nie jest: a) składowanie odpadów na wysypiskach, b) spalanie odpadów w instalacjach, c) fermentacja biologiczna, d) brak poprawnej odpowiedzi. 30. Najwiksz ilo osadów z komunalnych oczyszczalni cieków w Polsce w 2003 roku przeznaczono do: a) termicznego przekształcenia, b) uprawy rolin przeznaczonych na kompost, c) rekultywacji terenów zdegradowanych, d) uprawy rolin rolniczych (na pasz lub do konsumpcji). 31. Stopie redukcji zanieczyszcze w urzdzeniach oczyszczajcych to procentowy udział iloci zanieczyszcze: a) zatrzymanych do całkowitej iloci zanieczyszcze wytworzonych, b) wyemitowanych do iloci zanieczyszcze zatrzymanych, c) zatrzymanych do iloci zanieczyszcze wyemitowanych, d) wyemitowanych do całkowitej iloci zanieczyszcze wytworzonych. 32. Jaki odsetek ludnoci Polski korzysta obecnie z oczyszczalni cieków? a) 68,2 %, b) 58,2 %, c) 48,2 %, d) 38,2 %. 33. Ze 100% odpadów przemysłowych produkowanych rocznie w Polsce, odzyskowi podlega ok.: a) 20%, b) 40%, c) 60%, d) 80 %. 34. Procesowi ługowania składników pokarmowych z gleb, a nastpnie ich migracji do wód powierzchniowych sprzyja: a) postpujce zakwaszenie gleb, b) zasolenie gleb, c) zmczenie gleb, d) erozja. 35. Dyrektywa Azotanowa wymaga, aby pastwa członkowskie okreliły wody powierzchniowe lub podziemne, w których stenie azotanów przekracza lub moe przekroczy pewne, bardzo wysokie stenie NO 3. Dla okrelonych w taki sposób wód, pastwa członkowskie musz wyznaczy powierzchni ich zlewni jako obszar szczególnie naraony. Jakie to stenie? a) 25 mg/litr, b) 50 mg/litr, c) 75 mg/litr, d) 100 mg/litr.
36. Według danych Pastwowego Monitoringu rodowiska w Polsce, do I klasy czystoci wód rzecznych pod wzgldem fizykochemicznym (według oceny miarodajnej) zaliczamy nastpujcy odsetek długoci cieków: a) ok. 1%, b) ok. 5%, c) ok. 10%, d) ok. 20%. 37. Głównym ródłem azotanów w wodach Morza Bałtyckiego jest: a) dopływ rzekami, b) depozycja atmosferyczna, c) zrzut cieków, d) transport morski. 38. W jakiej odległoci od wód powierzchniowych, stref ochrony wód i obszarów morskiego pasa nadbrzenego nie mona stosowa nawozów naturalnych, a nawozy mineralne powinny by rozsiewane rcznie? a) do10 m, b) do 20 m, c) do 30 m, d) do 40m. 39. Pojemno zbiorników na gnojowic i na gnojówk musi wystarcza na przechowywanie tych nawozów naturalnych przez okres co najmniej: a) 1 miesica, b) 3 miesicy, c) 6 miesicy, d) 12 miesicy. 40. Według danych GUS udział energii ze ródeł odnawialnych w stosunku do całkowitej produkcji energii elektrycznej w Polsce w 2003 roku wynosił: a) < 1%, b) 1-3%, c) 3-5%, d) 5-8%. 41. Zrównowaony rozwój ma na celu: a) zabezpieczenie ródeł bogacenia si ludzkoci, b) rozwój społeczno-ekonomiczny człowieka zharmonizowany z poszanowaniem rodowiska, c) stopniowe poszerzanie si terenów zurbanizowanych kosztem rodowiska naturalnego, d) jednoczesny rozwój obszarów rolniczych i przemysłowych. 42. Komisja Europejska dostrzegła trzy potencjalne rodzaje paliw alternatywnych, które mog osign udział 6-7% do 2010 r. i do 20% do 2020 r. w rynku paliw pdnych. Wybierz ten rodzaj paliw, który nie został wskazany przez Komisj: a) biopaliwa ciekłe w postaci bioetanolu i biodiesla oraz olejów pirolitycznych, b) gaz ziemny, c) wodór wytwarzany z wykorzystaniem odnawialnych ródeł energii (słonecznej, wiatrowej oraz biomasy) i zasilajcy ogniwa paliwowe napdzajce pojazdy, d) olej rolinny.
43. Wska instytucj, która nie wypłaca odszkodowa osobom fizycznym lub prawnym - posiadaczom upraw i płodów rolnych uszkodzonych przez dziki, łosie, jelenie, daniele i sarny oraz za szkody powstałe przy wykonywaniu polowania: a) Pastwowe Gospodarstwo Lene Lasy Pastwowe, b) Agencja Nieruchomoci Rolnych, c) EkoFundusz, d) Polski Zwizek Łowiecki. 44. Wiosenne wypalanie traw to: a) podany i dozwolony zabieg, powszechnie stosowany w rolnictwie, b) zabieg, który w pewnych przypadkach jest dopuszczalny np. na nieuytkach, c) działanie szkodliwe i zakazane, d) zabieg bez wpływu na rodowisko. 45. Co oznacza pojcie inynieria ekologiczna krajobrazu?: a) doprowadzenie funkcjonujcego krajobrazu do standardów rodowiska naturalnego, b) likwidacj składowisk odpadów, c) kształtowanie jak najlepszych warunków rodowiska umoliwiajce zwikszenie produktywnoci np. gleby, d) zapobieganie lokalnym zmianom rónorodnoci biologicznej metodami technicznymi. 46. Najwikszy udział powierzchni upraw ekologicznych w stosunku do ogólnej powierzchni uytków rolnych ma: a) Austria, b) Belgia, c) Francja, d) Grecja. 47. Wska region o najwikszej liczbie torfowisk: a) Wyyna Małopolska, b) Nizina Mazowiecka, c) Pojezierze Mazurskie, d) Kotlina Sandomierska. 48. W jakim pastwie w listopadzie biecego roku doszło do jednego z najwikszych w historii skaenia wód rzecznych benzenem? a) Japonii, b) Chinach, c) Rumunii, d) Brazylii. 49. Jak nazw nosi podsystem Pastwowego Monitoringu rodowiska, w ramach którego prowadzone s badania wielu elementów rodowiska przyrodniczego w sieci Stacji Bazowych rozmieszczonych, w rónych strefach krajobrazowych Polski: a) Pastwowy Monitoring Bio- i Georónorodnoci, b) Zintegrowany Monitoring rodowiska Przyrodniczego, c) Krajowy Monitoring Ekosystemów Ldowych, d) Pastwowy Monitoring Biosfery.
50. W cigu ostatnich 10 lat liczba osób pozbawionych wody pitnej na wiecie zwikszyła si 4-krotnie i osignła w ten sposób w roku 2000: a) 0,5 miliarda, b) 1 miliard, c) 1,5 miliarda, d) 2 miliardy.
XVII Olimpiada Ochrony rodowiska Finał Krajowy Klucz poprawnych odpowiedzi 1. c 2. a 3. b 4. a 5. d 6. b 7. a 8. c 9. a 10. b 11. b 12. d 13. a 14. c 15. c 16. c 17. c 18. b 19. c 20. a 21. d 22. c 23. b 24. a 25. a 26. c 27. a 28. a 29. d 30. c 31. a 32. b 33. d 34. a 35. b 36. b 37. a 38. b 39. c 40. a 41. b 42. d 43. c 44. c 45. c 46. a 47. c 48. b 49. b