I. POSTANOWIENIA OGÓLNE... 4

SPIS TRE CI I. POSTANOWIENIA OGÓLNE... 4 II. PRZYŁ CZANIE DO SIECI DYSTRYBUCYJNEJ SIECI, URZ DZE ODBIORCÓW KO COWYCH... 4 II.1. ZASADY PRZYŁ CZANIA... 4 II.2 ZASADY ODŁ CZANIA... 9 II.3. WYMAGANIA TECHNICZNE DLA SIECI, URZ DZE ODBIORCÓW, LINII BEZPO REDNICH ORAZ UKŁADÓW I SYSTEMÓW POMIAROWO-ROZLICZENIOWYCH... 10 III. WARUNKI KORZYSTANIA Z SIECI DYSTRYBUCYJNEJ... 20 III.1. CHARAKTERYSTYKA KORZYSTANIA Z SIECI ELEKTROENERGETYCZNYCH... 20 III.2. WARUNKI WIADCZENIA PRZEZ OSD USŁUG DYSTRYBUCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ... 21 III.3. STANDARDY JAKO CIOWE OBSŁUGI U YTKOWNIKÓW SYSTEMU... 22 IV. EKSPLOATACJA URZ DZE, INSTALACJI I SIECI... 25 IV.1. PRZEPISY OGÓLNE... 25 IV.2. PRZYJMOWANIE URZ DZE, INSTALACJI I SIECI DO EKSPLOATACJI... 26 IV.3. PRZEKAZANIE URZ DZE DO REMONTU LUB WYCOFYWANIE Z EKSPLOATACJI... 27 IV.4. UZGADNIANIE PRAC EKSPLOATACYJNYCH Z OPERATOREM SYSTEMU PRZESYŁOWEGO I OPERATORAMI SYSTEMÓW DYSTRYBUCYJNYCH... 27 IV.5. DOKUMENTACJA TECHNICZNA I PRAWNA... 27 IV.6. REZERWA URZ DZE I CZ CI ZAPASOWYCH... 29 IV.7. WYMIANA INFORMACJI EKSPLOATACYJNYCH... 29 IV.8. OCHRONA RODOWISKA NATURALNEGO... 30 IV.9. OCHRONA PRZECIWPO AROWA... 31 IV.10. PLANOWANIE PRAC EKSPLOATACYJNYCH... 31 IV.11. WARUNKI BEZPIECZNEGO WYKONYWANIA PRAC... 31 V. PROWADZENIE RUCHU SIECI DYSTRYBUCYJNEJ OSD... 31 V.1. OBOWI ZKI OSD... 31 V.2. STRUKTURA I PODZIAŁ KOMPETENCJI SŁU B DYSPOZYTORSKICH OPERATORA SYSTEMU DYSTRYBUCYJNEGO... 32 V.3. PLANOWANIE PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ... 34 V.4. PROGNOZOWANIE ZAPOTRZEBOWANIA NA MOC I ENERGI ELEKTRYCZN... 34 V.5. UKŁADY NORMALNE PRACY SIECI DYSTRYBUCYJNEJ... 34 V.6. PLANY WYŁ CZE ELEMENTÓW SIECI DYSTRYBUCYJNEJ... 35 V.7. PROGRAMY Ł CZENIOWE... 35 V.8. ZASADY DYSPONOWANIA MOC JEDNOSTEK WYTWÓRCZYCH PRZYŁ CZONYCH DO SIECI DYSTRYBUCYJNEJ... 36 V.9. DANE PRZEKAZYWANE PRZEZ PODMIOTY DO OSD... 36 VI. WSPÓŁPRACA OSD Z INNYMI OPERATORAMI I PRZEKAZYWANIE INFORMACJI POMI DZY OPERATORAMI ORAZ OPERATORAMI A U YTKOWNIKAMI SYSTEMU... 36 VII. WYMIANA INFORMACJI POMI DZY OSD I U YTKOWNIKA SYSTEMU... 37 VII.1. DANE PRZEKAZYWANE DO OSD PRZEZ PODMIOTY PRZYŁ CZONE I PRZYŁ CZANE DO SIECI DYSTRYBUCYJNEJ... 37 VII.2. INFORMACJE UDOST PNIANE PRZEZ OSD... 38 VIII. WARUNKI I SPOSÓB PLANOWANIA ROZWOJU SIECI DYSTRYBUCYJNYCH... 40 data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 2 z 57

IX. BEZPIECZE STWO FUNKCJONOWANIA SYSTEMU ELEKTROENERGETYCZNEGO.. 41 IX.1. BEZPIECZE STWO DOSTAW ENERGII ELEKTRYCZNEJ, AWARIA SIECIOWA I AWARIA W SYSTEMIE... 41 IX.2. BEZPIECZE STWO PRACY SIECI DYSTRYBUCYJNEJ... 43 IX.3. WPROWADZANIE PRZERW ORAZ OGRANICZE W DOSTARCZANIU I POBORZE ENERGII ELEKTRYCZNEJ... 43 X. STANDARDY TECHNICZNE I BEZPIECZE STWA PRACY SIECI DYSTRYBUCYJNEJ OSD 47 XI.1. PARAMETRY JAKO CIOWE ENERGII ELEKTRYCZNEJ W WARUNKACH NORMALNYCH PRACY SIECI 48 XIII. SŁOWNIK SKRÓTÓW I DEFINICJI... 51 XIII.1. OZNACZENIA SKRÓTÓW... 51 XIII.2. POJ CIA I DEFINICJE... 52 data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 3 z 57

I. POSTANOWIENIA OGÓLNE I.1. Zakłady Azotowe w Tarnowie Mo cicach S.A. (zwane dalej ATT) jako operator systemu dystrybucyjnego nieposiadaj cy bezpo redniego poł czenia z sieciami przesyłowymi (operator sytemu dystrybucyjnego typu OSDn) prowadzi ruch, eksploatacj, planowanie rozwoju sieci, której jest wła cicielem (zwan dalej sieci dystrybucyjn OSD ), zgodnie z niniejsz cz ci IRiESD (zwan dalej IRiESD-Korzystanie ). I.2. ATT realizuje obowi zki operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego okre lone w IRiESD-Korzystanie w systemie dystrybucyjnym, którego obszar został okre lony w decyzji Prezesa URE o wyznaczeniu ATT operatorem systemu dystrybucyjnego. W szczególno ci, na system dystrybucyjny, o którym mowa powy ej składaj si urz dzenia, instalacje i sieci o napi ciu znamionowym ich pracy 15 kv i ni szym. I.3. I.4. I.5. W zakresie procedur i zasad wykonywania czynno ci zwi zanych z ruchem sieciowym i eksploatacj sieci, postanowienia IRiESD-Korzystanie dotycz stacji i rozdzielni elektroenergetycznych, linii kablowych, za których ruch sieciowy jest odpowiedzialny OSD, niezale nie od praw własno ci tych urz dze. W zakresie realizacji obowi zków okre lonych w IRiESD-Korzystanie OSD współpracuje z operatorem systemu przesyłowego elektroenergetycznego za po rednictwem nast puj cych OSDp:ENION S.A. Sie dystrybucyjna OSD jest integraln cz ci sieci rozdzielczej ATT. Wszystkie instrukcje eksploatacyjne wdro one i u ywane w ATT do prowadzenia eksploatacji elektroenergetycznej sieci rozdzielczej s stosowane do prowadzenia eksploatacji sieci dystrybucyjnej b d cej w obszarze działalno ci OSD. II. PRZYŁ CZANIE DO SIECI DYSTRYBUCYJNEJ SIECI, URZ DZE ODBIORCÓW KO COWYCH II.1. II.1.1. II.1.2. Zasady przył czania Przył czanie do sieci dystrybucyjnej OSD nast puje na podstawie umowy o przył czenie i po spełnieniu warunków przył czenia, okre lonych przez OSD oraz okre lonych w ustawie Prawo energetyczne. Procedura przył czenia do sieci dystrybucyjnej OSD obejmuje: 1) pozyskanie przez podmiot od OSD wzoru wniosku o okre lenie warunków przył czenia; 2) zło enie przez podmiot u OSD wniosku o okre lenie warunków przył czenia data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 4 z 57

II.1.3. II.1.4. II.1.5. wraz z wymaganymi zał cznikami, zgodnego ze wzorem okre lonym przez OSD; 3) w przypadku, gdy wniosek o okre lenie warunków przył czenia ródła energii elektrycznej nie zawiera wszelkich niezb dnych informacji do okre lenia warunków przył czenia lub nie zawiera wymaganych zał czników, a wnioskodawca wpłacił zaliczk na poczet opłaty za przył czenie, to OSD niezwłocznie zwraca zaliczk, informuje podmiot o konieczno ci jego uzupełnienia i pozostawia wniosek bez rozpatrzenia; 4) w przypadku wniesienia zaliczki na poczet opłaty za przył czenie przed dniem zło enia wniosku o okre lenie warunków przył czenia, OSD niezwłocznie zwraca zaliczk ; 5) pisemne potwierdzenie przez OSD, zło enia przez wnioskodawc wniosku, okre laj ce w szczególno ci dat zło enia wniosku; 6) dla podmiotów przył czanych do sieci o napi ciu nie wy szym ni 1 kv pisemne potwierdzenie zło enia wniosku nast puje w wydanych warunkach przył czenia; 7) w przypadku urz dze, instalacji lub sieci przył czanych bezpo rednio do sieci o napi ciu znamionowym wy szym ni 1 kv, sporz dzenie przez OSD ekspertyzy wpływu tych urz dze, instalacji lub sieci na system elektroenergetyczny, z wyj tkiem przył czanych jednostek wytwórczych o ł cznej mocy zainstalowanej nie wi kszej ni 2 MW, lub urz dze odbiorcy ko cowego o ł cznej mocy przył czeniowej nie wi kszej ni 5 MW; 8) wydanie przez OSD warunków przył czenia oraz przekazanie ich podmiotowi wraz z projektem umowy o przył czenie; 9) zawarcie umowy o przył czenie; 10) realizacj przył czenia tj. realizacj przył cza(-y) oraz niezb dnych zmian/dostosowania w sieci i prac dla realizacji przył czenia; 11) przeprowadzenie prób i odbiorów cz ciowych oraz prób ko cowych i ostatecznego odbioru rozbudowywanej sieci i przył cza. OSD zastrzega sobie prawo dokonania sprawdzenia przył czanych instalacji, urz dze i sieci; 12) zawarcie przez podmiot umowy o wiadczenie usług dystrybucji lub umowy kompleksowej. Podmiot ubiegaj cy si o przył czenie do sieci dystrybucyjnej OSD urz dze wytwórczych, sieci, urz dze lub/i instalacji odbiorców ko cowych lub linii bezpo rednich składa wniosek o okre lenie warunków przył czenia. Wzory wniosków o okre lenie warunków przył czenia okre la OSD. Wzory wniosków OSD udost pnia na swojej stronie internetowej oraz w siedzibie OSD. Wzory wniosków o okre lenie warunków przył czenia mog by zró nicowane dla poszczególnych grup przył czeniowych oraz w zale no ci od rodzaju przył czanego obiektu, instalacji lub sieci. data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 5 z 57

II.1.6. II.1.7. II.1.8. Do wniosku, o którym mowa w pkt II.1.3. nale y doł czy : a) dokument potwierdzaj cy tytuł prawny podmiotu do korzystania z nieruchomo ci, obiektu lub lokalu, w którym b d u ywane przył czane urz dzenia, instalacje lub sieci, b) plan zabudowy lub szkic sytuacyjny okre laj cy usytuowanie obiektu, w którym b d u ywane przył czane urz dzenia, instalacje lub sieci wzgl dem istniej cej sieci oraz s siednich obiektów, c) inne zał czniki, okre lone we wzorze wniosku, wymagane przez OSD, zawieraj ce informacje niezb dne dla okre lenia warunków przył czenia. Zakres i warunki wykonania ekspertyzy wpływu przył czanych urz dze, instalacji i sieci okre la OSD. Warunki przył czenia do sieci okre laj w szczególno ci: a) miejsce przył czenia, rozumiane jako punkt w sieci, w którym przył cze ł czy si z sieci, b) miejsce dostarczania energii elektrycznej, c) moc przył czeniow, d) rodzaj poł czenia z sieci dystrybucyjn OSD instalacji lub innych sieci okre lonych we wniosku o okre lenie warunków przył czenia, e) zakres niezb dnych zmian w sieci zwi zanych z przył czeniem, f) wymagania wynikaj ce z IRiESD, g) dane znamionowe urz dze, instalacji i sieci oraz dopuszczalne, graniczne parametry ich pracy, h) dopuszczalny poziom zmienno ci parametrów technicznych i jako ciowych energii elektrycznej, i) miejsce zainstalowania układu pomiarowo-rozliczeniowego, j) wymagania dotycz ce układu pomiarowo-rozliczeniowego i jego współpracy z systemem pomiarowo-rozliczeniowym,, k) rodzaj i usytuowanie zabezpiecze, dane znamionowe oraz inne niezb dne wymagania w zakresie elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej i systemowej l) dane umo liwiaj ce okre lenie w miejscu przył czenia: warto ci pr dów zwar wielofazowych i czasów ich wył czenia, pr dów zwarcia doziemnego i czasów ich wył cze lub ich trwania; m) wymagany stopie skompensowania mocy biernej, n) wymagania w zakresie: dostosowania przył czanych urz dze, instalacji lub sieci do systemów data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 6 z 57

II.1.9. II.1.10. II.1.11. II.1.12. II.1.13. sterowania dyspozytorskiego, zabezpieczenia sieci przed zakłóceniami elektrycznymi, powodowanymi przez instalacje lub sieci wnioskodawcy, wyposa enia, instalacji lub sieci, niezb dnego do współpracy z sieci, do której instalacje lub sieci s przył czane, ochrony przeciwpora eniowej i przepi ciowej przył czanych sieci lub instalacji. o) dane i informacje dotycz ce sieci, niezb dne w celu doboru systemu ochrony od pora e w instalacji lub sieci przył czanego podmiotu, p) ustalone, dla poszczególnych grup przył czeniowych, dopuszczalne poziomy zaburze parametrów technicznych i jako ciowych energii elektrycznej nie powoduj cych pogorszenia parametrów okre lonych w aktach wykonawczych do ustawy Prawo energetyczne albo ustalonych w umowie o wiadczenie usługi przesyłowej albo dystrybucyjnej lub umowie kompleksowej. Miejscem dostarczania energii elektrycznej dla podmiotów zaliczanych do grup przył czeniowych IV i V, za wyj tkiem ródeł energii elektrycznej, zale nie od rodzaju przył cza, s : 1) przy zasilaniu przył czem napowietrznym, wykonanym wielo yłowym przewodem izolowanym - zaciski pr dowe na wej ciu przewodów od zabezpieczenia w zł czu w kierunku instalacji odbiorcy, w zale no ci od przyj tego rozwi zania technicznego; 2) w budynkach wielolokalowych - zaciski pr dowe na wyj ciu od zabezpiecze głównych w zł czu, w kierunku instalacji odbiorców; 3) w zł czu zintegrowanym z układem pomiarowo-rozliczeniowym - zaciski na listwie zaciskowej w kierunku instalacji odbiorczej. W uzgodnionych z przył czanym podmiotem przypadkach dopuszcza si okre lenie miejsca dostarczania energii w sposób inny ni podany powy ej. OSD wydaje warunki przył czenia w nast puj cych terminach: 1) 30 dni od dnia zło enia wniosku o okre lenie warunków przył czenia przez wnioskodawc przył czanego do sieci o napi ciu znamionowym nie wy szym ni 1 kv, 2) 150 dni od dnia zło enia wniosku o okre lenie warunków przył czenia przez wnioskodawc przył czanego do sieci o napi ciu znamionowym wy szym ni 1 kv. Warunki przył czenia s wa ne dwa lata od dnia ich dor czenia lub przez okres wa no ci umowy o przył czenie. Wraz z okre lonymi przez OSD warunkami przył czenia wnioskodawca otrzymuje projekt umowy o przył czenie do sieci. Umowa o przył czenie stanowi podstaw do rozpocz cia przez OSD realizacji prac data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 7 z 57

II.1.14. II.1.15. II.1.16. II.1.17. II.1.18. projektowych i budowlano-monta owych na zasadach okre lonych w tej umowie. Umowa o przył czenie do sieci dystrybucyjnej OSD powinna zawiera co najmniej: 1) strony zawieraj ce umow, 2) przedmiot umowy wynikaj cy z warunków przył czenia, 3) termin realizacji przył czenia, 4) wysoko opłaty za przył czenie oraz sposób jej regulowania, 5) miejsce rozgraniczenia własno ci sieci OSD i instalacji podmiotu przył czanego, 6) zakres robót niezb dnych przy realizacji przył czenia, 7) wymagania dotycz ce lokalizacji układu pomiarowo-rozliczeniowego i jego parametrów, 8) warunki udost pnienia OSD nieruchomo ci nale cej do podmiotu przył czanego w celu budowy lub rozbudowy sieci niezb dnej do realizacji przył czenia, 9) przewidywany termin zawarcia umowy, na podstawie której nast pi dostarczanie lub pobieranie energii, 10) planowane ilo ci energii elektrycznej wprowadzanej do i/lub pobieranej z sieci, 11) moc przył czeniow, 12) ustalenia dotycz ce opracowania dokumentu reguluj cego zasady współpracy ruchowej z OSD, 13) odpowiedzialno stron za niedotrzymanie warunków umowy, a w szczególno ci za opó nienie terminu realizacji prac w stosunku do ustalonego w umowie, 14) okres obowi zywania umowy i warunki jej rozwi zania. OSD ma prawo do kontroli spełniania przez przył czane oraz przył czone do sieci dystrybucyjnej urz dzenia, instalacje i sieci, wymaga okre lonych w warunkach przył czenia, zawartych umowach oraz do kontroli układów pomiarowych i pomiarowo-rozliczeniowych. Szczegółowe zasady przeprowadzania kontroli, o których mowa w pkt. II.1.15, reguluje ustawa Prawo energetyczne oraz rozporz dzenia wykonawcze do tej ustawy. Podmioty zaliczone do III i VI grupy przył czeniowej, przył czane bezpo rednio do sieci o napi ciu znamionowym wy szym ni 1 kv, opracowuj instrukcj współpracy podlegaj c uzgodnieniu z OSD przed przył czeniem podmiotu do sieci. Podmioty ubiegaj ce si o przył czenie do sieci dystrybucyjnej OSD urz dze, instalacji i sieci s zobowi zane do projektowania obiektów, urz dze, instalacji i sieci zgodnie z powszechnie obowi zuj cymi przepisami oraz w oparciu o data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 8 z 57

II.2 otrzymane warunki przył czenia. Zasady odł czania II.2.1. II.2.1.2. II.2.1.3. data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 9 z 57 Zasady odł czania podmiotów od sieci dystrybucyjnej OSD okre lone w niniejszym rozdziale obowi zuj OSD oraz podmioty odł czane, je eli umowa o wiadczenie usług dystrybucji lub umowa kompleksowa nie stanowi inaczej. OSD odł cza podmioty od sieci dystrybucyjnej OSD w przypadku: a) zło enia przez podmiot wniosku o odł czenie od sieci dystrybucyjnej, b) rozwi zania lub wyga ni cia umowy o wiadczenie usług dystrybucji lub umowy kompleksowej. Wniosek o odł czenie od sieci dystrybucyjnej OSD składany przez podmiot zawiera w szczególno ci: a) miejsca przył czenia urz dze, instalacji lub sieci, których dotyczy odł czenie, b) przyczyn odł czenia, c) proponowany termin odł czenia. II.2.1.4. OSD ustala termin odł czenia podmiotu od sieci dystrybucyjnej OSD uwzgl dniaj cy techniczne mo liwo ci realizacji procesu odł czenia podmiotu. Odł czany podmiot jest zawiadamiany przez OSD o dacie odł czenia, w terminie nie krótszym ni 14 dni od daty planowanego odł czenia. W ww. zawiadomieniu OSD informuje podmiot o warunkach ponownego przył czenia do sieci. II.2.1.5. II.2.1.6. OSD dokonuje zmian w układzie sieci dystrybucyjnej umo liwiaj cych odł czenie podmiotu od sieci. Podmiot odł czany od sieci dystrybucyjnej ATT uzgadnia z OSD tryb, terminy oraz warunki niezb dnej przebudowy lub likwidacji maj tku sieciowego b d cego własno ci podmiotu, wynikaj ce z odł czenia od sieci dystrybucyjnej. W niezb dnych przypadkach OSD zapewnia sporz dzenie i zatwierdza zgłoszenie obiektu elektroenergetycznego do odł czenia od sieci dystrybucyjnej OSD, okre laj ce w szczególno ci: a) miejsce przył czenia urz dze, instalacji lub sieci podmiotu, których dotyczy odł czenie, b) termin odł czenia, c) dane osoby odpowiedzialnej ze strony OSD za prawidłowe odł czenie podmiotu, d) sposób odł czenia urz dze, instalacji lub sieci podmiotu, obejmuj cy: zakres prac niezb dnych do wykonania przed odł czeniem podmiotu, poło enie ł czników niezb dnych do wykonania planowanego odł czenia podmiotu oraz harmonogram czynno ci ł czeniowych w poszczególnych stacjach elektroenergetycznych, e) aktualny schemat sieci dystrybucyjnej obejmuj cy stacje elektroenergetyczne oraz linie, w otoczeniu urz dze, instalacji i sieci odł czanego podmiotu.

II.3. Wymagania techniczne dla sieci, urz dze odbiorców, linii bezpo rednich oraz układów i systemów pomiarowo-rozliczeniowych II.3.1. II.3.1.1. II.3.1.2. II.3.1.3. II.3.1.4. II.3.2. II.3.2.1. Wymagania ogólne Przył czane do sieci dystrybucyjnych OSD urz dzenia, instalacje i sieci podmiotów ubiegaj cych si o przył czenie, musz spełnia wymagania techniczne i eksploatacyjne zapewniaj ce: 1) bezpiecze stwo funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, 2) zabezpieczenie systemu elektroenergetycznego przed uszkodzeniami spowodowanymi niewła ciw prac przył czonych urz dze, instalacji i sieci, 3) zabezpieczenie przył czonych urz dze, instalacji i sieci przed uszkodzeniami w przypadku awarii lub wprowadzenia ogranicze w poborze lub dostarczaniu energii, 4) dotrzymanie w miejscu przył czenia urz dze, instalacji i sieci parametrów jako ciowych energii, 5) spełnianie wymaga w zakresie ochrony rodowiska, okre lonych w odr bnych przepisach, 6) mo liwo dokonywania pomiarów wielko ci i parametrów niezb dnych do prowadzenia ruchu sieci oraz rozlicze za pobran energi elektryczn. Urz dzenia, instalacje i sieci, o których mowa w pkt.iii.1.1., musz spełnia tak e wymagania okre lone w odr bnych przepisach, w szczególno ci przepisach: prawa budowlanego, o ochronie przeciwpora eniowej, o ochronie przeciwprzepi ciowej, o ochronie przeciwpo arowej, o systemie oceny zgodno ci oraz w przepisach dotycz cych technologii wytwarzania energii. Budowa linii bezpo redniej wymaga, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budow w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, uzyskania zgody Prezesa URE. Urz dzenia, instalacje i sieci podmiotów ubiegaj cych si o przył czenie oraz podmiotów przył czonych do sieci dystrybucyjnej OSD nie mog wprowadza do sieci zaburze parametrów technicznych energii elektrycznej powy ej dopuszczalnych poziomów okre lonych w warunkach przył czenia i pkt XI IRiESD-Korzystanie powoduj cych pogorszenie parametrów jako ciowych energii elektrycznej okre lonych odpowiednio w rozporz dzeniu wydanym na podstawie delegacji zawartej w ustawie Prawo energetyczne lub w umowie o wiadczenie usług dystrybucji lub umowie kompleksowej. Wymagania techniczne dla urz dze, instalacji i sieci odbiorców Urz dzenia przył czone do sieci SN i nn musz by przystosowane do warunków zwarciowych w miejscu ich przył czenia do sieci dystrybucyjnej. data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 10 z 57

II.3.2.2. II.3.3. OSD okre la warunki stosowania elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej przez podmioty przył czone do sieci SN i nn. Wymagania techniczne dla jednostek wytwórczych Nie dotyczy obszaru działalno ci OSD. II.3.4. Wymagania techniczne dla poł cze mi dzysystemowych oraz linii bezpo rednich Nie dotyczy obszaru działalno ci OSD. II.3.5. Wymagania techniczne dla układów elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej i urz dze współpracuj cych II.3.5.1. Wymagania i zalecenia dotycz ce układów elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej obowi zuj OSD oraz podmioty przył czone do sieci dystrybucyjnej. II.3.5.2. II.3.5.3. II.3.5.4. II.3.5.5. Poszczególne elementy sieci dystrybucyjnej nale y wyposa y w urz dzenia elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej niezb dne do samoczynnej, selektywnej likwidacji zakłóce sieciowych. Nastawienia automatyki i zabezpiecze urz dze i instalacji podmiotów przył czonych do sieci dystrybucyjnej musz by skoordynowane z nastawieniami automatyki i zabezpiecze sieci rozdzielczej OSD. OSD okre la indywidualnie rodzaj lub warunki współpracy automatyki i zabezpiecze oraz rodków ochrony przeciwpora eniowej stosowanych przez podmioty przył czone do sieci SN i nn, przy wydaniu lub okre laniu warunków przył czenia oraz przy zmianie warunków pracy sieci dystrybucyjnej. Ogólne wymagania stawiane nowo wybudowanym i modernizowanym urz dzeniom elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej podyktowane wzgl dami niezawodno ciowymi s nast puj ce: 1) linie SN wyposa a si w: a) zabezpieczenia od zwar wielofazowych działaj ce na wył czenie wył cznika w polu danej linii, b) zabezpieczenia od zwar doziemnych działaj ce na wył czenie lub na sygnalizacj. Działanie zabezpiecze ziemnozwarciowych na sygnalizacj jest dopuszczalne (z wyj tkiem sieci uziemionej przez rezystor) w wypadku braku technicznej mo liwo ci zapewnienia selektywnego wył czania pod warunkiem nie przekraczania maksymalnych pr dów zwarcia doziemnego. 2) za dopuszczalne pr dy zwarcia doziemnego przyjmuje si dla sieci kablowej i kablowo - napowietrznej 50A, oraz dla sieci napowietrznej i napowietrzno kablowej w zale no ci od wysoko ci napi cia: sie 6kV - 30A, sie 15kV - 15A. Transformatory olejowe SN/SN i SN/nN o mocy data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 11 z 57

wi kszej ni 1000 kva posiadaj ce wył cznik przynajmniej po stronie wy szego napi cia powinny by wyposa one w nast puj ce układy automatyki zabezpieczeniowej: a) zabezpieczenie reaguj ce na zwarcia w transformatorze (zabezpieczenie ró nicowe dla transformatorów powy ej 5 MVA lub zwarciowe pr dowe bezzwłoczne) działaj ce na wył czenie, b) zabezpieczenie nadpr dowe zwłoczne od zwar zewn trznych działaj ce na wył czenie, c) zabezpieczenia fabryczne transformatora, d) układ sygnalizuj cy przeci enie transformatora. 4) Dobór zabezpiecze dla ochrony transformatorów potrzeb własnych zale y od mocy transformatora oraz sposobu pracy punktu neutralnego sieci SN i jest ci le zwi zany z pracuj cymi na danej rozdzielni zabezpieczeniami ziemnozwarciowymi. Ka dy transformator potrzeb własnych powinien by zabezpieczony przed skutkami zwar wewn trznych i zewn trznych. 5) Ł czniki szyn SN wyposa a si w nast puj ce zabezpieczenia działaj ce na wył czenie własnego wył cznika: a) zabezpieczenie rezerwuj ce działanie zabezpiecze nadpr dowych w polach odpływowych, b) zabezpieczenie zwarciowopr dowe działaj ce przy zał czeniu pola ł cznika szyn na zwarcie, c) w sieci z rezystorem wymagane jest zabezpieczenie ziemnozwarciowe lub dedykowany impuls wył czaj cy od zabezpieczenia transformatora uziemiaj cego. 6) Pola pomiaru napi cia w rozdzielniach SN powinny by wyposa one w działaj ce na sygnalizacj zabezpieczenia i reaguj ce na: a) zanik napi cia na szynach SN, b) zwarcia doziemne w zasilanej sieci SN. 7) Pola SN baterii kondensatorów wyposa a si w nast puj ce zabezpieczenia: a) nadpr dowe od przeci e i zwar zewn trznych działaj ce na wył czenie baterii, b) od zwar wewn trznych działaj ce na wył czenie baterii. II.3.6. data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 12 z 57 Wymagania techniczne dla systemu nadzoru i telemechaniki II.3.6.1. OSD odpowiada za zabezpieczenie infrastruktury telekomunikacyjnej i informatycznej niezb dnej do wła ciwego prowadzenia ruchu dla obszaru swojego działania.

II.3.6.2. Infrastruktura telekomunikacyjna powinna umo liwia współprac z OSD i OSP. II.3.7. II.3.7.1. II.3.7.2. II.3.7.3. II.3.7.4. II.3.7.5. II.3.7.6. II.3.7.7. II.3.7.8. Wymagania techniczne dla układów i systemów pomiarowo-rozliczeniowych Wymagania techniczne dla układów pomiarowo-rozliczeniowych oraz układów pomiarowo-kontrolnych, zwanych dalej wspólnie równie układami pomiarowymi, okre lone w niniejszej IRiESD obowi zuj z dniem jej wej cia w ycie w przypadkach: a) układów pomiarowych nowobudowanych i modernizowanych, b) układów pomiarowych zainstalowanych u URD (uczestnik rynku detalicznego) b d cych wytwórcami lub odbiorcami, którzy po wej ciu w ycie Instrukcji skorzystaj z prawa wyboru sprzedawcy. Obowi zek dostosowania układów pomiarowych spoczywa na ich wła cicielu. OSD dostosowuje układ pomiarowo-rozliczeniowy w przypadku, gdy jest on wła cicielem tego układu. Przekładniki pr dowe i napi ciowe podlegaj sprawdzeniu przed zainstalowaniem. Wła ciciel przekładników dostarcza protokół ze sprawdzenia potwierdzaj cy poprawno i zgodno danych znamionowych i oznacze przekładnika ze stanem faktycznym, który wraz ze wiadectwem wzorcowania przekładnika lub jego bada kontrolnych przekazuje do OSD. Układy pomiarowe półpo rednie i po rednie musz by wyposa one w przekładniki pomiarowe w ka dej z trzech faz oraz w liczniki trójsystemowe. Układy pomiarowe musz by zainstalowane na napi ciu sieci, do której dany odbiorca jest przył czony. Za zgod OSD, w uzasadnionych przypadkach, dopuszcza si instalacj układów pomiarowych po stronie niskiego napi cia transformatora, dla odbiorców III grupy przył czeniowej o mocy znamionowej transformatora do 400 kva wł cznie Podmioty przył czone do sieci dystrybucyjnej, b d ce Uczestnikami Rynku Bilansuj cego instaluj dla celów kontrolnych, bilansowych i rozliczeniowych układy pomiarowe energii elektrycznej zgodnie z wymaganiami okre lonymi przez Operatora Systemu Przesyłowego w IRiESP. OSDn wraz z OSDp uzgadnia wspólne protokoły pobierania oraz przetwarzania danych pomiarowych z LSPR dla potrzeb transmisji danych do Operatora Systemu Dystrybucyjnego i zabezpieczenia danych przed utrat. OSD uzgadniaj protokół transmisji danych pomiarowych pomi dzy sob oraz okre laj standard protokołu transmisji obowi zuj cy wszystkie podmioty przył czone do sieci dystrybucyjnej. Rozwi zania techniczne poszczególnych układów pomiarowych dzieli si na kategorie: a) kat. B l - układy pomiarowe dla urz dze, instalacji lub sieci podmiotów przył czonych na napi ciu ni szym ni 110kV i wy szym ni l kv, o mocy data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 13 z 57

II.3.7.9. II.3.7.10. pobieranej nie mniejszej ni 30 MW lub rocznym zu yciu energii elektrycznej nie mniejszym ni 200 GWh, b) kat. B2 - układy pomiarowe dla urz dze, instalacji lub sieci podmiotów przył czonych na napi ciu ni szym ni 110 kv i wy szym ni l kv, o mocy pobieranej nie mniejszej ni 5 MW i nie wi kszej ni 30 MW (wył cznie) lub rocznym zu yciu energii elektrycznej nie mniejszym ni 30 GWh i nie wi kszym ni 200 GWh (wył cznie), c) kat. B3 - układy pomiarowe dla urz dze, instalacji lub sieci podmiotów przył czonych na napi ciu ni szym ni 110 kv i wy szym ni l kv, o mocy pobieranej nie mniejszej ni 800 kw i nie wi kszej ni 5 MW (wył cznie) lub rocznym zu yciu energii elektrycznej nie mniejszym ni 4 GWh i nie wi kszym ni 30 GWh (wył cznie), d) kat. B4 - układy pomiarowe dla urz dze, instalacji lub sieci podmiotów przył czonych na napi ciu ni szym ni 110kV i wy szym ni l kv, o mocy pobieranej nie mniejszej ni 40 kw i nie wi kszej ni 800 kw (wył cznie) lub rocznym zu yciu energii elektrycznej nie mniejszym ni 200 MWh i nie wi kszym ni 4 GWh (wył cznie), e) kat. B5 - układy pomiarowe dla urz dze, instalacji lub sieci podmiotów przył czonych na napi ciu ni szym ni 110 kv i wy szym ni l kv, o mocy pobieranej mniejszej ni 40kW lub rocznym zu yciu energii elektrycznej mniejszym ni 200 MWh, f) kat. Cl - układy pomiarowe dla podmiotów przył czonych na napi ciu nie wy szym ni l kv o mocy pobieranej mniejszej ni 40 kw lub rocznym zu yciu energii elektrycznej mniejszym ni 200 MWh, g) kat. C2 - układy pomiarowe dla podmiotów przył czonych na napi ciu nie wy szym ni l kv o mocy pobieranej nie mniejszej ni 40 kw lub rocznym zu yciu energii elektrycznej nie mniejszym ni 200 MWh. W przypadku układów pomiarowych kategorii B i C, kwalifikacja do poszczególnych grup jest uwarunkowana przekroczeniem granicznej warto ci jednego z dwóch wymienionych kryteriów tj. mocy pobieranej lub rocznego Liczniki energii elektrycznej powinny posiada co najmniej klas dokładno ci odpowiedni dla kategorii pomiaru oraz umo liwia : a) jednokierunkowy pomiar energii czynnej i dwukierunkowy pomiar energii biernej z rejestracj profili obci enia dla odbiorców o mocy przył czeniowej nie mniejszej ni 40 kw, b) jednokierunkowy pomiar energii czynnej, a w uzasadnionych przypadkach pomiar energii biernej - dotyczy tylko układów pomiarowo-rozliczeniowych odbiorców zaliczonych do kategorii C1, Dla układów pomiarowych energii elektrycznej poszczególnych kategorii wymagane jest: data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 14 z 57

a) dla kategorii: Al i A2 - stosowanie dwóch równowa nych układów pomiarowych - układu pomiarowo-rozliczeniowego podstawowego i układu pomiarowo -rozliczeniowego rezerwowego, b) dla kategorii: Bl i B2 - stosowanie dwóch układów pomiarowych układu pomiarowo-rozliczeniowego i układu pomiarowokontrolnego. Dla pozostałych kategorii dopuszcza si stosowanie układów pomiarowokontrolnych, przy czym mog by one przył czone do uzwojenia przekładników układu pomiarowo-rozliczeniowego. II.3.7.11. Miejsce zainstalowania układu pomiarowego okre la OSD w warunkach przył czenia lub umowie dystrybucji lub umowie kompleksowej. II.3.7.12. II.3.7.13. II.3.7.14. II.3.7.15. II.3.7.16. II.3.7.17. II.3.7.18. Przekładniki pr dowe powinny by tak dobrane, aby pr d pierwotny wynikaj cy z mocy umownej mie cił si w granicach 20-120% ich pr du znamionowego. Przekładniki pr dowe i napi ciowe powinny by tak dobrane, aby obci enie strony wtórnej zawierało si miedzy 25%, a 100% warto ci nominalnej mocy uzwoje /rdzeni przekładników. W przypadku wyst pienia konieczno ci doci enia rdzenia pomiarowego jako doci enie nale y zastosowa atestowane rezystory instalowane w obudowach przystosowanych do plombowania. Do uzwojenia wtórnego przekładników pr dowych w układach pomiarowych nie mo na przył cza innych przyrz dów poza licznikami energii elektrycznej oraz w uzasadnionych przypadkach rezystorów doci aj cych. Współczynnik bezpiecze stwa przyrz du (FS) dla przekładników pr dowych w układach pomiarowo-rozliczeniowych podstawowych i rezerwowych powinien by <10. Współczynnik bezpiecze stwa przyrz du (FS) dla przekładników pr dowych w układach pomiarowo-rozliczeniowych podstawowych i rezerwowych dla układów pomiarowych nowobudowanych i modernizowanych powinien by <5. Wszystkie elementy członu zasilaj cego oraz osłony i urz dzenia wchodz ce w skład układu pomiarowego energii elektrycznej musz by przystosowane do plombowania. W przypadku zmian mocy umownej lub ilo ci pobieranej energii elektrycznej powoduj cych zmian kwalifikacji układu pomiarowego do kategorii okre lonej w pkt II.3.7.8., dostosowanie układu do wymaga nowej kategorii spoczywa na wła cicielu układu pomiarowego. W przypadku zmiany charakteru odbioru, OSD mo e nakaza wprowadzenie zmian w istniej cym układzie pomiarowo-rozliczeniowym (np. pomiar energii biernej lub strat). Wszelkie stwierdzone nieprawidłowo ci w działaniu układu pomiarowego lub jego elementu winny by niezwłocznie wzajemnie zgłaszane przez Strony umowy o wiadczenie usług dystrybucji lub umowy kompleksowej. W przypadku podejrzenia nieprawidłowo ci działania układu pomiarowego lub jego data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 15 z 57

II.3.7.19. II.3.7.20. II.3.7.21. II.3.7.22. II.3.7.23. II.3.7.24. II.3.7.25. II.3.7.26. II.3.7.27. elementu, ka da ze Stron umowy o wiadczenie usług dystrybucji lub umowy kompleksowej, ma prawo da laboratoryjnego sprawdzenia prawidłowo ci działania układu pomiarowego lub jego elementu. W przypadku zgłoszenia dania laboratoryjnego sprawdzenia prawidłowo ci działania układu pomiarowego lub jego elementu, wła ciciel układu pomiarowego demontuje wskazany element układu pomiarowego w obecno ci przedstawiciela drugiej Strony umowy o wiadczenie usług dystrybucji lub umowy kompleksowej w terminie do 7-miu dni od dnia zgłoszenia dania. OSD przekazuje zdemontowany element układu pomiarowego do laboratoryjnego sprawdzenia prawidłowo ci działania w terminie 14-stu dni od dnia zgłoszenia dania. Je eli wła cicielem układu pomiarowego jest podmiot inny ni OSD, to podmiot ten ma obowi zek przekaza OSD zdemontowany element układu pomiarowego bezpo rednio po jego demonta u. Je eli laboratoryjne sprawdzenie nie wyka e bł dów w działaniu zdemontowanego elementu układu pomiarowego, to podmiot wnioskuj cy o sprawdzenie ponosi koszty demonta u i sprawdzenia. OSD przekazuje odbiorcy kopi wyniku laboratoryjnego sprawdzenia niezwłocznie po jego otrzymaniu. Je eli OSD nie jest wła cicielem układu pomiarowego, zwraca zdemontowany element układu pomiarowego wła cicielowi w terminie do 60-go dnia od dnia jego otrzymania od podmiotu wykonuj cego laboratoryjne sprawdzenie prawidłowo ci jego działania, o ile adna ze Stron nie wyst pi z wnioskiem, o którym mowa w pkt II.3.7.24. W ci gu 30-stu dni od dnia otrzymania kopii wyniku badania laboratoryjnego, ka da ze Stron umowy o wiadczenie usług dystrybucji lub umowy kompleksowej mo e zleci wykonanie dodatkowej ekspertyzy badanego uprzednio zdemontowanego elementu układu pomiarowego. OSD ma obowi zek umo liwi przeprowadzenie takiej ekspertyzy. Koszt ekspertyzy, o której mowa w pkt II.3.7.24. pokrywa podmiot, który wnioskuje o jej przeprowadzenie. Na czas niesprawno ci elementu układu pomiarowego, wła ciciel układu pomiarowego zapewni zast pczy element układu pomiarowego, który b dzie spełniał wymagania techniczne okre lone w niniejszej IRiESD. W uzasadnionych przypadkach, na okres trwania niesprawno ci elementu układu pomiarowego OSD mo e odpłatnie u yczy zast pczy element układu pomiarowego, który b dzie spełniał wymagania techniczne okre lone w niniejszej Instrukcji, W przypadku stwierdzenia nieprawidłowo ci w działaniu układu pomiarowego z wył czeniem nielegalnego poboru energii elektrycznej wła ciciel układu pomiarowego zwraca koszty, o których mowa w pkt. II.3.7.21. i II.3.7.25., a OSD dokonuje korekty dostarczonej/odebranej energii elektrycznej, na podstawie której dokonywane s korekty rozlicze pomi dzy podmiotami prowadz cymi rozliczenia data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 16 z 57

II.3.7.28. II.3.7.29. II.3.8. II.3.8.1. II.3.8.2. tego podmiotu, o ile do rozlicze nie mo na było wykorzysta wskaza innego układu pomiarowego. W przypadku stwierdzenia prawidłowo ci w działaniu układu pomiarowego energii elektrycznej, strona wnioskuj ca o sprawdzenie układu pomiarowego pokrywa uzasadnione koszty zwi zane z demonta em, monta em i wypo yczeniem zast pczego elementu układu pomiarowego. W przypadku wymiany układu pomiarowego lub jego elementu w trakcie dostarczania energii elektrycznej, a tak e po zako czeniu jej dostarczania, OSD wydaje odbiorcy dokument zawieraj cy dane identyfikuj ce układ pomiarowy i stan wskaza licznika w chwili demonta u. Wymagania dla układów pomiarowo - rozliczeniowych kat. B. Dla układów pomiarowych kategorii B1, o których mowa w pkt II.3.7.8. powinny by spełnione nast puj ce wymagania: a) wymagane jest stosowanie dwóch układów pomiarowych - układu pomiaroworozliczeniowego i układu pomiarowo-kontrolnego, zasilanych z przekładników pr dowych i napi ciowych, przy czym dopuszcza si stosowanie przekładników z dwoma uzwojeniami pomiarowymi na jednym rdzeniu, b) przekładniki pr dowe i napi ciowe w układach pomiarowych powinny mie rdzenie uzwojenia pomiarowego o klasie dokładno ci nie gorszej ni 0,5 (zalecana klasa 0,2) słu ce do pomiaru energii czynnej, c) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowo-rozliczeniowych powinny mie klas nie gorsz ni 0,5 dla energii czynnej i nie gorsz ni l dla energii biernej, d) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowo-kontrolnych powinny mie klas dokładno ci nie gorsz ni l dla energii czynnej i nie gorsz ni 2 dla energii biernej, e) układy pomiarowe powinny umo liwia rejestrowanie i przechowywanie w pami ci pomiarów mocy czynnej w okresach od 15 do 60 minut przez co najmniej 63 dni (nie dłu ej jednak ni dwa okresy rozliczeniowe) i automatycznie zamyka okres rozliczeniowy f) układy pomiarowe powinny posiada układy synchronizacji czasu rzeczywistego co najmniej raz na dob oraz podtrzymanie zasilania ródłami zewn trznymi g) układy pomiarowe powinny umo liwia transmisj danych nie cz ciej ni 4 razy na dob, przy czym nie jest wymagane dostarczanie danych o mocy pobieranej i energii biernej, h) dla układu pomiarowo-rozliczeniowego (podstawowego) wymagana jest rezerwowa droga transmisji danych pomiarowych, przy czym dopuszcza si wykorzystanie urz dze teleinformatycznych odbiorcy (np. poprzez wystawianie danych na serwer ftp lub za pomoc poczty elektronicznej), i) powinien by mo liwy lokalny pełny odczyt układu pomiarowego w przypadku awarii ł czy transmisyjnych lub w celach kontrolnych. Dla układów pomiarowych kategorii B2, powinny by spełnione nast puj ce wymagania: data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 17 z 57

II.3.8.3. II.3.8.4. a) wymagane jest stosowanie dwóch układów pomiarowych - układu pomiaroworozliczeniowego i układ pomiarowo-kontrolnego; układy mog by zasilane z jednego uzwojenia przekładnika, b) przekładniki pr dowe i napi ciowe w układach pomiarowych powinny mie rdzenie uzwojenia pomiarowego o klasie dokładno ci nie gorszej ni 0,5 (zalecana klasa 0,2) słu ce do pomiaru energii czynnej, c) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowo-rozliczeniowych powinny mie klas nie gorsz ni 0,5 dla energii czynnej i nie gorsz ni l dla energii biernej, d) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowo-kontrolnych powinny mie klas dokładno ci nie gorsz ni l dla energii czynnej i nie gorsz ni 2 dla energii biernej, e) układy pomiarowe powinny umo liwia rejestrowanie i przechowywanie w pami ci pomiarów mocy czynnej w okresach od 15 do 60 minut przez co najmniej 63 dni (nie dłu ej jednak ni dwa okresy rozliczeniowe) i automatycznie zamyka okres rozliczeniowy, f) układy pomiarowe powinny posiada układy synchronizacji czasu rzeczywistego co najmniej raz na dob oraz podtrzymanie zasilania ze ródeł zewn trznych, g) układy pomiarowo -rozliczeniowe powinny umo liwia transmisj danych pomiarowych nie cz ciej ni raz na dob, przy czym nie jest wymagane dostarczanie danych o pobieranej mocy i energii biernej, h) powinien by mo liwy lokalny, pełny odczyt układu pomiarowego w przypadku awarii ł czy transmisyjnych lub w celach kontrolnych. Dla układów pomiarowych kategorii B3, powinny by spełnione nast puj ce wymagania: a) przekładniki pr dowe i napi ciowe w układach pomiarowych powinny mie rdzenie uzwojenia pomiarowego o klasie dokładno ci nie gorszej ni 0,5 (zalecana klasa 0,2) słu ce do pomiaru energii czynnej, b) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowo-rozliczeniowych powinny mie klas dokładno ci nie gorsz ni 0,5 dla energii czynnej i nie gorsz ni l dla energii biernej, c) układy pomiarowe powinny umo liwia rejestrowanie i przechowywanie w pami ci pomiarów mocy czynnej w okresach od 15 do 60 minut przez co najmniej 63 dni (nie dłu ej jednak ni dwa okresy rozliczeniowe) i automatycznie zamyka okres rozliczeniowy, d) układy pomiarowe powinny posiada układy synchronizacji czasu rzeczywistego co najmniej raz na dob oraz podtrzymanie zasilania ze ródeł zewn trznych, e) układy pomiarowo-rozliczeniowe powinny umo liwia transmisj danych pomiarowych nie cz ciej ni raz na dob, przy czym nie jest wymagane dostarczanie danych o pobieranej mocy i energii biernej. f) powinien by mo liwy lokalny pełny odczyt układu pomiarowego w przypadku awarii ł czy transmisyjnych lub w celach kontrolnych. Dla układów pomiarowych kategorii B4, powinny by spełnione nast puj ce data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 18 z 57

II.3.8.5. II.3.9. II.3.9.1. wymagania: a) przekładniki pr dowe i napi ciowe w układach pomiarowych powinny mie rdzenie uzwojenia pomiarowego o klasie dokładno ci nie gorszej ni l (zalecana klasa 0,5) słu ce do pomiaru energii czynnej, b) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowo - rozliczeniowych powinny mie klas dokładno ci nie gorsz ni l dla energii czynnej i nie gorsz ni 2 dla energii biernej, c) układy pomiarowe powinny umo liwia rejestrowanie i przechowywanie w pami ci pomiarów mocy czynnej w okresach od 15 do 60 minut przez co najmniej 63 dni (nie dłu ej jednak ni dwa okresy rozliczeniowe) i automatycznie zamyka okres rozliczeniowy, d) układy pomiarowe powinny posiada układy synchronizacji czasu rzeczywistego co najmniej raz na dob, e) układy pomiarowo - rozliczeniowe powinny umo liwia transmisj danych pomiarowych nie cz ciej ni raz na dob, przy czym nie jest wymagane dostarczanie danych o pobieranej mocy i energii biernej, f) powinien by mo liwy lokalny pełny odczyt układu pomiarowego w przypadku awarii ł czy transmisyjnych lub w celach kontrolnych. Dla układów pomiarowych kategorii B5, powinny by spełnione nast puj ce wymagania: a) przekładniki pr dowe i napi ciowe w układach pomiarowych powinny mie rdzenie uzwojenia pomiarowego o klasie dokładno ci nie gorszej ni l (zalecana klasa 0,5) słu ce do pomiaru energii czynnej, b) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowo - rozliczeniowych powinny mie klas dokładno ci nie gorsz ni 2 dla energii czynnej i nie gorsz ni 3 dla energii biernej, c) w przypadkach zbierania danych na potrzeby tworzenia standardowych profili zu ycia, wymaganych wzgl dami technicznymi lub wymaganych wzgl dami ekonomicznymi, OSD mo e zadecydowa o konieczno ci: realizowania przez układ pomiarowy rejestracji i przechowywania w pami ci pomiarów mocy czynnej w okresach od 15 do 60 minut przez co najmniej 63 dni (nie dłu ej jednak ni przez dwa okresy rozliczeniowe); układy te powinny automatycznie zamyka okres rozliczeniowy, realizowania przez układ pomiarowy transmisji danych pomiarowych nie cz ciej ni raz na dob (zaleca si raz na miesi c); nie wymaga si dostarczania danych o mocy pobieranej i energii biernej. Wymagania dla układów pomiarowo-rozliczeniowych kat. C Wymagania dla układów pomiarowych kategorii Cl, o których mowa w pkt. II.3.7.8. s nast puj ce: a) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowa - rozliczeniowych powinny mie klas dokładno ci nie gorsz ni 2 dla energii czynnej i 3 dla data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 19 z 57

energii biernej; b) w przypadkach zbierania danych na potrzeby tworzenia standardowych profili zu ycia, wymaganych wzgl dami technicznymi lub wymaganych wzgl dami ekonomicznymi, OSD mo e zadecydowa o konieczno ci: realizowania przez układ pomiarowy rejestracji i przechowywania w pami ci pomiarów mocy czynnej w okresach od 15 do 60 minut przez co najmniej 63 dni (nie dłu ej jednak ni przez dwa okresy rozliczeniowe). Układy te powinny automatycznie zamyka okres rozliczeniowy, realizowania przez układ pomiarowy transmisji danych pomiarowych nie cz ciej ni raz na dob (zaleca si raz na miesi c). Nie wymaga si dostarczania danych o mocy pobieranej i energii biernej. II.3.9.2. Wymagania dla układów pomiarowych kategorii C2, o których mowa w pkt. II.3.7.8. s nast puj ce: a) przekładniki pr dowe i napi ciowe w układach pomiarowych powinny mie rdzenie uzwojenia pomiarowego o klasie dokładno ci nie gorszej ni l (zalecana klasa 0,5) słu ce do pomiaru energii czynnej, b) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowo - rozliczeniowych powinny mie klas dokładno ci nie gorsz ni l dla energii czynnej i nie gorsz ni 2 dla energii biernej, c) układy pomiarowe powinny umo liwia rejestrowanie i przechowywanie w pami ci pomiarów mocy czynnej w okresach od 15 do 60 minut przez co najmniej 63 dni (nie dłu ej jednak ni dwa okresy rozliczeniowe) i automatycznie zamyka okres rozliczeniowy, d) układy pomiarowo-rozliczeniowe powinny umo liwia transmisj danych pomiarowych nie cz ciej ni raz na dob, przy czym nie jest wymagane dostarczanie danych o pobieranej mocy i energii biernej, e) powinien by mo liwy lokalny odczyt układu pomiarowego w przypadku awarii ł czy transmisyjnych lub w celach kontrolnych. III. WARUNKI KORZYSTANIA Z SIECI DYSTRYBUCYJNEJ III.1. III.1.1. III.1.2. Charakterystyka korzystania z sieci elektroenergetycznych Korzystanie z sieci dystrybucyjnej umo liwia realizacj dostaw energii elektrycznej w sposób ci gły i niezawodny, przy zachowaniu obowi zuj cych standardów jako ciowych. OSD na zasadzie równoprawnego traktowania oraz na zasadach i w zakresie wynikaj cym z obowi zuj cych przepisów prawa i IRiESD, wiadczy usługi dystrybucji, zapewniaj c wszystkim u ytkownikom systemu, zaspokojenie uzasadnionych potrzeb w zakresie dystrybucji energii elektrycznej. data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 20 z 57

III.1.3. III.2. III.2.1. III.2.2. III.2.3. III.2.4. III.2.5. III.2.6. III.2.7. III.2.8. III.2.9. W zakresie dystrybucji energii elektrycznej OSD w szczególno ci: a) dokonuje transportu energii elektrycznej wprowadzanej do miejsc dostarczania okre lonych w umowie o wiadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, b) zapewnia długoterminow zdolno systemu dystrybucyjnego do zaspokojenia uzasadnionych potrzeb w zakresie dystrybucji energii elektrycznej, poprzez nale yty rozwój, rozbudow, eksploatacj, konserwacj i remonty infrastruktury sieciowej, w zakresie sieci dystrybucyjnej; c) przekazuje dane pomiarowo - rozliczeniowe, niezb dne do prowadzenia procesu rozlicze pomi dzy OSD i u ytkownikami systemu oraz pomi dzy u ytkownikami systemu. Warunki wiadczenia przez OSD usług dystrybucji energii elektrycznej wiadczenie usług dystrybucji odbywa si na podstawie umowy o wiadczenie usług dystrybucji oraz na warunkach okre lonych w koncesji OSD na dystrybucj energii elektrycznej, IRiESD i Taryfie OSD. Podmiot zainteresowany korzystaniem z usług dystrybucji energii elektrycznej wiadczonych przez OSD jest zobowi zany zło y wniosek o zawarcie umowy o wiadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej. Zło enie wniosku o zawarcie umowy o wiadczenie usług dystrybucji odbywa si zgodnie z procedur opisan w Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej w cz ci dotycz cej bilansowania systemu dystrybucyjnego i zarz dzania ograniczeniami systemowymi (zwanej dalej IRiESD-Bilansowanie) tak jak w przypadku pierwszej zmiany sprzedawcy. OSD opracowuje i udost pnia u ytkownikom systemu wzory umów o wiadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej wła ciwe dla poszczególnych grup (typów) u ytkowników systemu dystrybucyjnego. W przypadkach, zwi zanych w szczególno ci ze zmian IRiESD lub aktów prawnych wpływaj cych na zmian dotychczasowych warunków wiadczenia usług dystrybucji energii elektrycznej, skutkuj cych konieczno ci dokonania istotnych zmian postanowie zawartych umów o wiadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, OSD mo e udost pnia wzory aneksów do tych umów. Udost pnianie wzorów umów o wiadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej lub wzorów aneksów do tych umów odbywa si poprzez ich opublikowanie i aktualizacj na stronie internetowej OSD. Wzory umów, o których mowa powy ej, stanowi podstaw do przygotowania projektu umowy o wiadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, jak te projektu aneksu do tych umów. U ytkownicy systemu dystrybucyjnego wnosz do OSD opłat za wiadczone przez OSD usługi dystrybucji energii elektrycznej. Opłata za wiadczone przez OSD usługi dystrybucji energii elektrycznej naliczana jest zgodnie z Taryf OSD zatwierdzon przez Prezesa URE. data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 21 z 57

III.3. Standardy jako ciowe obsługi u ytkowników systemu III.3.1. III.3.1.1. III.3.1.2. Postanowienia ogólne OSD wiadczy usługi dystrybucji na zasadzie równoprawnego traktowania wszystkich u ytkowników systemu. W celu realizacji powy szego obowi zku OSD w szczególno ci: a) opracowuje i udost pnia wzory wniosków i umów oraz IRiESD, b) publikuje na swojej stronie internetowej informacje, których obowi zek publikacji wynika z powszechnie obowi zuj cych przepisów, decyzji administracyjnych i IRiESD. III.3.1.3. Ustala si nast puj ce standardy jako ciowe obsługi odbiorców: 1) przyjmowanie od odbiorców, przez cał dob, zgłosze i reklamacji zwi zanych z dostarczaniem energii elektrycznej, 2) bezzwłoczne przyst powanie do usuwania zakłóce w dostarczaniu energii elektrycznej, spowodowanych nieprawidłow prac sieci, 3) udzielanie odbiorcom, na ich danie, informacji o przewidywanym terminie wznowienia dostarczania energii elektrycznej przerwanego z powodu awarii w sieci, 4) powiadamianie odbiorców, z co najmniej pi ciodniowym wyprzedzeniem, o terminach i czasie planowanych przerw w dostarczaniu energii elektrycznej, w formie: a) w sposób zwyczajowo przyj ty na danym terenie - odbiorców zasilanych z sieci o napi ciu znamionowym nie wy szym ni 1 kv, b) indywidualnych zawiadomie telefonicznych lub za pomoc innego rodka komunikowania si - odbiorców zasilanych z sieci o napi ciu znamionowym wy szym ni 1 kv; 5) informowanie na pi mie, z co najmniej: a) tygodniowym wyprzedzeniem - odbiorców zasilanych z sieci o napi ciu znamionowym wy szym ni 1 kv, o zamierzonej zmianie nastawie w automatyce zabezpieczeniowej i innych parametrach maj cych wpływ na współprac ruchow z sieci, b) rocznym wyprzedzeniem - odbiorców zasilanych z sieci o napi ciu znamionowym nie wy szym ni 1 kv, o konieczno ci dostosowania urz dze i instalacji do zmienionego napi cia znamionowego, podwy szonego poziomu pr dów zwarcia, zmiany rodzaju przył cza lub innych warunków funkcjonowania sieci, c) 3-letnim wyprzedzeniem odbiorców zasilanych z sieci o napi ciu znamionowym wy szym ni 1 kv, o konieczno ci dostosowania data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 22 z 57

III.3.1.4. urz dze i instalacji do zmienionego napi cia znamionowego, podwy szonego poziomu pr dów zwarcia lub zmianie innych warunków funkcjonowania sieci; 6) odpłatne podejmowanie stosownych czynno ci w sieci w celu umo liwienia bezpiecznego wykonania, przez odbiorc lub inny podmiot, prac w obszarze oddziaływania tej sieci, 7) nieodpłatne udzielanie informacji w sprawie zasad rozlicze oraz aktualnych taryf, 8) rozpatrywanie wniosków i reklamacji, odbiorcy w sprawie rozlicze i udzielanie odpowiedzi, nie pó niej ni w terminie 14 dni od dnia zło enia wniosku lub zgłoszenia reklamacji, chyba e w umowie mi dzy stronami okre lono inny termin, z wył czeniem spraw okre lonych w podpunkcie 9, które s rozpatrywane w terminie 14 dni od zako czenia stosownych kontroli i pomiarów, 9) na wniosek odbiorcy, w miar mo liwo ci technicznych i organizacyjnych, dokonywanie sprawdzenia dotrzymania parametrów jako ciowych energii elektrycznej, dostarczanej z sieci, okre lonych w aktach wykonawczych do ustawy Prawo energetyczne lub w umowie lub niniejszej IRiESD, poprzez wykonanie odpowiednich pomiarów. W przypadku zgodno ci zmierzonych parametrów ze standardami okre lonymi w aktach wykonawczych do ustawy Prawo energetyczne lub w umowie lub niniejszej IRiESD, koszty sprawdzenia i pomiarów ponosi odbiorca na zasadach okre lonych w taryfie OSD, 10) na pisemny wniosek odbiorcy, po rozpatrzeniu i uznaniu jego zasadno ci, udzielanie bonifikaty, zgodnie z obowi zuj cymi przepisami i taryf OSD, za niedotrzymanie parametrów jako ciowych energii elektrycznej, o których mowa w aktach wykonawczych do ustawy Prawo energetyczne lub w umowie lub niniejszej IRiESD. Na danie odbiorcy OSD dokonuje sprawdzenia prawidłowo ci działania układu pomiarowo-rozliczeniowego na zasadach i w terminach okre lonych w ustawie Prawo energetyczne i aktach wykonawczych do tej ustawy. III.3.1.5. OSD udziela informacji u ytkownikom systemu oraz podmiotom ubiegaj cym si o przył czenie do sieci nt. wiadczonych usług dystrybucyjnych oraz zasad i procedur zmiany sprzedawcy. III.3.1.6. III.3.1.7. Informacje ogólne udost pnione s przez OSD: a) na stronach internetowych OSD, b) w niniejszej IRiESD opublikowanej na stronach internetowych OSD. Informacje szczegółowe udzielane s na zapytanie odbiorcy zło one pisemnie nast puj cymi drogami: a) osobi cie w biurze OSD b) listownie na adres OSD, data: 2011-02-15 wersja 1.0 strona 23 z 57