Codziennik przegląd wiadomości Cała naprzód 1 grudnia 2006 Dane o PKB znów zaskoczyły, osiągając wzrost na poziomie 5,8% w trzecim kwartale, dzięki silnemu popytowi konsumpcyjnemu i wzrostowi inwestycji o prawie 20%. Prawdopodobnie wzrost pozostanie powyżej 5,5% w czwartym kwartale i powinien wynieść ok. 5,5% w całym roku. Pomimo, iż dla jastrzębich członków RPP, dane te były potwierdzeniem, że zaciśniecie polityki jest potrzebne, wydaje się, że większość członków Rady nie zostanie przekonana o ryzyku dla inflacji w średnim terminie, ponieważ wysoka dynamika inwestycji oznacza wzrost produktu potencjalnego, to może ograniczyć popytowe efekty presji na ceny. Według dziennika Rzeczpospolita, Ministerstwo Finansów uważa, że złoty będzie dalej umacniał się w najbliższych miesiącach, aż do lutego, kiedy zostanie osiągnięty poziom 3,70 wobec euro, a później złoty może się osłabiać. Ta wiadomość może jedynie wzmocnić trend aprecjacji obserwowany ostatnio, który popchnął kurs EURPLN poniżej poziomu 3,81 dziś rano. Gorące wydarzenia Gospodarka ciągle przyspiesza Wzrost PKB wyższy niż oczekiwano dzięki silnemu popytowi wewnętrznemu Wzrost PKB w III kwartale br. okazał się wyższy niż oczekiwano i wyniósł 5,8% r/r wobec konsensusu rynkowego i naszej prognozy na poziomie 5,5%. Było to możliwe dzięki silnemu wzrostowi konsumpcji prywatnej (przyspieszenie do 5,5% z 4,9% w II kwartale) oraz bardzo mocnemu odbiciu inwestycji, które poszybowały w górę aż o 19,8% r/r (najszybsze tempo wzrostu od dziewięciu lat!) wobec 14,8% w II kwartale. Popyt krajowy zwiększył się o 6,1% r/r wobec 4,8% w dwóch pierwszych kwartałach roku, a wpływ eksportu netto na PKB był ujemny i zabrał ok. 0,3 pkt. proc. wzrostu. Szczegółowe dane nt. PKB w III kwartale przedstawia tabela poniżej. Wzrost PKB i głównych składowych popytu, % r/r 1Q05 2Q05 3Q05 4Q05 1Q06 2Q06 3Q06 PKB 2,4 3,0 4,1 4,5 5,2 5,5 5,8 Popyt krajowy 1,4-0,1 2,3 5,6 4,8 4,8 6,1 Spożycie ogółem 1,8 2,2 2,7 3,7 5,1 4,1 4,5 Spożycie indywidualne 1,3 1,4 2,2 2,6 5,2 4,9 5,5 Spożycie zbiorowe 3,7 5,0 4,6 7,8 4,6 1,5 1,1 Akumulacja brutto -1,2-10,6 0,6 10,9 2,9 8,6 13,3 Nakłady brutto na środki trwałe 1,2 3,9 6,4 10,1 7,7 14,8 19,8 Wkład eksportu netto (pkt.proc.) 1,0 3,1 1,8-1,1 0,5 0,6-0,3 Źródło: GUS Dane potwierdziły, że tempo rozwoju polskiej gospodarki w tym roku jest zdecydowanie szybsze niż przewidywały do niedawna nawet najbardziej optymistyczne prognozy. Zamiast lekkiego spowolnienia wzrostu w drugim półroczu, które było przewidywane jeszcze kilka miesięcy temu, mamy do czynienia z dalszym przyspieszeniem wzrostu PKB, konsumpcji i inwestycji, Maciej Reluga Główny Ekonomista 022 586 8363 Piotr Bielski 022 586 8333 Piotr Bujak 022 586 8341 Cezary Chrapek 022 586 8342 Email: ekonomia@bzwbk.pl
pokazującym, że sytuacja ekonomiczna nieustannie się poprawia. Szczególnie optymistycznym zjawiskiem jest wzrost inwestycji sięgający prawie 20% r/r. Z jednej strony, pokazuje to, że przedsiębiorstwa decydują się na zwiększanie swoich zdolności produkcyjnych, co jest niezbędne dla utrzymania szybkiego tempa wzrostu w przyszłości i dobrze wróży prognozom PKB na kolejne kwartały. Z drugiej strony, szybki wzrost inwestycji oznacza wzrost potencjalnego wzrostu w gospodarce, co może ograniczyć efekty możliwej presji popytowej na ceny w średnim okresie. Można przypuszczać, że tempo wzrostu inwestycji pozostanie wysokie w kolejnych kwartałach (może nie aż tak wysokie jak w III kw. ale wciąż dwucyfrowe). Będzie temu sprzyjała kontynuacja napływu do Polski bezpośrednich inwestycji zagranicznych, realizacja programów współfinansowanych przez Unię Europejską, jak również fakt, że relacja inwestycji do PKB jest w Polsce nadal stosunkowo niska (poniżej 20% wobec ok. 24% w okresie 1999-2000), co pokazuje potencjał dalszego wzrostu inwestycji. Wzrost konsumpcji prywatnej również powinien pozostać wysoki, głównie dzięki nie słabnącemu strumieniowi dochodów gospodarstw domowych (rosnące zatrudnienie i płace) i dużej dostępności kredytu. Równocześnie, negatywny wpływ eksportu netto powinien pozostać umiarkowany, ponieważ przyspieszający wzrost importu powinien być, przynajmniej częściowo, neutralizowany przez szybko rosnący eksport. W efekcie, przewidujemy, że wzrost PKB w ostatnim kwartale tego roku pozostanie wysoki, prawdopodobnie nieco powyżej 5,5%, co będzie oznaczało wzrost PKB w całym roku również o ok. 5,5% (najlepszy wynik od dziewięciu lat). Wydaję nam się, że bardzo silne dane o wzroście PKB nie powinny zmienić oceny RPP odnośnie sytuacji gospodarczej, gdyż ostatni komunikat RPP sugerował, że Bank centralny przewidział wyniki powyżej konsensusu. Dla tych członków RPP, którzy opowiadają się za szybką podwyżkę stóp, dane były jedynie potwierdzeniem prognoz prezentowanych w ostatniej projekcji inflacji i umocniły ich przekonanie, że szybkie zaciśnięcie polityki pieniężnej jest potrzebne (Dariusz Filar powtórzył, że podwyżka stóp powinna nastąpić podczas następnego posiedzenia). Nie wiadomo jednak czy dane były wystarczająco silne by przekonać większość członków Rady, że cel inflacyjny jest zagrożony w średnim terminie. Mirosław Pietrewicz z RPP powiedział po publikacji danych, że perspektywy średnioterminowej inflacji pozostały bez zmian, gdyż wysoki wzrost inwestycji poprawił potencjalny PKB, co może opóźnić moment domknięcia negatywnej luki popytowej. Zatem, podtrzymujemy opinię, że pozostawienie polityki pieniężnej bez zmian wydaje się najbardziej prawdopodobnym scenariuszem na nadchodzące miesiące. Konkluzja: Przyspieszający wzrost gospodarczy, napędzany przez silny popyt krajowy, wciąż bez widocznego efektu na inflację, także reakcja polityki pieniężnej nadal pozostaje mało prawdopodobna w najbliższym czasie. Wzrost PKB powinien pozostać powyżej 5,5% w czwartym kwartale i osiągnąć 5,5% w całym 2006 roku. 2
Monitor rynku Opublikowane wczoraj dane o PKB za III kwartał były znacznie powyżej prognoz, jednak rynek mógł spodziewać się tak dobrych wyników po przedwczorajszych sugestiach RPP. Pozytywne dane o PKB jak również poprawa nastawienia inwestorów do regionu (aprecjacja forinta, słowackiej korony) oraz innych walut gospodarek wschodzących (turecka lira, w pewnym stopniu także południowo-afrykański rand) sprzyjały umacnianiu się złotego. Polska waluta zyskiwała na wartości przez pierwszą część dnia. Kurs EURPLN spadł do poziomu 3,809 z 3.821 w czwartek rano. Złoty umocnił się również wobec dolara do 2,877 z 2,895, do czego przyczynił się tracący na wartości na światowych rynkach dolar. W drugiej części sesji doszło do lekkiej korekty i na zakończenie sesji kursy EURPLN oraz USDPLN znalazły się na poziomach odpowiednio 3,816 i 2,879. Rynek długu lekko się osłabił po publikacji dynamiki wzrostu gospodarczego, ale ruch ten nie był znaczący, mimo bardzo dobrych danych. Mogło to wynikać z faktu, że lepsze statystyki były oczekiwane już od środy. Ministerstwo Finansów poinformowało wczoraj o wielkości oferty skarbowych papierów wartościowych w grudniu, tj. 3,0-4,0 mld zł obligacji 2-letnich OK1208 oraz 1,8-2,2 mld zł 52-tygodniowych bonów skarbowych. Ministerstwo zapowiedziało również, że na grudniowym przetargu zamiany zamierza wystawić do odkupu obligacje WZ0307, OK0407 oraz PS0507 oraz zapowiedziało, że 15 grudnia zdecyduje o dodatkowej ofercie bonów 5- i 26- tygodniowych w ramach zarządzania płynnością budżetu. Wielkość podaży papierów wydaje się znacząca, choć i na tą wiadomość rynek zareagował ze spokojem. Mimo negatywnych danych dla rynku obligacji rentowności spadły o 2-5 pb, co potwierdza dosyć dobre nastawienie inwestorów do polskiego rynku i regionu oraz oddalającą się perspektywę podwyżek stóp, dzięki wskaźnikom inflacji utrzymujących się na niskim poziomie. Pozytywnie na polski rynek długu oddziałują również spadające rentowności na rynkach bazowych. Waluta amerykańska traciła na wartości przez całą sesję. Było to wynikiem przede wszystkim obaw o siłę spowolnienia gospodarczego w Stanach Zjednoczonych, jak również dalszych podwyżek stóp procentowych w strefie euro. Wzrost kursu EURUSD z 1,318 do 1,323 spowodowały m.in. dobre dane o PKB za III kw. w strefie euro. Dalsze osłabienie dolara następowało w reakcji na dane z rynku pracy w Stanach Zjednoczonych, choć w przeciwną stronę oddziaływały dane inflacyjne. Kolejnym sygnałem do wyprzedaży amerykańskiej waluty okazały się dane Chicago PMI o aktywności gospodarczej w regionie Chicago. Ta publikacja spowodowała skok kursu EURUSD do 1,325. Słabsze dane z USA przyczyniły się również do dalszego umocnienia na amerykańskim rynku długu. ności 10-letnich Treasuries spadły z 4,52% rano do 4,48% po publikacji indeksu Chicago PMI. Wczorajsze dane zwiększyły prawdopodobieństwo obniżki stóp procent jako następnego ruchu w polityce pieniężnej Fed. Konkluzja: Złoty umocnił się po raz kolejny zarówno wobec euro jak i dolara. Ceny obligacji również wzrosły mimo dużo lepszych od oczekiwań danych o PKB za III kw. oraz informacji o wysokiej podaży. 3
Przegląd międzynarodowy Wskaźnik nastrojów gospodarczych dla strefy euro był w listopadzie na poziomie 110,3, co było niemal zgodne z rynkowym konsensusem 110,5, a lekko poniżej zrewidowanych w górę 110,4 w październiku (110,3 przed rewizją). Wskaźnik nastrojów w przemyśle wzrósł do 6 z 5, komponent nastrojów konsumentów był na poziomie -7 w porównaniu do -8 poprzednio, podczas gdy indeks usług wzrósł do 21 z 19. Zgodnie ze wstępnymi danymi inflacja HICP w strefie euro w listopadzie była na poziomie 1,8% r/r powyżej 1,6% r/r w październiku. Dane były zgodne z oczekiwaniami ekonomistów. Dane o PKB za III kw. w strefie euro pokazały wzrost o 2.7% r/r, bez zmian w porównaniu do wcześniejszych szacunków podczas gdy rynek spodziewał się spadku dynamiki do 2,6% r/r. Jednocześnie Komisja Europejska podwyższyła prognozy PKB na kolejne dwa kwartały. Dane amerykańskiego Departamentu Pracy pokazały wzrost liczby nowych bezrobotnych o 357 tys. w minionym tygodniu, co było znacznie powyżej prognoz na poziomie 314 tys. oraz o 34 tys. więcej niż w poprzednim tygodniu. Z kolei bazowy wskaźnik PCE wzrósł w październiku o 0,2% m/m powyżej prognoz na poziomie 0,1% m/m (2,4% r/r, annualizowane +2,7%). Indeks aktywności w sektorze przetwórczym spadł w listopadzie do 49,9 z 53,5 w październiku, podczas gdy rynek oczekiwał wzrostu do 54,8. Czeski bank centralny zgodnie z oczekiwaniami nie zmienił parametrów polityki pieniężnej i pozostawił główną stopę procentową na poziomie 2,5%, co w nie wpłynęło istotnie na rynki regionu. CZAS W-WA REGION WSKAŹNIK OKRES RYNEK OSTATNIA WARTOŚĆ 10:00 EMU PMI w sektorze wytwórczym XI 57,1 57,0 16:00 USA ISM w sektorze przetwórczym XI 51,8 51,2 Źródło: Reuters 4
Notowania złotego (30.11.2006) Min Max Otwarcie * Zamknięcie ** Fixing EUR 3,8093 3,8211 3,8180 3,8165 3,8166 USD 2,8774 2,8980 2,8958 2,8788 2,8911 * 8:30, ** 17:00 Notowania kursu EUR/USD (30.11.2006) Min Max Otwarcie * Zamknięcie ** EUR/USD 1,3182 1,3254 1,3184 1,3254 * 8:30, ** 17:00 Kursy walutowe (dzisiejsze otwarcie) EURUSD 1,3266 CADPLN 2,5373 USDPLN 2,8739 DKKPLN 0,5088 EURPLN 3,8128 NOKPLN 0,4574 CHFPLN 2,3876 SEKPLN 0,4179 JPYPLN* 2,4831 CZKPLN 0,1355 GBPPLN 5,6126 HUFPLN* 1,4689 * za 100 jednostek 3,08 3,06 3,04 3,02 3,00 2,98 2,96 2,94 2,92 2,90 2,88 Kurs złotego 1 1 1 1 2 2 USD (lewa oś) EUR (prawa oś) 2 2 3,95 3,93 3,91 3,89 3,87 3,85 3,83 3,81 3,79 3,77 3,75 ności obligacji (30.11.2006) PL USA GER Termin 2L* 4,63 0 4,63-5 3,65-2 3L** 4,76-4 4,51-7 3,63-2 4L*** 4,86-4 3,62-4 5L 4,94-4 4,45-7 3,63-3 8L 5,04-3 3,67 0 10L 5,11-2 4,46-6 3,69-2 *OK1208 **PS0310 ***DS1110 Aukcje obligacji Data Oferta Popyt Sprzedaż Śr. rentow Poprzednia śr, rentow PLN m 02.11 2L 1 400 4 150 1 400 4,723 4,970-25 15.11 5L 2 000 4 852 2 000 4.987 5.328-34 11.10 10L* 2 400 5 520 2 400 5,483 5,595-11 * w tym aukcja uzupełniająca Stawki WIBOR (30.11.2006) Termin Stawki O/N 4,10 123 T/N 4,10 0 SW 4,11 0 2W 4,11 0 1M 4,13 0 3M 4,20 0 6M 4,33-1 9M 4,43 0 1Y 4,53 0 Stawki FRA (30.11.2006) Termin Średnia 1x2 4,14 0 3x6 4,39 0 6x9 4,53-3 9x12 4,65 0 3x9 4,48 1 6x12 4,63 1 % ności obligacji skarbowych 5,30 5,20 5,10 5,00 4,90 4,80 4,70 4,60 4,50 1 1 1 1 2 2 2 2 2L 5L 10L % 3-miesięczne stawki rynku pieniężnego 4,90 4,80 4,70 4,60 4,50 4,40 4,30 4,20 4,10 1 1 1 1 2 2 2 2 WIBOR 3M FRA 3x6 FRA 6x9 Niniejsza publikacja przygotowana przez Bank Zachodni WBK S.A. (członka Grupy AIB) ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi oferty ani rekomendacji do zawarcia transakcji kupna lub sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu finansowego. Podjęto wszelkie możliwe starania w celu zapewnienia, że informacje zawarte w tej publikacji nie są nieprawdziwe i nie wprowadzają w błąd, jednakże Bank nie gwarantuje dokładności i kompletności tych informacji oraz nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie tych informacji oraz straty, które mogły w konsekwencji tego wyniknąć. Bank Zachodni WBK S.A., jego spółki zależne oraz którykolwiek z jego lub ich pracowników mogą być zainteresowani którąkolwiek z transakcji, papierów wartościowych i towarów wymienionych w tej publikacji. Bank Zachodni WBK S.A. lub jego spółki zależne mogą świadczyć usługi dla lub zabiegać o transakcje z którąkolwiek spółką wymienioną w tej publikacji. Niniejsza publikacja nie jest przeznaczona do użytku prywatnych inwestorów. Klienci powinni kontaktować się z analitykami Banku oraz przeprowadzać transakcje poprzez jednostki Banku Zachodniego WBK S.A. lub Grupy AIB w jurysdykcjach swoich krajów, chyba że istniejące prawo zezwala inaczej. W przypadku tej publikacji zastrzeżone jest prawo autorskie oraz obowiązuje ochrona praw do baz danych. 5