Ministerstwo Zdrowia Warszawa, czerwiec 2007 r. WERYFIKACJA KWALIFIKACJI PRACOWNIKÓW OCHRONY ZDROWIA W POLSCE Informacja została przygotowana w ramach współpracy Polski z Podkomitetem Operacyjnym Europejskiej Sieci ds. Oszustw i Korupcji w Ochronie Zdrowia w Brukseli. Kwalifikacje zawodowe pracowników ochrony zdrowia zrzeszonych w samorządach: lekarzy, lekarzy dentystów, farmaceutów, diagnostów laboratoryjnych oraz pielęgniarek i położnych weryfikowane są w oparciu o dokumenty, na podstawie których ww. osoby otrzymują prawo wykonywania zawodu. Ubiegając się o prawo wykonywania zawodu wnioskodawca przedstawia oryginały dokumentów potwierdzających wykształcenie lub notarialnie poświadczone kopie. Jeżeli przedłożony dokument budzi wątpliwości samorządu istnieje możliwość zwrócenia się do uczelni, która dany dokument wydała z prośbą o potwierdzenie jego autentyczności. Jednocześnie, należy zwrócić uwagę, iż szczególna procedura weryfikacji dotyczy dokumentów wydanych w innych państwach niż Rzeczpospolita Polska. Okręgowe rady lekarskie weryfikują kwalifikacje lekarzy i lekarzy dentystów będących obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej innych niż Rzeczypospolita Polska ubiegających się o przyznanie prawa wykonywania zawodu lub posługujących się tytułem specjalisty poprzez sprawdzenie, czy przedstawiane dyplomy i inne dokumenty są tymi, o których mowa w odpowiednich przepisach ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty. W przypadku lekarzy cudzoziemców dyplomom lub innym dokumentom potwierdzającym ich kwalifikacje towarzyszą przeważnie zaświadczenia wydane przez odpowiednie władze państwa, z którego lekarz cudzoziemiec przybywa, dodatkowo potwierdzające ich autentyczność. W razie wątpliwości okręgowe rady lekarskie kontaktują się z właściwymi władzami w innym państwie w celu potwierdzenia autentyczności dokumentów. Te same procedury mają zastosowanie w odniesieniu do weryfikacji dokumentów obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej ubiegających się o nadanie prawa wykonywania zawodu farmaceuty. Wydawane przez właściwe samorządy dokumenty pod nazwą Prawo wykonywania zawodu sporządzane są w sposób zabezpieczający przed ich ewentualnym sfałszowaniem. Dokument potwierdzający posiadanie prawa wykonywania zawodu farmaceuty oprócz zabezpieczeń w postaci stosownego papieru zawierającego znak wodny i opatrzonego w logo apteki posiada zabezpieczenie chemiczne przed próbami usuwania lub próbami zmiany zapisów na dokumencie. Ponadto dokument opatrzony jest stosowną pieczęcią i zabezpieczony folią. Procedura dotycząca weryfikacji dokumentów pochodzących z państw innych niż państwa członkowskie Unii Europejskiej jest jeszcze bardziej restrykcyjna. Dyplomy lub inne dokumenty potwierdzające wykształcenie medyczne cudzoziemców nie będących obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej muszą zostać poddane procedurze nostryfikacji, zgodnie z niżej opisanymi przepisami. W przypadku dokumentów wydawanych przez szkoły podstawowe i średnie procedura nostryfikacji przeprowadzana jest przez kuratoria oświaty. Nostryfikacji dyplomów 1
ukończenia studiów wyższych uzyskanych za granicą dokonuje rada jednostki organizacyjnej uczelni uprawnionej do nadawania stopnia doktora w dziedzinie, w której wydano nostryfikowany dyplom. Jednocześnie należy zaznaczyć, iż uznanie dokumentu potwierdzającego wykształcenie pracownika ochrony zdrowia będącego obywatelem państwa innego niż państwo członkowskie Unii Europejskiej za równoważny z dokumentem wydawanym w Rzeczypospolitej Polskiej może nastąpić również na podstawie zawartych umów międzynarodowych. Zakres zawartych umów określa, czy dany dokument może być uznany do celów zawodowych, czy wyłącznie do celów akademickich. W przypadku wątpliwości, co do wiarygodności przedstawionego dokumentu organ uznający, w celu potwierdzenia jego autentyczności, kontaktuje się z właściwym organem w państwie, z którego pochodzi dokument. Weryfikacja kwalifikacji osób wykonujących zawody medyczne inne niż lekarz, lekarz dentysta, farmaceuta, diagnosta laboratoryjny, pielęgniarka i położna różni się od procedury opisanej powyżej. Pracownicy ochrony zdrowia nie objęci obowiązkiem przynależności do samorządów zawodowych wykonują swój zawód w oparciu o dokumenty poświadczające ich wykształcenie (dyplomy lub świadectwa szkolne). W przypadku tych zawodów kwestia ewentualnej weryfikacji kwalifikacji zawodowych spoczywa na pracodawcach do czasu utworzenia centralnego rejestru osób wykonujących zawody medyczne. Istotną z punktu widzenia weryfikacji kwalifikacji osób wykonujących zawody medyczne jest procedura potwierdzania kwalifikacji zawodowych przez Ministra Zdrowia, który uprawniony jest do wydawania zaświadczeń potwierdzających kwalifikacje zawodowe pracowników ochrony zdrowia, ubiegających się o pozwolenie na wykonywanie swojego zawodu na terytorium Unii Europejskiej. Osoba ubiegająca się o wspomniane zaświadczenie jest zobowiązana do przedstawienia oryginału lub notarialnie poświadczonej kopii dokumentu potwierdzającego wykształcenie. Przed wystawieniem zaświadczenia sprawdzane są dokumenty wnioskodawcy i w przypadku jakichkolwiek wątpliwości wnioskodawca wzywany jest do przedstawienia dodatkowych dokumentów. Celem potwierdzenia autentyczności dokumentów konieczny jest kontakt z szkołą, uczelnią lub kuratorium oświaty. Ponadto, należy dodać, iż dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych umożliwia organom właściwym państw członkowskich Unii Europejskiej wymianę informacji w procesie uznawania kwalifikacji zawodowych. W celu usprawnienia przepływu informacji pomiędzy organami właściwymi do spraw uznawania kwalifikacji w poszczególnych zawodach, państwa członkowskie Unii Europejskiej zaproponowały wdrożenie tzw. systemu wymiany informacji wewnątrz UE (Internal Market Information system). Obecnie trwają prace nad opracowaniem elektronicznego systemu wymiany informacji. Państwa członkowskie zdecydowały, iż w pierwszej fazie implementacji systemu, projektem IMI zostaną objęte 4 zawody: lekarz, farmaceuta, fizjoterapeuta i księgowy. Docelowo system ten ma obejmować wszystkie zawody regulowane i zawody sektorowe. Kwalifikacje pracowników ochrony zdrowia są weryfikowane nie tylko formalnie, ale również merytorycznie. W przypadku zaistnienia uzasadnionego podejrzenia niedostatecznego przygotowania zawodowego lekarza, lekarza dentysty, samorząd zawodowy ma prawo zweryfikować merytoryczne przygotowanie do wykonywania zawodu i w wyniku weryfikacji skierować pracownika do odbycia uzupełniającego przeszkolenia. W razie uchylenia się od uczestnictwa w uzupełniającym przeszkoleniu, okręgowa rada lekarska 2
podejmuje uchwałę o zawieszeniu lekarza w prawie wykonywania zawodu lub o ograniczeniu w wykonywaniu określonych czynności medycznych do czasu zakończenia przeszkolenia. Lekarze, lekarze dentyści, farmaceuci oraz diagności laboratoryjni są zobowiązani do odbycia uzupełniającego przeszkolenia również w przypadku, gdy przez 5 lat nie wykonywali swojego zawodu. DANE TELEADRSOWE 1) Naczelna Izba Lekarska ul. Sobieskiego 110, 00-764 Warszawa, tel. (+4822) 559-13-00, (+4822) 559 13 24, fax (+4822) 559 13 23 e-mail: sekretariat@hipokrates.org 2) Naczelna Izba Aptekarska ul. Długa 16, 00-238 Warszawa tel. (+48 22) 635 92 85, fax (+48 22) 887 50 32 e-mail: nia@nia.org.pl 3) Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych ul. Konopacka 4, 03-428 Warszawa tel. (+4822) 741 21 55 4) Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych Al. Ujazdowskie 22. IIIp., 00-478 Warszawa, tel. (+4822) 628 34 93, fax (+4822) 628 58 61 e-mail: izba@izbapiel.org.pl 5) Narodowy Fundusz Zdrowia ul. Grójecka 186, 02-390 Warszawa, tel. (+4822) 572 60 00, fax (+4822) 572 63 33 6) Akademia Medyczna w Białymstoku, ul. Kilińskiego 1, 15-230 Białystok, tel. (+4885) 748-54-03/04, fax 7(+4885) 48-54-16 7) Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu im. Ludwika Rydygiera, ul. Jagiellońska 13, 85-067 Bydgoszcz, tel. (+4852) 585-33-80, fax (+4852) 585-33-84 8) Akademia Medyczna, ul. Marii Skłodowskiej - Curie 3a, 80-210 Gdańsk, tel. (+4858) 349-10-00, fax (+4858) 520-40-38 9) Śląska Akademia Medyczna, ul. Warszawska 14 40-006 Katowice, tel. (+4832) 208-35-55, fax (+4832) 208-35-61 10) Collegium Medicum UJ, ul. Św. Anny 12, 31-008 Kraków, tel. (+4812) 422-69-22, fax (+4812) 422-25-78 11) Akademia Medyczna im. prof. Feliksa Skubiszewskiego, Al. Racławickie 1 20-059 Lublin, tel. (+4881) 534-67-39 fax (+4881) 532-46-33 12) Uniwersytet Medyczny ul. Kościuszki 4 90-419 Łódź, tel. (+4842) 632-21-13, fax (+4842) 630-07-07 13) Akademia Medyczna im. Karola Marcinkowskiegoul. Fredry 10 61-701 Poznań, tel. (+4861) 854-62-28 fax (+4861) 852-04-55 14) Pomorska Akademia Medyczna ul. Rybacka 1 70-204 Szczecin, tel. (+4891) 480-08-01 fax (+4891) 480-07-05 15) Akademia Medyczna Żwirki i Wigury 61 02-091 Warszawa, tel. (+4822) 572-01-01 fax (+4822) 572-01-61 16) Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich ul. Pasteura 1 50-367 Wrocław, tel. (+4871) 784-00-01 fax (+4871) 784-01-09 17) Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego ul. Marymoncka 99 01-813 Warszawa, tel. (+4822) 834-12-28 fax (+4822) 834-12-28 3
HEALTH SECTOR EMPLOYEE QUALIFICATION VERIFICATION IN POLAND Wacława awa Wojtala
Pre Employment Checks in Poland Doctors,, dentists, pharmacists, bio-medical analysts, nurses and midwives Other medical professions (eg. physiotherapist, paramedic, psychotherapist, pharmaceutical technician, radiographer, medical laboratory technician and others)
Legal frames of reference for healthcare employee qualifications The Doctor and Dentist Profession Act of 5 December 1996 The Nurse and Midwife Professions Act of 5 July 1996 The Pharmaceutical Chambers Act of 19 April 1991 The Laboratory Diagnostics Act of 27 July 2001 The Recognition of Qualifications Act of 26 April 2001 on the Regulations in EU member states for the pursuit of regulated professions Draft of the act on some medical professions
Legal frames of reference for healthcare employee qualifications Regulation of the Minister of Education and Science of 6 April 2006 on nostrification of school certificates and maturity certificates obtained abroad Regulation of the Minister of Education and Science of 24 February 2006 on nostrification of higher education diplomas obtained abroad
Professional Qualifications verification Who verifies? Employers Professional chambers / registration authorities Patients Purpose: to check qualifications of future employees to register to professional chamber / register to ensure competence of the medical professional
Professional chamber register Health professional has to be registered ed by the professional chamber
Competent authorities (professional chambers and registration authorities) Doctors & dentists Pharmacists Nurses & midwives Bio-medical analysts Other medical professions National Chamber of Doctors and Dentists & regional chambers National Pharmaceutical Chamber & regional chambers National Chamber of Nurses and Midwives & regional chambers National Chamber of Laboratory Diagnostitians & Ministry of Health Ministry of Health
Licence to Practice security measures Confirm the right to perform the profession of doctor, dentist, nurse, midwife, pharmacist and bio-medical analyst.. Eg.: license to practise for pharmasist: watermarked paper pharmacy logo chemical protection proper stamp laminated
Central register of medical professionals Registration authority Ministry of Health performed by the Ministry of Health Concerning the following professions: dental assistant, dietetician, physiotherapist, dental hygenist,, speech and language therapist, message/spa spa therapist, pediatric nurse, optometrist, orthoptist, audiometric technician, psychotherapist, medical laboratory technician, dental technician, pharmaceutical assistant/pharmacy technician, radiographer/radiotherapist radiotherapist, optician, orthopaedic technician, occupational therapist, paramedic
Sources of information For employers For professional chamber/ registration authority For patients Doctors & dentists Pharmacists Nurses & midwives Bio-medical analysts Medical schools Registration authority Medical schools Registration authority Other medical professions Medical schools Registration authority (from 2008) Medical schools Registration authority (from 2008)
Checking Professional Qualifications Polish citizens UE citizens foreigners
Checking Professional Qualifications Doctor Dentist Pharmacist Nurse Midwife Bio-medical analyst Polish citizens Professional chamber (registration authority) Enter to the register (granting license to practise) Other medical professions Ministry of Health (registration authority from 2008) Enter to the registration(c ertification) (from 2008)
Checking Professional Qualifications Doctor Dentist Pharmacist Nurse Midwife UE citizens Professional chamber (registration authority) Enter to the register (granting license to practise) Bio-medical analyst Other medical professions Ministry of Health Decision on recognition of professional qualifications (enter to the registration from 2008)
Checking Professional Qualifications foreigners Doctor Dentist Pharmacist Nurse Midwife Bio-medical analyst (coming from states other than EU Member States) Recognition of foreign diploma as equivalent by higher school or educational office Professional chamber (registration authority) Enter to the register (granting license to practise) Other medical professions Recognition of foreign diploma as equivalent by higher school or educational office Ministry of Health (registration authority from 2008) Enter to the register (from 2008)
Documents required diplomas in original or notarised copies (with sworn translation for UE and foreigners) additional documents Polish citizens - certificates confirming legal requirements, internship, examination, health conditions, others UE citizens certificates issued by competent authorities, statement on knowledge of Polish language foreigners recognition of a foreign diploma as equivalent to Polish diplomas (in accordance to international agreements or internal Polish law, examination on Polish language documents confirming former employment
Queries Professional chambers (registration authorities) contact the relevant authorities of the country (in order to confirm the authenticity of the documents) The Internal Market Information system will provide a faster and more reliable exchange of information between authorities in EU
Qualifications are checked: Formally: Diplomas or other documents, accompanied by a certificate (issued by the relevant authorities of the country from which the applicant comes), that additionally confirm their authenticity On merit (reg. professionals who entered the register): special commission appointed by professional chambers
Checking qualifications on merit Professional chambers have the right to: verify the level of preparation (to perform the profession) direct the professional to supplementary training (if necessary) suspend the professional from performing his profession (or from performing certain medical activities) until the training is completed
Supplementary training Doctors, dentists, pharmacists, nurses, midwives and bio-medical analysts are obliged to undergo supplementary training, if they have not performed their profession for a period of 5 years
Confirming professional qualifications by the Minister of Health MoH is authorised to issue certificates (confirming the professional qualifications of health sector workers who are applying for permission to perform their profession on the territory of the European Union)
How can it be improved upon? Proactive exchange of information in the process of recognising professional qualifications Electronic information exchange system (pilot project for professions of doctor, pharmacist, physiotherapist) Introduce EU Internal Market Information System for all medical professions Creating central base of information on cases of distortion (if necessary)