Warszawa, 28 listopada 2018 roku WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-I.431.1.45.2018 JT Pan Andrzej Pietrasik Burmistrz Płońska WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 127 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1508, z późn. zm.), w związku z art. 7 ust. 1 pkt. 6 i ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1390), inspektorzy Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie przeprowadzili w dniach 10 12 i 15 października 2018 r. kontrolę kompleksową w Urzędzie Miejskim w Płońsku. Przedmiotem kontroli była prawidłowość realizacji zadań własnych gminy dotyczących tworzenia gminnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w zakresie: opracowywania i realizacji gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie, podejmowania działań na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie w ramach zespołu interdyscyplinarnego. Kontrolą objęto okres od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia kontroli. W związku z kontrolą, której wyniki zostały przedstawione w protokole kontroli, podpisanym przez Panią Teresę Kozerę - Zastępcę Burmistrza bez zastrzeżeń 5 listopada 2018 r., przekazuję niniejsze wystąpienie pokontrolne. Miejski Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy na lata 2014-2018 został przyjęty uchwałą Nr XLVIII/415/2013 Rady Miejskiej w Płońsku z dnia 28 listopada 2013 r. Program opracował Punkt Profilaktyki Uzależnień i Pomocy Rodzinie, któremu w regulaminie organizacyjnym Urzędu przypisano m.in.: - udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholizmu, narkomanii i przemocy w rodzinie oraz innych sytuacjach kryzysowych pomocy psychologicznej i prawnej, - realizacje procedury Niebieskiej Karty, - realizację ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
Głównym celem Programu jest zapewnienie ochrony ofiarom przemocy poprzez stworzenie zintegrowanego i skutecznego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Założono, że będą realizowane cele szczegółowe. Do każdego celu szczegółowego przypisano ogólnikowe działania oraz wskaźniki monitoringowe. 6 marca 2018 r. Burmistrzowi Miasta Płońsk zostało przedłożone sprawozdanie z realizacji Programu. Wyszczególniono w nim tylko działania podejmowane przez Punkt. Z pozostałych działań podejmowanych w ramach Programu przez szkoły i policję złożono osobne sprawozdania, przedstawione na posiedzeniu Rady Miejskiej 21 czerwca 2018 r. 17 lutego 2011 r. Rada Miejska w Płońsku podjęła uchwałę Nr VII/63/11 w sprawie trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków Zespołu Interdyscyplinarnego w związku z realizacją zadań w zakresie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania w Płońsku. W Uchwale określono kadencyjność Zespołu na 4 lata. Obsługę organizacyjno-techniczną Zespołu przypisano Punktowi Profilaktyki Uzależnień i Pomocy Rodzinie. W Uchwale przewidziano powoływanie grup roboczych. Zarządzeniem Nr 00.50.81.2011 z dnia 23 maja 2011 r. Burmistrz Miasta Płońsk powołał Zespół Interdyscyplinarny. W jego skład weszli przedstawiciele wszystkich instytucji wskazanych w art.9a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. Mimo upływu kadencji Zespół w tym samym składzie funkcjonował jeszcze przez 3 lata, do września 2018 r. Zarządzeniem Nr 0050.148.2018 z dnia 11 września 2018 r. Burmistrz Miasta Płońsk powołał następny Zespół Interdyscyplinarny do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Zgodnie z art. 9c ust.3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie wszyscy członkowie (oprócz przedstawiciela prokuratury, który ma podpisać oświadczenie na pierwszym posiedzeniu) Zespołu Interdyscyplinarnego zobowiązali się do zachowania poufności informacji i danych uzyskanych przy realizacji zadań, składając pisemnie stosowne oświadczenia. Spotkania Zespołu zwoływane są na wniosek Przewodniczącej ZI. W 2017 r. odbyły się 4. posiedzenia Zespołu, natomiast w 2018 r. - 3. Dokumentację z posiedzeń Zespołu stanowią protokoły oraz listy obecności. Niebieskie Karty A, wraz z pismem przewodnim, były przesłane przez podmiot wszczynający procedurę do Przewodniczącej Zespołu w ciągu 7 dni od dnia wszczęcia procedury. W dniu wpływu Niebieskiej Karty A Przewodnicząca, za pomocą poczty elektronicznej lub telefonicznie informowała członków Zespołu o wpłynięciu Karty. Diagnoza zawarta w formularzach Karty C daje pełny obraz sytuacji rodziny. W Kartach - C zawarto zapisy dotyczące planowanych działań.
Decyzję o zakończeniu procedury Niebieskie Karty podejmowała grupa robocza. W kontrolowanym okresie zamknięto 6 procedur. Zakończenie procedury każdorazowo było potwierdzone protokołem, podpisanym przez Przewodniczącą Zespołu. Podczas kontroli stwierdzono następujące nieprawidłowości: 1. W Statucie Urzędu nie ujęto zapisów dotyczących zadań gminy związanych z realizacją ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Nie wskazano wprost osoby lub jednostki odpowiedzialnej za to działanie. Zadania z tego obszaru wpisano do Regulaminu Organizacyjnego przypisując je Punktowi Profilaktyki Uzależnień i Pomocy Rodzinie oraz Pełnomocnikowi Burmistrza ds. rodziny, któremu zlecono przygotowanie i koordynację realizacji miejskiego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie bez monitorowania realizacji Programu oraz bez sporządzania sprawozdania z jego realizacji. 2. W Regulaminie Organizacyjnym Urzędu obsługę organizacyjno-techniczną przypisano Punktowi Profilaktyki Uzależnień i Pomocy Rodzinie, co jest niezgodne z zapisami art.9a ust.9 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. (Dz. U z 2015 r., poz. 1390), który określa, że obsługę tę zapewnia ośrodek pomocy społecznej. 3. W Miejskim Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy na lata 2014-2018 cele szczegółowe określono bardzo ogólnikowo. Podobnie przewidywane efekty działań sformułowane są ogólnikowo, bez możliwości ich sprawdzenia. Nie opracowano harmonogramu działań z rozpisanymi terminami ich realizacji ani osób czy podmiotów odpowiedzialnych za konkretne działania. 4. W zakresie monitoringu zapisano, że wyniki monitoringu Miejskiego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy na lata 2014-2018 zostaną przedstawione w sprawozdaniu z działalności Punktu Profilaktyki i Pomocy Rodzinie przygotowanym dwa razy w roku, bez uwzględnienia działań podejmowanych przez inne podmioty. Nie uwzględniono zapisów o osobie lub podmiocie odpowiedzialnym za sporządzeniu jednego sprawozdania z realizacji Programu w gminie. 5. Z Miejską Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych nie zawarto porozumienia o współpracy w ramach działalności Zespołu Interdyscyplinarnego, co jest niezgodne z art.9a ust. 8 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. 6. W składzie Zespołu Interdyscyplinarnego brakuje przedstawiciela organizacji pozarządowej, co jest niezgodne z art.9a ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
7. Obsługę organizacyjno-techniczną Zespołu Interdyscyplinarnego zapewnia Punkt Profilaktyki Uzależnień i Pomocy Rodzinie, co jest niezgodne z art.9a ust. 9 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. 8. W dokumentacji nie stwierdzono potwierdzenia zapoznania się członków ZI z Kartą A w terminie określonym w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 czerwca 2011 r. w sprawie nadzoru i kontroli nad realizacją zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 126, poz. 718, z 2011 r.). 9. Na 12 skontrolowanych akt, tylko w 3. zapisano, że osobie podejrzanej o to, że jest dotknięta przemocą przekazano Kartę B, co jest obowiązkiem wynikającym z 6 pkt.1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 września 20011 roku w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta. 10. W Niebieskich Kartach C zawarto zapisy dotyczące planowanych działań. Obejmowały one jednak głównie działania Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej i Policji; nie uwzględniały działań innych podmiotów, które ze względu na sytuację i skład rodziny powinny brać udział w procedurze. 11. Na 12. skontrolowanych akt spraw, w 11. w skład grupy roboczej, bez względu na potrzeby rodziny, weszły 3 osoby: przedstawiciel MOPS-u, MKRPA oraz Policji. 12. W dokumentacji nie było sprawozdań, notatek lub innego potwierdzenia działań podejmowanych w związku z realizacją planu. Znajdowały się w niej tylko lakoniczne notatki pracownika socjalnego oraz policjanta z wizyt w środowisku. W dokumentacji brakuje także informacji na temat efektów podejmowanych działań. 13. Kończąc procedurę nie odnoszono się do stopnia i sposobu realizacji indywidualnego planu pomocy. W sprawdzonych aktach spraw nie było dokumentacji, która stanowiłaby przesłankę do zamknięcia procedury Niebieskiej Karty, co jest niezgodne z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta. 14. Po zamknięciu procedury Niebieskiej Karty sytuacja rodziny nie była monitorowana. Za powstałe nieprawidłowości odpowiedzialność ponosi Pan, jako Burmistrz Płońska. Przyczyną nieprawidłowości jest zbyt mały nadzór nad realizacją ustawy o przeciwdziałaniu przemocy i rozporządzenia w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta. Stwierdzone nieprawidłowości miały wpływ na skuteczność udzielanej pomocy.
W celu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości zwracam się do Pana o realizację następujących zaleceń pokontrolnych: 1. Miejski Program Przeciwdziałania oraz Ochrony Ofiar Przemocy na lata 2014 2018 uzupełnić o harmonogram wskazujący terminy i osoby lub instytucje realizujące poszczególne działania. Określić szczegółowo cele programu, przewidywane efekty działań oraz sposób ich monitorowania. 2. Zawrzeć porozumienie o współpracy w zakresie działalności Zespołu Interdyscyplinarnego z Miejską Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 3. W skład Zespołu Interdyscyplinarnego powołać przedstawiciela organizacji pozarządowej, zgodnie z art. 9a ust. 3 pkt. 5 i 6 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. 4. Zapewnić obsługę organizacyjno-techniczną Zespołu Interdyscyplinarnego w Miejskim Ośrodku pomocy Społecznej w Płońsku. 5. Dokumentować sposób przekazywania i zapoznania się członków Zespołu z Kartą A w terminie określonym w 8 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta 6. Każdorazowo przekazywać osobie doznającej przemocy w rodzinie formularz Niebieskiej Karty B. 7. Skład grup roboczych, w przypadkach uzasadnionych do tego potrzebami rodziny, rozszerzać o przedstawicieli innych służb zaangażowanych w procedurę Niebieskie Karty poza standardowo powoływanymi przedstawicielami MOPS-u, MKRPA oraz Policji 8. Rozpisywać poszczególne działania na członków grupy roboczej zaangażowanych w realizację procedury, zgodnie z potrzebami rodziny wynikającymi z diagnozy. 9. Kończyć procedurę Niebieskie Karty zgodnie z przepisami 18 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta, na podstawie analizy zebranej dokumentacji i aktualnej diagnozy rodziny. 10. Wszystkie podejmowane działania dokumentować zgodnie z zapisami w 10 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 roku w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta. Ponadto zalecam uregulowanie kwestii dotyczącej przyporządkowania zadań związanych z budową systemu przeciwdziałania przemocy w Płońsku w Statucie i Regulaminie Urzędu Miasta. Jasno
określić zadania Punktu Profilaktyki Uzależnień i Pomocy Rodzinie oraz Pełnomocnika Burmistrza ds. Rodziny. Po zakończeniu procedury Niebieskie Karty zalecam monitorowanie sytuacji rodziny. Jednocześnie zobowiązuję Pana Burmistrza do przekazania, w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, pisemnej informacji o sposobie realizacji zalecenia pokontrolnego lub przyczynach jego niewykonania. Na podstawie art. 130 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1508, z późn. zm.), kto nie realizuje zaleceń pokontrolnych, podlega karze pieniężnej w wysokości od 200 do 6 000 zł Pouczenie Zgodnie z art. 128 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej w związku z art. 7 ust. 1 pkt 5 i 6 oraz art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie kontrolowana jednostka może, w terminie 7 dni od dnia otrzymania zaleceń pokontrolnych, zgłosić do nich zastrzeżenia. W przypadku nieuwzględnienia przez Wojewodę Mazowieckiego zastrzeżeń należy w terminie 30 dni powiadomić o sposobie realizacji zaleceń Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie, a w przypadku ich uwzględnienia należy mieć na uwadze zmiany wynikające z powyższego faktu. z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Kinga Jura Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej