NAJWYZSZA IZBA KONTROLI Delegatura w Gdańsku LGD - 4101-019-02/2013 P/13/056 WYST ĄPIENIE POKONTROLNE NAJWYŻSlA IZBA KONTROLI Delegatura w Gdańsku ul. Wały Jagiellońskie 36, 80-853 Gdańsk T +48 58 768 36 00, F +48 58 768 36 05 Igd@nik.gov.pl
I. Dane identyfikacyjne kontroli Numer i tytuł kontroli Jednostka przeprowadzająca kontrolę Kontroler Jednostka kontrolowana Kierownik jednostki kontrolowanej Ocena og61na Uzasadnienie oceny ogólnej Opis stanu faktycznego P/13/056 - Komunalizacja spółek Skarbu Państwa. Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Gdańsku. Michał Thomas, doradca ekonomiczny, upoważnienie do kontroli nr 86535 z 26 września 2013 r. (dowód: akta kontroli str. 1-2) Zarząd Portu Morskiego Hel Koga Sp. z 0.0. ul. Kuracyjna 1 (dalej: "Spółka"). z siedzibą w Helu, 84-150 Hel Joanna Kosińska, Prezes Zarządu Spółki (dalej: "Prezes Zarządu") (dowód: akta kontroli str. 3-8) II. Ocena kontrolowanej działalności Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie 1 działalność Spółki po jej skomunalizowaniu. Powyższą ocenę uzasadnia realizacja przez Spółkę po jej komunalizacji działań inwestycyjnych, ujętych w uchwalonym przez Radę Miasta Helu 28 kwietnia 2011 r. planie rozwoju Spółki, zgodne z tym planem i przyjętymi zasadami udzielanie objętych badaniem zamówień oraz poprawa objętych badaniem wskaźników ekonomicznych uzyskiwanych przez Spółkę III. Opis ustalonego stanu faktycznego 1. Realizacja zadań postawionych przez organy samorządowe. Na mocy podpisanej 3 listopada 2010 r. umowy Skarb Państwa - na podstawie art. 4b ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji 2 - przeniósł nieodpłatnie na rzecz Gminy Hel (dalej: "Gmina") prawo z udziałów w Spółce o łącznej wartości nominalnej 42 mln zł, stanowiących 100% jej kapitału zakładowego. Z treści ww. umowy wynika m.in., że zawarto ją w wyniku pozytywnego rozpatrzenia przez Ministra Skarbu Państwa wniosku o komunalizację oraz stwierdzenia istnienia przesłanek komunalizacji, w tym związku między przedmiotem działalności Spółki, określonym w jej akcie założycielskim (działalność portów morskich - PKD 52.22.A), a zadaniami własnymi Gminy, o których mowa wart. 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym 3, "w związku z art. 7 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich"4. (dowód: akta kontroli str. 9-35) Po 3 listopada 2010 r. Burmistrz Helu, poprzez Zgromadzenie Wspólników Spółki, nie wyznaczał jej Zarządowi konkretnych zadań do wykonania, natomiast Rada 1 Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości, negatywna. 2 Dz. U. z 2013 r. poz. 216. 3 Dz. U. z 2013 r. poz. 594 ze zm. 4 Dz. U. z 2010 r. Nr 33, poz. 179. 2
Miasta Helu 28 kwietnia 2011 r. uchwaliła, opracowany przez Zarząd Spółki 22 marca 2011 r., plan jej rozwoju, obejmujący m.in.: - określenie jej celów strategicznych: krótkookresowych (do końca 2011 r.), średniookresowych (na najbliższe dwa-trzy lata) i długookresowych (powyżej trzech lat); - katalog działań inwestycyjnych Spółki na lata 2011-2015 (remont nawierzchni drogi nr 5, remont wyposażenia Falochronu Południowego, rozbudowa mariny jachtowej, wielofunkcyjna zabudowa usługowa dla obsługi ruchu turystycznego, pirs zabezpieczający miejsca cumownicze dla małych łodzi rybackich, zaplecze socjalne dla mariny jachtowej). (dowód: akta kontroli str. 36-62, 197-242) Ze sprawozdań z działalności Spółki za lata 2011-2012 wynika, że Spółka realizowała m.in. następujące zadania: - w 2011 r. m.in.: zrealizowano projekt inwestycyjny "Remont wyposażenia Falochronu Południowego" w zakresie rybackiej infrastruktury portowej, finansowany środkami Programu Operacyjnego "Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013" (dalej: "Program Operacyjny"), na podstawie umowy zawartej 28 grudnia 2010 r. z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (dalej: "Agencja") o dofinansowanie na kwotę 1.228.133 zł z VAT; zrealizowano zakres podstawowy projektu inwestycyjnego "Remont nawierzchni drogi portowej nr 5" w zakresie rybackiej infrastruktury portowej, finansowanego środkami ww. Programu, na podstawie umowy zawartej 28 grudnia 2010 r. z Agencją o dofinansowanie na kwotę 1.199.118 zł z VAT; zabezpieczono zaplecze sanitarne dla mariny jachtowej w postaci czterech kontenerów sanitarnych, zlokalizowanych na Falochronie Zachodnim; rozpoczęto proces inwestycyjny dla projektów "Rozbudowa przystani jachtowej w Porcie Rybackim Hel" oraz "Zaplecze sanitame dla przystani jachtowej"; w 2012 r. m.in.: zakończono projekty inwestycyjne "Remont wyposażenia Falochronu Południowego" oraz "Remont nawierzchni drogi portowej nr 5"; kontynuowano działania związane z realizacją projektu "Rozbudowa przystani jachtowej w Porcie Rybackim Hel". (dowód: akta kontroli str. 243-269) W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości. 2. Zgodność wydatków majątkowych oraz zamówień niemajątkowych z prawem zamówień publicznych, regulacjami samorządowymi i regulacjami wewnętrznymi. Spółka, będąc podmiotem upoważnionym do zarządzania portem morskim zobowiązana była, na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 4, art. 132 i art. 133 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004r. - Prawo zamówień publicznych 5, do stosowania ww. ustawy wyłącznie przy udzielaniu zamówień sektorowych, których wartość jest równa lub przekracza kwoty określone na w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 tej ustawy. 5 Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm. 3
Spółka: nie posiadała wewnętrznych uregulowań, dotyczących udzielania zamówień publicznych, - nie była zobowiązana do stosowania regulacji samorządowych w ww. zakresie. Z wyjaśnień Prezes Zarządu wynika, że w Spółce przy udzielaniu zamówień stosowano tryby przetargu i zapytania o cenę, a dla robót budowlanych, których wartość ustalano kosztorysem inwestorskim zamówień udzielano na podstawie odrębnie uchwalanych regulaminów - zamówienia te prowadzono w trybie odrębnych pisemnych postępowań przetargowych w oparciu o uregulowania wynikające z przepisów art. 70 1-70 5 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny6(dalej: "Kodeks cywilny"). (dowód: akta kontroli stl 64-66) Objętych badaniem: - trzech zamówień majątkowych na łączną kwotę 3.414.567,78 zł, udzielonych w latach 2011-2013 w ramach zadań inwestycyjnych: "Remont wyposażenia Falochronu Południowego", "Remont nawierzchni drogi portowej nr 5" i "Rozbudowa przystani jachtowej w Porcie Rybackim Hel" (na kwoty - odpowiednio - 1.171.128,52 zł, 738.473,56 zł i 1.504.965,70 zł) dokonano w trybie przetargowym, zgodnie z: art. 701-70 5 Kodeksu cywilnego, planem rozwoju Spółki z 28 kwietnia 2011 L, każdorazowo zatwierdzanymi przez Prezes Zarządu regulaminami przetargów, wprowadzonymi na podstawie umów zawartych z Agencją jako Instytucją Zarządzającą Programem Operacyjnym lub Województwem Pomorskim jako Instytucją Pośredniczącą dla osi 4 Programu Operacyjnego "Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013", - trzech zamówień niemajątkowych na łączną kwotę 14.612,40 zł, udzielonych w latach 2011-2013 na wynajem kontenerów sanitarnych, potrzebnych Spółce dla zorganizowania całodobowego zaplecza sanitarnego dla mariny jachtowej dokonano zgodnie z planem rozwoju Spółki z 28 kwietnia 2011 L (dowód: akta kontroli stl 37-62, 67-185) W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości. 3. Wpływ komunalizacji na sprawność realizacji zadań, sytuację ekonomiczną spółek i osiągane wyniki. Z wyjaśnień Prezes Zarządu wynika m.in., że komunalizacja wpłynęła na sprawność realizacji zadań przez Spółkę - dzięki bezpośredniemu kontaktowi z Burmistrzem Helu możliwe jest szybkie uzyskiwanie zgód Zgromadzenia Wspólników, niezbędnych dla realizacji zadań Spółki. Prezes Zarządu wskazała, że w czasie funkcjonowania Spółki jako jednoosobowej spółki Skarbu Państwa nie był możliwy tak szybki przepływ dokumentów, jak w trzecim kwartale 2013 L kiedy to Spółka aplikowała o środki z osi 3 Programu Operacyjnego "Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013" (w konkursie na projekty dotyczące rybackiej infrastruktury portowej Spółka złożyła cztery wnioski o dofinansowanie, informację o przyznaniu środków dla dwóch projektów uzyskała 6 Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm. 4
29 października 2013 r. - tego samego dnia Prezes Zarządu wystąpiła o opinię do Pełnomocnika Wspólnika i zwołanie Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników, a uzyskanie stosowanych zgód Zgromadzenia w dniu 4 listopada 2013 r. pozwoliło na podpisanie 6 listopada 2013 r. dwóch umów o dofinansowanie projektów inwestycyjnych, dotyczących rybackiej infrastruktury portowej. (dowód: akta kontroli str. 64-66, 186-196, 243-269) W 2012 r., w porównaniu do 2009 r. (ostatni rok przed komunalizacją) Spółka uzyskała przychody i zysk netto wyższe o - odpowiednio - 19,2% i 109,2%. Poprawiły się również wybrane wskaźniki ekonomiczne: rentowności netto, rentowności majątku trwałego oraz bieżącej płynności finansowej. Wybrane wskaźniki ekonomiczne, uzyskiwane przez Spółkę w latach 2009-2012 przedt' s awlaponrzsze.. zest" awlenre. Dane 2009 r. 2010 r. 2011 r. 2012 r. tys. zł tys. zł tys. zł tys. zł Wysokość kapitałów własnych 58040,1 58032,3 57911,5 58022,6 Przychody 1 461,9 1 555,4 1 629,3 1742,5 Koszty 1 367,5 1553,0 1 598,7 1643,4 Zysk netto 53,1 2,4 30,5 111,1 Wartość środków trwałvch 60437,5 60238,6 61623,7 61459,6 Wartość nieruchomości gruntowych 888,5 884,3 880,2 876,0 Wskaźnik rentowności netto 0,000-0,001 0,000 0,0018 Wskaźnik rentowności maiatku trwałeao 0,002 0,001 0,003 0,003 Wskaźnik bieżacei płynności finansowei 5,05 4,87 1,17 3,95 (dowód: akta kontroli str. 64-66,186-196) W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości. Prawo zgłoszenia zastrzeżeń IV. Pozostałe informacje i pouczenia Wystąpienie pokontrolne zostało sporządzone w dwóch egzemplarzach; jeden dla kierownika jednostki kontrolowanej, drugi do akt kontroli. Zgodnie z art. 54 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontrolj7 kierownikowi jednostki kontrolowanej przysługuje prawo zgłoszenia na piśmie umotywowanych zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, w terminie 21 dni od dnia jego przekazania. Zastrzeżenia zgłasza się do dyrektora Najwyższej Izby Kontroli Delegatury w Gdańsku. Gdańsk, 31stycznia 2014 r. Kontroler Michał Thomas doradca ekonomiczny L~~~ podpis Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Gdańsku DYREKTOR rl&1~atyry~1 dr mt.!ficja Gd~~. t1.f/ ann Szczepaniak 7 Dz. U. z 2012 r" poz. 82 ze zm.. 5