Uniwersytet w Białymstoku BIULETYN DZIEKANA Wydział Biologiczno-Chemiczny 4/2019 AKTUALNOŚCI 11 kwietnia (godz. 10:30) Polskie Towarzystwo Chemiczne Oddział w Białymstoku zaprasza do ICh (aula 2003) na wykład dr hab. inż. Elżbiety Wojaczyńskiej (Wydział Chemiczny Politechniki Wrocławskiej) pt. Synteza asymetryczna - wybrane zagadnienia. Z ŻYCIA WYDZIAŁU 12 marca IB i Firma AnimaLab zaprosili na warsztaty Modele zwierzęce w badaniach naukowych i hodowle komórkowe. W dniach 18-19 marca w IB odbyła się jubileuszowa X Sesja Paleolimnologiczna. Głównym organizatorem konferencji był Zakład Paleobotaniki UwB, wspierany przez Komisję Paleolimnologii Polskiego Towarzystwa Limnologicznego oraz Komitet Badań Czwartorzędu PAN. Tematem przewodnim były Ekosystemy jeziorno-torfowiskowe w interglacjałach starszych od holocenu. W sesji uczestniczyło 46 naukowców z 17 polskich ośrodków naukowych. 19 marca w IB dr hab. Anetta Borkowska wygłosiła prelekcję pt. Dzika Afryka, połączoną z pokazem slajdów o przyrodzie Kenii, Tanzanii, Namibii, Botswany i Zimbabwe. W holu przed aulą im. Profesor Aliny Myrchy (2003), została otwarta wystawa o takim samym tytule, prezentująca 80 fotografii zwierząt i krajobrazów afrykańskich, których autorami są Anetta i Jacek Borkowscy oraz Jarosław Klej. Ekspozycję można oglądać do 21 września 2019 r. od poniedziałku do soboty w godzinach 8.00-18.00. 21 marca w ICh miały miejsce laboratoryjne Chemiczne Warsztaty Olimpijskie. Zostały zorganizowane przez dr Izabelę Dobrzyńską w ramach działalności Akademii Młodego Badacza. Uczestnikami byli uczniowie dwóch szkół średnich z województwa podlaskiego i części województwa warmińsko-mazurskiego, którzy zakwalifikowali się do finałowego etapu Olimpiady Chemicznej. 1
Z ŻYCIA WYDZIAŁU W dniach 21-23 marca podczas Marcowych spotkań z nauką w ramach Dni Otwartych na Kampusie UwB czekał szereg atrakcji dla grup zorganizowanych (uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych) oraz miłośników i pasjonatów nauki, przygotowanych przez studentów i pracowników wydziałów przyrodniczych i ścisłych UwB. Chemicy zaprosili na chemiczne zajęcia praktyczne, serwowali lody i chrupki młodego naukowca oraz przygotowali m.in. konkursy plastyczne z okazji 100-lecia powstania Polskiego Towarzystwa Chemicznego oraz 150-lecia stworzenia Układu Okresowego Pierwiastków. Można było obejrzeć naukowe show, zagrać w Chemiczne Scrabble i wylosować nagrodę w Chemicznej Tomboli. Biolodzy opowiedzieli o wielkich epidemiach w dziejach ludzkości, przygotowali warsztaty z analizy pyłkowej oraz pokazali, co kryje ul. W trakcie imprezy, której zadaniem jest promowanie nauki oraz zdrowego trybu życia, w tym ekologicznej żywności, prezentowały się firmy związane z rolnictwem z województwa podlaskiego. Więcej zdjęć: https://biol-chem.uwb.edu.pl/multimedia/galeria-zdjec/dni-otwarte-w-instytucie-chemii-2019-56/ 23 marca w UCP starsi i młodsi miłośnicy przyrody spotkali się z mgr Izabelą Dziekańską, doktorantką w IB oraz autorką książki dla dzieci pt. Motyle dzienne i nocne. Podczas spotkania można było posłuchać opowieści o motylach i ćmach, obejrzeć je, podziwiać motyle skrzydła pod mikroskopem i wypróbować profesjonalną siatkę na motyle. Pani Dziekańska opowiedziała również o tym, jak powstały ilustracje do jej książki. 25 marca w kampusie UwB gościła grupa młodzieży z Centrum Kultury i Języka Polskiego w Mińsku. 30 uczniów wraz z opiekunami zwiedziło kampus oraz UCP, a podczas spotkania w auli, gdzie przywitał ich prodziekan WB-Ch - dr hab. Piotr Zieliński, poznało naszą ofertę edukacyjną oraz zasady naboru kandydatów na studia. 26 marca w IB odbyło się otwarte seminarium naukowe dr Violetty K. Macioszek (Zakład Fizjologii Roślin) Molekularne aspekty interakcji roślin z rodzaju Brassica z nekrotroficznym grzybem Alternaria brassicicola. 27 marca w ICh miała miejsce uroczystość wręczenia dyplomów i nagród laureatom i osobom wyróżnionym w VI Podlaskim Konkursie Chemicznym. Do tegorocznej edycji konkursu przystąpiło ponad 300 uczniów z 25 szkół ponadgimnazjalnych z województwa podlaskiego oraz Ełku i Ostrołęki. Wyniki etapu szkolnego wyłoniły 63 uczniów, którzy zostali dopuszczeni do etapu głównego konkursu, odbywającego się w ICh. Komitet Organizacyjny konkursu zdecydował, że 6 osób, które uzyskały najlepsze wyniki zostanie laureatami, a 7 kolejnych otrzyma wyróżnienie. Dyplomy i nagrody laureatom i wyróżnionym wręczyła Dziekan WB-Ch - prof. dr hab. Beata Godlewska -Żyłkiewicz. Uczestnicy uroczystości wysłuchali wykładu prof. dr. hab. Ryszarda Łaźnego CHEMIA LECZY CZY TRUJE? 2
Z ŻYCIA WYDZIAŁU 27 marca Senat UwB wybrał 6 członków pierwszej Rady Uczelni, nowego organu wprowadzonego ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, która weszła w życie 1 października 2018 r. Mają w niej zasiadać przedstawiciele danej uczelni oraz osoby spoza niej. Jednym z członków reprezentujących uniwersytet została prof. dr hab. Beata Izabella Godlewska-Żyłkiewicz dziekan naszego Wydziału, była prorektor ds. nauki i współpracy z zagranicą (2008-2016) oraz wiceprzewodnicząca Komitetu Chemii Analitycznej Polskiej Akademii Nauk. Gratulujemy! 27 marca w IB odbyło się seminarium Zastosowania mikroskopii sił atomowych (AFM) w naukach biologicznych. Wykład był poświęcony biologicznym zastosowaniom szeroko pojętej mikroskopii AFM, jej najnowszym osiągnięciom, głównie skupiając się na aplikacjach i przykładach. Prelekcję w języku angielskim przestawił dr Frederic Eghaian - specjalista firmy Bruker. 28 marca w ICh odbyła się kolejna impreza z cyklu SPOTKANIA U CHEMIKÓW. Instytut odwiedzili uczniowie z Liceów Ogólnokształcących w Łapach i Michałowie oraz Technikum Gastronomicznego w Białymstoku, którzy zwiedzili laboratoria, odwiedzili UCP oraz wysłuchali wykładu prof. dr. hab. Ryszrada Łaźnego pt. CHEMIA LECZY CZY TRUJE? Zapoznali się również z ofertą edukacyjną studiów prowadzonych na naszym Wydziale. 3 kwietnia WB-Ch oraz firma StatSoft Polska zaprosili do IB pracowników, doktorantów i studentów UwB na szkolenie pt. Zastosowania statystyki w planowaniu i analizie wyników badań doświadczalnych oraz wspomaganie analizy statystycznej w programie Statistica. 4 kwietnia w ICh miały miejsce kolejne Wiosenne Spotkania z Pracodawcami, na które zaproszeni zostali pani Danuta Katryńska Dyrektor firmy Danlab oraz dr Krzysztof Katryński Dyrektor firmy Renggli, absolwent chemii. 6 kwietnia w IB odbył się finał V Olimpiady Wiedzy Biologicznej. Zawody finałowe polegały na publicznej obronie przez uczestników pracy olimpijskiej. W tym roku o tytuł laureata walczyły 33 osoby. Dr Joanna Breczko (ICh) dołączyła do grona laureatów konkursu NCN MINIATURA 2. Na badania wstępne pt. Tworzenie układów z udziałem atomów palladu oraz grafenowych kropek kwantowych kowalencyjnie zmodyfikowanych pochodnymi fulerenowymi otrzyma kwotę 45 100 zł. Gratulujemy! Na stronie internetowej: https://biol-chem.uwb.edu.pl/aktualnosci/ranking-wnioskow-konkursowych-521/ został opublikowany ranking wniosków konkursowych złożonych w ramach subwencji na prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych oraz zadań z nimi związanych, służących rozwojowi młodych naukowców i uczestników studiów doktoranckich oraz stypendia dla uczestników studiów doktoranckich na naszym Wydziale w 2019 r. PLANOWANE KONFERENCJE W dniach 31 maja - 1 czerwca w ICh odbędzie się IV Konferencja Młodych Chemików Sądowych organizowana przez Instytut Chemii UwB, Wydział Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, CLKP w Warszawie, Zakład Medycyny Sądowej Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu oraz Wydział Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego. Celem Konferencji jest integracja studentów i absolwentów kierunku i specjalizacji chemia sądowa i kryminalistyczna oraz specjalistów i naukowców z zakresu toksykologii i kryminalistyki. Szczególny nacisk podczas spotkania będzie położony na inspirację do współpracy różnych środowisk naukowych i rozwijanie pasji do nauki wśród młodych ludzi w zakresie chemia sądowej i kryminalistyki. Pojawią się propozycje wystaw firmowych i warsztatów praktycznych, na których uczesticy będą mieć możliwość zapoznania się z nowoczesną aparaturą, którą dysponuje ICh. Strona konferencji: http://chemiasadowa.confer4.uwb.edu.pl/ 3
PLANOWANE KONFERENCJE 14 czerwca Instytut Chemii UwB oraz Instytut Kronenberga Fundacja Przyszłości Obszarów Chronionych zapraszają do uczestnictwa w unikatowym w skali kraju przedsięwzięciu jakim jest Ogólnopolska Konferencja Środowisko Nauka Odpowiedzialność. Elementem wzmacniającym rangę wydarzenia jest sesja poświęcona jubileuszowi 100-lecia Polskiego Towarzystwa Chemicznego, które jest organizacją szczególnie zasłużoną dla tworzenia potencjału intelektualnego polskiej chemii i nauk o ochronie środowiska naturalnego. Strona konferencji: https://chemia.biol-chem.uwb.edu.pl/pracownicy/konferencja-srodowisko-nauka-odpowiedzialnosc-133/ W dniach 27-29 czerwca w ICh odbędzie się VI konferencja Związki Biologicznie Czynne Aktywność, Struktura, Synteza orgaznowana przez ICh UwB oraz Białostocki Oddział Polskiego Towarzystwa Chemicznego. Strona konferencji: https://chemia.biol-chem.uwb.edu.pl/zaklady/zaklad-chemii-produktow-naturalnych/ W dniach 24-26 września w ICh odbędzie się cykliczna Międzynarodowa Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa Current Environmental Issues - 2019, która ma być okazją do wymiany wiedzy i doświadczeń dotyczących różnych aspektów monitoringu oraz ochrony środowiska, a także biologii i chemii i inżynierii środowiska. Strona konferencji: http://cei2019.pl/ DOKTORATY / HABILITACJE 7 marca w ICh mgr Marcin Andrzej Kruszewski, uczestnik studiów doktoranckich w zakresie chemii, przedstawił założenia swojej rozprawy doktorskiej (przed otwarciem doktoratu) Wpływ wybranych polifenoli na właściwości elektryczne układów modelujących błony biologiczne oraz linii komórkowych glejaka wielopostaciowego. 28 marca w IB mgr Eliza Kondzior, uczestniczka studiów doktoranckich w zakresie biologii, przedstawiła założenia swojej rozprawy doktorskiej (przed otwarciem doktoratu) Czynniki wpływające na poziom zarażenia ssaków drapieżnych sparganozą (Spirometra erinaceieuropaei) w północno-wschodniej Polsce. 28 marca w ICh mgr Katarzyna Janicka, uczestniczka studiów doktoranckich w zakresie chemii, przedstawiła założenia swojej rozprawy doktorskiej (przed otwarciem doktoratu) Badanie wpływu wybranych związków saponinowych na właściwości modelowych błon biologicznych. 28 marca w ICh mgr Kamila Elżbieta Kucharska-Ambrożej, uczestniczka studiów doktoranckich w zakresie chemii, przedstawiła założenia swojej rozprawy doktorskiej (przed otwarciem doktoratu) Zastosowanie badań spektroskopowych i chromatograficznych do autentykacji wybranych gatunków roślin zielarskich i ich preparatów. 1 kwietnia w ICh mgr Ewelina Gajko-Jurkowska, uczestniczka studiów doktoranckich w zakresie chemii, przedstawiła założenia swojej rozprawy doktorskiej (przed otwarciem doktoratu) Zastosowanie związków wanadu jako materiału elektrodowego w bateriach litowo-jonowych i sodowo-jonowych. 4
DOKTORATY / HABILITACJE 1 kwietnia w ICh mgr Paweł Falkowski przedstawił założenia swojej rozprawy doktorskiej (przed otwarciem doktoratu) Badania wpływu architektury i budowy chipa na wybrane parametry analityczne metod wykorzystujących biosensory SPRI. 9 kwietnia w ICh odbył się wykład przedhabilitacyjny dr. Piotra Wałejko pt. Synteza i analiza strukturalna nowych pochodnych estrowych i glikozydowych witaminy E oraz modelowych fenoli. 11 kwietnia (godz. 12:00) w IB (sala 2058) odbędzie się wykład przedhabilitacyjny dr. Szymona Sękowskiego pt. Charakterystyka oddziaływania tanin i ich nanokompleksów z układami białkowymi, lipidowymi i komórkowymi. 16 kwietnia (godz. 12:00) w ICh (sala 2003) odbędzie się wykład przedhabilitacyjny dr Barbary Leśniewskiej pt. Metody badania specjacji chromu w wodach i glebie z wykorzystaniem sorbentów selektywnie rozpoznających jony Cr(III) oraz metod łączonych. 17 kwietnia (godz. 12:15) w ICh (sala 2003) odbędzie się wykład przedhabilitacyjny dr Beaty Kalskiej-Szostko pt. Nanomateriały o strukturze warstwowej z udziałem metali i tlenków metali - otrzymywanie, właściwości fizykochemiczne i ich modyfikacja. SPRAWY NAUKOWE Na marcowym posiedzeniu Rady Wydziału podjęto uchwały w sprawie: - wyróżnienia rozprawy doktorskiej mgr Iwony Misztalewskiej-Turkowicz (ICh) oraz nadania jej stopnia doktora nauk chemicznych w dyscyplinie chemia - wyróżnienia rozprawy doktorskiej mgr Justyny Kapelewskiej (ICh) oraz nadania jej stopnia doktora nauk chemicznych w dyscyplinie chemia SPRAWY DYDAKTYCZNE Na marcowym posiedzeniu Rady Wydziału podjęto uchwały w sprawie: - zamknięcia kierunku ochrona środowiska na studiach stacjonarnych drugiego stopnia od roku akademickiego 2019/2020 - zamknięcia kierunku Environmental Protection na studiach stacjonarnych drugiego stopnia od roku akademickiego 2019/2020 KONKURSY Od 15 marca 2019 r. można składać wnioski w konkursach NCN: OPUS 17, PRELUDIUM 17, MOZART. Więcej informacji na stronie: https://www.ncn.gov.pl/finansowanie-nauki/konkursy/harmonogram 5
SPRAWY STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE BIOLOGÓW Fot. KNB KNB zostało rekordzistą tegorocznej Akcji Karmnik. W ornitologiczne sieci rozstawione przy kampusie UwB wpadło 898 ptaków, w tym: bogatki (461), modraszki (156) i czeczotki (73). Najrzadszymi gośćmi były droździk, sójka i mazurek - w sumie 17 różnych gatunków. W odłowach, obrączkowaniu i opisywaniu ptaków, oprócz studentów KNB brali też udział wolontariusze dawni członkowie Koła, absolwenci biologii, studenci innych kierunków oraz dzieci i dorośli zainteresowani życiem ptaków. Wszystko działo się pod okiem licencjonowanego obrączkarza Marty Drobińskiej. 12 marca gościem Polskiego Radia Białystok był opiekun Sekcji Ornitologicznej KNB - dr Krzysztof Deoniziak, który opowiedział o tegorocznej Akcji Karmnik oraz o życiu ptaków w naszym województwie. 13 marca KNB zostało zaproszone do TVP3 na rozmowę w Poranku w Obiektywie, podczas której opiekun Sekcji Ornitologicznej dr Krzysztof Deoniziak i koordynator sekcji Adam Suprunowicz podsumowali wyniki Akcji Karmnik. 13 marca studentki z KNB - Aleksandra Mieczkowska i Justyna Burzyńska wraz z Opiekunem Sekcji Herpetologicznej - dr Adamem Hermaniukiem promowały nasz Wydział podczas XIX Giełdy Pomysłów na Życie w III LO w Łomży. 21 i 22 marca podczas odbywających się w Kampusie Marcowych spotkań z nauką KNB przygotowało stoisko z egzotycznymi gadami i owadami ze Zwierzętarni IB. Rozpoczęła się Akcja Płotki (marzec, kwiecień), której głównym celem jest czynna ochrona płazów podczas ich wiosennych wędrówek do miejsc rozrodu w Biebrzańskim Parku Narodowym. By im pomóc, studenci we współpracy z BPN ustawili 800 metrów wykonanych z agrowłókniny płotków uniemożliwiających żabom, ropuchom czy traszkom wyjście na jezdnię. Wzdłuż płotków wkopane są wiaderka, do których wpadają wędrujące zwierzęta. Dwa razy na dobę wiaderka są sprawdzane, a płazy bezpiecznie przenoszone na drugą stronę drogi. W dni robocze dyżurują pracownicy BPN, w weekendy żacy z UwB. 22 24, 29 31 marca oraz 5 7 kwietnia odbyły się wyjazdy studentów w ramach Akcji Płotki, podczas których udało się przenieść około 150 płazów. Najczęstszym gatunkiem była żaba moczarowa, ale zdarzały się także traszki grzebieniaste i żaby trawne. Podczas jednego z obchodów gościliśmy telewizję TVP i TVN - o naszej akcji opowiedziano między innymi w Teleekspressie i Obiektywie. 29 marca Kołowicze rozpoczęli wieloletnią akcję Carska Droga, polegającą na ocenie śmiertelności kręgowców na odcinku Carskiej Drogi między Laskowcem a Osowcem w Biebrzańskim Parku Narodowym. 6 kwietnia studenci z KNB wzięli udział w Wielkim sprzątaniu Carskiej Drogi nad Biebrzą. 6
SPRAWY STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE CHEMIKÓW 30 marca studenci i doktoranci z ICh przeprowadzili warsztaty pt. AKADEMIA CHEMIKA w ramach projektu Szkoła wyzwań, których uczestnikami byli uczniowie 3 klasy z Gimnazjum Publicznego nr 1 im. Ignacego Gilewskiego w Siemiatyczach. Kolejne zajęcia odbędą się 6 kwietnia. AKTUALNE ZARZĄDZENIA REKTORA I UCHWAŁY SENATU Uchwała Senatu nr 2337 z dnia 27 lutego 2019 r. w sprawie zgłoszenia kandydatów na członków Rady Doskonałości Naukowej Uchwała Senatu nr 2340 z dnia 27 lutego 2019 r. w sprawie ustalenia programów studiów dla kierunku biologia, obowiązujących od roku akademickiego 2019/2020 Uchwała Senatu nr 2341 z dnia 27 lutego 2019 r. w sprawie ustalenia programów studiów dla kierunku chemia, obowiązujących od roku akademickiego 2019/2020 Uchwała Senatu nr 2342 z dnia 27 lutego 2019 r. w sprawie ustalenia programów studiów dla kierunku ochrona środowiska, obowiązujących od roku akademickiego 2019/2020 Uchwała Senatu nr 2343 z dnia 27 lutego 2019 r. w sprawie ustalenia programów studiów dla kierunku chemia kryminalistyczna i sądowa, obowiązujących od roku akademickiego 2019/2020 Zarządzenie Rektora nr 5 z dnia 19 marca 2019 r. w sprawie procentowego podziału czasu pracy nauczycieli akademickich zatrudnionych w Uniwersytecie w Białymstoku Zarządzenie Rektora nr 6 z dnia 26 marca 2019 r. w sprawie ustalenia wzoru wniosku o udzielenie płatnego urlopu naukowego i sprawozdania z realizacji zaplanowanych prac w trakcie urlopu Zarządzenie Rektora nr 7 z dnia 27 marca 2019 r. w sprawie zasad gospodarowania środkami ochrony indywidualnej, odzieżą i obuwiem roboczym oraz zasad przydziału środków higieny osobistej Zarządzenie Rektora nr 8 z dnia 27 marca 2019 r. w sprawie utworzenia szkół doktorskich w Uniwersytecie w Białymstoku Zarządzenie Rektora nr 9 z dnia 2 kwietnia 2019 r. w sprawie Regulaminu Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych Uniwersytetu w Białymstoku AKTUALNE AKTY PRAWNE Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej 2019 (poz. 419) - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków wynagradzania egzaminatorów za udział w przeprowadzaniu egzaminów oraz nauczycieli akademickich za udział w przeprowadzaniu części ustnej egzaminu maturalnego Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej 2019 (poz. 452) - Ustawa z dnia 22 lutego 2019 r. o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej 2019 (poz. 496) - Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 6 marca 2019 r. w sprawie danych przetwarzanych w Zintegrowanym Systemie Informacji o Szkolnictwie Wyższym i Nauce POL-on 7
AKTUALNE AKTY PRAWNE Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej 2019 (poz. 515) - Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 7 marca 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie utworzenia Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej 2019 (poz. 533) - rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 14 marca 2019 r. w sprawie przyznawania, rozliczania i przekazywania środków finansowych na realizacje inwestycji związanych z kształceniem oraz działalnością naukową 8