Spis treści 1 Wnioskodawcy i promotorzy przedsięwzięcia...1-1 2 Przedmiot studium...2-1 2.1 TYTUŁ PRZEDSIĘWZIĘCIA...2-1 2.2 CELE WSTĘPNEGO STUDIUM...2-1 3 Dane ogólne na temat przedsięwzięcia...3-1 3.1 CELE PRZEDSIĘWZIĘCIA...3-1 3.2 LOKALIZACJA ORAZ PLANOWANY OBSZAR ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA...3-1 4 Opis istniejącego systemu gospodarki wodno ściekowej...4-3 4.1 ORGANIZACYJNA STRUKTURA DZIAŁANIA SYSTEMU Z UWZGLĘDNIENIEM PODZIAŁU KOMPETENCJI, WSPÓŁZALEśNOŚCI, ODPOWIEDZIALNOŚCI I STRUKTURY WŁASNOŚCI...4-3 4.2 OPIS TECHNICZNY SYSTEMU WODNO ŚCIEKOWEGO...4-6 4.2.1 Opis istniejącej infrastruktury wodociągowo kanalizacyjnej...4-6 4.2.1.1 System wodociągowy... 4-6 4.2.1.2 System kanalizacyjny wraz z obiektami sieciowymi... 4-14 4.2.2 Parametry ilościowe i jakościowe wody i/lub ścieków w istniejącym systemie...4-22 4.2.2.1 Woda... 4-22 4.2.2.2 Ścieki... 4-31 4.2.2.3 Charakterystyka ścieków gospodarczych, komunalnych, przemysłowych.... 4-32 4.2.3 Stan techniczny budowli i urządzeń wchodzących w skład systemu...4-32 4.2.3.1 System wodociągowy... 4-32 4.2.3.2 System kanalizacyjny... 4-33 4.3 OCENA OBECNEGO REGIONALNEGO SYSTEMU GOSPODARKI WODNO ŚCIEKOWEJ POD KĄTEM ZGODNOŚCI Z PRAWEM POLSKIM I UE...4-33 4.3.1 Zarys polityki sektorowej na poziomie krajowym (m.in. Polityka Ekologiczna Państwa, Narodowa Strategia Ochrony Środowiska, Stanowisko Negocjacyjne Polski, Program WdraŜania Dyrektyw)...4-33 4.3.1.1 Polityka Ekologiczna Państwa... 4-34 4.3.1.2 Strategia gospodarki wodnej... 4-34 4.3.1.3 Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych... 4-35 4.3.1.4 Europejska sieć ekologiczna Natura 2000... 4-35 4.3.1.5 Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko... 4-36 4.3.2 Zarys strategii regionalnej...4-37 4.3.3 Zarys strategii lokalnej...4-42 4.3.4 Zgodność przedsięwzięcia z wymaganiami polskimi i UE w zakresie ochrony środowiska...4-45 4.3.4.1 Uwarunkowania prawne w Polsce... 4-45 4.3.4.2 Uwarunkowania prawne UE... 4-45 4.3.4.3 Zgodność przedsięwzięcia z wymaganiami polskimi i UE... 4-46 5 Analiza popytu...5-1 5.1 ZAŁOśENIA DO OBLICZEŃ...5-1 5.2 BIEśĄCY I PRZYSZŁY POPYT ZGŁASZANY PRZEZ GOSPODARSTWA DOMOWE...5-3 5.2.1 Prognoza demograficzna dla terenu objętego przedsięwzięciem...5-3 5.2.2 Identyfikacja bieŝącej liczby odbiorców indywidualnych...5-6 5.2.3 Analiza zdolności mieszkańców do ponoszenia opłat...5-8 IV-2008 I
5.2.4 Prognozy obejmujące: liczbę nowych odbiorców, zmiany ilościowe oraz jakościowe w zakresie oferowanych usług...5-11 5.3 BIEśĄCY I PRZYSZŁY POPYT ZGŁASZANY PRZEZ PRZEMYSŁ ORAZ USŁUGI I ROLNICTWO...5-13 5.3.1 Analiza wielkości struktury bieŝącego popytu zgłaszanego przez przemysł...5-13 5.3.2 Prognozy rozwoju gospodarczego dla regionu...5-13 5.3.2.1 Gospodarka Dolnego Śląska... 5-13 5.3.2.2 Rozwój gospodarczy miasta i gminy Bogatynia... 5-14 5.3.3 Prognozy popytu obejmujące jakość i wielkość zapotrzebowania na usługi w oparciu o prognozy rozwoju gospodarczego, trendy w kluczowych dla regionu gałęziach gospodarki...5-17 5.4 BIEśĄCY I PRZYSZŁY POPYT ZGŁASZANY PRZEZ PODMIOTY UśYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ...5-17 5.4.1 Analiza wielkości i struktury bieŝącego zapotrzebowania zgłaszanego przez podmioty uŝyteczności publicznej...5-17 5.4.2 Prognozy obejmujące zapotrzebowanie na usługi sektora uŝyteczności publicznej ze strony mieszkańców i podmiotów gospodarczych...5-18 5.5 BIEśĄCY I PRZYSZŁY POPYT ŁĄCZNIE (BILANS ŚCIEKÓW I/LUB ZAPOTRZEBOWANIA WODY) (PET)...5-18 5.5.1 Popyt bieŝący...5-18 5.5.2 Popyt przyszły...5-19 5.5.3 Przyszły bilans wody i ścieków...5-20 6 Definiowanie ostatecznego zakresu przedsięwzięcia...6-1 6.1 WSTĘPNY ZAKRES PRZEDSIĘWZIĘCIA PROPONOWANY PRZEZ WNIOSKODAWCĘ...6-1 6.1.1 Określenie obszaru objętego opracowaniem...6-1 6.1.2 Opis moŝliwości technicznych skanalizowania Aglomeracji Bogatynia...6-1 6.1.3 Określenie wstępnego zakresu inwestycji...6-2 6.2 ANALIZA POTRZEB INWESTYCYJNYCH...6-5 6.2.1 Opis braków i potrzeb inwestycyjnych w odniesieniu do oceny technicznej systemu...6-6 6.2.1.1 Gospodarka wodociągowa... 6-6 6.2.1.2 Gospodarka ściekowa... 6-7 6.2.2 Opis braków i potrzeb inwestycyjnych w odniesieniu do planowanego popytu na usługi wodno ściekowe...6-9 6.2.3 Identyfikacja niezbędnych działań dla zniwelowania niedoborów jakościowych i ilościowych systemu - określenie Zakresu Niezbędnych Inwestycji (ZNI)...6-9 6.3 ANALIZA OPCJI TECHNICZNYCH...6-11 6.3.1 Metodyka analizy...6-11 6.3.2 Alternatywne rozwiązania technologiczne i lokalizacyjne...6-13 6.3.2.1 Charakterystyka zakresu rzeczowego kanalizacji sanitarnej dla Wariantu I system scentralizowany oparty na oczyszczalni w Bogatyni... 6-14 6.3.2.2 Charakterystyka zakresu rzeczowego kanalizacji sanitarnej dla Wariantu II system z lokalną oczyszczalnią ścieków w Zatoniu... 6-16 6.3.2.3 Charakterystyka zakresu technicznego dla Wariantu I i Wariantu II oczyszczalnia w Bogatyni, GSPOŚ i laboratorium... 6-19 6.3.2.4 Charakterystyka zakresu rzeczowego dla Wariantu I i Wariantu II kanalizacja deszczowa... 6-19 6.3.2.5 Charakterystyka moŝliwych rozwiązań technologicznych dla planowanej kanalizacji rozdzielczej... 6-19 6.3.2.6 Charakterystyka moŝliwych rozwiązań technologicznych dla lokalnej oczyszczalni ścieków w Zatoniu... 6-21 6.3.3 Ekonomiczne (CBA) i finansowe (DGC) porównanie rozwaŝanych alternatyw technologicznych..6-33 6.3.3.1 Porównanie ekonomiczne rozwaŝanych wariantów analiza CBA... 6-33 6.3.3.2 Porównanie finansowe rozwaŝanych wariantów analiza DGC... 6-37 IV-2008 II
6.4 WSKAZANIE OSTATECZNEGO ZAKRESU PRZEDSIĘWZIĘCIA WRAZ ZE WSTĘPNYM SZACUNKIEM KOSZTÓW INWESTYCYJNYCH I EKSPLOATACYJNYCH OKREŚLENIE PLANU INWESTYCYJNEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA (PIP)...6-43 7 Plan wdroŝenia i funkcjonowania przedsięwzięcia...7-1 7.1 ALTERNATYWNE ROZWIĄZANIA INSTYTUCJONALNE PROWADZENIA INWESTYCJI I EKSPLOATACJI, WRAZ Z PORÓWNANIEM SYSTEMÓW KALKULACJI I POBORU OPŁAT ZA USŁUGI WODNO ŚCIEKOWE ORAZ WSTĘPNYMI SZACUNKAMI CEN ZA WODĘ I ŚCIEKI...7-1 7.2 WSKAZANIE OSTATECZNEGO MODELU INSTYTUCJONALNEGO WDRAśANIA I EKSPLOATACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA...7-1 7.3 OCENA PRZYGOTOWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA DO REALIZACJI...7-8 7.3.1 Ocena przygotowania instytucjonalnego podmiotów zaangaŝowanych w realizację i funkcjonowanie przedsięwzięcia...7-8 7.3.2 Decyzje administracyjne oraz postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko (ZZZ)...7-9 8 Wpływ przedsięwzięcia na środowisko...8-1 8.1 ODDZIAŁYWANIE PRZEDSIĘWZIĘCIA NA OBSZARY PROGRAMU NATURA 2000...8-1 8.2 ODDZIAŁYWANIE PRZEDSIĘWZIĘCIA NA POSZCZEGÓLNE ELEMENTY ŚRODOWISKA...8-1 8.2.1 Oddziaływanie na wody podziemne i powierzchniowe...8-2 8.2.2 Oddziaływanie na powietrze atmosferyczne...8-2 8.2.3 Oddziaływanie na powierzchnię ziemi i na glebę...8-3 8.2.4 Oddziaływanie na klimat akustyczny...8-4 8.2.5 Oddziaływanie na świat roślinny i zwierzęcy...8-5 8.2.6 Oddziaływanie na ludzi...8-5 8.2.7 Oddziaływanie na krajobraz...8-5 8.2.8 Oddziaływanie transgraniczne...8-6 8.2.9 Nadzwyczajne zagroŝenia środowiska...8-7 8.3 ANALIZA POTENCJALNYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH WYWOŁANYCH REALIZACJĄ PRZEDSIĘWZIĘCIA...8-8 8.4 PODSUMOWANIE OCENY ODDZIAŁYWAŃ INWESTYCJI NA ŚRODOWISKO...8-8 9 Rekomendacje dla przedsięwzięcia...9-1 9.1 ZESTAWIENIE I OCENA RYZYK ZWIĄZANYCH Z REALIZACJĄ PRZEDSIĘWZIĘCIA...9-1 9.2 WYKAZ I HARMONOGRAM DZIAŁAŃ NIEZBĘDNYCH DO PODJĘCIA W CELU WYSŁANIA WNIOSKU DO KE...9-2 10 Opis przedmiotu zamówienia na wybór wykonawcy dokumentacji wymaganej przy złoŝeniu wniosku do Funduszu Spójności...10-1 10.1 OPIS PRZEDSIĘWZIĘCIA...10-1 10.1.1 Wnioskodawca, Beneficjent i Operator...10-1 10.1.2 Cele przedsięwzięcia...10-2 10.1.2.1 Wstępne cele przedsięwzięcia... 10-2 10.1.2.2 Cele ogólne projektu (oddziaływanie)... 10-2 10.1.2.3 Cele bezpośrednie Projektu... 10-2 10.1.3 Lokalizacja przedsięwzięcia...10-2 10.1.4 Opis obecnego stanu gospodarki ściekowej na terenie objętym projektem...10-3 10.1.4.1 Struktura organizacyjna systemu wodociągowo - kanalizacyjnego na terenie gminy... 10-3 IV-2008 III
10.1.4.2 Sieć kanalizacyjna - stan istniejący... 10-3 10.1.4.3 Oczyszczalnia komunalna w Bogatyni - stan istniejący... 10-4 10.1.4.4 Gminna Stacja Przeróbki Osadów Ściekowych... 10-7 10.1.5 Zakres przedsięwzięcia...10-7 10.2 OKREŚLENIE PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA...10-9 10.2.1 Obowiązujące regulacje prawne...10-9 10.2.2 Zakres zamówienia...10-10 10.2.3 3. Wymagania odnośnie przygotowywanych dokumentów...10-11 10.3 MIEJSCE REALIZACJI ZAMÓWIENIA, WSPARCIE LOGISTYCZNE...10-13 10.4 RAPORTOWANIE...10-14 11 Wnioski końcowe...11-1 12 Literatura...12-1 Spis tabel Tabela 4-1. Długość sieci wodociągowej w zaleŝności od wieku oraz materiału (stan za 2006 r.)....4-7 Tabela 4-2. Wykaz ujęć wód wykorzystywanych dla potrzeb zaopatrzenia ludności w wodę do spoŝycia...4-10 Tabela 4-3. Pobór wody z poszczególnych ujęć i obiektów wynikający z parametrów technicznych lub pozwoleń wodnoprawnych...4-11 Tabela 4-4. Długość sieci kanalizacji sanitarnej na terenie Gminy Bogatynia w podziale na wiek oraz materiał...4-15 Tabela 4-5. Napływ ścieków na oczyszczalnię w Bogatyni w latach 2005 2007...4-18 Tabela 4-6. RLM pomierzone w ściekach napływających na oczyszczalnię w Bogatyni w latach 2005 2007...4-19 Tabela 4-7. Napływ ścieków na oczyszczalnię w Sieniawce w latach 2005 2007...4-20 Tabela 4-8. RLM pomierzone w ściekach napływających na oczyszczalnię w Sieniawce w latach 2005 2007...4-20 Tabela 4-9. Wyniki badań jakości wody na Stacji Uzdatniania Wody w Posadzie woda surowa...4-25 Tabela 4-10. Wyniki badań jakości wody na Stacji Uzdatniania Wody w Posadzie woda uzdatniona...4-25 Tabela 4-11. Wyniki badań jakości wody w Zakładzie Uzdatniania Wody w Zatoniu woda surowa...4-26 Tabela 4-12. Wyniki badań jakości wody w Zakładzie Uzdatniania Wody w Zatoniu woda uzdatniona...4-26 Tabela 4-13. Wyniki badań jakości wody na sieci wodociągowej w Wyszkowie, Posadzie, Bratkowie i Krzewinie...4-27 Tabela 4-14. Wyniki badań jakości wody na sieci wodociągowej w Bogatyni i Bogatyni 3...4-27 Tabela 4-15. Wyniki badań jakości wody na ujęciu nr 1 oraz na sieci wodociągowej w Bogatyni...4-28 Tabela 4-16. Wyniki badań jakości wody na ujęciu nr 5 i ujęciu nr 6 oraz na sieci wodociągowej w Bogatyni...4-28 Tabela 4-17. Wyniki badań jakości wody na ujęciu oraz na sieci wodociągowej w Jasnej Górze...4-29 Tabela 4-18. Wyniki badań jakości wody na ujęciu nr 1 i nr 2 oraz na sieci wodociągowej w Opolnie Zdroju...4-30 Tabela 4-19. Jakość ścieków dopływających na oczyszczalnie w Bogatyni i w Sieniawce w latach 2005 2007 ścieki surowe...4-31 Tabela 4-20. Jakość ścieków oczyszczonych na oczyszczalniach w Bogatyni i w Sieniawce w latach 2005 2007 ścieki oczyszczone...4-31 Tabela 4-21. Wybrane cele sfery gospodarczej, przestrzennej i społecznej ze Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego...4-38 Tabela 4-22. Cele ekologiczne i kierunki działań określone w ramach priorytetu Poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego, zawartego w Programie Ochrony Środowiska dla powiatu Zgorzeleckiego...4-43 Tabela 5-1. Aktualna liczba mieszkańców Gminy Bogatynia w podziale na miejscowości...5-3 IV-2008 IV
Tabela 5-2. Liczba ludności wg faktycznego miejsca zamieszkania...5-3 Tabela 5-3. Prognoza liczby ludności wg faktycznego miejsca zamieszkania na lata 2007-2031 w powiecie zgorzeleckim oraz w Gminie Bogatynia...5-5 Tabela 5-4. SprzedaŜ wody i odbiór ścieków od gospodarstw domowych na terenie Gminy Bogatynia w latach 2005 2007...5-7 Tabela 5-5. Liczba mieszkańców korzystających z sieci wodociągowej i kanalizacyjnej w Gminie Bogatynia...5-7 Tabela 5-6. Jednostkowe zuŝycie wody i jednostkowa produkcja ścieków w gospodarstwach domowych w przeliczeniu na mieszkańca w latach 2005 2007...5-8 Tabela 5-7. Dochód do dyspozycji na terenie Gminy Bogatynia w latach 2004 2040...5-8 Tabela 5-8. Średnie obciąŝenie dochodów do dyspozycji mieszkańców Gminy Bogatynia opłatami za wodę i ścieki bez uwzględnienia dopłat z budŝetu gminy...5-9 Tabela 5-9. Prognoza średniego obciąŝenia dochodów do dyspozycji mieszkańców Gminy Bogatynia opłatami za wodę i ścieki wybrane lata analizy...5-11 Tabela 5-10. Prognoza liczby nowych odbiorców i ilości zuŝytej wody oraz wytworzonych ścieków...5-12 Tabela 5-11. SprzedaŜ wody i odbiór ścieków dla pozostałych odbiorców w latach 2005 2007...5-17 Tabela 5-12. SprzedaŜ wody dla wszystkich grup odbiorców [m 3 ]...5-18 Tabela 5-13. Odbiór ścieków od wszystkich grup dostawców z Gminy Bogatynia [m 3 ]...5-19 Tabela 5-14. Przyszły bilans wody i ścieków w wybranych latach objętych analizą...5-20 Tabela 6-1. Obliczenie wskaźników koncentracji dla scentralizowanego wariantu skanalizowania terenu Aglomeracji Bogatynia...6-4 Tabela 6-2. Obliczenia uśrednionego wskaźnika koncentracji dla rekomendowanego zakresu inwestycji...6-5 Tabela 6-3. Nakłady rzeczowo finansowe na realizację Wariantu I dla zlewni oczyszczalni ścieków w Bogatyni...6-15 Tabela 6-4. Nakłady rzeczowo finansowe na realizację Wariantu II dla zlewni oczyszczalni ścieków w Bogatyni i w Trzcińcu...6-17 Tabela 6-5. Zestawienie całkowitych nakładów inwestycyjnych na realizację kanalizacji deszczowej na terenie Gminy Bogatynia...6-19 Tabela 6-6. Jednostkowe koszty operacyjne funkcjonowania systemu kanalizacyjnego na terenie Gminy Bogatynia...6-39 Tabela 6-7. Szacunkowe koszty energii elektrycznej systemu transportu ścieków dla analizowanych wariantów poziom cen z roku 2008...6-40 Tabela 6-8. Szacunkowe koszty eksploatacyjne planowanej oczyszczalni ścieków w Zatoniu poziom cen z roku 2008...6-40 Tabela 6-9. Harmonogram realizacji Wariantu I system scentralizowany z 1 oczyszczalnią ścieków w Bogatyni...6-42 Tabela 6-10. Harmonogram realizacji Wariantu II system zdecentralizowany z dwoma oczyszczalniami ścieków: w Bogatyni i w Zatoniu...6-42 Tabela 6-11. Wyniki analizy DGC dla rozwiązań systemu kanalizacyjnego na terenie Aglomeracji Bogatynia...6-42 Tabela 6-12. Wykaz niezbędnych prac modernizacyjnych na oczyszczalni ścieków w Bogatyni...6-44 Tabela 6-13. Wykaz niezbędnych prac modernizacyjnych na Gminnej Stacji Przeróbki Osadów Ściekowych...6-44 Tabela 6-14. Wykaz niezbędnego wyposaŝenia dla laboratorium analitycznego BWiO S.A...6-45 Tabela 6-15. Podsumowanie nakładów na środki trwałe dla rekomendowanego Wariantu II...6-45 Tabela 6-16. Koszty funkcjonowania MAO i JRP dla analizowanych wariantów realizacji projektu...6-46 Tabela 6-17. Plan Inwestycyjny Przedsięwzięcia dla rekomendowanego Wariantu I...6-47 Tabela 6-18. Obliczenie luki finansowej dla projektu...6-48 Tabela 6-19 Udział Funduszu Spójności w kosztach kwalifikowanych w poszczególnych latach [PLN]...6-49 Tabela 6-20 Źródła finansowania Projektu [PLN]...6-49 Tabela 6-21. Udział źródeł finansowania w kosztach kwalifikowanych oraz w całkowitych nakładach inwestycyjnych...6-50 IV-2008 V
Tabela 8-1. NajwyŜsze dopuszczalne wartości stęŝeń pyłów w miejscu pracy...8-3 Tabela 8-2. Dopuszczalne w środowisku poziomy hałasu powodowanego przez poszczególne grupy źródeł hałasu, z wyłączeniem hałasu powodowanego przez linie elektroenergetyczne oraz starty, lądowania i przeloty statków powietrznych...8-4 Tabela 8-3. Przewidywane oddziaływanie projektu na środowisko na etapie realizacji...8-8 Tabela 8-4. Przewidywane oddziaływanie kanalizacji na etapie eksploatacji...8-9 Tabela 8-5. Oddziaływanie na środowisko analizowanego projektu w róŝnych horyzontach czasowych...8-10 Tabela 9-1. Zestawienie i ocena ryzyk związanych z realizacją analizowanego przedsięwzięcia...9-1 Tabela 9-2. Wykaz i harmonogram działań niezbędnych do podjęcia w celu złoŝenia wniosku o dotację z Funduszu Spójności...9-3 Spis rysunków Rysunek 4-1. Schemat organizacyjny BWiO S.A...4-4 Rysunek 5-1. Zmiany liczby mieszkańców Gminy Bogatynia w latach 2000 2006 (wg GUS)...5-4 Rysunek 5-2. Prognoza liczby ludności wg faktycznego miejsca zamieszkania na lata 2007-2031 w powiecie zgorzeleckim oraz Gminie Bogatynia....5-6 Rysunek 6-1. Schemat reaktora SBR wraz z urządzeniami technologicznymi...6-27 Rysunek 7-1. Schemat organizacyjny JRP...7-7 Spis map Mapa 1. Orientacyjna lokalizacja Gminy Bogatynia Mapa 1-1. Lokalizacja istniejącej i projektowanej sieci kanalizacji sanitarnej wraz z obiektami towarzyszącymi na terenie miasta i gminy Bogatynia - WARIANT 1 (w granicach obszaru rekomendowanego do finansowania z Funduszu Spójności) skala 1:20 000. Mapa 1-2. Lokalizacja istniejącej i projektowanej sieci kanalizacji sanitarnej wraz z obiektami towarzyszącymi na terenie miasta i gminy Bogatynia - WARIANT 2 (w granicach obszaru rekomendowanego do finansowania z Funduszu Spójności) skala 1:20 000. Mapa 1-3. Lokalizacja istniejącej i projektowanej sieci kanalizacji deszczowej wraz z obiektami towarzyszącymi na terenie miasta i gminy Bogatynia (w granicach obszaru rekomendowanego do finansowania z Funduszu Spójności) skala 1:20 000. Mapa 2. Lokalizacja istniejącej i projektowanej sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej wraz z obiektami towarzyszącymi na terenie miasta i gminy Bogatynia (w granicach obszaru rekomendowanego do finansowania z Funduszu Spójności) skala 1:20 000 Załączniki Załącznik 1. Wyniki analizy DGC Załącznik 2. Wyniki wstępnej analizy finansowej Załącznik 3. Część graficzna IV-2008 VI
1 Wnioskodawcy i promotorzy przedsięwzięcia Zgłaszający do Funduszu Spójności oraz instytucje odpowiedzialne za Projekt: Ministerstwo Środowiska ul. Wawelska 52/54 00 922 Warszawa Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ul. Konstruktorska 3A 02 673 Warszawa Wnioskodawca: Gmina Bogatynia ul. Daszyńskiego 1 59-920 Bogatynia woj. dolnośląskie Podmiot odpowiedzialny za realizację projektu: Gmina Bogatynia ul. Daszyńskiego 1 59-920 Bogatynia woj. dolnośląskie Podmiot odpowiedzialny za eksploatację projektu: Bogatyńskie Wodociągi i Kanalizacja S.A. ul. II Armii Wojska Polskiego 20 59-920 Bogatynia woj. dolnośląskie IV-2008 1-1
2 Przedmiot studium 2.1 Tytuł przedsięwzięcia ROZWÓJ GOSPODARKI WODNO-ŚCIEKOWEJ NA TERENIE GMINY BOGATYNIA 2.2 Cele wstępnego studium Celem niniejszego wstępnego studium jest kompleksowa analiza i ocena wykonalności przedsięwzięcia (w tym rozpatrywanych wariantów alternatywnych), uwzględniająca aspekty techniczne, ekologiczne oraz organizacyjno instytucjonalne wraz z analizą zidentyfikowanych kosztów i korzyści. Studium miało równieŝ za zadanie zdefiniowanie zakresu projektu, zgodnie z aktualnymi kryteriami przyznawania dotacji z Funduszu Spójności. W ramach niniejszego Studium określono równieŝ niezbędne działania słuŝące skutecznemu złoŝeniu wniosku o dotację z Funduszu Spójności, które powinna wykonać Gmina Bogatynia i zaproponowano harmonogram tych działań. Dokonano takŝe oceny aktualnego stopnia zaawansowania projektu w przygotowaniach słuŝących pozyskaniu dotacji. Wnioskowany Projekt ma na celu uporządkowanie gospodarki ściekowej na terenie Aglomeracji Bogatynia poprzez budowę systemu kanalizacji sanitarnej wraz z przyłączami kanalizacyjnymi, modernizacji i doposaŝenia komunalnej oczyszczalni ścieków i Gminnej Stacji Przeróbki Osadów Ściekowych i laboratorium wód i ścieków. Realizacja Projektu przyczyni się do osiągnięcia polskich i europejskich standardów oraz norm dotyczących ochrony środowiska. IV-2008 2-1
3 Dane ogólne na temat przedsięwzięcia 3.1 Cele przedsięwzięcia W związku z koniecznością realizacji zobowiązań Traktatu o Przystąpieniu do Unii Europejskiej oraz Strategii wykorzystania Funduszu Spójności, a w szczególności realizacji inwestycji wskazanych w Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych, został zidentyfikowany projekt pn. Rozwój gospodarki wodno-ściekowej na terenie gminy Bogatynia. Obejmuje on Aglomerację Bogatynia, która jest zamieszczona w załączniku 4, gr. 2, poz. 994 do Aktualizacji Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych. Gospodarka ściekowa na terenie Aglomeracji Bogatynia o liczbie RLM powyŝej 15 000 powinna zostać uporządkowana najpóźniej w latach 2014 2015. Z tego względu projekt ten ubiega się o dofinansowanie z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Projekt pn. Rozwój gospodarki wodno-ściekowej na terenie gminy Bogatynia ma na celu: wyposaŝenie Aglomeracji Bogatynia w infrastrukturę techniczną umoŝliwiającą odbiór i oczyszczenie ścieków komunalnych zgodnie z wymogami Dyrektywy 91/271/EWG w sprawie oczyszczania ścieków komunalnych, spełnienie wymogów Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie naleŝy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, zwiększenie stopnia skanalizowania Aglomeracji Bogatynia zgodnie z wymogami określonymi w Ustawie z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo Wodne. 3.2 Lokalizacja oraz planowany obszar oddziaływania przedsięwzięcia Przedsięwzięcie zlokalizowane jest w południowo-zachodniej części województwa dolnośląskiego, na terenie powiatu zgorzeleckiego. Zasięg terytorialny przedsięwzięcia to obszar gminy Bogatynia o powierzchni około 136 km², zamieszkały przez około 25,1 tyś. osób. Od zachodu gmina graniczy z Niemcami, od północy z Gminą Zgorzelec, a od wschodu i południa z Czechami. Usytuowana jest w Kotlinie Turoszowskiej otoczonej od południa Górami ŁuŜyckimi, a od wschodu Górami Izerskimi. Granicę zachodnią gminy stanowi dolina Nysy ŁuŜyckiej. Zgodnie z podziałem fizyczno-geograficznym wg Kondrackiego (1994) obszar gminy Bogatynia naleŝy do prowincji Masywu Czeskiego, podprowincji Sudety z Przedgórzem Sudeckim i odpowiednio makroregionu Pogórze Zachodniosudeckie. Pogórze Zachodniosudeckie rozciąga się od okolic Drezna w Niemczech do okolic Wałbrzycha. Ma charakter wyŝynny, zbudowany z róŝnych formacji skalnych wchodzących w skład górotworu sudeckiego. Oddzielony uskokiem od Przedgórza Sudeckiego. Jego powierzchnia wynosi 2 632 km 2. W obrębie tego makroregionu po stronie polskiej wyróŝniono 4 mezoregiony. IV-2008 3-1
Część północna gminy znajduje się w obrębie mezoregionu Pogórze Izerskie. Jest to obszar pomiędzy ObniŜeniem śytawsko - Zgorzeleckim a doliną Bobru, oddzielony od Gór Izerskich dyslokacja tektoniczna. Pogórze zbudowane jest przewaŝnie z gnejsów oraz granitu batolitu izersko - karkonowskiego i przecięte Ŝyłami bazaltu. Całość pogórza zajmuje powierzchnię 1 700 km² (w tym na terenie Polski 1 460 km²). Południowy obszar gminy naleŝy do mezoregionu ObniŜenie śytawsko - Zgorzeleckie. Rozciąga się ono wzdłuŝ Nysy ŁuŜyckiej i zajmuje powierzchnie 240 km². Jest to zapadlisko tektoniczne składające się z dwóch niewielkich kotlin: Turoszowskiej i Zgorzeleckiej, przedzielonych granitowym zrębem Działoszyna. Kotlinę Turoszowską wypełniają jeziorne osady trzeciorzędowe z grubymi pokładami węgla. Niewielki, południowo - wschodni obszar gminy znajduje się w obrębie Gór Izerskich. Góry te w całości pokrywają powierzchnie około 1 000 km², z czego na Polskę przypada około 400 km². Zbudowane z granitoidów batolitu izersko - karkonowskiego z otoczką skał metamorficznych, w których występują Ŝyły kwarcu i półszlachetne minerały ozdobne. Góry Izerskie są regionem lesistym, ponadto na płaskich garbach występują miejscami torfowiska wysokie. Zachodnia część gminy leŝy w dolinie rzeki Nysy ŁuŜyckiej. Przedsięwzięcie zlokalizowane jest w zlewni rzeki Nysa ŁuŜycka, będącej dopływem rzeki Odry. Aglomeracja Bogatynia znajduje się w centralnej części gminy, a aglomeracja Sieniawka obejmuje południowy obszar gminy. Obszar Gminy Bogatynia ma duŝą wartość przyrodniczą. Znajduje się na nim m.in. rezerwat Grądy koło Posady. Ponadto na terenie tym znajduje się obszar Przełomowej Doliny Nysy ŁuŜyckiej, będący obszarem chronionym naleŝącym do sieci NATURA 2000. IV-2008 3-2
4 Opis istniejącego systemu gospodarki wodno ściekowej 4.1 Organizacyjna struktura działania systemu z uwzględnieniem podziału kompetencji, współzaleŝności, odpowiedzialności i struktury własności Zadania własne Gminy Bogatynia w zakresie zaopatrywania mieszkańców w wodę oraz odprowadzania ścieków na terenie gminy prowadzą Bogatyńskie Wodociągi i Oczyszczalnia S.A. z siedzibą w mieście Bogatynia. Bogatyńskie Wodociągi i Oczyszczalnia S.A. w Bogatyni (BWiO S.A.) powstały w wyniku podjęcia uchwały Rady Miasta i Gminy Bogatynia z dnia 29.09.1996r. o utworzeniu na bazie Działu Wodociągów ZBGKiM spółki akcyjnej zajmującej się gospodarką wodno ściekową. Osobowość prawną Spółka uzyskała z chwilą wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 23.12.1996 r. Dzień 02.01.1997 r. był pierwszym dniem pracy nowo powstałej spółki. Władzami Spółki są: Zarząd, Rada Nadzorcza oraz Walne Zgromadzenie. BWiO S.A. były pierwszą spółką powołaną przez Radę Miasta i Gminy Bogatynia. Działają na terenie Gminy Bogatynia, są przedsiębiorstwem uŝyteczności publicznej, wszystkie akcje Spółki własnością jedynego akcjonariusza, tj. Gminy Bogatynia. Na poniŝszym rysunku przedstawiono schemat organizacyjny spółki. IV-2008 4-3
Rysunek 4-1. Schemat organizacyjny BWiO S.A. Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Rada Nadzorcza Z P Zarząd Prezes Zarządu Dyrektor Naczelny PSZ Pełnomocnik Zarządu ds. Systemu Zarządzania Jakością DT Członek Zarządu Zastępca Dyrektora ds. technicznoeksploatacyjnych DE Członek Zarządu Zastępca Dyrektora ds. TW Wydział Produkcji Wody EG Główny Księgowy PP Dział Organizacyjny WP Dział Produkcji Wody GF Dział Finansowo-Materiałowy PK Dział Spraw Pracowniczych WL Laboratorium Badania Wody GP Rozliczenia Płac PR Radca Prawny TS Wydział Oczyszczania Ścieków GM Magazyn BHP Dział BHP i p. poŝ. SO Dział Oczyszczania Ścieków EE Wydział Rozliczeń, Zarządzania Jakością i Ochrony Środowiska SL Laboratorium Badania EO Dział Obsługi Odbiorców Ścieków TR Wydział Inwestycji i Remontów Sieci Wodociągowo- Kanalizacyjnej EŚ Dział Zarządzania Jakością i Ochrony Środowiska RI Dział Dokumentacji OC Obrona Cywilna RW Technicznej i Dział Remontów i Konserwacji Sieci i Urządzeń Wodociągowych EZ Dział Zaopatrzenia i Zamówień Publicznych RS Dział Remontów i Konserwacji Sieci i Urządzeń Kanalizacyjnych RT Dział Transportu ABI Administrator Bezpieczeństwa TE Główny Elektryk IV-2008 4-4
BWiO S.A. łącznie zatrudnia 160 osób (stan na koniec 2007 r.), w tym na stanowiskach nierobotniczych 74 osoby, na stanowiskach robotniczych 86 osób. Spółka prowadzi działalność w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spoŝycia przez ludzi oraz zbiorowego odprowadzania ścieków. Zobowiązana jest do zapewnienia ciągłości dostaw i odpowiedniej jakości wody oraz niezawodnego odprowadzania ścieków mając na uwadze ochronę interesów odbiorców usług oraz wymagań ochrony środowiska, a takŝe optymalizację kosztów. Wynika to z realizacji podstawowych przepisów zawartych w: Ustawie z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków wraz z przepisami wykonawczymi zezwoleniu wydanym na prowadzenie działalności w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków regulaminie dostarczania wody i odprowadzania ścieków obowiązującym na terenie Gminy Bogatynia. Przedmiotem działalności Spółki jest: zbiorowe zaopatrzenie w wodę polegające na ujmowaniu, uzdatnianiu i dostarczaniu wody zbiorowe odprowadzanie ścieków polegające na odprowadzaniu i oczyszczaniu ścieków ujęte w Statucie Spółki jako: 1. pobór i uzdatnianie wody (PKD 41.00.A) 2. działalność usługowa w zakresie rozprowadzania wody (PKD 41.00.B) 3. wykonywanie robót ogólnobudowlanych w zakresie obiektów liniowych: rurociągów (PKD 45.21.C) 4. wykonywanie robót ogólnobudowlanych w zakresie rozdzielczych obiektów liniowych: rurociągów (PKD 45.21.D) 5. wykonywanie robót ogólnobudowlanych związanych z budową obiektów do oczyszczania i uzdatniania wody (PKD 45.21.F) 6. wykonywanie robót wodno kanalizacyjnych (PKD 45.33B) 7. wynajem sprzętu budowlanego i burzącego z obsługą operatorską (PKD 45.50.Z) 8. wynajem nieruchomości na własny rachunek (PKD 70.20.Z) 9. projektowanie budowlane i technologiczne (PKD 74.20.A) 10. badania i analizy techniczne (PKD 74.30.Z) 11. oprowadzanie i oczyszczanie ścieków (PKD 90.01.Z) 12. gospodarowanie odpadami (PKD 90.02.Z) Taryfy za wodę i ścieki ustalane są corocznie, zgodnie z Ustawą z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz.U. Nr 72, Poz. 747 z późn. zm.) oraz rozporządzeniem Ministra Budownictwa z dnia 28 czerwca 2006 r. w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków (Dz.U. Nr 127, poz. 886). Opłaty pobierane od uŝytkowników systemu pokrywają koszty eksploatacji i odtwarzania majątku. IV-2008 4-5
Właścicielem większości infrastruktury wodociągowej oraz kanalizacji sanitarnej są Bogatyńskie Wodociągi i Oczyszczalnia S.A., pozostałej części tych sieci oraz w całości sieci kanalizacji ogólnospławnej i deszczowej Gmina Bogatynia. Gmina jest równieŝ właścicielem komunalnych oczyszczalni ścieków w Sieniawce i Bogatyni oraz Gminnej Stacji Przeróbki Osadów Ściekowych. Natomiast eksploatatorem całości systemu zarówno wodociągowego, jak i kanalizacyjnego są BWiO S.A. 4.2 Opis techniczny systemu wodno ściekowego 4.2.1 Opis istniejącej infrastruktury wodociągowo kanalizacyjnej Obszar Gminy Bogatynia jest zwodociągowany w ok. 99%. Sieć kanalizacji sanitarnej, obejmuje ok. 79% mieszkańców gminy, (jedynie na terenie miejscowości Bogatynia, Sieniawka i Porajów) i wymaga dalszej rozbudowy. 4.2.1.1 System wodociągowy Gmina Bogatynia zaopatrywana jest w wodę układem sieci magistralnych i rozdzielczych wyposaŝonych w zasuwy, hydranty przeciwpoŝarowe, odwadniacze i odpowietrzacze oraz wyposaŝone w systemy wodociągowe ujęcia wody, stacje uzdatniania wody (SUW) i systemy rozprowadzania wody. Na obszarze gminy, do celów komunalnych wodę ujmuje się głównie z ujęć powierzchniowych: ze zbiornika Witka i Plebanka oraz awaryjnie ze zbiornika wyrównania dobowego, a tylko niewielki procent stanowią ujęcia drenaŝowe wód podziemnych. Są to ujęcia zbudowane dla potrzeb Elektrowni Turów. Ujęcia wód podziemnych naleŝące do BWiO S.A. jedynie dosilają sieć wodociągową gminy, zwłaszcza Ŝe ich wydajność jest silnie uzaleŝniona od opadów deszczu. Wody powierzchniowe z rzeki Witki, Nysy ŁuŜyckiej oraz Miedzianki pobierane są przez Elektrownię Turów S.A. w Bogatyni. Wykorzystywane są do celów technologicznych, hydroodŝuŝlania i zraszania popiołu, porządkowych oraz na potrzeby zaopatrzenia w wodę do picia. Sieć wodociągowa wraz z obiektami sieciowymi Gminę Bogatynia cechuje niemal pełny stopień zwodociągowania - 99% mieszkańców objętych jest siecią wodociągową. Długość sieci wodociągowej na terenie gminy wynosi 161,9 km, w tym magistralnej 45,9 km, natomiast sieci rozdzielczej 116 km (stan na koniec 2007 roku). Właścicielem i administratorem tej sieci są BWiK S.A. Aktualne dane dotyczące wieku i struktury materiałowej sieci wodociągowej na terenie gminy przedstawia poniŝsza tabela. IV-2008 4-6
Tabela 4-1. Długość sieci wodociągowej w zaleŝności od wieku oraz materiału (stan za 2006 r.). Wiek sieci [lata] Długość sieci [m] Udział [%] 0-5 40 798 25,2 6-10 15 380 9,5 11-20 23 799 14,7 PowyŜej 20 81 923 50,6 Materiał Długość sieci [m] Udział [%] Stal 29 951 18,5 Beton - - Kamionka - - Tworzywa sztuczne PE 36 103 22,3 Tworzywa sztuczne PCV 21 532 13,3 Inne azbestocement 17 647 10,9 Inne Ŝeliwo 56 667 35 Źródło: BWiO S.A. Rurociągi na terenie miasta wykonane są w róŝnych technologiach i z róŝnych materiałów. Rurociągi stalowe stanowią 18,5 % sieci wodociągowej, najwięcej - 35,6 % - stanowią rurociągi z tworzyw sztucznych PE i PCV, Ŝeliwne 35 %, a azbestocementowe to 10,9 % udziału w sieci. RóŜny jest teŝ stopień ich zuŝycia. Największy udział, ponad połowę, mają najstarsze rurociągi liczące powyŝej 20 lat, duŝy jest teŝ procent rurociągów w wieku do 5 lat, zaś średni wiek rurociągów wynosi aktualnie około 18 lat. Ujęcia wody Obszar gminy jest zaopatrywany w wodę surową głównie z ujęć wód powierzchniowych i za pośrednictwem magistrali naleŝących do elektrowni Turów. Woda jest od elektrowni zakupywana hurtowo przez BWiO S.A. Niewielki udział w bilansie zaopatrzenia w wodę stanowią ujęcia drenaŝowe wód podziemnych. Na terenie gminy eksploatowane następujące ujęcia wód podziemnych: 1. Ujęcie wody nr 1 w Bogatyni przy ul. Pocztowej Teren, na którym zlokalizowano ujęcie wody nr 1 połoŝony jest na wschodnich krańcach Bogatyni, w bezpośrednim sąsiedztwie przejścia granicznego z Czechami. Administracyjne zajmuje ono działkę nr 232/2 AM3, obr. 2 uŝytkowaną jako tereny leśne podlegające Nadleśnictwu Pieńsk. Jest to ujęcie typu drenaŝowego, w skład którego wchodzi 29 studni kopanych (5 studni zasobowych i 24 studni kontrolno - połączeniowych) z poziomym drenaŝem ujmującym wodę. Tworzą one 4 ciągi, które łączą się w studniach nr 5 i 6, a następnie przez studnie nr 3, 2, 1 i 0 odprowadzają wodę do zbiornika retencyjnego o pojemności 378 m 3. Na podstawie decyzji z dnia 10.09.2002r. Starosta Zgorzelecki udzielił pozwolenia wodnoprawnego na rzecz BWiO S.A. w Bogatyni na szczególne korzystanie z wód w zakresie poboru wody podziemnej dla potrzeb zaopatrzenia ludności Bogatyni w ilości: IV-2008 4-7
Q śr.h = 22,0 m³/h Q max.h = 28,5 m³/h Q max.d = 684,0 m³/d Pozwolenie to waŝne jest do 31.12.2012 r. 2. Ujęcie nr 4 w Bogatyni Ujęcie nr 4 zlokalizowane jest we wschodniej części miasta, na północ od ulicy Pocztowej. Zajmuje ono działkę nr 230/1 AM3 obr. 2 tereny leśne Nadleśnictwa Pieńsk. Ujmuje ono płytką warstwę wodonośną, dlatego wydajność ujęcia jest ściśle uzaleŝniona od warunków atmosferycznych. W zaleŝności od intensywności zasilania warstwy wodonośnej infiltrującymi wodami opadowymi wydajność ujęcia zmienia się w granicach od 19,8 do 33,8 m 3 /h. Składa się ono ze studni kopanych połączonych drenaŝem poziomym oraz dwukomorowy zbiornikiem retencyjnym o pojemności 8,5 m 3 kaŝdy. Roczny napływ wody do tego zbiornika kształtuje się średnio na poziomie 240 tys. m 3. Ujmowana woda jest kwaśna i miękka, co związane jest z płytkim występowaniem wody i lokalizacją ujęcia na terenie leśnym (kwasy humusowe). Strefy ochrony bezpośredniej (kwadraty o bokach 5x5 m) utworzono dla studni nr 5, 7, 8, 10, 12, 13, 14, 15, 16 i 17, które mają bezpośredni wpływ na ilość i jakość wody. Ujęcie nie posiada strefy ochrony pośredniej. Na podstawie decyzji z dnia 10.09.2002 r. Starosta Zgorzelecki udzielił pozwolenia wodnoprawnego na rzecz BWiO S.A. w Bogatyni na szczególne korzystanie z wód w zakresie poboru wody podziemnej dla potrzeb zaopatrzenia ludności Bogatyni w ilości: Q śr.h = 28,15 m³/h Q max.h = 33,8 m³/h Q max.d = 811,0 m³/d Pozwolenie to waŝne jest do 31.12.2012 r. 3. Ujęcie wody nr 5 w Bogatyni - Markocicach Teren, na którym zlokalizowano ujęcie wody nr 6 połoŝony jest na południe od Bogatyni - Markocic i na północny- wschód od Jasnej Góry, w sąsiedztwie potoku Jaśnica. Administracyjnie ujęcie to zajmuje działki: nr 5 AM6 własność gminy, nr 4 AM15 własność prywatna, nr 4 AM 16 ARSP. Jest to ujęcie typu drenaŝowego, w skład którego wchodzi 16 studni kopanych (w tym 7 studni zasobowych i 9 studni kontrolnopołączeniowych) o głębokościach około 2,5 m ppt. połączonych w dwa ciągi poziomym drenaŝowym kamionkowym posadowionym na głębokości 2 3m. Oba ciągi ujmujące wodę łączą się w zbiorniku retencyjno - wyrównawczym o pojemności 316 m 3. Dla ujęcia nie została wyznaczona strefa ochrony pośredniej. Na podstawie decyzji z dnia 11.09.2000 r. Starosta Zgorzelecki udzielił pozwolenia wodnoprawnego na rzecz BWiO S.A. w Bogatyni na eksploatację ujęcia nr 6 w Bogatyni Markocicach za pośrednictwem 10 studni drenaŝowych w ilości: Q śr/d = 480,00 m³/d Q max/d = 792 m³/d IV-2008 4-8
Q rocz. = 175 200,00 m³/r Pozwolenie to waŝne jest do 31.12.2010 r. 4. Ujęcie wody nr 6 w Bogatyni - Markocicach Teren, na którym zlokalizowano ujęcie wody nr 6 połoŝony jest na południe od Bogatyni - Markocic i na wschód od Jasnej Góry, w pobliŝu granicy państwowej z Czechami. Administracyjnie ujęcie to zajmuje działki: nr 235/4 AM19 teren Nadleśnictwa Pieńsk, nr 9 AM12 obr. 1 Bogatynia - własność gminy, nr 6 i nr 10 AM 12 obr. 1 AR SP. Jest to ujęcie typu drenaŝowego, w skład którego wchodzą studnie kopane o głębokościach od 2,8 do 6,8 m ppt. w ilości 10 szt., w tym 5 studni jest zasobowych (ujmujących wodę), a pozostałe 5 pełnią funkcje studni kontrolno - połączeniowych. Studnie te połączone są poziomym drenaŝem w ciągi ujmujące wodę i zbierające ją we wspólnym zbiorniku retencyjno wyrównawczym o pojemności V = 150m 3, skąd dostarczana jest do głównego zbiornika magazynującego wodę dla komunalnej sieci wodociągowej Bogatyni. Zbiornik ten zlokalizowany jest przy ul. Chopina. Tutaj teŝ znajduje się zbiorcza stacja uzdatniania wody. Ujęcie nr 6 zostało wykonane około 1920 1930 roku jako ujęcie podstawowe dla Markocic. Dla ujęcia wyznaczono strefę ochrony bezpośredniej. Nie ma natomiast potrzeby wyznaczania strefy ochrony pośredniej, poniewaŝ w obrębie obszaru 25 letniego dopływu wody do studni nie występują potencjalne źródła mogące zanieczyszczać wodę. Na podstawie decyzji z dnia 11.09.2000 r. Starosta Zgorzelecki udzielił pozwolenia wodnoprawnego na rzecz BWiO S.A. w Bogatyni na eksploatację ujęcia nr 6 w Bogatyni Markocicach za pośrednictwem 10 studni drenaŝowych w ilości: Q śr/d = 432,00 m³/d Q max/d = 648 m³/d Q rocz. = 157 680,00 m³/r Pozwolenie to waŝne jest do 31.12.2010 r. 5. Ujęcie Jasna Góra Zlokalizowane jest w południowej części gminy, u podnóŝa góry Guślarz, na obszarze źródliskowym potoku bez nazwy, dopływu Jaśnicy. Jest to ujęcie drenaŝowe składające się z 4 studni o głębokości około 2 m zlokalizowanych na działkach nr: 190/1, 190/3, 190/4 i 190/5 obr. AMI. Dla studni ustanowiono strefy ochrony bezpośredniej o promieniu 10 m. Ujęcie posiada takŝe ustanowioną strefę ochrony pośredniej w promieniu 160 m na północ, wschód i zachód od skrajnych studni oraz do granicy zlewni i państwa na południe. Na podstawie decyzji z dnia 24.10.2000 r. Starosta Zgorzelecki udzielił pozwolenia wodnoprawnego na rzecz BWiO S.A. w Bogatyni na pobór wody z ujęcia ciąg nr I w Jasnej Górze w ilości: Q śr/d = 60,00 m³/d Q max/d = 90 m³/d Q rocz. = 21 900 m³/a Pozwolenie to waŝne jest do 31.12.2010 r. IV-2008 4-9
6. Ujęcie Opolno Zdrój Ujęcie zlokalizowane jest w południowej części Gminy Bogatynia, pomiędzy Jasną Górą i Opolnem Zdrój, nieopodal granicy państwowej z Czechami. Jest to ujęcie typu drenaŝowego, w skład którego wchodzi 18 studni kopanych z poziomym drenaŝem ujmującym wodę. Studnie połączone są w dwa ciągi zasobowe zakończone zbiornikami retencyjnymi o łącznej objętości 160 m 3. Ujęcie zbudowane zostało w 1945 roku i zmodernizowane w latach 1996/97. Dla poszczególnych studni ujęcia ustanowiono strefy ochrony bezpośredniej. Ujęcie nie wymaga strefy ochrony pośredniej. Na podstawie decyzji z dnia 11.09.2000r. Starosta Zgorzelecki udzielił pozwolenia wodnoprawnego na rzecz BWiO S.A. w Bogatyni na szczególne korzystanie z wód w zakresie poboru wody podziemnej dla potrzeb zaopatrzenia ludności Bogatyni w wodę z ujęcia drenaŝowego Opolno Zdrój w ilości: Q śr.h = 25,0 m³/h Q d = 600 m³/d. Pozwolenie to waŝne jest do 31.10.2013 r. Wykaz wszystkich ujęć wód ujmowanych do spoŝycia dla mieszkańców gminy oraz ich krótką charakterystykę przedstawia poniŝsza tabela. Tabela 4-2. Wykaz ujęć wód wykorzystywanych dla potrzeb zaopatrzenia ludności w wodę do spoŝycia Lokalizacja SUW i rodzaj urządzenia wodnego Właściciel/ UŜytkownik Ujęcia wód podziemnych Nr studni Nr 4 (17 studni) Bogatynia, ul. Pocztowa Nr 1 (29 studni) Nr 5 Bogatynia- Urząd Miasta (16 studni) Markocice i Gminy/ Nr 6 BWiO S.A. (10 studni) Jasna Góra Opolno Zdrój Jasna Góra Zawidów - Wrociszów Urząd Miasta i Gminy Nr 1 (4 studnie) Nr 1 i 2 (18 studni) Głębokość [m] Wydajność maksymalna [m 3 /d] 1,93 3,29 811,0 1,79 3,69 684,0 2,50 792,0 2,80 6,80 648,0 Obsługiwane miejscowości Bogatynia Bogatynia 2,00 90,0 Jasna Góra 1,65 3,57 600,0 Opolno Zdrój Nr 1 2,30 + 3,00 370,0 Bogatynia IV-2008 4-10
Lokalizacja SUW i rodzaj urządzenia wodnego Właściciel/ UŜytkownik Ujęcia wód powierzchniowych Zatonie (z potoku Ochota w km 1+730) Niedów (z rzeki Witka w km 2+800) Elektrownia Turów S.A. Nr studni zbiornik Plebanka zbiornik Witka Źródło: BWiO; Urząd Miasta i Gminy w Bogatyni, [1] Głębokość [m] Wydajność maksymalna [m 3 /d] - 17 280,0-1 728,0 Obsługiwane miejscowości Bogatynia, Sieniawka, Porajów, Kopaczów, Białopole Posada, Wyszków, Bratków, Działoszyn, Krzewina, Lutogniewice PoniŜsza tabela przedstawia dopuszczalny pobór wody z poszczególnych ujęć i obiektów wynikający z parametrów technicznych lub pozwoleń wodnoprawnych. Tabela 4-3. Pobór wody z poszczególnych ujęć i obiektów wynikający z parametrów technicznych lub pozwoleń wodnoprawnych Obiekt Pobór wody na rok [m³] Pobór wody na miesiąc [m³] Pobór wody na dobę [m³] Pobór wody na godzinę [m³] ZUW-Zatonie 6 307 200 525 600 17 280 SUW-Posada 630 720 52 560 1 728 Ujęcie nr 1 249 660 20 805 Q max=684,0 Ujęcie nr 4 296 015 24 668 Qmax=811,0 720 0,20 m 3 /s 72 0,02 m 3 /s Q śr=22,0 Q max=28,5 Qśr=28,15 Q max=33,8 Ujęcie nr 5 175 200 14 600 Q max=792,0 Q śr=480,0 Q max=33,0 Q śr=20,0 Ujęcie nr 6 157 680 13 140 Q max=648,0 Q śr=432,0 Q max=27,0 Q śr=18,0 Ujęcie Jasna Góra 21 900 1 825 Q max=90,0 Q śr=60,0 Q max=3,75 Q śr=2,5 Ujęcie nr 1 i 2 Opolno Zdrój 219 000 18 250 Q = 600,0 Q śr=25,0 Źródło: BWiO S.A. IV-2008 4-11
Ilości wody wynikające z operatu wodno prawnego, pozostałe ilości wody obliczono wg średniej dobowej i rocznej Woda z ujęcia nr 1 i nr 4 w Bogatynia oraz nr 5 i nr 6 w Bogatyni Markocicach dostarczana jest dla mieszkańców Bogatyni, z ujęcia w Jasnej Górze dostarczana jest dla mieszkańców Jasnej Góry, z ujęcia w Opolnie Zdroju zaś dostarczana jest dla mieszkańców Opolna Zdroju. Zatwierdzone zasoby eksploatacyjne wód podziemnych (czwartorzędowych) w Zawidowie-Wrociszowie, ujęcie Zawidów II nie są obecnie eksploatowane. Ujęcie to traktowane jest jako awaryjne i w razie konieczności moŝe zaopatrywać miasto Bogatynia w wodę na cele komunalne. Stacje uzdatniania wody Na terenie gminy znajdują się dwie stacje uzdatniania wody: Zakład Uzdatniania Wody w Zatoniu oraz Stacja Uzdatniania Wody w Posadzie. Do Zakład Uzdatniania Wody w Zatoniu woda doprowadzana jest bezpośrednio ze sztucznego zbiornika Plebanka zlokalizowanego na potoku Ochota w Zatoniu. Awaryjnie SUW Zatonie moŝe być zasilana ze zbiornika wyrównania dobowego przy elektrowni Turów poprzez pompownię I stopnia. Natomiast do Stacji Uzdatniania w Posadzie woda ze zbiornika Witka w Niedowie doprowadzana jest bezpośrednio z rurociągu doprowadzającego wodę do elektrowni Turów. Rurociąg ten posiada rozwidlenie biegnące równieŝ do zbiornika Plebanka. Woda oczyszczana na SUW w Posadzie jest tłoczona do sieci w północnej części gminy. Praca stacji łącznie z płukaniem filtrów opiera się na automatycznym sterowaniu. Woda uzdatniana w ZUW w Bogatyni jest tłoczona do sieci miejskiej w Bogatyni oraz do miejscowości w południowej części gminy. Stacja Uzdatniania Wody Posada Wydajność maksymalna stacji wynosi 1 728 m³/dobę. Woda pobierana jest rurociągiem Ø 900 mm poprzez reduktor ciśnienia. Stacja wyposaŝona jest w filtry: filtr ze złoŝem piaskowo dolomitowym a) miąŝszość złoŝa 700 mm b) średnica filtra 1000 mm c) wysokość filtra 1900 mm Czas kontaktu wody ze złoŝem wynosi około 120 sek. W procesie koagulacji powierzchniowej za pomocą pompy ProMinet dozowany jest roztwór chlorku poliglinowego PAX XL 3. filtr ze złoŝem piaskowym 2 szt. a) uziarnienie złoŝa 0,8-4,0 mm b) wysokość złoŝa 1200 mm - 600 mm uziarnienie 0,5-0,8 mm - 600 mm uziarnienie 0,8-1,6 mm c) warstwa podtrzymująca uziarnienie 8,0-16,0 mm, wysokość 300 mm d) powierzchnia filtra 3,14 m² IV-2008 4-12
e) predkość filtracji 7,5 m.h f) średnica filtra 2000 mm g) wysokość filtra 2900 mm filtr z węglem aktywnym WG-12 a) uziarnienie warstwy węglowej 1-2 mm b) miąŝszość warstwy 500 mm c) warstwa podtrzymująca - piasek o uziarnieniu 0,8-1,6 mm, miąŝszość 500 mm - Ŝwir 8-16 mm, grubość warstwy 200 mm d) średnica filtra 2000 mm e) wysokość filtra 2900 mm Dozuje się roztwór ługu sodowego za pomocą pompy ProMinet oraz roztwór podchloru sodu do zbiorników za pomocą pompy ProMinet. Stacja wyposaŝona jest w 2 zbiorniki wody czystej o konstrukcji Ŝelbetonowej o pojemności po 100 m³. Woda tłoczona jest pompą tłoczącą do 2 zbiorników w Działoszynie o pojemności po 100 m³, wykonanych ze stali kwasoodpornej. Do zbiorników dozowany jest roztwór podchlorynu sodu pompą ProMinet. Zakład Uzdatniania Wody Zatonie Wydajność maksymalna stacji wynosi 17 280 m³/dobę. Woda pobierana jest rurociągiem Ø 900 mm poprzez reduktor ciśnienia. W procesie koagulacji powierzchniowej za pomocą pompy ProMinet dozowany jest roztwór chlorku poliglinowego PAX XL 3, następnie pompą ProMinet dozuje 20 % roztworu ługu sodowego oraz 19 % roztworu podchlorynu sodu. Dozowanie dwutlenku chloru odbywa się poprzez generator ProMinet. Zakład wyposaŝony jest w 10 filtrów ze złoŝem piaskowym: uziarnienie złoŝa 0,8-4,0 mm wysokość złoŝa 1200 mm 600 mm uziarnienie 0,8-1,4 mm 600 mm uziarnienie 2,0-4,0 mm warstwa podtrzymująca uziarnienie 8,0-16,0 mm, wysokość 200 mm, powierzchnia filtra 7,07 m² prędkość filtracji 10 m/h średnica filtra 3000 mm Aktualnie jest prowadzona gruntowna modernizacja stacji jej zakończenie przewidziano na koniec 2008 r. Jej technologia po zakończeniu modernizacji będzie się znacznie róŝniła od opisanego powyŝej stanu aktualnego. Przepompownie wody Bogatyńskie Wodociągi i Oczyszczalnia S.A. uŝytkują 3 przepompownie: Przepompownia Wody zlokalizowana przy ulicy Chopina w Bogatyni o wydajności do 200 m³/h Przepompownia w Sieniawce z 2 zestawami pompowymi: IV-2008 4-13
a) Nr 1 CO1 MVI3207/ER + 2 MVIE 206/VR produkcji WILO wydajność do 32,2 m³/h b) Nr 2 CO1 MVI3207/ER + 2 MVIE 206/VR produkcji WILO wydajność do 44,6 m³/h Przepompownia przy ulicy Opolowskiej w Bogatyni o wydajności do 7,2 m³/h Hydrofornie Bogatyńskie Wodociągi i Oczyszczalnia S.A. uŝytkuje 4 hydrofornie: Hydrofornia w Lutogniewicach o wydajności do 50 m³/h Hydrofornia Trzciniec Górny o wydajności do 32 m³/h Hydrofornia Zatonie Wieś o wydajności do 7,2 m³/h Hydrofornia Jasna Góra o wydajności do 7 m³/h 4.2.1.2 System kanalizacyjny wraz z obiektami sieciowymi Na terenie gminy Bogatynia zostały utworzone dwie aglomeracje: Aglomeracja Bogatynia z oczyszczalnią komunalną w Bogatyni i Aglomeracja Sieniawka z oczyszczalnia komunalną w Sieniawce. Sieć kanalizacji sanitarnej obejmuje większa część miasta Bogatynia oraz miejscowości: Porajów i Sieniawka. Bez kanalizacji sanitarnej pozostają miejscowości: Krzewina, Lutogniewice, Bratków, Posada, Działoszyn, Wolanów, Wyszków, Jasna Góra, Kopaczów, Białopole oraz Opolno Zdrój. Siecią kanalizacji sanitarnej objętych jest tylko 79% mieszkańców gminy. Na terenach nie objętych kanalizacją ścieki z indywidualnych gospodarstw domowych odprowadzane są do zbiorników bezodpływowych, skąd wywoŝone są taborem asenizacyjnym na teren oczyszczalni ścieków w Bogatyni lub Sieniawce. W mieście Bogatynia funkcjonuje mieszany system kanalizacji: rozdzielcza (sanitarna i deszczowa) oraz ogólnospławna. Brakuje jednolitego systemu kanalizacyjnego. Ponadto znaczący jest udział kanalizacji ogólnospławnej. Brakuje jednolitego systemu kanalizacyjnego, ponadto znaczący jest udział kanalizacji ogólnospławnej. Brak systemowego rozwiązania gospodarki ściekowej na terenach wiejskich przy jednoczesnym pełnym zwodociągowaniu powoduje powstawanie znacznej ilości ścieków nieodprowadzonych na oczyszczalnie. Ścieki są gromadzone w zbiornikach bezodpływowych, zlokalizowanych na terenie posesji, które są bardzo często nieszczelne. Innym sposobem odprowadzania ścieków są nielegalne podłączenia do sieci kanalizacji deszczowej, a takŝe bezpośredni zrzut ścieków do pobliskich cieków powierzchniowych. Problem nielegalnych włączeń do kanalizacji deszczowej dotyczy w szczególności miejscowości Zatonie. Wszystko to powoduje zwiększone zanieczyszczenie gleb oraz wód powierzchniowych i podziemnych. Dlatego teŝ budowa na tych obszarach kanalizacji sanitarnej zakończonej oczyszczalnią ścieków ma priorytetowe znaczenie dla gminy. IV-2008 4-14
Sieć kanalizacji sanitarnej i ogólnospławnej Długość sieci kanalizacji sanitarnej i ogólnospławnej na terenie Gminy Bogatynia wynosi 42,1 km, w tym 1 593 szt. połączeń prowadzących do budynków mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania. Aktualne dane dotyczące sieci kanalizacji sanitarnej na terenie gminy, w podziale na wiek oraz materiał przedstawia poniŝsza tabela. Tabela 4-4. Długość sieci kanalizacji sanitarnej na terenie Gminy Bogatynia w podziale na wiek oraz materiał Wiek sieci [lata] Kanalizacja sanitarna Długość sieci [m] Udział [%] 0-5 4 210 10 6-10 - - 11-20 - - PowyŜej 20 37 890 90 Materiał Długość sieci [m] Udział [%] Stal - - Beton 9 893 23,5 Kamionka 20 839 49,5 Tworzywa sztuczne PE - - Tworzywa sztuczne PCV 11 368 27,0 Inne azbestocement - - Inne Ŝeliwo - - Źródło: BWiO S.A. Rurociągi na terenie miasta wykonane są w róŝnych technologiach i z róŝnych materiałów. Rurociągi betonowe stanowią 23,5% sieci kanalizacji, najwięcej 49,5% - stanowią rurociągi z kamionki, z tworzyw sztucznych to 27% udziału w sieci. RóŜny jest teŝ stopień ich zuŝycia. Największy udział mają najstarsze rurociągi liczące powyŝej 20 lat, stanowią aŝ 90 % całości sieci, rurociągi liczące do 5 lat to zaledwie 10 % udziału. Sieć kanalizacji deszczowej Na terenie Miasta Bogatynia funkcjonuje rozdzielcza kanalizacja deszczowa o długości ok. 21,5 km, wyposaŝona częściowo w piaskowniki Ŝelbetowe lub separatory lamelowe. Kanalizacja deszczowa na terenie miejscowości Trzciniec odprowadza nieoczyszczone ścieki bezpośrednio do odbiornika. Znaczny udział w tych ściekach stanowią ścieki bytowe, z nielegalnych włączeń do tej kanalizacji. W miejscowości Sieniawka kanalizacja deszczowa o długości ok. 2,5 km zakończona jest piaskownikiem dwukomorowym, Ŝelbetowym. IV-2008 4-15
Oczyszczalnie ścieków Na obszarze Gminy Bogatynia zlokalizowane są dwie komunalne oczyszczalnie ścieków o łącznej wydajności 8 900 m 3 /d, połoŝone w miejscowościach Bogatynia i Sieniawka. Własne zakładowe oczyszczalnie ścieków posiadają równieŝ Elektrownia Turów i KWB Turów. Oczyszczalnia komunalna w Bogatyni Komunalna oczyszczalnia ścieków w Bogatyni jest zlokalizowana w północnej części miasta przy ulicy Turowskiej, pomiędzy ulicą Zgorzelecką, a rzeką Miedzianką. Oczyszczalnia połoŝona jest na terenie przemysłowym zabudowanym na działkach będących w uŝytkowaniu wieczystym Gminy Bogatynia zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Bogatynia. Powierzchnia terenu oczyszczalni w granicach ogrodzenia wynosi 1,42 ha. Tereny bezpośrednio przyległe do oczyszczalni stanowią zabudowania przemysłowe KWB Turów" oraz tereny zielone wzdłuŝ koryta rzeki Miedzianki. Odległość do najbliŝszego budynku mieszkalnego mierzona od ogrodzenia oczyszczalni wynosi około 80 m. Zmodernizowana obecnie komunalna oczyszczalnia ścieków w Bogatyni powstała na bazie oczyszczalni o przepustowości ok. 5 000 m 3 /d wybudowanej w latach 60 -tych, która składała się z osadnika wstępnego, dwóch złóŝ biologicznych i osadnika wtórnego. Powstające na oczyszczalni osady ściekowe były pompowane na zlokalizowane poza terenem oczyszczalni dwie ziemne laguny osadowe. Stan techniczno - technologiczny urządzeń oczyszczalni nie zapewniał właściwego stopnia oczyszczania ścieków, szczególnie w zakresie usuwania związków biogennych, które w tamtym okresie nie były normowane. Zwiększona ilość ścieków dopływających na oczyszczalnię spowodowana systematycznie prowadzonym porządkowaniem sieci kanalizacyjnej miasta i okolicznych miejscowości powodowała odprowadzanie do odbiornika ścieków nie odpowiadających normom. W ramach działań zmierzających do uporządkowania gospodarki ściekowej całej miejscowości Bogatynia w 1996 roku zaplanowano etapową rozbudowę i modernizację oczyszczalni mechaniczno-biologicznej z częściowym wykorzystaniem istniejących urządzeń, a takŝe budowę nowoczesnej stacji przeróbki osadów ściekowych zlokalizowanej na terenie lagun osadowych. Zastosowana technologia oczyszczania ścieków oraz przeróbki osadów ściekowych zapewnia wysoki stopień oczyszczania ścieków odpływających z oczyszczalni, w tym równieŝ usuwanie związków biogennych, zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami w ochronie środowiska. Ze względu na brak uporządkowania gospodarki ściekowej w części miasta Bogatynia oraz w miejscowościach leŝących w części gminnej Bogatyni, zaprojektowano dwuetapową rozbudowę urządzeń oczyszczalni. IV-2008 4-16