ZMIANY W EMERYTURACH Z FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH OD DNIA 01.01.2013R. 1
Proces wydłużenia wieku emerytalnego Ustawa z dnia 11 maja 2012r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 6 czerwca 2012r. poz. 637) wprowadziła od dnia 01.01.2013r. stopniowe podnoszenie wieku emerytalnego począwszy od ubezpieczonych urodzonych od dnia 1 stycznia 1948r. 2
Emerytura na starych zasadach dla ubezpieczonych urodzonych przed dniem 1 stycznia 1949 r. (art. 27 ustawy emerytalnej) Prawo do emerytury przysługuje po: osiągnięciu wieku emerytalnego, wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i od 65 lat do 65 lat i 4 miesięcy dla mężczyzn, oraz udowodnieniu okresu składkowego i nieskładkowego, wynoszącego co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. 3
Wiek emerytalny dla mężczyzn ur. do dnia 31.12.1948r. Data urodzenia ubezpieczonego do dnia 31 grudnia 1947 r. Wiek emerytalny 65 lat 1 stycznia - 31 marca 1948 r. 65 lat i 1 miesiąc 1 kwietnia - 30 czerwca 1948r. 65 lat i 2 miesiące 1 lipca - 30 września 1948 r. 65 lat i 3 miesiące 1 października - 31 grudnia 1948 r. 65 lat i 4 miesiące 4
Nowa emerytura z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznawana jest na podstawie art. 24 ust. 1,1a i 1b; 24a, 55 lub 184 ustawy emerytalnej 5
Warunki nabywania uprawnień do nowej emerytury (art. 24 ust. 1,ust. 1a i 1b ustawy emerytalnej) 6
NOWA EMERYTURA Z FUS. Nowa emerytura z art. 24 ust. 1, 1a i 1b przysługuje ubezpieczonym, urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy ukończyli wiek emerytalny przewidziany w znowelizowanych przepisach ustawy emerytalnej uzależniony od daty urodzenia : dla kobiet wynoszący od 60 lat do 67 lat w latach 2012-2040 dla mężczyzn wynoszący od 65 lat do 67 lat w latach 2012-2020 bez względu na wymiar przebytych okresów składkowych i nieskładkowych, z wyłączeniem ubezpieczenia społecznego rolników. 7
Wiek emerytalny dla kobiet ur. od dnia 01.01.1952r. Data urodzenia ubezpieczonej do dnia 31 grudnia 1952 r. 1 stycznia - 31 marca 1953 r. 1 kwietnia - 30 czerwca 1953 r. 1 lipca - 30 września 1953 r. 1 października - 31 grudnia 1953 r. 1 stycznia - 31 marca 1954 r Wiek emerytalny 60 lat 60 lat i 1 miesiąc 60 lat i 2 miesiące 60 lat i 3 miesiące 60 lat i 4 miesiące 60 lat i 5 miesięcy 8
Wiek emerytalny dla mężczyzn ur. od dnia 01.01.1949r. Data urodzenia ubezpieczonego 1 stycznia - 31 marca 1949 r. Wiek emerytalny 65 lat i 5 miesięcy 1 kwietnia - 30 czerwca 1949 r. 65 lat i 6 miesięcy 1 lipca - 30 września 1949 r. 65 lat i 7 miesięcy 1 października - 31 grudnia 1949 r. 65 lat i 8 miesięcy 1 stycznia - 31 marca 1950 r. 65 lat i 9 miesięcy 9
EMERYTURA CZĘŚCIOWA OD 01.01.2013R. Ubezpieczonym urodzony po dniu 31 grudnia 1948r., którzy nie osiągnęli powszechnego wieku emerytalnego według znowelizowanych przepisów, przysługuje emerytura częściowa (art. 26b. ust. 1). 10
EMERYTURA CZĘŚCIOWA OD 01.01.2013R. Emerytura częściowa przysługuje ubezpieczonym, jeżeli spełniają następujące warunki: mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn; osiągnęli wiek wynoszący co najmniej 62 lata dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn. Wysokość emerytury częściowej wynosi 50% kwoty ustalonej emerytury i nie podlega podwyższeniu do kwoty najniższej emerytury. 11
EMERYTURA CZĘŚCIOWA OD 01.01.2013R. Przy ustalaniu prawa do emerytury częściowej nie stosuje się przepisów art. 103 ust. 1 i 2, art. 103a i 104 dotyczących zawieszania lub zmniejszania świadczeń ze względu na osiąganie przychodów. Po osiągnięciu przez osobę uprawnioną do emerytury częściowej pełnego wieku emerytalnego oraz po ustaniu stosunku pracy, w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem, emerytura częściowa podlega na wniosek ubezpieczonego zamianie na emeryturę powszechną. 12
Ustalanie wysokości nowej emerytury (art. 26 ustawy emerytalnej) 13
Podstawą obliczenia nowej emerytury (POE) stanowi: kwota składek na ubezpieczenie emerytalne zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanych wg art. 25 ustawy emerytalnej ( KS ) oraz kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego ( KKP ). POE = KS + KKP 14
Kwota nowej emerytury z art. 24 ust. 1 ustawy emerytalnej (E) to równowartość kwoty stanowiącej wynik podzielenia: podstawy obliczenia emerytury POE oraz średniego dalszego trwania życia dla osoby w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego ŚDTŻ. E = POE / ŚDTŻ 15
Za dzień przejścia na emeryturą uważa się dzień, w którym został osiągnięty wiek emerytalny, a jeżeli wniosek o emeryturę zgłoszono w miesiącach przypadających po ukończeniu tego wieku pierwszy dzień miesiąca, w którym został zgłoszony ten wniosek. Tablice średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn ogłaszane są corocznie przez Prezesa GUS w Monitorze Polskim. Stanowią one podstawę do obliczenia emerytur ustalanych na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego.
Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach. Przykład. Wniosek o emeryturę zgłoszony w dniu 20.06.2012 r. przez osobę, która 60 lat ukończyła 5.01.2012r. Przy ustalaniu ŚDTŻ przyjmuje się, że osoba ta ma ukończone 61 lat i 5 miesiąc na dzień 20.06.2012 r. dzień złożenia wniosku. 17
Podstawa obliczenia nowej emerytury (POE) dla osób pobierających emeryturę częściową Przy ustalaniu podstawy obliczenia nowej emerytury dla osoby, która miała ustalone prawo do emerytury częściowej, nie uwzględnia się kwot zwiększeń składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego uzyskanych w wyniku waloryzacji kwartalnej, przeprowadzonej w celu obliczenia emerytury częściowej. 18
Podstawa obliczenia nowej emerytury (POE) dla osób pobierających emeryturę częściową lub wcześniejszą Jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę na podstawie przepisów art. 26b, 46, 50, 50a, 50e, 184 lub art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela, podstawę obliczenia emerytury na nowych zasadach pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne. 19
Prawo do nowej emerytury powstaje: z dniem osiągnięcia wieku emerytalnego, z tym że nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek i niezależnie czy ubezpieczony pobiera świadczenia z ubezpieczenia chorobowego Art. 100 ust. 2 ustawy emerytalnej nie ma zastosowania przy ustalaniu prawa do nowej emerytury. 20
Gwarancja minimalnego świadczenia Jeżeli wysokość emerytury wraz ze zwiększeniem rolnym jest niższa od emerytury najniższej, podlega podwyższeniu do kwoty świadczenia najniższego, jeżeli ubezpieczony udowodnił okresy składkowe i nieskładkowe w wymiarze wynoszącym co najmniej: 20-25 lat w przypadku kobiety wg zmian od 01.01.2013r. oraz 25 lat w przypadku mężczyzny. 21
Gwarancja minimalnego świadczeniazmiany od 01.01.2013r. Kobiety będą musiały udowodnić większy okres składkowy i nieskładkowy, który wyniesie: 20 lat do dnia 31 grudnia 2013 r.; 21 lat od dnia 1 stycznia 2014 r.; 22 lata od dnia 1 stycznia 2016 r.; 23 lata od dnia 1 stycznia 2018 r.; 24 lata od dnia 1 stycznia 2020 r.; 25 lat od dnia 1 stycznia 2022r. 22