Odpowiedzialność prawna nieletnich czyny karalne oraz demoralizacja 16 lutego 2019 roku
Internet Globalna sieć komputerowa łącząca ze sobą miliony komputerów na całym świecie, umożliwiająca ich użytkownikom komunikowanie się. Internet traktowany jest również jako źródło wiedzy i jednocześnie narzędzie do pozyskiwania tej wiedzy.
Cyberprzestrzeń Wirtualny wymiar przestrzeni, w której mimo braku fizycznego kontaktu dochodzi do relacji interpersonalnych, niejednokrotnie mających charakter zachowań niezgodnych z prawem i uderzających w dobro człowieka
Łatwość dostępu do sieci sprawia, że ludzie coraz częściej porozumiewają się przy użyciu komunikatorów typu: Facebook, gadu gadu, skype, pisanie blogów, oraz przesyłanie informacji drogą mailową. Komunikacja jest uproszczona, szybsza i może sprawiać wrażenie anonimowej. Takie poczucie często prowadzi do zjawiska jakim jest Cyberprzestępczość
Zagrożenia w sieci: Pornografia Wulgaryzmy Pozyskiwanie członków sekt Przemoc i agresja Hazard Rasizm i ksenofobia Oszustwa i wyłudzenia Uzależnienie od Internetu Nieodpowiednie treści
Nieodpowiednie treści: 1) nawiązujące do samobójstw i samookaleczenia, 2) promujące narkotyki oraz inne używki lub środki odurzające, 3) treści bagatelizujące podstawowe wartości moralne, 4) drastyczne materiały, zdjęcia ofiar wypadków, samobójstw, egzekucji, czy okaleczania zwierząt, 5) promujące ruchy religijne uznawane za sekty.
Odpowiedzialność prawna nieletnich Ustawa z dnia 26 października 1982r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (z póź. zm. Dz.U.2014.382 Nieletni to osoba: która nie ukończyła 18 lat w zakresie stosowania przepisów o zapobieganiu i zwalczaniu demoralizacji która ukończyła 13, a nie ukończyła 17 lat i popełniła czyn karalny wobec której wykonywane są środki wychowawcze lub poprawcze do ukończenia przez nią 21 lat.
Zagrożenie demoralizacją Zgodnie z art. 4 1 upn jest to w szczególności: naruszanie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub kształcenia zawodowego, używanie alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w grupach przestępczych inne zachowania naruszające normy prawne i społeczne
Czyny karalne nieletnich Zgodnie z art. 1 1 pkt 2) ustawy to każde przestępstwo, przestępstwo skarbowe oraz wyszczególnione czyny zabronione będące wykroczeniami
Zasady odpowiedzialności nieletniego: Musi osiągnąć określony wiek Popełniony czyn musi być społecznie szkodliwy Jest niezgodny z prawem Wyczerpuje znamiona przestępstwa, przestępstwa skarbowego lub określonych wykroczeń
Obowiązek powiadomienia: Art.4 upn. : 1 Każdy, kto stwierdzi istnienie okoliczności świadczących o demoralizacji nieletniego w szczególności naruszanie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub kształcenia zawodowego, używanie alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w grupach przestępczych ma społeczny obowiązek odpowiedniego przeciwdziałania temu, a przede wszystkim zawiadomienia o tym rodziców lub opiekuna nieletniego, szkoły sądu rodzinnego, Policji lub innego właściwego organu
Obowiązek powiadomienia: Art.4 upn. : 2 Każdy dowiedziawszy się o popełnieniu czynu karalnego przez nieletniego, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym sąd rodzinny lub Policję 3 Instytucje państwowe i organizacje społeczne, które w związku ze swą działalnością dowiedziały się o popełnieniu przez nieletniego czynu karalnego ściganego z urzędu są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym sąd rodzinny lub Policję oraz przedsięwziąć czynności nie cierpiące zwłoki, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów popełnienia czynu. Art. 4a. Podmioty współdziałające z sądem rodzinnym, a w szczególności: instytucje państwowe, społeczne lub jednostki samorządowe oraz osoby godne zaufania, w zakresie swego działania, udzielają na żądanie sądu rodzinnego informacji niezbędnych w toku postępowania.
Obowiązek powiadomienia: Art.304 k.p.k 1 Każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub Policję. 3 Instytucje państwowe i samorządowe, które w związku ze swą działalnością dowiedziały się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub Policję oraz przedsięwziąć niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa
Walka z cyberprzestępczością Art. 190 1 kk kierowanie gróźb karalnych z wykorzystaniem Internetu, Art. 190a 1 kk stalking, uporczywe nękanie (od VI 2011r.), Art. 191 1 kk wymuszanie zwrotu wierzytelności, Art. 191a 1 kk utrwalanie wizerunku nagiej osoby, Art. 200a kk prezentowanie treści pornograficznych małolet. do 15 lat, Art. 202 kk dot. treści pedofilskich, Art. 212 2 kk zniesławienie osoby za pomocą środków masowego komunikowania się, Art. 216 2 kk znieważenie osoby za pomocą środków masowego komunikowania się, Art. 267 1 kk nieuprawnione uzyskanie informacji (hacking), Art. 116 prawo autorskie bezprawne rozpowszechnianie utworów. Więcej zob. http://www.policja.pl/pol/zwalczaj-cyberprzestep/83643,zwalczaj- cyberprzestepczosc.html
Przykłady zgłoszeń : Sprawca umieścił intymne zdjęcia i filmy małżeństwa w Internecie, Sprawca zmusił małoletnią do przesłania zdjęć, na których jest półnaga a następnie rozesłał te zdjęcia do jej znajomych, Sprawca udostępnił małoletniej zdjęcie o treści pornograficznej poprzez przesłanie wiadomości na jej konto na portalu, Sprawca uporczywie nękał kobietę, a także założył profil na portalu wykorzystując jej wizerunek i dane osobowe oraz prezentował jej nagie zdjęcia.
Katalog przestępstw zaistniałych w 2018r. Artykuł kodeks karny Liczba przestępstw stwierdzonych w 2018r. ŁĄCZNIE Art. 190 1 kierowanie gróźb karalnych 26 Art. 190a 1 uporczywe nękanie stalking 18 Art. 190a 2 podszywanie się pod inną osobę wykorzystując jej wizerunek lub dane osobowe w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej 30 Art. 191a 1 utrwalenie wizerunku nagiej osoby oraz rozpowszechnianie go 6 Art. 212 1- zniesławienie osoby 3 Art. 212 2 - zniesławienie osoby za pomocą środków masowego komunikowania się 19 Art. 216 1 znieważenie osoby 2 Art. 216 2 - znieważenie osoby za pomocą środków masowego komunikowania się 6 Suma końcowa 110
Ilość przestępstw popełnionych na szkodę małoletnich prezentowanie treści pornograficznych małoletnim poniżej 15 lat Liczba przestępstw z art. 200a Miesiąc stwierdzonych w 2018r. 2018. 02 1 2018. 03 3 2018. 04 3 2018. 06 2 2018. 07 2 2018. 09 1 2018. 10 5 2018. 11 2 2018. 12 2 Łącznie 21
Przeciwdziałanie cyberprzestępczości Działania podejmowane przez Policję 1) Włączanie się w obchody Dnia Bezpiecznego Internetu 2) Prowadzenie profilaktyki zmierzającej do uświadomienia zagrożeń wynikających z braku dbałości o bezpieczeństwo w sieci, 3) Prowadzenie spotkań edukacyjnych w szkołach i innych grupach z zakresu odpowiedzialności karnej nieletnich, 4) Propagowanie zasad bezpiecznego korzystania z Internetu.
Przeciwdziałanie cyberprzestępczości Działania podejmowane przez Policję 1) Przeprowadzenie debat społecznych skierowanych do młodzieży 2) Uczestnictwo w wywiadówkach szkolnych i rozmowy z rodzicami 3) Publikowanie komunikatów ostrzegających przed cyberzagrożeniami
Strony internetowe Ogólnopolskiej Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Dzieci w Internecie: www.helpline.org.pl - projekt helpline.org.pl ma na celu pomoc dzieciom i młodzieży w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa w Internecie. Jeśli dziecko spotkało w Sieci coś nieprzyjemnego i nie wiesz jak mu pomóc - wejdź na stronę projektu. www.nask.pl Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa. www.polska.pl portal informacyjny z edukacyjnym serwisem dla dzieci www.strefawiedzy.polska.pl.
Dziękuję za uwagę