Środki psychoaktywne. a odpowiedzialność młodzieży przed sądem Justyna Piekarska - kurator sądowy. Sąd Okręgowy w Poznaniu

Transkrypt

1 Środki psychoaktywne a odpowiedzialność młodzieży przed sądem Justyna Piekarska - kurator sądowy Sąd Okręgowy w Poznaniu 1

2 Naruszenie Strategia prawna Normy prawne Konsekwencje prawne Odpowiedzialność Prawo- to system norm prawnych, regulujących określone stosunki społeczne, norm pochodzących od państwa, zabezpieczonych możliwością użycia przez państwo środków przymusu. Prawo wyznacza wzorce zachowań, które powinny być respektowane przez społeczeństwo i określa zasady odpowiedzialności za ich naruszenie. (

3 Sprawy nieletnich w sądzie

4 Nieletni osoba: art.1 1i2 u.p.n - która przejawia cechy demoralizacji, ale nie ukończyła 18 lat; - która dopuściła się czynu karalnego po ukończeniu 13 roku życia ale przed ukończeniem 17 rokiem życia; -wobec, której wykonywane są środki wychowawcze lub poprawcze, nie dłużej niż do 21 roku życia. 4

5 Demoralizacja wg art.4 1 u.p.n to w szczególności: naruszanie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub kształcenia zawodowego, używanie alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w grupach przestępczych. 5

6 Czyn karalny Czynem karalnym jest czyn zabroniony przez ustawę jako przestępstwo lub przestępstwo skarbowe albo wykroczenie określone w art. 51, 62 1, 69, 74, 76, 85, 87, 119, 122, 124, 133 lub 143 Kodeksu wykroczeń - art.1 2,ust.2 u.p.n Czynem zabronionym jest zachowanie o znamionach określonych w ustawie karnej art k.k. Przestępstwo jest zbrodnią (czyn zabroniony zagrożony karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3 albo karą surowszą) albo występkiem (czyn zabroniony zagrożony karą grzywny powyżej 30 stawek dziennych, karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności przekraczającą miesiąc) art.7 1,2 i 3 k.k. Wykroczenie to czyn społecznie szkodliwy, zabroniony przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia pod groźbą kary aresztu, ograniczenia wolności, grzywny do złotych lub nagany - art.1 1 k.w. 6

7 Obowiązek zawiadomienia art.4 1,2 i 3 u.p.n Każdy, kto stwierdzi istnienie okoliczności świadczących o demoralizacji nieletniego ( ) ma społeczny obowiązek odpowiedniego przeciwdziałania temu, a przede wszystkim zawiadomienia o tym rodziców lub opiekuna nieletniego, szkoły, sądu rodzinnego, Policji lub innego właściwego organu. W przypadku popełnienia przez nieletniego czynu karalnego każdy ma społeczny obowiązek zawiadomienia o tym sąd rodzinny lub Policję. Obowiązek ten szczególnie dotyczy instytucji państwowych i organizacji społecznych, które jeśli w związku ze swoją działalnością dowiedziały się o popełnieniu przez nieletniego czynu karalnego ściganego z urzędu są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym sąd rodzinny lub Policję oraz w miarę możliwości podjąć działania uniemożliwiające zatarcie śladów i dowodów popełnienia czynu. Z art Kodeksu Postępowania Karnego wynika społeczny obowiązek zawiadamiania o przestępstwie - każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub Policję. 7

8 Środki wychowawcze orzekane wobec nieletnich art.6 u.p.n -upomnienie; - zobowiązanie do określonego postępowania: -naprawienia wyrządzonej szkody, -wykonania określonych prac lub świadczeń na rzecz pokrzywdzonego lub społeczności lokalnej, -przeproszenia pokrzywdzonego, -podjęcia nauki lub pracy, -uczestniczenia w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, -powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, -zaniechania używania alkoholu lub innego środka w celu wprowadzania się w stan odurzenia; -nadzór odpowiedzialny rodziców lub opiekuna; -nadzór organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej zaufania - udzielających poręczenia za nieletniego; 8

9 Środki wychowawcze orzekane wobec nieletnich art.6 u.p.n -zastosować nadzór kuratora; -skierować do ośrodka kuratorskiego, organizacji społecznej lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą organizacją lub instytucją; -orzec zakaz prowadzenia pojazdów; -orzec przepadek rzeczy uzyskanych w związku z popełnieniem czynu karalnego; - orzec umieszczenie w młodzieżowym ośrodku wychowawczym albo w rodzinie zastępczej zawodowej, która ukończyła szkolenie przygotowujące do sprawowania opieki nad nieletnim; 9

10 Środki leczniczo wychowawcze wobec nieletnich art.12 u.p.n W razie stwierdzenia u nieletniego upośledzenia umysłowego, choroby psychicznej lub innego zakłócenia czynności psychicznych bądź nałogowego używania alkoholu albo innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, sąd rodzinny może orzec umieszczenie nieletniego w: - szpitalu psychiatrycznym lub innym odpowiednim zakładzie leczniczym - młodzieżowym ośrodku wychowawczym - jeżeli zachodzi potrzeba zapewnienia nieletniemu jedynie opieki wychowawczej, - domu pomocy społecznej, gdy nieletni jest upośledzony umysłowo w stopniu głębokim i wymaga jedynie opieki. 10

11 Leczenie osób uzależnionych wg ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (u.n) Art. 25 u.n Podjęcie leczenia, rehabilitacji lub reintegracji osób uzależnionych jest dobrowolne, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej. Art. 30 u.n 1. Na wniosek przedstawiciela ustawowego (rodzic, opiekun prawny), krewnych w linii prostej (przodkowie i ich zstępni: np. dziadek, ojciec), rodzeństwa (naturalne i przyrodnie) lub faktycznego opiekuna albo z urzędu sąd rodzinny może skierować niepełnoletnią (art.10 1i2k.c) osobę uzależnioną na przymusowe leczenie i rehabilitację. 2. Czasu przymusowego leczenia i rehabilitacji nie określa się z góry, nie może on być jednak dłuższy niż 2 lata. 3. Jeżeli osoba uzależniona ukończy 18 lat, przed zakończeniem przymusowego leczenia lub rehabilitacji, sąd rodzinny może je przedłużyć na czas niezbędny do osiągnięcia celu leczenia lub rehabilitacji, łącznie nie dłuższy jednak niż określony w ust Postępowanie w sprawach, o których mowa w ust. 1, toczy się według przepisów o postępowaniu w sprawach nieletnich. 11

12 Liczba ujawnionych przez Policję osób do 18 roku życia po spożyciu alkoholu statystyka.policja.pl/st/wybrane-statystyki/maloletni-pod-wplywem/50853,maloletni-pod-wplywem-alkoholu.html

13 * wykaz "Alk" prowadzi się dla spraw osób uzależnionych od alkoholu i poddanie ich obowiązkowi leczenia na mocy orzeczenia sądu,

14 Porównanie liczby przyjęć do Oddziału Toksykologii Szpitala Miejskiego im. F. Raszei w Poznaniu po użyciu dopalaczy w latach I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Kolumna1

15 Zatrucia środkami zastępczymi w 2015 roku z podziałem na wiek >25;; 159 b.d; 152 <15; ;; ;; 69 b.d < ; 19-24; >25;

16 Ustawa z dnia 26 października 1982 o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2137, 2244) Art Zabrania się sprzedaży i podawania napojów alkoholowych: 1) osobom, których zachowanie wskazuje, że znajdują się w stanie nietrzeźwości; 2) osobom do lat 18; 3) Na kredyt lub pod zastaw. ½ litra piwa zawiera 25 gramów czystego alkoholu etylowego. Nawet taka ilość szkodzi zdrowiu kobiet w ciąży i jest niebezpieczna dla kierowców ½ litra piwa zawiera 25 gramów czystego alkoholu etylowego. Sprzedaż alkoholu osobom do lat 18 jest przestępstwem. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 06 listopada 2003r. W sprawie treści, wielkości, wzoru i sposobu umieszczenia na reklamach piwa napisów informacyjnych o szkodliwości spożywania alkoholu lub zakazie sprzedaży alkoholu małoletnim. Dz.U. Nr 1999 poz.1949,1950)

17 Ustawa z dnia 09 listopada 1995 o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. (t.j. Dz. U. z 1996 r. nr 10 poz. 55) Art Zabrania udostępniana wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych lub pojemników zapasowych osobom do lat 18. Zakaz sprzedaży wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych lub pojemników zapasowych osobom do lat 18 Art..6 ust.1 ustawy z dnia 9 listopada 1995r. O ochronnie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych

18 Konkretne zachowania noszące znamiona przestępstw Ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 224, 437 z późn. zm.). Samo posiadanie środków odurzających lub substancji psychotropowych jest w Polsce karane: opis bezprawnego zachowania Kwalifikacja prawna i grożąca kara pozbawienia wolności posiadanie środków odurzających lub substancji psychotropowych art. 62 ust. 1, do lat 3

19 Konkretne zachowania noszące znamiona przestępstw narkotykowych Ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 224, 437 z późn. zm.). Konsekwencje ponoszą osoby udostepniające narkotyki: opis bezprawnego zachowania Kwalifikacja prawna i grożąca kara pozbawienia wolności udzielanie innej osobie, ułatwianie albo umożliwianie użycia, nakłanianie do użycia - środka odurzającego lub substancji psychotropowej art. 58 ust. 1 do 3 lat udzielanie małoletniemu, ułatwianie albo umożliwianie użycia, nakłanianie do użycia - środka odurzającego lub substancji psychotropowej art. 58 ust. 2 od 6 miesięcy do 8 lat udzielanie innej osobie, ułatwianie albo umożliwianie użycia, nakłanianie do użycia - środka odurzającego lub substancji psychotropowej w znacznych ilościach art. 58 ust. 2 od 6 miesięcy do 8 lat

20 Konkretne zachowania noszące znamiona przestępstw narkotykowych Ustawya z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 224, 437 z późn. zm.). Jeszcze bardziej dolegliwe konsekwencje ustawodawca przewidział w stosunku do osób, które swoim bezprawnym zachowaniem działają z pobudek finansowych (chęci zysku). W stosunku do dealerów przewidziano wyższą karę: opis bezprawnego zachowania Kwalifikacja prawna i grożąca kara pozbawienia wolności udzielanie innej osobie środka odurzającego lub art. 59 ust. 1 substancji psychotropowej, ułatwianie użycia albo od roku do 10 lat nakłanianie do użycia takiego środka lub substancji - w celu osiągnięcie korzyści majątkowej lub osobistej. udzielanie małoletniemu środka odurzającego lub art. 59 ust. 2 substancji psychotropowej, ułatwianie użycia albo na okres nie krótszy niż 3 lata nakłanianie do użycia takiego środka lub substancji - w celu osiągnięcie korzyści majątkowej lub osobistej.

21 Konkretne zachowania noszące znamiona przestępstw narkotykowych Ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 224, 437 z późn. zm.). Należy również pamiętać o samodzielnych próbach pozyskania narkotyków odpowiedzialnością karną objęte są osoby uprawiające lub zbierające rośliny służące do produkcji narkotyków. opis bezprawnego zachowania Kwalifikacja prawna i grożąca kara pozbawienia wolności uprawa maku, z wyjątkiem maku niskomorfinowego, konopi, z art. 63 ust. 1 wyjątkiem konopi włóknistych, lub krzewów koki do 3 lat zbieranie mleczka makowego, opium, słomy makowej, liści koki, żywicy lub ziela konopi innych niż włókniste art. 63 ust. 2 do 3 lat Uprawa znacznej ilości w/w roślin skutkuje jeszcze wyższą karą od 6 m-cy do 8 lat.

22

23 Materiały źródłowe: Ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 224, 437 z późn. zm.). Ustawa z dnia 26 października 1982 o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2137, 2244) Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U. Nr 35, poz. 228), tj. z dnia 13 kwietnia 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 969) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U Nr 89 poz. 555, t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1987, 2399, z 2019 r. poz. 150) Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U Nr 179 poz. 1485, t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1030, 1490, 1669.) Ustawa z dnia 24 maja 200r. O Krajowym Rejestrze Karnym (Dz.U Nr 50 poz.580, tj. Dz.U. z 2018r. Poz 1218,1544, z 2019r. poz.60) Ustawa z dnia 9 listopada 1995 o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. (Dz. U. z 1996 r. nr 10 poz. 55, t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1446, 2227) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 06 listopada 2003r. W sprawie treści, wielkości, wzoru i sposobu umieszczenia na reklamach piwa napisów informacyjnych o szkodliwości spożywania alkoholu lub zakazie sprzedaży alkoholu małoletnim. Dz.U. Nr 1999 poz.1949,1950) Narkotyki i dopalacze zło, które wciąga młodzież Poradnik dla rodziców i nauczycieli Poznań 2016, Obserwatorium Zagrożeń dla Ludzi Młodych