PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO W GIMNAZJUM IM. MACIEJA RATAJA W ŻMIGRODZIE Podstawa prawna do opracowania Przedmiotowego Systemu Oceniania: 1.Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007r. 2. Statut Szkoły 3. Wewnątrzszkolny System Oceniania 4. Podstawa programowa dla gimnazjum Nauczania języka polskiego w naszym gimnazjum odbywa się według programu: a) WSiP Świat w słowach i obrazach" klasy III (DKW-4014-72/99) b) GWO Między nami ; A. Łuczak, B. Fiszer, M. Hajduk (DKOS-4014-28/02)- klasy I i II Program realizowany będzie w ciągu 3 lat w następującym wymiarze: klasa I - 4 godziny tygodniowo klasa II - 5 godzin tygodniowo klasa III - 5 godzin tygodniowo Opracował zespół nauczycieli języka polskiego: Elżbieta Kostecka, Grażyna Łysikowska, Teresa Ostromecka, Danuta Żyto, Monika Rogala I Kontrakt z uczniami: 1. Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami sprawiedliwości. 2. Ocenie podlegają wszystkie wymienione formy aktywności ucznia. 3. Każdy uczeń powinien otrzymać w ciągu semestru około 12 ocen. 4. Prace klasowe są obowiązkowe. 5. Jeżeli uczeń opuścił pracę klasową z przyczyn losowych, to musi napisać ją w ciągu dwóch tygodni od dnia powrotu do szkoły. 6. Uczeń może poprawić ocenę z pracy klasowej na zasadach i w terminie uzgodnionym z nauczycielem. Poprawę może pisać tylko jeden raz. 7. Przy poprawianiu prac klasowych i pisaniu w drugim terminie kryteria ocen nie zmieniają się. 8. Sprawdziany nie podlegają poprawie. 9. Nie ma możliwości poprawiania ocen na tydzień przed klasyfikacją. 10. Nie ocenia się uczniów do trzech dni po dłuższej usprawiedliwionej nieobecności w szkole. 11. Uczeń, który opuścił więcej niż 50% lekcji może nie być klasyfikowany z przedmiotu. 12. Każdy uczeń ma prawo do dodatkowych ocen za wykonane prace nadobowiązkowe. 13. Uczeń ma prawo trzykrotnie w ciągu semestru zgłosić nieprzygotowanie do lekcji ( nie dotyczy prac klasowych ) 14. Wszystkie sprawy sporne, nie ujęte w PSO, rozstrzygane będą zgodnie z WSO oraz rozporządzeniami MENiS.
II. Obszary aktywności podlegające ocenianiu: 1. Wypowiedzi ustne: o dłuższa wypowiedź o dialog o opowiadanie o recytacja o prezentacja o głos w dyskusji o czytanie tekstów 2. Wypowiedzi pisemne: o odpowiedź na pytania; o rozwiązanie wskazanych zadań, wykonanie ćwiczeń; o redagowanie tekstu użytkowego: zawiadomienie, przepis, instrukcja, reklama, zaproszenie, ogłoszenie, telegram, podanie, CV; o redagowanie form wypowiedzi: opowiadanie, opis, sprawozdanie, charakterystyka, list prywatny i oficjalny, kartka pocztowa, notatka w formie planu, tabeli, wykresu, streszczenia, rozprawka, esej (takie formy jak przewiduje podstawa programowa dla danego etapu kształcenia); o dyktando. 3. Zadania praktyczne: o niewerbalne wytwory pracy: album, słownik, mapa, plakat, przekład intersemiotyczny, słuchowisko, film, prezentacja; III Formy aktywności Formy aktywności Liczba ocen w semestrze ( minimum) Waga Prace klasowe 2 III Sprawdziany 2 II Mówienie 1 II Prace domowe 3 II Praca w grupach 1 I Twórczość intersemiotyczna 1 I Dyktando 1 I Aktywność na lekcji i w domu 1 (pięć plusów = bdb) I Konkursy -udział w powiatowych i wojewódzkich -laureat szkolnego III II
IV Kryteria ocen poszczególnych form aktywności a. Uczeń otrzymuje z pracy pisemnej ( sprawdziany, prace klasowe z gramatyki) ocenę: dopuszczającą - od 30% do 49 % punktów, dostateczną - od 50% do 74% punktów, dobrą - od 75% do 89% punktów, bardzo dobrą - od 90% i więcej punktów, celującą - gdy otrzymał ocenę bardzo dobrą i rozwiązał zadanie dodatkowe. b. Kryteria oceny wypracowania: kompozycja- 3 pkt temat i treść- 5 pkt język i styl - 5 pkt zapis - 4 pkt razem - 17 pkt 17, 16, 15 - ocena bdb 14, 13, 12 - ocena db 11, 10, 9 - ocena dst 8, 7, 6 - ocena dp c. Recytacja (dykcja, opanowanie tekstu, interpretacja); d. Dyktanda ( ilość błędów możliwych pierwszego stopnia / 2 - ocena dopuszczającą); e. Aktywność polonistyczna: f. Udział i bardzo dobre wyniki w konkursach polonistycznych: o awans do następnego etapu lub osiągnięcie tytułu laureata- celujący o wyniki na poziomie wyższym niż przeciętne- bardzo dobry; V Sposób ustalania oceny semestralnej Przy ustalaniu oceny semestralnej i końcoworocznej nauczyciel bierze pod uwagę stopnie ucznia z poszczególnych obszarów działalności według następującej kolejności i wag: prace klasowe - III sprawdziany - II odpowiedzi - II prace domowe - II aktywność na lekcji, praca w grupach, twórczość intersemiotyczna- I dyktando I konkursy (w zależności od etapu i osiągnięć)- II, III
Średnia ważona, obliczana wg wzoru; Suma iloczynów (ocena x waga) Suma wag Jest ocena wyjściową do wystawienia oceny semestralnej. Średnia ważona Ocena 1,6 W 2,75 dopuszczająca 2,76 W 3,75 dostateczna 3,76 W 4,75 dobra 4,76 W 5,75 bardzo dobra W 5,76 celująca Przy wystawianiu ocen nauczyciel bierze również pod uwagę: rozwój ucznia (jakie czyni postępy w danym czasie); wkład pracy w stosunku do zdolności; samoocenę ucznia; Ocena końcoworoczna wyliczana jest jak semestralna, przy czym ocena semestralna traktowana jest jak ocena z pracy klasowej. VI Informowanie uczniów i rodziców o wymaganiach i postępach ucznia a. nauczyciel - uczeń o nauczyciel przekazuje uczniowi komentarz do każdej wystawionej oceny; o uczeń ma możliwość otrzymywania dodatkowych wyjaśnień i uzasadnień do wystawionej oceny; b. nauczyciel - rodzic nauczyciel wpisuje do tabeli w zeszycie każdą ocenę ucznia; podczas wywiadówek, indywidualnych konsultacji rodzic może uzyskać informacje o postępach w nauce dziecka; rodzice są zobowiązani do podpisywania ocen z prac klasowych i sprawdzianów; VII Wymagania podstawowe dla klasy III zgodnie z programem WSiP Świat w słowach i obrazach" Treści nauczania Słuchanie Klasa III -potrafi słuchać i notować; -słucha uważnie, odróżnia subiektywizm od obiektywizmu; -koncentruje się na treści wypowiedzi innych osób; Mówienie -dokonuje własnej interpretacji utworów literackich; -konstruuje wypowiedz wielozdaniową(opowiadanie,
opis, charakterystykę) Czytanie -dostrzega zróżnicowanie stylistyczne literatury pięknej, publicystyki, literatury popularnonaukowej; -rozpoznaje cechy gatunkowe trenu i ody; -rozumie znaczenie pojęć i terminów z zakresu literatury i kultury; Pisanie -redaguje: rozprawkę, list oficjalny, list motywacyjny, notatkę w formie zbiorów cytatów; Nauka o języku -buduje poprawne pod względem składniowym i interpunkcyjnym wypowiedzenia złożone; -stosuje poprawne formy nazw własnych, nazwisk żeńskich i małżeństw, nazw miejscowych; -poprawnie zapisuje mowę zależną i niezależną; -poprawnie stosuje neologizmy i zapożyczenia; VIII Wymagania podstawowe dla klasy I zgodnie z programem GWO Między nami SŁUCHANIE _ uważnie słucha wypowiedzi kolegów i nauczyciela, wyraża prośbę o powtórzenie wypowiedzi, _ słucha nagrania wzorcowej recytacji, _ określa tematykę wysłuchanego utworu, _ rozumie polecenia, _ wymienia informacje zawarte w wysłuchanym tekście, _ rozróżnia teksty o charakterze informacyjnym i perswazyjnym, _ rozpoznaje smutek, radość, kpinę, ironię jako wyrazy intencji wypowiedzi. CZYTANIE TEKSTÓW PISANYCH I ODBIÓR INNYCH TEKSTÓW KULTURY _ czyta teksty współczesne i dawne, _ odczytuje tekst na poziomie dosłownym, _ rozpoznaje i wybiera z tekstu najważniejsze informacje, _ rozpoznaje nadawcę i adresata wypowiedzi, _ dostrzega różnorodne motywy postępowania bohaterów,_ w odczytywanym utworze rozpoznaje podstawowe wartości, takie jak przyjaźń, wierność, patriotyzm, _ czyta utwory liryczne i nazywa cechy liryki jako rodzaju literackiego, _ odróżnia osobę mówiącą w wierszu od autora tekstu, _ nazywa podstawowe środki wyrazu artystycznego wypowiedzi,
_ rozpoznaje obrazy poetyckie, _ rozróżnia takie gatunki poezji, jak psalm, pieśń, hymn, _ rozpoznaje elementy konstrukcyjne świata przedstawionego w utworze, _ odróżnia fikcję literacką od rzeczywistości, _ rozumie znaczenie terminów realizm i fantastyka, _ zna cechy gatunkowe noweli, powieści, opowiadania, _ rozróżnia narrację pierwszo- i trzecioosobową, _ rozpoznaje w tekście epickim fragmenty opowiadania i opisu, _ zna cechy literatury dydaktycznej, _ rozpoznaje cechy gatunkowe bajki i ballady, _ rozpoznaje cechy dramatu jako rodzaju literackiego, _ rozumie podstawowe terminy związane z dramatem, _ wyszukuje potrzebne informacje w encyklopedii i słownikach (ortograficznym, języka polskiego, wyrazów obcych, wyrazów bliskoznacznych), _ wyszukuje informacje w spisie treści, indeksie, przypisach, _ odróżnia teksty publicystyczne od innych tekstów, _ wyszukuje informacje w tekście popularnonaukowym oraz prawnym, _ rozpoznaje językowe i pozajęzykowe środki perswazji w reklamie prasowej, _ identyfikuje symbole występujące w malarstwie, _ rozumie znaczenie terminów adaptacja filmowa i adaptacja teatralna, _ dostrzega funkcje pozajęzykowych środków wyrazu w sztuce filmowej i teatralnej, _ rozumie rolę reżysera, aktora, scenografa, charakteryzatora w procesie powstawania filmu lub przedstawienia teatralnego, _ rozpoznaje związki między dziełem literackim a plastycznym, _ wskazuje elementy tragizmu i komizmu w dziele literackim, _ odróżnia teksty groteskowe od innego rodzaju utworów. MÓWIENIE _ wypowiada się na podany temat, _ zachowuje trójdzielną kompozycję wypowiedzi, _ unika zbędnych powtórzeń wyrazowych, _ dba o poprawność gramatyczną wypowiedzi, _ zna zasady poprawnej wymowy, _ stosuje się do zasad poprawnego akcentowania wyrazów i zdań, _ wyraża własne zdanie i popiera je argumentami, _ rozróżnia środki językowe w zależności od adresata wypowiedzi w oficjalnych i nieoficjalnych sytuacjach mówienia, _ uczestniczy w dyskusji zgodnie z zasadami kultury, _ opisuje wygląd postaci, przedmiotu, krajobraz, sytuację, _ opowiada treść utworu jedno- i wielowątkowego, _ streszcza tekst literacki i popularnonaukowy według wcześniej przygotowanego planu, _ opisuje cechy postaci fikcyjnej, _ nazywa uczucia własne i bohaterów literackich, _ dostrzega zjawisko brutalności słownej, kłamstwo i manipulację, _ wygłasza z pamięci tekst poetycki i stosuje się do zasad interpunkcji oraz intonacji zdaniowej, _ wywiązuje się z zaplanowanych zadań związanych z przygotowaniem inscenizacji wybranego utworu, _ uczestniczy w omówieniu recytacji własnej i kolegów. PISANIE _ tworzy plan dłuższej wypowiedzi,
_ pisze na podany temat, starając się zachować przejrzystą kompozycję logicznej i spójnej wypowiedzi, _ stosuje akapity, _ stara się zachować poprawność językową tworzonego tekstu, _ dba o estetykę zapisu oraz poprawność ortograficzną i interpunkcyjną, _ układa tekst, który zawiera prośbę, przeprosiny, _ uzasadnia swoje zdanie, _ redaguje opis postaci, krajobrazu, list prywatny, kartkę z dziennika, notatkę, streszczenie, zaproszenie, ogłoszenie, przepis kulinarny, _ pisze opowiadanie odtwórcze i opowiadanie twórcze z dialogiem, _ potrafi zastosować narrację pierwszo- i trzecioosobową, _ opisuje postaci rzeczywiste i fikcyjne, _ z pomocą nauczyciela opisuje dzieło malarskie, _ układa tekst o trójdzielnej kompozycji na tematy mu bliskie, w którym uzasadnia własne zdanie, _ zna słownictwo oceniające i wyrazy modalne precyzujące stosunek piszącego do wyrażanych treści. IX Wymagania podstawowe dla klasy II zgodnie z programem GWO Między nami SŁUCHANIE _ uważnie słucha wypowiedzi nauczyciela i innych uczniów, _ podejmuje próby aktywnego uczestniczenia w różnych sytuacjach komunikacyjnych, _ dostrzega różnice między informacją, komentarzem i oceną, _ posługuje się informacjami zaczerpniętymi z wysłuchanego tekstu, m.in. z wywiadu, _ dostrzega językowe i pozajęzykowe środki perswazyjne, _ słucha wzorcowych recytacji utworów poetyckich i prozatorskich, dostrzegając środki wyrazu artystycznego i sposoby prezentacji tekstu. CZYTANIE TEKSTÓW PISANYCH I ODBIÓR INNYCH TEKSTÓW KULTURY _ odczytuje teksty na poziomie dosłownym, podejmuje próby odczytywania ich sensu przenośnego i symbolicznego, _ podejmuje próby interpretacji głosowej czytanego tekstu, _ zadaje pytania dotyczące przeczytanego tekstu, _ określa temat przeczytanego utworu, _ wyszukuje cytaty na zadany temat w dłuższej lekturze, _ zna termin satyra oraz wymienia cechy utworu satyrycznego, _ wybiera z tekstu najważniejsze informacje, _ nazywa podstawowe środki artystycznego wyrazu w wypowiedzi literackiej, _ rozpoznaje elementy konstrukcyjne świata przedstawionego w utworze, _ rozróżnia narrację pierwszo- i trzecioosobową, _ zna terminy wiersz stroficzny i ciągły, wiersz bezrymowy, wiersz wolny, _ rozpoznaje układy rymów, _ zauważa w tekście szyk przestawny, _ rozpoznaje porównanie homeryckie, _ dostrzega związek treści dzieła z okolicznościami jego powstania i biografią autora, _ zna cechy gatunkowe legendy, podania, przypowieści, dziennika i pamiętnika, _ identyfikuje cechy literatury faktu i powieści autobiograficznej, _ zna różnicę między charakterystyką bezpośrednią i pośrednią, _ zna elementy budowy noweli,
_ rozpoznaje cechy dramatu jako rodzaju literackiego, _ nazywa motywy działania bohaterów, _ korzysta ze słowników, a w szczególności ze słownika poprawnej polszczyzny i słownika frazeologicznego, _ zna cechy charakterystyczne wywiadu, _ zna cechy sentencji, maksymy, _ rozumie sens powszechnie znanych prawd filozoficznych, _ rozpoznaje w tekście informację, komentarz, opinię, _ dostrzega związek między tytułem a treścią artykułu prasowego, _ wskazuje językowe i pozajęzykowe środki perswazji w reklamie telewizyjnej i ulotce, _ wskazuje grę słowną w reklamie, _ zna cechy filmu dokumentalnego i fabularnego, _ podejmuje próby wyjaśnienia elementów symbolicznych dzieła malarskiego, _ korzysta z internetu i encyklopedii multimedialnej, _ dokonuje wyboru programu telewizyjnego, gry komputerowej, uwzględniając ich wartość poznawczą, kulturalną, etyczną, _ dostrzega cechy karykatury i przejaskrawienia w literaturze i rysunku. MÓWIENIE _ buduje wypowiedź zgodną z tematem, poprawną pod względem kompozycyjnym i językowym, _ próbuje dostosować modulację głosu do celu i treści wypowiedzi, _ dobiera argumenty odpowiednie do tezy, _ podejmuje próby wygłoszenia przemówienia, _ uczestniczy w dyskusji, _ tworzy tekst zawierający opis postaci, przedmiotu, krajobrazu, sytuacji, _ streszcza tekst publicystyczny, _ podejmuje próbę samodzielnej charakterystyki oraz autocharakterystyki, _ przygotowuje pytania i możliwe odpowiedzi do wywiadu z postacią fikcyjną, _ wyraża swoje uczucia, posługując się odpowiednim słownictwem, _ dostrzega zjawisko brutalności słownej i manipulacji językowej, _ wygłasza fragment prozy z pamięci, próbuje go interpretować głosowo, _ uczestniczy we wspólnym omówieniu recytacji i komentuje wypowiedzi kolegów. PISANIE _ tworzy plan dłuższej wypowiedzi, _ redaguje tekst zgodny z tematem, z zachowaniem logicznej kompozycji, _ stosuje akapity, _ stara się zachować poprawność językową, ortograficzną i interpunkcyjną wypowiedzi, _ dostosowuje wypowiedź do intencji nadawcy (reklama, informacja, komentarz), _ uwzględnia w opisie dzieła sztuki podstawową wiedzę dotyczącą czasu powstania utworu, _ w opisie dzieła plastycznego podejmuje próbę wyjaśnienia symbolicznego znaczenia barw, przedmiotów, usytuowania postaci, _ opisuje przeżycia wewnętrzne bohatera, charakteryzuje postać literacką lub rzeczywistą, _ w rozprawce na temat związany z lekturą przedstawia logiczne argumenty, _ próbuje napisać autocharakterystykę, list oficjalny, felieton, recenzję na podstawie lektury lub sytuacji życiowej, _ redaguje kartkę z dziennika i pamiętnika, _ wypowiada się pisemnie na temat książki, filmu, przedstawienia teatralnego, _ sporządza opis bibliograficzny książki,
_ relacjonuje wydarzenia, np. z zawodów sportowych, _ streszcza tekst literacki, _ redaguje dedykację i regulamin. X PSO podlega ewaluacji po upływie każdego roku szkolnego.