Tajemnice Gór Stołowych

Podobne dokumenty
Kompleks Włodarz. gmina : Walim. powiat : wałbrzyski. województwo : dolnośląskie

Głuszyca : niem. Wüstegiersdorf. gmina : Głuszyca. powiat : wałbrzyski. województwo : dolnośląskie

Kompleks Rzeczka. gmina : Walim. powiat : Wałbrzyski. województwo : dolnośląskie

Kompleks Książ (Zamek Książ) powiat : wałbrzyski. województwo : dolnośląskie

Park Narodowy Gór Stołowych

Premier RP: Ruszamy z budową S8 z ziemi kłodzkiej do Wrocławia (aktualizacja)

Raport CIA z 15 października 1952 r.

Góry Sowie. Ratno Górne Radków Ratno Dolne. Machovská Lhota. Pasterka. Karłów. Darnków

ZACHOWAĆ PAMIĘĆ OBOZY PRACY PRZYMUSOWEJ NA TERENIE SZCZECINA W OKRESIE II WOJNY ŚWIATOWEJ

Rowerem przez las czyli leśne trasy rowerowe wokół Zielonej Góry

X wieku Cladzco XIII wieku zamek Ernesta Bawarskiego Lorenza Krischke

Chełm, r. Mgr Wojciech Mazurek SUB TERRA Badania Archeologiczne Ul. Szarych Szeregów 5a/ Chełm, Polska SPRAWOZDANIE

XIV Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Gdyni. Materiały dla klasy I rozszerzonej

KRAKÓW I WIELICZKA - 2 DNI

Jedynym wartym zainteresowania punktem wsi są dawne zakłady (zapewne produkcyjne).

Leszek Kotlewski Relikty studzienki rewizyjnej zdroju przy pomniku Mikołaja Kopernika w Toruniu odkryte podczas badań archeologicznych w 2002 roku

Trasa Niebieska. św. Ojca Pio. Studzionka Pawłowice Warszowice Mizerów Brzeźce Wisła Mała Studzionka

Potencjał gospodarczy i turystyczny Województwa Lubuskiego

Rowerem Wokół Słońca

Cienków Niżny, ujście Białej Wisełki i Wylęgarnia Przemysław Borys, , 9:30-13:30

26 maja 2018 r., w sobotę, zapraszamy na wiosenną wycieczkę podczas której:

Scenariusz zajęć nr 84 Temat: Zabawa w architektów poznajemy różne rodzaje budowli.

Warszawa Muzeum Więzienia Pawiak

Pomiary hałasu w roku 2011 Zgodnie z wytycznymi przygotowanymi przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska Wojewódzki program monitoringu środowiska

ATRAKCJE TURYSTYCZNE. Widok na Mogielicę i Słopnice z Przylasek - fot. K. Toporkiewicz

Małgorzata Wątroba weszła na górę gór dwoma różnymi drogami. Od Przełęczy Południowej oraz Granią Północną.

Historisch-technisches Informationszentrum.

KARTA DOKUMENTACYJNA NATURALNEGO ZAGROŻENIA GEOLOGICZNEGO: OBIEKT OSUWISKO. 1. Nr ewidencyjny Lokalizacja

DOKUMENTACJA PROJEKTOWA:

Małgorzata Grabowska Katarzyna Panius Łukasz Kępski Malte Mansholt. Potulice jedno miejsce, dwie pamięci. Przewodnik po Miejscu Pamięci Potulice

Piechowice Górzyniec, ul. Cicha

Stan istniejący. Cel zadania inwestycyjnego. Parametry techniczne planowanej drogi:

GMINA ŁASK ROZBUDOWA SIECI KANALIZACYJNEJ GMINY ŁASK

Zamość Rotunda Muzeum Martyrologii Zamojszczyzny

2 luty Ćwiczenia zgrywające GRM PCK Wrocław oraz GPR OSP Siechnice PLAN ĆWICZEŃ. Opracował: Marcin Kowalski - GRM PCK Wrocław

Schron dowodzenia w Chorzowie historia renowacji i powrotu do służby.

W15 - Jeseniki Chata Ramzovské sedlo Schroniska 100/100 : Trasa A1 Trasa B1 Trasa C1 Trasa A2 Trasa B2 Trasa C2 Trasa A3

Regulamin uczestnictwa w 5. Ogólnopolskim cyklu pn. Noc Zima Góry 2018

MIEJSCA I PRZEDMIOTY

W krainie Liczyrzepy. Wielkość grupy i cena. Dolny Śląsk osoby 737 zł

( Transport ), działanie 3.1 Infrastruktura drogowa. Finansowanie projektu.

Co to jest niewiadoma? Co to są liczby ujemne?

Z pamiętnika Wichulca

Czarny Dunajec. Czarny Dunajec Podczerwone Koniówka Chochołów Ciche Stare Bystre Wróblówka Krauszów Ludźmierz.

Sztutowo Muzeum Stutthof

Trasa wycieczki: Zabytki i przyroda Rucianego. czas trwania: 2 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa

Plener zorganizowany Kadzielnia - Dwa Światy

TRASA Czarny Dunajec - Ludźmierz

Plan ZDP KOŚCIERZYNA Stan na

Chełm, r. Mgr Wojciech Mazurek SUB TERRA Badania Archeologiczne Ul. Szarych Szeregów 5a/ Chełm, Polska SPRAWOZDANIE NR 4

OPIS TRASY BIAŁEJ ŚW. ANTONIEGO tzw. Szlak Trzech Sanktuariów

EKSTREMALNA DROGA KRZYŻOWA RZESZÓW - OPIS TRASY BŁĘKITNEJ - Rzeszów Sędziszów Małopolski

Nadawcza Radiostacja Transatlantycka Babice

BEZPIECZEŃSTWO PIESZYCH I ROWERZYSTÓW

W latach miejscowość była siedzibą gminy Tatrzańskiej.

OPINIA Analiza teledetekcyjna zobrazowania i ortofotomapy satelitarnej WV-1 z 5 kwietnia 2010 r. oraz zobrazowania i ortofotomapy satelitarnej WV-2

KARTA DOKUMENTACYJNA NATURALNEGO ZAGROŻENIA GEOLOGICZNEGO OBIEKT - OSUWISKO

Wybrane aspekty projektowe i wykonawcze w kontekście realizacji konstrukcji mostowych w technologii ścian szczelinowych

Centrum Hewelianum w Gdańsku

Nowa obwodnica już otwarta

trasa tworzy pętle o długości 2,5 kilometra BIEGNIEMY WIĘC DWA OKRĄŻENIA

CZESKIE WOJSKOWE FORTYFIKACJE KOŁO ZDRÓJ

WOJEWÓDZKI KONKURS FIZYCZNY

Schronisko nad Morskim Okiem (1406 m n.p.m.)

3 listopada 2010r. W ramach projektu Dolnośląska szkoła liderem projakościowych zmian w polskim systemie edukacji

Trasa Bł. Piotra Jerzego Frassatiego

Powiat Zambrowski, ul. Fabryczna 3, Zambrów.

Rzeczpospolita nie pisze jednak ani słowa na temat powojennych obozów zorganizowanych przez PRL.

placyk na szczycie wału na rozwidleniu ścieżek spacerowo-rowerowych.

Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia sprawdzianu. UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY

Najciekawsze Mosty w Polsce

Regulamin Regionalnej Odznaki Krajoznawczej Twierdza Kołobrzeg

5. W jaki sposób dostałaś/eś się na studia? (Sposób rekrutacji) 6. Czy studia odpowiadają twoim wyobrażeniom o nich? (zadowolenie czy rozczarowanie?

W trzy godziny dookoła świata

Muzeum Auschwitz-Birkenau

Koszty budowy autostrad i dróg głównych w wybranych państwach europejskich

Podsumowanie wakacji w turystyce przyjazdowej do Łodzi

Jak poznać samodzielnie (z planem miasta) najważniejsze zabytki, najciekawsze miejsca Kowar oraz najbliższe okolice w dziewięć dni?

Trójmiejski Park Krajobrazowy

Trasa Ekstremalnej Drogi Krzyżowej. Kolbuszowa Rzeszów

Wyjątkowe położenie na Mierzei Wiślanej u ujścia Wisły do

Wrocław, dnia 11 czerwca 2014 r. Poz ROZPORZĄDZENIE NR 9/2014 DYREKTORA REGIONALNEGO ZARZĄDU GOSPODARKI WODNEJ WE WROCŁAWIU

Moja ulica. Zapytacie, jaka to ulica?

Trójmiejski Park Krajobrazowy

I się zaczęło! Mapka "Dusiołka Górskiego" 19 Maja 2012 oraz zdjęcie grupowe uczestników.

Written by Administrator Saturday, 03 September :51 - Last Updated Saturday, 03 September :30

Częstochowa - Kraków - Jurajski Szlak Rowerowy Orlich Gniazd

Trasa czerwona św. Mikołaja

Panorama z Ochodzitej Przemysław Borys :10-12:40

Rozdział 6. Trochę o tym, co widać od razu, czyli Jakie masz logo kolego?

Koperta 2 Grupa A. Szukanie śladów w dawnej twierdzy Kostrzyn Widzieć, czytać i opowiadać historię

ROZWIŃ SKRZYDŁA ZAINWESTUJ W PRZYSZŁOŚĆ

WYCIECZKA KLUBOWA KTP WIERCIPIĘTY : GÓRY STOŁOWE (CZECHY, POLSKA) r.

Autor: dr Zbigniew Piepiora pracownik naukowo-dydaktyczny Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

KARTA DOKUMENTACYJNA NATURALNEGO ZAGROŻENIA GEOLOGICZNEGO OBIEKT - OSUWISKO. 1. Metryka I lokalizacja M C-C/3. wersja 1/

Zapraszamy Państwa do nawiązania współpracy z naszym Domem Zdrowia i Wypoczynku Pod Młynem. Zachęcamy do zapoznania się z naszą ofertą.

Warszawa, styczeń 2015 ISSN NR 11/2015 AUSCHWITZ-BIRKENAU W PAMIĘCI ZBIOROWEJ

Raport. Spacer badawczy ulicami Katowic. Opracowanie: Grzegorz Wójkowski, Anna Staniek

Na terenie Parku Narodowego Gór Stołowych (dalej: PNGS lub Park) wyznaczam:

Transkrypt:

Tajemnice Gór Stołowych Napisano dnia: 2017-04-16 23:30:14 BŁĘDNE SKAŁY / SKALNIAK. Każdego dnia, a w sezonie letnim w szczególności, w tej części Kudowy-Zdroju zatrzymują się turyści zaintrygowani istnieniem unikatowego, skalnego labiryntu. Podążają indywidualnie bądź w grupach w stronę jednego z cudów natury, przechodząc przez teren od dziesięcioleci owiany tajemnicą. Mało która z tych osób wie, że pod Skalniakiem, w latach II wojny światowej, istniał obóz jeniecki, a tego widocznym dowodem są pozostałości choćby fundamentów byłych baraków. Przetrzymywani w tym miejscu więźniowie drążyli tunele pod sporą częścią Gór Stołowych. Do tej pory nie jest wiadomo, w jakim celu to czynili. Hipotez jest wiele, pewników o wiele mniej. Tak czy inaczej wspomniane miejsce katorżniczej pracy wymaga zbadania i upamiętnienia. Kudowianin Stanisław Wołowiec, od kiedy przeszedł na emeryturę, ma więcej czasu dla rozwijania swoich pasji. Ten były nauczyciel matematyki i fizyki, od lat zajmujący się radiestezją, w każdej wolnej chwili przemierza drogi i bezdroża stołowogórskiego obszaru. Przy pomocy różdżek i własnych obliczeń stara się ustalić przebieg podziemnych korytarzy, które przez wieki drążyli tutaj skalnicy oraz jeńcy obozu hitlerowskiego. Kamieniołomy znajdowały się w dwóch miejscach i dostarczały surowca na budowę dróg i mostów, m.in. z niego powstał przed 110 laty wiadukt nad doliną Klikawy w Lewinie Kłodzkim oraz intrygujące licznych badaczy utwardzone leśne dukty np. w obrębie Skalniaka i Ptaka.

W latach II wojny światowej to miejsce wyglądało tak, jak na zdjęciu, czyli tu był obóz pracy W jego towarzystwie przemierzamy niektóre fragmenty Gór Stołowych, zatrzymując się na dłużej opodal parkingu przy drodze wojewódzkiej. Stąd wielu turystów rozpoczyna wędrówkę w kierunku Błędnych Skał, przechodząc bezwiednie przez teren byłego hitlerowskiego obozu pracy. - W tym miejscu znajdowało się, sądząc po widocznych jeszcze fundamentach, do 19 baraków, w których przetrzymywano 500-600 jeńców różnej narodowości - opowiada S. Wołowiec. - Wiem to od gajowego Ćwiarteczki (Čvartečki), który w latach wojny mieszkał w Czermnej i korzystał z siły tych więźniów podczas prac leśnych. Jak opowiadali - na skałkach Szczelińca Wielkiego były ustawione urządzenia radiolokacyjne; wtedy nikt z więźniów nie wiedział, w jakim celu akurat w tym miejscu je wykorzystywano. Ścieżka turystyczna do Błędnych Skał biegnie środkiem dawnego obozu. Z ziemi wystają pozostałości budynku, w którym mieściło się jakieś laboratorium. Powyżej tego miejsca znajduje się nieduży staw, w którym jeńcy prali ubiory... Ścieżka turystyczna przebiega przez sam środek byłego obozu - A tutaj, przy strumieniu, widać ślady wartowni, poniżej - baraków - pokazuje p. Stanisław, który to, o czym mówi, dokumentuje starym, trochę pomarszczonym zdjęciem całego obozu wykonanym w latach II wojny. - Zaraz po wyzwoleniu Czesi z tego obozu wyprowadzili około setkę więźniów - w większości Słowaków. Tutaj mieli też przebywać Włosi, Polacy, Francuzi - informuje rozmówca. - A na Lelkowej Górze też był podobóz, podobnie w Jakubowicach, gdzie w podłożu kredowym zrobiono trzypiętrowy bunkier służący za schron. Mogło w nim się zmieścić z pół tysiąca ludzi...

Mimo upływu lat wyraźnie znaczą się fundamenty dawnych baraków Z tych prowadzonych przez lata pomiarów radiestezyjnych wynika, że w obrębie Gór Stołowych może być ponad 30 kilometrów podziemnych korytarzy o różnym przeznaczeniu. Na przykład przy łączniku Błędnych Skał z drogą wojewódzką znajduje się kilka wejść technicznych wykorzystywanych do napowietrzania tuneli, które swoje wejścia biorą kilka metrów poniżej jezdni. - Natomiast ten jeden, tzw. samochodówka, szeroki i wysoki na siedem metrów prowadzi aż pod szczyt Skalniaka i wychodzi na ścianie północnej. Przy tym łączy się z tunelem poprzecznym. Coraz częściej pod ziemią dochodzi do zawałów, co widać np. po wgłębieniach powierzchniowych czy zaniku potoków - argumentuje kudowianin. Z analiz i obliczeń tego badacza-amatora wynika, że najdłuższym tunelem, który Niemcy siłami więźniów wydrążyli w Górach Stołowych, jest obszerny korytarz kolejowy prowadzący od tunelu w Kulinie pod Fort Karola. - Byłem u jego wlotu podczas remontu kulińskiego tunelu. Wtedy cementowano tam wszystkie szczeliny, aby nie napływała woda na odcinek szlaku kolejowego. I zabetonowano solidnie dostęp do ważnej tajemnicy - podkreśla p. Stanisław, którego ciągle zastanawia tak wielki kilometraż kabli energetycznych, ciągnących się na głębokości 1-1,2 m pod ziemią przy utwardzonych kamieniem leśnych duktach i zakolach. Wiadomo jest, że do obozu obok Błędnych Skał prąd był podawany z elektrowni w Ludwigsdorfie (Ludwikowicach Kłodzkich). Docierał do transformatora w Darnkowie i systemem sieci był przesyłany dalej.

Leśne drogi w wielu miejscach są utwardzone pod duży transport - Również w rejon płaskowyżu znajdującego się pomiędzy Ptasią Górą i Skalniakiem. Ma on jakieś półtora kilometra długości i jest wyniosły ponad osiemset metrów nad poziom morza. To wręcz idealne miejsce na lotnisko - akcentuje p. Stanisław. - W jego zasięgu znajduje się okazała hala pod Ptakiem, druga taka pod Krągłym Mokradłem, do tego tunel kolejowy pod Fortem Karola. Jeśli do tego doda się to, że w jednej z hal byłej fabryki włókienniczej w tamtym czasie produkowano części do odrzutowców, że w rejonie Rudnej Góry istniało laboratorium pracujące na rzecz bomby grafitowej, to wszystko wiąże się w całość. Moim zdaniem obszar Gór Stołowych, to ósmy obiekt hitlerowskiego projektu Riese.

Zasypanych wlotów do tuneli jest na tym obszarze sporo O tym, że coś z tym terenem było od rzeczy świadczą częste na nim wizyty Hermanna Georinga - hitlerowskiego ministra lotnictwa w latach 1933-45. Podejmowano go w kudowskiej willi "Elizabeth" oraz w leśniczówce w Jerzykowicach Wielkich. To również z jego woli od 1938 r. aż do kapitulacji Niemiec osobom postronnym pod karą śmierci nie wolno było wchodzić na ten ściśle ochraniany obszar. Ale i w latach 1945-1954 strzelano bez ostrzeżenia do ignorujących zakaz wstępu. I dla Rosjan ten teren okazywał się nad wyraz intratnym. To również jest przyczyną, że nie udało się uchronić dla potomnych ważnych informacji dotyczących hitlerowskich poczynań w obrębie Gór Stołowych, jak i dokładniejszych wiadomości o istniejących obozach jenieckich. Pozostają one tajemnicą tej części Sudetów. (bwb)