AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE WYDZIAŁ MECHANICZNY mgr inż. Waldemar Kostrzewa ROZPRAWA DOKTORSKA Analiza uszkodzeń systemów chłodniczych Promotor: dr hab. inż. Cezary Behrendt, prof. nadzw. AM Promotor pomocniczy: dr hab. inż. Katarzyna Gawdzińska, prof. nadzw. AM Szczecin 2015
WYKAZ NAJWAŻNIEJSZYCH SKRÓTÓW WSTĘP 1. CEL, PROGRAM I ZAKRES PRACY Spis treści 2. ZMIANY EKOLOGICZNE ŚRODOWISKA MORSKIEGO SPOWODOWANE CZYNNIKAMI CHŁODNICZYMI 2.1 Wpływ czynników chłodniczych na warstwę ozonową 2.1.1 Mechanizm zubożenia warstwy ozonowej 2.1.2 Globalne ocieplenie 2.2 Wpływ czynników chłodniczych na ekosystem wodny 2.3 Wpływ regulacji ekologicznych na branżę chłodniczą 2.4 Ryzyko zanieczyszczenia środowiska morskiego czynnikami chłodniczymi stosowanymi na jednostkach rybackich 2.5 Ekologiczne wskaźniki oceny dla systemów chłodniczych 3. INTERAKTYWNA BAZA DANYCH JEDNOSTEK RYBACKICH 3.1 Struktura bazy danych 3.2 Metodyka zbierania danych 3.3 Interaktywna baza danych 4. ANALIZA SYSTEMÓW I CZYNNIKÓW CHŁODNICZYCH STOSOWANYCH NA JEDNOSTKACH RYBACKICH 4.1 Lokalizacja i podział w Polsce 4.2 Analiza rozwiązań konstrukcyjnych systemów chłodniczych 4.3 Chłodnicza obróbka ryb na jednostkach rybackich 4.4 Spektrum stosowanych czynników chłodniczych 4.5 Zapotrzebowanie mocy przez systemy chłodnicze 4.6 Wskaźnik TEWI dla systemów chłodniczych 5. ANALIZA USZKODZEŃ I PRAWDOPODOBIEŃSTWO ICH WYSTĘPOWANIA W SYSTEMACH CHŁODNICZYCH JEDNOSTEK RYBACKICH 5.1 Dane dotyczące uszkodzeń 5.2 Dobór metod analiz zebranych danych 5.3 Prawdopodobieństwo występowania uszkodzeń systemów chłodniczych jednostek polskiej floty rybackiej 5.3.1 Charakterystyki opisowe dla zmiennej: częstość uszkodzeń systemów chłodniczych na jednostkach rybackich 5.3.2 Wybór rozkładów dla zmiennej: częstość uszkodzeń systemów chłodniczych
5.3.3 Ocena prawdopodobieństwa występowania uszkodzeń systemów chłodniczych 5.4 Analiza uszkodzeń systemów chłodniczych w poszczególnych grupach zmiennych niezależnych 5.5 Analiza uszkodzeń systemów chłodniczych metodą wariancji ANOVA 5.6 Analiza uszkodzeń systemów chłodniczych metodą Pareto- Lorenza 5.7 Analiza uszkodzeń systemów chłodniczych metodą Ishikawy PODSUMOWANIE SPIS RYSUNKÓW SPIS TABEL
STRESZCZENIE W pracy przeprowadzono analizę i ocenę uszkodzeń elementów systemów chłodniczych statków rybackich w aspekcie ochrony środowiska morskiego. Przedstawiono stan zagadnienia dotyczącego oddziaływania na środowisko morskie czynników chłodniczych poprzez opisanie zmian ekologicznych spowodowanych tymi czynnikami, a w szczególności ich wpływ na zubożenie warstwy ozonowej, globalne ocieplenie oraz ekosystem wodny. Opracowano metody zbierania danych dotyczących uszkodzeń systemów chłodniczych, ich konstrukcji i rodzaju stosowanych czynników. Opracowano interaktywną bazę danych do szczegółowej inwentaryzacji oraz do analizy istniejącej floty rybackiej, pod kątem wymagań stawianych przez Unię Europejską, a zwłaszcza parametrów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych (m. in. stanu technicznego systemów chłodniczych). Określono kryteria i na ich podstawie dokonano wyboru jednostek reprezentatywnych do analizy poprzez ocenę systemów i czynników chłodniczych stosowanych na jednostkach rybackich uwzględniając lokalizację i podział w Polsce, chłodniczą obróbkę ryb i rozwiązania konstrukcyjne systemów chłodniczych, spektrum stosowanych czynników chłodniczych, zapotrzebowanie mocy oraz wskaźnik TEWI dla systemów chłodniczych analizowanych jednostek. Opracowano metodykę określenia prawdopodobieństwa występowania uszkodzeń elementów systemu chłodniczego. Zaproponowano podział uszkodzeń elementów systemu chłodniczego na siedem kategorii: - nieszczelności systemów chłodniczych i związane z nimi wycieki czynnika chłodniczego, - uszkodzenia sprężarek, - uszkodzenia wymienników ciepła, - uszkodzenia układów sterowania, - uszkodzenia wentylatorów, - uszkodzenia pomp wody, solanki i oleju - uszkodzenia układów odszraniania. Podzielono badane jednostki na dwa typy uwzględniając jako kryterium podziału rodzaj stosowanego czynnika chłodniczego. Określono prawdopodobieństwo występowania uszkodzeń systemów chłodniczych, przedstawiono charakterystyki opisowe dla zmiennej liczby uszkodzeń, dokonano oceny prawdopodobieństwa występowania uszkodzeń, przeprowadzono analizę korelacji, analizę wariancji ANOVA, analizę Pareto-Lorenza oraz analizę przyczynowo skutkową uszkodzeń systemów chłodniczych.
ABSTRACT The objectives of this work is the process of analysis and assessment of the failure of fishing vessels refrigeration system s elements in the light of sea environment protection. It manages to show current problem of coolants effects on sea environment through describing ecological change processes and, especially, their impact to ozone depletion, global warming and seawater ecosystem. The author elaborated methods of data collecting relevant to the failure of refrigeration systems, their constructions and the kind of used coolants. In this work, interactive database to detailed perpetual inventory and analysis existing fishing fleet, concordant to the European Union, especially their operating and constructional parameters (i.a. technical condition of refrigeration systems) was elaborated. The author identified the criteria and, on their basis, chose vessels for analysis through the evaluation systems and coolants used by the fishing vessels and including location and division of fishing vessels in Poland, fish refrigeration processing and construction solution of refrigeration systems, spectrum of used coolants, power demand and Total Equivalent Warming Impact for refrigeration systems of analyzed vessels. The work presents methods of probability of frequency of the elements refrigeration system faults. It proposes division of faults of the refrigeration system elements into seven categories: - leaks of refrigeration systems and relevant to them leaks of coolant, - damage of compressors, - damage of heat exchangers, - damage of follow up systems, - damage of fanners, - damage of water pumps, brine pumps and oil pumps, - damage of defrost systems. Analyzed vessels were divided into two types, considering, as the criteria, kinds of used coolant. The author assessed the probability of distribution of refrigeration system faults, occurred on fishing vessels, introduced descriptive statistics for variable figure of failure, performed results of probability of distribution of failures, examined correlation analysis, variance analysis ANOVA, Pareto-Lorenz analysis and cause-effect analysis of refrigeration systems faults occurred on fishing vessels.