Epiphany Wykład II: wprowadzenie

Podobne dokumenty
-> Teaching ->

Eksperyment ALICE i plazma kwarkowo-gluonowa


WYKŁAD 8. Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW

WYKŁAD 8. Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników

Janusz Gluza. Instytut Fizyki UŚ Zakład Teorii Pola i Cząstek Elementarnych

Co dalej z fizyką cząstek czy LHC udzieli na to pytanie odpowiedzi?

Fizyka cząstek elementarnych

Witamy w CERNie. Bolesław Pietrzyk LAPP Annecy (F) Wykład przygotowany przez polskich fizyków w CERNie.

Akceleratory Cząstek

Wykład monograficzny 0 1

Wielki Wybuch czyli podróż do początku wszechświata. Czy może się to zdarzyć na Ziemi?

Jak działają detektory. Julia Hoffman# Southern Methodist University# Instytut Problemów Jądrowych

Wszystko, co kiedykolwiek chcieliście wiedzieć o CERNie i o fizyce cząstek

Jak działają detektory. Julia Hoffman

Theory Polish (Poland)

Witamy w CERN Marek Kowalski

Programowanie dla Wielkiego Zderzacza Hadronów

Do czego potrzebny nam Wielki Zderzacz Hadronów (Large Hadron Collider)?

Najgorętsze krople materii wytworzone na LHC

Wyznaczanie efektywności mionowego układu wyzwalania w CMS metodą Tag & Probe

Wszechświat czastek elementarnych

Compact Muon Solenoid

Jak działają detektory. Julia Hoffman

LHC: program fizyczny

CERN - pierwsze globalne laboratorium. Magdalena Kowalska CERN, PH-Dept.

Fizyka cząstek elementarnych warsztaty popularnonaukowe

CERN. Często zadawane pytania. Przewodnik po LHC LHC SPS CMS. LHCb ALICE ATLAS CNGS BOOSTER ISOLDE. n-tof LEIR. neutrinos. Gran Sasso.

Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Oddziaływania słabe 4.IV.2012

Jak fizycy przyśpieszają cząstki?

Wstęp do fizyki akceleratorów

Kurs dla nauczycieli fizyki - Cząstki elementarne w CERN pod Genewą.

Poszukiwany: bozon Higgsa

LHC klucz do Mikroświata

Wstęp do fizyki cząstek elementarnych: część eksperymentalna

Wprowadzenie do CERN-u

Do połowy XX w. w fizyce, astronomii i chemii można było korzystać

Wszechświat czastek elementarnych

EDUKACYJNE ZASOBY CERN

W jaki sposób dokonujemy odkryć w fizyce cząstek elementarnych? Maciej Trzebiński

Fizyka cząstek elementarnych. Tadeusz Lesiak

Wstęp do akceleratorów

Jak znaleźć igłę w stogu siana

Grzegorz Wrochna Narodowe Centrum Badań Jądrowych Z czego składa się Wszechświat?

Wybrane zagadnienia fizyki jądrowej i cząstek elementarnych. Seweryn Kowalski

Czego już dowiedzieliśmy się dzięki Wielkiemu Zderzaczowi Hadronów LHC

Źródła cząstek. Naturalne: Sztuczne. Promieniowanie kosmiczne Różne źródła neutrin. Akceleratory Reaktory. D. Kiełczewska wykład 2

LHC i po co nam On. Piotr Traczyk CERN

Wstęp do Akceleratorów wykład dla nauczycieli. Mariusz Sapiński CERN, Departament Wiązek 12 kwietnia 2010

Relatywistyczne zderzenia ciężkich jonów jako narzędzie w badaniu diagramu fazowego silnie oddziałującej materii

Obserwacja Nowej Cząstki o Masie 125 GeV

Zakłady Naukowe Oddziału Fizyki i Astrofizyki Cząstek w Instytucie Fizyki Jądrowej

W poszukiwaniu Boskiej cząstki.

Promieniowanie kosmiczne składa się głównie z protonów, z niewielką. domieszką cięższych jąder. Przechodząc przez atmosferę cząstki

KRIOGENIKA HELOWA I NADPRZEWODNICTWO W DUŻYCH URZĄDZENIACH BADAWCZYCH OD NAUKI DO GOSPODARKI

Ruch cząstek naładowanych w polach elektrycznym i magnetycznym. Równania ruchu cząstek i ich rozwiązania. Ireneusz Mańkowski

VI. 6 Rozpraszanie głębokonieelastyczne i kwarki

Czego oczekujemy od LHC? Piotr Traczyk. IPJ Warszawa

Poszukiwania bozonu Higgsa w rozpadzie na dwa leptony τ w eksperymencie CMS

Przewodnik po wielkich urządzeniach badawczych

WYKŁAD 8. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Oddziaływania słabe

Polska w CERN. Kurs dla polskich nauczycieli w CERN maja Jan Paweł Nassalski Instytut Problemów Jądrowych im.

IV.4.4 Ruch w polach elektrycznym i magnetycznym. Siła Lorentza. Spektrometry magnetyczne

LHC - wielki zderzacz hadronów

Sylwa czyli silva rerum na temat fizyki cz astek elementarnych

Wstęp do Akceleratorów wykład dla uczniów. Mariusz Sapiński CERN, Departament Instrumentacji Wiązki 22 marca 2010

Perspektywy fizyki czastek elementarnych

Akceleratory. Instytut Fizyki Jądrowej PAN 1

WSTĘP DO FIZYKI CZĄSTEK. Julia Hoffman (NCU)

Akceleratory (Å roda, 16 marzec 2005) - Dodał wtorek

WSTĘP DO FIZYKI JADRA ATOMOWEGOO Wykład 12. IV ROK FIZYKI - semestr zimowy Janusz Braziewicz - Zakład Fizyki Atomowej IF AŚ

Oddziaływania podstawowe

Wszechświat cząstek elementarnych

Co dalej z fizyką cząstek czy LHC udzieli na to pytanie odpowiedzi? 1

Frialit -Degussit Ceramika tlenkowa Komora próżniowa

Wiązki Radioaktywne. wytwarzanie nuklidów dalekich od stabilności. Jan Kurcewicz CERN, PH-SME. 5 września 2013 transparencje: Marek Pfützner

Nauka i technologia dwa spojrzenia na CERN

FRIALIT -DEGUSSIT ZAAWANSOWANA CERAMIKA IZOLATOR DO ŹRÓDŁA JONÓW

Wszechświat czastek elementarnych

Techniczne aspekty zderzacza LHC

Fizyka 3. Konsultacje: p. 329, Mechatronika

Fizyka jądrowa cz. 2. Reakcje jądrowe. Teraz stałem się Śmiercią, niszczycielem światów. Robert Oppenheimer

Źródła cząstek. Naturalne: Sztuczne. Promieniowanie kosmiczne Różne źródła neutrin. Akceleratory Reaktory. D. Kiełczewska wykład 2 1

Marek Kowalski

I rocznica utworzenia Narodowego Centrum Badań Jądrowych

Frialit -Degussit Ceramika tlenkowa Jednostka akceleratora cząstek

Cząstki i siły. Piotr Traczyk. IPJ Warszawa

Kurs dla polskich nauczycieli w CERN kwietnia 2007

CERN - pierwsze globalne laboratorium. Magdalena Kowalska CERN, PH-Dept.

CERN - pierwsze globalne laboratorium. Magdalena Kowalska CERN, PH-Dept.

th- Zakład Zastosowań Metod Obliczeniowych (ZZMO)

Warsztaty CERN II Genewa

Polska w CERN. Agnieszka Zalewska. Konferencja Kół Naukowych Studentów Fizyki, Cieszyn,

Fragmentacja pocisków

Ewolucja Wszechświata Wykład 5 Pierwsze trzy minuty

Na tropach czastki Higgsa

Bozon Higgsa oraz SUSY

FIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych

Zespół Zakładów Fizyki Jądrowej

Źródła cząstek o wysokich energiach. Promieniowanie kosmiczne. Akceleratory. Ograniczenia na energię maksymalną. Parametry wiązek.

Transkrypt:

Epiphany 2008

LEP, 2: opady deszczu

LHC This morning I visited the place where the street-cleaners dump the rubbish. My God, it was beautiful - Van Gogh

20 krajów europejskich należy do CERN Kraje członkowskie (data przystąpienia)

Protony osiągną 99.9999991% prędkości światła, w ciągu sekundy tunel o długości 27 km obiegną 11245razy. Na księżycu ciśnienie atmosferyczne jest 10 razy większe (wewnątrz rur akceleracyjnych ciśnienie wynosi 10-13 atm, objętość 6500 m3).

nadprzewodnictwo LHC pracuje w temperaturze -271.40C (1.9 K). Zimniej niż w przestrzeni międzygwiezdnej (2.7 K). 36,800 ton gazu schłodzone do tej temperatury (10080 ton ciekłego azotu + 96 ton ciekłego helu) Nadprzewodzące magnesy produkują pole magnetyczne 8.4 Tesli prąd nadprzewodzący 11700 Ampera!

W LHC ilość przetwarzanej informacji równoważna całej europejskiej sieci telekomunikacyjnej (CMS: 500 Gbit/s) W ILC przetwarzanie on-line (!). duże hale z urządzeniami chłodzącymi do 4.5 K, plus system końcowy: 1.8 K, każda część musi obsłużyć około 3.5 km tunelu, 4 sektory mają moc po 18 kw każda, chłodzenie przez rozprzężenie azotu (turbiny 120 000 rpm): Linde (Szwajcaria), Air Liquid (Francja) całkowita moc do chłodzenia: 32 MW

człowiek

Jedyne proste odcinki przed wejściem do ATLASA FERMILAB

Dwie wiązki protonów (cieńsze od włosa) są przyspieszane do energii 14 TeV, co odpowiada temperaturze ponad 10 miliardów razy większej niż panuje wewnątrz słońca (przeliczyć na ćw.) W każdej wiązce protonów jest 2808 pęków. W każdym pęku jest 1.15 1011 protonów. Pęki obiegają cały pierścień 11245 razy na sekundę, około 600milionów zderzeń na sekundę

Komora ciśnieniowa

Każdy z 600 milionów wygląda tak: Dane eksperymentalne produkowane w ciągu roku przez każdy eksperyment zajmą 100 000 DVD. Aby przeanalizować dane 10 tysięcy komputerów w wielu krajach świata będzie wykorzystanych. System GRID

3000 takich dwuprocesorowych komputerów

Przy zderzaczu LHC wykonywane będą cztery duże i dwa mniejsze eksperymenty przeznaczone do badanie różnych aspektów Modelu Standardowego Duże eksperymenty ATLAS CMS ALICE mniejsze eksperymenty TOTEM LHCf LHCb

CMS

ATLAS = A large Toroidal LHC ApparatuS W zderzeniu p + p poszukiwanie: cząstek Higgsa, cząstek supersymetrycznych, cząstek ciemnej materii, dodatkowych wymiarów. Identyfikacja cząstek, pomiar ich trajektorii (pęd) i energii. Długość - 46 m, szerokość = wysokość 25 m, waga - 7000 ton, detektor o największej objętości do tej pory zbudowany na świecie. Protony z wodoru po usunięciu elektronów do Linac2, przyspieszane do 50 MeV do PSB, przyspieszane do 1.4 GeV do PS, przyspieszane do 25 GeV przechodzą do SPS, przyspieszane do 450 GeV (wszystko trwa to 4 min 20 sek), przechodzą do LHC gdzie po 20 min uzyskują energię 7 TeV. Ponad 1700 uczestników z 159 instytucji z 37 krajów.

CMS = The Compact Muon Solenoid an Experiment for the Large Hadron Collider at CERN Przeznaczenie takie samo jak ATLAS, przy innym systemie detekcji. Wymiary: (długość 21 m) (szerokość 15 m) (wysokość 15 m), waga: 12500 ton

The Compact Muon Solenoid ATLAS CMS

ALICE: A Large Ion Collider Experiment at CERN LHC Przeznaczenie === w zderzeniach jonów ołowiu Pb82+ badana będzie plazma kwarkowo gluonowa, stan materii, w którym przypuszczalnie był nasz Wszechświat w niedługim czasie po Wielkim Wybuchu. Energia === (2.76 TeV/nukleon) (207 nukleonów) (2 jony) 1150 TeV ( odpowiada to temperaturze 1000 miliardów razy większej niż w rdzeniu słońca).

Opary ołowiu o temperaturze 5500C Pb27+ przyspieszane do energii 4.2 MeV/nukleon przepuszczane przez folie węglową wychodzą jony Pb54+ przyspieszane do energii 72 MeV/nukleon w LEIR przechodzą do PS tu są przyspieszane do 5.9 GeV/nukleon następna folia węglowa, pełna jonizacja Pb82+ przechodzą do SPS przyspieszane do 177 GeV/nukleon przechodzą do LHC gdzie są przyspieszane do końcowej energii 2.76 TeV/nukleon. Detektor Alice

Jeszcze parę osobistych zdjęć

Te ząbki powodują kasowanie gigantycznych prądów wirowych

Długość każdego modułu nadprzewodzącego = 14.3 m, waga 35 ton Cena - 0.5 mln CHF x 1232 sztuki

Wnęki rezonansowe: tylko cztery!

Chiny, eksperyment BES, ok. 1GeV

Testy wiązek

Przyszłość Laserowe skalpele w chirurgii (FEL) Zamiana odpadów z elektrowni jądrowych w bezpieczny materia (ATW): Los Alamos Neutralizacja toksycznych gazów Bezpieczna produkcja energii (faktor 30): Carlo Rubia, CERN U(235),U(238) ---> Th(234), neutrony nie powodują reakcji łańcuchowej, Rozwój ideii: 1995 (Pl+Th) daje także produkty mające zastosowanie w medycynie Femtochemia XFEL: X-ray Free Electron Laser Laboratory

Klastery, biomolekuły

Działanie mięśni, struktura protein,serce