. Zanieczyszczenia powietrza.1 Emisja zanieczyszcze ń powietrza Podstawowymi zanieczyszczeniami powietrza s ą: dwutlenek siaki, dwutlenek azotu, tlenek węgla i py ł ogółem w tym py ł zawieszony PM. Substancje te s ą przedmiotem bada ń stanu zanieczyszczenia powietrza. Źródłami zanieczyszcze ń powietrza s ą: energetyka przemysł składowisko odpadów komunalnych w Szadółkach, ogrzewanie z indywidualnych palenisk węglowych, komunikacja i transport. Dane dotyczące wielkości emisji uzyskiwane s ą na podstawie informacji o iloś ci i rodzajach zanieczyszcze ń wprowadzanych do powietrza z instalacji poszczególnych podmiotów gospodarczych zlokalizowanych na terenie a, przekazywanych przez te jednostki do: Urzędu Marszałkowskiego - w związku z konieczności ą wnoszenia opł at za korzystanie ze środowiska. Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Miejskiego w Gdań sku, w formie ankiet informacyjnych składanych w każdym u. Główne źródło zanieczyszcze ń powietrza stanowi ą energetyka i przemys ł. Ich udzia ł w globalnej emisji szacunkowo określa si ę na 7% - 8%..1.1. Uciepłownienie miasta a Na załączonej mapie pokazano system ciepłowniczy miasta a. System składa si ę z gł ównego źródła ciepła Elektrociepłowni EC II oraz kotłowni rejonowych. S ą to kotł ownie: przy ul. Zawiślańskiej w dzielnicy Stogi, przy ul. Równej w dzielnicy Orunia, kotłownia Przedsię biorstwa Unikom w Kokoszkach oraz kotłownia w dzielnicy Osowa. Kotłownia węglowa w Gdań sku - Matarni została przebudowana w r. i obecnie jest to Elektrociepłownia opalana gazem ziemnym. Dostawa ciepła odbywa si ę systemem sieci ciepłowniczych. S ą to sieci magistralne oraz odgałę zienia od tych sieci. Sieci magistralne ułożone s ą wzdłu ż głównych cią gów komunikacyjnych tj. na odcinku od siedziby firmy Zremb przy Trakcie Ś w. Wojciecha do granic z miastem Sopot. Jest to magistrala ZAROŚLAK PÓŁNOC I Od w/w - głównej magistrali w kierunku dzielnic ułożone s ą magistralne odgałęzienia. S ą to magistrale: CHEŁM SZADÓŁKI DOLNE MIASTO JANA z KOLNA SUCHANINO +TRZY LIPY WRZESZCZ MIGOWSKA NOWY PORT SŁOWACKIEGO BRZEŹNO LOTNISKO Prowadzona jest systematyczna rozbudowa sieci ciepłowniczych na terenie miasta mają ca na celu wyeliminowanie indywidualnych uciążliwych dla środowiska źróde ł ciepła opalanych paliwem stał ym (węglem, koksem)..2 Imisja - stężenie zanieczyszcze ń powietrza 81
Badania stanu czystości powietrza na terenie Gminy prowadzone s ą przez: Wojewódzk ą Stacj ę Sanitarno Epidemiologiczn ą w u, Inspekcj ę Ochrony Środowiska Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w u, sie ć automatycznych stacji pomiarowych Fundacji ARMAAG (Agencji Regionalnego Monitoringu Atmosfery Aglomeracji iej)..2.1. Stan zanieczyszczenia powietrza wg oceny dokonanej przez Wojewódzk ą Stacj ę Sanitarno Epidemiologiczn ą w u. Poniższa ocena stanu zanieczyszczenia powietrza na terenie Gminy przedstawiona został a na podstawie opracowania pt. Graficzna prezentacja zanieczyszczenia powietrza na terenie Gminy Gdań sk w u 4 w świetle pomiarów stęże ń zanieczyszcze ń, wykonanego przez Wojewódzk ą Stację Sanitarno Epidemiologiczn ą w u na zlecenie Gminy Gdań sk. Opracowanie przedstawia stan w u 4 na tle lat -. I. Podstawa opracowania Podstaw ą opracowania s ą prowadzone od szeregu lat przez WSSE w Gdań sku badania poziomu zanieczyszczenia powietrza na obszarze Gminy. Źródłem danych wykorzystanych w niniejszej pracy s ą manualne badania średniodobowe: dwutlenku siarki, dwutlenku azotu i pyłu zawieszonego oznaczanego metod ą reflektometryczn ą w 6 stanowiskach pomiarowych, benzenu, toluenu i ksylenu (BTX) w 1 stanowisku pomiarowym, pyłu zawieszonego oznaczanego metod ą wagow ą, a w nim kadmu (Cd), oł owiu (Pb), niklu (Ni), substancji smołowych, benzo/a/pirenu i sumy wielopierścieniowych wę glowodorów aromatycznych (Σ WWA) w 1 stanowisku pomiarowym. Zgromadzone dane zostały zinterpretowane w oparciu o dopuszczalne wartości określone prawem: a) dla pyłu PM, SO2, NO 2, Pb i benzenu podane w Rozporządzeniu Ministra Ś rodowiska z dnia 6 czerwca 2 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz. U. z 2 r. Nr 87 poz. 796), b) dla pyłu R (pomiary wykonywane metod ą reflektometryczn ą) przyjęto jak dla pyłu PM, c) dla Cd, Ni i benzo/a/pirenu podane w Załą czniku I Dyrektywy 4/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 1 grudnia 4 r. w sprawie arsenu, kadmu, niklu i wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w otaczającym powietrzu, d) dla substancji smołowych, toluenu i ksylenu podane w Rozporządzeniu Ministra Ś rodowiska z dnia grudnia 2 r. w sprawie wartoś ci odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z r. Nr 1 poz. 12). Tabela nr 1 zawiera dopuszczalne poziomy substancji dla terenu kraju, okresy, dla których uśrednia się wyniki pomiarów, marginesy tolerancji oraz cele działa ń, ze wzglę du, na które ustalono dopuszczalne poziomy substancji określone w Rozporządzeniu Ministra Ś rodowiska z dnia 6 czerwca 2 r. (Dz. U. z 2 r. Nr 87 poz. 796) 82
L.p. Nazwa substancji 1 Benzen 2 Dwutlenek azotu Dwutlenek siarki 4 Ołów Pył zawieszony PM Tabela nr 1/rozdz..2.1 Dopuszczalna Dopuszczalny częstość Margines Dopuszczalny Okres poziom przekraczania tolerancji poziom ze uśredniania substancji w dopuszczalnego na 4 r wzglę du na wyników powietrzu poziomu w w µg/m w µg/m u ochronę kalendarzowym Rok kalendarzowy - zdrowia Jedna godzina 18 razy 6 zdrowia Rok kalendarzowy 4-12 zdrowia Jedna godzina 24 razy zdrowia 24 godziny razy zdrowia Rok kalendarzowy - roślin Rok kalendarzowy, -,1 zdrowia 24 godziny razy zdrowia Rok kalendarzowy 4-1,6 zdrowia Tabela nr 2 zawiera dopuszczalne wartości stęże ń średniorocznych substancji zanieczyszczają cych powietrze, zawarte w pozostałych wyżej cytowanych aktach prawnych 8
L.p. Nazwa substancji Dopuszczalne wartości stężeń w odniesieniu do u (Da) Tabela nr 2/rozdz..2.1 Akt prawny wg punktu.2.1. I. 1 Benzo/a/piren 1 [ng/m ] c 2 Kadm [ng/m ] c Nikiel [ng/m ] c 4 Ksylen [µg/m ] d Substancje smołowe [µg/m ] d 6 Toluen [µg/m ] d II. Lokalizacja punktów pomiarowych i zakres wykonywanych pomiarów stanowiskanr Lokalizacja Dwutlenek siarki SO 2 Dwutlenek azotu NO 2 Badane substancje Pył zawieszony ( ref. ) Pył zawieszony PM ( wag.) Badania w pyle zawieszonym PM * BTX ** 1 Śródmieście ul. Rajska 6 + + + + 2 Wrzeszcz ul. Dębinki 4 Wrzeszcz ul. Legionów 11 + + + + + + 4 Przymorze ul. Chłopska 64 + + + 6 Nowy Port ul. Na Zasp ę 1a Morena ul. Jaś kowa Dolina + + + + + + 7 ul. Głęboka 11 + + * W pyle zawieszonym PM wykonywane s ą następujące oznaczenia : - metale, - substancje smołowe, - suma węglowodorów aromatycznych ( WWA ). ** BTX - skrót oznaczający : benzen, toluen, ksylen. 84
III. Wyniki pomiarów badanych zanieczyszcze ń powietrza na terenie a. A. Dwutlenek siarki Główne źródła emisji dwutlenku siarki to spalanie węgla i innego opału do ogrzewania mieszka ń, przemys ł oraz transport samochodowy. W zwią zku z tym stan zanieczyszczenia powietrza dwutlenkiem siarki uzależniony od pory u. Średnioroczne stęż enia dwutlenku siarki (Sa) w 4 u w stosunku do u we wszystkich dzielnicach a uległy nieznacznemu obniżeniu i utrzymuj ą si ę znacznie poniżej wartoś ci dopuszczalnej Da = μg/m (tabela nr ). Stężenia średnioroczne w poszczególnych dzielnicach a wynosiły od do 8 μg/m i stanowił y od 1% do 4% dopuszczalnego poziomu (Da). Najwyższe stężenia zarówno ś rednioroczne jak i dla okresu grzewczego nadal występowały w Nowym Porcie. W dzielnicy tej zanotowano także najwyższ ą wartość średniodobow ą S 24 = 6 μg/m, co odpowiada 42% dopuszczalnej wartości D24= μg/m. W Gdań sku prawie % zmierzonych stęże ń średniodobowych mieści si ę w przedziale do % normy D24. Poniższe diagramy obrazuj ą roczne wyniki stęże ń dwutlenku siarki w u 4 w poszczególnych dzielnicach miasta oraz wielkości stęże ń średniorocznych i średniookresowych w latach 2-4. L.p. Dzielnica Okres 1 2 4 ul. Rajska Wrzeszcz ul. Dębinki Wrzeszcz ul. Legionów Przymorze ul. Chłopska Nowy Port ul. Na Zaspę Morena Tabela nr /rozdz..2.1 Stężenie średniookresowe i ś rednioroczne Sa [ µg/m ] Rok 1 2 4 8 6 9 4 2 2 1 1 6 4 8 7 8 9 4 6 9 7 8 17 1 9 4 6 7 1 8 14 8 11 6 4 9 6 9 4 6 14 6 6 6 7 6 ul. Jaś kowa 4 2 Dolina 6 4 Norma Da 4 a) 4 b) b) Zestawienie wyników stęże ń dwutlenku siarki 8 1 6 8 2 1 2 4 7 2 4 2 12 8 6 4 a) warto ść dopuszczalna określona w Rozporządzeniu Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 28.4.1998 r. (Dz.U.Nr z dnia 6..1998 r. poz. ) b) - warto ść dopuszczalna określona w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz.U. z 2 r. Nr 87 poz. 796)- norma ustalona z uwagi na ochron ę roślin. 8
Stężenie dwutlenku siarki w u 4 w poszczególnych dzielnicach miasta Śródmieście, ul. Rajska Wrzeszcz, ul.dębinki ug/m ug/m ug/m I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da Wrzeszcz, ul. Legionów 86
Stężenie dwutlenku siarki w u 4 w poszczególnych dzielnicach miasta ug/m I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da Przymorze, ul. Chłopska ug/m I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da Nowy Port,ul. Na Zaspę ug/m I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da Morena, ul. Jaśkowa Dolina 87
Stężenie dwutlenku siarki w latach 2-4 1 Sezon 2 4 ug/m Gd. Śródm. Wrz. Dęb. Wrzeszcz Przymorze Nowy Port Morena Da 1 Sezon 2 4 ug/m Gd. Śródm. Wrz. Dęb. Wrzeszcz Przymorze Nowy Port Morena Da 1 Stężenie średnioroczne 2 4 ug/m Gd. Śródm. Wrz. Dęb. Wrzeszcz Przymorze Nowy Port Morena Da 88
B. Dwutlenek azotu. Zasadniczymi źródłami emisji tlenków azotu s ą procesy grzewcze oraz emisja zanieczyszcze ń z transportu samochodowego. Średnioroczne stęż enie dwutlenku azotu (Sa) w 4 u we wszystkich dzielnicach Gdań ska utrzymywały si ę na podobnym poziomie jak w r. lub uległy nieznacznemu obniżeniu. Wartości średniorocznych stęże ń w u wynosiły od μg/m do 2 μg/m, co stanowi od % do 6% dopuszczalnej wielkości Da=4 μg/m. Najwyższ ą zmierzon ą warto ść średniodobow ą wynoszącą 78 μg/m zanotowano w dzielnicy Morena. Dopuszczalna warto ść średniodobowa dwutlenku azotu nie jest normowana. Roczne wyniki stęże ń dwutlenku azotu w 4 u w poszczególnych dzielnicach miasta oraz przebieg stęże ń średniorocznych i średniookresowych w latach 2-4 przedstawiono na diagramach poniżej. L.p. Dzielnica Okres 1 2 4 6 ul. Rajska Wrzeszcz ul. Dębinki Wrzeszcz ul. Legionów Przymorze ul. Chłopska Nowy Port ul. Na Zaspę Morena ul. Jaś kowa Dolina Dopuszczalny poziom w powietrzu Da Da* Tabela nr 4/rozdz..2.1. Stężenie średniookresowe i ś rednioroczne Sa [ µg/m ] Rok 1 2 4 1 22 2 2 24 21 21 21 1 18 26 22 22 19 21 47 46 47 4 4 4 1 28 29 29 29 29 Zestawienie wyników stęże ń dwutlenku azotu 2 27 4 41 4 27 28 1 27 28 28 2 7 4 44 44 44 2 27 29 27 2 26 1 4 24 29 18 24 26 2 2 1 2 2 22 29 22 2 24 17 21 2 19 22 22 18 4 a) 4 b) 4 b) 4 b) 6* 4* 2* a) - warto ść dopuszczalna określona w Rozporządzeniu Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leś nictwa z dnia 28.4.1998 r. (Dz.U.Nr z dnia 6..1998 r. poz. ) b) - warto ść dopuszczalna określona w Rozporządzeniu Ministra Ś rodowiska z dnia 6 czerwca 2 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz.U. z 2 r. Nr 87 poz. 796), * dopuszczalny poziom w powietrzu powiększony o margines tolerancji 89
Stężenie dwutlenku azotu w u 4 w poszczególnych dzielnicach miasta 4 Śródmieście, ul. Rajska Wrzeszcz, ul.dębinki 4 ug/m ug/m I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da 4 ug/m I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da Wrzeszcz, ul. Legionów 9
Stężenie dwutlenku azotu w u 4 w poszczególnych dzielnicach miasta 4 ug/m I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da Przymorze, ul. Chłopska 4 ug/m I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da Nowy Port, ul. Na Zaspę 4 ug/m I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da Morena, ul. Jaśkowa Dolina 91
Stężenie dwutlenku azotu w latach 2-4 w poszczególnych dzielnicach a 4 Sezon 2 4 ug/m Gd. Śródm. Wrz.Dęb. Wrzeszcz Przymorze Nowy Port Morena Da 4 Sezon 2 4 ug/m Gd. Śródm. Wrz.Dęb. Wrzeszcz Przymorze Nowy Port Morena Da 4 Stężenie średnioroczne 2 4 ug/m Gd. Śródm. Wrz. Dęb. Wrzeszcz Przymorze Nowy Port Morena Da 92
C. Py ł zawieszony. Stężenie pył u zawieszonego. W 4 u na terenie a pomiary pyłu zawieszonego prowadzone były dwiema metodami: metod ą reflektometryczn ą - w sześciu stanowiskach pomiarowych, metod ą wagow ą z separacj ą frakcji (PM) - w jednym stanowisku pomiarowym. I. Py ł zawieszony mierzony metod ą reflektometryczn ą (py ł R) Średnioroczne stężenie pył u zawieszonego w 4 u mierzonego metod ą reflekto-metryczn ą w 4 u w stosunku do u we wszystkich dzielnicach a uległ o nieznacznemu obniżeniu. Średnie stężenia (Sa) w poszczególnych dzielnicach wynosiły od 8 do 12 μg/m, co odpowiada od % do % wartości dopuszczalnej Da=4 μg/m. (Zestawienie wyników podano w tabeli nr /Roz..2.1.). Najwyższe stężenie średnioroczne Sa=12 μg/m stwierdzono w u Wrzeszczu. Takż e we Wrzeszczu odnotowano najwyższe stężenie średniodobowe S24=88 μg/m stanowią ce 1,8 krotne przekroczenie wartości dopuszczalnej D24= μg/m. Największa liczba wyników, od 66% we Wrzeszczu (ul. Legionów) do 8% na Przymorzu, mieści si ę w przedziale do % normy D 24 = μg/m. We wszystkich stanowiskach pomiarowych odnotowano niewielk ą liczb ę wyników (od 1 do 7) przekraczających norm ę D24= μg/m. W trzech stanowiskach stwierdzono także przekroczenia dopuszczalnego poziomu powię kszonego o margines tolerancji D 24 *= μg/m : w Nowym Porcie razy, we Wrzeszczu przy ul. Legionów 4 razy i w u przy ul. Rajskiej razy. Dopuszczalna częstotliwo ść przekraczania wielkoś ci normatywnej wynosi razy w ciągu u. Poniższe diagramy przedstawiaj ą roczny przebieg stęże ń pyłu zawieszonego mierzonego metodą reflektometryczn ą w 4 r. w poszczególnych dzielnicach miasta oraz stężenia ś rednioroczne i średniookresowe w latach 2-4. Procentowy rozkład stęże ń średniodobowych dla stacji Wrzeszcz, ul. Legionów 17,46% 7,4% 4,76% 1,9% 2,78% - D24-4 D24 4-6 D24 6-8 D24 8- D24 > D24 6,87% 9
Wyniki stężenia pyłu zawieszonego mierzonego metod ą reflektometryczną L.p. Dzielnica Okres 1 2 4 6 ul. Rajska Wrzeszcz ul. Dębinki Wrzeszcz ul. Legionów Przymorze ul. Chłopska Nowy Port ul. Na Zaspę Gdań sk Morena ul. Jaś kowa Dolina Dopuszczalny poziom w powietrzu Da Da* ] tabela nr /rozdz..2.1 Stężenie średniookresowe i ś rednioroczne Sa [ µg/m Rok 1 2 4 18 16 22 1 8 7 7 6 1 1 12 1 11 1 8 11 24 11 17 1 7 11 6 1 1 12 1 6 2 9 17 1 6 21 7 14 1 7 11 1 6 22 9 1 14 6 18 7 1 14 8 11 17 11 26 7 17 16 2 14 17 6 12 12 8 18 6 12 11 8 16 12 6 9 a) 4 b) 4 b) 4 b) 44,8* 4,2* 41,6* * dopuszczalny poziom w powietrzu powiększony o margines tolerancji a) - warto ść dopuszczalna określona w Rozporządzeniu Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leś nictwa z dnia 28.4.1998 r. (Dz.U.Nr z dnia 6..1998 r. poz. ) b) - warto ść dopuszczalna określona w Rozporządzeniu Ministra Ś rodowiska z dnia 6 czerwca 2 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz.U. z 2 r. Nr 87 poz. 796). 94
Stężenie pyłu zawieszonego w 4 r. w poszczególnych dzielnicach miasta 4 ug/m I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da Śródmieście, ul. Rajska 4 ug/m I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da Wrzeszcz, ul. Dębinki 4 ug/m I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da Wrzeszcz, ul. Legionów 9
Stężenie pyłu zawieszonego w 4 r. w poszczególnych dzielnicach miasta 4 ug/m I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da Przymorze, ul. Chłopska 4 ug/m I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da Nowy Port, ul. Na Zaspę 4 ug/m I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da Morena, ul. Jaśkowa Dolina 96
Py ł zawieszony oznaczany reflektometrycznie w latach 2-4 ug/m 4 2 1 2 4 Sezon Gd. Śródm. Wrz. Dęb. Wrzeszcz Przymorze Nowy Port Morena Da ug/m 4 2 1 2 4 Sezon Gd. Śródm. Wrz. Dęb. Wrzeszcz Przymorze Nowy Port Morena Da ug/m 4 2 1 2 4 Stężenie średnioroczne Gd. Śródm. Wrz. Dęb. Wrzeszcz Przymorze Nowy Port Morena Da 97
II. Py ł zawieszony mierzony metod ą wagow ą (py ł PM ) i oznaczane w nim metale, substancje smołowe, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) oraz benzo(a)piren. W 4 r. w u w jednym stanowisku prowadzono pomiary pył u zawieszonego PM, w którym oznaczono metale: ołów (Pb), kadm (Cd), nikiel (Ni) oraz substancje smołowe i wielopierś cieniowe wę glowodory aromatyczne (WWA): benzo/a/antracen, chryzen, benzo/b/fluoranten, benzo/k/fluoranten, dibenzo/a,h/antracen, benzo/g,h,i/perylen oraz benzo/a/piren). Py ł zawieszony PM Średnioroczne stężenie pył u zawieszonego PM w 4 u wyniosło 2 μg/m, co odpowiada 62,% dopuszczalnego poziomu Da= 4 μg/m. (Zestawienie wyników podano w tabeli nr 6/.2.1.). Najwyższe zmierzone stężenie ś redniodobowe wyniosło 212 μg/m, co stanowi 4,2 krotne przekroczenie wartości dopuszczalnej D24= μg/m, a,9 krotne przekroczenie wartoś ci dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji D24*= μg/m. Najwięcej, tj. 44,4% zmierzonych wartości średniodobowych mieści si ę w przedziale od % do 4% wartości dopuszczalnej D24= μg/m, 7,9% wyników przekracza warto ść dopuszczaln ą D 24 = μg/m, a 6,99% warto ść dopuszczaln ą powiększon ą o margines tolerancji D24*= μg/m. Stężenia średniodobowe pyłu zawieszonego PM w 4 r., ul. Głęboka % wyników ś redniodobowych 8 6 4 - -4 4-6 6-8 8- > % dopuszczalnego poziomu D24 2, 4 % 4 4, 8 % 8, 1 %, 9 % 7, 9 % 1 1, 8 % - 2 D 2 4 2-4 D 2 4 4-6 D 2 4 6-8 D 2 4 8-1 D 2 4 > 1 D 2 4 Procentowy rozkład stęże ń średniodobowych 98
Metale: ołów, kadm, nikiel. W pyle zawieszonym badana jest zawarto ść kadmu, niklu i ołówiu. Średnioroczne stężenia nie przekraczaj ą wartości dopuszczalnych żadnego z badanych metali. Średnioroczne stężenia tych metali wynosz ą: oł owiu -, μg/m, co stanowi 6% wartości dopuszczalnej Da=, μg/m, kadmu -,7 ng/m, co stanowi 14 % wartości dopuszczalnej Da= ng/m, niklu - 2,44 ng/m, co stanowi 12% wartości dopuszczalnej Da= ng/m. (Zestawienie wyników podano tabeli nr 6/rozdz..2.1.). Max. stężenia średniodobowe dla poszczególnych metali wyniosły: ołowiu -,11 ng/m, kadmu - 2 ng/m, niklu - 7 ng/m. Substancje smołowe, benzo/a/piren i suma ( WWA )-wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych-( WWA ). W 4 r. stężenia substancji smołowch i benzo/a/pirenu przekraczaj ą wartości dopuszczalne. Stęż enie (Sa) substancji smoł owych wynosi 12,4 μg/m, co stanowi 1,2 krotne przekroczenie wartoś ci odniesienia Da= μg/m. Najwyższe zmierzone stężenie średniodobowe substancji smołowych wyniosło 2 μg/m. Ś rednioroczne stężenie (Sa) benzo/a/pirenu wyniosło,4 ng/m, co stanowi,4 krotne przekroczenie wartoś ci dopuszczalnej Da= 1 ng/m. W okresie m stężenie to jest znacznie wyższe i wynosi 6, ng/m. Najwyższe zmierzone stężenie średniodobowe w u wyniosło 4 ng/m. Średnie stężenie sumy wielopierścieniowych wę glowodorów aromatycznych ( Σ WWA) w 4 u wyniosło 18,8 ng/m. (Zestawienia wyników zawarte s ą w tabeli nr 6/rozdz..2.1.). Benzo/a/piren 2 ng/m 1 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da Stężenia benzo/a/pirenu w 4 u 99
Stężenia substancji smołowych w 4 u 4 Substancje smołowe ug/m I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da Stężenia wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych ( Σ WWA) w 4 u ng/m 9 8 7 6 4 Suma WWA I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Da
Py ł zawieszony PM i oznaczane w nim: ołów (Pb), kadm (Cd), nikiel (Ni), substancje smoł owe, benzo/a/piren, węglowodory aromatyczne 4 Tabela nr 6/rozdz..2.1. Dzielnica Okres Pył zawieszony PM [ μg/m ] Stężenie średniookresowe i średnioroczne Sa Substancj Kadm Nikiel Benzo/a/ e (Cd) (Ni) piren smołowe [ng/m ] [ng/m ] [ng/m ] [ μg/m ] Ołów (Pb) [ μg/m ] Suma WWA [ng/m ] ** ul. Głęboka,8 18,1 24,,,2, 1,,,7 2,8 2, 2,4 6,,8,4 16,2 8,6 12,4 1,1 8, 18,8 Dopuszczalny poziom w powietrzu Da Da* 4 a), a) b) b) 1 b) c) - - - - - - - * - dopuszczalny poziom w powietrzu powiększony o margines tolerancji ** - oznaczono Σ 7 zwią zków: benzo/a/antracen, chryzen, benzo/b/fluoranten, benzo/k/fluoranten, benzo/a/piren, dibenzo/a,h/antracen, benzo/g,h,i/perylen a) - warto ść dopuszczalna określona w Rozporządzeniu Ministra Ś rodowiska z dnia 6 czerwca 2 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz.U. z 2 r. Nr 87 poz. 796), b) - warto ść docelowa określona w Załą czniku I Dyrektywy 4/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 1 grudnia 4 r. c) - warto ść odniesienia określona w Rozporządzeniu Ministra Ś rodowiska z dnia grudnia 2 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. z r. Nr 1 poz. 12) III. Zanieczyszczenia specyficzne benzen, toluen i ksylen ( BTX ) W u Śródmieściu pomiary stężenia benzenu, toluenu i ksylenu prowadzone s ą od szeregu lat. (Wyniki pomiarów zestawiono w tabeli nr 7/rozdz..2.1.). Średnioroczne stęż enie (Sa) benzenu w 4 r. wyniosło 1,7 μg/m, co stanowi 17% dopuszczalnego poziomu Da= μg/m. Najwyższe stężenie średniodobowe wyniosło μg/m. W 4 r. stężenia toluenu i ksylenu podobnie jak w u nie przekraczały ich wartoś ci odniesienia i wyniosły: toluenu - 4,9 μg/m, co stanowiło 49% wartości normowanej Da= μg/m, ksylenu -8,9 μg/m, co stanowiło 89% normy. W przypadku ksylenu średnioroczne stężenie (Sa) tego zwią zku znacznie wzrosło w stosunku do u. Najwyższe zmierzone stężenie średniodobowe toluenu wyniosło 2 μg/m, a ksylenu 1 μg/m. 1
Tabela nr 7/rozdz..2.1. Dzielnica Badana substancja Okres Stężenie średniookresowe i ś rednioroczne Sa [µg/m ] 1 2 4 Dopuszczalny poziom w powietrzu Da [µg/m ] Benzen 1,4,6 1, 1,,4,7 1,4 1,1 1,2 2,6,8 1,7 2,6,7 1,7, a) ul. Rajska Toluen,8 4,8 4, 4,,9 4,2, 4,9,,2 4,9,,7 4, 4,9, b) Ksylen,9 4,4 4,2 4,9,4,1,2 4,9,1 6, 4,6, 9, 8,4 8,9, b) a) - warto ść dopuszczalna określona w Rozporządzeniu Ministra Ś rodowiska z dnia 6 czerwca 2 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz.U. z 2 r. Nr 87 poz. 796), b) warto ść odniesienia określona w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia grudnia 2 r. w sprawie wartoś ci odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. z r. Nr 1 poz. 12). 2
Podsumowanie Na podstawie otrzymanych w 4 u wyników pomiarów stęże ń zanieczyszcze ń powietrza atmosferycznego wykonywanych przez Wojewódzk ą Stacj ę Sanitarno - Epidemiologiczn ą w u, można stwierdzi ć, że stan zanieczyszczenia powietrza na terenie a utrzymuje się na podobnym poziomie jak w u. 1. Nadal przekroczone s ą stężenia benzo/a/pirenu i substancji smołowych. W 4 r. stęż enie średnioroczne benzo/a/pirenu przekraczało dopuszczalne stężenie,4 krotnie, a stęż enie substancji smołowych -1,2 krotnie. 2. Stężenia zanieczyszcze ń energetycznych tj. dwutlenku siarki, dwutlenku azotu i pył u zawieszonego nie przekraczaj ą wartości normowanych. W porównaniu do r. średnie stęż enia wszystkich w/w substancji uległy w u obniżeniu. Stężenie dwutlenku siarki obniżyło si ę o około %, dwutlenku azotu o około 18%, a pyłu zawieszonego mierzonego metodą reflektometryczn ą (py ł R) o około 24%.. Stężenia metali oznaczanych w pyle zawieszonym PM nie przekroczyły wartoś ci dopuszczalnych stanowiąc od 6% do 14% tej wartości. 4. Stężenia zanieczyszcze ń specyficznych tj. benzenu, toluenu i ksylenu (BTX) znajdowały si ę poniż ej wartości dopuszczalnych. Stężenie ksylenu, w stosunku do u, wzrosło. IV. Gdań sk na tle innych miast województwa pomorskiego w u 4 Dwutlenek siarki Stężenie średnioroczne ug/m Gdynia Wejherowo Rumia Tczew Starogard Kościerzyna Pruszcz Kwidzyn Malbork Chojnice Słupsk Lębork Ustka Łeba Sopot Da 2
Dwutlenek azotu 4 Stężenie średnioroczne ug/m Gdynia Wejherowo Rumia Tczew Starogard Kościerzyna Pruszcz Kwidzyn Malbork Chojnice Słupsk Lębork Da Ustka Łeba Sopot Da ochr.uzdr. Py ł oznaczany reflektometrycznie 7 Stężenie średnioroczne 6 ug/m 4 Gdynia Wejherowo Rumia Tczew Starogard Kościerzyna Puck Pruszcz Kwidzyn Malbork Chojnice Słupsk Lębork Ustka Łeba Sopot Da.2.2. Stan czystoś ci powietrza wg pomiarów Agencji Regionalnego Monitoringu Atmosfery Aglomeracji iej. I. Charakterystyka stacji pomiarowych W u 4 w ramach Regionalnego Monitoringu Atmosfery Aglomeracji Gdań skiej Fundacja ARMAAG prowadziła na terenie Gminy - Miasta a pomiary zanieczyszcze ń powietrza i parametrów meteorologicznych w pięciu automatycznych stacjach pomiarowych: stacja nr 1 (AM1) Śródmieście, ul. Powstańców Warszawskich stacja nr 2 (AM2) Stogi, ul. Kaczeńce stacja nr (AM) Nowy Port, ul. Wyzwolenia stacja nr (AM) Szadółki, ul. Ostrzycka stacja nr 8 (AM8) Wrzeszcz, ul. Hallera (Leczkowa) W stosunku do u poprzedniego u lokalizacja i wyposażenie stacji nie zmieniło si ę.
Bieżąca informacja prezentowana jest na stronie internetowej Fundacji bezpośrednio na stronie internetowej miasta. www.armaag.gda.pl i Zakres wykonywanych pomiarów i kompletno ść serii pomiarowych w poszczególnych stacjach przedstawiono w tabeli nr 1. Kompletno ść serii pomiarowych stęże ń mierzonych zanieczyszcze ń w u 4 wyraż ona w procentach Tabela nr 1 / rozdz..2.2. Stacja SO 2 NO X ozon CO 2 CO Py ł PM AM1 99 - - - 99 AM2 96 - - - 91 AM 99 9 99 91 99 AM 98 9 98-96 97 AM8 97 - - 99 99 Dane pomiarowe uważa si ę za kompletne, jeżeli czas działania miernika jest równy lub większy ni ż 7% czasu planowanego w okresie pomiarowym i opracowywana seria pomiarowa zawiera co najmniej 7% ważnych informacji. W u 4 wymóg ten zosta ł spełniony dla wszystkich stacji. Wyniki pomiarów ze stacji lokalnych przekazywane s ą przy pomocy łą cza modemowego do stacji centralnej w cyklu 4-ro godzinnym. Codziennie poddawane s ą weryfikacji, a w każ dym tygodniu walidacji potwierdzającej jako ść danych. Wykonywane s ą rutynowe analizy protokoł ów kalibracyjnych, analizy zgodności historycznej i charakterystyk analizatorów. W u 4 informacje o wynikach pomiarów przekazywane były w postaci bieżą cego komunikatu o stanie zanieczyszczenia powietrza oraz wykresów średnich jednogodzinnych wartości stężeń zanieczyszcze ń. Informacja cykliczna obejmowała comiesię czne raporty dla poszczególnych stacji oraz kwartaln ą analiz ę statystyczn ą. 4
6
II. Warunki meteorologiczne Pomiary podstawowych elementów meteorologicznych prowadzono we wszystkich stacjach lokalnych sieci ARMAAG, równolegle z pomiarami stęże ń substancji zanieczyszczają cych. Mierzone parametry meteorologiczne należy interpretowa ć jako warunki panujące w okreś lonej mikroskali otoczenia stacji. Sprawno ść pracy czujników meteorologicznych w u 4 wynosiła od 4 % do %. Średnie temperatury w poszczególnych miesiącach różniły si ę znacznie w zależności od położ enia stacji. Ś rednie parametry parametrów meteorologicznych dla okresu grzewczego i ego przedstawiono w tabeli poniżej. Średnie wartoś ci elementów meteorologicznych dla sezonów: grzewczego oraz ego w stacjach ARMAAG w u w 4 r. Tabela nr 2/ rozdz..2.2. Temperatura ( C) Wilgotno ść (%) Prędko ść wiatru (m/s) Stacja okr. okr. okr. okr. okr. okr. AM1 2,6 14,1 - - - - AM2 2,7 1, - -,2 2,8 AM 2,1 12,9 - - - - AM 2,2 1,4 84,9 74,6,6, AM8,4 14,6 8,8 74, 2, 1,6 Podobnie jak w u poprzednim najwyższe prędkości wiatrów notowano w stacjach położ onych w większej odległości od centrum, na terenach bez zwartej zabudowy w u Stogach i Gdań sku Szadółkach. Róże wiatrów charakterystyczne dla rejonów wybranych stacji pokazano na rycinie. Cz sto wyst powania kierunków wiatrów (%) w u 4 na obszarze Gda ska ę ść ę ń na podstawie pomiarów sieci ARMAAG ( stacje AM2, AM, AM8)
III. Wyniki pomiarów i ocena stanu zanieczyszczenia powietrza. Dwutlenek siarki Pomiary tego zanieczyszczenia był y prowadzone analogicznie jak w latach poprzednich. Serie pomiarowe spełniaj ą wymagania pod względem kompletności i jakości danych. Wartości stęże ń średniookresowych i ś redniorocznych wykazane przez poszczególne stacje przedstawiono w tabeli i na wykresie poniżej. Zestawienie wyników pomiarów dwutlenku siarki Stężenia średnioroczne i średniookresowe Stacja Sezon [µg/m ] Sezon [µg/m ] Rok [µg/m ] AM1 Śródmieście 8,2,4 6,8 AM2 Stogi 1,4 8,2,8 AM Nowy Port 16,4 8,7 12,6 AM Szadółki,8 8, 9,6 AM8 Wrzeszcz 9, 7, 8,2 Dopuszczalny poziom dwutlenku siarki w powietrzu [µg/m ] 4 4 AM1 AM2 AM AM AM8 Da Dwutlenek siarki stężenia średnioroczne Średnioroczne stęż enia dwutlenku siarki we wszystkich stacjach pomiarowych na terenie a nie wykazywały przekrocze ń norm i wynosiły od 17% do 41% wartoś ci dopuszczalnych. Stężenia średniodobowe 8
W u 4 nie wystąpiły przekroczenia wartości dopuszczalnych stęże ń ś redniodobowych. Maksymalne stężenie średniodobowe = 1, µg/m w okresie m wykazał a stacja nr w u przy ul. Wyzwolenia, przy dopuszczalnym µg/m. AM8 19,1 2, grzew czy AM 19,2 2,4 AM 2,8 1, AM2,6 4, AM1 19, 4, 2 7 12 Dwutlenek siarki - maksymalne stężenia średniodobowe[ g / m ] Stężenia jednogodzinne W u 4 odnotowano 2 przekroczenia normy stężenia jednogodzinnego przez stacj ę AM w Nowym Porcie. Równie ż maksymalne stężenie dwutlenku siarki wynoszące 4, µg/m zmierzono w u Nowym Porcie w okresie m. Dopuszczalne stęż enie wynosi µg/m. Na diagramie poniżej pokazano wartości maksymalnych stęże ń odnotowanych w poszczególnych stacjach pomiarowych AM8 6,6 2,4 grzew czy AM,7 11,8 AM 6, 4, AM2 49,7 114,1 AM1 8,2 141,8 4 4 Dwutlenek azotu Dwutlenek siarki - maksymalne stężenia jednogodzinne [ µg/m ] 9
Pomiary tego zanieczyszczenia był y wykonywane analogicznie jak w latach poprzednich. Nie odnotowano dłuższych przerw w funkcjonowaniu analizatorów. Serie pomiarowe spełniają wymagania pod względem kompletności i jakości danych. Wartości stęże ń średniookresowych i ś redniorocznych w poszczególnych stacjach przedstawiono w tabeli i na wykresach poniżej. W poszczególnych stacjach w u 4 średnioroczne i średniookresowe stęż enia zanieczyszcze ń [µg/m ] przedstawiały si ę następująco: Zestawienie wyników pomiarów dwutlenku azotu Stężenia średnioroczne i średniookresowe Stacje Sezon [µg/m ] Sezon [µg/m ] Rok [µg/m ] AM1 Śródmieście 26,4 21,9 24,1 AM2 Stogi 17,1 12,8 14,8 AM Nowy Port 19,2 14,7 16,9 AM Szadółki 17, 12,6 14,7 AM8 Wrzeszcz 2,1 17,1 21,1 Dopuszczalny poziom dwutlenku azotu w powietrzu [µg/m ] 4 4 AM1 AM2 AM AM AM8 Da Dwutlenek azotu stężenia ś rednioroczne [µg/m ] Średnioroczne stęż enia dwutlenku azotu były niższe od wartoś ci dopuszczalnych i wynosiły od 7 % (AM ) do 6 % (AM8). W porównaniu z iem stęż enia średnioroczne na wszystkich stacjach uległy obniżeniu. Stężenia jednogodzinne dwutlenku azotu 1
W u 4 przekroczenia wartości dopuszczalnych stęże ń jednogodzinnych wykazał a stacja AM8 w u Wrzeszczu. Maksymalne stężenie jednogodzinne równe 4,4 µg/m zanotowano tam w okresie m. Stanowił o ono ponad % dopuszczalnej normy. Pozostałe stacje nie odnotowały przekrocze ń wartości normatywnych. Zmierzone maksymalne stęż enia w okresie m i m pokazano na diagramie poniżej. AM8 166,7 grzew czy 4,4 AM AM AM2 AM1 77,1 9,4 7,7 92,6 79,8 7,8 9,1 9, 4 4 Py ł zawieszony PM Dwutlenek azotu- maksymalne stężenia jednogodzinne [µg/m ] W u 4 pomiary pyłu wykonywane był y tymi samymi metodami co w latach poprzednich, czyli metod ą radiometryczn ą i metod ą wagow ą. Równie ż w przypadku tych pomiarów ilo ść ważnych wyników upoważnia do dokonania oceny. Wartości stęże ń średniookresowych i ś redniorocznych przedstawiono w tabeli i na wykresach. W poszczególnych stacjach w u 4 średnioroczne i średniookresowe stęż enia zanieczyszcze ń [µg/m ] przedstawiały si ę następująco : Zestawienie wyników pomiarów pyłu zawieszonego PM Stężenia średnioroczne i średniookresowe Stacje Sezon [µg/m ] Sezon [µg/m ] Rok [µg/m ] AM1 Śródmieście 26,,6 2, AM2 Stogi 2, 22,2 24, AM Nowy Port, 2,4 29, 111
AM Szadółki 2,4 18,,7 AM8 Wrzeszcz 7,8 27,8 2,8 Dopuszczalny poziom pyłu PM w powietrzu [µg/m ] 4 4 AM1 AM2 AM AM AM8 Da Py ł PM stężenia ś rednioroczne [µg/m ] Średnioroczne stężenia pył u zawieszonego wynosił y od 2% (stacja AM) do 82% (stacja AM8). W porównaniu z iem stężenia średnioroczne wykazywały niższe wartoś ci na wszystkich stacjach pomiarowych. Największy spadek stężenia zapylenia nastąpi ł w stacji w Nowym Porcie, która nadal notuje występowanie najwyższych stęże ń ś redniorocznych tego zanieczyszczenia. Stężenia średniodobowe W u 4 przekroczenia wartości dopuszczalnych stęże ń średniodobowych wystąpił y we wszystkich stacjach. Maksymalne stężenie ś redniodobowe zanotowano w okresie m w stacji nr 8 w u Stogach. Wyniosło ono 144,1 µ g / m ( norma = µ g / m ). Na diagramie poniżej pokazano wartości maksymalnych stęże ń występują cych w okresie m i m odnotowanych przez poszczególne stacje pomiarowe. 112
AM8 84,2 grzew czy 144,1 AM,9 4, AM 77,7 1,8 AM2 6,7, AM1 67,9 1 Py ł PM maksymalne stężenia średniodobowe [ µg/m ] Tlenek węgla W u 4 pomiary tlenku węgla wykonywał y te same stacje co w latach poprzednich, tj. AM8, AM, AM. Stężenia ośmiogodzinne W u 4 stężenia ośmio-godzinne (8h) tlenku węgla nie był y przekraczane. Maksymalne stężenie 8h równe 44,2 µg/m zanotowano w okresie m w stacji nr 8 w Gdań sku Wrzeszczu. Wyniosło ono 44 % dopuszczalnej normy. AM8 181,1 44,2 grzew czy AM 789, 161, AM 1,8 2176,6 7 Tlenek węgla - maksymalne stężenia 8h [ µg/m ] 11
Stężenie tlenku węgla w okresie m były wyższe ni ż w okresie m, co świadczy o pochodzeniu tego zwią zku jako zanieczyszczenia ze źróde ł energetycznych. Ozon W u 4, jak w latach poprzednich, pomiary ozonu kontynuowano w cyklu całorocznym. Stężenia ośmiogodzinne W u 4 stężenie ośmiogodzinne (8h) obliczane ze ś rednich jednogodzinnych kroczących, w sezonie m wykazywał y przekroczenia normy obydwie stacje: w Nowym Porcie i Szadół kach. Maksymalne stężenie 8h równe 11,1 µg/m zanotowano w okresie m w stacji nr w u Szadółkach, co stanowi 9 % dopuszczalnej normy. grzew czy AM 97,6 11,1 AM 97,7 122,6 4 6 8 1 14 Ozon maksymalne stężenia 8h [ µg/m ] IV. Ocena jakości powietrza w Gdań sku w u 4 w odniesieniu do obowiązujących norm. O jakości powietrza na danym obszarze decyduje średni poziom stęże ń zanieczyszcze ń w okresie doby, sezonu, u. Ważny jest także czas występowania określonych stęże ń. W odniesieniu do norm chwilowych (1h) obowiazują cym jest 99,7 percentyl dla dwutlenku siarki i 99,8 dla dwutlenku azotu. W praktyce oznacza to, że przekroczenie normy wystę puje, gdy więcej ni ż,2% lub,% wyników chwilowych osiąga wartości wyższe od stęż enia dopuszczalnego. Dla norm średniodobowych ( 24h) dopuszczalne wartości określają percentyle: dla dwutlenku siarki 98,9; a dla pyłu PM 97,8. Stężenia średnioroczne W u 4 na terenie gminy kryteria czystości powietrza był y dotrzymane na całym obszarze. Średnioroczne wartości stęże ń były niższe od wartoś ci normatywnych. Dla poszczególnych zanieczyszcze ń stan ten przedstawia ł si ę następująco: 114
Stacja Dwutlenek siarki 1 % stężenia dopuszczalnego Da Dwutlenek azotu Pył PM AM 1 Śródmieście,89 6, 8,77 AM 2 Stogi,9 7,7 6,7 AM Nowy Port 62,9 42,1 7,67 AM Szadółki 48,6 6,76 1,76 AM 8 Wrzeszcz 4,86 2,76 81,9 Procent wartości stęże ń średniorocznych dla stacji zlokalizowanych w u Stan zanieczyszczenia powietrza w poszczególnych rejonach miasta przy zastosowaniu kryterium opisowego można oceni ć jak w zestawieniu poniżej: Stacja % stężęnia dopuszczalnego Da dwutlenek siarki dwutlenek azotu py ł PM AM1 Śródmieście b. dobry dostateczny dobry AM2 Stogi dobry b. dobry dostateczny AM Nowy Port dostateczny dobry dostateczny AM Szadółki dobry b. dobry dobry AM8 Wrzeszcz dobry dobry dostateczny Ocena jakości powietrza na podstawie wartości stęże ń średniorocznych dla stacji zlokalizowanych w u Objaśnienia do tabeli - 4% normy stan b. dobry 41-6% normy stan dobry 61 - % normy stan dostateczny > % normy zły 1 Ze względu na ochron ę roślin 11
116
Stężenia średniodobowe W odniesieniu do norm średniodobowych odnotowano przekroczenia pył u zawieszonego. Na terenie a łącznie 7,9 % wyników było wyższych aniżeli D24= µg/m. Przekroczenia stężenia zapylenia wykazywała każda ze stacji pomiarowych. Maksymalne stężenie wynoszące 144, µg/m zanotowano w stacji AM8 w u Wrzeszczu stycznia 4 przy temp. - 9, O C. Przekroczenia stęże ń pył u występowały zarówno w okresie m jak i m. Na wykresach poniżej zestawiono maksymalne stężenia pył u zawieszonego dla okresu grzewczego i ego. Średniodobowe stężenia dwutlenku siarki nie były przekraczane. Ś rednie 8-godzinne stężenie ozonu było wyż sze od normy =1 µg/m przez 1,% wyników. AM 1 AM 2 AM AM AM 8 Maksymalne stężenia średniodobowe PM okres AM 1 AM 2 AM AM AM 8 Maksymalne stężenia średniodobowe PM okres 117
Stęż enia chwilowe (1h) wyższe od normatywnych w ciągu 4 u wystąpił y 1 razy. Odnotowano przekroczenia dwutlenku azotu w stacji AM8 w miesiącach stycze ń, grudzie ń. Maksymalne stężenie odnotowano 6 stycznia o godzinie 9.. Stacja AM8 Gdań sk Wrzeszcz Wartość percentyla S99,8 17,9 14 Dopuszczalna 14 Ilo ść przekroczeń Czas trwania D 1h Przekroczenia 1h norm dwutlenku siarki 1 dzie ń z czterema 2 dni z trzema 2 dni z dwoma Zmiany stęże ń średniorocznych w latach 1996-4 Stężenia średnioroczne poszczególnych zanieczyszcze ń obliczone na podstawie wyników pomiarów sieci ARMAAG obejmują cych okres od u 1996 (od dwóch stacji pracujących w u 1996 do pięciu w 4) przedstawiono poniżej w formie graficznej. Sie ć ARMAAG -zmiany stęże ń średniorocznych dwutlenku siarki 2 1 AM1 AM2 AM AM AM8 1996 1997 1998 1999 1 2 4 Sie ć ARMAAG -zmiany stęże ń średniorocznych dwutlenku azotu 4 AM1 AM2 AM AM AM8 1996 1997 1998 1999 1 2 4 118
Sie ć ARMAAG -zmiany stęże ń średniorocznych pyłów zawieszonych PM 4 AM1 AM2 AM AM AM8 1996 1997 1998 1999 1 2 4 Porównując wyniki pomiarów na przestrzeni lat w u 4 zaobserwowa ć moż na pewn ą popraw ę jakości powietrza w u. Stężenia ś rednioroczne wszystkich mierzonych zanieczyszcze ń uległy obniżeniu. Niestety w obszarze oddział ywania niskiej emisji w rejonie stacji AM8 we Wrzeszczu zaobserwowano w niektórych niekorzystnych okresach pogodowych wystę powanie ponadnormatywnych stęże ń dwutlenku azotu. Należy kontynuowa ć przedsięwzięcia prowadzą ce do ograniczenia emisji zanieczyszcze ń powietrza, w szczególnoś ci z lokalnych, indywidualnych systemów ch opalanych paliwem stałym (węglem lub koksem). PODSUMOWANIE Analizując wyniki pomiarów wykonywanych przez stacje sieci ARMAAG w Gdań sku w u 4 można zauważy ć, co następuje: stan czystości powietrza na terenie a ulega poprawie, w dalszym ciągu bardzo zróż nicowany jest poziom zanieczyszczenia powietrza w poszczególnych rejonach miasta, wartości stęże ń średniorocznych osiągaj ą od,8% do 81,9 % normy, wystąpiły przekroczenia stęże ń chwilowych dwutlenku azotu, ale bez naruszenia norm czasowych, odnotowano pojedyncze przekroczenia 8 h normy ozonu, każda ze stacji notowała przekroczenia pyłu zawieszonego PM. 119
Reasumują c: stan zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego w u można ocenić jako dobry w odniesieniu do dwutlenku siarki i dwutlenku azotu i dostateczny pod wzglę dem zanieczyszczenia pyłem PM. 1