RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W 2006 ROKU Kraków 2007 IV ODPADY Województwo małopolskie od lat zajmuje czołowe miejsce w kraju ze względu na ilość wytwarzanych na jego obszarze odpadów. Według danych statystycznych GUS za rok 2005 województwo małopolskie zajmowało trzecie miejsce w Polsce (po śląskim i dolnośląskim) pod względem ilości wytworzonych odpadów, z udziałem 7,6% ogółem wytworzonej ilości odpadów. Wśród 47 miast Polski o największej ilości wytworzonych odpadów znajduje się 7 miast województwa małopolskiego: Kraków, Oświęcim, Trzebinia, Bukowno, Libiąż, Brzeszcze i Skawina. W roku 2006 w województwie małopolskim powstało łącznie 9091,5 tys. Mg odpadów, z czego: 93,4% to odpady powstające w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej, 6,6% stanowiły odpady komunalne z gospodarstw domowych. 1. GOSPODARKA ODPADAMI PRZEMYSŁOWYMI W roku 2006 w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej powstało łącznie ok.8493,9 tys. Mg odpadów, z czego: odpady niebezpieczne - stanowiły 8,6% tj. 727,8 tys. Mg, inne niż niebezpieczne - 91,4 % tj. 7 766,1 tys. Mg. W ogólnej masie odpadów wytworzonych największy udział stanowiły: odpady powstające przy poszukiwaniu, wydobywaniu, fizycznej i chemicznej przeróbce rud oraz innych kopalin, odpady z procesów termicznych, odpady z przeróbki ropy naftowej, oczyszczania gazu ziemnego oraz pirolitycznej przeróbki węgla, odpady z urządzeń do likwidacji i neutralizacji odpadów oraz oczyszczania ścieków i gospodarki wodnej, odpady z obróbki i powlekania metali, odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej, odpady z rolnictwa, sadownictwa, hodowli, rybołówstwa, leśnictwa oraz przetwórstwa żywności Udziały poszczególnych grup odpadów w ogólnej masie odpadów zestawiono w tabeli 2. Tabela 1. Wytwórcy największych ilości odpadów Powiat/miasto Nazwa jednostki Udział w ilości odpadów wytworzonych w 2006 r. [%] Kraków Mittal Steel Poland S.A. O/Huta im.sendzimira w Krakowie 22,3 Zakłady Górniczo-Hutnicze Bolesław w Bukownie 18,5 Zakład Górniczy Janina w Libiążu Południowy Koncern Węglowy S.A. 14,7 Trzebionka Zakłady Górnicze S.A. w Trzebini 10,7 Kompania Węglowa S.A.- Kopalnia Węgla Kamiennego Brzeszcze-Silesia 6,6 w Brzeszczach Elektrownia Siersza S.A. Południowy Koncern Energetyczny S.A.w Jaworznie 4,2 krakowski Elektrownia Skawina S.A. w Skawinie 3,7 Kraków Elektrociepłownia Kraków S.A. 2,8 Kraków Złomex Zakład Przerobu Złomu S.A. w Krakowie 2,0 Tarnów Zakłady Azotowe Tarnów S.A. w Tarnowie-Mościcach 1,3 Kraków Przedsiębiorstwo Transportu Samochodowego S.A. 1,2 Udział łączny 88,0 Głównymi źródłami odpadów w województwie małopolskim były: przemysł wydobywczy, energetyka, hutnic-
138 Tabela 2. Odpady wytworzone w roku 2006 w największych ilościach (powyżej 100 tys.mg) Grupa Podgrupa Udział grupy w ilości odpadów wytworzonych ogółem [%] 01 0103 odpady z fizycznej i chemicznej przeróbki rud metali (odpady z odpady powstające przy poszukiwaniu, poflotacyjnego wzbogacania rud metali ) wydobywaniu, fizycznej i chemicznej przeróbce 0104 odpady z fizycznej i chemicznej przeróbki kopalin innych niż rudy 50,3 rud oraz innych kopalin metali (odpady powstające przy płukaniu i oczyszczaniu kopalin) 1001 odpady z elektrowni i innych zakładów energetycznego spalania paliw (mieszanki popiołowo-żużlowe z mokrego odprowadzania odpadów paleniskowych popioły lotne z węgla, żużle) 29,3 10 odpady z procesów termicznych 1002 odpady z hutnictwa żelaza i stali (żużle z procesów wytapiania wielkopiecowe, stalownicze) 0506 odpady z procesów termicznej przeróbki węgla (odpady z 05 pirolitycznej przeróbki węgla, odpady ciekłe zawierające fenole) odpady z przeróbki ropy naftowej, oczyszczania 0501 odpady z przeróbki (np. rafinacji) ropy naftowej (osady z 6,4 gazu ziemnego oraz pirolitycznej przeróbki węgla zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne) odpady z urządzeń do likwidacji i neutralizacji 12 odpady z mechanicznej obróbki odpadów (metale żelazne) odpadów oraz oczyszczania ścieków i gospodarki 08 odpady z oczyszczalni ścieków (ustabilizowane komunalne osady 4,7 wodnej ściekowe) 17 odpady z budowy, remontów i demontażu 1704 odpady i złomy metaliczne oraz stopów metali (żelazo i stal) obiektów budowlanych oraz infrastruktury 1701 odpady materiałów i elementów budowlanych oraz drogowych 2,3 drogowej (odpady betonu i gruz betonowy) 11 odpady z chemicznej obróbki i powlekania 1101 odpady z obróbki i powlekania metali oraz innych materiałów powierzchni metali oraz innych materiałów i z (wody popłuczne zawierające substancje niebezpieczne) 2,2 procesów hydrometalurgii metali nieżelaznych 1102 odpady i szlamy z hydrometalurgii metali nieżelaznych 02 odpady z rolnictwa, sadownictwa, hodowli, 0206 odpady z przemysłu piekarniczego i cukierniczego rybołówstwa, leśnictwa oraz przetwórstwa 0207 odpady z produkcji napojów alkoholowych i bezalkoholowych 1,6 żywności (wytłoki, osady moszczowe i pofermentacyjne, wywary) Razem: 96,8 two, przemysł spożywczy, przemysł petrochemiczny i sektor komunalny. Na wielkość i strukturę strumienia odpadów decydujący wpływ miała grupa podmiotów wytwarzających powyżej 100 tys. Mg odpadów rocznie. Grupa ta w roku 2006 wytworzyła 88,0% ogólnej ilości odpadów. Jednostki wytwarzające największe ilości odpadów wraz z ich udziałem w strumieniu wytwarzanych odpadów zawiera tabela 1. Odpady niebezpieczne W roku 2006, w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej, powstało łącznie 729,8 tys. Mg odpadów niebezpiecznych. W strumieniu odpadów niebezpiecznych dominowały odpady pochodzące z pirolitycznej przeróbki węgla, odpady przeróbki ropy naftowej, hydrometalurgii metali nieżelaznych, unieszkodliwiania odpadów, oleje odpadowe i odpady ciekłych paliw. Udziały dominujących grup odpadów w masie odpadów niebezpiecznych zawiera tabela 4. Tabela 3. Wytwórcy największej ilości odpadów niebezpiecznych Udział w ilości Powiat/miasto odpadów Nazwa wytwórcy odpadów wytworzonych niebezpiecznych w 2006 r. [%] Kraków Mittal Steel Poland S.A. O/ Huta im. Sendzimira w Krakowie 86,5 Zakłady Górniczo-Hutnicze Bolesław w Bukownie 8,5 Kraków Klinkmar Sp. z o.o. w Krakowie 1,8 wadowicki Unimark Sp. z o.o. w Wadowicach 0,3 EkoNaft Sp. z o.o. w Trzebini 0,3 bocheński Stalprodukt S.A. w Bochni 0,2 Util Firma Remontowo-Budowlana w Ryczówku 0,1 Udział łączny 97,7
Odpady 139 O wielkości i strukturze strumienia odpadów decydowała grupa wytwórców, z których każdy wytwarzał rocznie powyżej 1000 Mg odpadów niebezpiecznych. Łączny udział tej grupy w wytworzonej masie odpadów niebezpiecznych w roku 2006 wynosił 97,7%, a największymi wytwórcami na terenie województwa byli wymienieni w tabeli 3. Postępowanie z odpadami powstającymi w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej Działania podejmowane przez podmioty w zakresie gospodarki odpadami określają przepisy ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku o odpadach (Dz.U. Nr 62/2001 poz.628 zpz) oraz akty wykonawcze do niej, które nakazują: w pierwszej kolejności zapobiegać powstawaniu odpadów lub ograniczać ilość odpadów i ich negatywne oddziaływanie na środowisko przy wytwarzaniu produktów, podczas i po zakończeniu ich użytkowania, zapewniać zgodny z zasadami ochrony środowiska odzysk, jeżeli nie udało się zapobiec powstawaniu odpadów, zapewniać zgodne z zasadami ochrony środowiska unieszkodliwianie, których powstaniu nie udało się zapobiec lub których nie udało się poddać odzyskowi. Procesy odzysku i unieszkodliwiania winny być prowadzone w miejscu powstawania odpadów. Jeżeli nie jest to możliwe, odpady powinny być przekazywane do najbliżej położonych miejsc, w których mogą być poddane odzyskowi lub unieszkodliwione w oparciu o najlepszą dostępną technikę lub technologię. Ostatecznością winno być unieszkodliwianie poprzez składowanie odpadów na składowiskach. W województwie małopolskim, w roku 2006, z ilości odpadów wytworzonych ogółem: poddano odzyskowi 78,4% tj. 6656,6 tys.mg, unieszkodliwiono poza składowaniem 8,6% tj. 727,4tys. Mg, magazynowano 5,1% tj.432,5 tys.mg, składowano na składowiskach 7,9% tj. 677,4 tys. Mg. Sposób postępowania z odpadami w województwie przedstawiono w tabeli nr 5. Tabela 4. Odpady niebezpieczne wytworzone w roku 2006 w największych ilościach Grupa Podgrupa Udział grupy w ilości odpadów niebezpiecznych wytworzonych w roku 2006 [%] 05 odpady z przeróbki ropy naftowej, oczyszczania 0506 odpady z procesów termicznej przeróbki węgla gazu ziemnego oraz pirolitycznej przeróbki węgla 0501 - odpady przeróbki ropy naftowej 69,9 11 odpady z chemicznej obróbki i powlekania powierzchni metali oraz innych materiałów i z procesów hydrometalurgii metali nieżelaznych 1101 odpady z obróbki i powlekania metali oraz innych materiałów (kwasy trawiące, wody popłuczne) 1102 odpady i szlamy z hydrometalurgii metali nieżelaznych (szlamy z hydrometalurgii cynku) 25,0 odpady z urządzeń do likwidacji i neutralizacji 12- odpady z mechanicznej obróbki odpadów nieujęte w innych odpadów oraz oczyszczania ścieków i gospodarki grupach wodnej 08 odpady z oczyszczalni ścieków nieujęte w innych grupach 2,2 13 oleje odpadowe i odpady ciekłych paliw 1305 odpady z odwadniana olejów w separatorach 1302 odpadowe oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe 0,7 1610 uwodnione odpady ciekłe przeznaczone do odzysku lub unieszkodliwiania poza miejscem ich powstawania 16 1607 odpady z czyszczenia zbiorników magazynowych, cystern odpady nieujęte w innych grupach transportowych i beczek 0,4 17 odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej 1706 materiały izolacyjne oraz materiały konstrukcyjne zawierające azbest, 1702 odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych zawierające lub zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi 0,3 18 odpady medyczne i weterynaryjne 1801 odpady z diagnozowania leczenia i profilaktyki medycznej 0,2 Razem: 98,7
140 Tabela 5. Postępowanie z odpadami powstałymi w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej w województwie małopolskim w roku 2006 [tys.mg] kach Wytworzone ogółem Niebezpieczne Inne niż niebezpieczne Ilość wytwo rzona Poddane odzyskowi 8493,9 6656,6 78,4% 146,1 727,8 20,1% 7766,1 6510,5 83,8% Sposób postępowania Unieszkodli wione poza 727,4 8,5% 578,7 79,5 % 148,7 1,9% 432,5 5,1% 1,1 0,1% 431,4 5,6% Unieszkodli wione przez składowaniem Magazynowane składowanie na składowis- 677,4 8,0% 1,9 0,3% 675,4 8,7% Najczęściej stosowanymi metodami odzysku były: wykorzystywanie jako paliwa lub innego środka wytwarzania energii, recykling lub regeneracja metali i związków metali, recykling lub regeneracja innych materiałów nieorganicznych. Wśród procesów unieszkodliwiania, poza składowaniem odpadów na składowiskach, dominowały: obróbka fizyczno-chemiczna, w wyniku której powstają odpady unieszkodliwiane za pomocą innych procesów unieszkodliwiania (np. parowanie, suszenie, strącanie), termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na lądzie, obróbka w glebie i ziemi. Jednostki wytwarzające odpady w roku 2006 składowały łącznie 677,4 tys. Mg, w tym 1,96 tys. Mg odpadów niebezpiecznych. Odpady składowano zarówno na terenie województwa małopolskiego, jak i poza jego terenem, głównie w województwach: śląskim i wielkopolskim. Odpady składowane w największych ilościach zawiera tabela 6. lata 2006 2005 2004 2003 2002 Wytworzone ogółem 0 2 000 4 000 6 000 8 000 10 000 12 000 tys. Mg Inne niż niebezpieczne Niebezpieczne Rys. 1. Ilości wytworzonych odpadów w latach 2002-2006 lata 2006 2005 2004 2003 2002 0 20% 40% 60% 80% 100% Poddane odzyskowi Unieszkodliwione poza składowaniem Magazynowane Unieszkodliwione przez składowanie na składowiskach Rys. 2. Gospodarowanie odpadami innymi niż niebezpieczne w latach 2002-2006 lata 2006 2005 2004 2003 2002 0 20% 40% 60% 80% 100% Poddane odzyskowi Unieszkodliwione poza składowaniem Magazynowane Unieszkodliwione przez składowanie na składowiskach Rys. 3. Gospodarowanie odpadami niebezpiecznymi w latach 2002-2006 Tabela 6. Odpady składowane w roku 2006 w największych ilościach Grupa Rodzaj odpadu Udział w ilości odpadów składowanych w roku 2006 [%] 01 Odpady z fizycznej i chemicznej przeróbki rud metali 37,7 10 Mieszanki popiołowo-żużlowe z mokrego odprowadzania odpadów paleniskowych 33,8 Odpady z hutnictwa żelaza i stali 4,9 Odpady z oczyszczalni ścieków 9,3 Odpady z oczyszczania gleby, ziemi i wód podziemnych 4,5 Razem: 90,2 Odpady niebezpieczne składowane w największych ilościach Udział w ilości odpadów niebezpiecznych składowanych w roku 2006 [%] 17 Materiały izolacyjne i konstrukcyjne zawierające azbest 85,2 Szlamy zawierające substancje niebezpieczne z fizykochemicznej przeróbki odpadów oraz z innego niż biologiczna oczyszczanie ścieków 7,5 Razem: 92,7
Odpady 141 W latach 2002-2006 całkowita ilość odpadów wytwarzanych w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej na terenie województwa ulegała wahaniom. Sytuacja ta wynika z faktu, że wiele odpadów wytwarzanych jest okresowo np. nadkłady z górnictwa odkrywkowego, szlamy z czyszczenia separatorów, odpady z czyszczenia instalacji przemysłowych itp. W omawianym okresie, w gospodarce odpadami dominują procesy odzysku i unieszkodliwiania. Niemal wyeliminowano unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych poprzez składowanie ich na składowiskach, natomiast w przypadku odpadów innych niż niebezpieczne odsetek odpadów składowanych nie przekracza 10% ogółem wytworzonej ilości. Ilości wytworzonych odpadów w latach 2002-2006 wraz z gospodarowaniem odpadami niebezpiecznymi i innymi niż niebezpieczne przedstawiają rysunki 1,2,3. Postępowanie z odpadami w poszczególnych powiatach województwa małopolskiego Ilość wytwarzanych odpadów jest ściśle związana z gospodarczym charakterem poszczególnych obszarów oraz lokalizacją największych wytwórców odpadów w województwie, stąd też wśród 22 powiatów województwa widoczne jest bardzo duże zróżnicowanie pod względem masy i struktury strumienia odpadów. Podobnie jak w latach poprzednich: największe ilości odpadów powstały w Krakowie i Tarnowie oraz powiatach: m, m, m, krakowskim (łącznie 96,0% ogółem wytworzonych odpadów), najmniejsze ilości odpadów wytworzono w powiatach: tatrzańskim i proszowickim (0,007% ogółem wytworzonych odpadów). Najwięcej odpadów niebezpiecznych w skali województwa wytworzyły jednostki zlokalizowane w Krakowie i Tarnowie oraz w powiatach: m, m, wadowickim, m, bocheńskim (łącznie 99,3% odpadów niebezpiecznych), przy czym w Krakowie wytworzono 88,9% ilości odpadów niebezpiecznych wytworzonych w województwie. Najmniej odpadów niebezpiecznych powstało na terenach, na których dominującym sektorem jest rolnictwo tj. w powiatach: miechowskim, proszowickim, tatrzańskim, ziemskim tarnowskim i limanowskim (0,026% łącznie). Gospodarkę odpadami w poszczególnych powiatach w roku 2006 prezentuje tabela 7. W roku 2006, we wszystkich powiatach odnotowano wysoki odsetek odpadów poddanych procesom odzysku lub unieszkodliwiania, wahający się od 41,6 do 99,1%. W postępowaniu z odpadami niebezpiecznymi zdecydowanie przeważały procesy unieszkodliwiania, lecz odsetek odpadów unieszkodliwionych był bardzo zróżnicowany i sięgał od 2,2% w powiecie m do 99,6% w powiecie nowosądeckim. Tabela 7. Odpady wytworzone w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej w roku 2006 [tys. Mg] Unieszkod Unieszkod liwione Powiat/ Wytworzone Poddane liwione przez Magazynowane poza składowanie na miasto odzyskowi składowaniem składowis kach Kraków O 2645,6 1526,3 620,8 297,6 200,9 N 646,7 75,9 570,6 0,2 0,09 Nowy Sącz O 56,3 40,3 14,7 0,0 1,3 N 1,1 0,2 0,9 0,0 0,01 Tarnów O 178,0 53,2 9,1 0,9 114,9 N 1,1 0,4 0,4 0,1 0,2 bocheński O 40,8 33,8 2,5 0,6 3,9 N 1,3 1,25 0,05 0,004 0,0 brzeski O 82,3 80,2 1,3 0,05 0,7 N 0,23 0,17 0,06 0,001 0,0 O 2564,7 2342,5 1,9 8,1 212,2 N 4,4 2,5 0,3 0,6 1,0 dąbrowski O 2,8 2,1 0,2 0,1 0,4 N 0,03 0,01 0,02 0,0 0,0 gorlicki O 25,9 24,0 0,4 0,0 1,5 N 0,7 0,25 0,4 0,0 0,09 krakowski O 415,6 370,3 10,9 0,08 34,3 N 0,8 0,08 0,7 0,02 0,002 limanowski O 6,5 5,5 0,3 0,0 0,7 N 0,05 0,004 0,05 0,0 0,0 miechowski O 29,9 12,9 16,2 0,0 0,8 N 0,025 0,003 0,022 0,0 0,0 myślenicki O 4,1 3,3 0,7 0,04 0,06 N 0,04 0,02 0,02 0,001 0,0 O 8,3 4,4 3,4 0,0 0,5 nowosądecki N 0,9 0,004 0,89 0,0 0,0 nowotarski O 17,7 4,6 8,1 4,8 0,2 N 0,4 0,01 0,3 0,1 0,0 O 1671,3 1462,8 10,6 1,1 78,8 N 64,7 63.2 1,5 0,0 0,0 O 678,2 651,0 3,0 0,7 23,5 N 1,8 0,6 0,7 0,02 0,5 proszowicki O 0,3 0,001 0,03 0,0 0,29 N 0,03 0,001 0,03 0,0 0,0 suski O 5,6 3,4 1,7 0,0 0,5 N 0,1 0,04 0,06 0,0 0,0 tarnowski O 24,0 8,8 14,2 0,03 0,9 N 0,05 0,02 0,025 0,002 0,003 tatrzański O 0,25 0,02 0,03 0,0 0,2 N 0,04 0,005 0,034 0,0 0,0 wadowicki O 23,0,1 3,0 0,4 0,5 N 2,8 1,1 1,7 0,0 0,0 wielicki O 12,7 8,0 4,4 0,0 0,3 N 0,5 0,3 0,2 0,0 0,0 O odpady wytworzone w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej ogółem; N odpady niebezpieczne
142 Odpady niebezpieczne unieszkodliwiano poprzez składowanie w 7 spośród 22 powiatów województwa, a odsetek odpadów składowanych waha się od 0,02% w Krakowie do 29,2% w powiecie m. 2. GOSPODARKA ODPADAMI KOMUNALNYMI Pod pojęciem odpady komunalne rozumie się odpady powstające w gospodarstwach domowych, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych. Gospodarowanie odpadami komunalnymi jest elementem gospodarki komunalnej, stąd też zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, z dnia 13.09.96 r. (Dz. U. Nr 132/96 poz.622 zpz.) prowadzenie gospodarki odpadami komunalnymi jest zadaniem własnym gminy. W roku 2006 na terenie województwa powstało ok. 620,7 tys. Mg odpadów komunalnych. W ilości tej 597,6 tys.mg tj. 96,3% stanowiły odpady z gospodarstw domowych i obiektów użyteczności publicznej, a 23,1 tys. Mg tj.3,7% - odpady wytworzone w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej. Z wytworzonej ilości odpadów z gospodarstw domowych wyselekcjonowano 42,5 tys. Mg surowców wtórnych i odpadów biodegradowalnych, co stanowi ok. 7,3% wytworzonych odpadów komunalnych. Odzysk odpadów prowadzony był dwutorowo: selektywna zbiórka odpadów u źródła, z której pochodzi 73,5% odzyskanych surowców, segregacja odpadów na składowisku, z której pochodzi 26,5% wyselekcjonowanych odpadów. Z wyselekcjonowanej ilości odpadów ok.7,1 tys. Mg poddano kompostowaniu w kompostowniach w Krakowie i Tarnowie, zlokalizowanych przy składowiskach odpadów komunalnych. Pozostałą ilość ok. 578,2 tys. Mg tj. 93,1% wytworzonych odpadów komunalnych unieszkodliwiono poprzez składowanie na składowiskach. Mimo rozwoju systemów selektywnej zbiórki odsetek ten nie uległ zmianie w stosunku do lat ubiegłych. miechowski dąbrowski krakowski proszowicki wadowicki KRAKÓW wielicki bocheński brzeski Tarnów tarnowski myślenicki 2800 tys Mg 1400 tys Mg suski limanowski nowosądecki 1 tys Mg odzysk nowotarski Nowy Sącz gorlicki unieszk. poza składowaniem magazynowane tatrzański unieszk. przez składowanie Rys. 4. Gospodarowanie odpadami wytworzonymi ogółem w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej
Odpady 143 miechowski dąbrowski krakowski proszowicki wadowicki KRAKÓW wielicki bocheński brzeski Tarnów tarnowski myślenicki 640 tys Mg 320 tys Mg suski limanowski nowosądecki 20 Mg odzysk nowotarski Nowy Sącz gorlicki unieszk. poza składowaniem magazynowane tatrzański unieszk. przez składowanie Rys. 5. Gospodarowanie odpadami niebezpiecznymi wytworzonymi ogółem w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej 18 16 miechowski 17 27 17 14 11 proszowicki 10 krakowski 28 12 13 9 32 KRAKÓW 1 3 5 18 10 2 4 21 39 4 20 30 31 1 9 wielicki 15 bocheński 22 29 38 37 6 36 20 wadowicki 5 myślenicki 33 limanowski Objaśnienia: suski składowisko przemysłowe składowisko komunalne 24 na składowisku składowano odpady niebezpieczne nowotarski 23 35 tatrzański 16 brzeski 7 8 dąbrowski 7 6 3 8 Tarnów tarnowski 34 2 22 21 Nowy Sącz 25 nowosądecki Rys. 6. Lokalizacja składowisk odpadów przemysłowych i komunalnych w województwie małopolskim, na których składowano odpady w 2006 roku. 15 26 24 23 11 14 gorlicki 13 12
144 Składowiska odpadów przemysłowych, na których składowano odpady w 2006 roku Nr Nazwa składowiska, lokalizacja Administrator Powiat 1* Składowisko Odpadów w Pleszowie - Hałda Slag Recycling Sp. z o.o..w Krakowie, ul. Ujastek Miasto Kraków 2 Składowisko Szlamów 1N w Krakowie, os. Pleszów 3 Składowisko Żelazonośne w Krakowie, os. Przewóz, ul. Dymarek 4 Składowisko Popiołów i Żużli w Krakowie MITTAL STEEL Poland S.A. Oddział / Huta im. T. Sendzimira Miasto Kraków w Krakowie MITTAL STEEL Poland S.A. Oddział / Huta im. T. Sendzimira Miasto Kraków w Krakowie MITTAL STEEL Poland S.A. Oddział/ Huta im. T. Sendzimira Miasto Kraków w Krakowie Składowisko Odpadów Paleniskowych w Krakowie, oś. 5 Elektrociepłownia KRAKÓW S.A.w Krakowie Miasto Kraków Mogiła Niwy 6* Składowisko Nad Białą w Tarnowie Jednostka Ratownictwa Chemicznego w Tarnowie Miasto Tarnów 7 Składowisko Czajki w Tarnowie Jednostka Ratownictwa Chemicznego w Tarnowie Miasto Tarnów 8* Zbiorniki Odpadów Toksycznych AN w Tarnowie Jednostka Ratownictwa Chemicznego w Tarnowie Miasto Tarnów 9 10 Zakładowe Składowisko Odpadów Przemysłowych w Borku Składowisko Przemysłowe Zakładów Chemicznych ALWERNIA S.A. w Alwerni Zakłady Przetwórstwa Hutniczego STALPRODUKT S.A. w Bochni Zakłady Chemiczne ALWERNIA S.A. w Alwerni bocheński 11 Składowisko Odpadów Poflotacyjnych w Trzebini Zakłady Górnicze TRZEBIONKA S.A. w Trzebini 12 Osadnik wód dołowych w Szyjkach KW S.A. Zakład Górniczo-Energetyczny JANINA sp. z o.o. 13 Osadnik wód dołowych Ruch II w Libiążu KW S.A. Zakład Górniczo-Energetyczny JANINA sp. z o.o. 14 Gorlice ul. Biecka Zakład Maszyn Górniczych Glinik Sp. z o.o. gorlicki 15 Składowisko Odpadów Paleniskowych Basen C2, C3 Kopanka Elektrownia SKAWINA S.A. w Skawinie krakowski 16 Składowisko Odpadów Poprodukcyjnych w Jeżówce gm. FTS STOMIL WOLBROM S.A. w Wolbromiu Wolbrom 17 Stawy Osadowe Odpadów flotacyjnych Bukowno ZGH Bolesław Bukowno 18* * 20 21 Składowisko Odpadów Niebezpiecznych Stare Oświęcim, ul. Nadwiślańska 46 Składowisko Odpadów Niebezpiecznych Nowe(geomembrana) Oświęcim, ul. Nadwiślańska 46 Składowisko Odpadów innych niż niebezpieczne w Monowicach, Oświęcim, ul. Nadwiślańska 46 Składowisko Wapna i Popiołu Osadnik III, Oświęcim, ul. Nadwiślańska 46 EMPOŚ Sp. z o.o. Miejsko-Przemysłowa Oczyszczalnia Ścieków w Oświęcimiu EMPOS Sp. z o.o. Miejsko-Przemysłowa Oczyszczalnia Ścieków w Oświęcimiu EMPOS Sp. z o.o. Miejsko-Przemysłowa Oczyszczalnia Ścieków w Oświęcimiu EMPOS Sp. z o.o. Miejsko-Przemysłowa Oczyszczalnia Ścieków w Oświęcimiu Składowisko Odpadów Przemysłowych Grupa KĘTY 22* S.A.w Kętach Grupa KĘTY S.A. w Kętach 23 Składowisko Zakładowe MZWiK w Nowym Targu MZWiK w Nowym Targu nowotarski 24 Składowisko Przemysłowe w Białce Fabryka Osłonek Białkowych FABIOS w Białce k. Makowa Podhalańskiego suski Składowiska odpadów komunalnych, na których składowano odpady w 2006 roku Nr Nazwa składowiska, lokalizacja Miasto/ Gmina Powiat 1 Barycz, Kraków ul. Krzemieniecka Kraków Miasto Kraków 2 Nowy Sącz Nowy Sącz Miasto Nowy Sącz 3 Tarnów Krzyż Tarnów Miasto Tarnów 4 Borek Rzezawa bocheński 5 Lipnica Murowana Lipnica Murowana bocheński 6 Nowy Wiśnicz Nowy Wiśnicz bocheński 7 Jadowniki Brzesko brzeski 8 Maszkienice Dębno brzeski 9 Trzebinia Trzebinia 10 Chrzanów - Balin Chrzanów 11 Szarwark Dąbrowa Tarnowska dąbrowski 12 Biecz Biecz gorlicki 13 Uście Gorlickie Uście Gorlickie gorlicki 14 Polanowice Słomniki krakowski 15 Słopnice Limanowa limanowski
Odpady 145 16 Łukowica -Świdnik Łukowica limanowski 17 Miechów, ul. Doły Komorowskie Miechów miechowski 18 Mianocice Książ Wielki miechowski Borzęta Myślenice myślenicki 20 Sułkowice, ul. Tysiąclecia Sułkowice myślenicki 21 Podegrodzie Podegrodzie nowosądecki 22 Biała Niżna Grybów nowosądecki 23 Krynica - Głębokie Krynica nowosądecki 24 Andrzejówka Muszyna nowosądecki 25 Stary Sacz - Piaski Stary Sącz nowosądecki 26 Szczawnica Jaworki Stare Szczawnica nowotarski 27* Ujków Stary Bolesław 28 Chełmek, ul. Jaworznicka Chełmek 29 Kęty- Kęckie Góry Północne Kęty 30 Oświęcim, ul. Nadwiślańska Oświęcim 31 Brzeszcze-Jawiszowice Brzeszcze 32 Żębocin Proszowice proszowicki 33 Sucha Beskidzka Sucha Beskidzka suski 34 Tuchów Tuchów tarnowski 35 Zoniówki II, Zakopane Zakopane tatrzański 36 Andrychów, ul. Biała Droga Andrychów wadowicki 37 Zebrzydowice-Bieńkowice Kalwaria Zebrzydowska wadowicki 38 Chocznia, ul. Kościuszki Wadowice wadowicki 39 Niepołomice, ul. Wodna Niepołomice wielicki Objaśnienia: * - na składowisku są składowane odpady niebezpieczne 3. SKŁADOWISKA ODPADÓW W województwie małopolskim odpady składowano na 63 składowiskach, w tym na 24 przemysłowych i 39 komunalnych. Na 6 składowiskach przemysłowych i 1 komunalnym składowane były odpady niebezpieczne. W roku 2006 złożono łącznie 1 213,5 tys. Mg odpadów, z czego: 49,8% (604,5 tys. Mg) przyjęły składowiska komunalne, 50,2% (608,9 tys. Mg) składowiska przemysłowe. W ilości odpadów pochodzących z działalności gospodarczej, przyjętych w roku 2006 na składowiska, 3,9% tj. 23,5 tys. Mg stanowiły odpady niebezpieczne. Wśród nich 68,5% tj. 16,1 tys. Mg stanowiły odpady zawierające azbest, składowane na składowiskach w Tarnowie ( Nad Białą ) i w Ujkowie Starym. Składowane odpady azbestowe pochodzą zarówno z terenu województwa małopolskiego, jak i z innych województw. Składowiska na których złożono największe ilości odpadów wytworzonych w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej zawierają tabele 8 i 9. Na koniec roku 2006 ilość odpadów nagromadzonych na składowiskach przemysłowych wyniosła 182 312,9 tys. Mg. Tabela 8. Składowiska na których złożono w roku 2006 największe ilości odpadów (powyżej 20 000 Mg) składowanych L.p. Powiat Nazwa składowiska odpadów ogółem [%] 1. Składowisko odpadów poflotacyjnych - Trzebinia 28,9 2. Kraków Składowisko popiołów i żużli w Krakowie 15,3 3. Stawy osadowe odpadów flotacyjnych ZGH Bolesław w Bukownie 12,9 4. Tarnów Składowisko Nad Białą w Tarnowie 10,9 5. krakowski Składowisko Elektrowni Skawina BasenC2 i C3 Kopanka 5,5 6. Kraków Składowisko Żelazonośne w Krakowie 5,2 7. Osadnik Wód Dołowych w Szyjkach KW S.A. ZG-E Janina 5,0 Łącznie: 83,7
146 Tabela 9. Składowiska, na których złożono w roku 2006 największe ilości odpadów niebezpiecznych (powyżej 100 Mg) L.p. Powiat Nazwa składowiska ogółem składowanych odpadów niebezpiecznych [%] 1 Tarnów Składowisko Nad Białą w Tarnowie 66,4 Składowisko odpadów 2 niebezpiecznych nowe 18,3 geomembrana; Oświęcim 3. Składowisko odpadów niebezpiecznych Stare; Oświęcim 11,7 Składowisko odpadów 4. Tarnów niebezpiecznych Zbiorniki AN II 1,0 w Tarnowie Składowiska komunalne 5. Zakład Gospodarki Komunalnej Bolesław Sp. z o.o składowisko 1,9 Ujków Stary Łącznie: 99,3 Podsumowanie Głównymi źródłami odpadów w województwie małopolskim są: przemysł wydobywczy, energetyka, hutnictwo, przemysł petrochemiczny, sektor komunalny. Coraz większy udział w strumieniu wytwarzanych odpadów ma sektor usług związanych z odzyskiem lub unieszkodliwianiem odpadów. Gospodarkę odpadami powstającymi w wyniku działalności gospodarczej cechuje wysoki odsetek odpadów poddawanych procesom odzysku i unieszkodliwiania poza składowaniem, wynoszący dla odpadów ogółem 87,0%, a dla odpadów niebezpiecznych 99,6%. W przypadku odpadów komunalnych, mimo rozwoju systemów segregacji i selektywnej zbiórki odpadów u źródła, składowanie pozostaje dominującym sposobem unieszkodliwiania odpadów. W roku 2006 unieszkodliwiono poprzez składowanie 93,1% wytworzonych odpadów komunalnych. W okresie pięciolecia ilości generowanych odpadów podlegają wahaniom, wskutek występowania tzw. odpadów wytwarzanych okresowo. W latach 2002-2006 w gospodarce odpadami dominują procesy odzysku i unieszkodliwiania przy równoczesnym zminimalizowaniu unieszkodliwiania poprzez składowanie odpadów niebezpiecznych.