Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii w Orońsku Założenia do opracowania gminnego programu profilaktyki uzależnień Jarosław Molenda Orońsko, 17 września 2018 r.
Cel spotkania Analiza efektywności aktualnie realizowanego programu profilaktyki uzależnień w Gminie Orońsko oraz wypracowanie założeń do programu na rok 2019
Agenda spotkania 1. Przypomnienie kluczowych zapisów Ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi 2. Zaprogramowanie realizacji diagnozy lokalnych zagrożeń społecznych 3. Ocena stanu realizacji programu profilaktycznego oraz jego efektywności w bieżącym roku 4. Wymagania formalne związane z propozycjami działań profilaktycznych, omówienie formularza projektowego 5. Wymagania sprawozdawcze 6. Dyskusja
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Dz.U. z 2016 r., poz. 487 Prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz integracji społecznej osób uzależnionych od alkoholu należy do zadań własnych gmin. W szczególności zadania te obejmują: 1) zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej dla osób uzależnionych 2) udzielanie rodzinom z problemami alkoholowymi pomocy psychospołecznej 3) prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych 4) wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Dz.U. z 2016 r., poz. 487 Realizacja wymienionych zadań jest prowadzona w postaci gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych stanowiącego część strategii rozwiązywania problemów społecznych, uchwalanego corocznie przez radę gminy, uwzględniającego cele operacyjne dotyczące profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, określone w Narodowym Programie Zdrowia.
Diagnoza lokalnych zagrożeń społecznych Ostatnia kompleksowa diagnoza została zrealizowana w roku 2010 przez profesjonalną firmę zewnętrzną z Warszawy W roku 2015 przeprowadzono ankietyzację uczniów Publicznego Gimnazjum w Orońsku w oparciu o arkusz badawczy przygotowany przez GKRPiA w Orońsku Zmiana systemu szkolnictwa oraz pojawianie się nowych zagrożeń wymusza konieczność kompleksowej analizy aktualnych zagrożeń społecznych w Gminie
Diagnoza lokalnych zagrożeń społecznych Dokonano rozpoznania ofert dostarczonych przez profesjonalne firmy, m.in.: Oficyna Profilaktyczna Kraków, Centrum Rozwiązywania Problemów Społecznych Warszawa, Progres Instytut Rozwoju i Edukacji Rzeszów, Małopolskie Centrum Profilaktyki Kraków Oferowane metody badawcze: 1. Forma internetowa przy wykorzystaniu programu CORIGO 2. Forma ankiet tradycyjnych (papierowych) dostarczonych przez ekspertów i przeprowadzona w szkole przez wychowawców lub pedagoga przy aktywnym wsparciu ekspertów
Diagnoza lokalnych zagrożeń społecznych Zakres badań będzie obejmował w szczególności: 1. dostępność alkoholu i innych środków psychoaktywnych w środowisku lokalnym, 2. zażywanie środków psychoaktywnych przez osoby z różnych grup wiekowych (dorośli, uczniowie klas IV-VIII i III gim.), 3. ilościowa ocena spożywania i/lub zażywania środków psychoaktywnych w poszczególnych grupach, 4. wiek i motywacja inicjacji spożywania środków psychoaktywnych w tym alkoholu, dopalaczy, papierosów, narkotyków), 5. identyfikacja innych zagrożeń społecznych (w tym uzależnienia od internetu, hazardu) 6. ocena wpływu spożywania środków psychoaktywnych na zjawisko agresji i przestępczość 7. ocena poziomu wiedzy w badanych grupach społecznych o szkodliwości zdrowotnej środków psychoaktywnych 8. porównanie wyników lokalnych z ogólnopolskim badaniem ESPAD (European School Survey Project on Alcohol and Drugs)
Działania merytoryczne gminnego programu profilaktyki uzależnień w roku 2018 Włączono do Gminnego Programu Profilaktyki Uzależnień 8 zintegrowanych modułów merytorycznych, które były realizowane przez szkoły, przedszkole samorządowe, świetlice, GOPS, animatora sportu, przy współpracy kilku organizacji pozarządowych W trakcie realizacji projektu skorygowano zakres działań Animatora Sportu poprzez włączenie do projektu działań na rzecz młodzieży stanowiących obóz letni o charakterze sportowym, który został zrealizowany w konsorcjum z Klubem Szydłowianka Aktualnie większość działań została już zrealizowana (7 zadań). Projekty były realizowane przez konsorcja instytucjonalne (np. GOPS z Parafią Orońsko, PSP w Orońsku z OSP Orońsko, itp.) W większości przypadków nie realizowano nowych zadań, lecz kontynuowano dotychczasowe działania, a także nie pozyskano projektów dofinansowanych ze źródeł zewnętrznych
Mocne strony bieżącego programu Duża ilość instytucji zainteresowanych partycypacją w działaniach profilaktycznych (złożono 8 zintegrowanych propozycji projektowych) Integracja instytucji realizujących wspólne działania W większości przypadków prawidłowo formułowano cele i identyfikowano grupy docelowe Planowano zaangażowanie środków z innych źródeł głównie wsparcie sponsorskie lub dofinansowanie z funduszy Rady Rodziców
Słabe strony programu realizowanego w 2018 r. Brak precyzyjnego określenia wielkości planowanych kosztów oraz kategorii kosztowych finansowanych ze źródeł innych niż gminne Brak zaangażowania podmiotów w pozyskiwanie projektów dofinansowanych z zewnętrznych źródeł publicznych (Marszałek, Starosta, Ministerstwa, Kuratorium Oświaty) W większości zgłaszano typowe projekty, od wielu lat nie podlegające modyfikacji, nie podejmowano nowatorskich działań, w tym związanych z nowymi zagrożeniami Występują opóźnienia w sprawozdawczości z realizacji projektów!!!
Struktura propozycji projektowej Tytuł projektu Realizator projektu (nazwa i adres instytucji w konsorcjach wskazać instytucję wiodącą tzw. lidera oraz nazwiska osób koordynujących) Cele projektu Okres realizacji Grupa docelowa Sposób realizacji (szczegółowy opis zadań przewidzianych do realizacji oraz harmonogram, z opisu musi wynikać konieczność poniesienia kosztów wymienionych w kosztorysie) Kosztorys z wyszczególnieniem kategorii kosztowych (płace, zakup materiałów podać jakie, zakup usług podać jakie, zakup wyposażenia wymienić co i w jakiej ilości) Ewentualne uwagi dodatkowe (udział wolontariuszy, zaangażowanie sponsorów) Podpisy osób reprezentujących wnioskodawcę wraz z bieżącą datą
Tytuł sprawozdania Instytucja realizująca projekt Wymagania sprawozdawcze Opis zrealizowanych działań w odniesieniu do założonego harmonogramu (w załączeniu wymagane przedłożenie dokumentacji potwierdzających wykonanie działań np. listy obecności, fotografie itp.) Odniesienie do przyjętych celów projektu (podać jakie efekty uzyskano) Wykaz dokumentów księgowych związanych z realizacją projektu (wydatki sfinansowane przez Gminę) Wykaz dokumentów księgowych związanych z realizacją projektu (wydatki sfinansowane ze źródeł zewnętrznych, np. sponsorzy) Podpisy osób reprezentujących realizatora projektu Termin i miejsce przedłożenia sprawozdania: max. 1 miesiąc od daty zakończenia projektu do Urzędu Gminy jednak nie później niż do końca roku (dla projektów kończących się pod koniec roku)
Pytania do dyskusji 1. Jakie zagadnienia należy uwzględnić w diagnozie lokalnych zagrożeń społecznych? 2. Jakie nowe działania można włączyć do gminnego programu profilaktyki uzależnień? 3. Czy dostarczane przez GKRPA materiały w ramach kampanii ogólnopolskich są potrzebne i przynoszą zakładane efekty? 4. Czy warto prezentować na forum GKRPA realizację wybranych projektów (np. najlepszych)?
Termin dostarczenia propozycji projektowych oraz zagadnień do włączenia w diagnozę 15 października 2018 r. Urząd Gminy Orońsko
Dziękuję za uwagę
Pytania do dyskusji 1. Jakie zagadnienia należy uwzględnić w diagnozie lokalnych zagrożeń społecznych? 2. Jakie nowe działania można włączyć do gminnego programu profilaktyki uzależnień? 3. Czy dostarczane szkołom przez GKRPA materiały w ramach kampanii ogólnopolskich są potrzebne i przynoszą zakładane efekty? 4. Czy warto prezentować na forum GKRPA realizację wybranych projektów (np. najlepszych, o największej liczbie odbiorców, najdroższych, najefektywniejszych)?